Kênh VTV4, báo trực tuyến trong nước và công chúng người Việt Nam ở nước ngoài (Nghiên cứu thực nghiệm tại Hàn Quốc, Nga và Mỹ năm 2010

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
Khoa Báo chí và Truyền thông
***


LÝ THỊ HẢI YẾN



KÊNH VTV4, BÁO TRỰC TUYẾN TRONG NƯỚC VÀ
CÔNG CHÚNG NGƯỜI VIỆT NAM Ở NƯỚC NGOÀI
(Nghiên cứu thư
̣
c nghiê
̣
m ta
̣
i Ha
̀
n Quô
́
c, Nga va
̀
My
̃
năm 2010)

LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH BÁO CHÍ HỌC

Mã số: 60 32 01



Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Mai Quỳnh Nam



Hà Nội tháng 9 năm 2011

3
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài- 7
2. Tình hình nghiên cứu 9
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 15
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 16
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu 16
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 18
7. Kết cấu luận văn 18
CHƢƠNG 1: VAI TRÒ CỦA KÊNH VTV4 VÀ BÁO TRỰC TUYẾN
TRONG NƢỚC VỚI CÔNG CHÚNG NGƢỜI VIỆT NAM Ở NƢỚC
NGOÀI
1.1. Giới thiệu kênh VTV4 và báo trực tuyến Việt Nam 19
1.1.1. Giới thiệu VTV4 19
1.1.1.1. Vài nét về sự phát triển của truyền hình 19
1.1.1.2. Sự hình thành và phát triển của VTV4 20
1.1.2. Giới thiệu báo trực tuyến trong nước 24
1.1.2.1. Khái lược về báo trực tuyến 24
1.1.2.2. Sự hình thành và phát triển của báo trực tuyến VN 29

1.2. Công chúng ngƣời VN ở nƣớc ngoài 33
1.2.1. Khái niệm Công chúng truyền thông đại chúng 33
1.2.2. Cộng đồng NVNONN và chính sách của Đảng và Nhà nước 34

4
1.3. Vai trò cung cấp thông tin của báo trực tuyến và VTV4 cho công
chúng NVNONN 39
1.3.1. Báo trực tuyến với công chúng NVNONN 39
1.3.1.1 Nguồn thông tin từ trong nước 39
1.3.1.2. Số lượng truy cập nói lên mối quan tâm của công chúng 40
1.3.2. VTV4 hướng tới cộng đồng người Việt trên thế giới 42
1.3.2.1. Công chúng mục tiêu của VTV4 42
1.3.2.2. Nhịp cầu kết nối thông tin 43
Tiểu kết chương 1 43

CHƢƠNG 2: QUAN HỆ GIỮA KÊNH VTV4, BÁO TRỰC TUYẾN
TRONG NƢỚC VÀ CÔNG CHÚNG NGƢỜI VIỆT NAM Ở HÀN
QUỐC, NGA, MỸ
2.1. Điều kiện tiếp nhận thông tin từ trong nƣớc của công chúng ngƣời
Việt Nam tại Hàn Quốc, Nga, Mỹ 45
2.1.1 Những yếu tố chi phối sự tiếp nhận thông tin từ trong nước 45
2.1.2. Thông tin cơ bản của mẫu điều tra 50
2.2. Nhu cầu, thói quen xem VTV4 và đọc báo trực tuyến của công
chúng ngƣời Việt Nam tại Hàn Quốc, Nga, Mỹ 52
2.2.1. Thói quen tìm đến nguồn tin khi công chúng có nhu cầu 53
2.2.2. Tần suất đọc báo trực tuyến và xem truyền hình VTV4 56
2.3. Mục đích, nội dung quan tâm trên VTV4 và báo trực tuyến của
công chúng ngƣời Việt Nam tại Hàn Quốc, Nga, Mỹ 62

