báo cáo tổng hợp tình hình hoạt động năm 2013 của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM























BÁO CÁO HOẠT ĐỘNG NĂM 2013

HÀ NI - 2014
ii




LỜI MỞ ĐẦU

Cun tài liu này là báo cáo tng hp tình hình ho13 ca Vin
Hàn lâm Khoa hc và Công ngh Vit Nam, trình bày nhng ho ng chính ca
Vin, nhng kt qu ni bc gi nhìn nhn bao quát v tình hình ca Vin
13.
Báo cáo ho(annual report) là tài lic vit theo chun

chung ca các Vin nghiên cu trên th gii nhc bii
tác c ngoài, qun lý hi chm v và ng
phát trin ca Vin Hàn lâm Khoa hc và Công ngh Vit Nam nhng quan
h hp tác.
Vin Hàn lâm Khoa hc và Công ngh Vit Nam xin trân tr
v, các nhà khoa hc, các nhà quc tham gia và có nhiu ý ki
b ích  cun tài liu hoàn thành theo k hoch.














MỤC LỤC
1. Giới thiệu Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam 1
u t chc 1
1.2. Chm v 2
o Vin 2
 2
2. Hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ 3
2.1. Nghiên cc Toán hc và Vt lý 3
2.2. Công ngh thông tin, T ng hóan t và Công ngh  7

2.3. Công ngh sinh hc 12
2.4. Khoa hc vt liu 14
ng sinh hc và các cht có hot tính sinh hc 19
2.6. Khoa ht 21
2.7. Khoa hc và công ngh bin 24
ng 27
3. Hoạt động ứng dụng và triển khai công nghệ 28
3.1. Các bi nhng công tác ng dng, trin khai, chuyn giao
công ngh i hoá các sn phm khoa hc công ngh. 28
 tài hp tác B án sn xut th nghim cp Vin Hàn
lâm KHCNVN: 29
3.3. Các D án sn xut th nghim cc: 31
3.4. Các hng dch v Khoa hc  K thut: 31
3.5. y ng dng KHCN 31
3.6. Công tác s hu trí tu 32
4. Một số kết quả KHCN tiêu biểu năm 2013 32
5. Hoạt động đào tạo 52
5.1. Kt qu i h 52
o, bng cán b, công chc, viên chc 53
6. Hoạt động hợp tác quốc tế 54
 án và nhim v HTQT quan trng 55
n ký kt v hp tác quc t 56
6.3. Các hi ngh, hi tho và lp hc quc t 57
6.4. Niên lim 57
6.5. ng 57
6.6. Mt s s kin HTQT l 58
7. Hoạt động các phòng thí nghiệm trọng điểm 59
8. Các hoạt động xuất bản, bảo tàng và thông tin 60
8.1. Hong xut bn 60
8.2. Hot ng bo tàng 64

8.3. Hong thông tin 66
9. Các dự án ODA về Vệ tinh 67
10. Công tác đầu tư tăng cường tiềm lực nghiên cứu và triển khai công nghệ 70
10.1. Hin tr vt cht, k thut ca Vin Hàn lâm KHCNVN 70
10.2. Thc hin nhim v i to, sa ch 71
ii

ng trang thit b 74
11. Một số chỉ số thống kê quan trọng 76
11.1. Tim li 76
11.2. Th tài, kt qu công b, vo 78
12. Phương hướng, kế hoạch và Dự toán ngân sách năm 2014 81
ng, k ho 81
12.2. D  82


1

1. Giới thiệu Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
1.1. Cơ cấu tổ chức

Lãnh đạo Viện
Ch tch

Các Hng
Khoa hc ngành

NXB Khoa hc t nhiên và Công ngh
Bo tàng Thiên nhiên Vit Nam
Trung tâm Thông tin - u

Vin Nghiên cu khoa hc Tây Nguyên

Vin Hoá sinh bin
Vin NC và UD công ngh Nha Trang
Vin Khoa hc vt liu ng dng
Vin K thut nhii
Vin Sinh hc nhii
Vic và Tin hc ng dng
Vin Công ngh 
Vin Công ngh hóa hc
Vin Công ngh ng
Vin Công ngh sinh hc
Vin Công ngh thông tin
Vin Khoa hc vt liu
Vin Khoa hng
Via cha vt lý bin
Ving bin
Vin Hc
Vin Va cu
Via cht
Via lý
Vin Sinh thái và Tài nguyên sinh vt
Vic
Vin Hóa hc các hp cht thiên nhiên
Vin Hóa hc
Vin Vt lý
Vin Toán hc

 i din ti TP. HCM)
Ban Kim tra

Ban Hp tác quc t
Ban ng dng và Trin khai công ngh
Ban K hoch  Tài chính
Ban T chc  Cán b
Vin Nghiên cu h gen
Vin TNMT và PTBV ti TP. Hu
Via lý tài nguyên TP.HCM
Vin Vt lý TP.HCM
Vin Vt lý ng dng và Thit b KH
Trung tâm Tin hc và Tính toán
Trung tâm Phát trin công ngh cao
Trung tâm V tinh quc gia
Các  t trang tri kinh phí
n và CGCN
Vin Sinh thái hc Min Nam
2

