1
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
LÊ THỊ PHƢƠNG THẢ O
TR CHƠI TRUYỀN HNH
CỦA ĐÀI TRUYỀN HNH TP H CH MINH
THƢ̣ C TRẠ NG VÀ HƢỚ NG PHÁ T TRIỂ N
LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀ NH BÁO CHÍ HỌC
TP. Hồ Chí Minh-2011
2
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
LÊ THỊ PHƢƠNG THẢ O
TR CHƠI TRUYỀN HNH
CỦA ĐÀI TRUYỀ N HÌ NH TP HỒ CHÍ MINH
THƢ̣ C TRẠ NG VÀ HƢỚ NG PHÁ T TRIỂ N
Luậ n văn Thạ c sĩ Chuyên ngành Báo chí học
Mã số: 60.32.01
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Đinh Văn Hườ ng
TP. Hồ Chí Minh, 2011
3
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU 3
1. Tính cấp thiết v l do chọn đề ti 3
2. Lịch sử nghiên cứ u đề tà i 6
3. Mục đích v nhiệm vụ nghiên cứ u của luận văn 8
4. Đối tượng v phạm vi nghiên cứu 8
5. Phương pháp nghiên cứu 8
6. ngha l luận v thực tin của đề ti 9
7. Kết cấu của luận văn 10
CHƢƠNG 1: THỰC TRẠNG TR CHƠI TRUYỀN HNH CỦA ĐÀI
TRUYỀN HNH TPHCM HIỆN NAY 11
1.1. Khái niệm về tr chơi truyền hnh 11
1.2. Vi nt về tr chơi truyền hnh trên thế giới v Việt Nam 12
1.3. Khái quát về trò chơi truyền hnh của Đi Truyền hnh TP.HCM 19
1.3.1. Giớ i thiệ u về Đà i Truyề n hình TPHCM 19
1.3.2. Tr chơi truyền hnh của Đi Truyền hnh TPHCM 22
Tiểu kết chƣơng 1 44
CHƢƠNG 2: THƢ̣ C TRẠ NG TỔ CHỨC SẢN XUẤT CHƢƠNG
TRNH TR CHƠI TRUYỀN HNH TẠI ĐÀI TRUYỀN HNH
TPHCM 46
2.1. Quy trình , cách thức tổ chức , sản xuất trò chơi truyề n hình trên Đà i
truyề n hình TP Hồ Chí Minh 46
2.1.1. Mô hình và cá c chứ c danh cầ n thiế t trong mộ t chương trình trò chơi
truyề n hình 50
2.1.2. Các bước tổ chức sản xuất chương trnh tr chơi truyền hnh 51
2.2. Nhữ ng khó khăn , bấ t cậ p trong công tá c tổ chứ c sả n xuấ t trò chơi truyề n
hnh của HTV hiện nay 56
4
2.2.1. Về phương thứ c sả n xuấ t 56
2.2.2. Về nộ i dung tư tưở ng 57
1.3. Vai trò củ a tr chơi truyền hnh đối vớ i công chú ng 59
1.4.1. Chức năng phát triển văn hoá v giải trí 60
1.4.2. Chức năng giáo dục tư tưởng 61
1.4.3. Chứ c năng thông tin 62
2.3. Ảnh hưởng của tr chơi truyền hnh đối với khán giả v xã hội 63
2.3.1. Ảnh hưởng đến tâm lý 64
2.3.2. Ảnh hưởng đến nhậ n thứ c 65
2.3.3. Ảnh hưởng đến học tập, lm việc 66
2.3.4. Ảnh hưởng đến hnh vi ứng xử , lố i số ng, đạ o đứ c 67
2.3.5. Nhữ ng ả nh hưở ng tiêu cự c 68
Tiểu kết chƣơng 2 71
CHƢƠNG 3: KINH NGHIỆ M VÀ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO CHẤT
LƢỢNG VÀ HIỆU QUẢ CÁC CHƢƠNG TRNH TR CHƠI TRUYỀN
HÌNH TRÊN HTV 73
3.1. Những yêu cầu của khán giả hiện nay đối với tr chơi truyền hnh 73
3.2. Những bi học kinh nghiệm 79
3.3. Giải pháp nâng cao chấ t lượ ng, hiệ u quả của tr chơi truyền hnh trên Đi
truyề n hình TP Hồ Chí Minh thờ i gian tớ i 81
3.3.1. Về công tá c sả n xuấ t ………………………………………………81
3.3.2. Về công tá c nghiên cứ u – đà o tạ o 97
Tiểu kết chƣơng 3 101
PHẦN KẾT LUẬN 103
Ti liệu tham khảo 107
Phụ lục 112
5
PHẦ N MỞ ĐẦ U
1. Tính cấp thiết và lý do chọn đề tài:
Truyền hình đã phôi thai từ những năm giữa thế kỷ XIX, nhưng thế kỷ
XX mới thật sự là giai đoạn phát triển mạnh và nhanh nhất của một trong
những ngành kỹ thuật làm thay đổi bộ mặt nhân loại. Nếu như trên thế giới,
cùng với sự phát triển của khoa học v công nghệ vo đầu những năm 30 của
thế kỷ XX, truyền hnh ra đời với sự đánh dấu sự xuất hiện của một loại hnh
dịch vụ mới chỉ với tiêu chuẩn phát sóng 240 dng ở 25 khuôn hnh/giây, th
ngy nay, truyền hnh đã phát triển một cách vượt bậc về chất lượng truyền
dẫn phát sóng v nội dung phong phú đa dạng.
Ở Việt Nam, tối ngày 7/9/1970, chương trình truyền hình đầu tiên đã
được phát đi, phần tin tức dài 15 phút do Phát thanh viên trực tiếp đọc trên
micro. Giây phút lịch sử này đánh dấu sự ra đời của 1 thể loại báo chí mới
trên đất nước Việt Nam: thể loại báo hình.
Tại TP Hồ Chí Minh, đúng 19 giờ ngày 1/5/1975, tức chỉ hơn 1 ngày
sau khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, truyền hình cách mạng Sài Gòn
được khai sinh, sau này là Đài Truyền hình TPHCM (HTV). Dù chương trình
phát hình đầu tiên chỉ có 60 phút nhưng cũng được cấu tạo hết sức phong phú,
bao gồm các mảng tin thời sự, các thông báo của Ban quân quản Sài Gòn, các
tiết mục văn nghệ
Qua hơn 35 năm hình thành và phát triển, Đài Truyền hình TPHCM đã
không ngừng đổi mới về phương tiện kỹ thuật, máy móc thiết bị và đào tạo
nhân lực, đáp ứng yêu cầu của Đảng, Nhà nước, phục vụ người dân thành phố
và khán giả cả nuớc.