5

2.3.1. Mục đích tiếp cận nguồn tin 62
2.3.2. Nội dung quan tâm 65
2.4. Công chúng ngƣời Việt Nam ở Hàn Quốc, Nga, Mỹ lựa chọn đọc
các trang báo và xem VTV4 nhƣ thế nào? 70
2.3.1. Những trang báo được yêu thích 70
2.3.2 Máy tính nối mạng là phương tiện chủ yếu
để xem VTV4 74
2.5. Tác động của thông điệp báo chí tới công chúng ngƣời Việt tại Hàn
Quốc, Nga, Mỹ 75
2.5.1. Mức độ công chúng bình luận về thông tin 76
2.5.2. Công chúng có hành động cụ thể khi tiếp nhận thông tin trong nước 77
2.6. Về việc phản hồi và sử dụng lại nguồn tin phát hành lại nguồn tin
trên kênh VTV4 và báo trực tuyến trong nƣớc 78
2.6.1.Tác động hai chiều của thông điệp 78
2.6.2. Sử dụng lại nguồn tin 81
Tiểu kết chương 2 83

Chƣơng 3: ĐÁNH GIÁ VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP CẢI THIỆN CÁC
KÊNH TRUYỀN THÔNG ĐẠI CHÚNG DÀNH CHO NVNONN
3.1. Đánh giá về sự thay đổi điều kiện, nhu cầu tiếp nhận thông tin của
công chúng NVNONN 85
3.1.1. TTĐC tác động đến sự thay đổi nhận thức của công chúng 85

6
3.1.2. Công chúng tiếp cận thông tin trong nước ngay sau khi tin tức
được phát đi 86
3.1.3. Nhờ truyền thông để giữ gìn nguồn cội 89
3.2. Một số đề xuất để nâng cao hiệu quả truyền thông tới công chúng
NVNONN 90
3.2.1. Cải thiện kênh VTV4 và báo trực tuyến 90

3.2.1.1 Với VTV4- 90
3.2.1.2 Với báo trực tuyến 95
3.2.2.Nghiên cứu công chúng NVNONN 96
3.2.3. Tăng cường các trang báo, chương trình mang tính chỉ dẫn, tư
vấn dành cho NVNONN 97
KẾT LUẬN 100
***
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 105
PHỤ LỤC 1: Phiếu thu thập ý kiến 112
PHỤ LỤC 2: Một vài số liệu cơ bản của mẫu điều tra 118
PHỤ LỤC 3: Tóm tắt nội dung chính trong kết quả phỏng vấn sâu các đối
tượng nghiên cứu- 122





7
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
 
    






() 


            

 NVNONN 
 [6].

 [2


  g
.   world
wide web        nhấp chuột” (click) 
 
  









 (NVNONN) 
7
    

 
NVNONN. trang , 
  , 





8
,    
     VTV4       
NVNONN.   
. Cho 
 
NVNONN  
 
 
         .    
, 



 (feedback) 
      C       
  
. 
       






(PT)  
 

NghiNVNONN  trong

,   
 T
  TV   trong
NVNONN, 
  v
  

 
               


9
t
PT.
2. Tình hình nghiên cứu

 

 
  
, n 




              





 [36-tr.9]. N
 
          

              

 (magic bullet theory)  
 [56 tr. 253].
           

 

 cho
. 

10
n
            






 

  tr. 254].
 , Paul Lazasfe





-11/

    

 












  





.

11


Harold D. Lasswell (m
   ? ? 



 -
Who says what in which channel to whom with whats effect), H. Lasswell
 
  


 3  






















 .  
             



.Ger
, 





 80  20 
              
     
           
W.Tankard, Jr    
nternet 
tr [ 61 - pg. 39].


t
. T
            

12

 


         theo PGS.TS Mai
 PT
 

: 















 ;















 ; 









].
-
 

m (UK), 
 
 [63]

             
  decoding model

 

 




13

  





Eric Maigret
1
, 20 
 50, 



 tr.349].
             
 

 ,   ngh     
 
Tại Việt Nam,         




.  Nghiên cứu hiệu quả của TTĐC (Báo
chí những vẫn đề lý luận và thực tiễn, tập 6, NXB Đại học Quốc gia Hà
Nội); Báo Thiếu nhi dân tộc và công chúng thiếu nhi dân tộc (Tạp chí Xã
hội học, số 4,2002); Dư luận xã hội, mấy vấn đề lý luận và phuơng pháp
nghiên cứu (Tạp chí Xã hội học, số 1, 1995).  
 
              

1
, 3 - Sorbonne Nouvelle.

14
Theo , m


           
           [26  
   
.
            
