MỤC LỤC
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Lí do chọn đề
tài………………………………………………………………………………
II. Mục đích, phương pháp, giới hạn của đề tài
………………………………………………
1. Mục đích nghiên cứu …………………………………………………………… ……………
2. Phương pháp nghiên cứu ……………………………………………………… ……………
3. Giới hạn của đề tài ……………………………………………………………… ……………
B. NỘI DUNG ĐỀ TÀI
I. Đặc điểm tình hình ……………………………………………………………….
……………
1. Thuận lợi ………………………………………………………………………… ……………
2. Khó khăn ………………………………………………………………………… ……………
II. Khảo sát thực trạng
……………………………………………………………………………
1. Khảo sát về cơ sở vật chất, mơi trường xung quanh trường học ………………………
2. Khảo sát về các hoạt động cụ thể của giáo viên và học sinh trong việc thực hiện nội
dung xây dựng trường lớp “ xanh, sạch, đẹp, an tồn” …….……………………
………
III. Biện pháp thực hiện
…………………………………………………………………………….
1. Tổ chức qn triệt chủ trương và phối hợp thực hiện……………………… ……………
2. Tăng cường cơng tác tun truyền giáo dục ý thức học sinh ……………………………
3. Tổ chức, chỉ đạo các phong trào ……………………………………………………………
a) Phong trào “ Sân trường em khơng có rác” …………………………………………………
b) Phong trào “ Trường em khơng có tai nạn thương tích” ……………… …………………
c) Phong trào “ Xanh hóa sân trường” …………………………………………….……………
d) Phong trào “ Lớp em gọn gàng, sạch đẹp” …………………………………….……………
e) Phong trào “ Nhà vệ sinh của em sạch sẽ” …………………………………….……………
4. Tổ chức lao động thường xun, định kỳ …………………………………… ……………
5. Giáo dục mơi trường, giáo dục kỹ năng sống trong các tiết học …………………………
6. Phối hợp với phụ huynh học sinh xây dựng nhà trường “ xanh, sạch, đẹp, an tồn”
C. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC …………………………………………………………
D. BÀI HỌC KINH NGHIỆM ……………………………………………………
E. KẾT LUẬN ………………………………………………………………………
TÀI LIỆU THAM KHẢO
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Từ xưa ông cha ta đã quan tâm đến vấn đề môi trường sống qua các
câu tục ngữ, thơ ca: “Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm”.
Trường học xanh, sạch, đẹp, an tồn đã thật sự tạo ra mơi trường học tập,
vui chơi an tồn, thú vị, hấp dẫn đối với học sinh và giúp các em càng thêm u
q trường lớp, thầy cơ, bạn bè. Trường học xanh, sạch, đẹp, an tồn còn có ý
nghĩa thiết thực trong việc giáo dục học sinh ý thức, thói quen giữ gìn bảo vệ
mơi trường và tạo sự lan tỏa đến mơi trường gia đình cộng đồng các em đang
sinh sống, đồng thời góp phần hình thành mầm mống nhân cách tốt đẹp và lối
sống văn minh, văn hóa cho thế hệ trẻ ngay từ tuổi học đường.
Cùng với các nội dung giáo dục khác, giáo dục môi trường là một trong
những nội dung giáo dục quan trọng trong nhà trường.
Đối chiếu với Hướng dẫn số 1741/BGD&ĐT – GDTrH ngày 5/3/2009
đánh giá kết quả phong trào thi đua “xây dựng trường học thân thiện, học sinh
tích cực” ở bậc tiểu học, Nội dung 1 là “ Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp,
an tồn” và Bảng đánh giá trường học an tồn, phòng chống tai nạn thương tích
trong trường tiểu học kèm theo cơng văn số 56/SGD & ĐT ngày 15/01/2007 của
về “ Cơng tác phòng chống tai nạn thương tích và xây dựng nhà trường an
tồn” trong các năm học vừa qua nhà trường đã có nhiều nỗ lực để thực hiện các
nội dung đề ra và đã đạt được kết quả khá tốt. Kết quả này cần phải tiếp tục
được phát huy thực hiện.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được Trường ………. cũng thấy còn có
một số tiêu chí nhà trường thực hiện còn chưa thật tốt, chưa đi vào chiều sâu do
vậy cần phải tiếp tục tăng cường cơng tác quản lý, chỉ đạo để thực hiện tốt tất cả
các tiêu chí mà Bộ GD & ĐT, Sở GD & ĐT đã đề ra.