1.2. Chức năng nhiệm vụ
Theo Ngh nh s -CP ngày 25/12/2012 ca Chính ph, Vin
Hàn lâm Khoa hc và Công ngh Vit Nam (Vin Hàn lâm KHCNVN) 
nghip thuc Chính ph, thc hin chn v khoa hc t nhiên
và phát trin công ngh ng trm cc nhm cung cp lun
c khoa hc cho công tác qun lý khoa hc, công ngh và xây dng chính sách, chin
c, quy hoch, k hoch phát trin kinh t - xã ho nhân lc khoa hc,
công ngh  nh ca pháp lut.
1.3. Lãnh đạo Viện
 Ch tch Vin: 
 Phó Ch tch Vin: GS. Nguy
c Hi
1.4. Tình hình đặc thù năm 2013

    u tiên Vin Hàn lâm KHCNVN thc hin Ngh nh
1-CP ca Chính phnh chm v, quyn hu
t chc ca Vi 2 thc hiQuy hoch tng th
phát trin Vin Hàn l c Th
ng Chính ph phê duyt vào cu Toàn th cán b ca Vi lc
phu, tip tc vai trò ckhoa hc công ngh (KHCN) ln
nht c c thông qua vic thc hin tt các nhim v KHCN quan trng do Th
ng Chính ph giao, các nhim v trong n
trm c
; các nhim v KHCN cp Vin Hàn lâm.
Vin Hàn lâm KHCNVN  thc hin tt Ngh quyt 01/NQ-CP ngày
07/01/2013 ca Chính ph v nhng gii pháp ch yu ch u hành thc hin k
hoch phát trin kinh t - xã hi và d . Tng kinh
phí Vi ng t ngân sách
c (không k ngun vn vin tr n
là 205,6 t ng và cng xuyên 648 t ng. Ngoài ra, Vin thc hin 4 d án
ODA và 21 d án NGO bc ngoài vi tng kinh phí trên 670 t ng.
Vin vic phát trin các ngành KHCN gn vi thc tin, chú
trn chng sn phm KHCNn lc thc hi
phát trin công ngh  , công ngh sinh hc, công ngh vt
liu, khuy hu trí tu, h tr ng dng và chuyn giao tin b
KHCNng hp tác quc t.
u t chc ca Vin Hàn lâm hiu mi g giúp
vic Ch tch Vin, 34 Vin nghiên cu khoa h s nghip phc v yêu cu
qun lý ca Vin  35 t trang tri kinh phí trc thuc Vin Hàn lâm
và 01 doanh nghic. Vin hin có tng s trên 4000 cán b, viên chc, trong
 trong biên ch; 48 GS, 178 PGS, 741 TSKH và TS, 781 ThS và 794
cán b, viên chc có  i hc. Nn Hàn lâm KHCNVN có 4 nhà
khoa hc công nht tiêu chun chc
công nhn tiêu chun ch cán b  Tin s và Tin s

khoa hc ca Vin   so v
3

2. Hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ
2.1. Nghiên cứu cơ bản trong lĩnh vực Toán học và Vật lý
2.1.1. Nghiên cc Toán hc
Vin Toán hc trc thuc Vin Hàn lâm KHCNVN hin có 79 cán b nghiên
cu, n s khoa hc và 34 Tin s. So
vi c c, nn Toán hc chim khong 1/3 s i làm Toán
tích c quc t i), và công b khong 1/2 s
công trình, thì hin nay các con s c chng ng là 1/5 và 1/4. V th trung
tâm ca Vin Toán hc trong cng toán hc Vim dn. Nhìn toàn
cng, vì nó chng t   dch chuyn tt trong
vic kt hp nghiên cu và ging dy Toán. t v cn
phm chí phi nghiên cng, xem vai trò ca Vin
Toán hn mi là gì?
Nhân lực Viện Toán học trong ba năm cuối

* (BC: Biên chng)
 ca Vin Toán hc  61 bài báo khoa hc
trên các tp chí quc t (kém 9 bài so vp chí SCI: 27 bài và
tp chí SCI-E: 23 bài. Ch p chí SCI và SCI-c
chng s bài báo công b ti Vin chim khong 15-20% s bài báo v Toán trong c
c. Nu so v thuc Vin Hàn lâm thì s  l khong 10-11%.
 ca Vin ch  tài nghiên cn qu NAFOSTED vi
tng kinh phi trên 12 t ng.  n có khong 50% s cán b
 tài là t  nên s kinh phí cán b Vin thc s nhc
t NAFOSTED ch chim khong 50% s c cp.
Kinh phí cấp cho Viện Toán học 3 năm gần đây (Đơn vị: triệu đồng)
Năm

2011
2012
2013
VAST cp
9 628
11 045
10 656
NAFOSTED
(50% dành cho cán b Vin)
3 054
1 529
12 347
Hc phí
470
210
553
Khác
1 000
500
0
4

ng nghiên cu Tu
khin vng có thành tích nghiên cu ni bt vi 10 bài báo SCI, 11 bài SCI-E
và 1 bài quc t. Có th k tên các cá nhân nghiên cu tiêu biu sau: Phm Hu Sách,
              Hà
n Quc Thng, Nguyn ng.
 duy trì kt qu nghiên cu va nêu, Vin Toán hc luôn c gng t chc các
hong khoa hc chung. Cùng vi mt s c khác, Vin Toán hc 
t chc 5 hi ngh quc t và 5 hi ngh, hi thc bii hi Toán

