Quản lý dạy học thực hành nghề tại Trường Cao đẳng nghề Việt – Đức Vĩnh Phúc


TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC




TRẦN NHẬT TÂN



QUẢN LÝ DẠY HỌC THỰC HÀNH NGHỀ
TẠI TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT - ĐỨC VĨNH PHÚC



LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
CHU









HÀ NỘI - 2013


TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC




TRẦN NHẬT TÂN



QUẢN LÝ DẠY HỌC THỰC HÀNH NGHỀ
TẠI TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT – ĐỨC VĨNH PHÚC



LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Chuyên ngành: 
Mã số: 60 14 05

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Vũ Bích Hiền






HÀ NỘI - 2013

i
LỜI CẢM ƠN

Trong quá trình học tập nghiên cứu tại Trường Đại học giáo dục –
Đại học Quốc gia Hà Nội. Tôi xin chân thành cảm ơn các Thầy Cô và
cán bộ, chuyên viên các phòng khoa chức năng của Trường Đại học giáo
dục đã trực tiếp giảng dạy, quan tâm tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt
quá trình học tập và nghiên cứu.
Quá trình nghiên cứu, khảo sát và triển khai đề tài: “Quản lý dạy học
thực hành nghề tại trường Cao đẳng nghề Việt – Đức Vĩnh Phúc” tôi đã nhận
được sự góp ý sâu sắc, chân thành của các Thầy Cô trong Hội đồng khoa học
của Trường Đại học giáo dục.
Đặc biệt, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Vũ
Bích Hiền, người trực tiếp hướng dẫn luận văn, đã tận tình hướng dẫn giúp
đỡ, góp ý để tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin cảm ơn ban giám hiệu, các bạn đồng nghiệp, các em học sinh
trường Trung cấp Kỹ thuật Vĩnh Phúc, Trường Cao đẳng nghề Việt - Đức
Vĩnh Phúc và gia đình, người thân đã luôn động viên, hỗ trợ giúp đỡ, tạo điều
kiện thuận lợi nhất để tôi yên tâm học tập, nghiên cứu.
Mặc dù đã cố gắng rất nhiều trong việc nghiên cứu, song do thời gian
và kinh nghiệm thực tiễn của bản thân còn hạn chế, luận văn không tránh
khỏi những khiếm khuyết. Kính mong nhận được sự góp ý của các Thầy (Cô),
các bạn đồng nghiệp và những người quan tâm đến đề tài này để Luận văn
của tôi được hoàn chỉnh hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!

Hà Nội, ngày 28 tháng 11 năm 2013

TÁC GIẢ

Trần Nhật Tân


ii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CNH   Công nghip hoá - Hin i hoá
DHTH ành
HS 
HSSV 
KNTH 
 
NVSP 
QL 
QLGD 
TH 
THCS 
THPT 

iii
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN i
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC CÁC BẢNG vi
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ vii

MỞ ĐẦU 1
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ DẠY HỌC THỰC
HÀNH NGHỀ TRONG CÁC TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ 6
  6
 6
 7
 8
 8
 14
 16
 18
 18
 19
 20
 20
1. 23
 24
 24
 24
 27
 28

 29
 30
 30
 30
 30
 32

iv

CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ DẠY HỌC THỰC HÀNH
NGHỀ TẠI TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT – ĐỨC VĨNH PHÚC
33
  33
 33
 35
 36
 37
 37
 39
-2015 40

  41
 41
 43
  46
inh 48
 50
 56

 58
 58
 59
 61

 62
 63

 64
 Error! Bookmark not defined.

 68
 69
 70
 73

v
CHƢƠNG 3: CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ DẠY HỌC THỰC HÀNH
NGHỀ TẠI TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ VIỆT – ĐỨC VĨNH PHÚC
74
 
74
 74
 74
 75
 75
 75
 76

  76

 76
3.3.2. C
              
 78
3.3.3. Ch 81

môn 88

 90
 92

 94
 94
  94
T 96
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 97
TÀI LIỆU THAM KHẢO 100
PHỤ LỤC 102

vi
DANH MỤC CÁC BẢNG

  36
  36
2.3: 

  38
- 
40
5 43
6 45
7 47
- 2013 48
9 50
2.10:  52
2.11:  52
2.12: 