Với nhịp sống năng động, sôi nổi của thành phố mang tên Bác, nhu cầu
giải trí là không thể thiếu của mỗi người, mỗi gia đình. Nhữ ng năm qua , nề n
6
kinh tế phá t triể n , đờ i số ng ngườ i dân thà nh phố đượ c nâng cao rõ rệ t , nhu
cầ u giả i trí cũ ng không ngừ ng tăng lên . Sau những giờ làm việc, học tập vất
vả, căng thẳng, trở về với gia đình, chiếc tivi đã trở thành người bạn thân
thiết. “Sự xuấ t hiệ n củ a nhữ ng kênh tr uyề n hình có tính chấ t giả i trí là mộ t
điể m mớ i trong hoạ t độ ng củ a hệ thố ng thông tin đạ i chú ng ở nướ c ta , nhằ m
đá p ứ ng nhu cầ u giả i trí của người dân… Các sân chơi trên sóng phát thanh
truyề n hình ngà y cà ng trở thà nh mộ t hoạ t độ ng giả i trí hấ p dẫ n cho công
chúng. Để đá p ứ ng yêu cầ u giả i trí củ a công chú ng , trên truyề n hình đã xuấ t
hiệ n xu hướ ng trò chơi hó a…” [38, tr. 207]. Nắm bắt nhu cầu đó, các đài
truyền hình đã không ngừng đổi mới để tăng số lượng người xem (rating) và
cùng với xu thế chung của ngành truyền hình, các game show (trò chơi trên
truyền hình) đã ra đời. Hằng ngày, chỉ cần bật truyền hình, từ các đài truyền
hình trung ương đến địa phương, khán giả có thể thấy hầu như đài nào cũng
có rất nhiều tr chơi phát kín vào các giờ vàng (giờ có lượng người xem đông
nhất - thường vào khoảng từ 19 – 22 giờ). Theo thống kê sơ bộ, từ năm 1996
đến nay, các đài truyền hình trên cả nướ c đã sả n xuấ t g ần 100 tr chơi truyền
hình– đây là một con số không nhỏ. Riêng đài truyền hình TP .HCM có
khoảng 20 chương trình.
Tr chơi truyền hnh được phát vào những giờ vàng (giờ đẹp trong
ngày, được đánh giá là có lượng người xem đông nhất). Xét về mặt tích cực,
ngoài mục đích giải trí, các tr chơi còn cung cấp cho người xem thêm nhiều
kiến thức có giá trị dành cho các bạn học sinh – sinh viên (Rồng vng, Mọi
người cùng thắng, Kim Tự Tháp, Rung chuông vàng, Tìm người thông minh,
Đường lên đỉnh Olympia, Thần đồng Đất Việt, Vui để học ) kiến thức ứng
xử trong gia đình (Bí mật gia đình, Chuyện nhỏ, Tình yêu của mẹ, Những em
b thông minh, Vui cùng b yêu, IQ toả sáng), kiến thức về âm nhạc (Trò
chơi âm nhạc, Hát với ngôi sao, Nốt nhạc vui, Nào ta cùng hát ), giúp người
7
nội trợ tiếp cận một số sản phẩm mới và giá cả các mặt hàng (Siêu thị may
mắn, Ở nhà chủ nhật, Hãy chọn giá đúng ), tìm hiểu kho tàng ca dao, dân ca,
tục ngữ (Trúc xanh, Hội ngộ bất ngờ ).
Các đài truyền hình thi nhau cho ra đời những tr chơi truyền hnh mới,
đa số l mua bản quyền nước ngoài, để cạnh tranh, thu hút khán giả. Về khía
cạnh nào đó, đây cũng là những động thái tích cực của những người làm
truyền hình. Tuy nhiên, sau một thời gian gần như chiếm lnh khung giờ vàng
và được phát gần như mỗi ngày trên các đài truyền hình, tr chơi truyền hnh
đã bộc lộ những hạn chế của mình. Từ nhu cầu của khán giả truyền hình, các
nhà quảng cáo đã tận dụng khai thác, bắt tay cùng với các nhà sản xuất cho ra
đời ồ ạt các tr chơi truyền hnh, trong đó có cả tr chơi kém chất lượng. Bên
cạnh đó, người dẫn chương trình một lúc đảm nhận nhiều trò chơi truyề n
hnh, nhiều chương trình chạy theo thị hiếu đã mời nghệ sỹ dẫn, đôi lúc không
phù hợp, đưa đến sự nhàm chán, người xem đài bắt đầu cảm thấy bội thực với
tr chơi truyền hnh.
Để tăng sức hút cho chương trình, nhiều game show mời nghệ sỹ nổi
tiếng tham gia chơi, nhưng đối lúc khán giả cảm thấy sự thiếu công bằng giữa
người nghệ sỹ và người chơi bình thường khi nghệ sỹ luôn thắng. Khán giả
cũng nghi ngờ tính trung thực về kết quả dự đoán dành cho khán giả chơi trực
tuyến. Thêm vào đó, xu hướng xã hội hoá truyền hình - một xu hướng tất yếu
trong điều kiện phát triển của truyền hình, cũng gây phản cảm đối với khán
giả khi các sản phẩm quảng cáo xuất hiện quá lộ liu trên màn ảnh
Có ý kiến cho rằng, tr chơi truyền hnh đã đến lúc thoái trào, truyền
hình thực tế lên ngôi. Điều đó có đúng với thực tế không? Cần lm g để tr
chơi truyền hnh luôn hấp dẫn v thu hút khán giả? Tính cấp thiết của đề tài là
đánh giá thực trạng tr chơi truyền hnh của Đi Truyền hnh TP Hồ Chí
8
Minh trong giai đoạn hiện nay, đi tìm giải pháp để có được những tr chơi
truyền hnh chất lượng, phù hợp, thu hút đượ c kh án giả xem đài và đáp ứng
được sự phát triển của truyền hình trong giai đoạ n m ới. Vớ i lý do đó , chúng
tôi chọ n đề tà i “Trò chơi truyề n hình củ a Đà i Truyề n hình TP Hồ Chí Minh –
Thự c trạ ng và hướ ng phá t triể n” là m luậ n văn thạ c sĩ bá o chí họ c củ a mì nh .
Luận văn mong muốn nghiên cứu những quy luật v đặc điểm của hnh
thức mới, khảo sát những thế mạnh của tr chơi truyền hnh, tm ra hướng
phát triển cho công tác tổ chức sản xuất các tr chơi truyền hnh – một công
việc có ngha quan trọng quyết định sự hấp dẫn v thnh công của một
chương trnh. Qua đó, góp phần xây dựng để tr chơi truyền hnh trên sóng
HTV vừa phát triển tính giải trí, đồng thời mang đầy đủ chức năng của báo
chí cách mạng: chức năng thông tin, chức năng giáo dục tư tưởng, chức năng
phát triển văn hoá v giải trí, chức năng chỉ đạo, quản l, giám sát xã hội…
Luận văn cũng mong muốn góp phần vo việc định hướng v quy hoạch sản
xuất các chương trnh tr chơi truyền hnh của HTV trong thời gian tới.