Do vậy, trong năm học ……… tơi áp dụng đề tài về cơng tác quản lý, chỉ
đạo thực hiện nội dung xây dựng trường lớp “ Xanh, sạch, đẹp, an tồn”
nhằm thực hiện tốt phong trào xây dựng “ Trường học thân thiện, học sinh
tích cực” tại Trường ………….
II. MỤC ĐÍCH, PHƯƠNG PHÁP, GIỚI HẠN CỦA ĐỀ TÀI
1. Mục đích nghiên cứu.
Nhằm thực hiện tốt phong trào xây dựng “ Trường học thân thiện, học
sinh tích cực” do ngành giáo dục phát động. Cụ thể ở đây là xây dựng Trường
……… ngày một xanh hơn, sạch hơn, đẹp hơn và an tồn tạo nên mơi trường
thân thiện đối với học sinh, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng giáo dục.
Nhằm thực hiện chủ đề năm học 2010 – 2011 do Bộ giáo dục và đào tạo
phát động: “Năm tiếp tục đổi mới quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục”.
Nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ giáo viên trong nhà trường về sự
cần thiết phải thực hiện giáo dục môi trường cho học sinh .
Nhằm giáo dục học sinh biết vai trò vô cùng quan trọng của môi trường
đối với cuộc sống và có thái độ, kỹ năng, thói quen giữ gìn bảo vệ môi trường
sống bằng những việc làm thực tế hàng ngày.
Nhằm phát huy tối đa nội lực của nhà trường, tranh thủ sự đóng góp về
sức người, về tài chính của cha mẹ học sinh, của xã hội trong việc xây dựng nhà
trường “ xanh, sạch, đẹp, an toàn”.
2. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu lý thuyết: Đọc sách, đọc các tài liệu tham khảo
về giáo dục bảo vệ môi trường, các văn bản chỉ đạo của ngành…
Phương pháp quan sát: Quan sát thực tế việc giáo dục của giáo viên, việc
thực hiện của học sinh.
Phương pháp phân tích: Nghiên cứu các tài liệu lưu trữ như các báo cáo
tổng kết năm học của trường; các báo cáo, bảng chấm điểm việc thực hiện
phong trào xây dựng “ Trường học thân thiện, học sinh tích cực” …
Phương pháp phỏng vấn: Phỏng vấn giáo viên, học sinh trong trường.
Phương pháp đàm thoại: Nói chuyện với cán bộ giáo viên, với cha mẹ học
sinh, với các em học sinh.
3. Giới hạn của đề tài
Đề tài được áp dụng tại Trường ……., năm học ………
B. NỘI DUNG ĐỀ TÀI
I. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH
1. Thuận lợi:
Trường …… gồm ……. lớp với ……… học sinh. Điều kiện cơ sở vật
chất được xây dựng khang trang, tương đối đầy đủ các phòng học, phòng chức
năng. Nhà vệ sinh, sân chơi bãi tập được xây dựng đúng qui cách.
Đội ngũ giáo viên đa số là người địa phương trình độ đều đạt chuẩn và
trên chuẩn. Đánh giá xếp loại chuyên môn hàng năm đều đạt từ khá trở lên vì
vậy thuận lợi cho công tác giáo dục học sinh.
Học sinh học chăm, ham thích hoạt động văn nghệ thể thao, hoạt động
đội,…đa số các em có ý thức tốt trong việc giữ gìn bảo vệ môi trường.
Nhà trường nhận được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của cấp ủy, chính
quyền địa phương và đặc biệt là của Phòng giáo dục và đào tạo ……… Ngoài
ra nhà trường được cha mẹ học sinh quan tâm và phối hợp nhiệt tình trong các
hoạt động giáo dục, trong việc hỗ trợ kinh phí để tổ chức các hoạt động giáo
dục.
2. Khó khăn:
Đội ngũ Ban giám hiệu có ba thành viên thì hiệu trưởng và một phó hiệu
trưởng mới được bổ nhiệm, một phó hiệu trưởng mới chuyển về trường được
một năm học. Vì vậy kinh nghiệm trong công tác quản lý chỉ đạo, sự bao quát,
nắm bắt sâu về tình hình của nhà trường, của địa phương cũng gặp những khó
khăn nhất định.
Một số học sinh con em gia đình làm thuê, làm mướn, tạm trú trên địa bàn
điều kiện kinh tế khó khăn, gia đình chủ yếu lo làm kiếm sống cho nên ít có điều
kiện qua tâm giáo dục các em.