 53
3 55
 57

 58
 60
7 61

 63

nh 64
20     
 65
21 
 66

95

vii
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

 10
 10
S-  35
 93
 
39
 52
 53
 54
 57
 67


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
nh vc ào to ngh  nc ta ã c ng và Nhà nc c
bit coi trg, nt là trong giai on hin nay, giai on y nhanh Công
nghip hoá - Hin i hoá (CNH - HH) t c. S nghip CNH - HH
i hi mt lc lng lao ng có trình  chuyên môn k thut cao, tip
n c vi khoa hc công nghhin i. Chin lc   Giáo
dc 2011--2020 ca ng
và Nhà nc c  ra theo hng m rg qui mô, nâng cao cht lng
ào to ngh, to iu kin thun li áp ng thit thc cho hot g dy
ngh và hc ngh ca nhân dân.
ng trnhng  òi hi ngày càng cao vngun nhân lc,
vn  ào t công nhân lành ngh áp ng nhu c ca xã hi ang t
thành v  quan trng và cp bách ca các  s ào to ngh Nhgóp
ph thc hin Ngh quy  i ng toàn quc ln th X là: Sớm đưa
đất nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển. Cải thiện rõ rệt, đời sống vật

chất và tinh thần của nhân dân. Đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá và
phát triển kinh tế tri thức, tạo nền tảng để đưa nước ta cơ bản trở thành một
nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020” [7].
Chin lc phát trin giáo dc 2011-2020 ã c th hoá mc tiêu
phát trin i vi dy ngh trong thi k y mnh CNH -  là: Hoàn
n      
 
- 




Lut giáo dc (2005) ã quy nh [23] ào to ngh phi c thc hin

2
 ba cp trình : S cp ngh, trung cp ngh và cao ng ngh; to s
cnh tranh trên th trng trong nc, khu vc và quc t. Lut dy ngh
(2006) [23] ã qui nh chi tit v các hot ng dy ngh.
Kt qu kho sát ca các cuan nghiên cu [24]  khng  Cht
lng thc hành ngh ca ngi tt nghip  các trng ngh còn hn ch.
Trong bi cnh Vit Nam ã gia nhp WTO, các nhà u t nc ngoài
quan tâm nhiu n vic nâng cao cht lng ngun nhân lc có trình 
tay ngh cao và ây là  t ra ht sc cp bách.
            
   922- ngày 03/07    
  T 
Phúc. 
 



  

Tr  nhiu nqua nhà
trng ã có mt s gi pháp trong công tác n lý ho g dngh nói
chung và qun lý dc thc hành ngh nói riêng nhng cha có c slý
lun, cha mang tính h thng. i ó  ra cho nhà trng ph xem xét
mt cách tng th vi t chc, qu lý d thc hành, c bi là thc
hành ngh cho hc sinh trung cp.
V  ây là qun lí  c thc hành  trung cha
tc sphù hp vi h này, ngay t quan niho n cách làm. Do  thù
ca h trung cngh 
 nên
các bi pháp qun lí dc tc hành . Bên


3
      


"
Quản lý dạy học thực hành
nghề tại Trường Cao đẳng nghề Việt – Đức Vĩnh Phúc
2. Mục đích nghiên cứu


  
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
3.1.  
.
3.2. 

 .
3.3. 
 .
4. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
4.1. Khách thể nghiên cứu.
D 
4.2. Đối tượng nghiên cứu.
Q
 .
5. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
    
 là  
.

.
             
  

4
Phúckhông   

 

 
(30 CBQL); 80 200
 và 10 
.
6. Câu hỏi nghiên cứu
              
   


7. Giả thuyết khoa học
            
Xây
 thì
à.
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
- Nghiên cu lý lun vqun lý d thc hành ngh 
.
- Nghiên cu các tài li liên quan n qun lý 
thc hành ngh
8.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Quan sát s ph
+ D gilên lp  mt  lp thc hành ngh 
1)
+ Tìm hiu nhg iu kin  hc thc hành nghng.
- Phng pháp tg k kinh nghiqun lí hc hành ngh

5
qua các báo cáo thc hin nhiv d ngh ca trng, ca ngành giáo dc
và ào to.
- i tra bng phiu hi: Th dò ý ki ca cán b qun lý, giáo viên
và hc sinh 2).
- 
  3).
8.3. Các phương pháp bổ trợ
- Phng pháp s ng thng kê toán c: thu thp x lí các thông tin
s liu iu tra và nghiên cu các h sthng kê.
- Phng pháp chuyên gia: l kin các nhà qun lí, các giáo viên có

nhiu kinh nghim, ý kin ca hc sinh nhm thnh các bin pháp qun lí
ã xut.
9. Cấu trúc luận văn
             

Chƣơng 1: rong các
 .
Chƣơng 2: 
 .
Chƣơng 3: 
 .

