Nghiên cứu phát triển du lịch thành phố Cẩm Phả, Quảng Ninh

I HC QUC GIA HÀ NI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN






LÊ THỊ THÌN



NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN DU LỊCH THÀNH
PHỐ CẨM PHẢ, QUẢNG NINH





LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH






HÀ NỘI – 2012

I HC QUC GIA HÀ NI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN




LÊ THỊ THÌN




NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN DU LỊCH THÀNH
PHỐ CẨM PHẢ, QUẢNG NINH


Chuyên ngành: Du lch
m)


LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS Trần Thúy Anh





HÀ NỘI – 2013

1
MỤC LỤC
M U 6
1. Lý do ch tài 6
2. M, 



 tài 8
u 9
ng, phm vi nghiên cu c tài 10
5. Lch s v nghiên cu 10
a lu 11
7. B c tài 11
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN
DU LỊCH 12
1.1. Cơ sở lý luận 12
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về du lịch 12
1.1.2. Điều kiện phát triển du lịch 15
1.2. Cơ sở thực tiễn về phát triển du lịch 26
1.2.1. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về chiến lược phát
triển du lịch trong nền kinh tế - xã hội đất nước 26
1.2.2. Một số nét khái quát về tình hình phát triển du lịch của
Việt Nam 29
1.2.3. Kinh nghiệm phát triển du lịch tại một số địa phương trong nước31
1.3. Vai trò của du lịch đối với sự phát triển các lĩnh vực: văn hóa, xã
hội, kinh tế, môi trƣờng 35
Tiểu kết chƣơng 1 39
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH TẠI CẨM PHẢ 40

2.1. Khái quát chung về Cẩm Phả 40
2.1.1. Điều kiện tự nhiên 40
2.1.2. Đặc điểm lịch sử - văn hóa, kinh tế - xã hội 40

2
2.1.3. Tài nguyên du lịch thiên nhiên 44
2.1.4. Tài nguyên du lịch nhân văn 46
2.1.5. Thực trạng môi trường tự nhiên tại thành phố Cẩm Phả 52
2.2. Thực trạng hoạt động du lịch tại Cẩm Phả 55
2.2.1. Cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch 55
2.2.2. Hệ thống dịch vụ cung ứng phục vụ du lịch 57
2.2.3. Một số tuyến du lịch hiện đang khai thác tại Cẩm Phả 64
2.2.4. Tình hình khách du lịch đến Cẩm Phả 65
2.2.5. Công tác quản lý nhà nước về du lịch: 65
2.2.6. Công tác quảng bá, xúc tiến du lịch tại Cẩm Phả 66
2.3. Đánh giá chung 67
2.3.1. Ưu điểm 67
2.3.2. Hạn chế, tồn tại 68
2.4. Vai trò của phát triển du lịch trong nền kinh tế - xã hội
thành phố Cẩm Phả 70
Tiểu kết chƣơng 2 72
Chƣơng 3. GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM PHÁT TRIỂN DU
LỊCH TẠI CẨM PHẢ 73
3.1. Mục tiêu và nhiệm vụ cụ thể về phát triển du lịch tỉnh
Quảng Ninh 73
3.1.1. Mục tiêu phát triển 73
3.1.2. Nhiệm vụ cụ thể 73
3.2. Quan điểm, mục tiêu phát triển du lịch của thành phố Cẩm Phả 75
3.2.1. Quan điểm phát triển 75
3.2.2. Mục tiêu phát triển: 76

3.3. Các giải pháp phát triển du lịch thành phố Cẩm Phả 78
3.3.1. Phát triển cơ sở hạ tầng, vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch 78

3
3.3.2. Đào tạo nguồn nhân lực 80
3.3.3. Phát triển sản phẩm du lịch 81
3.3.4. Công tác quảng bá, xúc tiến du lịch tại Cẩm Phả 83
3.3.5. Công tác quy hoạch 84
3.3.6. Công tác quản lý nhà nước vê du lịch tại Cẩm Phả 85
3.3.7. Nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường và
phát triển du lịch bền vững 88
3.3.8. Khuyến khích sự tham gia của cộng đồng vào hoạt động du lịch 90
3.4. Một số kiến nghị 90
3.4.1. Kiến nghị đối với tỉnh Quảng Ninh 90
3.4.2. Kiến nghị đối với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh
Quảng Ninh 91
Tiểu kết chƣơng 3 92
KẾT LUẬN 93
TÀI LIỆU THAM KHẢO 95
PHỤ LỤC

