Vấn đề tự do báo chí ở Việt Nam thời kỳ đổi mới

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN





NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THANH



VẤN ĐỀ TỰ DO BÁO CHÍ Ở VIỆT NAM
THỜI KỲ ĐỔI MỚI


LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ













HÀ NỘI - 2011

1
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU 3
1. Tính cấp thiết và lý do chọn đề tài 4
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề 5
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 6
4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu 7
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu 7
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 7
7. Cấu trúc của luận văn 8
CHƢƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ “TỰ DO BÁO CHÍ” 8
1.1. Khái niệm “tự do”, “tự do báo chí” 9
1.1.1. Khái niệm “tự do” 9
1.1.2. Khái niệm “Tự do báo chí” 11
1.2. Một số vấn đề về tự do báo chí ở các nƣớc tƣ sản 16
Tiểu kết chƣơng I 27
CHƢƠNG 2: BÁO CHÍ VIỆT NAM VÀ TỰ DO BÁO CHÍ Ở VIỆT
NAM THỜI KỲ ĐỔI MỚI 28
2.1. Bối cảnh chính trị - kinh tế - xã hội đất nƣớc thời kỳ đổi mới 29
2.2. Chủ trƣơng của Đảng, pháp luật của Nhà nƣớc tạo điều kiện thuận
lợi cho hoạt động tự do ngôn luận, tự do báo chí tại Việt Nam 32
2.2.1. Chủ trương của Đảng về báo chí 32
2.2.2. Pháp luật của Nhà nước về báo chí 37
2.3. Báo chí hoạt động tự do trên cơ sở đảm bảo lợi ích của đất nƣớc,
dân tộc, trong khuôn khổ của pháp luật 45
2.4. Một số biểu hiện lạm dụng quyền tự do báo chí 50
2.4.1. Báo chí sa vào các thông tin giật gân, câu khách 50
2.4.2. Báo chí thông tin sai sự thật 51

2
2.4.3. Báo chí làm lộ bí mật quốc gia, gây tổn hại tới lợi ích của quốc
gia, dân tộc 55
2.4.4. Sử dụng thông tin báo chí vào mục đích trục lợi 58
2.4.5. Biên soạn và xuất bản các ấn phẩm có nội dung tuyên truyền
xuyên tạc, chống phá nhà nước 59
2.5. Một số biểu hiện cản trở tự do báo chí của một số cơ quan, tổ chức,
cá nhân 61
2.5.1. Né tránh cung cấp thông tin cho báo chí 61
2.5.2. Đe doạ, hành hung, cản trở nhà báo tác nghiệp 63
Tiểu kết chƣơng II 64
CHƢƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP, KIẾN NGHỊ VĨ MÔ ĐỂ ĐẢM BẢO
TỰ DO BÁO CHÍ Ở VIỆT NAM 66
3.1. Một số vấn đề đặt ra đối với việc định hƣớng của Đảng, sự quản lý
của Nhà nƣớc về tự do báo chí 67
3.1.1. Những hạn chế còn tồn tại 67
3.1.2. Những xu hướng phát triển của báo chí Việt Nam liên quan tới
vấn đề tự do báo chí 70
3.2. Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng về tự do báo chí 76
3.3. Tăng cƣờng sự quản lý của Nhà nƣớc trong thực thi quyền tự do
báo chí 78
3.3.1. Xây dựng quy hoạch phát triển báo chí, quản lý tốt các phương
tiện truyền thông đại chúng mới 78
3.3.2. Có chính sách, chế độ và đầu tư thích hợp đối với quản lý nhà
nước về báo chí 81
3.3.3. Xử lý nghiêm minh đối với các hành vi lợi dụng quyền tự do báo
chí vào việc làm bất chính 82

3

3.3.4. Quy định chặt chẽ hơn về việc xử phạt đối với các hành vi cản
trở quyền tự do báo chí 83
Tiểu kết chƣơng III 85
KẾT LUẬN 87
TÀI LIỆU THAM KHẢO 88
PHỤ LỤC 1 93
PHỤ LỤC 2 113















4
MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết và lý do chọn đề tài
V , nt , t n
a nhii, nhiu t chc, nhiu quc gic.
Nh ng s chung trong nhn thc c
loi yu t 

c h c hiu theo nhng
i lp. 












2009 va 


11/03/2010  . 


