Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học_SKKN QLGD

Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
I- ĐẶT VẤN ĐỀ
1.Lý do chọn đề tài:
Chúng ta cùng nhân loại đang bước vào thế kỷ XXI, thể kỷ của khoa
học và công nghệ với xu thế hội nhập của nền kinh tế quốc tế ngày càng cao,
với sự cạnh tranh trên thị trường thế giới ngày càng quyết liệt, với sự phát
triển như vũ bão của khoa học công nghệ thông tin Trước tình hình đó,
Đảng và Nhà nước ta đã đẩy nhanh sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá,
trong đó coi “ Giáo dục là quốc sách hàng đầu”, coi con người là mục tiêu và
động lực của sự phát triển. Vì vậy, đòi hỏi ngành giáo dục và đào tạo phải đào
tạo đội ngũ những người lao động tự chủ, năng động, sáng tạo, tiếp cận và
làm chủ được công nghệ tiên tiến, có năng lực giải quyết các vấn đề thực tiễn
đặt ra, có khả năng bắt kịp nhịp điệu phát triển của thời đại; Ngành giáo dục
và đào tạo cần thực hiện giáo dục toàn diện tạo chuyển biến cơ bản về chất
lượng giáo dục, tập trung chỉ đạo đổi mới nội dung chương trình, phương
pháp giáo dục. Đặc biệt phương pháp giáo dục cần đổi mới theo hướng phát
huy tính tích cực của người học.
Tại hội nghị lần thứ hai BCH Trung ương Đảng khoá VIII đã khẳng
định: “ Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục và đào tạo, khắc phục lối
truyền thụ một chiều, rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của người học. Từng
bước áp dụng phương pháp tiên tiến, phương pháp hiện đại vào quá trình dạy
học ”
Đổi mới phương pháp giáo dục nhằm phát huy tính tích cực, phát huy
tư duy sáng tạo của người học được thực hiện theo nhiều cách, trong đó việc
sử dụng thết bị giáo dục (TBGD) là một trong nhữg cách thức phát huy tính
tích cực của người học trong quá trình dạy học. TBGD là một thành tố không
thể thiếu được trong quá trình dạy học . Muốn đổi mới phương pháp dạy học
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013

1
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
phải đổi mới cả nội dung dạy học, TBGD, tổ chức dạy học và cách kiểm tra
đánh giá.
Trong báo cáo của Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá VIII được
trình bày tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX đã nhấn mạnh: “ Tăng cường
cơ sở vật chất và từng bước hiện đại hoá nhà trường , lớp học, sân chơi, bãi
tập, máy tinh nối mạng internet, thiết bị học tập và giảng dạy hiện đại, thư
viện, ký túc xá ” và “Đổi mới phương pháp dạy học, phát huy tư duy sáng
tạo và năng lực tự đào tạo của người học, coi trọng thực hành, thực nghiệm,
ngoại khoá, làm chủ kiến thức, tránh nhồi nhét, học vẹt, học chay.”
Lý luận dạy học cũng đã khẳng định cơ sở vật chất (CSVC ), TBGD và
hầu hết các sản phẩm khoa học kỹ thuật có chức năng xác định và mang mục
đích sư phạm rất cao, chúng chứa đựng trình độ khoa học kỹ thuật, văn hoá
nghệ thuật, chứa đựng một tiềm năng khoa học to lớn đồng thời đóng vai trò
là đối tượng chứa nội dung cần nhận thức.
Trong hệ thống giáo dục quốc dân, tiểu học là bậc học nền tảng, là tiền
đề để nâng cao dân trí, là cơ sở ban đầu quan trọng để đào tạo thế hệ trẻ trở
thành chủ nhân tương lai của đất nước. Bản chất của hoạt động nắm tri thức là
hoạt động nhận thức, người ta đã căn cứ vào các giai đoạn và các dạng của
quá trình nhận thức để phân chia quá trình nắm tri thức thành các giai đoạn
sau:
-Tri giác tài liệu học tập
- Suy nghĩ về tài liệu học tập
- Củng cố tài liệu
- Vận dụng thực hành
TBGD vừa là nguồn tri thức, vừa là phương tiện chứa đựng truyền tải
thông tin nhằm tích cực hoá quá trình nhận thức, kích thích hứng thú học tập,
phát triển trí tuệ, kỹ năng thực hành của học sinh góp phần nâng cao chất

lượng dạy học.
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
2
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
TBGD còn góp phần đảm bảo tính trực quan trong quá trình dạy học,
mở rộng khả năng tiếp cận với các sự vật và hiện tượng, cho phép học sinh có
điều kiện tự chiếm lĩnh kiến thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo.
Để có một TBGD đến từng nhà trường và đến từng giáo viên phải trải
qua các giai đoạn chủ yếu sau: từ chương trình và SGK Xây dựng danh mục
trang bị →Xây dựng đề cương nghiên cứu thể hiện mẫu → Chế thử→
Thực nghiệm→ Hiệu chỉnh và sản xuất loạt nhỏ→ Sản xuất đồng loạt→
Trang bị đại trà→ Sử dụng và bảo quản để dùng lâu dài. Trong các công
đoạn đó thì quản lý, sử dụng và bảo quản là các khâu cuối cùng nhưng cực kỳ
quan trọng bởi nếu không sử dụng hoặc sử dụng kém hiệu quả thì sẽ gây nên
sự lãng phí hàng ngàn tỷ đồng của Nhà nước và nhân dân, đồng thời không
góp phần đổi mới phương pháp dạy học và không nâng cao được chất lượng
dạy học.
Thực tế nhiều năm học qua, trường tiểu học đã có nhiều cố gắng và
bước đầu có thành tích trong việc quản lý sử dụng và bảo quản TBGD , góp
phần nâng cao chất lượng dạy học, song việc làm này còn nhiều hạn chế vì
nhiều lý do khác nhau: TBGD còn thiếu (nhất là các thiết bị hiện đại), chất
lượng chưa đồng bộ; ở nhiều nơi có TBGD nhưng giáo viên chưa chú ý sử
dụng thậm chí có nơi giáo viên không biết sử dụng hoặc sử dụng mà không có
hiệu quả. Tình trạng “ dạy chay” còn phổ biến. TBGD phần lớn chỉ được sử
dụng trong các trường hợp đặc biệt như: thao giảng, hội giảng, có đoàn kiểm
tra. Công tác quản lý TBGD của hiệu trưởng các trường còn mang tính hành
chính, chiếu lệ. Trong khi đó việc sử dụng TBGD của giáo viên lại chịu ảnh