II. KHẢO SÁT THỰC TRẠNG NHÀ TRƯỜNG
Để thực hiện đề tài một cách khoa học thì ngay từ đầu năm học tôi tiến
hành khảo sát, đánh giá thực trạng của trường bám theo Hướng dẫn số
1741/BGD&ĐT – GDTrH ngày 5/3/2009 đánh giá kết quả phong trào thi đua
“xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở bậc tiểu học, Nội dung 1 là
“ Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn” và Bảng đánh giá trường học an
toàn, phòng chống tai nạn thương tích trong trường tiểu học kèm theo công văn
số 56/SGD & ĐT ngày 15/01/2007 của Sở GD & ĐT ……… về “ Công tác
phòng chống tai nạn thương tích và xây dựng nhà trường an toàn”.
Việc khảo sát này giúp cho tôi thấy rõ tình hình, điều kiện của trường
mình khi thực hiện nội dung “ Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn”.
Kết quả khảo sát là căn cứ giúp trường đề ra kế hoạch thực hiện trong năm học
này và những năm tiếp theo.
Quá trình khảo sát được thực hiện với các phương pháp chủ yếu đó là
phương pháp thống kê, quan sát, phỏng vấn, trao đổi với giáo viên và học sinh.
Nội dung tiến hành khảo sát tập trung vào những vấn đề gồm: tìm hiểu
những ưu điểm, hạn chế trong việc thực hiện nội dung trên trong năm học
……… thông qua các dữ liệu lưu trữ của năm học …… như báo cáo tổng kết
năm học, báo cáo tổng kết việc thực hiện phong trào “xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực”, bảng điểm chấm phong trào “xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực” … ; khảo sát thực trạng cơ sở vật chất của nhà trường;
quan sát thực tế việc thực hiện của giáo viên, học sinh nội dung trên trong thời
gian qua.
1. Khảo sát về cơ sở vật chất, môi trường xung quanh trường học.
Cơ sở vật chất nhà trường mới được xây dựng, khang trang, khuôn viên
sạch đẹp, có hàng rào, cổng trường kiên cố, có đầy đủ các phòng học, phòng
chức năng, nhà vệ sinh đúng qui cách, hệ thống nước sạch đầy đủ …
Tuy vậy cũng có nhiều điểm nhà trường cần chú ý cụ thể đó là cầu thang
học sinh lên xuống nhỏ mà lượng học sinh lên xuống nhất là giờ tan học, giờ ra
chơi rất đông học sinh có thể chen lấn xô đẩy nhau gây té ngã.
Nhà cao tầng có lan can nhưng nếu đùa giỡn, xô đẩy mạnh hoặc học sinh
trèo lên lan can để chơi thì cũng rất nguy hiểm đến tính mạng nếu bị ngã xuống
sân.
Khuôn viên trường có nhiều cây cao có thể học sinh sẽ leo trèo có thể bị
ngã gãy chân, gãy tay …
Trường nằm sát ngay tuyến đường liên xã vì vậy rất dễ xảy ra tai nạn giao
thông nếu các em học sinh không chấp hành tốt luật giao thông đường bộ.
Hệ thống cây xanh của nhà trường chưa được phong phú, nhiều khu đất
còn bỏ trống chưa được trồng cây phủ xanh bóng mát, yếu tố “ xanh” trong nhà
trường cần phải bổ sung.
Khu vực xã …… có rất nhiều suối vì vậy có thể nguy hiểm đến tính
mạng nếu các em học sinh đi tắm suối mà không biết bơi, không có người lớn
biết bơi đi cùng.
2. Khảo sát về các hoạt động cụ thể của giáo viên, học sinh trong việc
thực hiện nội dung “ Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an
toàn”.
Qua việc nắm bắt tình hình thực tế tôi nhận thấy hầu hết giáo viên đã có ý
thức cao trong việc giáo dục các em thực hiện bảo vệ môi trường thông qua các
bài giảng có tích hợp giáo dục môi trường, thông qua các hoạt động thực tế như
trực nhật, quét lớp, lau kiếng ….
Các hoạt động phối hợp của Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên với giáo viên
chủ nhiệm để thực hiện nội dung trên khá đa dạng. Cụ thể như giáo dục học sinh
thông qua sinh hoạt dưới cờ, tổ chức ngày “ Thứ bảy xanh, chủ nhật xanh”, qua
các hoạt động lao động định kỳ, thường xuyên, các hội thi như thi hiểu biết về an
toàn giao thông dười cờ, thi vẽ tranh với nội dung về môi trường …qua đó đa số
các em học sinh thực hiện tốt việc giữ gìn môi trường, bảo vệ, giữ gìn trường lớp
sạch, đẹp.
