Vấn đề con người trong cải cách hành chính nhà nước ở Việt Nam hiện nay

i

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
***




HÀ QUANG TRƯỜNG


VẤN ĐỀ CON NGƯỜI TRONG CẢI CÁCH
HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC Ở VIỆT NAM
HIỆN NAY



LUẬN ÁN TIẾN SỸ TRIẾT HỌC







HÀ NỘI - 2013
ii


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
***




HÀ QUANG TRƯỜNG

VẤN ĐỀ CON NGƯỜI TRONG CẢI CÁCH
HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC Ở VIỆT NAM
HIỆN NAY

Chuyên ngành: Chủ nghĩa duy vật biện chứng
và chủ nghĩa duy vật lịch sử
Mã số: 62 22 80 05

LUẬN ÁN TIẾN SỸ TRIẾT HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. GS. TS. Hoàng Chí Bảo
2. PGS.TS. Dương Văn Thịnh




HÀ NỘI - 2013
iv

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 7

 7
 8
 8
 17
  17
 18
 18
 18
CHƢƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CON NGƢỜI VÀ
HOẠT ĐỘNG CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC 19
1.1.  
 19
-  19
-  21
  23
              
 25
 25
 29
             
 48
 
48
 
50
v

- 
 53
 59

CHƢƠNG 2. CON NGƢỜI – CHỦ THỂ CỦA QUÁ TRÌNH
CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC Ở VIỆT NAM HIỆN NAY 61
            
 61
             
 64
 64
 74

  78

 79

 86
 92

 96

 96
 106
2.4.3. 







 111
2.4.4. 




 116
 119
vi

CHƢƠNG 3. CON NGƢỜI – KHÁCH THỂ CỦA QUÁ TRÌNH
CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC Ở VIỆT NAM HIỆN NAY . 122

 122
  
 129
             
 129

 135
           -   
 144
            
 144
 147

 150
 166
KẾT LUẬN 168
DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN
ĐẾN LUẬN ÁN 171
TÀI LIỆU THAM KHẢO 172
7

MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết của đề tài
 -
nhiu
v i  Vi n chung v v
i vi
hoc  Vit mi m ca v
i nh u ki
tr, kinh ti ca Viu tng hp v
con người trong CCHC nhà nước  Vit Nc thc hin. 


cho sự phát
triển bền vững con người để phát triển bền vững về kinh tế - xã hội



-


- c





 con người trong CCHC nhà nước, 

8

là một nhiệm vụ do thực tiễn đặt ra










-




2. Tình hình nghiên cứu đề tài

     tổ chức và hành chính – quản lý nhà nước.



             
 
 con người trong hoạt động cải cách hành chính 
      
 
.
9


 
tr. 169 -
- 
u 
Vit Nam l          i Vit
Nam  nhiu v c
c nhiu hc gi 
Trước hết đi tìm nguyên nhân của các CCHC 
. C

Cải cách thể chế ở Việt Nam trước thách thức
của toàn cầu hóa [7], 
Nhận thức không đầy đủ,
thậm chí không đúng về dân chủ: tách rời quyền và nghĩa vụ, lợi ích và trách
nhiệm; luật pháp không đồng bộ và thực thi pháp luật không nghiêm minh.
Sự yếu kém về ý thức pháp luật cả trong đội ngũ công chức và trong dân.
Thiếu vắng chế độ trách nhiệm và các chế tài trong xử lý. Bệnh quan liêu,
nạn hội họp, giấy tờ, bệnh hình thức, phô trương, nói nhiều làm ít, lời nói
không đi đôi với việc làm còn phổ biến và nghiêm trọng.v.v
Tìm nguyên nhân từ vấn đề tổ chức quyền lực nhà nước,  

             
    Cải cách tư pháp trong tổ chức
quyền lực nhà nước 

 hiện chưa phủ hết mọi hoạt động của
xã hội, có những lĩnh vực hoạt động của nhà nước vẫn chưa thuộc phạm vi
xét xử của Tòa án. Ví dụ như hoạt động lập pháp, hành pháp của các quan

10

chức cao cấp nhà nước”. 



             
quan.v.v.
Nhìn nhận giải quyết các vấn đề hành chính 

-
- vai




             


 


Các vấn đề nghiên cứu cải cách tổ chức bộ máy hành chính, 
 

Cải cách cơ cấu tổ chức và hoạt
động của chính quyền địa phương (2007) Điều chỉnh một số hoạt
động của chính quyền địa phương đáp ứng yêu cầu của CCHC (2010) [77].

  chính

quyền địa phương các cấp không thể làm tất cả mọi việc giống như một nhà
11

nước thu nhỏ trên địa bàn; trong việc tổ chức quyền lực nhà nước, chính
quyền địa phương các cấp hiện nay có vai trò lớn hơn, thiết thực hơn và chủ
động hơn việc tổ chức quản lý các mặt đời sống kinh tế - xã hội trên địa bàn


Nghiên cứu từ phương diện đạo đức trong quản lý hành chính





  Đạo đức trong quản lý
hành chính công 
[34]
Từ mục tiêu đưa ra các biện pháp tăng cường vai trò của người dân





Đẩy mạnh chiều sâu dân chủ và tăng cường sự tham
gia của người dân ở Việt NamTăng cường sự tham gia
của nhân dân trong hoạt động quản lý nhà nước   -
v 

        