hưởng nhiều từ cách quản lý TBGD của hiệu trưởng. Do đó vấn đề quản lý
TBGD hiện nay đang là vấn đề bức xúc đặt ra, được nhiều nhà quản lý quan
tâm.
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
3
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
Từ những lý do trên và với mong muốn tìm được các biện pháp quản lý
góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng TBGD ở trường tiểu học nên tôi đã chọn
đề tài: Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu
quả sử dụng TBGD ở trường tiểu học Tiên Tiến.
2. Mục đích nghiên cứu:
Đề xuất và lý giải một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả
sử dụng TBGD ở trường tiểu học.
3 . Đối tượng và khách thể nghiên cứu:
3.1. Đối tượng nghiên cứu:
Biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng
TBGD ở trường tiểu học
3.2.Khách thể nghiên cứu
Cán bộ giáo viênTrường tiểu học Tiên Tiến huyện Phù Cừ tỉnh Hưng
Yên.
4. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
4.1 Giới hạn nghiên cứu
Giáo viên Trường tiểu học Tiên Tiến huyện Phù Cừ tỉnh Hưng
Yên.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Trường tiểu học Tiên Tiến huyện Phù Cừ tỉnh Hưng Yên.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu :

- Nghiên cứu cơ sở lý luận và cơ sở pháp lý của việc quản lý sử dụng
TBGD ở trường tiểu học.
- Tìm hiểu thực trạng quản lý, sử dụng TBGD ở trường tiểu học Tiên
Tiến huyện Phù Cừ tỉnh Hưng Yên.
- Trải nghiệm một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng TBGD ở trường tiểu học Tiên Tiến.
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
4
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
6. Phương pháp nghiên cứu:
6.1 Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý thuyết:
- Nghiên cứu các văn kiên, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, chỉ thị
của ngành.
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về TBGD và quản lý TBGD.
6.2 Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
Phương pháp điều tra thực tế, quan sát, đàm thoại, phỏng vấn, trải
nghiệm
6.3 Phương pháp toán học:
Thống kê, xử lý các số liệu đã thu thập được.
II-NỘI DUNG
CHƯƠNG I: CƠ SỞ KHOA HỌC
VỀ THIẾT BỊ DẠY HỌC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
1. Cơ sở khoa học
1. Khái niệm TBGD
Theo Lotx Klinbơ (Đức) thì TBGD (hay còn gọi là đồ dùng dạy học,
thiết bị dạy học, dụng cụ ) là tất cả những phương tiện vật chất cần thiết cho
giáo GV và HS tổ chức và tiến hành hợp lý, có hiệu quả quá trình giáo dưỡng

và giáo dục ở các môn học, cấp học.
Theo các chuyên gia thiết bị giáo dục của Việt Nam: TBGD là thuật
ngữ chỉ một vật thể hoặc một tập hợp đối tượng vật chất mà người GV sử
dụng với tư cách là phương tiện điều khiển hoạt động nhận thức của HS, còn
đối với HS thì đó là các nguồn tri thức, là các phương tiện giúp HS lĩnh hội
các khái niệm, định luật, thuyết khoa học.vv hình thành ở họ các kỹ năng, kỹ
xảo, đảm bảo phục vụ mục đích dạy học.
TBGD là một bộ phận trong hệ thống CSVC sư phạm, TBGD là tất cả
những phương tiện cần thiết được giáo viên và học sinh sử dụng trong hoạt
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
5
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
động dạy và học nhằm phát huy tính tích cự, chủ động sáng tạo trong hoạt
động khám phá và lĩnh hội tri thức của học sinh, góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục, đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra.
TBGD gồm máy móc, dụng cụ thí nghiệm, mô hình, mẫu vật, hoá chất,
tranh ảnh, đồ dùng dụng cụ giáo dục thể chất, âm nhạc, mỹ thuật, thiết bị nghe
nhìn và các thiết bị trực quan khác.
TBGD bao gồm các thiết bị dùng chung, các thiết bị trực quan, thực
nghiệm và các thiết bị kỹ thuật ( các phương tiện nghe - nhìn). TBGD các bộ
môn được sử dụng thường xuyên nhất ,chúng trực tiếp tham gia vào quá trình
giảng dạy và học tập, gắn liền với nội dung và phương pháp trong từng tiết
học nên được xem là bộ phận quan trọng góp phần đổi mới về nội dung và
phương pháp dạy học. Một bộ phận TBGD có tính hiện đại và khả năng sư
phạm to lớn, thường được sử dụng chung trên lớp đó là phương tiện kỹ thuật
dạy học. Nhờ có các phương tiện kỹ thuật , một lượng thông tin lớn của bài
học có thể được hình ảnh hoá, mô hình hoá, phóng to hoặc thu nhỏ, làm cho

nhanh hơn hoặc chậm hơn,… đem lại cho người học một không gian học tập
mang tính mục đích và hiệu quả cao. Các phương tiện kỹ thuật này với ưu thế
về mặt sư phạm cũng góp phần không nhỏ trong việc đổi mới phương pháp
dạy học trong các nhà trường.
TBGD ở nhà trường tiểu học rất đa dạng, phong phú.Bất cứ môn học
nào cũng cần đến TBGD. Mỗi môn học lại yêu cầu có những TBGD khác
nhau phù hợp với từng bài học. Có TBGD dùng để hình thành kiến thức, có
TBGD dùng cho việc thực hành, lại có TBGD dùng để củng cố, khắc sâu nội
dung bài học …
Có thể phân loại TBGD theo rất nhiều cách, dễ hiểu nhất ta có thể phân
loại theo loại hình: TBGD bao gồm:
- Mô hình: là vật thay thế cho hiện tượng sự vật có thực đã được đơn
giản hoá nhưng vẫn giữ được những thuộc tính cơ bản của sự vật hiện tượng.
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
6
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
- Mẫu vật: là vật thực nhưng đã không giữ được toàn vẹn các thuộc tính
của vật thực
- Vật thực: giữ được toàn bộ các thuộc tính tự nhiên vốn có.
- Ấn phẩm: tranh, ảnh, bản đồ, sơ đồ, biểu bảng,… được in trên giấy.
- Tài liệu nghe – nhìn : phim, bản trong, băng đĩa âm thanh, hình ảnh
- Dụng cụ thí nghiệm : chứng minh và thực hành để tái tạo lại các sự
vật hiện tượng
- Phương tiện kỹ thuật, phương tiện nghe – nhìn, máy tính: Để thể hiện
các tài liệu trực quan.
Tóm lại, TBGD là bộ phận quan trọng trong hệ thống CSVC sư phạm ,
nó vừa là phương tiện, công cụ, vừa là đối tượng của nhận thức.