2. Lch s nghiên cứu đề tài:
Trước đây, đã có một số khoá luận tốt nghiệp đại học v sau đại học
trnh by về các chương trnh truyền hnh, talk show, phim ti liệu, tr chơi
truyền hnh như Luậ n văn tố t nghiệ p cử nhân Trường ĐH KHXH &NV, ĐH
QG Hà Nộ i năm 1998 của tác giả Hong Thị Hải với đề ti “Tr chơi truyn
hnh – Mộ t thể loạ i mớ i củ a truyề n hì nh Việ t Nam”, Luậ n văn tố t nghiệ p Thạ c
s, Học viện Báo chí – Tuyên truyền của tác giả Đỗ Thu Hằng năm 2000 với
đề ti “Tâm lý tiế p nhậ n sả n phẩ m bá o chí củ a công chú ng thanh niên sinh
viên hiệ n nay”, đề ti “Tổ chứ c sả n xuấ t cc tr chơi truyn hnh” (luậ n văn
thạc s báo chí của tác giả Vũ Thanh Hường , ĐH KHXH&NV – ĐH Quố c gia
HN, 2003), “Chương trì nh trò chơi truyề n hì nh vớ i khá n giả Việ t Nam ” (luậ n
9
văn thạ c sĩ bá o chí củ a tá c giả Đỗ Thị Bạ c h Dương, ĐH KHXH&NV – ĐH
Quố c gia HN , 2003), “Chương trì nh Ngườ i đương thờ i” (Từ Lê Tâm , đề ti
tố t nghiệ p cử nhân bá o chí , ĐHKHXH&NV TPHCM , 2004)… Ngoà i ra có
luậ n văn tố t nghiệ p cử nhân xã hộ i họ c vớ i đề tà i về sự khá c nhau tro ng “Ứng
xử truyề n thông củ a công chú ng thông qua việ c hưở ng ứ ng cá c trò chơi
truyề n hình ” của tác giả V Hunh Tấn Ti – Trườ ng ĐH KHXH &NV
TPHCM, 2005, luậ n văn thạ c sĩ xã hộ i họ c củ a tá c giả Nguyễ n Đà m Trú c
Chinh – ĐH KHXH&NV TPHCM, 2007, nghiên cứ u về “ Hiệ u ứ ng xã hộ i từ
cc tr chơi truyn hnh”.
Năm 2001, nh báoTạ Bích Loan cho ra đời công trnh nghiên cứu
“Sứ c hấ p dẫ n củ a thể loạ i trò chơi truyề n hình” (Bo ch, nhữ ng điể m nhìn từ
thự c tiễ n, tậ p 2, Nxb Văn hó a Thông tin, H Nội).
Năm 2005, trong đề ti nghiên cứu “Quy chuẩ n hó a hoạ t độ ng nghiệ p
v v đi ng sn xut chương trnh ti trưng quay ca Đi truyn hnh Vit
Nam nhằ m tăng năng suấ t lao độ ng và nâng cao chấ t lượ ng chương trì nh ”,
nhà báo Tạ Bích Loan cũng đã đề cập đến công tác tổ chức sản xuất chương
trnh tr chơi truyền hnh tại Đi Truyền hnh Việt Nam.
Năm 2005, Nh xuất bản Khoa họ c Xã hộ i , TP Hồ Chí Minh đã xuất
bản cuốn “Văn hó a nghe nh n v gii tr ” do TS Đỗ Nam Liên chủ biên .
Cuốn sách đã đề cập đến hiệu quả, sự tác động v những ảnh hưởng của tr
chơi truyền hnh đối với giới trẻ ngy nay.
Bên cạnh đó, đề ti “nh hưng ca tr chơi truyn hnh đi vi gii
tr TP Hồ Chí Minh ” của Việ n Nghiên cứ u và phá t triể n TPHCM (năm
2009) cũng khảo sát tâm l, xu hướng tiếp nhận của khán giả trẻ ở TPHCM
đối với tr chơi truyền hnh.
Ngoài ra, có nhiều bi báo in v báo điện tử có các chuyên mục tham
luậ n về tr chơi truyền hnh . Nhưng chưa có đề ti nghiên cứu riêng và
10
chuyên sâu về tr chơi truyền hnh trên Đi Truyền hnh TP. Hồ Chí Minh
(HTV). Có thể nói, đây l mộ t trong nhữ ng đề ti đầu tiên đi sâu nghiên cứu
về các tr chơi truyền hnh của HTV trong thờ i gian qua và dự bá o hướ ng
phát triển trong thời gian tới .
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của lun văn:
Mục đích của đề ti l đá nh giá sự phát triển tr chơi truyền hnh trên
Đi Truyền hnh TPHCM trong thờ i gian qua , nhữ ng thà n h công và hạ n chế ,
phân tích v đánh giá thực trạng của hoạt động tổ chức sản xuất tr chơi
truyền hnh của Đi truyền hnh TP Hồ Chí Minh , nhữ ng ả nh hưở ng củ a trò
chơi truyề n hình đố i vớ i công chú ng , đề xuất giải pháp nâng cao chấ t lượ ng
để trò chơi truyền hnh tiếp tục l món ăn tinh thần phong phú , hấp dẫn của
khán giả.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu l các tr chơi truyền hnh trên sóng HTV.
Luậ n văn khả o sá t trò chơi truyề n hình củ a Đà i tru yề n hình TPHCM từ
năm 2000, tuy nhiên, trong khuôn khổ củ a luậ n văn thạ c sĩ , s đi sâu phân tích
giai đoạ n từ 2009 – 2011.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu:
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu ti liệu , thu thậ p thông tin ,
quan sát, miêu tả, tổng hợp, phân tích . Ngoi các phương pháp công cụ th
việc phỏng vấn sâu những chuyên gia , các nhà báo, các nh sản xuất có thâm
niên trong lĩ nh vự c truyền hnh s được chú trọng bởi tính thực tin v kinh
nghiệm của họ.
Ngoi ra cn phát 300 phiếu điều tra cho các đồng nghiệp đang công
tác tại nhiều vị trí khác nhau tại các đi phát thanh truyền hnh địa phương
11
(những người đã có ít nhiều kinh nghiệm sản xuất các chương trnh truyền
hnh tại Đi Truyền hnh KTS VTC (miền Bắc), Đi PTTH Khánh Ho (miền
Trung), Đi PTHH Bnh Dương (miền Nam) cùng 500 phiếu điều tra khán giả
ở H Nội, Nha Trang, Bnh Dương v TPHCM (các đối tượng có trnh độ,
giới tính, độ tuổi… khác nhau) nhằm thăm d kiến về sức hấp dẫn của tr
chơi truyền hnh, thực trạng của công tác tổ chức tr chơi truyền hnh của
HTV hiện nay v hướng phát triển trong thời gian tới.
6. Ý nghĩa lý lun và thực tiễn của đề tài:
Truyền hnh là phương tiệ n thông tin , giải trí v thương mại . V vậy,
trước hết, các chương trnh truyền hnh cũng cần thực hiện nhiệm vụ ny. Các
tr chơi truyền hnh cũng cần ho nhịp với cuộc sống hiện đại nhưng cũng
cần lưu bảo tồn những giá trị văn hoá của Việt Nam. Tr chơi truyền hnh
có nguồn gốc từ nước ngoi, khi xuất hiện tại Việt Nam cần được Việt hoá
như thế no để có thể trở thnh món ăn tinh thần hấp dẫn của người Việt.
Do đó, đề cương s lm r vấn đề một cách có hệ thống để tm một
hướng đi phù hợp cho tr chơi truyền hnh trên sóng HTV trong bối cảnh hiện
nay.