4

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

CPTM
C phi
CPDVDL
C phn dch v du lch
DVDL

Dch v du lch
TM
i
TNHH
Trách nhim hu hn
EATOF
Dich liên khu v
Nam Á (East Asia Inter-Regional
Tourism Forum)















5

DANH MỤC HÌNH, BẢNG

Hình 1. B hành chính thành ph Cm Ph 41
Bng 2. 1. Thc tr i thành ph Cm Ph 57
n 2008 - 2012 57
Bng 2.2. Thc trng trong ngành du lch  Cm Ph 63
n 2008 - 2012 63
















6

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Vit Nam là mt trong nhm n du l
nht trong khu vc châu Á - 
u kin kinh t ngày mt phát trin, nhu c
m  ch Vit Nam nói riêng và du lch th gii nói chung
g có chinh m c xem là ngành công nghip

không khói.
Nm  c ca T quc, t lâu Qu
c rt nhic bin va danh ni
tiu), Bng g
khu di tích lch s và danh thng Yên T (Uông Bí), vnh H Long (TP H
Long), vnh Bái T Long (TP Cm Ph),n Ca Ông (TP Cm Ph),


 (Huyn), bãi tm Trà C (TP Móng
Cái) Nhiu du khá  c mt l  n vi Qu  
ng thc thng c

 ,  ng di tích
lch s  h o dng nên.
Vi nhng li th v tài nguyên du lch, trong nh
du lch Qu phát tri vt cht phc
v du lch không ng c ci thin; các di tích lch s và các thng
cnh t  c trùng tu, tôn t  khai thác phc v du lch.
t khát chp
ma tình hình kinh t th gii, ngành du lch Qung
i cùng k
quc t t 2,4 trii cùng kt 2,8
tri t,   i cùng k, tng doanh thu du l t 4.100 t

7
i cùng k ng kinh
t, gii quyt vim nghèo cho nhiu h dân.
Là mt trong bn thành ph trc thuc y ban nhân dân tnh Qung
Ninh, Cm Ph vc bit trung tâm công nghip sn xut
- ch bin than ca c c. Mt khác, vi li th v v a lý và ngun

tài nguyên khoáng sn di dào, Cm Ph còn có th m phát trin các
ngành công nghip khác: nhiin, vt liu xây dng, ch to thit b n,
cng bi dng li   Cm Ph còn là
a danh có nhiu ti   m  phát trin du lch - dch v:
Thành ph Cm Ph có chiu dài b bin khong trên 70km, có vnh Bái
T   p v    o ln nh, các h sinh thái khá
  c bi    ng k      
ng Thiên Long, nh
Mt, hòn Hai, hòn Ru (hay còn go Khu là nhm ngh
mát hp dn, thu hút du khách ti th 
có th phát trin thành mt trung tâm du lch bin sm ung vi
nhiu loi hình dch v. Cm Ph còn ni ting bi các m c khoáng
nóng thu  ng Cm Thch và Quang Hanh. Nhng sui khoáng
nóng   brôm cao, kt hp vi nhiu loi vi khoáng có tác
dng cha các bnh viêm khng ch
thn kinh, kích thích tiêu hoá V ch tâm linh
hit trong nhng phát trin khá tt ti thành
ph Cm Ph, thu hút nhii gian
i ting nht là n Ca Ông, chùa Ph Thiên, khu di tích
lch s c tính mm du lch tâm linh
c vt khách ti tham quan, vãn cnh.

8
Vi nhng ti   m    tr Cm Ph  n
chuyn du nn kinh t thành ph ng tích c
ngành công nghip - xây dng gi vai trò ch o chim 70,5%, ch yu là
công nghii - du lch - dch v chim 28,9%;
nông - lâm - p chim 1,4%. Theo thng kê ca U ban nhân dân
thành ph, t   n kinh t thành ph Cm Ph
luôn duy trì  mng khá, tng giá tr 