2. Vị trí của TBGD :
Quá trình dạy học ( còn gọi là quá trình sư phạm hẹp ) là một quá trình
bao gồm nhiều thành tố cơ bản cấu thành nên như: Mục tiêu, nội dung,
phương pháp, giáo viên, học sinh, TBGD . Các yếu tố này tương tác với nhau
tạo thành quá trình dạy học, nếu thiếu một trong các thành tố cơ bản đó thì
quá trình dạy học sẽ không thực hiện được . Mối quan hệ của các thành tố cấu
thành nên quá trình dạy học được biểu diễn bằng sơ đồ sau:
KH- TN-
KT XH
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
7
Mục tiêu
Phương pháp
Học sinh
Nội dung
Giáo viên
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.

Trong sơ đồ trên, mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học là các yếu
tố gắn bó chặt chẽ với nhau, qui định lẫn nhau, kết hợp với sự chỉ đạo, điều
khiển và tự điều khiển của người tham gia tạo nên “ Vùng hợp tác sinh động”
giữa giáo viên và học sinh. Đó là những cơ hội cần thiết để nhận thức. Trong
“ Vùng hợp tác sinh động” đó có sự tham gia tích cực của TBGD. TBGD là
nội dung, phương tiện truyền tải thông tin giúp giáo viên tổ chức và điều
khiển hoạt động nhận thức của học sinh, giúp học sinh hứng thú học tập, rèn
luyện tác phong và kỷ luật lao động, kỹ năng thực hành, hình thành phương
pháp học tập chủ động, tích cực, đảm bảo nguyên tắc “ học đi đôi với hành ”.

TBGD có quan hệ chặt chẽ với nội dung và phương pháp dạy học. Nội
dung dạy học qui định những đặc trưng cơ bản của TBGD, thể hiện ở chỗ: hệ
thống TBGD phải tính đến một cách toàn diện các đặc điểm của nội dung
chương trình, phải được lựa chọn cẩn thận để nghiên cứu mỗi vấn đề của
chương trình; phải thoả mãn yêu cầu về tính khoa học, sư phạm, kinh tế, kỹ
thuật, thẩm mỹ và an toàn; phải có thành phần cho phép tiến hành thuận lợi
các hình thức dạy học.
Trong thời đại bùng nổ thông tin, KHKT phát triển như vũ bão, nhiều
tri thức đem dạy ở phổ thông nhanh chóng bị lạc hậu vì vậy cần phải lựa chọn
nội dung dạy như thế nào để học sinh không những chiếm lĩnh được tri thức
mới, đồng thời phải hình thành năng lực tự học, tự phát triển. Vì vậy phương
pháp dạy học mới phải theo xu hướng tích cực hoá quá trình nhận thức của
học sinh, năng lực thực hành, năng lực tự nghiên cứu. Muốn đạt được điều đó
thì không có cách nào khác là phải tăng cường trang bị và đặc biệt là nâng cao
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
8
TBGD
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
hiệu quả sử dụng thiết bị dạy học trong đó chú trọng các phương tiện nghe
nhìn và ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học.
Ngược lại, những thành tựu của khoa học kỹ thuật và công nghệ thông
tin đã làm xuất hiện nhiều loại hình thiết bị dạy học mới giúp cho việc đổi
mới phương pháp dạy học. Người ta thừa nhận rằng việc hoàn thiện các
phương pháp dạy học sẽ không thể thực hiện được nếu không sử dụng rộng
rãi các phương tiện nghe nhìn (Máy tính, Máy chiếu đa năng, Bảng chiếu).
Nói một cách khác: TBGD là “ mắt xích” trong chỉnh thể mục tiêu,
nội dung, phương pháp và phương tiện dạy học. Tất cả chỉnh thể đó làm thành

một hệ toàn vẹn trong quá trình dạy học, hệ toàn vẹn này lại chịu sự tác động
và chi phối của tình hình kinh tế xã hội và tiến bộ khoa học công nghệ của
mỗi quốc gia, mỗi địa phươngtrong từng giai đoạn lịch sử nhất định.
“ Sự nghiệp giáo dục phát triển nhờ thực hiện các quá trình dạy học qua
các giai đoạn lịch sử, trong đó người lao động (giáo viên và học sinh) chiếm
vị trí trung tâm và đồng thời các công cụ lao động của họ cũng phải là yếu tố
rất quan trọng và mang tính quy định của quá trình lao động này. Thiếu một
trong ba yếu tố: đối tượng lao động, công cụ lao động và người lao động thì
“quá trình lao động hẳn hoi” sẽ không xuất hiện, sẽ không thể nói đến một
“quá trình sư phạm hẳn hoi”, một “ việc dạy học hẳn hoi” nếu không có
công cụ tương ứng – TBGD . TBGD và người lao động (giáo viên và học
sinh) liên quan hữu cơ với nhau và luôn bổ sung cho nhau trong quá trình phát
triển”. ( Trích: Tạp chí TTKHGD số 81/2000 – Vai trò của TBGD xét trên
quan điểm triết học duy vật lịch sử - Tác giả Trần Doãn Quới )
Có thể nói, các thành tố cấu thành nên quá trình dạy học chỉ thực sự có
ý nghĩa khi được đặt trong mối quan hệ với các thành tố khác. Chỉ khi giải
quyết tốt các mối quan hệ đó thì việc dạy học mới có thể đạt được kết quả
mong muốn. Việc điều khiển tối ưu các mối quan hệ của các thành tố trên có
thể được coi là nghệ thuật về mặt sư phạm. Như vậy, TBGD là tiền đề vật
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
9
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
chất của phương pháp dạy học, là một bộ phận cấu thành không thể thiếu của
quá trình dạy học.
3.Vai trò của TBGD trong việc đảm bảo nâng cao chất lượng giáo
dục:
TBGD có vai trò to lớn trong quá trình nhận thức.Theo Lê- nin , qui