 



















, 

, 

,  . Hn M
  
c kh m bn hay
 ng
n ca Mc,
n ha M
u phn. 
cho thn M t,
t do nht,  m bo.
y ban Bo v , t chc t, t ch
g Bt s t ch th
tc hin t n   Vit
Nam, xp hng Vi t 
 c Vit
n, c d Vit Nam

5

 c Vi
hon T chc  g










 , 

 , Cuba, 

,
Iran, 

 , 

 ,  , Syria, Tunisia, 


Uzbekistan.
Trong khi y, Hic CX hi Ch ngha Vit Nam
nh quan n t n, t 
c
tu kin thun l c hin quyn t n t
 

Quan nim v t  thu ch  hay giai cp
cm quyn, m t  thu thng luu kin
kinh t - i - lch s c th ca tc. Cho ti nay, t 
v v i:  i thc s  bn
cht ca t       do tuy   ng  c t,
nh   n ch            
c s c yu  t 
       h thng 
lun   nh  m bin chng v t      
c v c hin t  Vit i
ch   i ch  ng th     xut, kin ngh 
o cng, s qun l ca c nh
quyn t u ki n mnh m.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
  ch c
c t s u ca nh
v t   Ving:

6
-  t do c s 
lui hc Qui,
 cp tm v t 
v t i ch  i Vit Nam thi k thuc
t trong tham chiu vi t  Vit Nam thi k i mi.
-       ch s   t Nam
1885-i hc Qu
u v t ng mt t 
Vit Nam thi k c.
- PGS.TS. NguyHai ch tip cn vn  t do bo ch
(TTrit hc, s 11 (234), th 11-2010) tip cn vn  theo hai ch:

Th nht, ch tip cn truyn thng xem x t do bo ch theo m h
truyn thng c bn; th hai, ch tip cn mi v t do bo ch theo c b
din v iu kin hot ng.
- PGS.ng trong cu n
 cp t giai c p cn v i
 t p.
- TS. Nguyn Th K vi tiu lu ng ca

c v m t  hi
Vii c
K th ca nhlun vn tip tc
n v t t v t i Vit Nam trong
bi cnh thi mi.

7
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Lm r thc t t h thc hin t do bo ch  Vit Nam giai on
1986  2011, qua  ch r: Quan im v t do bo ch nh th no l 
n; ch trng ca ng, php lut ca Nh nc Cng ho X hi Ch
ngha Vit Nam c to iu kin  bo ch hot ng t do hay khng; hot
ng ca bo ch Vit Nam di ch  x hi ch ngha c nhng bc ph
trin ra sao, c b km ch hay khng,  xut nhng gii php tng cng,
nng cao nng lc l o ca ng, s qun l ca Nh nc i vi bo
ch  t do bo ch ngy c c m bo v ph huy.
4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu
- u: Vn  t do bo ch  Vit Nam thi k i
mi
- Phn 1986 - 2011.
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu
- Nghin cu trn  n c

ng H a trn ng li, ch sh, quan im ca ng,
Nh nc Cng ho X hi Ch ngha Vit Nam v t do bo ch.
- u, thloi tng h
.
-  dng kin thc ca nhi
c vn dng nhng kin thc v lut php, qun l nh nc
- Phng vt s nhn vt n lnh vc qun l bo ch
v hot ng bo ch.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Lun vn  thm v t 
i quan h ca t ng c

8
- V mt thc tin, lun vn g phn u tranh vi nhng lun iu
xuyn tc ca c th lc th ch v t h t do bo ch  Vit Nam; 
xut nhn kin ngho
ct c t u
kit Nn.
7. Cấu trúc của Luận văn
n m u, kt luu tham kho, ni dung ca lun
gm 3 chng, c th:
Chƣơng 1: Một số vấn đề lý luận về “tự do báo chí”
Chƣơng 2: Báo chí Việt Nam và tự do báo chí ở Việt Nam thời kỳ đổi
mới
Chƣơng 3: Một số giải pháp, kiến nghị vĩ mô để đảm bảo tự do báo
chí ở Việt Nam
Phần phụ lục: Bao gm c t liu minh ho cho vn  c nu
trong lun vn.

