Quản lý quá trình đào tạo đại học vừa làm vừa học theo tiếp cận đảm bảo chất lượng


TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
***



VŨ DUY HIỀN




QUẢN LÝ QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC VỪA LÀM VỪA HỌC THEO
TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƢỢNG



LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC








Hà Nội, 2013

1

TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
***


VŨ DUY HIỀN



QUẢN LÝ QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO
ĐẠI HỌC VỪA LÀM VỪA HỌC THEO
TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƢỢNG

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 62 14 05 01

LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC


1. PGS.TS Đặng Xuân Hải
2. TS. Lê Viết Khuyến

Hà Nội, 2013



i
LỜI CAM ĐOAN


trong l          






Vũ Duy Hiền

ii
LỜI CẢM ƠN
 
Q 

               




t



Vũ Duy Hiền

iii
MỤC LỤC

Trang

i

ii

iii

iv

vii

viii
MỞ ĐẦU
1
Chƣơng 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LY
́
QUA
́
TRI
̀
NH ĐÀO TẠO ĐẠI
HỌC VỪA LÀM VỪA HỌC THEO TIÊ

́
P CÂ
̣
N ĐA
̉
M BA
̉
O CHÂ
́
T
LƢƠ
̣
NG


8
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
8
1.1.1. Ở ngoài nƣớc
8
1.1.2. Ở trong nƣớc
10
1.2. Một số khái niệm cơ bản
14
1.2.1. Đào tạo
14
1.2.2. Đào tạo tại chức, đào tạo vừa học vừa làm và đào tạo vừa làm vừa học
15
1.2.3. Quá trình đào tạo
19

1.2.4. Quản lý quá trình đào tạo
24
1.3. Đào tạo đại học vừa làm vừa học
25
1.3.1. Vị trí, vai trò của đào tạo ĐHVLVH trong hệ thống giáo dục quốc dân
25
1.3.2. Vị trí, vai trò của đào tạo ĐHVLVH trong giáo dục đại học
32
1.4. Quản lý quá trình đào tạo đại học vừa làm vừa học
43
1.4.1. Bản chất của quản lý quá trình đào tạo ĐHVLVH
43
1.4.2. Nội dung của quản lý quá trình đào tạo ĐHVLVH
43
1.5. Chất lƣợng và các tiếp cận quản lý chất lƣợng trong giáo dục đại học
52
1.5.1. Chất lƣợng trong giáo dục đại học
52
1.5.2. Các tiếp cận quản lý chất lƣợng trong giáo dục đại học
53



iv
1.6. Quản lý quá trình đào tạo ĐHVLVH theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng
57
1.6.1. Nội dung quản lý quá trình đào tạo ĐHVLVH theo tiếp cận ĐBCL
61
1.6.2. Quy trình quản lý quá trình đào tạo ĐHVLVH theo tiếp cận ĐBCL
66

TIỂU KẾT CHƢƠNG 1
67
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC
VỪA LÀM VỪA HỌC THEO TIÊ
́
P CÂ
̣
N ĐA
̉
M BA
̉
O CHÂ
́
T LƢƠ
̣
NG

69
2.1. Khái quát tình hình phát triển đào tạo ĐHVLVH giai đoạn 2003-2012
69
2.1.1. Vài nt về tình hình phát triển đào tạo ĐH tại chức
69
2.1.2. Tƣ
̀
đào tạo ĐH ta
̣
i chƣ
́
c đến đào tạo ĐHVLVH va
̀

xu thê
́
phát triển của nó
71
2.2. Thực trạng quản lý quá trình đào tạo ĐHVLVH ở một số cơ sở GDĐH
75
2.2.1. Tại trƣờng đại học Kinh tế quốc dân
75
2.2.2. Tại trƣờng đại học Bách khoa Hà Nội
76
2.3. Điều tra, khảo sát thực trạng quản lý quá trình đào tạo ĐHVLVH theo tiếp
cận đảm bảo chất lƣợng

78
2.3.1. Giới thiệu về điều tra, khảo sát thực trạng
78
2.3.2. Kết quả điều tra, khảo sát thực trạng quản lý quá trình đào tạo ĐHVLVH
theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng

80
2.4. Kinh nghiệm quản lý quá trình đào tạo ĐH theo tiếp cận đảm bảo chất lƣợng
của GDĐH thế giới và khu vực