12


 
T





Các nghiên cứu về hiệu quả làm việc trong các cơ quan nhà nước,
 
 
              
  Đề xuất giải pháp góp
phần xác định hiệu quả công tác sự đóng góp thực tế của cán bộ, công chức





Dưới góc độ tâm l í và các vấn đề về lợi ích 
              
Phát huy tính tích cực xã hội của đội ngũ
cán bộ nước ta hiện nay Các
biện pháp tâm l í nâng cao tính tích cực lao động của cán bộ, công chức
trong các cơ quan hành chính nhà nước hiện nay 
 



 
13






hiểu phương
pháp Hồ Chí Minh  Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ
và công tác cán bộ Hồ Chí Minh với công
tác tổ chức, cán bộ Cơ sở lý luận và
thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức 





 "Mười cuộc cải cách, đổi mới lớn trong lịch sử Việt Nam"
co (2009)[98] p c






           Hệ thống
công vụ và xu hướng cải cách của một số nước trên thế giới, (2004) [84];

Hệ thống công vụ một số nước Asean và Việt Nam (1997) [3]; Kinh nghiệm
công tác nhân sự của một số nước - 
2009)[108]
14

  

            


CCHC nhà nước; thực trạng, nguyên nhân và giải
pháp Tổ chức nhân sự
hành chính nhà nước     
Quản lý hành chính nhà nước – Hành chính nhà nước và công nghệ
hành chính (2004)[41]; Cải cách nền hành chính nhà nước; thực trạng,
nguyên nhân và giải pháp 

 
 Nâng cao chất lượng
công tác giáo dục đạo đức công chức trong điều kiện cải cách hành chính
nhà nước     Bàn về lãnh đạo và quản lý
trong công cuộc quản lý hành chính (2007) [94], Lại bàn về cải cách hành
chính Đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng
cao hiệu quả quản lý của bộ máy nhà nước 
Nguyên nhân trì trệ, kém hiệu quả của cải cách hành chính  
Cải cách hành chinh – những vấn đề cần quan tâm

Đối với thế giới, 

“CCHC các nước đang

phát triển
              


15


 


 




 Cải cách chính phủ, cơn lốc chính
trị cuối thế kỷ XX 

    

   
 Báo cáo phát triển thế
giới 2004 của Ngân hàng thế giới 








 
- 


16

           


    
Aoki, Hyung-ki Kim and Masahiro Okuno-
          
 -108 do
B





v.

 

 




3. Mục đích và nhiệm vụ của luận án
- Mục đích của luận án:





- Nhiệm vụ của luận án
17

 

 chủ
thể  
 
khách
thể 
- 

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: 
- 


- Phạm vi nghiên cứu: 
 



 


5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu

- Cơ sở lý luận
              

- Phương pháp nghiên cứu
 - 
18

        

   


6. Đóng góp mới của luận án
- 
              
   

;
-         

7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
- Về lý luận   

- Về thực tiễn


quan.
8. Kết cấu của luận án



19

CHƢƠNG 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CON NGƢỜI VÀ
HOẠT ĐỘNG CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC

1.1. Khái lƣợc quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lê nin về vị trí và
vai trò của con ngƣời trong đời sống xã hội
1.1.1. Con người - chủ thể của các quá trình xã hội

 

                




 
              
   

 


              

các cơ
cấu, các quá trình xã hội khỏi con người 




20


 




             

 

            
- 
s



Con người là “trung tâm”
của hệ thống xã hội đơn giản vì con người gắn kết hữu cơ với hệ thống ấy.
     




- 200].



, 

 

c
con người khẳng
định được vị trí chủ thể của mình trong mọi quá trình xã hội. 
21

 
m 

1.1.2. Con người - khách thể trong đời sống xã hội
 , 

 
 
. , 























 . 































 . 

 , quan










 , 











, 
















 . 

 











































 , 




















 , 







 , - , 








. C. 

. : 













, 


     



       


22


 
 
- 
những biểu hiện của đời sống
xã hội của con người cụ thểvị trí của người đó trong một hệ thống
sản xuất xã hội.






   
             
- 








cá nhân như là một hệ thống hoàn chỉnh





23

 




- 



như tổng thể của sự biểu hiện sinh hoạt của con người [68, tr.
171-172].







  







khách thể bởi
nó là kết quả 
1.1.3. Con người trong hệ thống quản lý, tổ chức xã hội – chính trị

24

- 

hệ thống hành chính
tất yếu vẫn giữ vai trò vừa là khách thể vừa là chủ thể hoạt động của hệ
thống               



               

thông tin
xã hội 
 


C 



              
 
 
        
 


 



25


        
con người – con người. 

         
 - 
     -

 



- 
   




 


       
- 
 
- 

1.2. Khái niệm cải cách hành chính và cải cách hành chính
nhà nƣớc ở Việt Nam hiện nay
1.2.1. Khái niệm cải cách hành chính
26

cải cách






Cải
cách còn được xem là một biện pháp giải quyết những đòi hỏi của thực tiễn
với mục tiêu rõ ràng, chương trình cụ thể và yêu cầu phải hoàn tất trong
một thời gian nhất định [xem 7, 26 -29]. 

          

 
      


  
hành chính 
          
 
               

H




cải cách hành chính là hoạt động
cải tạo, nâng cấp, hoàn thiện công tác quản lý cho tất cả các hệ thống trong