hc Vit Nam ln th 8 do Vin phi hp v chc t
i bin vy mnh hp tác
quc t vi tác truyn thng. Mt s cán b ca Vin Toán hc c mi làm
biên tp viên ca các tp chí quc t có uy tín.
u tiên có s hp tác gia Vin Toán hc và Springer trong
vic xut bn tp chí Acta Mathematica Vietnamica. Nh 
thi hn, s bài gt và chc ci thin mt phn.
Song song vi hong nghiên cu, Vin Toán hc luôn chú trng công tác
o nghiên cu sinh và cao hn án tio v cp Vin và
2 lun án bo v cp phòng. 7 nghiên cc tuyn mi. Vin Toán hc có 114
hc viên cao hn mng tho thc
c t (phi hp vc 2012-2013, Vi ng tìm
hc bng và c c 7/8 hc viên cc t c tip n hai ti
i hc  c kt qu này là nh uy tín ca vic thc hin t
án 322 cao hc quc t  2011, do B GD-p kinh phí cho
 nht ti Vi hai tc ngoài. Có th à mt cách
gii quyt hiu qu và có tm nhìn lâu dài ca m o chng cao, và b
sung ngun nhân lc cho Vin Toán hc.
2.1.2. Nghiên cc Vt lý
Các nghiên cc Va Vin Hàn lâm
KHCNVN tip tc có nhc phát trin mi. Tng s  tài NCCB v Vt lý
c Qu NAFOSTED tài tr g tài, i 2012. Ngoài ra, các
 tài nghiên cu vc thc hin theo các ng m v
hp tác quc t  tr nghiên cu cho các cán b tr ca Vin Hàn
lâm KHCNVN.
Trong 2013, các nhà vt lý ca Vi 
bài báo, hu ht các công b khoa hp chí quc t hoc có mã
s xut bn quc t c công b trong
các tp chí SCI và SCIE.
* V các nghiên cu vt lý lý thuyt và vt lý tính toán:

t s ng nghiên cu lý thuyt và vt lý tính toán tip tc khng
c và tính thi s cng t, vt lý
ng cao, vt lý tính toán và các mô hình hóa vt lý, S c
công b tip t ng công b ln nht so vi chuyên ngành khác
ca vt lý. Các v nghiên cu này liên quan c th n:
- i xng không giao hoán ca các mô hình chun m rng.
5

- Trt t t và các tính cht truyn dn trong h n t nh.
- Hing vn chuyn và hp th quang trong các cu trúc nano-bán dn-
ging t da trên các vt liu phân cc.
- n t trong các chn môi topo và ti hng t. Mô hình
hoá các phân t sinh hc và h sinh hc phc hp.
- Nghiên cu lý thuyt v ng t.
- Các mô hình tính toán lý thuyt và mt s ng dng ca các h ng
t, vt lý y sinh hc và vt lý kinh t
* V các nghiên cu vt lý và k thut ht nhân, ng dng công ngh ht
nhân:
Các nghiên cu ht nhân thc nghim tip tc có s hp tác quc t cht ch và
hiu qu vi các nhà khoa hc  các trung tâm nghiên cu khoa hc ht nhân ca Nht
Bn, Hàn Quc, CH. Pháp và Vin LH Nghiên cu h
các nhà vt lý hc nhiu kt qu nghiên cu khoa hc thc nghim và
công b trên các tp chí khoa hc quc t. Các nghiên cu này liên quan ti:
- Nghiên cu phn ng quang ht nhân trên các máy gia tn t.
- Nghiên cu phn ng ht nhân vi vai trò cng kích thích.
- Nghiên cu phn ng quang hn tích trên các máy gia tc.
- Nghiên cu các ht nhân l s dng các máy gia tc.
* V các nghiên cu tính cht vt lý cc và vt liu có
cu trúc nano:
 tài nghiên cu vt lý thung này luôn có s ng ln, và thc

hin ch yu  Vin Khoa hc vt liu, Vin Vt lý, Vin Vt lý Tp. H Chí Minh,
Vin Khoa hc vt liu ng dng. Trong 2013, các nghiên cu tip tc tp trung
vào các công ngh ch to và ng dng ca mt s vt liu và linh kin t, vt
liu tn và quang tc bit là các vt liu và linh kin có cu trúc nano.
Các nghiên cc nhiu kt qu c công b 
p chí quc t hoc có mã s quc
t (ISSN hay ISBN).
* V các nghiên cn t hng t, quang hc, quang ph và vt lý
nguyên t:
p tc nhng phát trin mi trong các nghiên cu và ng dng ca
n t hng t, quang hc, quang ph và vt lý nguyên t. Các nhà vt lý trong
c cp 01 bng sáng ch phát minh v quang t và ng dng và
công b trên 35 kt qu nghiên cu. Các kt qu nghiên cn:
- Nghiên cu tính cht vt lý và hóa hc ca v sao bng bc x phân t.
- Quang t ca các vt liu nano và ng dng trong y sinh.
-   nghiên c a các phân t sinh hc
u bng các vt ling ng dng trong chu
u tr 
6

- Vt lý và công ngh ca các laser toàn rn.
- Các ngun plasma ng dng trong sinh hc và y t
* V các hong khác:
t lý ca Vi chc thành công
các hi ngh khoa hc li ngh Vt lý Lý thuyt Toàn quc ln th 39 t 3-
8/8/ 2013 tng, Hi ngh Vt lý K thut và ng dng Toàn quc ln th 3
t 8-12/10/2013 ti Tp. Hu, Hi tho Quc t ln th nht v các chc, cht
mm và vt liu t 27/7-2/8/ 2013 tng. Các hi ngh u nhà
khoa hc quc t n t c, Nht Bn, Hàn Quc, Úc trong khu
vc Vit Nam.

Hội nghị Vật lý kỹ thuật và ứng dụng toàn quốc lần thứ 3, Huế 10/2013
t lý ca Vi chc 03 lp
hc vt lý chuyên ngành cho gn 150 cán b vt lý tr trong toàn quc bit, các
nhà vt lý ca Vi chc thành công Hi ngh Khoa hc t
nhiên ln th III cho các hi hc t c ASEAN t 11-15/12/2013
ti Phnom Penh, Campuchia.
Ni hi biu Toàn quc ln th VII Hi Vt
lý Vic thc hin. Nhim v rt quan trng ca Hi Vt lý Vit Nam
nhim k 2013-2018 là Xây dng và trin Vt lý Vit
i hu Ban chp hành ca Hi Vt lý Vit Nam. Nhiu
nhà vt lý ca Vic tín nhim bu vào các v trí quan
trng ca Hi Vt lý Vit Nam nhim k 2013-2018, GS.VS. Nguyu
(Ch tch Danh d), GS.TS. Nguy (Ch tch Hi Vt lý), GS.TS. Nguyn
Quang Liêm (Phó Ch tch Hi Vt lý), GS.TS. Nguyn Toàn Thng (T
7

Hi Vt lý). c bit, các nhà vt lý ca Vin Hàn lâm KHCNVN hi
tch ca 6/8 hi vt lý chuyên ngành ca Hi Vt lý Vit Nam.

