Bước đầu tìm hiểu một vài khía cạnh của đạo đức kinh doanh

DAI
HOCQUÒCGIAHANÓI
FRUÒNG
DAI HOC
KHOA
HOC
XÀ
HÒI VA
NHÀN
VÀN
DINH
CÒNG
SON
Birac DAU Tim
HIEU
MOT
VAI
KHIA
CANH
CUA
DAO DIJIC KINH DOANH
LUAN
VÀN
THAC
SÌ
KHOA HOC
TRIÉT
HOC
*
• . .
Chuyén ngdnh

:
CHÙ
NGHÌA
DUY
VAT
IHEN
CHONCJ
VA CHÙ
NGHÌA
DUY VAT
LICH SU
Mdsd
:
50102
Thay giào hifdng
din
khoa
hpc
:
1-
PGS,TS càe khoa
hoc
trié't
hoc:
Dò Vàn
Kliang
2-
PTS
triét hoc:
Dxxmg

Vàn
Thjnh
Uà
Nói
1999
iWB-jffj T-"***
MUC
LUC
MIJCLIJC
2
A.
rUAN MÒ f)AU
4
1.
Tfnh
eA'p ihicì cùa
de tài 4
2.
lìnb
bìnb nghicn
ciru de
tài
^
3.
Muc
dfcli
va nhiem vu
cùa luAn
van 5
4.

(^a
so ly luAn
va
pliuang
phap nghicn
cùu ó
5. Cai mói
eiia luAn
van 6
6. Y
nghìa
ly
lucln
va thu'c tién 7
7.
Két
cau
cùa luAn
van 7
B.
PIIAN
NOI
DUNG X
CI
II r()NG
1.
DAO
DUC VA
DAO
DÙC

KINH DOANH 8
i.
1.
Dao
dù'c
vói tfnh cach
là
mot ho phan dac
bici
cùa kicn trùe
thirong tfing
8
1.1.1. Dao
dite
-
mot hìnli tbài
y
lliùc
xa bòi dac
bidt
diéu
cliinb
hànlì
vi con
ngirói 9
1.1.2.
7Tnh
dac thù cùa nguyén
tac
va

cbuAn
muc dao
(\ùc
10
1.1.3.
MA'y nguyèn
tac va
chu^n
muc dao dù'c
tiong lidi sir
phat
Uìén
cùa
càc hìnb
thai kinh
to'
- xa bòi
13
1.2.
Dao
due
kinh doanh vói tu
càch mot bO phAn
cùa dao
dire
xa
bòi 19
1.2.1.
Kbài niém
dao

due
kinh doanh 19
1.2.2.
Nhung
nguyén
tac va chuan
mire
cùa dao
due
kinh
dcìanh.
22
1.2.2.1.
Tài nang trong kinh
doanli
là mot chuan
mire
dao
dire
bang dÀu
22
1.2.2.2.
Tfnh trung
thirc là chuAii mire
rA't quan trong cùa
ciao
due kinh doanh 23
1.2.2.3.
Tbài do tón trong
nliu'ng

nguói eóng
sir
va
dirói
quyén 24
ClIOONG
2.
QUAN
HE
BIÈN CHUNG GlUA
KINH
Tfl Tlll TRUÒNG
VA
DAO
DOC
KINH
DOANH 26
2.1.
riii
Iru'óng
va
co
chetili
tru'óng 26
2.14.1
hi truóng 26
2
2.1.2.
Coche
thj truóng

27
2.2.
Nbùng
lae dòng
cùa nén kinh
té ibi triròng
tói dao
dire
kinh
doanh
[
'. 29
2.2.1.
1
lai eàch
ihue
kinh doanh co'
b;ui
xet ducVi góe dò dao
dire •^O
2.2.2. Nbùng tac dóng tfeh
cu'c
cùa nén kinh te
ibi
truóng tói dao
dù'c
kinli
doanh 33
2.2.3.
Nbùng tac dóng ticu

circ
cùa ncn kinh te
ibi
tru'óng tói dao
dire
kinh doanh
^8
2.2.4. Vai
Irò
cùa dao
dire kinli
doanh dói vói su
pbal li
ien kinh
Iè43
CHUONG
3.
THUC
TRANG DAO
DUC
KINH
DOANin RON(i
KINH
TllTHITRiroNGÒNU'ÒCTAHIENNAY VA
M()TSO(Ì1AI
IMIAP
Dfi
NANG CAO DAO
DÙC
KINH DOANH 48

3.1.
Tbire
trang nén kinh
te
tbi truóng ó
niróe
la hien nay 48
3.1.1.
Dac
diém
cùa nén kinh
té
tbi truóng ó
niróc
ta 48
3.1.2.
Iliue
trang dao due kinh doanh ó
niróe
la hicn nay
."^3
3.2. Mot
sógiài
phàp nbam nang cao y
tbire
dao
dire
kinh doanh
.^8
3.2.1.

Tang
ciróng
giào due dao
dire
kinh doanh 58
3.2.2. Nhung bicn phàp kinh doanh cu
the
nbam
tliùe
dAy dao
dire
nhà doanh nghiep 62
3.2.3.
4Ymg cuóng
su quàn ly cùa Nhà
niróc
trong co
che
tbi
tiiróiìg
ó niróc ta, eung là càch tao co
so*
thue hien dao due kinh doanh 63
KÉT
LUAN 69
TÀI
LIÈIJ
THAM KHÀO : 74
PHULUC
78

3
A. PHAN MÒ DAU
1.
Tiiih
eap thiet
eùa
de tal
Xa boi
loài
nguói
tu'
khi
co
san
xuA't bang
boa là eó kinh te tbi
tiuóng.
Nlìu'ng khi nói dcn
''kinh télhi tru'àng
diéu
hìnlf
là nói
déw sir
gan bó eùa
nò
dói vói nén san
xuA't tubàn
chù
ngbla
- mot nén san xuAt chay thco

loi iiliuAn
tói da. Kinh te
tlij
truóng co nhung nguycn tac vAn
bànb,
pbàt trién
ricng,
ànb
biróng
sAu sac tói moi mat cùa dói song xa bòi, tói he tbóng già tri, eàe
cliuan
muc dao
due,
tói thói quen, suy nghT eùa
tùng
ngu'ói,
trong
dò
eó
nliung
tfeh
eu'c,
dóng thói eung khóng trànb kbói mal
tieii
cu'c.
Su nghiep dói mói do Dàng ta
de
xuóng
va lànii
dao nbam:

"xav dirng
nén kinh
te
tbi truóng,
co
su quàn ly eùa nhà niróe thco dinb
hiróng
xa bòi
ehù ngbla
"
ticn bànb
han IO
nam qua da dat du'o'c
nbu'ng liiànii lini
buóe
&^u\
Nén kinh
te lùìig biróc
tboàt ra kbói khùng
hoàng,
dói
song
nbAn dAn
dang
dàn
i\(m
du'o'c cài
thién.
Càc cbfnh sàch kinh
le

-• xà bòi
cùnu
vói
eo"
ebé
mói da tao dicu kicn
elio
con ngu'ói pbàt buy nang
lire
tiém
làng
eua
mìnli
vào (|uà
trìnli
san
xuA't,
trao doi
bang
lioà.
Nbó
dò,
vi the kinh
te
eùa nu(V ta
Ircn Inròiig
(|uóe le
diro'c
nAng cao.
'lìiy

iihiCn,
eùng ebi^nb
vice ebuyén sang
ncn kinh te
llij tiu'óng
dà
dfui
den bicn
tu'ong
eàe
ebuAn mire
dao
dire liu\èn
tbón*:
biéii
dói, eu
llié
là trong
ITnb vire
kinh doanh da
\{\\
ra
nbunu
bànb vi
Irai
dao
(hi'e
nbu"
làm bang
già,

gian
lAn,
trón tbué v.v. gay
Ibiet
bai
kbòug
nb('>
ebo nen
kiiili
le, eàn tró ticn
trìnb
dói mói.
Tru'óc tìnb
bìnb
d(),
vice
ihue
bicn de lai
linde dàii tini
hien mot vài khia
eqnh enei lìao due
kinli
doanh^^
kbòng
nbùng
co
y
ngliTa ve
mat ly
JuAn ma con

eó v ngb]a
ibu'c-
lien
eap
bàeb,
nbam gop
pliàn
khàng dinb vice tbire
liien mol
kièu kinh le
ibi
Iru'ónL^
e(')
dieu tiét
va
eó
dinli hu'óng
xà boi ehù
niibìa.
2.
Fình hình iighién
eùu de
là!
Van de dao
dite
là vAn de
ma
trong
qua
trìnb xAy dung ehù nghìa xà boi

da
diroe nliiéu
nhà
ngliién
cù'u quan tAm.
Sit
quan
lAm càng diroe
ehù
y licrn
khi ebùng la ebuyén
tu
co
che lap
trung quan
licu
bao
cAp
sang
ect
che tbi
truóng
tlico
dinb hu'óng xà bòi ehù
ngliTa.
Co
nhiéu eóng trìnb nghicn eùu
ve
vAn de
dao dù'c trong diéu kien nén kinh

té
tbi tru'óng ó
nliffug
góe do kbàe
nbau
nlur
:
''Co
che tbi truóng
va
nhung diéu
cfìn
bào
dóng"
cùa
làc
già Vu
Ilién Tap
ehi Còng
san,
so
10-1990;
"Dòi
diéu suy nghìa
ve
già
iri va
su
bicn dói eùa càc già tri khi nuóc ta chuyén sang nén kinh
te

