Nghiên cứu hoạt động du lịch Biên Mậu ở tỉnh Lạng Sơn

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN




NGUYỄN THỊ THU THỦY



NGHIÊN CỨU HOẠT ĐỘNG DU LỊCH “BIÊN MẬU”
Ở TỈNH LẠNG SƠN


Chuyên ngành: Du lịch
(Chương trình đào tạo thí điểm)


TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH


NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS NGUYỄN PHẠM HÙNG




Hà Nội, 2011

MỤC LỤC

BẢNG DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
MỞ ĐẦU 1
1. Tính cấp thiết của đề tài 1
2. Mục đích và nội dung nghiên cứu 3
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4
4. Phƣơng pháp nghiên cứu 5
5. Bố cục luận văn 5
6. Đóng góp mới của đề tài 5
Chƣơng 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ LUẬN VỀ DU LỊCH “BIÊN MẬU” Ở
LẠNG SƠN 7
1.1. Những vấn đề về Du lịch "biên mậu" 7
1.1.1. Một số vấn đề lí luận về du lịch 7
1.1.1.1. Du lịch 7
1.1.1.2. Điểm đến 8
1.1.1.3. Khách du lịch 10
1.1.2. Hoạt động "biên mậu" 11
1.1.2.1. Khái niệm "biên mậu" 11
1.1.2.2. Các hoạt động kinh tế "biên mậu" 12
1.1.3. Du lịch "biên mậu" 14
1.1.3.1. Khái niệm 14
1.1.3.2. Khách du lịch "biên mậu" 17
1.1.3.3. Các hình thức hoạt động của Du lịch "biên mậu" 18
1.1.3.4. Vai trò của Du lịch "biên mậu" 20
1.2. Lạng Sơn và hoạt động "biên mậu" ở Lạng Sơn 24
1.2.1. Lịch sử hình thành và phát triển của tỉnh Lạng Sơn 24


1.2.2. Tài nguyên du lịch ở tỉnh Lạng Sơn 29
1.2.2.1. Tài nguyên du lịch tự nhiên 29
1.2.2.2. Tài nguyên du lịch nhân văn 34

1.2.3. Hoạt động "biên mậu" ở Lạng Sơn 38
Tiểu kết 40
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH “BIÊN MẬU” Ở TỈNH
LẠNG SƠN 41
2.1. Các hình thức tổ chức, quản lí và hoạt động Du lịch “biên mậu” 41
2.1.1. Các hình thức tổ chức, quản lí 41
2.1.1.1. Các hình thức tổ chức, quản lí của Nhà nƣớc 41
2.1.1.2. Các hình thức tổ chức, quản lí của doanh nghiệp 48
2.1.2. Các hình thức hoạt động 56
2.1.2.1. Các chƣơng trình du lịch "biên mậu" thuần túy 56
2.1.2.2. Các chƣơng trình du lịch "biên mậu" kết hợp 57
2.1.2.3. Một số hình thức hoạt động khác 59
2.2. Các hoạt động du lịch "biên mậu" chủ yếu ở Lạng Sơn 60
2.2.1. Du lịch mậu dịch biên giới 60
2.2.2. Du lịch quá cảnh 65
2.2.3. Du lịch tín ngƣỡng, tâm linh kết hợp với mậu dịch và tham quan di
tích, danh thắng 67
2.2.4. Du lịch biên mậu kết hợp sinh thái, nghỉ dƣỡng 73
2.3. Khách du lịch "biên mậu" ở Lạng Sơn 74
2.3.1. Động cơ đi du lịch của khách du lịch 74
2.3.2. Đặc điểm của khách du lịch 76
2.4. Đánh giá chung 84
2.4.1. Những thuận lợi trong hoạt động du lịch 84
2.4.1.1. Vị trí địa lí 84


2.4.1.2. Tài nguyên du lịch 85
2.4.1.3. Giao thông vận tải 86
2.4.1.4. Chính sách ƣu đãi của Nhà nƣớc 87
2.4.2. Những khó khăn trong hoạt động du lịch 88

2.4.3. Những thành tựu đạt đƣợc trong hoạt động du lịch 90
2.4.3.1. Kinh tế 90
2.4.3.2. Văn hóa - xã hội 94
2.4.4. Những hạn chế trong hoạt động du lịch 97
Tiểu kết 100
Chƣơng 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA DU LỊCH
“BIÊN MẬU” Ở TỈNH LẠNG SƠN 101
3.1. Căn cứ đề xuất 101
3.1.1. Căn cứ lí luận 101
3.1.1.1. Định hƣớng phát triển du lịch của tỉnh Lạng Sơn 101
3.1.1.2. Mục tiêu phấn đấu của ngành du lịch Lạng Sơn 104
3.1.2. Căn cứ thực tiễn 105
3.1.2.1. Hiệu quả kinh doanh du lịch “biên mậu” 106
3.1.2.2. Công tác quản lí Nhà nƣớc về du lịch 106
3.1.2.3. Công tác xúc tiến du lịch 106
3.1.2.4. Công tác quy hoạch và các dự án đầu tƣ 107
3.1.2.5. Về hoạt động dịch vụ du lịch 107
3.2. Một số giải pháp cụ thể 108
3.2.1. Về tổ chức và quản lí du lịch “biên mậu” 108
3.2.2. Phát triển du lịch "biên mậu" trong sự hợp tác với các địa phƣơng
khác 110
3.2.3. Quy hoạch các điểm du lịch, tuyến du lịch “biên mậu” 111
3.2.4. Cải tiến, xây dựng chƣơng trình du lịch “biên mậu” 115