c t n 16,8%. Hin nay Cm Ph t trong
a tnh t c ngu
Trong nh   p u, chính quyn và nhân dân thành ph
Cm Ph  n vic phát trin ngành du lch ca
thành ph. Tuy nhiên s quan tâm y mi ch dng  u. Giàu có v
tài nguyên và nm cnh trung tâm du lch ln ca tnh Qung Ninh (thành
ph H Long), song s phát trin du lch ca thành ph Cm Ph 
ng vi tin có, sn phm du lch nghèo nàn, doanh thu
du lch thp, ngành kinh t du lnh rõ vai
trò trong s phát trin chung ca nn kinh t thành ph. Thc t, i con mt
ca các công ty du lch l c, Cm
Ph ch  du khách tm d 
ngh n v
Vi mong mun góp phn phát tri  a ho ng du lch 
Qung Ninh nói chung và thành ph Cm Ph nói riêng, tác gi a chn
 Nghiên cứu phát triển du lịch Thành phố Cẩm Phả, Quảng Ninh
2. Mục đích, nhiê
̣
m vu
̣
của đề tài
Mục đích:  xut nhng gii pháp góp phn phát trin du lch  Cm
Ph  các ti mnh v du lch ca Cm Ph.

9
Nhiê
̣
m vu
̣
:

- c thc trng tình hình khai thác du lch ti Cm Ph hin nay.
- Phân tích rõ các tich và tình trng s dng,
khai thác tài nguyên du lch ti Cm Ph, Qung Ninh.
-  xut mt s gii pháp nhm phát trin du lch ti Cm Ph.
3. Phƣơng pháp nghiên cứu
 hoàn thành công trình nghiên cu ca mình, tác gi  dng các
u ch yu sau:
Thu thập và xử lý tài liệu
Thu thp các thông tin, tài lin t các ngun nghiên cu chính
th Cm Ph, v hong du lch  Cm Ph. Tài lic
thu thp t các ngun:
- Sách, giáo trình.
- Báo, tp chí chuyên ngành và báo, tp chí có ni dung liên quan.
- Công trình khoa h
- Báo cáo ca chính quy   n lý nhà
c v du lch ti Cm Ph.
- Các thông tin, bài báo trên internet.
Phương pháp tổng hợp và phân tích số liệu:
c tác gi  nghiên cu các tài li
thc nhm tìm ra bn cht và thc trng cng nghiên cu
Phương pháp khảo sát thực địa:
c s dng nhu tra tng hp v u kin
t nhiên, kinh t - xã hi ca khu vc, b sung, chnh sa, cp nht s liu,
ng thi, vic trc tip tham quan, kho sát ta
  thc trng hong du lch ti
mt s i khoáng Quang Hanh, sui khoáng Cm Thch, n

10
Ca Ông, khu dc, m  truyn thng
than m ngh, o Kh, o Th   xut mt s gii

pháp sát vi thc t phát trin c
4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu của đề tài
Đối tượng nghiên cứu: Tài nguyên du lch và thc trng hong du
lch ti Cm Ph, Qung Ninh.
Phạm vi nghiên cứu:
- V không gian: Nghiên cc gii hn trong phm vi thành ph
Cm Ph (bao gm c mt phn vùng bin vnh Bái T Long).
- V thi gian: Nghiên cc ti 2008 -
2012. Ngoài ra các s lic s dng trong luc ly t các báo
cáo ca UBND tnh Qung Ninh, UBND thành ph Cm Ph, S 
- Th Thao và Du lch Qu
n nay.
5. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
Trong nh tài nghiên cu
vit v v phát trin ngành du lch c







 ,
c bit là phát trin du lch ti tXây
dựng một số tuyến, điểm du lịch ở khu vựa phía Tây Hà Nội trong tiến trình
hội nhậpa Phùng Th Hng (2008); Lua Trn Mnh
  Nghiên cứu phát triển loại hình du lịch chữa bệnh bằng nước
khoáng tại một số điểm suối khoáng ở trung du và duyên hải Bắc Bộ
(2011)  c xây dng
các tuym du lch, to thêm sn phm du lch mi nhm phát trin

ngành du lch ci Qung Ninh, mt s công trình nghiên
cu v phát trin du lLua Thng
x trong khai thác, bo tn và phát huy giá tr ca Di sn Thiên nhiên th
gii Vnh H   Lu a Th    Phát