9
CHƢƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ “TỰ DO BÁO CHÍ”

1.1. Khái niệm “tự do”, “tự do báo chí”
1.1.1. Khái niệm “tự do”
            
t nhing hn, trong cuc s
c s d ngi, kh 
 thui chi s
 giam gi l thuc kit k 
Trong khoa h  m vng tri thc
 ni quym vng hp tt c 
 ng b phn ca t 
  gii hn b th l
 tri thng ct
k cn tr i vi hong sng c
chung.
T ng cho mi s si -
mi t i ln t n thi 
c u thu t  
mi quan h u c
     n cho rng t      i ta
mun ca h v t do. H cho bt k mng
p vi quyn li ca h  t c nhi

cho h  m t 
   a
cho nh phi ra c
lui. Nu chp nhn hc thuyt t i ta mun

10
i chp nhn mi hu qu m
t c m thit lp trt t  mc
 quy do, ti ph 
t n buc phi bo v 
ch n bng hn
ch, nhu kic bit nhy quan ni ca h.
-  do hong trong bt k c
  t ra m
nh t m  t 
i c  c, ph
lou ki
Th nh nhn thc, hiu bit ci v t
ca t  n dt
Mỗi bước tiến lên phía trước trên con đường
văn hoá là một bước tiến tới tự do” [36, tp20, tr59].
Th m ging tt nh t
m       vn dng m   o kin th  
nghi i t do nh c
tt yu tc nh tinh tht ch
loi.
Th  t  thua v t
i t ng
l n b khi hong c
p vi quy lut ca lch s, vng tin b c v cho

s tin b a giai c 
hi ng tin b a giai cn

11
 do bn li giai cp buc
lt ca lch s ho bo v th ch 
Th  ca t do. Thc t i, giai
cnh m t n h - i,
- lch s  t, hi
vit: “Trong một quốc gia, tự do đã được công nhận về mặt pháp lý
tồn tại dưới hình thức pháp luật”. Trong hic
 c hin quyn
n m  thu ng kinh tt cht, k
thuc.
i, t n la m
  do tuyi, t  ch lut, t . T
do phc hi p lup vi quy lun
ca t i. T n tht yn v
nhim ci.
1.1.2. Khái niệm “Tự do báo chí”
T  t trong nhng v 
y sm nhi bt nht trong h thm H  
i cho rng t n li tinh thn to ln ca m
tc, mc. Bng tinh thn quan trng ca m
h   n  hi  n vng ca
 c ca m
 m c. Trong thi k c
lp, H c Vit c nhtc b c
n li tinh thn to ln t u th ba trong
c thay m

t Nam gn Hi ngh - n. H

12
ng, trong nhng quyn t  ca m
t  t trong nhng quyn li tinh thi
ng.
T       u c  i nh 
n i, giao tip th hin vng
c  i m       n truy  i
 b mt s l thuc, mt s hn ch c
quan nim: “Tự do báo chí là quyền thiêng liêng của con người, phải được tự
do bộc lộ chính kiến và nguyện vọng đúng đắn của cá nhân, tự do tiếp nhận
thông tin, tự do trao đổi, luận bàn”. [22, tr19].
PGS,TS. Ph“Tự do báo chí là một trong
những điều kiện thiết yếu để thực hiện chức năng xã hội cơ bản của truyền
thông. Hoạt động báo chí có tự do là hoạt động bất chấp những tác động lung
lạc bên ngoài báo chí, nhằm hướng tới mục tiêu cao nhất là thông tin khách
quan và rộng rãi cho xã hội về sự thật đời sống con người, trên tinh thần
phụng sự cho hạnh phúc dân tộc, nhân loại. Tự do báo chí là bộ phận cấu
thành tự do tư tưởng - ngôn luận và là thành phần quan trọng biểu hiện
quyền con người cơ bản vốn đã được khẳng định không chỉ trong “Hiến
chương tổng hợp về quyền con người” của Liên Hợp Quốc mà cả trong Hiến
pháp của Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.” [28, tr. 235]
T ch sc thc hi
gii trong nhnh c th, gn lin vi nhu kii lch s
ca mi quc hn lin vi lui
quc gia. Theo quan nim ca PGS,TS. Ph      
nii, nhc s t
do tuyi c t nguyu  do, hnh