Tuy nhiên qua khảo sát kỹ năng thực hành giữ gìn, bảo vệ môi trường,
phòng chống tai nạn thương tích của học sinh trong thực tế còn có những hạn chế
nhất định. Cụ thể như hầu hết khi hỏi các em học sinh “ Để giữ gìn trường lớp
sạch, đẹp em phải làm gì?” thì các em đều trả lời được là không được vứt rác bừa
bãi, vẽ bậy lên tường … tuy nhiên thực tế các em biết nhưng một số em vẫn
không thực hành những nội dung các em đã trả lời.
Ví dụ: Một số em ăn quà xong bỏ vỏ ni lông vào bồn hoa thay vì bỏ vào
thùng rác, một số em còn vẽ bậy lên tường, ăn kẹo cao su nhả bã kẹo bừa bãi…. .
tương tự như vậy trong việc thực hiện Luật giao thông đường bộ, khi hỏi các em
là “ Em hãy cho biết đi bộ tham gia giao thông như thế nào là đúng?” , các em trả
lời đúng hết và rất nhanh tuy nhiên khi ra các đường các em vẫn đi theo hàng hai,
hàng ba, …
Việc giáo dục môi trường, giáo dục kỹ năng sống của giáo viên bên cạnh
những ưu điểm cũng còn có những mặt hạn chế, cụ thể là giáo viên chưa trú
trọng đến giáo dục hành vi thực tế ngoài cuộc sống cho các em học sinh mà chủ
yếu là truyền đạt lý thuyết trên lớp học. Chưa thực hiện tốt phương châm “ Học
thông qua hành động”.
Trên cơ sở khảo sát nắm bắt tình hình thực tế của nhà trường trong việc
thực hiện nội dung xây dựng trường lớp “ Xanh, sạch, đẹp, an toàn” tôi đưa ra
một số biện pháp trọng tâm nhằm thúc đẩy, phát huy hết các ưu điểm mà nhà
trường đã đạt được và khắc phục các tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện nội
dung này.
III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1. Tổ chức quán triệt chủ trương và phối hợp thực hiện
Nội dung xây dựng trường lớp “ Xanh, sạch, đẹp, an toàn” là một trong 5
nội dung của phong trào “xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực” vì
vậy ngay sau khi thành lập Ban chỉ đạo thực hiện phong trào “xây dựng trường
học thân thiện học sinh tích cực” và ban hành kế hoạch thực hiện tôi tiến hành
phân công trách nhiệm từng thành viên phụ trách từng tiêu chí cụ thể để triển
khai thực hiện kế hoạch đề ra .
Trong bảng phân công trách nhiệm tôi phân công …… – Phó hiệu trưởng
trực tiếp phụ trách tiêu chí “ xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn”. Các
lực lượng phối hợp gồm Công đoàn, Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên. Các tổ
khối trưởng có trách nhiệm đôn đốc chỉ đạo giáo viên trong tổ thực hiện theo kế
hoạch.
Tiếp theo tiến hành phổ biến, quán triệt trong hội đồng giáo viên, học sinh
và trong cuộc họp cha mẹ học sinh đầu năm về mục đích ,ý nghĩa,và vai trò của
trường học “ Xanh, sạch, đẹp, an toàn”.
Thành viên phụ trách từng tiêu chí xây dựng kế hoạch thực hiện tiêu chí
và đề ra các biện pháp thực hiện cụ thể cho tiêu chí được phân công và có báo
cáo hàng tháng, học kỳ, năm học nội dung được phân công thực hiện.
Trong các nội dung thực hiện chúng tôi tập trung vào ba nội dung nổi cộm
để ráo riết chỉ đạo thực hiện đó là:
Thứ nhất: Đảm bảo nhà vệ sinh sạch sẽ.
Thứ hai: Giữ gìn sân trường sạch đẹp, không có rác thải vứt bừa bãi.
Thứ ba: An toàn giao thông khu vực cổng trường.
Tóm lại: việc quán triệt chủ trương và phối hợp thực hiện là bước đi đầu
tiên rất quan trọng để thực hiện thành công kế hoạch đề ra. Vì qua việc làm này
mọi thành viên có liên quan nhận thức rõ điều mình sắp thực hiện, thấy vai trò
trách nhiệm của bản thân trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao. Từ nhận
thức đúng sẽ đi đến hành động đúng.
2. Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục ý thức của học sinh
Tuyên truyền giáo dục là một phương pháp không thể thiếu trong quà
trình giáo dục, nó có vai trò và tác dụng lớn góp phần thực hiện thành công nội
dung giáo dục. Trong đó Đội thiếu niên mà trung tâm là đồng chí Tổng phụ
trách đội giữ vai trò chủ chốt trong công tác này. Vì vậy công tác này được giao
trọng trách cho đồng chí Tổng phụ trách Đội trực tiếp phối hợp với giáo viên
chủ nhiệm tổ chức thực hiện.
Công tác tuyên truyền giáo dục thực hiện phong trào xây dựng “ trường
học xanh, sạch, đẹp, an toàn” được thực hiện với các hình thức cụ thể như:
Tuyên truyền trong giờ chào cờ đầu tuần: nhận xét, đánh giá, nhắc nhở,
khen thưởng, động viên; thi hái hoa dân chủ dười cờ , tổ chức hoạt cảnh dưới
cờ.
Tuyên truyền thông qua chương trình phát thanh măng non; trong sinh
hoạt sao, sinh hoạt Đội; giáo viên nhắc nhở trong sinh hoạt chi đội, sinh hoạt lớp
nhi đồng.
Tổ chức Ngày hội vệ sinh trường học, thi vẽ tranh về chủ đề môi trường,
an toàn giao thông.
Phát động cho học sinh trồng cây xanh trong lớp và tự trang trí lớp học.
Nhà trường treo các khẩu hiệu tuyên truyền : “Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực”, “ không vứt rác là văn minh” , “ Cổng trường em sạch
đẹp, an toàn” ,“ An toàn là bạn, tai nạn là thù”, vv … và Tổng phụ trách Đội là
người trực tiếp tuyên truyền cho các em hiểu ý nghĩa của các khẩu hiệu và hướng
dẫn các em thực hiện theo.
Tóm lại: Tuyên truyền là một trong các biện pháp mang lại hiệu quả cao vì
nó tác động vào ý thức giữ gìn môi trường, bảo vệ cây xanh, bảo vệ lớp học, …
của từng em học sinh. Đa số các em học sinh thông qua tuyên truyền giáo dục ý
thức các em sẽ thực hiện theo nội dung tuyên truyền một cách nghiêm túc.
3. Tổ chức, chỉ đạo các phong trào
Kết hợp với công tác tuyên truyền nhà trường phối hợp thêm nhiều các
biện pháp giáo dục khác để thực hiện nội dung đã đề ra.
a) Phong trào “ Sân trường em không có rác”
Sân trường có thể nói là bộ mặt của nhà trường, sân trường sạch hay bẩn
nó phản ánh một phần nội dung giáo dục môi trường của trường đó đã đạt hiệu
quả hay chưa.
Nội dung này nhà trường giao cho Đội thiếu niên và giáo viên chủ nhiệm
trực tiếp thực hiện.
Để thực hiện phong trào này nhà trường bố trí hợp lý các giỏ, thùng đựng
rác tại sân trường, trên các phòng học, hành lang. Ở từng thùng đựng rác được
dán các khẩu hiệu tuyên truyền như “ Hãy bỏ rác đúng nơi qui định”, “Bỏ rác
vào thùng”, “ Hãy bảo vệ môi trường” …
Liên đội tổ chức cho đội viên đăng ký không vứt rác bừa bãi với phụ trách
chi; các em nhi đồng đăng ký với anh chị phụ trách của từng sao.
Đội sao đỏ làm nhiệm vụ theo dõi, giám sát, theo dõi tình hình thực hiện
của các bạn mình. Kịp thời phát hiện, nhắc nhở những bạn thực hiện chưa tốt,
tổng hợp báo cáo báo cáo tổng phụ trách, báo cáo giáo viên chủ nhiệm có học
sinh vi phạm.
Hàng ngày giao cho đội sao đỏ có nhiệm vụ kiểm tra và thúc nhắc các lớp
làm vệ sinh đúng thời gian, đúng khu vực quy định, nếu ngày nào sân trường dơ
bẩn liên đội sẽ trừ điểm thi đua của lớp chịu trách nhiệm khu vực được giao.
Qua việc thực hiện phong trào đã mang lại hiệu quả thiết thực, các em học
sinh bỏ rác đúng nơi qui định, sân trường luôn được giữ gìn sạch đẹp.
b) Phong trào “ Trường em không có tai nạn thương tích”
Phòng chống tai nạn thương tích cho học sinh là nghĩa vụ và trách nhiệm
của nhà trường đối với các em học sinh và cha mẹ của các em.