11
triển du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng tại Vân Đồn, Quảng Ninh
(2010); Lua Th n lý hành
chính công ti Di sn thiên nhiên th gii Vnh H Long, Qu 
 i pháp hu hiu trong công tác qun
lý, phát trin du l nhng ti mnh c
Cm Ph - mt thành ph tr t có nhiu tim
 phát trin ngành du l       
trình nghiên c cn v phát trin du l thng
tài li thc trng gii pháp nhm phát trin
du lch Cm Ph  Nghiên cứu phát triển du lịch thành phố Cẩm
Phả, Quảng Ninh tài nghiên cc lp, kt qu c tài s
có nhc cho vic phát trin du lch tnh Qung Ninh nói
chung và phát trin du lch thành ph Cm Ph nói riêng.
6. Đóng góp của luận văn
- H thng hoá tài liu ca các tác gi c.
- Luu tiên gii thiu mt cách có h thng và
 v h thng tài nguyên du lch t a Cm Ph.
- c thc trng khai thác tài nguyên du lch cho phát trin du
lch, ch c nhng tn ti, hn ch trong hong du lch  
- Lung gii pháp thit thc cho phát trin du
lch  Cm Ph.
7. Bố cục đề tài
Ngoài phn m u, kt lun, tài liu tham kho và ph lc, lu


 lý lun và thc tin v phát trin du lch.
c trng hong du lch ti thành ph Cm Ph.
i pháp và kin ngh nhm phát trin du lch ti Cm Ph.


12
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ
PHÁT TRIỂN DU LỊCH

1.1. Cơ sở lý luận
1.1.1. Một số khái niệm cơ bản về du lịch
n nay, du l thành mt hing kinh t xã hi ph
bin trên th gii, không ch  c phát trin mà còn  
phát trit Nam. Do hoàn ci mi góc
 nghiên cu khác nhau nên khái nim v du l   u khác
nhau.
Theo T chc Du lch th gii WTO (World Tourist Organization):
Du lch là tt c nhng hong cng
xuyên ca h không quá 12 tháng, vi m i trí, công v
và nhiu m
Theo Liên Hip quc các t chc l hành chính thc IUOTO
(International Union of Official Travel Oragnization): Du lc hiu là
n mng xuyên ca
mình nhm m c không ph làm mt
ngh hay mt vic kim tin sinh sng.
Theo u 4 Lut Du lch ca Quc h c Cng hòa xã hi ch
t Nam: Du lịch là các hoạt động có liên quan đến chuyến đi của
con người ngoài nơi cư trú thường xuyên của mình nhằm đáp ứng nhu cầu
tham quan, tìm hiểu, giải trí, nghỉ dưỡng trong một khoảng thời gian nhất

định.”[30]
y, có th hiu rng du l





























 , 









13
 t v 






  c phát trin
du lch cn có rt nhiu yu t ch là mt trong
nhng yu t u kin tiên quy hình thành và phát trin du
lch ca m.
Theo u 4 Lut Du lch ca Quc h c Cng hòa xã hi ch
t Nam s Tài nguyên
du lịch là cảnh quan thiên nhiên, yếu tố tự nhiên, di tích lịch sử - văn hóa,
công trình lao động sáng tạo của con người và các giá trị nhân văn khác
có thể được sử dụng nhằm đáp ứng nhu cầu du lịch, là yếu tố cơ bản để
hình thành các khu du lịch, điểm du lịch, tuyến du lịch, đô thị du lịch[30]
Tài nguyên du lch bao gm tài nguyên du lch t nhiên và tài nguyên
du lch     Lut Du lch Vit

Tài nguyên du lịch tự nhiên gồm các yếu tố địa chất, địa
hình, địa mạo, khí hậu, thủy văn, hệ sinh thái, cảnh quan thiên nhiên có thể
được sử dụng phục vụ mục đích du lịch”; “Tài nguyên du lịch nhân văn
gồm truyền thống văn hóa, các yếu tố văn hóa, văn nghệ dân gian, di tích
lịch sử, cách mạng, khảo cổ, kiến trúc, các công trình lao động sáng tạo
của con người và các di sản văn hóa vật thể, phi vật thể khác có thể được
sử dụng phục vụ mục đích du lịch[30]
 y, sc hp dn du lch ca m    thuc rt
nhiu vào ngun tài nguyên du lch c, tài nguyên du lch
c sc, có m tp trung cao thì càng có sc hp dn
vi du khách và có hiu qu kinh doanh du lu
kin kinh t phát trin, ti nhiu quc gia, nhiu vùng, min, 










 













 , 

  , 







 , 



14











 , 












 , 





 . 

, 


 


 ,  . 