Đây l mộ t trong nhữ ng đề ti đầu tiên nghiên cứu sâu về tr chơi
truyền hnh trên đi Truyền hnh TP Hồ Chí Minh. Hy vọng những kết quả
nghiên cứu v đề xuất của luận văn s góp phần giúp những người sản xuất
chương trnh tr chơi truyền hnh nhn nhận lại một cách có hệ thống cách
thức tổ chức hợp l, hiệu quả cho một số dạng chương trnh tr chơi truyền
hnh cụ thể để có những cải tiến nâng cao chất lượng chương trnh trong
tương lai. Hy vọng luận văn s l ti liệu tham khảo cho những đồng nghiệp,
những người lm truyền hnh trong quá trnh trực tiếp tham gia sản xuất
chương trnh tr chơi truyền hnh, từ đó có kế hoạch xây dựng, quy hoạch sản
12
xuất v phát triển các tr chơi truyền hnh của HTV cũng như các đơn vị sản
xuất chương trnh khác.
7. Kết cấu của lun văn:
Chƣơng 1: Thực trạng trò chơi truyền hình của Đài Truyền hình
TPHCM hiện nay
1.1. Khái niệm về tr chơi truyền hnh
1.2. Vi nt về tr chơi truyền hnh trên thế giới v Việt Nam
1.3. Trò chơi truyề n hình củ a Đà i truyề n hình TP Hồ Chí Minh
Chƣơng 2: Tổ chức sản xuất tr chơi truyền hình trên HTV hiệ n nay
2.1. Quy trình, cách thức tổ chức, sản xuất trò chơi truyề n hình củ a HTV
2.2. Nhữ ng khó khăn , bấ t cậ p trong tổ chứ c sả n xuấ t trò chơi truyề n hình củ a
HTV hiệ n nay
2.3. Ảnh hưởng của tr chơi truyền hnh đối với khán giả v xã hội
2.4. Vai trò củ a trò chơi truyề n hình đố i vớ i công chú ng
Chƣơng 3: Kinh nghiệ m và giải pháp để nâng cao chấ t lƣợ ng và hiệ u quả
các chƣơng trình tr chơi truyền hình trên HTV
3.1. Những yêu cầu của khán hiện nay đối với trò chơi truyề n hình
3.2. Nhữ ng bà i họ c kinh nghiệ m
3.3. Giải pháp nâng cao chất lượng , hiệ u quả củ a trò chơi truyề n hình trên
HTV thờ i gian tớ i
Kết lun
Tài liệu tham khảo
Phụ lục
CHƢƠNG 1
13
THỰC TRẠNG TR CHƠI TRUYỀN HNH CỦA ĐÀI
TRUYỀN HNH TPHCM TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
1.1. Khái niệm về tr chơi truyền hình :
Khái niệm về “tr chơi” : Tr chơi l một trong những hoạt động đa
dạng và tự nhiên của con người xuất hiện đồng thời với lao động v có lao
động mới có vui chơi giải trí. Trong cuộc sống, một điều d dng nhận thấy l
tr chơi góp phần giúp con cuộc sống của con người cân bằng, hi ho sau
những giờ phút học tập, lao động vất vả v căng thẳng. Con người ở mọi lứa
tuổi, mọi ngnh nghề, mọi hon cảnh đều có nhu cầu vui chơi giải trí. Từ điển
bách khoa ton thư của Nga v La Russ của Pháp đều coi tr chơi l một hoạt
động thoát khỏi những tính toán sinh lợi của đời thường [53, tr. 18]. Từ điể n
Tiế ng Việ t định nghĩ a về trò chơi : “Xé t theo ngha hẹp, tr chơi l hoạt động
by ra để vui chơi giải trí” . Cn theo triết học phương Tây : Tr chơi l hnh
thứ c tự thể hiệ n củ a con ngườ i , hnh thức đi hỏi phải có tính cởi mở thật sự
đố i vớ i thế giớ i và đượ c tri ển khai đưới hnh thức tranh đua hoặc dưới hnh
thứ c trình diễ n , diễ n xuấ t , tái hiện những tnh huống , ngha, trạng thái [54,
tr. 10]. Nhiề u nhà nghiên cứ u đã phân loạ i cá c dạ ng thứ c khá c nhau củ a trò
chơi, nhn chung đượ c phân loạ i theo hai chứ c năng chính là trò chơi rè n
luyệ n về trí tuệ và trò chơi rè n luyệ n về thể chấ t . Tr chơi no cũng có những
nguyên tắ c và luậ t chơi riêng buộ c ngườ i tham gia phả i tuân theo , mục đích
của tr chơi l rn luyện sự phát triển trí tuệ , thể chấ t, kỹ năng, tính tập thể ,
tính kỷ luật , các giá trị chân – thiệ n – mỹ, v một điểm nữa rất quan trọng l
tham gia trò chơi vớ i ý nghĩa không vụ lợ i .
Tr chơi truyền hnh xuất hi ện có một lịch sử lâu đời , đã xuấ t hiệ n tạ i
Mỹ từ những năm 1950, sau đó phổ biế n ở cá c nướ c châu Âu (Anh, Pháp…),
đây là mộ t mả ng giả i trí khá quan trọ ng trên truyề n hình . Bách khoa ton thư
14
mở Wikipedia định nghĩ a về tr chơi truyền hnh như sau : “Trò chơi truyề n
hnh (hay game show) l mt dng văn ha , gii tr đưc hnh thnh sau khi
truyề n hình trở thà nh mộ t phương tiệ n truyề n thông đạ i chú ng . Tr chơi
truyề n hình gồ m rấ t nhiề u loạ i hì nh như: tr chơi tr tu , tr chơi vn đng ,
tr chơi gii tr , tr chơi mo him… nhưng tt c đu c mt đc đim
chung là hì nh thà nh , tồ n tạ i và phá t triể n nhờ và o sứ c mạ nh thu hú t củ a
truyề n hình… Phầ n lớ n cá c trò chơi truyề n hì nh đượ c thự c hiệ n tạ i trườ ng
quay củ a đà i truyề n hình hoặ c trong mộ t diệ n tí ch hẹ p phù hợ p vớ i hoạ t độ ng
thu hì nh , do đó , số lượ ng ngườ i chơi thườ ng không lớ n . Hiệ n nay , cc tr
chơi truyề n hình đượ c cá c cô ng ty cung cấ p bả n quyề n trò chơi truyề n hì nh
sng to v sn xut th . Cc hng truyn hnh , cc công ty qung co s
mua lạ i bả n quyề n trò chơi nà y và thự c hiệ n lạ i chú ng”. Tại các nước mua lại
bản quyền của tr chơi , nộ i dung và hình thứ c trò chơi cũ ng sẽ đượ c thay đổ i
để phù hợp với phong tục tập quán v văn hóa của nước đó . Có nhiều tr chơi
tồ n tạ i gầ n 40 năm, sản xuất v phát sóng tại nhiều quốc gia trên thế giới , cho
thấ y sứ c hú t củ a loạ i hình giả i trí nà y vô cù ng mạ nh mẽ , đượ c công chú ng
đó n nhậ n và ưa thích .