2.2. Công nghệ thông tin, Tự động hóa, Điện tử và Công nghệ vũ trụ
2.2.1. Công ngh thông tin
 ng nghiên cu công ngh mng th h mi và ng d  tài
TN3/C07 thu       thng dch v n và
giám sát các thông s ng sn xut trên nn mng vin thông WiMAX ti khu
vu trin khai công ngh WiMAX t 
r m bo ng dng thc tin các h thng thông tin và các h thng t ng
p s liu. Trên n o ra các dch v giám sát và
tìm kim thông tin hình nh, âm thanh, tin ích liên quan v trí và các s li
ng sn xut phc v các doanh nghip, an ninh xã hi, du lch, tìm

kim cu nn và giám sát các thông s   c phc v sn xut nông lâm
nghip và ch bin.

Mô hình hệ thống dịch vụ đa phương tiện và giám sát môi trường sản xuất
qua mạng WiMAX



Hình ảnh giám sát trung tâm Buôn Ma Thuật
Vùng phủ sóng WiMAX
8


-


Giao diện hiển thị thông tin LBS trên bản đồ
Thành phố Buôn Ma Thuật









Các thiết bị lõi và cột ăng
ten của trạm thu phát
WiMAX

ng dch ngôn ng tài KC01.03/11-15 u phát trin h
thng dch ting nói hai chiu VitAnh, AnhViv phát
trin công ngh nn cho h dch ting nói Vit  Anh, Anh  Vit vi cách tip cn
thc giao tip (hi thoi, du lch) vi sn phm chính là
iSolar Speech  h dch ting nói hai chiu Vit-Anh, Anh-Vit trên các thit b
smartphone vi h u hành Android.

















Mô hình hệ thống dịch tiếng nói Việt – Anh, Anh - Việt
n trong
ngôn ng ngun
n trong
ngôn ng 
Kho ngữ liệu
tiếng nói

và văn bản
của ngôn ngữ
đích
Kho ngữ liệu
tiếng nói,
và văn bản của
ngôn ngữ
nguồn
language
Ting nói trong
ngôn ng
ngun
(Vit / Anh)


Nhn dng
ting nói
ngun
(SR)




Dch máy
thng kê
(SMT)


Tng hp
ti

(SS)



















Ting nói
trong ngôn
ng 
(Anh / Vit)

Kho ngữ liệu
song ngữ
9

ng ng di phc v 

hi khng tính toán l c thc hin b tài cp VAST  2012-2013:
ng d tính sn các kch bn ng phó sóng thn có
th xy ra  khu vc Bim phc v công tác c.


Cổng thông tin kịch bản sóng thần
u tiên  c ta, bài toán tính sn kch bn sóng th
i tính toán hi ra mt kh i cho các nhà chuyên môn th
nghim và nhanh chóng có kt qu kim chng mô hình toán hc trong vic hình
thành, lan truyng ca sóng thn. Kt qu tính toán có th
ng hóa mi thuyt phc kh  tàn
phá ca sóng thi vi nhng vùng kinh t bin cc ta, thay vì ch 
nhng ph   ng mà không h       khoa h  c
nhnn xã hi v y ra sóng thn. Kt qu c ng
c s t trong s dng tính toán hi
 tính sn bài toán mô phng sóng thn.
2.2.2. n t


Hệ đo tương quan huỳnh quang đo đơn phân tử
(FCS) được phát triển tại,
Viện Vật lý,Viện Hàn lâm KHCNVN.
Đường FCS chuẩn hóa (normalized) cho
phân tử Rhodamine 6G và phân tử
Rhodamine B.
10

Các nhà khoa hc cn t hng t, Vin Vt 
cu, thit k và ch to thành công, lu tiên ti Vit Nam, hệ thiết bị đo quang phổ
tương quan huỳnh quang để đo đơn phân tử (a fluorescence correlation spectroscopy

for single molecule measurement). Thit b có cc s dng vt kính vi
 phân gii cao, ngun kích thích laser bán dn liên tc hoc laser bán dn phát xung
pico-c bit, mt s b phn ca thit b c t thit k và ch to thành
 phn thu (detectors) và mt s chi tit quang hc quan tr
dch chuyn.
ng dng ca loi thit b  nh quang c
phân t (ví d t màu phát quang), t a h 
s vt lý ca phân t i gian khuch tán; a các
 sinh hc (ADN).
2.2.3. T ng hóa
-H thng Robot tay máy 6 bc t do eRobot phc v  o, nghiên cu
chuyên sâu v n t, t ng ng dng trong công nghip có
kh p th di chuynm.
-H thng thông minh ng di sng và nhi 
vc bio và nghiên cu chuyên sâu v n t và h thng
thông minh có kh  nh v trí, tìm kim và tránh vt cng, các
kh 