3.2.5. Về sản phẩm và xây dựng sản phẩm du lịch“biên mậu” 118
3.2.6. Về cơ sở vật chất kĩ thuật phục vụ du lịch “biên mậu” 120
3.2.7. Về nguồn nhân lực du lịch “biên mậu” 121
3.2.8. Về công tác tuyên truyền, quảng bá du lịch “biên mậu” 123
3.3. Một số kiến nghị 124

3.3.1. Về vấn đề an ninh - quốc phòng trong du lịch “biên mậu” 124
3.3.2. Vấn đề bảo vệ tài nguyên du lịch trong du lịch “biên mậu” 127
3.3.3. Vấn đề gìn giữ bản sắc văn hóa, môi trƣờng xã hội trong du lịch
“biên mậu” 130
Tiểu kết 134
KẾT LUẬN 135
TÀI LIỆU THAM KHẢO 138








BẢNG DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt
Giải nghĩa chữ viết tắt
DN
Doanh nghiệp
HĐND
Hội đồng Nhân dân
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
TW
Trung Ƣơng
UBND
Ủy ban nhân dân

1


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

         
- 
du l

 hoà



             môi
   - xã     là an toàn,     
 
 
 luôn

 
h 
Nam , Lào, Campuchia, Thái Lan luôn

 

 


2


các
- ét


     

í 
    
.  

là: Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, C

-  


- 

               
- i - - 








3



 “dấu ấn”
 "biên mậu" nói
riêng  .

   
          ,    
 
 ch
               
“láng giềng hữu nghị, hợp tách toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương
lai” 


uan
- 

“Nghiên cứu hoạt động
du lịch “biên mậu” ở tỉnh Lạng Sơn”
2. Mục đích và nội dung nghiên cứu
 Mục đích nghiên cứu của đề tài
“Nghiên cứu hoạt động du lịch “biên mậu” ở tỉnh Lạng Sơn”
g . ìm
“biên mậu” 
“biên mậu”.  g


4
gìn
 .

 Nội dung nghiên cứu
 tài 
Thứ nhất du
"biên mậu", "biên mậu" 
Thứ hai,  “biên mậu” 

"biên mậu""biên mậu"
"biên mậu"
"biên mậu" 
Thứ ba,   
“biên mậu” 
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
 Đối tượng nghiên cứu

- 
n, 


 Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian:
P              
"biên mậu" 

Thanh có s
- Về thời gian:

5
  - 
, 


4. Phương pháp nghiên cứu
 :
- 
-            

-  
tin thông tin.
5. Bố cục luận văn


Chương 1:  “biên mậu” 
Chương 2: u l“biên mậu”  
Chương 3:  “biên mậu”
 
6. Đóng góp mới của đề tài
"biên mậu" 
; trong

    “Nghiên cứu hoạt động Du lịch “biên
mậu” ở tỉnh Lạng Sơn”  “biên mậu”
 
d "biên mậu"  



6
“Nghiên cứu hoạt động Du lịch “biên mậu” ở tỉnh Lạng Sơn”
ra:
Một là, đ
"biên mậu""biên mậu"


Hai là,             
“biên mậu” 
"biên mậu""biên
mậu""biên mậu"
 "biên mậu" 

Ba là,  
d“biên mậu” 




7
Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ LUẬN VỀ DU LỊCH “BIÊN MẬU” Ở
LẠNG SƠN
1.1. Những vấn đề về Du lịch "biên mậu"
1.1.1. Một số vấn đề lí luận về du lịch
1.1.1.1. Du lịch


- 






- 
“Đối với du lịch, có bao nhiêu tác giả nghiên cứu thì có

bấy nhiêu định nghĩa”


     
Anh: “Du lịch là sự phối hợp nhịp nhàng giữa lý thuyết và thực hành của các
cuộc hành trình với mục đích giải trí”.
“Du lịch là hiện tượng những
người ở chỗ khác, ngoài nơi ở thường xuyên, đi đến bằng các phương tiện
giao thông và sử dụng các xí nghiệp du lịch”.
“Du lịch là sự kết hợp và
tương tác của bốn nhóm nhân tố trong quá trình phục vụ du khách bao gồm:

8
khách du lịch, nhà cung ứng dịch vụ du lịch, cư dân sở tại và chính quyền nơi
đón tiếp khách du lịch”.