Ibi truóng
"
eùa
GS
FrS
Nguyén Trong Chuan, tap chf Triét
hoc,
so 1-1995;
"Kbia
eanh
dao
ù\\<^
cùa
su"
nghiep
còng nghiep boa hien dai boa
ò
nuóc ta hien nay
''
eùa
RS Nguyén
Van Phùc, tap chf Triét
hoc,
so
1-1995;
''Su
bìnb
lliànb va
pbàt
tricn

nliAn
eàch nguói Viet Nam trong diéu kicn chuyén
tir
nén kinli le bao
cA'p
sang nén kinh
te
tbi truóng
"
eùa GS, PTS
Dirong
Pbù
Hicp,
tap ebf Triét
hoc.
so
4-1992;
"
Mot so
chufJn mire
già tri
u'u
tròi khi
niròrc
ta ebuyén sang
nén kinh le
ibi
tru'óng
"
cùa PGS, PTS

Nguyén
Van
Huycii,
tap chf Triét
hoc,
so
I -1995
;
^'Dóng
tién trong bu'óc
ngoàt
sang ncn kinh
te bang boa '^
eùa
tàe
già Dào XuAn
SAm,
Tap chi Còng
san,
so
3-1991
''innb Ibànb va
pbàt
trieii
nlian
eàch trong nén kinh
té
tbi truóng" cùa PGS,
FFS Le
Due

Pliùe,
Top
ehi
Còng
san,
so
6-1995;
"Te nan xà boi - nói lo khóng cùa ricng
ai''
eùa tàe già
Nguyén
Tlii
Ihuig,
Tap
chi
Còng
san,
so
2-1996
TAt eà càc eóng trìnb dò dà
de
eap dcn nhiéu khfa eanh kbàe nbau ve
mói quan
he
giua kinh té
ibi
truóng
va
dao due, dóng thói eanh bào nguv eo
ciao

i\\K'
hi xói
mòli
du'ói làc dong cùa dóng lien. Càc eóng trìnb dò
fi
nbiéu
eùng dà
de xuA'l
eàe
bión
phàp nbam bào ve, duy
tri
càe
eliuAn mire
dao
dire
tiuyén
ibóng.
Tiiy
nbien,
dura eó mot còng trìnb
ngiiien eiru
nào thue
su*
di
san vào dao
due
kinh doanh trong nén kinh té tbi truóng
iiien
nay o

iiuóe
la.
3.
Muc
(lieh
va
nhieiii vii eiia hian
van
Xiiat
pbàt
lù'c|uan
dicm cùa triét hoc Màe -
Lenin ve
vai
irò
eùa v
ibùv
dao
Ì](K'
\\i>\\^
vice diéu
cliinh liàiih
vi cùa con ngirói trong eàe quan he xà
boi,
luan
van góp phàn làm ró vai
Irò
eùa dao
diì'e
trong nén kinh té Ibi

truóng ó niróc ta bicn nay,
dàc bièt
là
ITnh
vuc dao
dire
kinh doanh, dóng thói
de
xuat mot
so
giài phàp
nhàm
nAng cao dao due kinh
doaiiii.
Vói muc
dfeli
dò,
luAn
vàn
co
nbùng nhiem vu san :
Thù
nhàt.
tap trung phàn tfeh dao due
v(i\
tu càch là mot hìnb
liiài
y
thù'e xà bòi dac bict nbam diéu
ehinh

bànb vi con ngu'ói. Su'
pliAn
tfeh này
nbàm
xàe
lAp
nbùng
nguyén
ly co bàn làm tién
de elio
su tbire bicn nhiem vu
thù bai.
Thù
hai.
phAii
tfeh mot so tàe dóng qua lai giùa kinh té
ibi Iriróng va
dao due.
ifr
dò rùt ra nbùng yéu
cAu
eàn thiét
piiài
nAng cao dao
diìe
kinh
doanli.
Thù
ha.
plìAn

tfeh thue trang dao dù'c kinh doanh
IrcMig
eo^
che Ibi
titróng
o nuóc ta bicn nay
va de xuAÌ
mot
so
giài phàp de nAng eao dao
dire
kinh doanh
4.
Co so
ly
luan
\ì\
phnxrng
phap
nghién eiìu
Luan van
dira IreMi
eàe quan dicm eùa C. Màe, Pb.
Angghen,
V.l
Lenin
\'à
Ho
du"
Minh

cim^
càc vàn kicn eùa Dàng Còng san
Vici
Nam ben c]uan
(leu dao due
va
dao
due
kinh doanh.
LuAn vàn su dung càc phu'Ong phàp phan tfeh
va
long bop,
lógfe va
beh
su',
dóng thói
co
su'
dung phu'ong phàp tiép cAn
he
Ibòng.
5.
Cài mói
eùa
luan van
- LuAn vàn góp phàn
làm
ro vai tró cùa dao due trong nén kinh le Ibi
Iriróng
ó niróe ta bicn nay, dac

bici
là ITnb
virc
dao
due
kinh doanh.
-
De XIIAt
mot
so
bicn phàp nbàm kbàe phue nbùng han che, nbùng tiéu
ciré
này sinh trong nén kinh té tbi truóng eó nguy eO làm xói mòn nbùng già
tri dao due truyén tbóng tòt dep.
- Luan vàn dà
de xuà't
duoc nam quy
chuAn
co bàn
ve
kinh doanh de
iiàng
eao dao
due
cùa nhà doanh nghiep. Boi
vi,
trong dao
dire
nói
chung

ehi
can nbùng
eiiuAn
muc
duac
thiét
lAp
ebo toàn the
Ihành
vicn eóng
dóng.
nhirng
trong dao due kinh doanh lai cÀn pbài eó
lliém
nbùng
eliuAn mire
dàc
thù. Ò dAy mói quan
he
giùa dao
due va
quy chuan kinh doanh Irò thànb mói
ciuan he
bicn ebùng, no thue
dfiy
nhà kinh doanh pbài thue bicn
IIÌCMII
ebuAn
mire
dao

due
cùa
riéiig ITnb
vuc cùa
niìnb.
6. Y nghìa
eùa
luan vàn
Vói nbùng két qua dà dat duac, luan vàn eó
the
dùng làm tài lien
elio
vice giàng day, hoc
lAp,
nghicn cùu trong ITnb vu'c dao
due va
kinh té tbi
Iriróng.
7.
Két eàu eùa luan vàn
CVui
eù vào tfnh
chàT va pliam
vi cùa
de
tài nghicn eùu,
iigoài
phàn mó
i\(\u
va kcì

luan
eùng
danh muc tài
liéu
tham
kliào,
luan vàn
dii'oe ehia lliànli
3
ebiroiig
vói 6 tiét.
Luan vàn duoc
boàn
thànb nbó còng day bào eùa eàe tbày eó giào
trong khoa Triét hoc
truòng
Dai hoc Khoa hoc xà bòi
va NliAn
vàn, dàc là su
biróng
i\Cm
lAn
tìnb va
rat
khoa hoc cùa tbày giào PGS, TS Dò Vàn Kbang va
tliày
giào
I^S
Duong Vàn Thjnh, Tac già xin tò
long

biét
on
sAu sàe dén
nbùng ngirói tbày cùa mình.
7ac
già xin
cliàn
thànb càm on PGS,
Pi;S
Vù Hùu Tùu, PTS Nguyén
Quòe Dùng, PTS
Pliam Thè
Hùng, Thac sì Phùng Vàn Dòng va dóng chf
Nguyén
Kbàe Fhéu
da doc ky bàn thào va giùp nhiéu y kién quy
bau.
Xin ehan thànb càm On em Nguyén
Tà't
Tbàng, nbùng nguói
lliAn
trong
già dìnli va
han bè dà dòng vién, giùp do, tao diéu kicn
tliuAn
lai cho tàe già
trong
suoi
qua trình
thirc bién luàn

vàn.
/^
B.
PHAN NOI
DUNG
Chuong
1
DAO
Dire VA
DAO
DÙC
KINH DOANH
LL
Dao
dire
vói
tinh càeh
là
mot bò phàn
eùa kién trùe
thuong
liin^
Khi xàe dinb bàn
chat
con ngirói, Màe
vici:
"Trong tfnh bién thue eùa
nò,
bàn chat con
ngu'òi

là toàn ho càc mói quan he xà bòi"
[21,257j.
Hieo
nghìa dò ebùng ta
tliAy
ràng, trong toàn bó càc mói quan
he
xà bòi làm nén
bàn
ebàì
con ngu'ói, co quan he dao
due.
Dao
due
là mot hình tbài y thù'e xà bòi dac biét bao gòm
mot he
tbóng
nbùng quan diém, quan niém, nbùng quy tac, nguyén làc,
cliudn mire
eùa xà
bòi,
nbó dò con ngirói tu' giàc diéu
ehinh bànii
vi eùa mình ebo pbù bop vói
lai
fcli,
banli
phùc cùa còng dóng
va
sU tién ho eùa xà bòi trong mói