luật nhận thức của con người là: “ Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu
tượng, từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn.”; Theo VAT thì kiến thức thu nhận
được qua nghe: 11%, qua nhìn: 81%, qua các giác quan khác: 9%. Còn tỷ lệ
kiến thức nhớ được sau khi học:
20% qua những gì mà ta nghe được
30% qua những gì mà ta nhìn được
50% qua những gì mà ta nghe và nhìn được
80% qua những gì mà ta nói được
90% qua những gì mà ta nói và làm được
Việt Nam có câu:Trăm nghe không bằng một thấy
Trăm thấy không bằng một làm
Người Ấn Độ cũng tổng kết:
Tôi nghe – tôi quên
Tôi nhìn – Tôi nhớ
Tôi làm – Tôi hiểu
Như vậy, để quá trình nhận thức của con người nói chung đạt hiệu quả
cao thì cần phải thông qua quá trình nghe, nhìn và thực hành. Với học sinh
tiểu học, (lứa tuổi từ 6 đến 11, 12 tuổi ) tư duy của các em mới chỉ là tư duy
cụ thể, tư duy hình ảnh chiếm ưu thế hơn so với tư duy trừu tượng. Các hình
ảnh trực tiếp, các dụng cụ, mô hình, hiện tượng được trực quan hoá luôn tạo
ấn tượng mạnh mẽ đối với các em.
Không ít những nội dung học tập phức tạp cần đến sự hỗ trợ tích cực
của phương tiện trực quan mới giải quyết được như: chứng minh các hiện
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
10
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
tượng khoa học tự nhiên, toán học, … học sinh rất cần được trực tiếp tận mắt

nhìn thấy, tai nghe thấy, tay được cầm nắm, được trực tiếp làm thí nghiệm,
được lắp ráp thao tác, quan sát nhận xét bằng việc sử dụng các dụng cụ,
phương tiện cụ thể. Nghĩa là học bằng tất cả các giác quan huy động mọi
tiềm năng để nhận thức. Nhu cầu nhận thức của các em gắn liền với các việc
làm cụ thể và hoàn cảnh, môi trường về nghe nhìn, sờ, sử dụng đồ dùng trực
quan trước khi có thể hình thành logic, tư duy trừu tượng đúng đắn. Lúc này,
sự hình thành các biểu tượng quan trọng hơn sự khám phá bản chất các mối
quan hệ bên trong của sự vật hiện tượng. Mà quá trình dạy học là quá trình
nhận thức ở mức độ cao, vì vậy TBGD không thể thiếu trong quá trình dạy
học.
Nâng dần tính trực quan của bài học và tỷ lệ bài học có thực nghiệm
theo quy định của chương trình, tăng cương việc thực hành của học sinh là
nhằm tạo ra một nền tảng thực nghiệm của tri thức, làm ngắn lại con đường
đạt được sự hiểu biết. Bằng thực nghiệm và trực quan, thực hành tạo ra hoạt
động toàn diện ( vận động và tư duy) và tích cực của người học, giúp học tự
tìm ra các vấn đề cho chính mình một cách chủ động theo triết lý “Tôi làm,
ttôi hiểu” và phương pháp “tập phát minh”
Để học tập khoa học theo phương pháp được khám phá, chứng minh
kiến thức sách giáo khoa và trong thực tế, thể hiện tường minh phương pháp
nghiên cứu và kỹ năng thì các phương tiện, dụng cụ phòng thí nghiệm có vai
trò và tiềm năng to lớn.
Để trình bày với sự trực quan cao trong việc quan sát, trình diễn vận
hành của cơ chế, cấu trúc, vân động, mô hình, mô phỏng thì các phương tiện
Nghe - Nhìn có ưu thế rõ rệt.
TBGD cho phép khai thác sâu sắc nội dung sự vật, hiện tượng khoa học
trong tài liệu học tập (thực nghiệm khoa học phải được “dựng’ từ trong sách
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
11

Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
giáo khoa lên mặt bàn bằng các vật liệu cụ thể của người học). Như vậy
TBGD cho phép:
- Thực hiện được “nguyên tắc trực quan” trong dạy học (“trực quan”
được hiểu theo nghĩa rộng : liên quan đến mọi giác quan của con người ).
- Góp phần đảm bảo chất lượng kiến thức theo những đặc trưng cơ
bản: Tính chính xác, khoa học; Tính tổng quát; Tính hệ thống; Tính chuyển
hoá; Tính thực tiễn, vận dụng được; Tính bền vững.
- Dạy phương pháp học tập, nghiên cứu khoa học, làm việc - bộ phận
không tách rời của kiến thức. Rèn kỹ năng nhiều mặt cho người học.
Trong các loại TBGD thì các phương tiện kỹ thuật dạy học (PTKTDH)
có vai trò quan trọng đặc biệt trong việc tạo khả năng hình thành, củng cố, hệ
thống hoá, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. PTKTDH gồm các máy chiếu
quang học, máy tạo hoặc khuyếch đại âm thanh, hình ảnh, máy lưu giữ và tái
hiện thông tin, máy tính và công nghệ thông tin… vốn chứa đựng những tiềm
năng sư phạm to lớn trong việc hỗ trợ tích cực giảng dạy và học tập.
Tóm lại: TBGD có vai trò quan trọng đối với quá trình dạy học. Sử
dụng TBGD đảm bảo thông tin về các hiện tượng, đối tượng nghiên cứu đầy
đủ và chính xác hơn, làm cho chất lượng dạy và học cao hơn, giúp thoả mãn
trong phạm vi tối đa và phát triển hứng thú nhận thức của học sinh. Sử dụng
TBGD sẽ nâng cao tính trực quan của dạy học, mở rộng khả năng tiếp cận với
các sự vật và hiện tượng.
Sử dụng TBGD sẽ gia tăng cường độ lao động học tập của học sinh và
do đó cho phép nâng cao nhịp độ nghiên cứu tài liệu giáo khoa, cho phép học
sinh có điều kiện tự lực chiếm lĩnh tri thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo.
Thông qua hành động trên TBGD rèn luyện cho các em tính cẩn thận tỉ mỉ
chính xác và phát triển tư duy khoa học, giáo dục ý thức giữ gìn đồ vật và bảo
vệ môi trường…góp phần hình thành nhân cách cho học sinh.
============================================

===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
12
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VỀ TBGD VÀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ
SỬ DỤNG TBGD Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC TIÊN TIẾN- PHÙ CỪ
1. Tình hình đội ngũ cán bộ, giáo viên.* Về cán bộ quản lý:
BẢNG 1: ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TS cán bộ quản lý Chức vụ
Tuổi
đời
Tuổi
nghề
Số
năm
làm
CBQL
Trình độ
02
HT: 01 40 20 9 ĐH
PHT: 01 43 6 3 ĐH
Như vậy cả 2/2 đ/c cán bộ quản lý đều đạt trình độ đào tạo trên chuẩn .
Các đ/c cán bộ quản lý đều nắm chắc nghiệp vụ quản lý, điều hành mọi hoạt
động của nhà trường theo quy chế chuyên môn và điều lệ trường tiểu học,
hoàn thành nhiệm vụ được giao theo chức trách.
* Về số đội ngũ giáo viên:
BẢNG 2: SỐ LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
Tổng
số