“Du lịch” “Du lịch là hoạt động có liên quan
đến chuyến đi của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên của mình nhằm
thỏa mãn nhu cầu tham quan, tìm hiểu, giải trí, nghỉ dưỡng trong một khoảng
thời gian nhất định”



-  “Du
lịch”:
Thứ nhất             





Thứ hai

             

1.1.1.2. Điểm đến

 
. “điểm đến
du lịch” mà ,

9
 gia,


“điểm đến du lịch là một vị trí địa lí mà một du khách
đang thực hiện hành trình đến đó nhằm thỏa mãn nhu cầu tùy theo mục đích
chuyến đi của người đó”. 
dùng trong hành trình c 

“điểm đến” 
“là sự tập trung các tiện nghi và dịch vụ
được thiết kế để đáp ứng nhu cầu của du khách”






Tr





           

 



10
 
khác,
1.1.1.3. Khách du lịch

“Khách du lịch là người đi du lịch hoặc kết hợp đi du lịch,
trừ trường hợp đi học, làm việc hoặc hành nghề để nhận thu nhập từ nơi đến”.
             
“Khách du lịch gồm khách du lịch nội địa và khách du lịch quốc tế”. Trong
“Khách du lịch nội địa là công dân Việt Nam, người nước ngoài thường
trú tại Việt Nam đi du lịch trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam”; “Khách du lịch
quốc tế là người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài vào Việt
Nam du lịch; công dân Việt Nam, người nước ngoài thường trú tại Việt Nam
ra nước ngoài du lịch”.

 


 là n
r



             



d

11


1.1.2. Hoạt động "biên mậu"
1.1.2.1. Khái niệm "biên mậu"
"Biên mậu" theo -
“biên giới” và “mậu dịch”

“biên giới” 
: “Vỏ bao bọc liên tục của một tập hợp không gian
một quốc gia”; “điểm chấm dứt chủ quyền thuộc về lãnh thổ”.
“biên giới” “Chỗ hết
phần đất của một nước và giáp với nước khác”.
rõ

N“Nam Quốc sơn hà” 


“Sông núi nước Nam vua Nam ở
Rành rành địa phận cả sách trời….”
thì: “Biên giới quốc gia là đường
xác định giới hạn phạm vi chủ quyền của một quốc gia đối với vùng đất và
lòng đất phía dưới; vùng biển, lòng đất dưới đáy vùng biển đó và khoảng

không chiếu thẳng từ vùng đất, vùng biển đó. Biên giới quốc gia bao gồm
biên giới trên đất liền, biên giới trên biển và biên giới trên không”.
“Mậu dịch”
“mua sắm”“sự trao đổi, mua bán hàng hóa”. Còn theo
 “mậu dịch” 

12
“thương mại”      “hoạt động trao đổi hàng hóa thông qua
mua và bán các hàng hóa, dịch vụ, các chứng từ có giá trong xã hội”.
 “Biên mậu” hay “mậu dịch biên giới”  “Là các
hoạt động mua, bán trao đổi hàng hoá ở khu vực biên giới các nước láng
giềng, bao gồm, mua bán chính ngạch, mua bán tiểu ngạch, mua bán ở chợ
biên giới, mua bán hàng hóa của cư dân biên giới”.
1.1.2.2. Các hoạt động kinh tế "biên mậu"
 "biên mậu"       


- 




               
              












13

            
chí

- 

- 
- 


             







         
 có  mua bán
 là . Kinh doanh x
   
           
  


              


14
 c cho  do giá
 

  ránh
, v            
         


1.1.3. Du lịch "biên mậu"
1.1.3.1. Khái niệm
  du lịch "biên mậu"    -




 D
 

“nhạy
cảm” - 
tài nguyên du 

     "biên mậu" 

 “mậu dịch”, mà

“du lịch mua sắm” 
“mậu dịch” hay “mua sắm” 

15
      “mậu dịch” và “mua sắm”  
“sự trao đổi, mua bán hàng hóa” “mậu
dịch” hay “mua sắm” 
  
 





      
tâm lí


     “thiên đường mua sắm”  



 






 

 

16


“thăm quan” 




“bình dân” 
 
                




     
biên.  
  
 trong khu .

“bình dân”               
 
các trung 


              
           
 

17


 "biên mậu" 

Du lịch "biên mậu" là hoạt động du lịch kết
hợp với việc mua sắm, tham quan, tìm hiểu, thưởng thức các sản phẩm du lịch
tại các địa điểm được tổ chức ở khu vực biên giới, được tổ chức bởi các đơn
vị có trách nhiệm liên quan.
1.1.3.2. Khách du lịch "biên mậu"
"biên mậu" 



"Biên mậu" 


 
  

 "biên mậu".
   “biên mậu”        
. 

"biên mậu" 
 

 

18
  

1.1.3.3. Các hình thức hoạt động của Du lịch "biên mậu"
       
"biên mậu" 







    "biên
mậu"  
"biên mậu""biên mậu" 
 

"biên mậu" 
hoạt động tham quan và mua sắm của khách du lịch ở khu vực biên
giới 
"biên mậu" 
"biên mậu" "biên mậu"

 "biên mậu" 

              


19


“đi chơi” 
"biên
mậu"  
     

ình


   "biên mậu"  

"biên mậu" 
"biên
mậu". 

- 
              
             
"biên mậu"



"biên mậu" 
"biên mậu" "biên mậu" 


