Bạo lực đối với người đồng tính tại Hà Nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN



LÊ THỊ THU


BẠO LỰC ĐỐI VỚI NGƢỜI ĐỒNG TÍNH TẠI HÀ NỘI


LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI

Chuyên ngành: Công Tác Xã Hội
Mã số : 60.90.01.01

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Mai Quỳnh Nam



Hà Nội, 2014

2
LỜI CAM ĐOAN
u ca b s li
ngun g t qu lu thu
thng  c



Hà Nội ngày 08 tháng 10 năm 2013

Hc vin cao hc

Lê Thị Thu













3
LỜI CẢM ƠN



















, 












 ,  ,  , 
. 

























:
Ban ch nhii Hc 



 c Khoa H
 HQGHN 



















 c bit em xin gi li cc
ti PGS.TS Mai Qunh Nam, PGS.TS. Nguyn Th Kim Hoa 
ng dn, 



   i gian










.
   n
 vii, kinh t  ng (iSEE), ch 

             d 
   n trong c   c bi   n tham gia
t nhi em. 






, anh, , 















 
.
Do kinh nghin ch, th
cc hin lun , m gi nhng
thi em rt mong nhc s 

Em xin chân thành cảm ơn
 
 gi
Lê Thị Thu


4
MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Tổng quan vấn đề nghiên cứu 4
3. Ý nghĩa nghiên cứu 13
4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu 14
5. Phạm vi nghiên cứu 14
6. Câu hỏi nghiên cứu 14
7. Mụch đích và nhiệm vụ nghiên cứu 15
8. Giả thuyết nghiên cứu 15
9. Phƣơng pháp nghiên cứu 16
10. Đạo đức nghiên cứu 17
NỘI DUNG 18
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 18
1.1. Các khái niệm công cụ 18
1.1.1. Khái niệm về bạo lực 18
1.1.2. Người đồng tính (homesexual) 18
1.1.3. Bạo lực đối với người đồng tính 18
1.1.4. Đồng tính nam (Gay) 18
1.1.5. Đồng tính nữ (Lesbian) 18
1.1.6. Kỳ thị 19
1.1.7. Phân biệt đối xử 19

1.1.8. Giới và Giới tính 19
1.1.9. Vai trò giới 20
1.2. Các hình thức của bạo lực và biểu hiện 20
1.2.1. Bạo lực thể chất/ thể xác 20


5
1.2.2. Bạo lực tinh thần 20
1.2.3. Bạo lực về tình dục 21
1.2.4. Bạo lực về kinh tế 22
1.2.5. Bạo lực xã hội 23
1.3. Các lý thuyết ứng dụng trong nghiên cứu 24
1.3.1. Lý thuyết nhận thức hành vi 24
1.3.2. Lý thuyết dán nhãn 26
1.3.3. Lý thuyết hệ thống 28
1.3.4. Lý thuyết nhu cầu 29
1.4. Đặc điểm của địa bàn nghiên cứu 30
1.4.1. Điều kiện tự nhiên 30
1.4.2. Điều kiện kinh tế - văn hóa – xã hội 33
Tiểu kết chƣơng 1 39
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG BẠO LỰC ĐỐI VỚI NGƢỜI ĐỒNG TÍNH
TẠI HÀ NỘI. 40
2.1. Tổng quan về thực trạng bạo lực đối với người đồng tính 40
2.1.1. Tại Việt Nam 40
2.1.2 Tại Hà Nội 48
2.2. Nguyên nhân của bạo lực đối với ngƣời đồng tính 59
2.2.1. Các quan niệm sai lệch về người đồng tính trong xã hội Việt Nam
hiện nay 59
2.2.2. Nguyên nhân khách quan 61
2.2.3. Nguyên nhân chủ quan 64