(|iian
he
giùa con nguói vói con
ngirò'i,
giùa cà
nliAn
vói xà bòi. Co
so
tao thànb eàe
quy tàe, nguyén tàe, chuan muc dao
due
bao góm nhiéu yéu lo trong dò eó y
tliùc
dao dù'c xà bòi.
Y
tliùc
dao
due
eung là mot bò
pliAn
cùa y thù'e xà bòi, nò bao gòm
tir
tiróng,
ly luan, c|uan niém
ve
càch song,
ve
vice
tuAii
thù eàe

eiiiiAn mire
bànb
vi,
nliirng
tat eà lai phàn ànb diéu kién sinh boat vAt
cbA't va phii'ong tliiìe san
xiiat
ra eùa cài
vAI eliAt
xà bòi.
Mói (|uan bè eùa
boal
dòng xà bòi vói mue dfeh san
xual \'AI ebai
\à
bòi
va
y
Ibùe
dao
due dii'Oc
biéu bién
([ua
mò bìnb san:
(A)
(H)
Khói
diém Mue
dieh
Hoat (long

san
xuA't xà
bòi,
dàp ù'ng tón tai xà
bòi
Y
thùe
dao
due
Cliuàii mire
diéu bànb
bànb vi con ngirói tao thànb
trai
tu
lu'o'im
lAni.
Tién
ho
\à boi
{Incìt plìàt trién
8
/././. Dao
due
-
mot
hình thài y thùc xà hòi dàc hiét diéu ehinh
hành
ri
con ngnòi
Dao

due
kbàe vói nbùng phuong thùc diéu
clinili
boat dòng
qufin
ebùng
kbàe (phàp
cjuyén,
nbùng quy
che
hành
elinili,
san
xuat, nbùng sàc
Icnh
nhà
nuóc,
nbùng truyén
Ihóng,
nbùng phong tue, tap quàn v.v ) ó
pliU(ì'ng
phàp
nliAn
thùc
va
càeh thùc
ihuc
bién nbùng yéu eàu eùa mình. Trong dao
dire
,

nliùng
nbu eàu
va
lai fch cùa xà bòi, cùa càc giai eap biéu bicn
dirói
hìnb
thùc nbùng chuan
mire,
nbùng su dành già dà duac moi ngirói tbùa
niiAn
va
dà duoc eùng co
bang sue manli
cùa
tA'm
guong,
cùa
dir luAn
quàn ebùng, cùa
tliói
qucn. Cho nén, nbùng yéu eàu cùa dao dù'c mang hìnb thùc bón
pliAn,
pbài làm, kbòng
Irù mot
ai, nhung lai kbòng
chiù
su' ra
lenii
cùa ai cà. Nbùng
yéu eàu này

co
tfnh
chA't tirong
dói
ben
vùng, kbàe vói
piiong
tue don
giàii
hoàe truyén tbóng dà
duac
duy
tri
bai
sire
manh cùa mot trAt tu' ón dinb, boi
ebùng
xuAÌ
pbàt
tu'
nbùìig
quan niém
ve
vice con ngirói pbài
song va eir
xù
nbir thè
nào.
Dao dù'c eùng kbàe vói phàp
luAt

(mot
he
tbóng càc quy làc xù
su
do
Nhà
nucVe
dat ra boàc tbùa nhan, co tfnh quy pliam
piió
bién,
tfnli
xàe dinb
ehàl elle
ve mal bìnb thùc
va
tfnh bat buóe, ciróng
che
ebimg,
thè
bién y ebf
cua giai eap nàm c|uyén lue Nhà nuóc
va dirae
Nhà niróe dàm bào tbire
liien
nbàm diéu ehinh càc quan he xà bòi)
0
chò:
- Phàp
lual
Ibu'óng duoc

tliii'c
bién
Ihòng
(]ua Nhà niróe, do bò phàn lap
phàp
(Quóe
bòi) soan thào,
plió
bién
va
duac bò phan bànb phàp
ibi
bànb
trong toàn xà bòi nbó càc còng cu ebuyén ehinh
(ciuAn
dói, eànb
sài,
toà àn,
nhà
Ili ).
Con
dao
due
duac "soan
Ibào"
mot càeh dàe biét nlur mot
"giao
iró( " tir
nguyén. do
luang

tAm, tràeb nhiem eùa con ngu'ói. Vice mói ngirói
lliuv
bién nbùng yéu cau dao
due
là
su'
thùe
tùib
nhiem vu eùa mói ngirói
iruoe
xà bòi,
dirae
moi ngirói
kicin
tra
-
dò là
loai "loà
àn
liroiig
tain".
Ilon
nùa,
uy
tin
dao
due
cùa mói cà
nbàn
kbòng

lié
gàn iién vói bat eù
mòi eliùe
VII ebfnli
(|uyén nào,
- Xél
ve pbam vi, dao
due
eó noi dung bao
(luàt
và ròng
IcVn
bon
pb:ip
IiiAI.
Phàp
luAI
dù eàn ké, ehi tiét, cu
thè
dén dAu eung kbòng
thè
nào bao
9
(|uàl duoc
bel
y ebf và hành vi cùa con ngu'ói trong
hnli
vuc xà bòi. Dae
biel,
trong

hnli
vuc tìnb càm con ngu'ói nbu lìnb bau, tìnb yéu, tìnb tbày Irò, lìnb
dóng
ehi,
lìnb
dia
con, tìnb va
cliòng,
v.v. dói bòi pbài eó y Ibùe
liàeli nliiCMn
và tfnh tu giàc cao
tbi
chi eó dao
due
mói dàp ùng
dirac.
- Vice
tlìUe
hien càc yéu eàu dao
diì'c
chi duoc phé
eliuAn bang
nbùng
hìnb thù'e tàe dòng tinh thàn (nbAn xct cùa xà bòi, tàn
tlKiiib
boàc
lén
àn
nbùng bànb vi dà duac thue bién).
Qua su

kbàe
nbau giùa dao
due
và phàp luàt,
ebùng
ta eó the tbày
ràng, vai tró cùa y thùc trong dao
due lón
bon so vói càc phuong thùe
kicni
tra kbàe eùa xà bòi, dòng thói y thùc do
con
duac
thè
bién dirói hình thùe
kcp:
dirói bìnb thùc duy ly cùa nbùng kbài niém, phàn doàn và
duaì
bìnb
thùc càm xùc, tìnb càm, dòng co, ham muón.
Ben
eanh dò, y thùc xà bòi và y thùc cà
nliAn
eùng dóng mot vai tró
kbòng kcm quan trong trong dao
due.
Dira
vào nbùng quan niém dao
due
do

xà bòi
de
ra,
ITnb
bòi nbùng quan niém do trong qua trìnb giào due, vói mù'c
dò
ó'c\ng
kc, cà nbAn co
thè
tu diéu
cbình
bànb vi cùa mình và
tir
nbAn dinb
ve
y
ngliTa
dao dù'c cùa
tà't
cà nbùng gì dièn ra xung quanh mình. Nbó vAy,
trong quan bé dao
due,
cà
nbAn the hien kbòng
chi
vói tu càch
là kliàeli
the,
ma con
vói tu' càch là chù the eó y thùc cùa su' kiém Ira xà bòi.

1.1.2. Tinh dac thù
cita
nguyén tac và chuan mue dao
dire
Cùng vói
^ix
pbàt trién cùa
lich
su,
trong xà bòi loài ngu'ói dà
xuAÌ
bién
nbiéu mói quan
he
và diéu dò tat yéu dAn dén vice
xuA't
bién su
eàn
thiét
p\vX\
diéu ehinh càc mói quan he xà bòi. Cbfnh
vi
vAy, eàe nguyén tàe và ebuAn
mire
dao
due
dà
co
mat trong dói song cùa loài ngirói
tu làì

som.
Dò là mot
he tbóng càc quy dinb
ve ngliTa
vu, tràeb
nhiem,
càc diéu
cATn
doàn boàc
khuyén khfch mot bìnb
tbù'c
hành vi
nì\o
dò
ma
con ngirói pbài
tliire
bién,
du'oe bìnb
ibànb
nlur mot
"klié
ii'òfc"
tinh thàn, tìnb càm. Nò vaeb ra giói bau
duoc
jìlicp
bay kbòng
dugc
phcp cùa bànb vi con ngirói. Ngirói eó dao
due

là
ngu'ói bànb dòng trong giói han và duoc xà bòi dóng tìnb, khuyén
kbieb,
tón
trong.
Ngu'o'c
lai, ngirói kbòng eó dao
due
là ngirói boat dòng
vu'ot
ra ngoài
IO
giói bau, hi xà bòi lén àn, coi
liiu'óng,
tham ebf
pliAn
nò.
Co thè
eoi nguvén
làc và
eliuàn
muc dao
due
là nbùng
luAt le
kbòng thànb
j^bàp
qui nhà niróe, là
dói bòi
lai

yéu eùa xa boi dói vói hành vi cùa con ngirói,
vi Igi feli
eùa con
ngirói. Nguyén làc
và-chuc^n mire
dao
due
là
mot
bé
tiióng
pbàt tricn mot
càch bién ebùng, dugc bién dói cùng vói su' pbàt trién cùa càe quan he xà
iiòi.
Trong
qua
trình pbàt trién cùa lich
su,
cùa dói song, con ngirói eó nbùng
eliiiAn niue
dàn dàn
mà't
y
ngliTa,
bién dang, nbu'ng lai
co
nbùng
eliiiAn mire
tiép lue pbàt tricn, dói mói và dugc coi là "bò
luAt"

dao
due
cùa xà bòi, giù
vai tró chi phói, quyét dinb hành vi dao due cùa con ngirói.
Càc nguyén tac,
chuàn mire
dao
due
giùp con nguói biéu duge ràng,
trong
cuge
song
co nbùlig
vice eó
the
làm dugc, eó nbùng vice kbòng nén
làm, và nén hành dòng nbu
thè
nào cho dùng, diéu gì pbài
tir
kiém ebé, v.v.
ngliTa
là nò làm cho con ngu'ói khi hành dòng pbài
tuàn
thco nbùng yéu eàu,
nbùng ràng bugc boàc nbùng diéu
càTn
ky cùa xà bòi. Tuy nhién, vice
tiiAn
theo nbùng nguyén tac, chuan

mire
dao
due
kbàe vói vice
luAii
thù
luAt
phàp.
Trong dao
due,
vice hành dòng theo càc nguyén
làc,
cliuAn mire
là do
su
tu
nguyén, nói càch kbàe, "càc
churìn mire
dao
due
phàn ànb
tnib tAÌ
yéu dao
due ma
kbòng
co
càc
sàc luAt
dac biét de hgp phàp boa su boat dòng cùa nò"
|43,4|.