6
CHƢƠNG 1:
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ DẠY HỌC THỰC HÀNH NGHỀ
TRONG CÁC TRƢỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ

1.1. Tổng quát về hệ thống giáo dục nghề nghiệp tại Việt Nam
1.1.1. Trên thế giới
T i th k XIV, khi c ngha bn xt hn n  v dy h
và n lí dy    nhu nhà giáo c quan tâm i bt nt là
Cômenxki (1592 -1670) - ông  a n giáo dc n , theo ông  y
giáo là  t vinh d Dưới ánh mặt trời không có nghề nghiệp nào cao
quí hơn 30, tr70]. Ô t c s lý ln cho t n dân c giáo c
tn  sau này và cho n nay  ng lý lun  n còn giá tr tích ,
tn  i i s  giáo dc ào to, giáo c th h tr trong xã i
n minh hin .
Vào i thk XVII có nhng nhà nghiên u v n lí tiêu u
Rober Owen (1771- 1858), F.Tay Lo (1856 - 1915)  i là
a a Thut n lí theo khoa h . n i th k XIX u th k

XX xt hn hàng  công trình i nhu cách t n khác nhau v n
lí: Tính khoa h và Ngh  n lí, nhng c  thúc y m 
c phát tn Trong lnh vc giáo , khoa c giáo c  thc s n
i và vt.
 i dy ngh hay giáo c ngh  trên th gi  i qu
gia có u kin và trình  phát n kinh  xã , trình  công ngh n
minh khác nhau mà h ng giáo c dy ngh ckhác nhau. u
t các nc u  trí h thng giáo c  tht và dy  bên h h
ph thông và trung hc.
Hoa  ào  công nhân n hành trong các T phân
ban, các dy ngh trung c, các c s à sau trung c. T
 c p bng và ng c công nhân lành ng. i gian ào  
2-7 m t theo tng ng.  CHLB c có h ng ào  ngh và

7
TCCN và bc sau trung hc. Liên Xô ào t t  dng, bao gm h g
tdy  nh xí nghp vào   xí  Vi i gian ào to
khác nhau: c 3 và 4 là 2 ; bc 4 và 5 là 2 m c 5 và 6 là 3
; công nhân lành ngh bc cao là 3 n 4 .
1.1.2. Ở Việt Nam

-X
-
D D

-TB&XH [25].





 lý c
-

--
25].


u 32 t Giáo c m 2005 quy nh giáo c ngh nghp bao
: Trung p chuyên nghp hc hn  3 n 4 m i i ngi
 trung h c ,  1 n 2 m  i   p thông
trung h và dy ngh 1 i i s p và  1 n 3 i i
trung p  và cao ng ngh.
Qua phân tích c a m s nc v h thng giáo c ngh
 ta y h ng giáo c ngh  hình thành do yêu u a

8
 o ng và do nhu u hot ng  nghp, nhu u vc làm
a o ng trong xã . H ng giáo c ngh nghp là cung p
cho xã , cho t o ng nhg k tht viên, trung p và công
nhân k tht, nhân viên nghp  có tr cao, ng lc hành ngh th
h các kn th,  ng, thái  và kinh nghim làm vc ào 
trong các c s ào  Hình c ào o ngh  phong phú và 
dng: ào  dài n và ào  nn h; ào  chính quy và ào 
không chính quy; ào  ti các y các trung tâm dy ng. c
ni bt a h thng ngh  là ào  o ng có k ng,
 o hành  trên c sm vng lý thut. Do  n y thc hành,
lun tp k ng là nhng hot ng t lõi trong quá trào  c
nh a h thng giáo c ngh  và t ào  cao là s m
bo hot ng có hu qu a t o ng.  c là c s  
to ng có th thc hn c quy lt cung , quy lt giá tr

và quy lt nh tranh.
1.2. Các khái niệm cơ bản
1.2.1. Quản lý nhà trường và Quản lý dạy học
1.2.1.1. Quản lý











9

Mỗi loại công việc dù nhỏ nhất đểu phải
chuyên môn hóa và phải quản lý chặt chẽQuản lý là nghệ thuật biết rõ
ràng chính xác cái gì cần làm và làm cái đó thế nào bằng phương pháp tốt
nhất và rẻ tiền nhất10]
Quản lý
là các tác động có định hướng, có chủ đích, của chủ thể quản lý 
đến khách thể quản lý – trong một tổ chức – nhằm làm cho tổ
chức vận hành và đạt được mục đích của tổ chứcQuản lý là
quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động 
kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra10, tr.9]
Quản lý là sự tác động gây ảnh hưởng của chủ
thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đặt được mục tiêu chung8, tr.17]
Quản lý là sự tác động liên tục có