13
V bn cht ca t t: “ thc
hin t do c   n
cht c do  n ch c ca
t do.” i lp c do (t kim duyt)
“là cái quái dị không có tính cách”, “là con quái vật được văn minh hóa, cái
quái thai được tắm nước hoa” [ 36, tp 1, tr. 84, 89].  c
 i mt ging: "Báo chí tự do - đó là con mắt
sáng suốt của tinh thần nhân dân: là hiện thân sự tin cậy của nhân dân đối
với bản thân mình, là những dây liên hệ biết nói, gắn liền các cá nhân với nhà
nước, với toàn thế giới, nó là hiện thân nền văn hóa đang biến cuộc đấu tranh
vật chất thành cuộc đấu tranh tinh thần và lý tưởng hóa hình thức vật chất
thô bạo của cuộc đấu tranh đó Báo chí tự do là toàn diện, nơi nào cũng có
mặt, cái gì cũng biết. Báo chí tự do là cái thế giới ý tưởng không ngừng trào
ra từ thực tế hiện thực lại chảy trở về hiện thực như một dòng thác đầy sinh
khí dưới hình thức của cái tinh thần ngày càng dồi dào” . [36, tp 1, tr. 100]
 nhn s kim duykiểm duyệt chân
chính bắt rễ từ chính bản chất của tự do báo chí, là sự phê bình. Phê bình là
một sự xét xử mà tự do báo chí sản sinh ra từ bản thân mình”“kiểm
duyệt là sự phê bình với tư cách là độc quyền của chính phủ”t
t: “Khi sự phê bình tác động không phải bằng lưỡi dao sắc bén
của lý tính mà bằng cái kéo cùn của sự tùy tiện, khi sự phê bình coi việc dùng
sức mạnh thô bạo là luận cứ mạnh mẽ - khi đó lẽ nào sự phê bình lại không
mấy tính chất hợp lý của mình.” [36, tp 1, tr91]
 hi t yi d
s tha nhn mi quan h qua li mi nhau. Mt
trong nhnh m gi 
t yc, trit hc, thn hng:

14
“Tự do là sự nhận thức được tính tất yếu”t hc
m v thng nht bin chng gia t t yi
theo quan ni
Ch  ng H u phi hiu
bi ph do - tt yi quan h ci vi
quy lua t i b n
i trong mi quan h . Theo  do
 t yh . T t yu, hp
qui lu  i ta nhn thc
t yu (qui lut yu thiu
mu ki do ch  i
ta ch ng t do trong ti 
 n c
t t yng t 
 n n            s   
 t yc nhn thc. T 
            t ca hin thc
  n ct y
  trc tit c nhng
 mun coi t   
c tt c n ch quan. Nh vy, i
n tht y  do phi gn
lin vi quan h thng nhn chng vi nhau.
c g do tuy gii
v n (1948) khnh: “Mỗi người đều có những nghĩa vụ đối với
cộng đồng, trong khi hưởng thụ các quyền về tự do cá nhân, phải chịu những
hạn chế do luật định nhằm mục đích duy nhất là bảo đảm việc thừa nhận và

15

tôn trọng đối với các quyền tự do của người khác và phù hợp với những đòi
hỏi chính đáng về đạo đức, trật tự công cộng và phúc lợi chung trong một xã
hội dân chủ” . y, quyn t do cn hi
n quyn t do cn l c
t do khi ch  t, hoc lc,
t do, h


"Luật báo chí là luật thật sự bởi vì nó biểu hiện sự
tồn tại khẳng định của tự do. Nó coi tự do là tình trạng bình thường của báo
chí, coi báo chí tồn tại của tự do. Vì thế, luật này chỉ xung đột với những tội
lỗi của báo chí với tư cách là một ngoại lệ đang chống lại tiêu chuẩn của
chính mình?” [36, t 1, tr.91]


                



 
 

          


V  do tuya bp
 n cht: “Thưa các ngài cá nhân chủ nghĩa tư sản,

16
chúng tôi phải nói cho các ngài biết rằng, những lời nói của các ngài về tự do

tuyệt đối chẳng qua chỉ là một thứ giả dối mà thôi. Trong xã hội xây dựng
trên quyền lực của đồng tiền, trong xã hội mà quần chúng lao động phải ăn
xin và một nhúm ít người giàu có thì ăn bám, quyết không thể có "tự do" thật
sự và chân chính”. V “Trong xã hội tư sản, "tự
do báo chí" tức là tự do cho bọn giàu có dùng mỗi ngày hàng triệu bản báo
chí để lừa bịp, làm đồi trụy và phỉnh phờ một cách có hệ thống và không
ngừng những quần chúng nhân dân bị bóc lột, bị áp bức, những người nghèo
khổ”.
1.2. Một số vấn đề về tự do báo chí ở các nƣớc tƣ sản
u tranh giai ct i,
chin li gi do
     
 hn ch hoc b vi ph u
tranh chng li s a trt t i phong kic s
 i, bo v quy 
khi giai ci tr l n
ct mi th  c
tit mt ng t 
 ngu y cho n tuyi ca
ng ch t phc tp ca quan nim g
do  ng t ng p, ph thun li nht
ca hoi t 
buc, kim chn vc
nhiu thong c i
a sinh ho mi thi, mi ch  i.