2.3. Hậu quả 66
2.3.1. Đối với bản thân người đồng tính 67
2.3.2. Đối với gia đình 69
2.3.3. Đối với xã hội 71


6
Tiểu kết chƣơng 2 72
Chƣơng 3: VAI TRÒ CỦA NHÂN VIÊN CÔNG TÁC XÃ HỘI TRONG
VIỆC TRỢ GIÚP NGƢỜI ĐỒNG TÍNH BỊ BẠO LỰC TẠI HÀ NỘI 73
3.1. Khái niệm về nhân viên công tác xã hội 73
3.2. Vấn đề trợ giúp cho người bị bạo lực 73
3.3. Đánh giá về các biện pháp đã thực hiện giải quyết vấn đề Ngƣời đồng
tính bị bạo lực tại Hà Nội 74
3.4. Vai trò của Nhân viên Công tác xã hội 77
3.5. Vận dụng vào một trường hợp cụ thể 85
Tiểu kết chƣơng 3 86
KẾT LUẬN 87
KHUYẾN NGHỊ 89
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 93



7
HỆ THÔNG BẢNG BIỂU

Bảng 1: .
Bảng 2:   c bo lc  ng ph    ng
i qua
Bảng 3: Phn ng c h

8
CHỮ VIẾT TẮT

L (Lesbian) : 
G (Gay) : 
B (Bisexual) : c n
H (Homesexual) : 
CTXH : Ci
CCIHP : n sc kh
iSEE : Vin nghii, kinh t ng

1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
 mọi
người sinh ra đều tự do và bình đẳng về nhân phẩm và về các quyền
tất
cả các quyền con người dành cho mọi người”. 



    


  
nhau, vhp

             


 
 nhi gii
t loi b n, bu
p h n
 khi
   t phn c 
d
th p Quc Ban Ki-
u lch s i  gi 
m dt k th vi nhn
gii (thut ng ting Anh vit ty, li
u t chc quc t ln nht 

2
ng h i vi cng m ca c
p Quc khi gng ng  gii quyt vn
 k th t dn dng gii. Nhng 
ng mt ln na kh c
 i
quan nim nng n t gii v gin thm
hin tm quan trng v ng
ng v n kinh
ci. 






 mt qu 

12.2012 cho thc hi ng h d lunh
ku v bii hp
n ra kh
         Kho  i  p
ng ph  th   phi d lut
i cho tt c mi
ly nhau. Nhi tham gia bi t chc mt cuc
 v  cho rng ma tr ch  c
sinh ra t mt i m t i b.
 nhi gii vn
ng bi nho hng
   luyng b 
m, b c trng pht, th t  

3
dng chng s i x v xy
ra  nhng quc gia H, n lc ca nam gic
 tng.   nhi ci m , nh
kii x v 
m c trt v i ti 
 t
ch  u chic
        rt
nhi nh ki th, s a  hi. Nhii
trong s h phi mt vi v bo lc bao gm c bo lc tinh thn, th
c c bit hiy ra  tt c m
ng hHu ht mu cho rng bo lc
ch xy ra vi ph n       n ti
n ti rt nhic bo li vng
ng bo lc  

ng hu qu c bi ph ln
  H i.
 l
   t c 
        ao nh i
i g s k
thi x, a nhn, bo lc t i 
 hay t i b a nh 






4
T nha ch  “Bạo lực đối
với người đồng tính tại Hà Nội”. t phn nh trong n
lc gim thing bo li vi

2. Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Hin nay, v v bo li v
c quc t:
 gi ra rng nh
 c bin gi bo li
 o lm
 cp quc v c quc t v quyn
tr em
 gii, ch   c nhiu quan
c bi  cp ti mt s 
Violence against lesbians and gay men - David Comstock.   

nghi



Cuốn sách Đồng tính luyến ái và đời sống công cộng của Mỹ”, được
chnh sa bi Christopher Wolfe t bn (Dallas, TX) Cun
c dy t giao ti hi ngh 
luy   i s  ng ca M," t chc ti Washington, DC ti
i ngh Georgetown.
t nhiu chương do Tiến sĩ Jeffrey Satinover thực
hiện, tựa đề "Sinh học của Đồng tính luyến ái: Khoa học hoặc chính trị" cung
cấp một đánh giá rất toàn diện của nghiên cứu sinh học về đồng tính luyến ái.
(nguu: cho