Trường ……. nằm ngay cạnh tuyến đường liên xã do đó tôi xác định nội
dung quan trọng hàng đầu để thực hiện tốt phong trào đó là thực hiện an toàn
khu vực cổng trường. Vì vậy tôi tập trung thực hiện các biện pháp cụ thể sau:
Thứ nhất: Tham mưu Đảng ủy, ủy ban nhân dân xã hỗ trợ san ủi mặt bằng
khu vực hai bên của cổng trường, tạo nên bãi đậu xe bằng phẳng để phụ huynh
học sinh đưa rước các em. Tránh tình trạng lấn ra lòng lề đường để đợi học sinh
khi tan học.
Thứ hai: Treo bảng “khu vực đón học sinh”, “ cấm đậu xe trước cổng
trường” để phụ huynh học sinh thực hiện. Đảm bảo cổng trường thông thoáng
không ách tắc giao thông khi tan học.
Thứ ba: Qui định tất cả học sinh đi xe đạp khi ra khu vực cổng trường giờ
tan học không được chạy xe mà phải dắt xe qua khu vực đông người mới được
phép lên xe đi. Không đi bộ tràn ra lòng lề đường khi tan học. Giao cho tổng
phụ trách Đội và giáo viên chủ nhiệm triển khai thực hiện.
Thứ tư: Giao cho bảo vệ trực tiếp thường trực và thực hiện công tác ổn
định trật tự giao thông khu vực cổng trường vào giờ đưa, rước học sinh.
Nhờ thực hiện các biện pháp trên mà trong năm học khu vực cổng trường
an toàn, không có tai nạn giao thông xảy ra.
Ngoài việc chú trọng thực hiện nội dung trên thì nhà trường cũng thường
xuyên hướng dẫn các em kỹ năng vui chơi, sinh hoạt đúng cách để không để xảy
ra tai nạn. Công việc này được giao cho Tổng phụ trách Đội, nhân viên y tế và
giáo viên chủ nhiệm phối hợp tuyên truyền, hướng dẫn, nhắc nhở các em thực
hiện.
Ví dụ: Nhắc nhở học sinh không sờ tay vào lỗ ổ cắm điện; không leo lên
lan can của nhà cao tầng; không xô đẩy nhau khi đi lên xuống cầu thang; không
chơi dao, kéo và các đồ vật sắc nhọn …
Ví dụ: Giáo dục học sinh một số tình huống thường gặp trong trường như
kỹ năng xử lý tình huống khi thấy bạn bị té chảy máu chẳng hạn. Gặp tình
huống trên thì thứ nhất các em phải báo ngay cho thầy cô biết, thứ hai là phải
khẩn trương đưa bạn vào phòng y tế. Như vậy khi gặp các tình huống này xảy ra
vì các em đã học nên các em có thể xử lý được ngay.
Việc thực hiện phong trào “ Trường em không có tai nạn thương tích” đã
giúp giảm thiểu các tai nạn xảy ra trong nhà trường. Trong năm học nhà trường
không có học sinh bị tử vong hay bị thương tích nặng phải nằm viện do tai nạn,
thương tích xảy ra trong trường.
c) Phong trào “ Xanh hóa sân trường”
Một trường học, lớp học xanh mát, ngập tràn sắc màu thiên nhiên, để mỗi
ngày đến lớp, các em học sinh có cảm giác như mình đang vào công viên. Quả
là tâm trạng tuyệt vời. Nhìn ở phương diện khoa học: cây cỏ, lá hoa được ví như
lá phổi thanh lọc những khí chất độc hại cho cơ thể. Ở góc độ đời sống tinh thần,
màu xanh thiên nhiên có tác dụng giúp tâm hồn thư giãn, sảng khoái …
Để thực hiện phong trào nhà trường giao cho mỗi lớp phụ trách một bồn
hoa. Các em cùng chung tay góp sức vào việc chăm sóc, nhặt cỏ, bảo vệ bồn
hoa.
Giao cho bảo vệ thực hiện việc tưới cây hàng ngày, bón phân chăm sóc
cây nhất là vào mùa nắng đảm bảo các bồn hoa luôn xanh tốt.
Tổ chức trồng cây nhân dịp xuân về theo tấm gương của Bác Hồ.