Robot tay máy 6 bậc tự do
Hệ thống điều khiển robot
- u khin v u khin lc/mô men s dng thit b compliance device
có 6 bc t do;Thuu khic phát trin da trên compliance device;Mô
phng và thc nghim cho 6DOC (Degrees of Constraint), 1DOC-5DOF và 3DOC-
3DOF da trên thuu khin lc và v n.
2.2.4. Công ngh 
Ngày 19/11/2013, V tinh Pico Dragon sn ph
   tr Trung tâm V tinh Qu     o
không gian t Tr Quc t ISS. Nhiu trm mt t kh gii
t Bm mc tín hiu

liên lc t Pico Dragon vp i kt qu này,
  thành v tinh siêu nh u tiên do Trung tâm V tinh quc gia,
Vin Hàn lâm KHCNVN ch to, gi tín hiu thành công t không gian v t.
11



Mô hình BBM của hệ thống điều khiển tư
thế vệ tinh micro
Vệ tinh Pico Dragon


Các thành viên chính tham gia thiết kế,
chế tạo vệ tinh Pico Dragon
Thu những tín hiệu đầu tiên từ vệ tinh Pico
Dragon tại Trạm mặt đất TTVTQG
c thit k, ch to, tích hp và
th nghim mô hình k thuu trúc và mô hình cha
h thu khi v tinh Micro-STAR trong khuôn kh  tài ngh 
vi Nht Bn. Nhng sn phc v rc lc cho công tác nghiên cu và
o cán b c Công ngh .

Ảnh phiên toàn thể Hội thảo APRSAF-20
Di khu vc Châu Á  Thái
n th 20 (gi tt là APRSAF-20) t 03-06/12/2013 ti KS Melia, Hà
N i s ng tài tr và t chc ca Vin Hàn lâm KHCNVN,   
 Nht Bn (JAXA) và B Giáo d thao, Khoa hc và Công
ngh Nht Bn (MEXT) n ra thành công. Vi ch  "Giá tr t không gian: 20
12

ng ca Dic Châu Á  Thái Bi dung chính
ca APRSAF-20 là tho lun v ng dng công ngh  trong phòng tránh thiên
tai, bo v ng, thông tin v tinh và giáo dc nâng cao nhn thc v 
tr. Tham d Dii bi n t c Châu Á - Thái
 chc quc t i biu Vit Nam.
   c Công ngh     chc
nhiu hi tho: Hi tho gii thip hc v tên la mô hình,
Hi ngh Quc t v n t d, ISCANE-2013. hi
ho và xây do chuyên ngành Công ngh  ti
 i hc Khoa hc và Công ngh Hà N   i hc Công ngh,
i.
2.3. Công nghệ sinh học
ng Công ngh sinh hc ca Vin Hàn lâm KHCNVN có  tài
c nghim thu cp Vin Hàn lâm. Mt s kt qu nghiên cc  lên trang
thông tin ca Vin Hàn lâm, tiêu bi:
- Chuyng Omega 7 trong lúa go
- To sinh khi r  cây Bá Bnh (Eurycoma longifolia Jack) và cây Sâm
Ngc Linh (Panax vietnamensis Ha et Grushv.).
- Tìm kim cht có hot tính kháng sinh mi t vi sinh vt bin.
-
- To b sinh phm phát hin nhanh virus cúm A ng dng kháng th i
ScFv tái t hp.
- Sàng lc các enzyme tham gia vào quá trình phân gii cellulose, hemicellulose
bng k thut metagenomics.
ng Công ngh sinh hc hin  tài chuyn tip
(2012- tài trin khai thc hin ti Vin Công ngh sinh h tài trin
khai thc hin ti Vin Sinh hc nhii. Mt s kt qu 
- Sàng lc gen bn nhit bng metagenomics: Gic trình t 1 dòng gen
protease và 1 d ng 95-97% so vi các trình t công b
c tính cht ca các enzyme chu nhit: vi protease có

topt: 55C, pHopt 7-7,5; amylase có T opt: 70C và pH opt 7-7,5; C u có
 bn nhit cao.
- To kháng nguyên tái t hp t virus bnh tai xanh  l
 c gen mã hóa cho ORF7 t virus PRRS; thi
vector bi               
ORF7 trong E. coli. Hoàn thin quy trình tinh sch sn phm protein tái t h
 tinh s to b sinh phm (KIT) chn ti
dng kháng nguyên t gây min dch trên th ng min dch
cn hành to que th  nh bnh  ln.
- Xây dc in vitro chc 12 dch chit
thc v ch chi
13

c 01 dch chi
i trên tc h
- To ch phm nano Fe-ng các
ch tiêu k thut ca ch phm. Th nghim kh m tác hi ca phèn trên
ng rung  v hè-thu 2013, v -xuân 2013-2014. Công b 1 bài
báo ti hi ngh CNNN quc t tp chí khoa hc
c.
- Nghiên cng di truyn c
ó, có 20 mc xác
nh nhim baculovirus. Các sn phc gii trình t và so sánh vi
các trình t khác trên Ngân hàng Gen quc t  nh các chng virus
baculovirus trên thuc nhóm Alpha Baculovirus, Beta Baculovirus, Gamma
Baculovirus, hay Delta Baculovirus).

Kết quả chuyển gen tạo rễ tơ ở bá bệnh nhờ vi khuẩn Agrobacterium rhizogenes.
A: Mẫu hạt cây Bá bệnh thu thập được tại Vườn quốc gia Bái Tử Long;
B: Hạt nảy mầm sau 3 tuần trên môi trường WPM bổ sung 0,2 mg/L BAP;

C: Các mẫu cấy bá bệnh sau khi biến nạp 5 ngày trên WPMC;
D: Cảm ứng tạo rễ tơ sau 2-4 tuần biến nạp trên WPMC;
E, F: Dòng rễ tơ bá bệnh phân nhánh phát triển ổn đinh sau 8-12 tuần biến nạp trên WPMC
đĩa thạch và lỏng.
V các hoc Công ngh sinh h
chc thành công Hi ngh Công ngh sinh hc toàn quc vi s tham d ca trên 500
nhà khoa hc, vi khong 400 báo cáo. Ni bt trong hi ngh này là có nhiu công ty
công ngh sinh hc ca Vit Nam tham gia.