,  , viu

,  ,  






, nh



  to ra các
sn phm du lch, 











 .
m 10 Lut Du lch Vit NamSản phẩm du lịch là
tập hợp các dịch vụ cần thiết để thỏa mãn nhu cầu của khách du lịch trong
chuyến đi du lịch”. [30]. y, sn phm du lc xem là loi hàng
hóa ca ngành du lt loc bit bi nó bao gm
c nhng thành phm hu hình và vô hình, c cu thành t kt cu h

tng, tài nguyên du l vt cht k thut du lch và dch v cung
ng Nhng thành phm hu hình c th là h thng nhà hàng, khách sn,
các ngun tài nguyên; nhng sn phm vô hình là phong cách phc v, cht
ng phc v, cm xúc và nhng tri nghim thc t ca du khách. Sn
phm du lch bao gc tính: tính tng hp, tính không d tr, tính
không th chuyn dc, tính d ng, tính thi v. Tính tng hp
th hin  s kt hp các loi dch v  kinh doanh du lch cung
ng nhm tha mãn nhu cng th ca khách du lch. Tính không d
tr th hin  ch sau khi khách du lch mua sn ph kinh doanh
du lch trao ngay quyn s dng dch v ch trong thi
gian nhnh. Tính không th dch chuyc th hin rng vic tiêu
dùng sn phm du lch song song vi vic sn xut ra chúng. Vì vy, du
khách ch có th s dng  n xut ra sn phm du lch, không th 
 c. Tính d ng th hin  ch quá trình sn
xut và tiêu th sn phm du lch chu  ng bi nhiu yu t, nu

15
thiu mu ki n vic thc hin giá tr ca
sn phm du lch. Tính thi v th hin  ch ng cung sn phm du lch
i ng ci ph thuc
vào tài nguyên du lch cc tiêu th sn phm du
lch mang tính thi v.
1.1.2. Điều kiện phát triển du lịch
1.1.2.1. Điều kiện chung
Du l, khoa hc, xã hi, mun phát trin
tu phi ph thuc vào rt nhiu kin, hoàn cnh nhnh,
u kin v an ninh chính tr và an toàn xã hu kin v kinh t;
u kin v u kin v các chính sách phát trin du l
Điều kiện an ninh chính trị và an toàn xã hội



              

Th


. V


Chính vì





16


          -    


 





       

 

 





Điều kiện kinh tế

 
     




17











              

- 
- 

 

               
- - 
- - 
  khách - 





    

18



     
p
Điều kiện văn hóa

             

 




 




Chính sách phát triển du lịch




 
chính sách phát  
 


19
 



Có th nói, nhu ki phát trin du lch nêu trên tác
ng m  c lp lên s phát trin ca du l  u kin nh
n du lch tách ri nhau, do vy, nu thiu mt trong nhu
ki phát trin ca du lch có th b trì tr, gim sút hoc hoàn toàn
ngng hn. S có mt ca tt c nhu kin m bo cho s phát
trin mnh m ca ngành du lch.
1.1.2.2. Điều kiện cầu
Theo PGS. TS Trc Thanh, nhu cu du lch s ng khi khách
du lch có nhiu khong thi gian ri, có thu nh dân trí cao.
Về thời gian rỗi
Thi gian nhàn ri cnh là nhng ngày ngh
cui tun, k ngh phép hoc thi gian rnh rc trong các chuy
 i không th ch khi không có thi gian. Ngày

u kin kinh t ngày mt phát tri ng xu ng ngày
càng cao và mc sng cc ci thin thì thi gian
rng du lch là hoi
n vic s dng qu thi gian ri vào các hong mang li li ích, nâng
cao hiu bit hoc nâng cao th lc. Chính vì v du lch s tr
thành nha ch có ích cho vic s dng thi gian r y
c kích thích s dng thi gian ri mt cách
hp lý, góp phn xây dng mt xã hi nh, công b
Về thu nhập