17
Thut ng u khi b lm dng cho nhng m ca
n.
* Thc trng cu

ng ging t 
ln ca giai c n lc tp trung vi s vu
n, nhi nht, nh
cht ch c thc cht ca t do
n: “Tự do báo chí cũng là điều dối trá. Chừng nào những nhà in
tốt nhất và những kho giấy to nhất còn nằm trong tay bọn tư bản thì chừng ấy
còn tồn tại quyền lực của giai cấp tư sản đối với báo chí trên thế giới. Bọn tư
bản gọi tự do báo chí là quyền tự do mua chuộc báo chí của bọn nhà giàu, tự
do dùng tiền tài của chúng để tạo ra và giả mạo cái gọi là dư luận”. [34,
tr.596]
 ng qun i d dng
nhiu th  y s th
nhng v ng chm ti quyn li ca giai cn. T 
 “tự do của phú ông làm nhân dân say mềm bởi một thứ rượu vốt -
ka hổ lốn của sự giả dối của báo chí tư sản” [43, tr.391] . Vi th 
n nhi cho giai c bo v quyn thng
tr cn buc phi chng li nh
 t li cho hi vi
- m ca mi th lc ph p vi quyn
li ca giai cn. Dn dn do s ln mnh ca cu
n, s n cni tc
n phi king cng
 quc c ng
mt t n: “Khi chúng ta vượt ra ngoài kỷ luật thì chúng ta

18
rơi vào tay nữ thần thế kỷ, tức là cảnh sát. Cảnh sát khi người ta suy nghĩ,
cảnh sát khi người ta nói năng, cảnh sát khi người ta đi bộ, đi ngựa hoặc đi
xe, cảnh sát đối với những giấy thông hành, những giấy lưu trữ, những bản kê
khai quan thu. Sao mà quỷ không bắt những người khổng lồ và những con

rồng đó đi cho rồi.” [1, tr.350]
n t  
quyc t i cho tt c mc bii
vi nh n a v i, nh
hoc nhc quyi. Nhng tng li
 t l c nghe thy ti
ca h 
i din xut hi
 t do thc s bc t ch t s i vn dng nhng t
c v la h  c. [48,
pg.7-9].
Ch tch H Ch Minh cng tng khng nh rng  quc Php - M
s dng bo ch  tuyn truyn phc v chin tranh xm lc Đế quốc
Pháp - Mỹ không những chiến tranh xâm lược bằng quân sự, chúng còn chiến
tranh bằng tuyên truyền. Chúng dùng báo chí và phát thanh hàng ngày, tranh
ảnh và sách vở in rất đẹp, các nhà hát, các trường học, các lễ cúng bái ở nhà
thờ và chùa chiền, các hội họp để tuyên truyền. Chỉ ở Pháp mà thôi, mỗi năm
chúng tiêu 2.450 triệu quan vào việc tuyên truyền nhồi sọ. Chúng không ra
mặt. Ở nước nào chúng mua chuộc người nước ấy làm thay cho chúng. Bộ
trưởng Tuyên truyền Mỹ nói: Mỗi năm, các báo chí nước ngoài đăng tài liệu
tuyên truyền của Mỹ cộng lại hơn 4 vạn trang báo[39, tp 5, tr 180]. T hi
    a thng  c thua.
   

19
ng vi c ch  kim duyt khnh c
Nhi h
ng tin b mt tht xu xa ca ch  th
c khnh: “ không thể có báo chí tự do trong một đất nước mất tự do,
không thể có báo chí tự do trong một xã hội đối kháng giai cấp và những bất