Nam Nữ
Tuổi
đời
TB
Tuổi
nghề
TB
Biên
chế
Hợp
đồng
Trình độ đào tạo
Chưa
đạt
Đạt
chuẩn
Trên chuẩn
CĐ ĐH
13 3 10 35 15 13 0 0 2 6 5

BẢNG 3: CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TỔN
G SỐ
GV giỏi GV khá
GV đạt yêu
cầu
GV chưa
đạt yêu cầu
GV giỏi các
cấp

SL TL% SL TL% SL TL% SL TL%
Huyện
Tỉnh
13 4 30,7 8 61,4 1 7,9 0 6 1

Qua điều tra ta thấy hầu hết giáo viên có điều kiện kinh tế khá ổn định,
tuổi đời tương đối trẻ nhưng đã có thâm niên công tác từ 7-8 năm trở lên, đa
số đều vững vàng về chuyên môn nghiệp vụ.Trình độ đạt và vượt chuẩn
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
13
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
100%, trong đó có nhiều giáo viên có trình độ trên chuẩn. Số giáo viên khá,
giỏi cũng chiếm tỷ lệ khá cao thể hiện trình độ chuyên môn của một tập thể sư
phạm vững vàng.
Tuy nhiên so với yêu cầu của việc đổi mới chương trình, sách giáo
khoa, phương pháp giảng dạy ở tiểu học hiện nay: “ Dạy cho học sinh cách
học, phương pháp học, làm cho học sinh tự tìm đến tri thức và vận dụng
sáng tạo”, dạy học theo nguyên tắc “học bằng hành”, với triết lý “Tôi làm tôi
hiểu” thì đòi hỏi người giáo viên phải cố gắng hết mình, phải làm việc thực sự
với cường độ lao động cao mới có thể đem lại sự khởi sắc trong chất lượng
dạy học.
2. Thực trạng về TBGD và công tác quản lý, sử dụng TBGD ở
trường tiểu học Tiên Tiến
Việc nghiên cứu thực trạng của quản lý, sử dụng TBDH nhằm mục
đích: Xác định rõ thực trạng việc quản lý, sử dụng TBDH của CBQL, đội ngũ
giáo viên của nhà trường trong những năm trước. Phân tích kết quả nghiên
cứu thực trạng để tìm hiểu nguyên nhân của thực trạng, làm cơ sở cần để thực

hiện chương ba của đề tài nghiên cứu.
2.1. Thực trạng về trang bị TBGD
Qua tiếp xúc với các cán bộ giáo viên và cán bộ phụ trách công tác thiết
bị của nhà trường tôi thấy thực trạng về trang bị TBGD của nhà trường như
sau:
Việc trang bị TBGD ở trường tiểu học Tiên Tiến chủ yếu là do cấp phát
từ trên xuống theo chỉ tiêu, kế hoạch định sẵn. Nhà trường có mua sắm thêm
và huy động giáo viên tự làm nhưng không đáng kể. Từ năm học 2002-2003,
thực hiện việc đổi mới chương trình sách giáo khoa và đổi mới phương pháp
dạy học, nhà trường được cấp các danh mục TBGD từ lớp 1 đến lớp 5 theo
quy định chung.
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
14
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
Những TBGD được cấp phát chủ yếu là những TBGD thô sơ, đơn giản
như: tranh ảnh, sách giáo khoa, một số bộ mẫu chữ viết, bảng nỉ, bộ dụng cụ
học nhạc, bộ dụng cụ đo đạc,…
+ Môn toán lớp 1: các mô hình con vật, hoa …bằng bìa rời có gắn nam
châm phía sau để khi dạy gắn vào các mô hình của bài dạy còn thiếu rất
nhiều.
+ Toán lớp 4: Đồ dùng dạy phần kiến thức về phần biểu đồ không có. +
Phân môn tâp đọc, kể chuyện, tập làm văn của môn Tiếng Việt, môn Đạo đức
lớp 1,2,3,4, còn thiếu rất nhiều tranh ảnh minh hoạ phục vụ các bài dạy.
+ Môn TN - XH ở các lớp 1,2,3 một số chương, phần chưa có đủ đồ
dùng. Lớp 5 môn địa lý, lịch sử chủ yếu có một số tranh ảnh, bản đồ trận
đánh…
Do TBGD được cấp còn thiếu nhiều như vậy nên hàng năm nhà trường

cũng có kế hoạch mua sắm thêm một số trang thiết bị phục vụ cho các hoạt
động giáo dục trong nhà trường như tăng âm, loa máy, đầu video,…nhưng
những thiết bị này chỉ phục vụ cho các hoạt động ngoại khoá, các buổi lễ, hội
nghị là chủ yếu, chưa có tác dụng thiết thực đối với từng tiết dạy.
Ngoài ra hàng năm nhà trường cũng đã tổ chức thi làm đồ dùng dạy học
nhưng những đồ dùng do giáo viên tự làm cũng chỉ là những tranh vẽ đơn
giản, hiệu quả sử dụng chưa cao, chỉ đáp ứng được kiến thức của 1 tiết dạy
nào đó, độ bền lại kém nên không thể sử dụng được lâu dài. Việc đưa công
nghệ thông tin vào nhà trường là cần thiết nhưng nhà trường lại không đủ
thiết bị hiện đại để sử dụng hiệu quả.
2.2. Thực trạng về sử dụng TBGD
Để tìm hiểu việc sử dụng TBGD của nhà trường tôi đã sử dụng mẫu
phiếu điều tra số 1 ( phiếu trưng cầu ý kiến đối với 10 giáo viên văn hoá). Thu
được kết quả được thống kê qua bảng sau:
Bảng1:Tổng hợp ý kiến của giáo viên về sử dụngTBGD trong các môn :
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
15
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
STT Môn học
Mức độ sử dụng TBGD
Thường xuyên Không thường xuyên
SL % SL %
1 Toán 9 90 1 10
2 Tiếng việt 8 80 2 20
3 TNXH(lớp 1,2,3)
Khoa
học(lớp4,5)