Phong trào đã giúp cho hệ thống cây kiểng, cây xanh của nhà trường luôn
được bảo vệ, chăm sóc xanh tốt. Tạo nên khuôn viên nhà trường mát mẻ, sảng
khoái.
d) Phong trào “ Lớp em gọn gàng, sạch đẹp”
Không chỉ chú trọng phát triển mảng xanh trong khuôn viên trường, xây
dựng môi trường học tập hiệu quả còn được đặt ra ở từng lớp học. Và nhiệm vụ
này do chính giáo viên, học sinh đảm nhận.
Nhà trường phát động các lớp trồng cây xanh, trang trí trong lớp học. Giáo
viên, học sinh tìm cây xanh, hoa lá trang trí trong lớp học. Tạo lập, rèn luyện cho
học sinh thói quen quan tâm đến tập thể, môi trường, thiên nhiên. Đến lúc các em
có thể cảm nhận : có thêm chậu cây, lớp học như thêm bạn. Hoa lá trong lớp dần
trở thành góc khám phá vô tận: hình như, có thêm một mầm non, một chiếc lá
sắp nhú; hình như, có chiếc lá đã già cỗi, bắt đầu ngả vàng; hình như thân cây đã
dài thêm được một đoạn … Chan hòa cùng sắc màu thiên nhiên, căng thẳng, mệt
mỏi trong học tập vì thế giãn ra rất nhiều.
Các lớp thực hiện sắp xếp bàn ghế thẳng lối, thẳng hàng hàng ngày. Thứ
sáu hàng tuần thực hiện lau sạch sẽ bàn ghế, định kỳ lau cửa kiếng …
Giao cho Liên đội, tổ giáo dục sức khỏe kiểm tra việc thực hiện của các
lớp.
Phong trào đã rèn luyện tinh thần vì tập thể của học sinh, cùng nhau xây
dựng lớp học gọn gàng, sạch đẹp như chính ngôi nhà của các em.
e) Phong trào “ Nhà vệ sinh của em sạch sẽ”
Vấn đề nhà vệ sinh trường học là một vấn đề nổi cộm của trường học trong
thời gian vừa qua. Các báo, đài cũng thường xuyên đề cập tới vấn đề này. Sở
giáo dục đào tạo, Phòng giáo dục đào tạo cũng đã có các văn bản chỉ đạo thực
hiện việc không được để nhà vệ sinh học sinh dơ bẩn.
Vì vậy nhà trường đặc biệt chú ý kiểm tra đôn đốc và chỉ đạo thực hiện ráo
riết nội dung này.
Việc làm đầu tiên là xây dựng nội qui sử dụng công trình vệ sinh của học
sinh với các nội dung cụ thể như học sinh đi đúng nơi vệ sinh dành cho nam, nữ.
Đi tiểu: đúng nơi qui định, tiểu xong múc nước dội sạch, rửa tay sạch sẽ; đi đại
tiện: vào khu vực qui định và đóng cánh cửa, đi đại tiện đúng lỗ, sử dụng giấy vệ
sinh phải bỏ vảo sọt đựng, xả nước khi đi đại tiện, rửa tay sạch sẽ … Bảng nội
qui được dán ngay trước các khu vệ sinh của học sinh.
Thứ hai là chỉ đạo giáo viên tăng cường giáo dục ý thức chấp hành nội qui
sử dụng công trình vệ sinh, tạo thành thói quen có văn hóa khi đi vệ sinh.
Thứ ba là kiểm tra, nhắc nhở thường xuyên việc quét dọn nhà vệ sinh của
nhân viên phục vụ, đảm bảo không để nhà vệ sinh dơ bẩn. Ít nhất một ngày phải
thực hiện ba lượt vệ sinh, cụ thể là sau giờ ra chơi buổi sáng, sau giờ ra chơi buổi
chiều và khi học sinh tan học.
Qua việc thực hiện phong trào thì nhà vệ sinh của nhà trường luôn được vệ
sinh sạch sẽ.
4. Tổ chức lao động thường xuyên, định kỳ.
Ngay từ đầu năm học nhà trường xây dựng kế hoạch lao động. Phân công
trách nhiệm cụ thể cho từng lớp phụ trách từng khu vực, giáo viên chủ nhiệm
chịu trách nhiệm trước nhà trường về nhiệm vụ được giao.
Các lớp vừa có trách nhiệm lao động, vệ sinh khu vực được phân công
hàng ngày, đồng thời cũng thực hiện nhiệm vụ bảo vệ sinh khu vực của mình.
Kịp thời phát hiện và báo cáo sao đỏ, tổng phụ trách Đội nếu có học sinh lớp
khác làm mất vệ sinh khu vực của lớp mình quản lý.