công chi phối đến toàn bộ hoạt động tinh thần. Đối với người cầm bút thì điều
thiêng liêng nhất là được nói lên những lý tưởng cao đẹp về tự do, bình đẳng,
nhân ái, ngòi bút được phê phán những xấu xa của xã hội cũ, góp phần xây
dựng cuộc đời mới, con người mới. Giai cấp tư sản đã tạo nên một bộ mặt
báo chí hơn hẳn những giai đoạn lịch sử trước kia với không khí ganh đua sôi
nổi, với nhiều cách tuyên truyền quảng cáo, nhiều loại hình báo chí, nhiều
hình thức thông tin, nhưng không có được nhiều tờ báo có tiếng nói chính
nghĩa, trung thực, bênh vực quyền lợi của những con người đau khổ và rộng
ra là quyền bình đẳng, bác ái của con người.” [22, tr. 26]
* Nhng hn ch v quyn t c ghi ngay trong nhng
o lun. Lut v ti ph i
ng theo 2 lo . Nhn hi
 nghic loi th nht; tn h
n luc b 
thuc loi th o lu i 960 trang, gm
ng hng c th.
o lut v tn ch vi 
li cn v c ct tn
 vic ch li cng
 c khi khi t v ng tn tr
c c trng pho lu Anh, Mc,

20
n cung ct.  Anh, M 
cc tip t  
c bii cho lut
quc hi M o lut v ti do t
o lut v ti bi b i phm
nc vi n tr
ho           c h tr  i

o lut v i nng
vin M p y ban McCarthy - mng
b ng M lut
 ca M c b  vi
li t.
 o lut v bo v t qu
1889, 1911, 1920, 1939. Theo luc nh ho 
  b  du b m tc t
o lu  n quan h quc t,
ng c.
i hn ch quy o lut v bo v an
  n ch quyn nh    o lut  n ch c
quyn thu nh bi nhng v n an
ninh quan so lut ca Anh v th 
 thc
ng tin tc nh
Theo lut v c quyn ca Ngh vi
tin v mt s hong ca Quc hi. Vi nhng quynh ca
 c hi b c quy
c vi phc hnh.

21
ng th,  mt s c, nhiu b  (ni v,
ngoi giao, quc kii vi
c hi M u ban v a H vi 
ki c khng hong.
U  a M  thuu
phi v k thuc quyt ln cp ging cho
n nh hong ca


B Qu c bit ca l 
          ng
 nhu bo v 
mt quc gia hn ch.
 nhi bin
nh li
Quc hi M o lut cm ph bin bt k loi n ph
tho cc M.  Anh, B ng B 
quyn ct k t k  thu hi
ging c c
lnh v vic quyn gng s 
.
Hi u khon v
t    c hi M  o lut v quyn con
    u khon b sung, si ca Hin
u khon b 
 nhnh quyn t  
“Quốc hội sẽ không ban hành một luật nào giới hạn quyền tự do ngôn luận
hay quyền tự do báo chí của công dân…”. M 

22
 vn vc ghi m
  n th nh u b sung, s    
i c vin du b ng, t  M 
i hn. Th ch s n ti cc M ng minh
rng, nu b sung Hi v t c hiu rt
c t i s
 n trong th gi: nh ng chm
tng; t lc kinh t l
u tra v mi quan h mt thit giu ma

, v nh b b  Vit Nam, nhng v 
g cuc chin Triu b 
April Oliver (n           n dch
 a M  Vi           n.
 ch vii M s d
tr kh  trong cuc chin Vit Nam. Kt qut c
b B ng B qu William Cohen ph nh sa thi. Mc
y, tia s thc v
u t   Hoa K 
, phng vn vic nhim M gii c
i mt bnh vin  Baghdad. H v 
nh nh qu c  ch  i,
  
 ln cc trii M 
"sn ca ch l 
i mi va cho ra mc gi Vit Nam cun T chin
ng khc lit" ca truy
b sa thp vm c

23
tr- Tp Tr phi chua
 
 din bin thc t u h
     n t      ca M   
u hu  n tuyn vi
d      i M cung c   ng
 n  Th 
i ch

ng h tch y ban An ninh Na H

vin M  ngh n ca Tng thng G.Bush
tiu tra v t i vi t 
nht l  t quc gia. Tr li phng v   
Peter King cho bi   vi   ngh B    
u tra nh a t
 t l 
phi hp gia B   (CIA) nhm
thu th liu h  giao dch
chuyn tin c vi khng b  
200 quc gia tr gic M i k
chin tranh, do vy vic t New York Times tit l 
m ti "phn qui b trng pht. Mt
s   g u trn v vic tit l t,
 v tit l t s
ngh s   chn M  mi quan ngi
v             ng vi phm c
quyn c n t 

24
 do tuyi, nhi nhng tin ti an ninh
quc gia.
 - 



ng Twit


Th 
-

 -


-



               
Wikileak

 