Ngirgc
lai,
luAt
phàp dugc àn dinb dirai dang càc sàc
luAt
i\o
Nhà niróc
bau bànb. Mat kbàe, chù
thè
cùa su sang tao ra nbùng chuAn
mire
trong
luAt
phàj)
bao gió cùng là mot nguói boàc mot nhóm ngirói -
ebang
han, trong xà
bòi
|-)liong
kién là vua chùa, trong xà bòi hien dai là co quan lap phàp (Quóc
bòi).
Con chù
tlic
cùa su sàng tao ra càc nguyén làc và
cliurui mire
dao
due
là
loàn
bò xà bòi hoàe giai

cA'p lànli
dao. Và nén nlur trong
iho
due,
su
lu
y thùe
eùa con nguói hoàe
dir
luan xà bòi bào dàm ebo vice tuAn thù eàe
ebuàn
mire,
(Ili Iroiìg Inai
pluip,
ngoài
vice
do ra,
vice tuan (liù
cac
chuan
muc duoc
b;'io
dani
b(Vi
niòl lie Ihòng cirdng che cùa
Nhà nuóc.
Nhu
vay, dao
due
là

mói
bò phan
cùa
kicn
Ime tliuong Ifìng
c(')
kcl
cau
phùc lap, duoc hình
lliành Irong lao
dóng và
h'i
san pham cùa boat dòng
co
y
lliù'c
cua con
nguòi.
MA.v cilii (l'i (le (lanli ^ia
dao
due:
li
Hoat dòng dao
due,
là nbùng boat dòng xà bòi cùa con ngirói theo
nbu'ng quan niém và dòng co
nliat
dinb (nbùng bànb vi, càeh cu xù cùa mot
tAp
hgp nguói dà tró thànb phong tue,

lAp
quàn, )
Nhung quan he dao
due,
là nbùng quan he qua lai giùa con ngirói vói
con ngu'ói trong xà bòi và su diéu ehinh nbùng quan he dò; ebùng
dirge
biéu
bién Irong nbùng bìnb thùc kbàe nbau cùa bon
pliAn,
cùa yéu eàu dói vói con
ngirói (hrang tAm,
ngliTa
vu,
phrìm
càch, tiéu
cliufin,
tràeb nhiem).
y
thùe dao
due,
là su phàn ànb nbùng quan
he
trén ó dang nbùng c|uan
niém
thfeli
hgp
(niiùng
tiéu chuan, nbùng nguyén tàe, nbùng ly tiróng xà bòi,
nliùng kbài niém

lliién
và àc, quyén
Igi
và tràeb
nliiéni,
ngliTa
vu va
luong
làm, còng bang và
bài
còng).
TAÌ eà nbùng hình thùc này cùa dao due dugc hgp
nhAÌ
thànb mot
he
tbóng, dugc sàp xép mot càch
lògfc;
ebùng cho
plicp
kbòng chi i\\\y dinb
ma
eón luan ebùng và dành già mot càch
nhà't
dinb nbùng bànb dòng dao
due.
Khi
{\p
dung
chiìng
vào càc

ITnb
vuc kbàe nbau eùa dói
song
xà bòi, se bìnb
thànb nén nbùng c|uy tàe dao due cbuycn
bici
(dao
due
lao dòng, dao
dire
ngiié
nghiep,
dao dù'c sinh boat, dao
due
kinh doanh, v.v.). Nbùng
iiu\
tàe
nà\
ebi là nbùng
ITnb
vuc dao
due tu'ong
dói dòe
lAp
trong he tbóng
liiòng
nb;il
eua dao
due
nói chung.

irong beh
su
bìnb thànb và pbàt trién dao
dire
cùa loài nguói, eó nbùng
nguyén
làe,
ebiiAn
muc dao
due
chung
elio
moi thói dai
(song
tiiien,
yen
quy
lao dòng,
Irung
lliu'e),
nbu'ng vàn eó nbùng nguyén làc,
eliuAn mire
ebi pbù
bop vói
lirng
giai doan beh
su nliAÌ
dinb.
He
tbóng càe

eliiiAn mire
dao
due
luòn liiòn |")liàl
Iricn,
bién dói cùng vói su pbàt tricn eùa eàe quan he \à bòi,
dàe biét là quan
he
giai
cA'p
và quan he san xuA't vAt
eiiat.
Bòi
vi, dao
due
kbòng pbài là
san plifìm
cùa
sue móinb
siéu tu nhién,
ma
là san
pliAm
cùa boat
dòng
e()
y thùe cùa còng dóng. Nò eó nguón góe
tu
lao dòng,
tu

eàe boat
dòng song cùa con ngUÓi.
Co
the nói, "tón tai xà bòi cùa con ngirói quy dinb
noi dung cùa càe nguyén tàe, càc chuan muc dao
due
134,91.
12
1.1.3,
May nguyén tàe và chuan muc dao
due
trong lich su phat trién eùa
càc hình thài kinh
té-
xàhpL /
- Xà hòi còng
san
nguyén thuy là xà bòi so
kliai
cùa
loài
nguói. Do
trìnb dò
san xuAÌ
và trình dò nbAn thùc kém,
qua pliu lliuòc
vào tu' nhién,
s;ìn
pliAm
lao dòng làm ra vói

so lirgng
ft ói, dàn tói vice ngirói nguyén thuy
(jiià
pilli
tliuoe
vào nbau
de
duy
tri
su tón lai cùa mình. Su
pini lliuòe
này
con ibé
bién ó tìnb trang ngirói nguyén thuy
chUa
eó y thùe
ve
eà nbAn,
nià ehi
eó y
ibùe ve "tbàiili
vién cùa
toc
loài".
Tu
dò, xà bòi hìnb
tliànb
nguyén
lac
và

eliuàn mue dao
due:
chù
ngliTa
tap
Ihé
(tuy
chi
trong pham vi
tlij
toc,
bò lae);
linli
tu'ong trg, bop tàe
lAn
nbau; nguyén tàe bìnb dang
ve Igi
fch và lao dòng.
Dò là
ilicìi
ihién.
Ngugc lai, coi ha)
cón^
là fai
cu'.
Và
de
diéu ehinh bànb vi
eùa con ngirói, chuan mUc
kliuyén klifeli

là phàn phói còng bang; eliuàn mue
ngàn càm là khóng
lay
phàn cùa nguói kbàe.
-
AV7
hòi
ehiéin huii
nò le, là xà bòi
co
giai eap dàu tién trong lich
su
loài nguói.
Day
là xà bòi tàn bao nhat trong lich
sir
nbàn loai. Dao
due
eùng
mang
linb
giai
càp
và
dà'u
tranh giai
cA'p.
Dao
due
eùa giai eap nò le dói lap,

&i\u Iranh
gay
gài
vói dao
due
cùa giai eap chù nò. Ngirói nò
le
bi ehù nò dói
xù nhu con
vai,
bj coi là thù còng cu biét nói. Tuy song dirói
che
dò bà kbàe,
nhung nbùng yéu tó dao dù'c tién bò vàn dugc hình thànb và àn sàu, bàm ré
trong quàn ebùng. Do là su say
me
lao dòng, sàng tao,
de
cao tfnh trung
lliire,
pliAm
banh, danh
dir
con nguói, càm ghét àp
bue,
tàn bao,
glict
su dói
Ila,
V.V Dò là nbùng già tri dao

due
vAn dugc quàn ebùng giù gin và bào ve
ng(xTi
y muón cùa giai
cA'p
chù nò. Nbùng tu lu'óng tién bò này eón làe dòng
dén suy
iigbT
và hành dòng cùa làng
lóp
trén (ehù nò và dAn tu do) khién ho
pbài eó
lliài
dò thién chf bau dói vói nguói nò le. Cùng
co
nbùng ebu nò
trong luo'ng tAm cùa mình dà thay dugc tràeb nhiem
de elio
nò
le
eó vice
làm,
hoae bào
ve,
nuòi duóng ho khi gap tai nan, thu xép
elio
ho eó diéu kién
ihoài
mài de lao dòng, néu chù nò nào hành ha, dành dàp ho, buge ho pbài
bó tròll Ibi coi là mot tói

lòi,
v.v.
Nbùng hành vi và quan
he
ùng
xir
cùa quàn
ebùng
dà tàe dòng dén
nhiéu nhà
lU tu'ong
cùa giai
cAp
chù nò. Ho eùng dóng lìnb vói quàn ebùng
13
Irong
vice phé phàn nbu'ng thói
liir,
lAI
xAu nhu
tnib Ibam
lani,
feb
k\,
già
dói,
eoi khinh sinh mang con nguói.
(?bàng
han, nhà triét hoc
lipic|u\a

dà
khuyén
iibù
moi ngu'ói pbài
co
lìnb
lliuong
yéu
lAn
nbau. Và òng ebo rang
moi nguói déu eó quyén dugc biróng banh phùc; con nguói eó the
Ibay
dói
niém
klió
banh, co the dat tói banh phùc.
Co Ihé
nói ràng, trong kbuòn
kliò
bà kbàe eùa
che
dò chiém hùu nò le, giói chù nò vàn pbài tbùa nbàn và duy
tri ó
mire
dò nào dò nbùng quan niém, quan
he
dao
óùc
tién bò. Tal nhién,
nbùng ebuAn

niUc
dao
due
ó giai doan này dà bién dang thco
eliiéu liuóng
eó
Igi
elio
giai
cA'p
tbóng tri, nhung ebùng vàn co làc dung eànb tinh con nguòi
liuónu
thién.
-
Che
dò phong kién cùng là
che
dò
co
nbiéu
luAl
le bà kbàe, eó nbùng
quy ebé ngàt
nglièo,
nhirng
nbùng yéu tó dao
i\ùc
tién bò vAn dugc duy
tri.
Cbfnh

nliQ'ng
yéu tó dao
due
tién bg dà thùc
day
xà bòi phong kién pbàt trién.
Giai
cA'p
dia chù phong kién dà bién nbùng tu tuóng Ihòng tri
tliànli
nbùng
chuàn
mire,
quy làc dao
due
de phue vu cho muc dfeh cùa ebùng. Tal eà
nbùng
tliuyét
dao
due ve
Nbàn, NgbTa,
Le,
Trf,
Tni
bay càc
tliuyét
l^im
Cirong,
Ngil
Thiróng,