1.2. Vài nt về tr chơi truyền hình trên thế giới và Việt Nam:
1.2.1. Một số trò chơi truyền hình thành công nhất trên thế giới [71]
Trên lnh vực giải trí truyền hnh, trong nửa thế kỷ trở lại đây có thể
nêu ra một số tr chơi truyền hnh đã thnh công, nổi tiếng nhất trên thế giới
v đã được nhiều quốc gia mua bản quyền như:
- Who wants to be a millionaire ? – Ai muốn lm triệu phú.
Kênh truyền hnh phát sóng: ABC
Thời gian tồn tại: 1999 - 2002
15
Số lượng khán giả trung bnh: 27,9 triệu (trong năm 1999-2000)
Luật chơi: Người chơi trả lời các câu hỏi do chương trnh đặt ra với mức độ
khó tăng dần để đạt tới giải thưởng trị giá 1 triệu USD.
- Who wants to be a millionaire ? – Ai muốn lm triệu phú.
Kênh truyền hnh phát sóng: Syndicated
Thời gian tồn tại: 2004 – nay
Số lượng khán giả trung bnh: 4,5 triệu
Luật chơi: l phiên bản giống hệt chương trnh của ABC, tuy nhiên
phát sóng vào ban ngày.
- The price is right - Hãy chọn giá đúng
Kênh truyền hnh phát sóng: CBS
Thời gian tồn tại: 1956 – nay
Số lượng khán giả trung bnh: 5,6 triệu (trong mùa 2003 – 2004)
Luật chơi: Khán giả có mặt tại chương trnh được chọn ngẫu nhiên để
tham gia những tr liên quan đến việc đoán giá cả. Hai thí sinh cn lại cuối
cùng s thi đối đầu để ginh trọn bộ giải thưởng ở vng thi chung kết mang
tên Showcase Showdown.
- Wheel of Fortune - Chiếc nón k diệu
Kênh truyền hnh phát sóng: Syndicated
Thời gian tồn tại: 1975 - nay
Số lượng khán giả trung bnh: 12 triệu (trong năm 2005)
Luật chơi: Người chơi tm cách ghp các chữ cái vo ô trống để tm ra
từ hoặc cụm từ bị giấu. Trước mỗi lần đoán, họ được php quay bánh xe một
lần để xác định số điểm ghi được nếu trả lời đúng - tương ứng với số tiền
nhận được khi thắng cuộc.
- Deal or No Deal
Kênh truyền hnh phát sóng: NBC
16
Thời gian tồn tại: 2005 - nay
Số lượng khán giả trung bnh: 14,8 triệu (trong năm 2006 - 2007)
Luật chơi: Những người chơi chọn ngẫu nhiên trong số 26 vali bất k
(bên trong có chứa các khoản tiền từ 10.000 -1 triệu USD) v cố gắng ghi
điểm để ginh giải thưởng trị giá cao nhất.
- Weakest Link
Kênh truyền hnh phát sóng: NBC
Thời gian tồn tại: 200o - 2003
Số lượng khán giả trung bnh: 12,8 triệu (trong năm 2000 - 2001)
Luật chơi: Sau mỗi vng câu hỏi các thí sinh s chọn bỏ phiếu để chọn
ra “mắt xích yếu nhất” (“weakest link”), ngha l người chơi có khả năng thua
cuộc nhất. Hai thí sinh cuối cùng cn lại s thi đối đầu để ginh giải thưởng
bằng tiền mặt.
- Are You Smarter Than a 5
th
Grader?
Kênh truyền hnh phát sóng: Fox
Thời gian tồn tại: tháng 2/2006 - nay
Số lượng khán giả trung bnh: 12,5 triệu (trong năm 2006 - 2007)
Luật chơi: bên cạnh những bạn nhỏ học lớp 5, các thí sinh lớn tuổi phải
trả lời hng loạt câu hỏi ở trnh độ tiểu học.
- The Singing Bee
Kênh truyền hnh phát sóng: NBC
Thời gian tồn tại: tháng 7/2007 - nay
Số lượng khán giả trung bnh: 11,3 triệu (trong năm 2007)
Luật chơi: Các khán giả có mặt tại chương trnh s được chọn ngẫu
nhiên để tham gia các tr chơi liên quan đến bi hát.
- Don’t Forget the Lyics!
Kênh truyền hnh phát sóng: Fox
17
Thời gian tồn tại: tháng 7/2007 - nay
Số lượng khán giả trung bnh: 8,5 triệu (trong năm 2007)
Luật chơi: Giống như “Singing Bee”, những người chơi phải nhớ lại lời
bi hát để ginh giải thưởng bằng tiền mặt của chương trnh.
- Jeopardy!
Kênh truyền hnh phát sóng: Syndicated
Thời gian tồn tại: 1984 - nay
Số lượng khán giả trung bnh: 10,7 triệu (trong năm 2005)
Luật chơi: Mỗi chương trnh s có ba thí sinh cùng trả lời các câu hỏi
v ghi điểm. Trả lời đúng được cộng thêm cn trả lời sai bị trừ điểm.
1.2.2. Trò chơi truyền hình trên Đài truyền hình Việt Nam (VTV) và một số
đài phát thanh truyền hình địa phương
1.2.2.1. Tại Việt Nam , từ khi SV 96 đượ c sả n xuấ t và phục vụ khán giả trên
Đà i Truyề n hình Việ t Nam , tr chơi truyền hnh đã bắt đầu phát triển với tốc
độ rấ t nhanh , hầ u hế t cá c đà i lớ n đề u cho ra đờ i nhiề u chương trình mớ i .
Trước hết, xin điểm qua một vi tr chơi truyền hnh tiêu biểu và đượ c đông
đả o công chú ng yêu mế n của Đi Truyền hnh Việt Nam (VTV) từ năm 2000
đến nay.
- Chiếc nn kỳ diu: Đây l một trong những tr chơi truyền hnh được
xem l thnh công nhất của VTV. Tr chơi đạt được mục đích lớn của một tr
chơi giải trí, tính giải trí của chương trnh được đánh giá cao nhất, tiếp theo l
tính nâng cao hiểu biết v giáo dục tư tưởng. Mặc dù lượng kiến thức trong
chương trnh không phải l nhiều nhưng vẫn được khán giả đánh giá cao về
tính mới lạ v lượng thông tin m chương trnh mang lại.
- Đưng lên đỉnh Olympia: l một cuộc thi kiến thức trên truyền hnh
dnh cho học sinh THPT cả nước. Nội dung của các phần thi đều xoay quanh
18
kiến thức cơ bản về khoa học tự nhiên v khoa học xã hội được học trong nh
trường v một phần kiến thức nâng cao đi hỏi các em phải quan sát v đọc
thêm sách báo. Hnh thức của các câu hỏi l kết hợp suy luận thông minh v
ghi nhớ kiến thức.