6 60 4 40
4 Lịch sử 4 40 6 60
5 Địa lý 5 50 5 50
6 Thủ công(1,2,3)
Kỹ thuật( 4,5)
9 90 1 10
7 Thể dục 5 50 5 50
8 Âm nhạc 10 100
9 Mĩ thuật 10 100
Sau đây là biểu đồ minh hoạ việc giáo viên sử dụng TBGD:
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
16
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
Ta thấy :TBGD được sử dụng nhiều nhất và có hiệu quả nhất là ở các
môn Toán và Tiếng Việt các lớp, đặc biệt là lớp 1. Do học sinh lớp 1 còn nhỏ
đòi hỏi giải thích kiến thức bằng trực quan là dễ hiểu nhất nên những bộ chữ
học vần, bộ học toán, những tranh ảnh minh hoạ được sử dụng rất hiệu quả. Ở
các lớp 2,3,4,5 TBGD được sử dụng chủ yếu nhất là các bảng gài, bảng nỉ, bộ
chữ dạy tập viết, bộ biểu diễn toán. Các bộ tranh đạo đức, TN – XH, mỹ
thuật, thủ công, các bộ tranh dạy tập làm văn, tập đọc, … rất ít được sử dụng.
Riêng hai môn Âm nhạc và Mĩ thuật giáo viên sử dụng 100% đồ dùng
trên lớp nhưng chủ yếu là tranh vẽ ( môn Mĩ thuật) và đàn Ooc-gan( môn Âm
nhạc), còn các bộ dụng cụ học nhạc dân tộc, bộ kèn, thanh phách, mõ song
loan, trống hầu như không sử dụng đến.
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013

17
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
Như vậy, tình trạng dạy chay, học chay vẫn còn phổ biến, giáo viên vẫn
quen với nếp cũ, lên lớp chủ yếu là thuyết trình, giảng giải, thày đọc – trò
chép, thày giảng – trò nghe. Giáo viên còn ngại sử dụng TBGD, còn cho rằng
sử dụng TBGD mất thời gian, tốn công chuẩn bị, dành thời gian sử dụng
TBGD để giảng giải và cho học sinh luyện tập vẫn hơn.
TBGD chỉ được sử dụng có hiệu quả trong các giờ hội giảng, hội thi,
trong các đợt thanh tra, kiểm tra của cấp trên và nhà trường. Cũng có giáo
viên sử dụng TBGD dạy học nhưng hiệu quả lại chưa cao.
2.3. Thực trạng việc bảo quản TBGD
Ở từng lớp đã được trang bị tủ riêng nhưng tủ này lại quá nhỏ chỉ có
thể đựng một số sách vở, đồ dùng học tập của học sinh và một số TBGD
phục vụ các môn Toán, Tiếng Việt mà giáo viên thường sử dụng, còn rất
nhiều TBGD được để trong phòng thiết bị, thư viện. Trong phòng này tuy đã
có một số tủ kính để sách vở và TBGD nhưng việc sắp đặt còn , chưa khoa
học, thậm chí còn lẫn lộn chồng chéo. Các bộ tranh ảnh không có đủ chỗ để
treo, có những bộ cuộn tròn để trong tủ, có bộ thì treo chồng lên nhau trên
tường. Vì vậy, khi muốn lấy một TBGD nào đó thì rất khó khăn, mất thời
gian. Các TBGD do không được bảo quản đúng cách, khí hậu Việt Nam nóng,
ẩm, mưa nhiều nên rất dễ bị ẩm mốc, hỏng hóc, có khi còn bị mối mọt, một số
thiết bị bằng gỗ bị cong vênh không còn giá trị sử dụng.
Giáo viên phụ trách thiết bị, thư viện có nghiệp vụ về công tác TBGD.
Nhà trường đã có sổ sách theo dõi mượn, trả TBGD của giáo viên. Có
giáo viên mượn TBGD mà không ghi vào sổ, có giáo viên mượn nhưng lại
không sử dụng hoặc sử dụng không đúng mục đích, có TBGD giáo viên
mượn không trả lại gây thất thoát, lãng phí.
2.4. Thực trạng về công tác quản lý TBGD:
Để tìm hiểu thực trạng về công tác quản lý TBGD của nhà trường năm

học 2010-2011 trở về trước, tôi đã sử dụng mẫu phiếu điều tra số 2( phiếu
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
18
Mt s bin phỏp qun lý ca hiu trng nhm nõng cao hiu qu s
dng Thit b giỏo dc trng Tiu hc.
trng cu ý kin i vi 12 giỏo viờn) Thu c kt qu c thng kờ qua
bng sau:
Bng 2a: Tng hp s ý kin tr li cho bin phỏp qun lý TBGD
ca Hiu trng nh trng:
STT Bin phỏp qun lý
Mc
Quan trng Bỡnh thng Khng QT
1
Ch o giỏo viờn
xõy dng k hoch
s dng TBGD
7 3 2
2
Nhc nh giỏo viờn
s dngTBGD
8 2 2
3
Kim tra giỏm sỏt
cht ch vic s dng
TBGD ca giỏo viờn
3 7 2
Bng 2b: Tng hp im s hiu trng qun lý ch o s dng
TBGD trong nh trng:

STT Bin phỏp qun lý

(tng
im)
x
(im Trung
bỡnh)
Thứ hạng
1
Chỉ đạo giáo viên xây
dựng kế hoạch sử
dụng TBGD
29 2,4 2
2
Nhắc nhở giáo viên
sử dụngTBGD 30 2,5 1
3
Kiểm tra giám sát
chặt chẽ việc sử dụng
TBGD của giáo viên
25 2,0 3
Sau đây là biểu đồ minh hoạ cho các biện pháp quản lý việc sử dụng
TBGD của hiệu trởng:
============================================
===================
Trn Th Minh Hoa Hiờ trng Trng TH Tiờn Tin. Nm hc 2012-2013
19
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
Ta thấy: Hiệu trưởng nhà trường đã có sự quan tâm tới công tác