5
 nhm sinh hc ct
n nhng thi chc tm ng c
hi.
Cu  “Handbook of Research with Lesbian, Gay, Bisexual, and
Transgender Populations” u vng gii
n gii) c Taylor & Francis, xut bn 2009 v 
trang cung cp nh tiu vi nhi
ng dn v  
 c s ng m
g i din ca tthp
c nhic gi 
u v nhng to lc chng li
      cp trong cu  “Lesbian and Gay
Psychology” c regory M Herek. Cu
 t ca bo lc ch  to ra nhng suy

  ng v v y.   c
bao gm yu t  i ca s c chpu tr, dch v can thi hu
qu sc khn. Mi phn trong cus m ra vi n
thc t ca mt i trong cuc  ng d liu   cung cp
cho c c  thc t ca vn  i.
Cu“Understanding gay and lesbian youth” (Hiu v nhng thanh
 c xut bi
 - 359 trang  ng hc hi
bii vi nhng bn tr  ng
n  to ra chp nhn  hc tp h tr. David Campos
bt u vi mt cuc tho lun v hin trng ca  vic   n
thanh    ng hc, bao gm mt
ng v  ct mn,  cung cp  chic thc t  
vic hiu qu vi nhng h

6
u v v sc khe c  cp trong
cu“Lesbian Health” c Andrea L. Solarz thuc Vin Y hc
(M) tim  Quc gia xut bn, 1999. Cu
 ra nhi th ng cho
vic gii quyt v 
m thng thn  nhc  tr,
 cng ng nn  cu  sc khe 
n, bao gm:    ta nh nhi  ?
 v sc khe vi nh?   
  hoc th v sc khe chng hn  AIDS, bnh 
truyc, ung  ri lon  lm dng thuc?
Chng s   n sc khe   kinh
 ca u v sc khe ?   
cho h n p vi h th y t  i ln ?

Cu  “The Handbook of Lesbian, Gay, Bisexual, and Transgender
Public Health” (S ng dn v sc khe c ng c ng
 ng gi n gii) c i Michael D.
c xut bn 2006. Cuu v dch v y t
u s p cho nh
v  m bo mt cng cho
tt c mi (bao gm c u s c LGBT).
Cui “Social Work Practice with Lesbian, Gay, Bisexual,
and Transgender People” (Thi v,
ng gin gii c Gerald P. Mallon 
xut bi dung
mi v ng dn thi vi nhi thu
LGBT. Cu n
thp v ng
a h.

7


 


             


Nam giới có tình dục đồng giới”  n Minh, 2006) cho thy
nhn ging b i x, bo lc t
nhng.
n gi
thc bo lc hoc do bn dng gi

i bi 
u v bo l gi 
Bạo lực giữa chồng và vợ” c nh
2009, Nguyng s 2008, GSO 2010;
Giới tính học trong bối cảnh ViệtNam - BS. - 
2002



 
u v Người đồng tính hoặc nam giới
có quan hệ tình dục đồng giới” 
nhim HIV/AIDS cao cng Phong, 2010  mi
quan h ci vi cng xung quanh;
Nam giới có quan hệ tình dục với nam ở Hà Nội, đặc điểm xã hội và

8
những vấn đề về sức khỏe tình dục  Khut Thu Hch
i, 2005;
   m m     ng hiu bit v
cng xung quanh. Nhi nam gi c vi nhau
(MSM)  u tu bn sc ca MSM,
 u v sc kho c ca hng
can thic thc hin ba Vin
   i vi s tham gia c   
 tham gia ci cung c y
ta MSM. Phng v thut thu thp s liu
ch yu;
Kì thị và phân biệt đối xử với người đồng tính, lưỡng
tính và chuyển giới ở Việt Nam” CCIHP, 2008; Kt qu u t

phn rt quan trng trong vic vng bo lc vi
 ging bo lc vn
gii ch  ng bo lc v
 c.  n ngh  thc
hii x
o lc vi LGBT o v LGBT ng hc.
HP)
“Tìm hiểu kì thị và phân biệt đối xử đối với các nhóm đồng giới
nam, đồng giới nữ, lưỡng tính luyến ái, và hoán tính (Lesbian, Gay, Bisexual,
Transgender - LGBT) từ quan điểm lịch sử và xã hội” 