- Ai L Triu Phú: l sân chơi mang tính trí tuệ, phù hợp với mọi đối
tượng, không phân biệt giới tính, tầng lớp xã hội, hay khả năng cá nhân. Mỗi
cuộc chơi l một cuộc kiểm tra kiến thức, văn hoá, sự hiểu biết không giới
hạn. Chương trnh thách thức cả người chơi, người dẫn chương trnh, những
khán giả trong trường quay v tất cả khán giả ngồi trước mn ảnh nhỏ, tôn
vinh trí tuệ, giu tính giáo dục, tính giải trí, hồi hộp, căng thẳng, sảng khoái.
Sức hấp dẫn của chương trnh không chỉ ở giải thưởng rất cao. Kinh nghiệm ở
Anh v các nước đã phát sóng chương trnh ny cho thấy, chương trnh góp
phần kích thích tinh thần ham học hỏi, rn luyện bản lnh v sự tự tin trong
ứng xử của mọi người. Tại những quốc gia chương trnh đã có mặt, chương
trnh tạo ra cơn sốt “triệu phú”.
- Rung Chuông Vàng: thật sự l một sân chơi trí thức lôi cuốn v hấp
dẫn sinh viên, tạo điều kiện cho sinh viên thể hiện sự hiểu biết, góp phần bổ
sung kiến thức cho thanh niên, sinh viên. Đồng thời tạo điều kiện để các
trường có thể quảng bá hnh ảnh v kết quả công tác đo tạo của mnh thông
qua Đi Truyền hnh Viêt Nam tới người xem cả nước. Cuộc thi cũng giúp
tăng cường mối quan hệ gắn bó, hiểu biết giữa thầy v tr, giữa các sinh viên
trong nh trường thông qua các tiết mục văn nghệ, các tr chơi tập thể có sự
kết hợp giữa thầy cô giáo v sinh viên.
- Đu Trưng 100: xoay quanh những câu hỏi về đời sống xã hội v
kinh nghiệm sống, điểm gay cấn nhất của tr chơi ny l người tham gia
không thể dừng bất cứ lúc no như trong Ai l triệu phú, Rồng vng Muốn
19
chiến thắng họ phải bảo ton số điểm đến phút chót v phải vượt qua tất cả 99
người khác.
- Chìa khóa thành công: l một sân chơi hữu ích cho tất cả những ai đang
sống v lm việc trong các tổ chức, doanh nghiệp ở mọi vị trí công tác: từ những
nh quản trị cao cấp đến nhân viên. Chương trnh mong muốn mang đến cho
cộng đồng sự giải trí cũng như những bi học nhẹ nhng về quan hệ của con
người trong kinh doanh, kỹ năng ứng xử trong kinh doanh.
- Hy chọn gi đúng: các nh sản xuất giới thiệu sản phẩm của mnh
tới người tiêu dùng bằng cách tham gia đưa sản phẩm vo chương trnh để
người chơi chọn giá.
- Hnh trnh văn ho: Các câu hỏi của chương trnh luôn hấp dẫn v
mới lạ về văn hoá các nước trên thế giới, điều ny đã thu hút sự t m của
khán giả, muốn tm hiểu, khám phá về phong tục tập quán, lịch sử địa l của
các nước bạn.
- Vưn cổ tch: Chương trnh dnh cho thiếu nhi với những câu hỏi,
những tr chơi ngộ nghnh, đã thu hút sự theo di không chỉ của các b m
cn của cha mẹ v người lớn, những người luôn quan tâm đến con trẻ.
L đơn vị đầu tiên tổ chức sản xuất tr c hơi truyề n hình ở nướ c ta , Đà i
Truyề n hình Việ t Nam đã có rấ t nhiề u nỗ lự c và sá ng tạ o để trò chơi truyề n
hnh hấp dẫn v gần gũi với khán giả , cung cấ p thêm mộ t mó n ăn tinh thầ n bổ
ích trên sóng truyền hnh nói riêng v trong lnh vực giải trí nói chung . Có thể
nói nội dung các tr chơi truyền hnh trên VTV rất đa dạng, nhiều tr chơi
cn góp phần vo việc chủ trương tuyên truyền, phổ biến kiến thức v kinh
nghiệm cho khán giả xem truyền hnh . Trong giai đoạ n h iệ n nay , tr chơi
truyề n hình củ a VTV có gầ n 10 chương trình , chủ yếu phát sóng trên VTV 3
như: Ai là triệ u phú , Chúng tôi l chiến s , Tr chơi âm nhc , Hy chọn gi
20
đú ng, Đưng lên đỉnh Olympia , Rung chuông và ng , Ô cử a bí mậ t, Vui khỏ e
c ch… Ngoà i ra cò n mộ t số trò chơi dà nh cho thanh thiế u niên phá t só ng
trên VTV6.
1.2.2.2. Điểm qua các tr chơi truyền hình của một số đài phát thanh
truyền hình đa phƣơng và khu vƣ̣ c :
Thờ i gian qua , không chỉ nhữ ng đà i lớ n như Đà i Truyề n hình Việ t
Nam, Đà i Truyề n hình TP Hồ Chí Minh mà mộ t điề u dễ nhậ n thấ y là hầ u như
đà i truyề n hình nà o cũ ng phá t só ng cá c chương trình trò chơi truyề n hình , nế u
không có khả năng sả n xuấ t thì mua lạ i hoặ c phố i hợ p sả n xuấ t, phát sóng với
nhữ ng đà i khá c. Điể n hình có thể kể đế n :
- Đi phát thanh - truyền hnh H Nội: Đuổi hnh bắt chữ, Khuôn hì nh
b n, Những n s vng, Vưt qua th thch, H Ni 36 phố phườ ng
- Đi truyền hnh Bnh Dương: Công dân thờ i @, (trướ c đây có “Đồng
hnh vi BTV”, “Vit Nam quê hương tôi”…)
- Đi phát thanh - truyền hnh Hải Phng: Con tu may mắn, Siêu thị
sao, Cuc sng muôn mu, Sắc mu Hoa phưng
- Trung tâm truyền hnh Việt Nam tại TP Đ Nẵng (VTV Đ Nẵng):
Hnh trnh khm ph (pht sng trc tiếp ti ch nht hng tun ), Cha kha
vng…
- Trung tâm truyền hnh Việt Nam tại TP Cầ n Thơ (VTV Cầ n Thơ ): Ô
chữ và ng, Sn phm ca bn…
Hai năm trở lạ i đây , việ c sả n xuấ t tr chơi truyền hnh không cn sôi
độ ng tạ i cá c đà i địa phương như trướ c , nhiề u đà i không sả n xuấ t trò chơi nữ a ,
như Đà i phá t thanh truyề n hình Khá nh Hò a , Đà i Truyề n hình Kỹ thuậ t số
VTC (trướ c đây khá “đình đá m” vớ i “Sao online”, “Thầ n đồ ng Đấ t Việ t )…
21
Nguyên nhân chủ yế u vì không tìm đượ c chương trình phù hợ p , kinh tế khó
khăn nên nhiề u doanh nghiệ p cắ t giả m chi phí quả ng cá o dẫ n đế n việ c không
có nguồn ti trợ để sản xuất chương trnh . Bên cạnh đó, sự cạ nh tranh vớ i cá c
đà i lớ n cũ ng là mộ t thá ch thứ c đá ng kể đố i vớ i cá c đà i địa phương . Khán giả
của các đi truyền hnh địa phương giờ đây đa phần xem tr chơi truyền hnh
từ cá c đà i lớ n , có độ phủ sóng r ộng như Đi Truyền hnh Việt Nam , Đà i
truyề n hình TP Hồ Chí Minh…
1.3. Trò chơi truyền hình của Đài Truyền hình TP Hồ Chí Minh
1.3.1. Giớ i thiệ u về Đà i truyề n hì nh TPHCM :
Tọa lạc tại góc đường Nguyn Thị Minh Khai v Đinh Tiên Hong,
Quận 1, TPHCM, Đi truyền hnh TP . Hồ Chí Minh (HTV) l đi do nh
nước quản l , trực thuộc Uỷ ban Nhân dân TP . Hồ Chí Minh . Tiế p quả n Đà i
truyề n hình Sà i Gò n và o chiề u 30/04/1975, ngy hôm sau 01/05/1975, lúc
19g, truyề n hình thà nh phố đã nhanh chóng phát sóng chương trnh đầu tiên .