14


Ứng dụng thành công Công cụ Metagenomics đánh giá đa dạng và khai thác nguồn gen mã
hóa các enzyme thủy phân lignocellulose từ hệ vi khuẩn trong ruột mối Việt Nam. Đây là
công trình đầu tiên ứng dụng công nghệ Metagenomics để khai thác các gen quí từ vi sinh vật
không thông qua nuôi cấy, mở ra triển vọng lớn trong việc khai thác gen và chẩn đoán các
tác nhân gây bệnh, tác nhân vi sinh không nuôi cấy được.
2.4. Khoa học vật liệu
Mt s kt qu nghiên cu chính ng Khoa hc vt liu ca Vin Hàn
c th hi
V ht nano cu trúc lõi/v SiO
2
/Au và Fe
3
O
4
/SiO
2
/Au
Các hu trúc lõi/v SiO

2
/Au và Fe
3
O
4
/SiO
2

c ch to thành công b n li lp v vàng trên b mt
lõi SiO
2
hoc lõi Fe
3
O
4
/SiO
2
c s dng formaldehyde làm cht kh:

a)

b)

c)
Ảnh TEM (JEM 1011) của các hạt: SiO
2
/Au a); Fe
3
O
4

/SiO
2
b) và Fe
3
O
4
/SiO
2
/Au c)
- Các ht nano SiO
2
c lõi silica t 40-180 nm vi lp v vàng
10-nh hp th plasmon bii trong khong 550-1000 nm.
15

- Các ht nano Fe
3
O
4
/SiO
2
c 80-100 nm có lõi Fe
3
O
4
siêu thun t

c bc SiO
2
 nh hp th plasmon bii

trong khong 600-900 nm.
Các ht nano SiO
2
/Au và Fe
3
O
4
/SiO
2
c gn kt vi kháng th kháng
 to các phc h SiO
2
/Au@HER2 và Fe
3
O
4
/SiO
2
/Au@HER2.
Ch to thành công các phc h ht nano vàng-c hiu HER2 (Au-
AptamerHER2) và silica cha tâm màu Rhodamine B-AptamerHER2 (Silica@RB-
AptamerHER2) làm ti cho các ng dng phát hi m phân t.
S dng các phc h SiO
2
/Au@HER2, Fe
3
O
4
/SiO
2

/Au@HER2, Au-
AptamerHER2 và Silica@RB-  hin nh t  
cho thy các phc h u có kh n bic hiu t c bit
các t c nhn bit bng phc h Silica@RB-Aptamer có nh hunh quang vi
 u trên mt t bào v chói cao.


a)

b)
Ảnh hiển vi trường tối
và huỳnh quang (Nikon
Ti-E soi ngược, vật
kính X20) của tế bào
BT474 được nhận biết
bằng các phức hệ:
Fe
3
O
4
/SiO
2
/Au@HER2
a) và Silica@RB-
Aptamer HER2 b).
Nghiên cu hiu ng quang nhit ca các ht nano SiO
2
/Au và Fe
3
O

4
/SiO
2
/Au
trong mô tht sng cho thy các hu có hiu sut chuyi quang nhit
rt tt, có kh  ca mô tht gà ti ~ 60
0
c chiu sáng bng
tia laser 808nm vi m 60W/cm
2
trong khi nhit  ca mô tht gà không có ht
nano ch t ti 36
0
C. Các t bào trong mô thc tiêm ht nano b phá hy sau
20 phút chiu sáng bng tia laser hng ngoi 808 nm vi m 30W/cm
2
.

Ảnh hiển vi trường tối (Nikon
Ti-E soi ngược, vật kính X20)
của mô thịt gà tiêm dung dịch
hạt SiO
2
/Au trước (trái) và
sau (phải) khi chiếu laser 808
nm mật độ 30W/cm
2
trong 20
phút. Ảnh hiển vi cho thấy
các tế bào đã bị phá hủy sau

khi chiếu.

Các kt qu nghiên cu cho thy các ha có kh
    u sinh hc hin nh t bào, va có kh    
chuyi quang nhit hiu sut cao  có th s dng trong liu pháp dit t bào ung
ng hiu ng quang nhit.
V h dn thuu tr 
16

Các k thut hii trong sinh hc phân t và công ngh c
ng dng có hiu qu trong chu tr bnh. Tuy nhiên, vic s dng thuc
sao cho hiu qu nht, gim thiu tc tính và tác dng ph không mong mun là
nhng v nan gic các nhà nghiên cc bi
ng nghiên cu to h dn thui các mô, t bào bnh và gim thiu
tng không mong mui vi các t bào kh nâng cao hiu qu
u tr ca thung nghiên cu mi, có nhiu trin vc các nhà khoa
hc bit quan tâm.

a)



b)
Ảnh SEM của PLGA-PEG-Doc a); Cấu trúc của hệ nano DNA từ sáu oligonucleotide khác
nhau.


a)

b)