 Chân dung công chúng truyền thông Xã hội học báo chí
 [31], 
 






 Mối

quan hệ giữa công chúng với Đài truyền hình Việt Nam hiện nay 
 [44], 
2007 





.

15
Công chúng Hà Nội với việc đọc báo in và báo điện tử
[15] 



  2007,   




Giang 

 
b
 
 
 [11] T
  



               
              


 PT. 
  
         rong khi    

L
NVNONN.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích  
4   


               

. 

16
hai 

 
.
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu:
- 
 
- 


-  quan NVNONN 

-  NVNONN.
-    ng
  

 

4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
NVNONN 
 

  3 

NVNONN  


 
lao  
(3-
5. Cơ sở lý luận và Phƣơng pháp nghiên cứu

17
ch ngh 
, 

 ,
xem x  nh m qa trnh x h trong  quy  bi s tng t
gi  v cng chng


  


Lu           
  
   trong 

+Phương pháp điều tra bảng hỏi và phỏng vấn sâu:

               

l  11  

 
.
:   
 3/2011

/201

+Phương pháp tra cứu tài liệu:

18
 

+Phương pháp quan sát thực tế:


            
 

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
    g,



 
 


.
7. Kết cấu của luận văn


Chương 1: 
NVNONN.
Chương 2: Q

Chương 3
NVNONN.
*
* *

19

CHƢƠNG 1
VAI TRÒ CỦA KÊNH VTV4 VÀ BÁO TRỰC TUYẾN TRONG
NƢỚC VỚI CÔNG CHÚNG NGƢỜI VIỆT NAM Ở NƢỚC NGOÀI

1.1.Giới thiệu kênh VTV4 và báo trực tuyến Việt Nam
1.1.1. 
1.1.1.1. Vài nét về sự phát triển của truyền hình
Daya Kishan Thussu 
  
60  pg. 200]. h
PT ,
 50
0 

 
 [32  tr 13]. 
 
 
        
   56 -
Pg.133].

20




  

 

t 



  
. C  
  
 . 
,  
.  


 

.  
 , 
1973.

 

i gian
 Pg. 274].
 

 t


MyTV v  
 56  pg.133] 

21


1.1.1.2 Sự hình thành và phát triển của VTV4
V
 7/9/1970  


 
 
              



ng
  



g 
NVNONN ng
 

)

 
             
  
.
 

        
, VTV4  

22
. VTV4
 
 
am -  ng

 
VTV1, VTV2, VTV3  
             

NVNONN 
             
 
 
Bảng 1.1 Mục tiêu của VTV4
 
             

 
 
(Nguồn:Ban Đối ngoại Đa
̀
i TH Viê
̣
t Nam, 2008)
            



             

        



23


  
ng
 




 
 
 
 


 [3].
Bảng 1.2: Các chƣơng trình bằng tiếng Anh trên VTV4
+News 30’: Hin ti ch n tin:
- B
- Bng Anh t 2n 22h30.
+ Daily Biz 30’: , cung cp nh  
t nhp khu.

+ Talk Vietnam 45’: 2 tun/sng quay kt h v
i Vit Nam.
+ Expat Living 30’: 2 tun/sn s ng dn, cung cp cho
 ch ti Vit Nam.
phi nhp v c sng c
i Vit Nam.
+ Fine Cuisine 30’: 2 tun/si thiu v ngh thut m thc Vit Nam vi
nhc bit cn,m thc c hit ti Vit Nam.

24
c .
+ Culture Mosaic 30’: 1 tun/si thiu v  truy
hii. Mi Vit Nam vi
bc t.

(Nguồn:Ban Đối ngoại Đa
̀
i TH Viê
̣
t Nam, 2008))

             


 
      
 
 
2 
1.1.2. 

1.1.2.1 Khái lược về báo trực tuyến
S
 

 sau khi
 m sau 
m. Nh
m sau   
ng 

 [60 - pg.225].
 quan


25

Stanford,   California, Los Angeles,      
California, Santa Barbara.         
Network - WAN) 
              
ARPANET. N          



 quan






 
 m 1990.
Nm 199m 1989) 


 
 
       PT    Internet hay
, 
m 2000, Internet

 


26
m www  
 
m 2000,
  [60 - pg.235].



 
trang 
 



 




             



              
1999, CNN 
 [60  pg. 236]. 

  
 
 