             




9






   n sc quan h vi cha m   u v nhng
 Nữ yêu Nữ” ca vin    i, kinh t   ng
(ISEE) nhm cung c cng
ng "những người nữ yêu nữ" ti, nhng v  gp phi;
“Đồng tính luyến ái và những hệ lụy” ca Nguyn Th 
y v s phn ca nhc s

a h. T  ng
p vi nhi b thua thi
mn do s t v gic sng cng, nhng k th
p pho lc cng
xung quanh;
“Quần thể tình dục đồng giới nam: Ẩn số lan truyền dịch HIV/AIDS
tại Việt Nam” c i hc Flinders Nam Australia
n ph- mt ngu
a hu ht Nam - b qua mt thc t trong dch t
h ng gii (t trong
   ng to l     i Vit Nam. Do nh
ng c n truy
nhn thu thiu
nh kim sai lm v MSM v bi
t  chi
v

10
“Nghiên cứu MSM ở Việt Nam: Chúng ta đã biết những gì? Những gì đem
lại thành công” c   Donn Colby, MD, MPH, Vietnam  CDC 

thc tr Vi MSM v
nhn ti xoay quanh v 
Luc s “Kỳ thị với MSM ở Hà Nội” ca Nguyn Thanh
  cp ti thc trng v k
th v        i, nh    ng
p phi trong cuc sng cng c
B   ng d  ng “Tìm hiểu và giảm kỳ thị liên
quan đến nhóm quan hệ tình dục đồng giới và HIV” ca Vi
n phng b  nhm

m k th, gim s i x 
uan h ng gii.
“Những câu chuyện chưa được kể” kt qu ng
v ng bo lc vi nam gi ng gii  Nhng
c tuyn chc
k 17 nam gi  c dng gi   ng hp
 ng hp
by ra ngay t nhiu nht trong s o
m xay ra b c kin Sc kh
s ( CCIHP, 2011) cho bi  tng b b   n. Tt c nhng
u ci nghing
bng, s nhc   
nhing hp xy ra t .
“Không lạc loài”  cun t truyn c    
nh ch- i
 ra mn v n ca
nhi sinh ra phi chu nhng thi   bit. T  m

11
 phn ngi
ca cu vn l. Không lạc loài 
thun t chuyn th a mi
 a anh v nhi qua
 mi hi. Bi mi thuc th gii th 
cc sng tht vm c
 n lm nht, nha cha m,
  t qua bao bt tr i loay hoay
gia nh ca cuc s c sng ca
nh
Nh    hc hay t truyn v    

nhiu b phn nhc l
n tht c   i sng thc ca h i
c vi h o lc,
s k th
K th i x c qua vic cung cp dch v
y t cho nam quan h ng giNghiên cứu trường hợp một số cơ
sở y tế chuyển gửi của FHI tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh” của nhóm
nghiên cứu TS. Nguyễn Thu Nam, Ths. Trần thành nam, Ths. Đặng Thị Việt
Phương, Th.s. Vũ Phương Thảo, CN Phi Trọng Hải.
c ti    H 
 u s k th i x c vi nam
quan h ng gii trong vic cung cp dch v y t 
Kt qu u s ng trong vic thit k 
thip nhm gim thiu s k th i x c vi
nam quan h ng gii.
c k th i x c vi MSM
u nhng yu t n k th i x c
 vi MSM.

12
 xut gim k th i x c vi MSM
u ca  
          
 Đặc điểm kinh tế, xã hội của nam giới có quan hệ tình dục
đồng giới tại Việt Nam”. B  
quan 

 
           



-30.
 