Ảnh hiển vi của tế bào ung
thư phổi A549 được ủ với
PLGA-PEG-Doc: truyền
qua a); huỳnh quang b)


 n hành nghiên cu to các h dn thuc (docetaxel, curcumin,
i các t  s dng các k thut hin
i trong công ngh nano và công ngh gen. Mt trong các kt qu bau ca Vin
Công ngh sinh hc là tc h dn thuc dng micelle (PLGA-PEG) bao gói thuc
tr a nano. H hng kính
trung bình khong 96 nm vi s phân tán khá thp khong 0,1 và hiu qu bao gói
thuc là 56%. Th zeta ca h ht nano trong dung dc là -24 mV. S thâm nhp
ca các ht nano PLGA-PEG trên t c quan sát bi các tín hiu
màu xanh cc bao gói cùng Docetaxel.
H dn thuc to ra bi các phân t DNA có tác dng dn thung
a phc hiu t c có tác dt vaccine
DNA nu trong h có ch 
Kt qu nghiên c  ng minh h dn thu ng   dng các phân t
DNA vi phc hiu t u sui
vi vi docetaxel), có kh t t 
thuc trong phc h c gi nh chm.
17

V h nano i hp Paclitaxel vi Curcumin

(a)
(b)
(c)
(d)
Ảnh hiển vi huỳnh quang của các tế bào đối chứng (a), các tế bào được xử lý bằng CUR (b),
PTX (c) và bằng các hạt nano (PTX+CUR) (d).




(a)
(b)
(c)
Khả năng tự phát huỳnh quang của Curcumin và sự thay đổi hình thái học của khối cầu ung
thư MCF7 khi xử lý bằng CUR (a), hạt nano CUR (b) và bằng hạt nano (PTX+CUR) (c).
Paclitaxel t c ng dng ru tr 
dng ph c li trên bnh nhâc kt hp
vi nhiu loi thuc ch ng hc, làm gim tác
dng ph và nâng cao hiu qu cha tr. Gt có tác dng chng
c phi hp v nâng cao hiu
qu phòng ngu tr t nano (PTX+CUR)-PLA-c
ch to bng k thuc tính ca h dn thuc
c b mt, phân b c hn th b mt zeta, tính tan và kh
  t t    c nghiên cu trên mô hình in vitro.
Nhng hc có dng hình cu vn th b mt zeta khong -30 mV,
c kho phân b c hp. S kt hp ca Paclitaxel
và Curcumin  i hiu qu  kh c t
bào, hing t bào ch ng lên chu trình t bào ca

dòng t bào KPL4 so vc s dng riêng l na, nhng ht
nano (PTX-Cur)-PLA- hin kh n s phát trin và tái phát
trin ca khi cu rt lý thú là Curcumin không nh
t loi thuu. Da trên kh
 phát hunh quang ca Curcumin, s hp th ca nhng ht nano (PTX+Cur)-
PLA-TPGS vào khi c c theo dõi và tính toán. Nhng kt
qu này cho thy rng, vic kt hng thi nhng loi thuc này trong cùng mt h
mang nano có th to ra mt h c cha tr 
V nghiên cu và ng dng Curcumin nano
18

C ngh vàng (Curcuma longa      c bit là Trung
Quc, , Vi dng rng rãi làm gia v, cht
màu và bo qun thc phc c truyn ci ta s
dng ngh  cha rt nhiu loi bnh khác nhau. Curcumin, mt thành phn có
màu vàng và hot tính sinh hc tách chit t c ngh c các nhà khoa
hc nghiên cu và chng minh có các hot tính sinh hc rt rng bao gm các hot
tính chng ung nht, chng viêm nhim, chng ôxy hóa, ch
máu, chng ting, kháng nm, kháng vi sinh vt, h huyt áp, gim cholesterol
 tic là curcumin gc và vì th kh 
hp th vào máu (tc sinh kh dng) rt kém dn phi ung vi liu r
ci thi tan c   u và phát trin rt
mnh các h thng micro/t polyme nano, các ht mi-xen polyme, các
ht liposome /phospholipid, các ht gel nano, polyme liên
h



a) b) c)
Ảnh SEM của hạt curcumin nano a); Ảnh hiển vi huỳnh quang của các hạt micel polyme:

không có curcumin b); có curcumin c).



Một số sản phẩm đã được sử dụng
 to thành công h thng curcumin nano bng k thut mi-xen polyme.
Hic sn xut quy mô pilot vi là
c khong 50-70nm, tan tc, có sinh
kh dng và thâm nhp t u so vng minh
c rng Curmanano có kh        c cao trên
nhiu dòng t  i
(Hn t có th nói rng Curmanano
 dng ca curcumin và làm gim ling s dng.
Nh có các tính cht quý ca Curmanano, mt s c phm Vit Nam
 dng Curmanano lu tiên bào ch thành công các ch phm khác nhau cha
19

i dng viên nang mi tiêu
t.
V vt liu t hp chn bc x n t s dng ng nano cacbon
u và ch to thành công các vt liu t h nha Epoxy,
Polyuretan (PU), Polymetylmetacrylat (PMMA) pha trn 
s dng vào mn bc x n t c tn s cao ln tn s thp.
Vt liu compozit Epoxy/CNT và lp ph PU/CNTs cho hiu lc chn khong
23 - 24 dB, kh t trên 99% có th s dng làm tm chn ho
 chn t    c các công trình trong vùng chu nh
ng. Lp ph PMMA/CNT bin tính có hiu lc cht khong 55 dB, kh 
che chn trên 99,999% có th s dng cho m
chn s thu, phát ca các máy nghe trm.
Các vt liu ch tc có th ng dng vào các m

- m bn t ng gây ra bi các thit b siêu cao tn
(s 
- m bn t ng  m trong vùng
chu ng cn t gây ra bn hình, trm thu
phát tín hiu vin thông (BTS) (s bên ngoài hoc bên trong nhà ).
- m bn t ng gây ra bi các tr
ph phòng làm vic và nhà , doanh tri.
2.5. Đa dạng sinh học và các chất có hoạt tính sinh học
Vin Sinh thái và Tài nguyên Sinh vt thc hi c lp cc
ng vt, thc vt chng c
bo v nhm tu ch Vit Namt qu u tra tha ti 14
n quc b h ng
thc vc vng vt, thu thp 600 nh chp và
100 hình v. Hoàn thành xây dng b ng thc vt
cho v.