116
2.4.1. Các chƣơng trình đào tạo ĐH tại trƣờng
116
2.4.2. Các chƣơng trình đào tạo ĐH ngoài trƣờng
117
2.4.3. Kinh nghiệm quản lý quá trình đào tạo ĐH theo tiếp cận ĐBCL của GDĐH
thế giới và khu vực

119
2.4.4. Kinh nghiệm quản lý quá trình đào tạo theo tiếp cận ĐBCL các chƣơng
trình đào tạo ĐH ngoài trƣơ
̀
ng của GDĐH thế giới và khu vực

120
2.4.5. Kinh nghiệm quản lý quá trình đào tạo ĐH theo tiếp cận ĐBCL của GDĐH
thế giới và khu vực co
́
thê
̉
tham kha
̉
o để vâ
̣
n du
̣
ng phù hợp vào quản lý quá trình
đào tạo ĐHVLVH ơ
̉
Viê
̣
t Nam


127
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2
130

v
Chƣơng 3: CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO ĐẠI
HỌC VỪA LÀM VỪA HỌC THEO TIẾP CẬN ĐẢM BẢO CHẤT LƢỢNG

132
3.1. Những nguyên tắc lựa chọn giải pháp quản lý
132
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính lý luận và tính kế thừa
132
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn
133
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống
134
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính cấp thiết và tính khả thi
134
3.2. Một số giải pháp quản lý quá trình đào tạo ĐHVLVH theo tiếp cận đảm bảo
chất lƣợng

135

136
- 
157

166



171
3.3.1. Tổ chức trƣng cầu ý kiến đánh giá
171
3.3.2. Kết quả trƣng cầu ý kiến
172
3.3.3. Tổng hợp kết quả trƣng cầu ý kiến
173
3.4. Thực nghiệm một biện pháp quản lý quá trình đào tạo ĐHVLVH theo tiếp
cận đảm bảo chất lƣợng

178

178

178

178

178

181
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3
182
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
183
CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN
QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

189

TÀI LIỆU THAM KHẢO
190
PHỤ LỤC
200




vi
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CB
C

C
CL
C
CNH-
C-
CQ
C








GD
G


G
GDCQ
G

G

G

G
GDKCQ
G
GV
G
HV
H
KCQ
K
KH&CN
K

K
KT-XH
K-
SV
S
TCCN
T
VLVH
V

XHCN
X






vii

DANH MỤC CÁC BẢNG
-1993 70
-2007 72
 84

 86
 89
 90

 91
  92
 93
 95
 . 96
 
 98
 102
  103
 105
 107


 112

-  173

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
-2007 74
 175
 175
-  176
-  176
 177
 177
- 181










1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài


 

c n 


 


n

 r        
 

--

"CL đào tạo ĐH có sự phân tầng rõ rệt giữa các hệ CQ và hệ KCQ CL đào tạo
SV tại chức, từ xa còn rất thấp, đây là điểm yếu nhất về CL đào tạo hiện nay ".
              
: "Quy mô GDKCQ phát triển
nhanh chóng, nhưng công tác quản lý còn yếu và điều kiện ĐBCL còn rất thấp. Việc
quản lý lỏng lẻo đối với hệ liên kết đào tạo có cấp văn bằng đã dẫn tới tình trạng
"học giả, bằng thật". Đây là một khâu yếu nghiêm trọng của GDKCQ ở nước ta”.

 





2
 


 


              



 

"Quản lý quá trình đào tạo đại học
vừa làm vừa học theo tiếp cận đảm bảo chất lượng" 
 
2. Mục đích nghiên cứu
, 
               
-XH  n v  phng.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
.
3.2. Đối tượng nghiên cứu






.
4. Giới hạn nghiên cứu
- N
 v phng th t xa.

-               





3
    n ,           

- T
.
- P
  4   H           
H K
 
, 
 .
5. Giả thuyết khoa học

trong l, 
 CL

6. Câu hỏi và nhiệm vụ nghiên cứu
6.1. Câu hỏi nghiên cứu
-  
 
- ?
-  c    cho 

-  ? 

dung v  q 
?
6.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
-           q     
 n chung.
-  



4


.
- , kh s  theo ti
c BCL n ta.
- qu l qu tr  t theo ti c BCL c
GDH th gi v khu v.
- 
.
7. Những luận điểm cần bảo vệ
- 
 
- 
 
theo ,
.
- 
l  VH
 
8. Những đóng góp mới của luận án

Về mặt lý luận: áp dụng tiếp cận ĐBCL để đổi mới quản lý quá trình đào tạo
ĐHVLVH nhằm nâng cao CL và hiệu quả đào tạo.
Về mặt thực tiễn: 
o CL.  l 
 nh qu l c c c s GDH v c s lin k  t 
     c th  ph h cho    
HVLVH nh nng cao .
9. Phƣơng pháp tiếp cận, phƣơng pháp nghiên cứu
9.1. Phương pháp tiếp cận
- Theo tiếp cận hệ thống: 
g



5

  

th-XH 

 

- Theo tiếp cận lịch sử:          

 ti c h l cho 
CL v hi qu  t.
- Theo tiếp cận xã hội học tập và học tập suốt đời: 

 
 



 tr.34}. 
  