TBGD, đã phân công đồng chí phó hiệu trưởng quản lý, theo dõi công tác
thiết bị, có cho từng giáo viên lập kế hoạch sử dụng TBGD, nhưng chưa có
biện pháp giám sát chặt chẽ mà chỉ chủ yếu nhắc nhở giáo viên sử dụng. Ban
lãnh đạo nhà trường chưa chú ý TBGD để tại các phòng học giáo viên có sử
dụng hay không , TBGD để ở thư viện tuy có sổ theo dõi mượn, trả nhưng
giám hiệu cũng chưa thống kê xem giáo viên nào thường xuyên mượn TBGD,
giáo viên nào ít mượn.
Các đồng chí trong ban lãnh đạo nhà trường cũng đã chú ý nhắc nhở,
động viên giáo viên sử dụng TBGD trong quá trình dạy học, giúp giờ học
thêm sinh động hấp dẫn, nâng cao chất lượng giáo dục nhưng việc làm này
chưa được tiến hành thường xuyên, đôi khi mới chỉ là “ đánh trống, bỏ dùi”.
Chưa đưa việc sử dụng TBGD thành tiêu chí đánh giá xếp loại giáo
viên, chưa có những hình thức thi đua khen thưởng thích đáng để giáo viên
tích cực sử dụng TBGD mới chỉ dừng lại ở mức lập kế hoạch( thấy ở tổng số
điểm cao thứ 2) và nhắc nhở giáo viên sử dụng nhiều nhất ( thấy ở mức điểm
cao nhất), chưa kiểm tra sát sao việc thực hiện theo kế hoạch của giáo viên.
Vì vậy, việc sử dụng TBGD chưa thực sự trở thành nền nếp. Mặt khác việc
dạy chay đã gần như là truyền thống, là lối mòn khó phá bỏ, giáo viên rất ngại
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
20
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
sử dụng TBGD khi lên lớp mà người quản lý lại ít quan tâm đến việc tìm hiểu
lý do, tâm lý giáo viên nên TBGD chưa được sử dụng đúng với vai trò, chức
năng của nó.
Nói chung, công tác TBGD ở nhà trường đã được quan tâm song chưa
đúng mức, chưa đáp ứng được sự phát triển của nhà trường và yêu cầu của sự
đổi mới trong giai đoạn hiện nay.

3. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên
Công tác TBGD của trường tiểu học Tiên Tiến còn một số bất cập, hạn
chế như trên có thể nói một phần là do điều kiện khách quan nhưng phần lớn
vẫn là do những nguyên nhân chủ quan từ phía nhà trường. Những nguyên
nhân khách quan và chủ quan có thể được kể đến như sau:
3.1. Nguyên nhân khách quan
Kinh phí đầu tư trang bị TBGD cho các nhà trường còn hạn chế.
Vấn đề thiếu về số lượng như trong phần thực trạng đã trình bày:có
nhiều chương, bài của một số môn không có TBGD. Nhưng vấn đề thiếu còn
có khả năng khắc phục được, chủ yếu là do chất lượng của một số TBGD
không đảm bảo, thiết kế không hợp lý:
+ Phân môn Tập viết của lớp 3, bộ chữ mẫu dùng minh hoạ cho dạy tập
viết cỡ chữ không phù hợp với cỡ chữ trong chương trình học của học sinh.
+ Môn hát nhạc lớp 3 : Tranh minh hoạ không gắn vào từng bài cụ thể
nên không tiện sử dụng, kèn Melodion ( Hàn Quốc) quá lớn, giáo viên thổi
được đã là khó, học sinh lớp 3 không thể đủ hơi để thổi.
+ Môn TN –XH lớp 3: Mô hình trái đất quay quanh mặt trời, mặt trăng
quay quanh trái đất rất cồng kềnh, khó sử dụng, cần phải có phòng tối, có rèm
che thì sử dụng mới đạt hiệu quả.
+ Tranh minh hoạ phân môn kể chuyện lớp 4 các bức tranh ứng với
từng đoạn của câu chuyện đáng lẽ phải được trình bày riêng thành từng bức
rời nhau thì lại được trình bày chung trên cùng một tranh khổ to, như vậy rất
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
21
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
bất tiện trong việc sử dụng, khi hướng dẫn học sinh kể từng đoạn học sinh dễ
bị phân tán sang đoạn khác.

+ Môn khoa học lớp 4 : Ở các tranh dạy bài 37, 23,60 các phiếu ghi tên
các cơ quan, bộ phận của từng tranh còn quá nhỏ, không tiện sử dụng;
Chương “Ánh sáng” đèn pin để dạy bài “Ánh sáng” hơi nhỏ nên khi làm thí
nghiệm học sinh khó quan sát, khó phát hiện ra đường chuyền của ánh sáng.
v. v…
Việc quản lý công tác TBGD của nhà trường cũng còn có những hạn
chế là do: Sự nhận thức từ lãnh đạo cũng chưa thật đầy đủ, chưa đánh giá cao
việc sử dụng TBGD của giáo viên, chưa quyết tâm và chú trọng chỉ đạo các
nhà trường sử dụng có hiệu quả TBGD. Các cấp trên đã có mở các hội thi tự
làm đồ dùng, TBGD nhưng các TBGD mang đến dự thi chỉ trưng bày và
thuyết trình chưa gắn vào việc giảng dạy ở từng bài, từng phần cụ thể nên
giáo viên chưa thấy rõ được tác dụng và hiệu quả của TBGD; Những lớp tập
huấn về TBGD thời gian rất ngắn, lại chỉ dừng ở mức hình thức lý thuyết, học
viên chưa được tham quan thực tế công tác TBGD ở những đơn vị trường làm
tốt công tác này.
3.2.Nguyên nhân chủ quan
Nhà trường chưa có một kế hoạch chiến lược hữu hiệu về trang bị, bảo
quản và sử dụng TBGD.
Cán bộ làm công tác TBGD còn ít kinh nghiệm công tác TBGD nên rất
hạn chế trong công tác.
Một nguyên nhân quan trọng và chủ yếu đó là sự nhận thức chưa đúng
của giáo viên và đội ngũ cán bộ quản lý.
Giáo viên đã kém nhiệt tình sử dụng TBGD , kỹ năng sử dụng kém lại
ít có cơ hội được tập huấn. Ban lãnh đạo nhà trường lại chưa có biện pháp
quản lý, chỉ đạo hữu hiệu, chưa có quy định cụ thể về việc sử dụng TBGD,
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
22
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử

dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
còn buông lỏng công tác kiểm tra, đánh giá. TBGD tự làm có nhưng sơ sài,
đơn điệu, chất lượng chưa cao.
Do những nguyên nhân khách quan và chủ quan trên nên hiệu quả sử
dụng TBGD ở trường tiểu học Tiên Tiến chưa cao, đòi hỏi phải đổi mới công
tác quản lý TBGD bàng những biện pháp hữu hiệu nhằm nâng cao hiệu quả
sử dụng TBGD và góp phần quan trọng nâng cao chất lượng giáo dục của nhà
trường.
CHƯƠNG III: MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA HIỆU TRƯỞNG
NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ SỬ DỤNG TBGD Ở TRƯỜNG TIỂU
HỌC TIÊN TIẾN - PHÙ CỪ- HƯNG YÊN.
Là một hiệu trưởng được trang bị lý luận quản lý, khi đi sâu nghiên
cứu đề tài “Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả
sử dụng TBGD ở trường tiểu học”, tôi mạnh dạn đưa ra các biện pháp quản lý
của người hiệu trưởng với công tác này ở trường tiểu học Tiên Tiến với thời
gian nghiên cứu trải nghiệm trong hai năm học 2011-2012, 2012-2013 như
sau:
Biện pháp 1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên về
tầm quan trọng của TBGD trong việc đổi mới phương pháp nhằm nâng
cao chất lượng dạy học
1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ quản lý
1.1. Nội dung nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý: Bất cứ một
công việc gì thì vai trò chỉ đạo của người quản lý đều rất quan trọng và có ý
nghĩa quyết định. Một khi người cán bộ quản lý có nhận thức đúng và quyết
tâm cao thì giáo viên và học sinh sẽ hưởng ứng và quyết tâm thực hiện.
Hiện nay, về lý luận cũng như thực tiễn người ta đã bắt đầu công nhận
quản lý giáo dục là một nghề, nên để quản lý TBGD đòi hỏi người cán bộ
quản lý phải có nhận thức đầy đủ và thực tiễn thuộc lĩnh vực quản lý và có
============================================
===================

Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
23
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
trình độ vững vàng về nghiệp vụ quản lý chuyên ngành. Về vấn đề TBGD,
người cán bộ quản lý cần phải thấy rõ:
+ Do nội dung chương trình, sách giáo khoa đã đổi mới, phương pháp
dạy học cũng đổi mới theo, TBGD đã được cung cấp với số lượng tương đối
nhiều. Tuy chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu dạy và học trong giai đoạn hiện nay
nhưng cũng cần thừa nhận rằng: Trong quá trình phát triển giáo dục Việt
Nam, chưa bao giờ có TBGD nhiều và tương đối đầy đủ như hiện nay. Một
phần do đổi mới phương pháp dạy học yêu cầu phải có TBGD, một phần do
nền kinh tế của đất nước đã cho phép trang bị TBGD cho ngành Giáo dục và
Đào tạo.
+ TBGD góp phần đổi mới phương pháp dạy học.
+ Người cán bộ quản lý cũng cần quan tâm đến nội dung về TBGD:
máy móc, dụng cụ thí nghiệm, mô hình, mẫu vật, hoá chất, tranh ảnh, bản đồ,
dụng cụ giáo dục thể chất, âm nhạc, mỹ thuật, thiết bị Nghe – Nhìn; Nguồn
gốc, chất lượng, số lượng và sự bảo quản, sử dụng; Sự phân biệt các loại dụng
cụ thí nghiệm chứng minh và thực hành; Kinh phí nào để mua TBGD và cho
sự bù đắp tiêu hao khi sử dụng; Vai trò của các TBGD tự làm hoặc sưu tầm
bởi giáo viên và học sinh; Việc thực hiện công tác kiểm tra, kiểm kê, đánh
giá; Các loại sổ sách theo dõi để quản lý TBGD ; Nội quy treo tại các phòng
thí nghiệm, …
1. 2. Hình thức tổ chức nâng cao nhận thức: Như vậy, người cán bộ
quản lý có thể phải cần đến các phương pháp và phương tiện quản lý để quản
lý TBGD (ghi chép, phân loại, lập ma trận, sử dụng máy vi tính…). Muốn
nâng cao nhận thức về công tác TBGD người cán bộ quản lý cần:
- Chủ động thu thập và xử lý thông tin có liên quan thông qua các tài
liệu, sách báo, phương tiện thông tin đại chúng. Nghiên cứu kỹ các văn bản

hướng dẫn, chỉ đạo của cấp trên, các tài liệu về quản lý giáo dục.
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
24
Một số biện pháp quản lý của hiệu trưởng nhằm nâng cao hiệu quả sử
dụng Thiết bị giáo dục ở trường Tiểu học.
- Tham gia các đợt tập huấn chuyên đề, hội thảo, các lớp bồi dưỡng cán
bộ quản lý giáo dục tập trung, các lớp bồi dưỡng về quản lý hiệu quả TBGD.
- Tham quan học tập các trường làm tốt công tác TBGD.
- Tăng cường hoạt động thực tiễn trong công việc hàng ngày.
- Tập hợp được sự đóng góp trí tuệ của cộng sự.
- Ngoài việc nâng cao nhận thức của bản thân, người cán bộ quản lý với
trách nhiệm của mình còn cần có biện pháp nâng cao nhận tức cho đội ngũ
cán bộ, giáo viên, công nhân viên nhà trường.
2. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên
2.1. Nội dung nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên:
Nhận thức là cơ sở của hành động, nhận thức đúng thì hành động mới
đem lại hiệu quả cao. Dân ta có câu: “Tư tưởng không thông thì đeo bình tông
không nổi”. Ở đây muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của nhận thức. Như vậy,
biện pháp “Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên về tầm quan trọng của
TBGD trong việc đổi mới phương pháp” là biện pháp có vị trí quan trọng,
quyết định hướng đi và hiệu quả của của việc nâng cao chất lượng giáo dục
qua việc chỉ đạo giáo viên sử dụng có hiệu quả TBGD. Như phần thực trạng
đã đề cập, một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng sử dụng TBGD
kém hiệu quả là do giáo viên chưa nhận thức đúng đắn về công tác TBGD.
Chính vì vậy, để nầg cao hiệu quả sử dụng TBGD thì việc đầu tiên là phải
nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên về công tác này trong nhà trường.
Về lý luận và thực tiễn đã cho thấy: Giáo viên mãi mãi là người làm
chủ TBGD, là người trực tiếp tổ chức cho học sinh sử dụng có hiệu quả

TBGD. Muốn vậy ngoài lòng yêu nghề, giáo viên cần phải hiểu rõ vị trí, vai
trò, tầm quan trọng của TBGD đối với việc đổi mới phương pháp. Bản thân
TBGD đã chứa đựng những thông tin cần thiết của nội dung bài học, nó chứa
đựng trình độ khoa học kỹ thuật, chứa đựng những yếu tố lịch sử, nó là một
thành tố không thể thiếu được trong việc nâng cao chất lượng dạy học. Đặc
============================================
===================
Trần Thị Minh Hoa – Hiêụ trưởng Trường TH Tiên Tiến. Năm học 2012-2013
25