n và công b 54 loài mi cho khoa hc, ghi nhn mc 2 chi và
37 loài cho khu h sinh vt Vit Nam, bao gm thc vt bng v
sng, côn trùng, ký sinh trùng, tuyng vt và thy sinh vt.
Hp tác vi Vin Nghiên cu SH và CNSH Hàn Qu
sáng ch quc t: WO2013/002532 A2 v thành phn chng lão hóa cha trong chit
sut ca cây Mastixia arborea C.B.Clarke và WO2012/177081 A2 v thành phc
phu tr bnh viêm có cha chit xut ca cây Ardisia tinctoria.
20



Ảnh chụp loài Mastixia arborea C.B.Clarke
Ảnh chụp loài Ardisia tinctoria Pit.

Vin Hóa sinh bic nhiu kt qu ni b tài Nghiên c
bng ng dng Nghiên cu quy trình phân lp các hot cht có tác dng
dit t kháng khun t mt s loài thuc các lp sao bin
(Asteroidea ), Hi sâm (Holothuroidea) thuc ngành Da gai (Echinodermata)  bin
Vit Nam. T loài sao bin Asterina batheri    c 3 hp cht
pyrrololigoglycosit và mt hp cht furan oligoglucosit mi. T loài sao bin
Astropecten polyacanthus c 4 hp cht steroit mi. Dch chit CH2CL2
ca loài này th hin hot tính c ch mnh dòng t -60, c ch
IL-12 p40, IL-6 và TNF-. c 12 cht mi t ba loài sao bin Vit Nam
là A.monacanthus, A.polyacanthus và A.batheri.



Thực phẩm chức năng GLYCOMIS chiết
tách từ thực vật Việt Nam có tác dụng
tăng cường sức khỏe tim mạch.
Vin Hóa hc các hp chn xut hai ch phm
thc phm ch kt qu  tài hp tác nghiên cu vi phía
Hàn Qu i hot cht là murrayafolin A chit tách t
thc vt Vit Nam có tác dng sc khe tim m 
a thiu máu m thit qu, phòng
nga và h tr u tr các bnh v tim mch. TPCN BALVASO vi thành phn hot
cht là chrysosplenol C có tác da tai bin mch máu não, nh
tim và m c chit xut t cây thuc Vit Nam.
Vin Hóa hn khai áp dng kt qu nghiên cu nhi các
thành phn hóa hc có ho  u hòa min dch t cây chay (Artocarpus
tonkinensis) có s hp tác v -  phát trin thành
21

thuu tr các bnh có nguyên nhân do c ch min dp dng thp,
. Sn phc nghiên c
giá lâm sàng phi hp vc phm Tu Linh. Kinh phí nghiên cu lâm
sàng do Công ty Tu m nhn.
2.6. Khoa học trái đất
các Vin nghiên cu trong Vin Hàn lâm KHCNVN thuc
khi Khoa ht  tài KHCN cc, trong
 tài HTQT theo Ngh  c lp, 7  tài nghiên cn
thuc Qu  tài KHCN cp Vin Hàn lâm tài thuc
  c l tài hp tác vi mt s tnh.
Ngoài ra, các Vin chuyên ngành thu tài cp
 m v KHCN thuc các B
nhà khoa hc ca Vin Hàn lâm KHCNVN tham gia hoc ch trì.
p tc trin khai hàng lo tài KHCN thuc các
      c Chính ph phê duyt thc hin trong giai
n 2011-  tài cp Vin Hàn lâm. Theo th 
2013, kh  m 4 Vi      p tc tri    tài
KHCN c       tài thu  rình Tây Nguyên 3, KC
08/11-  c l tài
thung ng d tài NCCB thuc
Qu  ng thi, b u trin khai hoc tip tc trin khai 21  tài
KHCN cp Vin Hàn lâm tài thu 
tài/nhim v t xut (theo yêu cu cm v do Ch tch Vin Hàn
lâm giao, S nghip Bo v  c lp ca các nhà KH tr 
tài hp tác vi các tnh. Ngoài ra, còn nhi tài khoa hc c ch yu do các
tp th khoa hc tr m nhim. t s kt qu ni bt:
Nghiên cu phòng tránh và gim nh thit hi do thiên tai:
C tài nghiên ct gãy hong, gradient chuyn dch kin
to trong Pleistocen mun và hi nguy hit và sóng thn khu vc
d kin xây d   n ht nhân Ninh Thu   t hàng ca B

KH&CN là nhng nhim v quan trc các tp th khoa hc Vin a cht, Vt
a cu n khai. Kt qu ng do
a cht-a ma va hóa hii nghiên ct gãy hot
ng cho thm d kin xây dn ht nhân Ninh Thun 1 và 2
na cht kin ti bình y các biu hin rõ rt
ct gãy hong. Nhng kt qu  khoa hc u
quan cc xem xét các tài lin ci tác Nga và Nht B
quynh chm xây dn hu tiên  c ta.
- Nghiên ca chn kin tn s nh công trình thn
Sông Tranh 2 khu vc Bc Trà My, tnh Qung Nam là m tài có tm quan trng
c bit (Vin Vt lý a cu ch trì và tham gia ca Via cht
vic xây dng và lt 10 trt  khu vc Bc Trà My và lân cn,
m vào hom gi s liu thi gian
thc v Trung tâm thu nhn và x lí s lit ti Hà N
u tiên, cn thit cho vi nguy hit  khu vc Bc Trà