Tam Tòng,
Tu
Due ra dói ó
Phirong
Dòng là nbùng
tliuyél
duge duy
tri
triét de nbam bào tón
che
dò phong kién. Tuy nhién, dirói
che
dò này, quàn chung nbAn dAn vAn duy tri và pbàt buy nbùng quan niém
dao
due
cùa mình. De dói
làp
vói
chu^n mire
dao
due
cùa giai cAp dia ehù
tbóng tri, quàn ebùng nbàn dàn dua ra nbùng
cliuAn mire
riéng pbù bop vói
mình
("Pliép
vua thua
le
làng"), the hien nbùng quan

he
tinh càm yéu lliuong
gàn bó, dùm hoc,
day
tìnb nbàn ài: "Là
lànli
dùm là
ràdi",
"Chi ngà
cni
nAng",
"Bau
ai thuang
lày
bf
cùng",v,v.
boàc khuyén bào nbau
song
trung
thue "Dói
elio
sacli,
ràch
elio
tham". Dae
bici,
ho
de
eao tinh yéu lao dòng,
su eàn eù, chàm ehi,

de
kbòng ngùng nAng eao nàng
siiAÌ
lao dòng, lao ra
nhiéu eùa cài
vai
eliA't:
"Ai ai
elio
bó ruòng boang; bao nbiéu
lAe
dal, tàe
vàng bay nbiéu". Dói vói
clia
me Ibi pbài
biéì:
"Còng
eba iiliir iiiìi I
bài
SOM:
nglùa
me nhu nuóc trong nguón
cliày
ra". Irong
cpian he
vg
elióng.
lìnb
chung thuy,
long

vj
tlia
cùa ngirói
phii
nù duge
de
cao: "Chóng la ào ràch la
tliuoriig;
ebóng nguói ào gAm
xùn^
hirang
màe ngu'ói, " bay "
Song
dai eà
làn
bici
lam:
pbài duyén chóng vg ngàn nàm cùng
elio",v.v.
Nbùng tu lu'óng, tìnb càm dao due eao dep eùa quàn ebùng dò dà
llure
su tàe dòng dén tu tUÓng cùa mot bò phan tién ho trong giai
eà|^
ibóng
tri,
hình thànb ó ho nbùng quan diém, tu tiróng dùng mùc, eó tràeb nhiem
tiuóc
nbàn
dCm.
Mg quan niém luang tAm cùa ngu'ói

làm
quan, làm tuóng pbài
"Vua sàng, tói bién, quan thanh
liém
". Khóng
Tir
yéu eàu:
"QuAii
-
qiiAii,
thàn thàn, tu - tu" (Vua pbài ra vua, tói pbài ra tói, con pbài ra
c(ìn).
\\o elio
ràng ngirói quàn tu pbài biét dua vào dàn, tin dàn, lay dAn làm góe, bòi dò là
"ké sAu, ré
ben";
pbài biét
lA'y
NbAn,
NgliTa de yèn
dAn
bòi
dò là
"lliugng
sàch"
de
giù nuóc.
- Chù nghìa tu bàn ra dòi, do
là
mot buóe tién eùa lich su loài ngirói.

Nò
lliùe
day su pbàt trién cùa lue
lugng san
xuat, nhung quan
he san xuAl
dua trén
che
dò chiém
hiAi
tu nbàn
ve
tu liéu
san
xuat lai ngày càng
niAu
lliuÀii
vói su pbàt trién
cùa
lue lugng san
xuàl
dò. Su bat còng trong xà bòi tu
bàli
ngày càng lón. Do nbùng thù doan canh tranh ngày càng tinh vi và tàn
bao,
chù nghTa tu bàn da
gay
cho nbàn
loai
vò vàn tham boa. Tuy nhién

efing
plìài
tbày ràng, trong
che
dò tu bàn chù nghTa, Igi fch cà nbàn
dvWi:
de
eao,
do dò cà nhan dugc giài phóng kbói nbùng ràng bugc cùa dang càp phong
kién. Con nguói dà y thùc dugc bàn thàn mình và biéu dugc y nghTa cà
nliAii
cùa bàn
lliAn
mình.
Nbu'ng
mat kbàe, y thùc con ngirói dàn dàn thfch
iiglii
vói
quan he tu hùu, quan
he
tbi truóng, và nguyén tàe "mua bàn" duge
dira
vào
trong mói quan he qua lai giùa nguói và ngirói
ve luAn
ly. Vi
thè,
trong xà
ligi
này, dinb hiróng già tri chung

ve
su giàu eó nhu
là
già tri cao nhàt, eó y
nghìa
nliat
cùa
eiiòc
song.
Nhiéu nhà tu tuóng tu san dà de cao quan diém
"duy
Igi",
"vi
Igi",
"vi ky", thAm chf dà "dành dóng già tri cùa con ngirói vói
già tri
bang
boa"
115,831.
O
quan he này, con nguói ngày càng tró nén feb
ky, dao ly ngày càng suy
giani.
Boi vi,
chùih
giai
cA'p tir
san "dà bién
niuìng
pham già eà nbàn eùa con ngu'ói Ihành mot già tri trao dói don

tliuàn.
N(')
dà
(lem
tu do buon bàn dóc nhat và tàn nbàn thay
elio
nhiéu
tir
do dà
giànli
duoc
bang
mot già
dal"
121,544).
Le
nin cho ràng, trong xà bòi eó giai cA'p, luòn eó bai nén vàn boa tón
tai:
tlìù
nlìàt,
nén vàn
boa
cùa giai càp tbóng tri, là nén vàn boa gùr dia vi
Ihòng
Iri;
\ÌÌÙ'
hiù,
nén vàn boa cùa nbàn dAn, là nén vàn
iioà
dói

làp \'(Vi
nén
15
vàn
iioà
cùa giai càp thóng tri và co tfnh xà bòi ehù nglùa.
Ve
dao
due
eùng
vày, vi dao
due
là mot bó phàn quan Irong cùa vàn
boa.
Cùng vói dao
due
cùa giai càp tu
san,
dao
due
cùa giai càp còng
nliAn
và
nliAii
dàn lao dòng
cùng song song lón tai và co ànb
buong
ròng rài trong xà bòi tu' bàn, và
lA't
nhién,

ve
nhiéu mat, no dói
lAp
vói dao
due
tu
san.
Dao
due
eùa giai eàp
còng nbàn và nbàn dAn lao dòng luòn eó xu hiróng
viron
tói nbùng già Iri dao
due
mói, tién bò - dao
due
cùa nbùng còng dAn tu do và sàng tao,
e(') iràeli
nhiem vói dAn
toc,
vói
io
quÓc và
nliAn
loai. DAy cùng ehfnh là tién de dàn
dén vice hình thànb dao
due
cùa xà bòi mói - xà bòi xà bòi ehù nglùa.
-
Chù

ngfifa
xà
hai,
là xà bòi vói muc tiéu giài phóng con ngirói
iboàt
kboi moi àp
bue,
hòc
lòt
và
nigi bàT
còng trong xà bòi,
dcni
lai nbùng già tri
eliàii
eiinih,
tòt dep cho con nguói, làm
elio
quan bé nguói vói ngirói
Irò
nén
tòt dep và banh phùc. DAy là mot xà bòi kbàe
ve
chat so vói càc xà bòi
Iriróe
dò.
CIùiili
vi vay, dao
due
xà bòi ehù nghTa pbài "là mot nén dao

due
kéì
linb
(luo'e
nbiéu
linli
boa già tri cùa moi thói dai, dai dicn
xùng
dàng
lìbàl
ebo
loàn thè
liliali
loai tién bó, cho Igi feb eùa nbùng nguói lao dòng
tién
toàn
thè
giói"
139,271.
Nbùng nguyén lae,
chucin mire
dao due xà bòi ehù nghTa
diroe
bìnb
Ibànb
eiing
vói sU nghiep dàu tranh giài phóng giai cAp, giài phóng dAn toc.
f)ó
là
long

yéu nuóe và tinh thàn quóe té,
long
trung thànb vói ly tiróng eóng
san.
Giai eàp còng nbAn và nbùng nguói lao dòng coi dò là
pbAiii
ehàl dao
dire tliiéng
liéng.
cao quy, là tiéu eliuàn eao
nliàì
de xàe dinb già tri bànb vi
và eàe quan
he
giùa nguói vói ngirói. Trong xà bòi kbòng eó giai eàp, moi
nguói déu dugc bìnb
dàng,
dugc dói xù nbu nbau, và ho eoi lao dòng là diéu
kién
de
boàn thién con nguói, lao dóng kbòng nbùng
elio
mình
nià
con ebo
eà toàn xà bòi. Vi vày, lao dòng trung thue,
lAii
tAm,
lAn
lue vi ehù nglùa xà