20
Nn kinh t phát trin s làm cho ngi dân có mc sng cao, do 
h có kh nng thanh toán cho các nhu cu v du lch trong nc cng nh
ra nc ngoài. Trên thc t, có nhiu nc rt giàu tài nguyên v du lch
nhng vì nn kinh t lc hu nên không th phát trin du lch và càng
không th gi khách du lch ra nc ngoài. Khi i du lch và lu trú ngoài
ni  thng xuyên, khách du lch luôn là ngi tiêu dùng nhiu loi dch
v, hàng hoá. Vì vy,  có th i du lch, khách du lch không ch cn có
thi gian mà còn phi có  tin. Do , phúc li vt cht ca nhân dân là
iu kin có ý ngha to ln trong s phát trin ca du lch. Ngi ta  xác
lp c rng, mi khi thu nhp ca nhân dân tng thì s tiêu dùng du lch
cng tng theo, ng thi có s thay i v c cu ca tiêu dùng du lch.
1.1.2.3. Điều kiện cung
Tài nguyên du lịch
Du lch là mt ngành kinh t có s ng tài nguyên rõ rt. Tài
nguyên du lch là mt trong nhng yu t u kin tiên quy
hình thành và phát trin du lch ca mt quc gia, m   
ng, chng và s liên kt các loa bàn có ý
c bii vi s phát trin du lch. Vì vy, sc hp dn du lch ca
mt quc gia, ma ph thuc rt nhiu vào ngun tài nguyên du

lch c. Tài nguyên du lc phân thành hai b phn
hp thành: tài nguyên du lch t nhiên và tài nguyên du l
- Tài nguyên du lịch tự nhiên
Nhu kin t a hình, khí hu, th  gii
ng, thc v    t quan trng trong s phát trin ca hot
ng du lch.
i vi hong du lch, a hình ca mt
vai trò quan trng, góp phn to nên phong cnh và s ng ca phong

21
cnh  a hình có nhiu king ba
a hình b bãi bin. Trong các ki
kia hình Kast (là ki  c to thành do s a
 hòa tan) là nhng tài nguyên du lch rt có giá tr,
tiêu bi Vnh H Long (Qung Phong Nha (B Trch -
Qung Bình), Tam Cc - 
o khách du l
Khí 
                



N            

            
             
            

 


             

            




22
T
 

             
  

 

  

- Tài nguyên du lịch nhân văn
Tài nguyên du l    c hp d c bit vi s 
khách du lch vi nhiu m lch
s có sc bii v cao, ham hiu bit.
Các tài nguyên có giá tr ch vi m
quan, hc tp. Các thành tu kinh ti ca mt
c hoc mc hp dc bii vi phn ln khách
du lch là các doanh nhân Chính vì vy, mt quc gia có ngun tài nguyên
du lc s tr thành mt trong nhn
thu hút s ng ln khách du lch, góp phn to s chuyn bin mnh m
trong phát trin du lch.
Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất - kỹ thuật phục vụ du lịch

- Cơ sở hạ tầng
 h tng bao gm h thng sá, nhà ga, sân bay, bn cng,
ng st, công viên, mp  
lch, các rp chiu phim, nhà hát, vin bo tàng, các giá tr a toàn
xã hi Trong s phát trin kinh t nói chung và phát trin du lch nói

23
 h tc bit quan trng bi nó nm sát ngay các
m du lch, nó quynh nh phát trin du lch. Chính vì vy, có th
 h tng là tiy ca mi hong kinh t
có du lch.
- Cơ sở vật chất - kỹ thuật
Theo Ts. Trn Th Minh Hòa, c vt cht k thut du lch hiu theo
toàn bộ các phương tiện vật chất kỹ thuật được huy động
tham gia vào việc khai thác các tài nguyên du lịch nhằm tạo ra và thực
hiện các dịch vụ và hàng hóa thỏa mãn nhu cầu của du khách trong chuyến
hành trình của họ..  vt cht k thut bao gm c
 vt cht k thut ca ngành du l vt cht k thut ca mt
s ngành kinh t quc dân tham gia phc v du l tha mãn nhu cu
ng ngày ca khách du ln, nhà hàng, ti
ng sá, h thng cc trong khu du
lch  vt cht k thut vai trò ht sc quan trng trong quá
trình to ra và thc hin sn phm du lnh m khai
thác ti   ch nhm tho mãn nhu cu ca khách du lch. Mt
n dù có sc hp dn ln v tài nguyên du lu kém phát
trin v h th vt cht - k thut phc v du lch thì hong du
lch vn không th c.
Nguồn nhân lực
Là ngành kinh t dch v mang tính tng hng chính ca
du lch là du khách. Dch s tiêu dùng các

sn phm du lch. Sn phm du lch s quynh kt qu kinh doanh ca
các doanh nghip trong ngành du lch. Mun vy, pho ngun nhân
l các yêu cu kit ra t thc to ngun nhân
lc trong du lo ra nhi bit to ra các sn phm