tổ chức có định hướng của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý về mặt chính
trị, văn hóa, xã hội, kinh tế, vv bằng một hệ thống các luật lệ, các chính
sách các nguyên tắc, phương pháp cụ thể nhằm tạo ra môi trường và điều
kiện cho phát triển của đối tượng12, tr.7-10]

chung nh
- 


- 
- 





10





Sơ đồ 1.1: Mô hình về quản lý






Ph





    th 









Sơ đồ 1.2: Bản chất của quá trình quản lý

Công cụ,
phƣơng pháp
quản lý

CHỦ THỂ
QUẢN LÝ
KHÁCH THỂ
QUẢN LÝ
MỤC TIÊU
QUẢN LÝ
Nội dung quản
lý
Lập kế hoạch
Kiểm tra
Lãnh đạo
Tổ chức

11
Lập kế hoạch: 



        







              

Tổ chức thực hiện: 
 





Lãnh đạo (Chỉ đạo) thực hiện: 





Kiểm tra, đánh giá: 



12
 


1.2.1.2. Quản lý nhà trường

     
 
  


TáQuản lý nhà trường là tập hợp
những tác động tối ưu của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, học sinh và
cán bộ khác, nhằm tận dụng các nguồn dự trữ do nhà nước đầu tư, lực lượng
xã hội đóng góp và do lao động xây dựng vốn tự có. Hướng vào việc đẩy
mạnh mọi hoạt động của nhà trường mà điểm hội tụ là quá trình đào tạo thế
hệ trẻ. Thực hiện có chất lượng mục tiêu và kế hoạch đào tạo, đưa nhà trường
tiến lên trạng thái mới21, tr.8]
Quản lý trường học là lao động của các cơ quan quản lý nhằm tập
hợp và tổ chức lao động của giáo viên, học sinh và các lực lượng giáo dục
khác, cũng như huy động tối đa các nguồn giáo dục để nâng cao chất lượng
giáo dục và đào tạo trong nhà trường21, tr.205]



 



 


13

 o


- 

- 




- 

- 
-            

- 
                


t 
17]




               


1.2.1.3. Quản lý dạy học

14

H  
nhà tr


u


 
    s 
 
Hot ng dy  chm u t i gian trong các hot ng giáo
dc ng i nó chi i các hot ng khác trong nhà tri th n
lí dy h chính là n lí quá trình dy c. Là s tác ng qui lt a nhà
qn lí n giáo viên bng các gi pháp phát huy tác d a các ph
tn n lí nh  máy  c và nhân lc dy c, ngn tài l, t lc và
hng thông tin, môi trdy  nm t c h dy hc.
Do à m mng trong n lí nhà trng và là ng
quan ng nt nm c hn chình ào to m cách hu qu nt.
 dung c u a n lí dy h là:
- Qn lí  hoh hot ng dy hc.
- Qn lí i dung,  ho, chtrình gng d.
- Qn lí vc phát tn và s d phpháp dy c.
- Qn lí hot ng dy h a giáo viên.
- Qn lí hot ng h  a  sinh.
- Qn lí cst t, tht ,  dùng y hc.
1.2.2. Dạy học thực hành và Quản lý dạy học thực hành
1.2.2.1. Dạy học thực hành



15

k x



k 

k 
 







 



 

1.2.2.2. Quản lý dạy học thực hành
Qn lí dy h thc hành chính là n lí dy h trong khi thc hn
các nhm  và hot ng   a ngi h nm vào m tiêu h
thc hành là hình thành k ng, rèn lun k o, phát tn kh ng vn
 ng i môn c, ngành  hoc chuyên môn ngh nghp. Ni
dung n lí dy h thc hành c bao gm nhng t sau:
- Qn lí  hoh hot ng dy h c hành.
- Qn lí i dung,  ho, trình dy h thc hành.

16
- Qn lí vc s d p dy hc tc hành.
- Qn lí hot ng dy h thc hành c giáo viên.
- Qn lí hot ng h  thc hành a  sinh.
-  
1.2.3. Đào tạo nghề và Dạy học thực hành nghề


 Nghề là công việc
chuyên làm, theo sự phân công của xã hội
     



  


 


 ngh nghi nào g hàm ca trong nó t h g giá :
Tri c ngh k , ko nghtruy g ngh u qu do ngh
mang li. Ngh nghi là t g lao g i i con  i có t
quá trình o o chuyên t  có g kic, chuyên môn t .
Khi tìm hi v khái ningh cn quan tâm t  huyên môn ngh
và phân i ngh vì nó là  s  xác h i dung ào o ngh và cp
trình  ào to.   chuyên môn c m các y t:
- i g lao g 
- Công c và ng n a lao g ngh
- Qui trình công .
- T  quá trình lao g ngh