bòi eùng
dirge
càc
giai
cA'p,
càc tàng lóp trong xà bòi coi là
mot
Irong nbùng
nguyén tàe, chuan
mire
dao
due.
Lao dòng duge coi là diéu thién eao nhà't.
Bòi
ehnib
lao dòng là nggn nguón pbàt tricn cùa xà bòi, nggn nguón tao ra
nbùng già tri vAt chat, tinh thàn và
phrìm
chat cùa con ngu'ói. Tu tiróng
"iigòi
mal. àn
bai
vàng",
thói liròi biéng
hi xà hòi
Icn
àn. O xà hòi này. nguòi lao
dòng duoc
huòng
ihành qua tuy theo nàng

lue
cùa
mình,
cho ncn, lao dòng
16
duge coi
là
boat dòng tu giàc chù kbòng pbài
bài
buòc. Và eung ehfnh
tu lao
dòng, con ngu'ói càng yéu quy còng viec cùa mình, biét nAng
iiiu,
gin giù
nbùng tlìành qua kbòng nbùng cùa bàn
tliAn ma
cùa toàn xà bòi. Con ngirói
tòn trong và bào
ve
tài san kbòng
chi
don thuàn là nbùng già tri vAt
cliAt,
ma
con
cà nbùng già trj
ve
trf tue,
ve
vàn boa, thAm my và tìnb càm giùa ngirói

vói ngirói.
Trong xà bòi xà hòi chù nghTa,
ve
mat nguyén ly, Igi fch cùa cà
nliAn
và
xà bòi, co bàn
là
bài boa.
Vi
vAy, chù nglùa tAp
thè
xà bòi chù nghTa là
mot
trong nbùng khuynh huóng tu tuóng và hành dòng cùa nbùng nguói
lao
dòng
cùng chung
Igi
fch.
Day eung
là
mot
nguyén tàe dao
due
quan trong
tiong
xà
bòi kbòng eó phàn ehia giai
cA'p.

Nguyén tac này dói bòi "Mòi ngirói vi moi
nguói,
nigi
ngirói vi mòi nguói", yéu eàu con ngirói doàn két, gàn bó, giùp dò
nbau Irong boat dòng trén tinh thàn tu giàc, eó y thùc tòn trong ky
luAl
eùa
lAp thè
mình
song
và làm
vice.
Cbfnh mòi truóng
lAp thè
giùp con ngirói nbàn
thùe
óuac
su ràng bugc làn nbau và eàn thiét
elio
nbau. Dóng thói
ebnih
tap
thè
là noi tao diéu kién cho con nguói tu' do pbàt trién nbu'ng già tri bàn
chat
vón eó eùa
nùnli.
Mot Irong nbùng nguyén tàe dao
due
co bàn cùa xà bòi xà bòi ehù

nglùa là chù nglùa nbàn dao.
Co thè
nói, chù nglùa nhan dao là
mòl eliuAn
mire
dao
due
xuat bién
tu
khi con ngirói biét lao dòng. Màe dù ó buoi bau
ó'AU
nò ehi là y thùc giàn don, nhung con nguói eùng biéu duge dò là dao ly
làm ngirói, là nguyén tac dao
due
ma xà bòi nào, giai càp nào eùng
de
eàp tói
nhu
là
mot
le
song.
Tuy nhién, ó nbùng xà bòi kbàe nbau, nbùng giai eap
kbàe nbau,
lliAm
chf ò nbùng con ngu'ói cu
thè,
vAn
de
dò

duac
uhm nhan và
biéu hien kbòng boàn toàn gióng nbau. Chang han, giai eap hòc
Igi
eùng nói
dén vA'n
de
nbàn dao nhung thuc
chAT
dò là su bau an, bó
llif
cho nguói nghco
khó,
cùng
(juAn
ma cbfnh giai
cA'p dò
dà
gay
cho bg bang su bóc
lòt,
làm giàu
bài
luong.
Con
dói vói xà bòi xà bòi chù nglùa, con ngirói
co
diéu kién
de
thè

bién
long
nbAn ài, lìnb
tbirong
yéu, giùp da
lAn
nbau khi
lioan
nan.
Ò
dAy,
sir
giùp dò luong
Irg
là vò tu, tu nguyén, xuat pbàt tu tam
long
cùa con nguói
dói vói con nguói trén
caso
bìnb dang và tòn
liwigjAjvuliau '^——-^
1
>ffi7-^5
[
Qua thue
técuòc song
cùa con nguói và xà bòi loài nguói, la eó the nói
ràng, dao
due
là mot trong nhùng hien tugng

plió
bién cùa xà bòi, eùa moi
thói dai. Dao
due
lón lai mot càch tal yéu
kbàeli
quan, nbàm diéu
ehmb
y
thùe,
bànb vi, quan
he
ùng xù'eùa con nguói vói nbau trong xà bòi.
()
dàu eó
con ngu'ói tbi
ò
dò
co
nhùng quan he dao
due.
Dò là nbùng quan
he Ihé
bién
tinh yéu trong sàng, sU thuy chung,
long
nbàn ài, trung thue irong eàe
t|uan
he vg ebóng, bau he;
long biéì

on và su tòn
knih
dói
vcVi
tó tién, eba anb: y
thù'e
ve phriin
banh
Nhìii
chung, trong xà bòi eó mòl bién tugng
pliò biéiì
là
con ngirói luòn eó nhu
eàu
huóng tói nhùng già tri dao
due,
song
ihièn.
eó
fch,
nliAii
dao, làm trón càc nglùa vu dao
due
dói vói xà bòi. Nhùng già tri
dao
due
khi dà dugc bìnb thànb ó con ngu'ói tbi eó tàe dòng tró lai xà bòi
thco ebiéu
buòyn^
tfeh

cuc,
làm
cho xà hòi tién lén.
BAI ky xà bòi nào, dac biét là trong xà bòi eó giai eap dói khàng, eùng
j-)b;ii
hình thànb nhùng nguyén tac
song de
con ngu'ói
tir
nguyén luan thco
nbàm bìnb on
trai
tu xà bòi; duy tri su' tón tai và pbàt tricn cùa mòi eà
nliAii;
diéu
boa
càc mói quan he giùa nguói vói ngirói, giùa càe giai cAp, và giùa
eàe tap doàn kbàe nbau trong xà bòi; dàm bào vùng chàc
elio
boat dòng eùa
bò mày Nhà nuóc, v.v,
Dao
due
giùp ebo con nguói boàn thién tfnh càch cùa minh. Nhùng
ngirói eó
due
banh
bao
gió cùng co nhùng
pliAni

chat dao
due
cao quy.
Dao
due
là nhu
eàu,
là eòi nguón cùa banh phùc. Mot xà bòi tòt dep
ehfnh là a chò tao ra dugc nhùng con nguói luòn luòn eó y thùe và nàng lue
thue tién,
de
bànb dòng vi ngUÓi kbàe. ThAt
de
càm nbAn, khi
mot
ngirói eó
long
vi tha giùp
da
nguói
kbàe,
chùili
là bàn
tliAn
anb ta dà "làm
pliùe"
elio
mgi ngu'ói. San do,
ehfnh
anh ta cùng càm tbày eugc song cùa minh dep bon

lén,
co
y nglùa và banh phùc han. Dùng nhu Màe dà nói: Ngirói banh phùc
nbàT
là ngUói dem lai banh phùc nhiéu nhat
elio
ngirói kbàe. Dóng thói,
nhùng ngirói gap boàn eànb khó
khan,
se rat banh phùc khi duoc ngirói kbàe
giùp da vò tu.
*
Y thùc dao dù'c phàn ànb nhùng quy
luAI
pbàt trién eùa xà bòi dirói
hìnb thài già tri, ma trong dò nhùng già tri co bàn
cliùili
là cai
ihicn
và
finh
nhafi
dao. Vói y nglùa dò, dao
due
là nbàn
lo
tal yéu eùa su
liéìi
bo \à bòi
loài nguói. Bòi vày, kbòng

thè
quan niém duge su tòn lai eùa xà bòi
ma lai
kbòng eó dao dù'c.
1.2. Dao
diìc
kinh doanh vói tu
càch
mot bg phan cùa dao
diìc
xà hòi
7.2.7.
Kliài
niém dao
due
kinh doanh
Dao
due
kinh doanh
chnili
là dao
due
nói chung duge vàn dung vào
toàn bò càc boat dòng và quan he kinh doanh
(san
xuat,
buon
bàn và dieh vu
sao ebo sinh Igi). Nói càch kbàe, néu dao
due

xà bòi là "cài chung" Ibi dao
diìv
kinh doanh là "cài dàc thù".
Co
ibc
biéu mot càch don giàn, dao
due
kinh doanh là nhùng
(|iiy
làe
dao
due
duge vàn dung vào
qua
trình boat dòng kinh doanh, và tói ebùng tró
thànb
ehurin niUc
chi phói hành vi eùa càc nhà doanh nghiep, duac càe nhà
d(ìanb ngliiép
eùng
nhutoàn
xà bòi tbùa nbàn và noi theo.
Tiiy
nhién, kinh doanli là boat dòng gàn
Iién
vói Igi feb kinh té,
do
vAy,
su
thè