Đó là thờ i khắ c lịch sử củ a nhữ ng ngườ i trong ngà nh truyề n hình Việ t Nam ,
dù thời gian phát sóng chỉ 60 phút.
Hơn 25 năm đổ i mớ i , từ truyề n hình đen trắ ng mộ t kênh , HTV đã
chuyể n sang truyề n hình mà u , vớ i hai kênh truyề n thố ng phá t só ng 24/24,
kênh HTV2 đã phá t analogue , 16 kênh kỹ thuậ t số , gầ n 70 kênh truyề n hình
cáp. Không chỉ tăng về số lượ ng , truyề n hì nh thà nh phố luôn đổ i mớ i từ nộ i
dung đế n hình thứ c thể hiệ n chương trình , chú trọng đến việc đổ i mớ i nâng
cao chương trình sả n xuấ t theo hướ ng cậ p nhậ t vớ i nhữ ng sự kiệ n phá t triể n
kinh tế xã hội của thnh phố cũng như cả nước . HTV là đơn vị đầ u tiên củ a
ngnh truyền hnh cả nước chuyển từ kỹ thuật phát hnh đen trắng sang truyền
hnh mu , từ việ c á p dụ ng kỹ thuậ t betacam hiệ n nay đã chuyể n sang digital
trong sả n xuấ t và phá t só ng cá c chương trình củ a đà i . Theo xu hướ ng củ a thế
22
giớ i, đà i đang tìm tò i nghiên cứ u chuyể n sang phá t só ng theo công nghệ HD .
HTV cũ ng là đơn vị đầ u tiên sử dụ ng kỹ thuậ t phá t hình tự độ ng , ứng dụng
hiệ u quả kỹ thuậ t là m tin không giấ y và phim trườ ng ả o .
Vươn lên tầ m cao mớ i , phù hợp với xu thế hội nhập , ngy 27/04/2006,
Đà i truyề n hình TPHCM đã khá nh thà nh và đưa và o sử dụ ng Tò a nhà Trung
tâm truyề n hình có tấ t cả 16 tầ ng, vớ i tổ ng diệ n tích 19.460 m
2
, gồ m 10 phim
trườ ng, vớ i tổ ng số vố n đầ u tư là 162 tỷ đồng, đầ u tư đế n 400 tỷ đồng trang bị
nhữ ng phương tiệ n kỹ thuậ t hiệ n đạ i nhấ t . Đặc biệt, Nh hát truyền hnh HTV
vớ i diệ n tích 1000 m
2
só sức chứa 700 chỗ ngồ i, đây là sự kế t hợ p hoà n hả o
giữ a phim trườ ng có chỗ ngồi dnh cho khán giả với một sân khấu di động , có
thể lắ p rá p ở hai đầ u hoặ c ở giữ a . Ngoi ra , sảnh rộng của ta nh l nơi tổ
chứ c cá c hoạ t độ ng liên quan đế n truyề n hình như giớ i thiệ u cá c sả n phẩ m củ a
truyề n hình , tổ chứ c cá c buổ i gặ p mặ t , hộ i thả o , sinh hoạ t câu lạ c bộ cho
nhữ ng ngườ i là m bá o chí – truyề n hình.
Sóng của HTV đã đến với nhiều tỉnh thành từ Bắc vào Nam, đã thực
hiện đượ c nh ững cầu truyền hình kỷ niệm các ngày l lớn của dân tộc: Mãi
mãi là mùa xuân, Việt Nam - Đất nước tôi, Chung một bóng cờ, Tết làm điều
hay, Chung tay đón tết, Thiêng liêng Việt Nam nối cầu truyền hình với các
nước bạn Lào, Campuchia (Cầu truyền hnh “Nhịp cầu hữu nghị Việt Nam –
Lo” v “Nhịp cầu hữu nghị Việt Nam – Campuchia”). Song song đó, không
thể không kể đến những chương trình ký sự đã để lại dấu ấn trong lòng khán
giả như: Mêkông ký sự, Ký sự Hành trình theo chân Bác, Trở lại Volga, Ký
sự hỏa xa, Ký sự Tam Đảo, Ký sự Những ngày đông ấm áp, Đi tìm dấu tích
ba vua, Đuốc sáng Việt Nam – Hành trình theo chân Bác, Thăng Long k sự,
K sự Thiên Đô HTV cũng đã tổ chức những cuộc thi đã trở thành truyền
thống như: Cuộc đua xe đạp cúp truyền hình (từ năm 1988), Cuộc thi Tiếng
hát truyền hình (từ năm 1990, hiện đã đổi tên gọi l Ngôi sao tiếng hát truyền
23
hình), Tiếng hát măng non, Người dẫn chương trình truyền hình (từ 2004),
Duyên dáng Truyền hình. Ngoi ra , để góp phần bảo tồn văn hóa dân tộc ,
HTV phố i hợ p vớ i Hộ i Sân khấ u TP tổ chứ c “Giả i triể n vọ ng Trầ n Hữ u
Trang” hà ng năm , cùng với cuộc thi Chu ông vàng vọng cổ (từ 2006), đã dấ y
lên phong trà o giữ gì n và phá t triể n bộ môn nghệ thuậ t sân khấ u cả i lương ở
thnh phố v các tỉnh thnh trong cả nước . Bên cạnh đó , cuộc thi “Duyên
dáng truyền hnh ASEAN” dnh cho các phóng viên, biên tập viên, người dẫn
chương trnh các đi truyền hnh trong khu vực Asean, cũng đã tạo được ấn
tượng tốt đẹp trong lng khán giả v các đồng nghiệp trong khu vực. Mới
nhất vo tháng 4/2011 l cuộc thi “Tiếng hát mãi xanh” dnh cho đối tượng l
những người trên 35 tuổi, yêu ca hát, trong đó có thí sinh 74 tuổi vo vng
chung kết, cuộc thi đã thu hút đông đảo khán giả theo di v bnh chọn cho
các thí sinh.