 
- Theo tiếp cận thị trường: -
 


l 
-XH 
CL 
 



6
 t 

- Theo tiếp cận ĐBCL: 
 trong c ch 
  CL              
 ng s d lao  tin d, 
 v  t HVLVH hi nay, mu nng cao CL th c thi
ph a ti c BCL  d cho qu l qu tr  t.
9.2. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lý luận: 
 theo


- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn và tổng kết kinh nghiệm: 
 

  
  GDH              
c c c s GDH n ta.
- Phương pháp lấy ý kiến các chuyên gia:      
v  
  h
 
- Phương pháp điều tra viết: CB qu l, GV, HV 

 
 
. CB qu l, GV, HV  h 
, 




7
- Phương pháp thống kê toán học:      


10. Cấu trúc luận án

khoa h 
l03 C
Chương 1:  
 b ch l.

Chương 2:  n 
b ch l.
Chương 3:  qu l   
 b ch l.







8
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LY
́
QUA
́
TRI
̀
NH ĐÀO TẠO ĐẠI
HỌC VỪA LÀM VỪA HỌC THEO TIÊ
́
P CÂ
̣
N ĐA
̉
M BA
̉
O CHÂ
́
T LƢƠ

̣
NG
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Ở ngoài nước
 ang , chung 

  
 
 {46}.
1.1.1.1. Ở Liên Xô (cũ) và các nước XHCN Đông Âu trước đây
  
, 




 



nh
  {70, tr.43-

  

  
 
: Tp
{77};              

9
             
pxki {76}
1.1.1.2. Ở Trung quốc
H th   
.  
CB 
  ng l   00 HV {23}. HV   
           "  " 
""        
phng th ""


{22,
tr.40-41}. 
   - Adult education in China: present situation, achievement and
challenges"  - 
t

c Trung Qu 


{116}. Q
 .
 - The
higher educatio
r 


"" 




10

ghi   
 th hi nghim t v c
rong 
( 
  CL 
  
  ngay 
 khe. Q
CL :  sinh 
. Qch y theo 
it .
1.1.2. Ở trong nước
   


,
 - 
-trong 
  
ng . 
VLVH 

 

 {62, tr.2}

  
 B
 



11

- c thc 
Q, 
,  
Tron-05 (12/1998)  

: (1)
 
  ,



gian" 

                
 (2) 
 

 
 
-1988 {63, tr.140}; (3)     

 
  
 


 nu 
 
-02-



12

 
KT-

 
(1)
              (2)   

  {39}.
     
trong 

           

-93-
 
 



(1) 
 
-


 " 







13
(2) 
theo  ra, 
 a 
(3) 
 
 
              
 
 

TCCN" {28}. T
y - 
(1)  hay 
 () 
 ; (2) 

  
 

chung, 


(1) 
2003- 
KCQ, 
              
 {12}; (2) 
 c               
(




14
 
- 
        
    HV        (3)   
               
  

2011)  
  (.)
   
m tiu   ngu-XH.
T l, c 

                


. V

        
quan tm  
CL   
 
C 
cho  nh nng cao CL.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Đào tạo
Đào tạo 
               
Robbins). Polat :  




15
{80, tr.22}. 
 
 

: 





              


-XH {46}.
Đào tạo trình độ ĐH: 




t nghi (1) 

; (2) 
 

               
 {39, tr.6-20}.
1.2.2. Đào tạo tại chức, đào tạo vừa học vừa làm và đào tạo vừa làm vừa học
1.2.2.1. Đào tạo tại chức
a) Quan niệm của thế giới
Nđào tạo tại chức 



16

{83, tr.19}. Đào tạo
tại chức 

          




b) Quan niệm của Việt Nam
Tại chức 
c,  


tại chức  

 

Đào tạo tại chức 
đào tạo
tại chức  (1) 
 
(2)


Đào tạo tại chức 

 