bién trong ùng xù
ve
dao dù'c cùa nò kbòng boàn loàn gióng eàe boat
dòng kbàe. VAn
de
dao
due
kinh doanh pbài dugc dat ra và giài quyét Irong
mói quan he
tirong
ho
ve Igi
fch giùa ba chù
thè
cbfnh cùa nén kinh té
ibj
truóng: ngu'ùi déu dùng - nhà doanh nghiep - Nhà
niróc.
Giùa ba chù
liié
dò
co
mòi quan he vói nbau và ànb hiróng tói loàn bò
qua
trình kinh té. Viée
giài quyét dùng dàn
Igi
fch cùa càc chù the trong mói quan
he
này

se
eó y
nglùa
(luyél
dinb dói vói viée tón tai bay kbòng tón tai dao
due
kinh doanh.
Trong mói quan he trén, nguói tiéu dùng giù vai
Irò
dàe
bici
quan
trgng. Ho là trung tàm cùa tbi tru'óng, là nguói quyét dinb su lón tai eùa eàe
doanh nghiep, là "Thugng
De".
Chùng la déu biét, yéu tó quyét dinb dói vói
su lón lai và pbàt trién cùa doanh nghiep là Igi nbuAn.
Nliirng,
Igi nliuAn pini
Ibuòe
vào dAu? Nò boàn toàn pbu
Ibuòe
vào
sue
mua eùa ngirói tiéu dùng.
Néu
bang boa chAÌ
lugng kcm, bìnb thùc xau, bay già
qua
eao so vói già tri

cùa nò
Ibi
ngu'ói tiéu dùng
se
kbòng mua,
lioàe
ehi mua mot làn vi eoi nhu
"hi màe Ina". Chi co
thè
kiém duge Igi nhuAn
lAu
dai,
ben
vùng Ihòng qua
vice thoà man tòt nhà't nhu eàu cùa nguói tiéu dùng trén tbi truóng. Dò
ehnih
là thè
hien kinh doanh co dao
due.
Bai vay,
triróc
khi
dira bang boa
ra tbi
tru'óng, lillà kinh doanh eàn pbài nghiém
tue
xct xem liéu
bang
boa eó bàn
duac kbòng, và co nèn dem bàn kbòng, chù kbòng pbài eù co

bang là
dcm
bàn, theo kiéu "chup
giàt",
"song chét mac bay".
Dao dù'c kinh doanh dòi bòi khi nhà kinh doanh thu dugc
Igi
nliuAn,
Ibi
dóng
Ihói
eung pbài dua lai
Igi ich
cho nguói tiéu dùng.
Hiire
tién
euóe song
cho
tliAy,
nhà doanh
nghiep
nào ma cà trong tu duy
lAn
hành dóng déu eoi
khàch
bang
là "Thugng
de",
tbi nhà doanh nghiep dò sé thànb còng.
Trong

qua
trìnb thoà
man
nhu eàu cùa ngirói tiéu dùng trén tbi truóng,
tà't yéu
sé xuA't
hien mói quan bé canh tranh giùa càe nhà doanh nghiep. Su
canh tranh này dugc the bién
ò
mgi
ITnb
vuc: san xuat, mua, bàn, giùa mua
và bàn. Càc cuòc canh tranh này làm này sinh nhùng màu tliuàn giùa càc
doanh nghiep. Càch giài quyét càc màu tbuAn dò kbòng the kbòng
Iién tiuan
dén van
de
dao
due
kinh doanh. Tal nhién, canh Iranh eó dao
due
là eanh
tranh
lànli
manh, chAn ehfnh. Ngugc lai, dò là canh tranh kbòng lànli manh -
dùng
mànli
khóe,
thàm
chf dùng thù doan

xà'u
xa
de
"mua tranh, bàn
eiróp".
Ben
canh canh tranh, càc doanh nghiep
lai
eó su' Iién doanh, Iién
kéì
vói
nbau. Su Iién doanh,
Iién
két này cùng
Iién
quan dén van
de
dao
due
kinh
doanli.
Frong
co
che
tbi truóng, rat nhiéu doanh nghiep
ben
két vói nbau vi
mue liéu pbàt trién kinh té dat nuóc, pbàt trién
sue
san xuàl eùa doanh

nghiep, tàng
klià
nàng canh tranh, và phue vu tòt bon nùa dói vói
kliàeli liàiYg
ve
ehàl lugng và so lugng, v.v. Nbin chung, eàe doanh nghiep khi Iién doanh.
lien két déu dàm bào chù
"///?"
vói nbau,
tu
dò tao diéu kién giù ehù
"////"
vói
kbàeb
bang.
Nbirng
kbòng ft doanh nbàn Igi dung
Iién
doanh, Iién
kèl
de
thue bién bànb vi
lùa
dào,
gay lliiét
hai
elio
dói tàe
Iién
doanh, ebo nguòi liéu

diing
và xà bòi.
'Hong ba ehù
thè chnih
cùa tbi truóng, Nhà nuóc là ngirói càm
lai dira
con
tliuyén
kinh té
dà't
nuóc dén muc tiéu dà dinb, cho nén, Nhà niróe
pliài
bau hành và thue hien nhùng muc tiéu chién
lirgc
cùa nùnh.
Dircrng
nhién,
nbùng ehù
IrUoiig,
bién phàp eùa Nhà nuóc sé làe dòng dén eàe boal dòng
20
cùa càe doanh
nghiep.
Càc doanh
nghiep
nén giài quyét mÓi quan he
Igi
fch
dò nhu
thè

nào
de co
the coi là co dao
dire
kinh doanh. Rò ràng càe doanh
nghiep
kbòng dugc làm trai vói nhùng luàt
le,
cbfnh sàch cùa Nhà niróe,
kbòng dugc trón
tbué,
buon
lAu,
san
XUAT
và
buon
bàn
mài bang
quóe
càTii.
Viée trón tbué,
buon
lAu,
san
xuà't
và
buon
bàn mal
bang

quóc càm là diéu
hình eùa hành vi
Ihiéu
dao
due
trong mói quan he giùa doanh nghiep và Nhà
nuóc.
Buon
làu,
trón tbué là nhùng boat dòng
gay thA't ihu
nguón ngàn sàch
Nhà nuóc, là nhùng hành vi vò
Iràch
nhiem dói
vai
nglùa vu cùa eàe doanh
nghiep.
Buon
lAu,
dàe biét
là nliAp
làu qua bién giói nhu ó nuóc la hien nay,
ma
eàe
pbmrng
tién thòng tin dai chùng tbu'óng
lén
tiéng.
Ibi ngoài viée trón

tbué,
nò
con
góp phàn
"bop
chét" nhiéu ngành san
xuA't
trong niróc. vSàn xuat
và buon
bàli
mal
bang
quóc cAm là tiép tay
elio
càc té nan xà bòi - mot vàn
de nliùe
nhói hien nay. Tom lai, nhùng hành vi trén trong kinh doanh dà và
dang gay khó
khan
cho Nhà nuóc trong viée thue hien càc mue tiéu kinh té
-
xà bòi và Irong vice quàn ly, diéu bànb dà't nuóc.
Trong mói quan he giùa Nhà nuóc vói càc nhà doanh
nghiep
và ngirói
tiéu dùng, Nhà nuóc là mot chù
thè
quan trgng trong nén kinh
té
Ibi Iriróng.

Nhà niróe
là
ngirói dai biéu
elio
Igi fch xà bòi, là nguói
cpiyét
dinb su Ibànb
còng bay
lliat
bai
Irong
viée thue hien càe mue tiéu pbàt
Irién
kinh té xà
bòi.
Vi vày, su diéu tiét cùa Nhà nuóc dói vói nén kinh té là kbòng Ihé Ihiéu.
Su diéu tiét dò, thòng qua ehù
triiang,
chùih
sàch và luàt le eùa Nhà nuóc
ma làe dòng tfeh euc bay tiéu
ciré
dén boat dóng cùa mòi
cUìaiih
nghiep. Do
dò,
mòi bién phàp, mòi
clùnli sàch Iriróc
khi bau bànb eàn duac phàn
lieb

và
xAy dung trén
liiAn
eù khoa hgc chàc ehàn, eó
tùih
dén mói quan bé giùa càc
chù
thè
trong ncn kinh té'. Mot cbfnh sàch dùng dan sé eó
tàe
dung thùe dAy
boal dòng eùa càc doanh nghiep, thùc
dfìy
su pbàt trién eùa nén kinh té dà't
nuóc;
mòl cbfnh sàch khóng dùng dan sé dàn dén nbùng
liAu
qua ngugc lai.
0 nuóc la bién nay, nhùng duóng
lói,
clùnli sàch eùa Nhà nuóc eó Iién
quan dcn boat dòng cùa doanh nghiep, dai bò phan là dùng dàn. Nbó vAy,
chùng la dà dal
duge
nhùng thànb tuu lo lón trén
hnli
vuc kinh té
lù
khi
21

ebuyén sang co
che
tbi truòng. Tuy nhién, vàn
con
nbùng
ehfnh
sàeb
elura
thài
hgp
ly,
boàc
chua day
dù, nén dàn lói han
che
boat dòng kinh doanh nlur
tìnb trang tbué chóng lhué(mòt
san
phAm khi dua ra dugc Ibi tru'óng pbài
Irai
qua qua nhiéu làn dành tbué
kbàe nliau
trong qua trình vAn hành
tir
doanh
nghiep này dén doanh
nghiep
kbàe, làm cho già Ihành
san
pham eao), ebua

co chùih
sàch bào ho
bang
noi dia, luàt bàn quyén chua
Ihàt
chat ebé, v.v.
Diéu quan trgng bon nùa, Nhà nuóe luòn
j^bài
là ngirói dai biéu
eluì
quyén Igi eùa ngUÓi liéu dùng trong xà bòi. Nhà niróe pbài bào ve quyén Igi
nguói liéu dùng, dàm bào cho nguói liéu dùng kbòng hi "tién
mài
tat mang".
Dàe
bici,
Nhà nuóc eàn quàn ly
chat
che Ibi truóng, kbòng
elio
càe nhà kinh
doanh
lùng
doan
ibi
tru'óng, kbòng
de
bg dàu co, tfeh
Irù gay
khan