HTV đang bắ t kịp xu h ướng chung của các tập đon truyền thông hiện
nay trên thế giớ i , đã có dá ng dấ p củ a mộ t tậ p đoà n truyề n thông lớ n vớ i 6
kênh truyề n hình đạ i chú ng , hệ thố ng truyề n hình cá p gầ n 70 kênh, trang web
HTV cậ p nhậ t hà ng ngà y , tạp chí HTV thông tin đầ y đủ về cá c chương trình
phát sóng , Hãng phim truyền hnh với nhiều phim có giá trị về nghệ thuật ,
lịch sử, giáo dục v giải trí . Ngoi ra, HTV cò n có mộ t số đơn vị hoạ t độ ng
kinh tế hiệ u quả , đó ng gó p và o ngân sá ch nhà nướ c như Trung tâm dịch vụ
truyề n hình, Trung tâm truyề n hình cá p , Trung tâm sả n xuấ t chương trình .
Ngy 01/05/2005, Đà i truyề n hình TP Hồ Chí Minh đượ c Nhà nướ c
phong tặ ng danh hiệ u “Anh hù ng lao độ ng t hờ i kỳ đổ i mớ i”, ghi nhậ n sự đó ng
góp của hơn 1000 cán bộ, phóng viên, biên tậ p viên và nhân viên củ a đà i .
Đầu năm 2007, y ban Nhân dân TP Hồ Chí Minh quyết định nâng cấp
quản l của đi , từ Ban giá m đố c đổ i thà nh Ban Tổ n g giá m đố c , vớ i quy mô
24
quyề n hạ n và nhiệ m vụ đượ c mở rộ ng hơn , các đơn vị trực thuộc HTV được
giao thêm quyề n hạ n và nhiệ m vụ trong việ c sả n xuấ t chương trình . Hiệ n nay,
độ i ngũ cá n bộ công nhân viên củ a Đà i truyề n hình TP HCM xấ p xỉ 1000
ngườ i, trong đó có nhiề u nghệ sỹ , phóng viên , biên tậ p viên nhiề u kinh
nghiệ m, có kiến thức chuyên môn v trnh độ chính trị vững vng , có nhiều
cố ng hiế n trong nghề nghiệ p . HTV cũ ng luôn quan tâm , chú trọng đến việc
đà o tạ o nhân lự c bằ ng cá ch gở i kỹ sư , phóng viên đi nước ngoi tu nghiệp ,
cậ p nhậ t và nâng cao kiế n thứ c chuyên môn , liên kế t vớ i cá c đà i truyề n hình ,
trườ ng đạ i họ c nướ c ngoà i để mở lớ p đà o tạ o cho cá n bộ nhân viên.
Vớ i đà phá t triể n hiệ n nay , HTV chắ c chắ n sẽ là mộ t trong nhữ ng đà i
truyề n hình nhanh chó ng hộ i nhậ p vớ i ngà nh truyề n thông hiệ n đạ i củ a thế
giớ i và nắ m bắ t nhữ ng thờ i cơ mớ i trên chặ ng đườ ng phá t triể n củ a mì nh , trở
thnh một trong những đi truyền hnh hiện đại v tầm c khu vực v thế giới .
1.3.2. Tr chơi truyền hình của Đài Truyền hình TPHCM :
1.3.2.1. Giai đoạ n từ 2000 – 2006:
Từ năm 2000, Đi Truyền hnh TP Hồ Chí Minh đã chính thức tiến
hnh sản xuất tr chơi truyền hnh mộ t cá ch có hệ thố ng , đầu tiên l “Vui đ
học”, tiếp theo l “Trúc xanh”. “Vui đ học” l sân chơi dnh cho các bạn
học sinh sinh viên ôn tập v mở rộng kiến thức với những câu hỏi xoay quanh
các chủ đề về Văn học, Lịch sử - Địa l, Khoa học tự nhiên, Thường thức đời
sống … Trong mỗi chương trnh, 3 thí sinh cùng trải qua 3 vng thi chọn ra
người có điểm số cao nhất vo vng đặc biệt, chương trnh được phát sóng
vo lúc 11g trưa thứ 7 v chủ nhật hng tuần trên HTV7. “Trúc xanh” dành
cho mọi đối tượng yêu thích v muốn khám phá kho tng ca dao tục ngữ của
dân tộc. Ngoi những câu ca dao, tục ngữ, thnh ngữ, những câu đố quen
thuộc, "Trúc Xanh" cn mở rộng nội dung khai thác những khía cạnh khác
25
trong kho tng văn học dân gian Việt Nam như: Truyền thuyết, chuyện cổ
tích, tranh dân gian Đông Hồ… Đây l vốn văn học qu báu, có vai tr quan
trọng trong việc phản ánh đời sống của nhân dân, đặc tính của dân tộc từ
trong quá trnh hnh thnh, xây dựng v phát triển đất nước.
“Vui đ học” và “Trúc xanh” nhận được sự ủng hộ của đông đảo khán
giả truyền hnh bởi sự mới lạ của nó khi lầ n đầ u tiên , trên só ng HTV xuấ t
hiệ n trò chơi truyề n hình . Chương trình cũ ng đã tạ o đượ c hiệ u ứ ng khá tố t vì
nộ i dung phong p hú, gầ n gũ i vớ i cuộ c số ng , đem đế n cho khá n giả nhữ ng
giây phú t giả i trí là nh mạ nh và bổ ích . Tuy nhiên, hnh thức của tr chơi cn
khá đơn điệu v thiếu sự tương tác với khán giả xem đi. Hai chương trnh
ny hiện đã ngưng sản xuất v phát sóng trên HTV.
Mặ c dù VTV là đơn vị khở i xướ ng trò chơi truyề n hình vớ i SV96, Tr
chơi liên tỉ nh, by sắc cu vồng, Từ á nh mắ t đế n trá i tim … nhưng HTV mớ i
l đơn vị giữ ngôi đầu bảng với số lượng cũng như tốc độ sản xu ất tr chơi
mớ i. Từ năm 2002, nhậ n thứ c đượ c sứ c hấ p dẫ n và thu hú t củ a trò chơi truyề n
hnh đối với khán giả , HTV đã thà nh lậ p Tiể u ban sả n xuấ t trò chơi truyề n
hnh (thuộ c Ban Chương trình củ a đà i ), vớ i mong muố n đưa tr chơi truyền
hnh trở thnh một trong những mục tiêu phát triển di hạn cho mảng giải trí .
Từ năm 2000 đến năm 2006 được xem l thời k phát triển mạnh nhất
của tr chơi truyền hnh trên sóng Đi truyền hnh TP Hồ Chí Minh với hng
loạt tr chơi hợp tác cùng các đơn vị khác trong xu hướng xã hội hoá hoạt
động sản xuất các chương trnh truyền hnh . Hầ u như tấ t cả cá c ngà y trong
tuầ n, Đà i Truyề n hình TPHCM đề u phá t só ng ít nhấ t mộ t trò chơi truyề n hình
phục vụ khán giả . Có thể chia tr chơi truyền hnh lm hai loại : mộ t loạ i
chuyên cung cấ p kiế n thứ c như Vui để họ c , Trúc xanh, Rồ ng và ng, Nố t nhạ c
vui… cá c chương trình nà y cù ng vớ i hì nh thứ c giả i trí nhẹ nhà ng , đã cung cấ p