 

 


  : S



 
 


  


13




Nhy  v ng thi
 c t, bn nh 
 c trng v v bo li vng
ing th i (CTXH)

trong vic h tr  bo lc t 
 c“Bạo lực đối với người đồng tính tại Hà
Nội”
3. Ý nghĩa nghiên cứu
3.1. Ý nghĩa khoa học của đề tài
u  ng n ci
khi ng du mt v c th: Bo li vng
u vn dng nhng kin thc c thng
  u m
ng c th. T  v, k c
v bo lc i.
u s dt nhn th
thuyt h tht nhu cu,  ng c
 bo lc trong vim, tip ct
 t c  Ci trong
vic h tr      bo lc. ng th  n d 
 c ng dng trong
u, cng c ng hiu bit v 
 c h trong vic
tr  bo lc.

14
3.2.Ý nghĩa thực tiễn của đề tài
 c tru qu v
v bo li vi i  
h tr ca CTXH trong vim thing bo li
v Nhng kt qu u c  
ng, b 
u qu trong  M
 ms tr u tham kho gic

trong vic hc tu cC
phc v phng dc t
Ci hc  ng hin nay trong c c.
4. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Bo li v
Khách thể nghiên cứu
Nh bo lc ti
, t chc v i.
5. Phạm vi nghiên cứu
 t nhic bo lc xi vi
vấn đề bạo lực thể
chất và tinh thần đối với người đồng tính.
 Thời gian nghiên cứu: T n 6 
 Không gian nghiên cứu: cc thc hin t
i
6. Câu hỏi nghiên cứu
 Ti sao v bo lc l 
 Thc trng ca bo lc xi vn nay
 

15
 ng bo li v  
nhng hu qu ca v 
 CTXH ph m thing bo li
v?
7. Mụch đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mụch đích
Tu thc trn vic bo lc i vi
u qu nn t c

m h tr
ngm thi bo lc ti.
Nhiệm vụ nghiên cứu
Nu h thn v  
u thc tr bo lc ti
  
bo lc
u qu ng ca v bo li vi 
 tr ca Ci vi v 
 bo v quyn ci hi 
 tu ki c sng
.
8. Giả thuyết nghiên cứu
Hi n  
mt trong nh bo lc.
Nhi ng bo
lc.
n v bo li vi ng
mt trong nhn nh 
ng.
Hu qu ca v n cho nhi

16
cuc s
Vic h tr ca CTXH s hn thi
i vng
nghip, gim t l bo li v
9. Phƣơng pháp nghiên cứu
Lu dthu th
Phương pháp phân tích tài liệu


mn v o li vng

S dng mt s cun t chuyn c   “Những câu chuyện
chƣa đƣợc kể” ca nhic gi  phi
tri qua nho lc, t chuyn “Bóng” ca Nguy
“Không lạc loài” ca Ph ng minh ch
d c th b n c 
Phương pháp nghiên cứu định tính
m th nhu v
bo li v a
u s d ch y
cu  u ng vn  thu th th :
Phỏng vấn sâu: gồm 12 phỏng vấn sâu: Các anh/chị làm việc tại CCIHP
và iSEE sẽ là người phối hợp với cán bộ nghiên cứu để lựa chọn đối tượng
phỏng vấn
 Phng vb bo lc ca
cng Vit Pride ti d chn li thiu c
anh ch trong cng i chm phi hp
v u la ch .
 Phng vn 2   20  45 tui n c la
ch Hi. c ng

17
 Phng vn 2   c
 la chu nhm tim hiu v 
ca h i vnh qua s gii thiu ca t chc CCIHP ng

 Phng vn 2  
Mng v thu th  thc trng

v, m, hu qun ca h v i
    u v       n cuc sng ca
 bo lc.
Phương pháp quan sát
 tham gia nh
u t i d 
 ghi ng v tr
nh c 
10. Đạo đức nghiên cứu
o mu ca
, vic tit l  s
i sng i ca h bo v 
ca h  tri nh v bo m
vi nguyn ca nh cu.