liicm
bang
boa
già tao, tuy tién nàng già
bang,
"niòc
lui"
ngirói liéu dùng mot càeh
Iràng
trgn.
Dói vói ngu'ói tiéu dùng - trung tàm cùa
Ibi
tru'óng - cùng eàn pbài
thay, nbùng nhu
eàu
cùa minh pbài cbfnh dàng de co làc dung thùc
day
càc
doanh
nghiep
cauli tranh
lành
manh, dàp ùng dugc nhu eàu eùa mình,
tu
dò
làm cho cuge song cùa xà
ligi
pbàt trién theo ebiéu huóng tot dep. Ngugc lai,
nhùng nhu eàu
più

ly cùa ngirói tiéu dùng eó thè
day
càc doanh
nghiep
di
vào con duóng làm àn phi phàp, vi pham phàp luàt, vi pham Igi fch kinh
doanh, dói làp vói
Igi
fch xà bòi. Dóng thói, trong qua trình mua bang, ngirói
tiéu dùng eàn pbài trung thuc de tranh
gay
thiét hai cho nguói san xuà't,
buon
bàn. Dàc biét, khóng nén tham rè
de
trành tiép tay cho bon buon làu, trón
tbué,
ké cà bon àn càp.
L2.2.
Nhùng nguyén tac và chuan muc cùa dao
due
kinh doanh
12.2.1.
Tài nang trong kinh doanh là
mot
chuan
nii/c
dao dù'c hùng dan
Càc nhà doanh nghiep truóc
bel

pbài là nguói eó
lai
nàng.
lai
nàng
trong vice nam bat thòng tin và càc thànb tuu khoa hgc, ky
lliuAt;
trong
vice
àp dung và cài tién ky thuàt, còng
nghe,
tiét kiém nguyén
liéu
và nhién
liéu;
trong vice biét quan tàm kip thói dén dói
song vai chA't
và tinh thàn eùa nguói
làm còng, biét boi duóng và pbàt buy tiém nàng sàng tao eùa bg nbàm lao ra
«
nhùng
bang boa
eó
cliàT
lugng
lòT,
hình thùe dep, già cà
lig|i
ly, dàp ùng nbu
cAu

eùa
ibi
Iriróng, giù dugc ehù
"lui"
dói vói ngirói tiéu dìmg. lai nàng
trong vice tìm biéu, dành già
ihuc
trang cùa tbi truóng,
dir
bào duac ebiéu
hiróng thay dòi eùa eung - eàu, tu' do ma eó
thè
"di
trUóc,
dòn dÀu" trong vice
vach
kélioaeli
hành dòng eùa doanh nghiep. Tài nàng
Irong
quàn ly lai
ebùili
de
mòi dóng vón bó ra déu mang lai biéu
qua ma
kbòng \ày ra làng
pbf,
Ibai
llioàt.
Tài nàng dói vói nhà kinh doanh là vò cùng c]uan trgng, nhung lai nàng
pbài di dòi vói dao

due
vi dao
due
là nén làng nbàn càeh làm
elio
tài nàng
cua nhà doanh nghiep dugc nbàn lén.
Trong kinh doanh, nhà doanh nghiep pbài
luòn
biét dén ba Igi feb song
bànb:
Igi
feb xà bòi,
Igi
fch ngu'ói tiéu dùng và
Igi
fch cùa clùnli nhà doanh
nghiep.
Hoat dóng san
xuà't,
buon
bàn theo chuan muc này là thè bién màt
iru
vici
eùa pliuang thùc kinh doanh eó dao
due,
eó vàn
boa.
No dàm bào dugc
su két hgp giùa cài dùng, cài tot, cài dep ( Chàn - Thién - My) - vón là nhùng

chuàn mue phò bién cùa dao
due
và già tri cól lòi cùa vàn
boa
- vói cài
Igi
là
mue dfeh
Ilire
tiép cùa kinh doanh.
Chudn mire
tói cao cùa càc nhà kinh
doanh
là
coi "khàch hàng là Thugng
de"
de
"Thugng
de"
dem lai su giàu co
cho bg. Vi vay, "Y nglùa cùa cuge
song,
già tri cao quy cùa cuòc
song
kbòng
bao gió
chi
giói han trong banh phùc,
Igi
fch riéng tu cùa cà nbàn

ma
luòn
gàn Igi fch, banh phùc cùa cà nbàn vói banh phùc,
Igi
fch cùa xà bòi, cùa
còng dóng"
[13,15]
ì2.22.
Tinh
trung
thifc
là chuan
nnfc
rat quan trong cùa dao dù'c kinh
doanh
Dói vói mòi nhà kinh doanh, mot van
de bel
sue quan trgng là pbài
luòn luòn
de
cao
Inih
trung
thgc.
Trung thuc trong viée
cIiA'p
hành luàt phàp
cùa Nhà nuóc
de
kbòng di vào con duóng

làm
àn
più
phàp nlur trón tbué, làu
tbué,
san xuat và
buon
bàn nhùng mal hàng quóc càm, boàc tién bànb nhùng
dieh
VII
co hai
elio
thuàn phong my lue cùa dàn
toc,
v.v. Dói vói nhùng
kc*
bai
luong, eó
thè
dò là nhùng con duóng
de
"bài" ra tién, nhung dóng thói,
dò eùng là con duóng ngan nhat
de
di lói nhà
tu
và
plià
san.
Hùéu

trung
Ibire
cùng eó nglùa là ihiéu tài nàng kinh doanh ehàn
ebùih.
23
1'fnh
trung llure
con
eàn cà trong giao tiép vói bau
bang
và
ngUi^i
tiéu
dùng, nbàm dàm bào
chat
lugng hàng boa và dieh vu dùng nhu nbùng diéu
dà giói Ihiéu và quàng cao. Kbòng dùng cài
bòng
bay, bào
nlioàng,
bé ngoài
che day cài già dói, thàm chf dòe hai
ben
trong, de
miéii
sao thu duge nbiéu
lai.
vSu
trung thuc này se giùp cho san xuAT,
buon

bàn nói riéng và eà nén
kinh té nói chung trành dugc nbùng hAu
qua
do su dung nhùng nguyén tieni,
vAl
liéu,
cAy
gióng, con gióng
chA't
lugng kém, dàn lói man bòng và dòe hai.
Ngoài ra, nhà
kiilh
doanh cùng
eàn
trung thuc ngay cà vói bàn thàn
mình
de
kbòng
bòi
lo,
tham
6,
thut két, "chiém còng vi tu", dù hàng ngày,
bang gió tiép xùc vói tién và hàng, lai eó quyén quyét trong tay
ma
kbòng ai
biét ngoài luang tàm cùa mình.
1.2.2.3.
Thài dò tón trong nhùng
ngirài eóng sir

và
ditó'i
quyén
Trong thói dai ngày nay,
bai
eù mot doanh nghiep nào cùng ehi eó thè
thànb còng làu
ben
néu nhà quàn ly biét kboi day và pbàt buy duge tinh thàn
tràeb nhiem, y thùc tu giàc, niém say
me
sàng tao cùa dòi ngù eàn bò, vién
cliùe
và nhùng nguói lao dóng
tiuc
tiép bang càeh dói xù vói ho
nbir
nhùng
con nguói, bon nùa
nhu
nhùng ngu'ói anb em gàn bò vói nbau trong mot eòng
dóng
song
eón.
Bòi
vAy cùng vói
lai
nàng và trung
lliu'e,
diéu kbòng

liié tbiéii
trong dao
due
eùa nhà doanh nghiep eón là tbài dò tòn trgng
phàiìi gi;ì
và
quyén
Igi
clùnli dàng cùa nhùng ngu'ói còng su và dirai
cjuyéii.
ITuli
Irung thirc, thài dò tòn
Irgng
con nguói và nhiéu
due luili
kbàe nùa
eùa nhà doanh
nghiep
pbài dugc coi là mot
nliAii
càeh song kbòng ehi do
phàp luàt bay mot ménh
lénh,
chi thj nào tao
la.
Nbùng
due tnili
dò eàn duac
gieo màm, vun dàp và
rcii luyén suol

cà cuge dói mòi con ngirói, mòi doanh
nliAii
trong
già
dinb, nhà truóng và xà bòi.
Tom
lai,
dao
due
kinh doanh llure ebàì là mot bò phàn eùa
d xo
due
nói
ebiing.
Nhùng nguyén tàe và chuàn
mire
cùa dao
due
kinh doanh eùng
elifnh
là nhùng nguyén tàe và eliuàn
mire
dao
due
nói
eliung
duge van dung \'ào
lìnb
vire
kinh doanh nbàm diéu

cbình
bànb vi con nguói trong boat dong kinh
doanh.
Tiiy
nhién, ITnb vuc kinh doanh eó nbùng dàe diém riéng, \ì
\ày.
24
nguyén làe và chuàn
niuc
dao
due
kinh doanh eó nbùng dàe diém riéng. Dàc
diém này
Iriróc bel
thè bién a su tìm kiém
Igi nliuàn
cà nbàn tói da trong mói
quan he bién chùng vói lai
ich
xà bòi. Cùng vói su pbàt tricn cùa
ibi
truóng,
eùa
san
xuàl xà bòi,
uhùng
nguyén tac và chuàn
mire
dao due kinh doanh
eùng ngày càng boàn thién.

25