Ngoài ra 1 tháng/lần các lớp thực hiện vệ sinh toàn bộ lớp học như lau
bàn, lau kiếng, lau tủ và tất cả học sinh thực hiện tổng vệ sinh chung toàn
trường. Giao cho khối 3 tới khối 5 thực hiện dãy cỏ, quét dọn toàn bộ khuôn
viên trường, khối 1&2 thực hiện nhặt cỏ trong các bồn hoa.
Các phòng hành chính và các phòng chức năng của nhà trường cũng được
chỉ đạo vệ sinh, bố trí sắp xếp hợp lý tủ, bàn, trang trí hoa lá để tạo môi trường
thoải mái, sạch đẹp cho cán bộ, giáo viên, học sinh học tập, làm việc.
Tóm lại: Việc tổ chức lao động thường xuyên, định kỳ đảm bảo cho
khuôn viên trường, phòng học, phòng chức năng và các phòng hành chính luôn
luôn được giữ gìn sạch sẽ hàng ngày.
5. Giáo dục môi trường, giáo dục kỹ năng sống trong các tiết học
Hiện nay việc tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường, giáo dục kỹ năng
sống trong một số tiết học là bắt buộc. Nếu các thầy cô giáo biết cách lồng ghép
thường xuyên vấn đề này trong các bài giảng của mình thì hiệu quả chắc chắn
không phải là nhỏ. Sở dĩ như vậy vì thầy cô giáo vừa là những tấm gương rất
thuyết phục, vừa là những người có sức lay động, cảm hóa sâu sắc. Một lời nói
của thầy cô có thể tác động trực tiếp và lớn lao hơn cả những chương trình
truyền thông khô cứng.
Để chỉ đạo thực hiện có hiệu quả nội dung trên thì nhà trường tổ chức
tập huấn các chuyên đề bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng cho giáo viên về giáo
dục môi trường nhằm nâng cao khả năng tích hợp, lồng ghép giáo dục môi
trường trong các giờ học chính khóa.
Tổ chức giảng mẫu cho giáo viên toàn trường rút kinh nghiệm. Tổ chức
thao giảng theo các tổ khối để giáo viên trong tổ cùng bàn bạc để đưa ra những
phương pháp giảng dạy phù hợp với đối tượng học sinh từng khối.
Ban giám hiệu thường xuyên dự giờ và góp ý cho giáo viên cách thực
thực hiện để đạt mục tiêu đề ra. Đặc biệt chú ý giáo viên đến việc giáo dục bằng
những tình huống cụ thể tránh nói lý thuyết suông.
Tóm lại: Qua các tiết học có giáo dục môi trường thì giáo viên cung cấp
cho học sinh những kiến thức cơ bản về môi trường, đó là những hiểu biết về
môi trường tự nhiên, sự ô nhiễm môi trường, phương pháp bảo vệ môi trường.
Đặc biệt qua các tiết học này giúp cho học sinh có ý thức giữ gìn, bảo vệ môi
trường sống và các kỹ năng bảo vệ môi trường.
6. Phối hợp với phụ huynh học sinh xây dựng nhà trường “ Xanh,
sạch, đẹp, an toàn”
Phụ huynh học sinh là một thành tố không thể thiếu trong ba thành tố
để thực hiện công tác giáo dục học sinh đó là Nhà trường – Gia đình – Xã hội.
Vì vậy ngay từ đầu năm học trong các cuộc họp phụ huynh học sinh
lớp, họp phụ huynh học sinh trường cùng với việc triển khai các nội dung khác
thì nhà trường đặc biệt chú ý đến vấn đề xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực mà nội dung phụ huynh học sinh có thể tham gia phối hợp nhiều
nhất cõ lẽ là xây dựng “Trường học xanh, sạch, đẹp, an toàn” . Ở đây nhà trường
đặc biệt trú trọng đến việc huy động sức lực, kinh phí xã hội hóa để thực hiện tốt
phong trào.
Ví dụ: Vấn đề dọn dẹp nhà vệ sinh, để đảm bảo nhà vệ sinh luôn được
sạch sẽ nhà trường đề xuất hỗ trợ thêm kinh phí cho người làm công tác vệ sinh
và nhận được sự đồng tình ủng hộ của phụ huynh học sinh trong cuộc họp phụ
huynh học sinh. Tất cả đều đồng ý hỗ trợ thêm nhân viên phục vụ 400.000
đ/tháng.
Ví dụ : Các buổi lao động định kỳ, hoặc nhân các ngày thứ bảy xanh,
chủ nhật xanh do Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên phát động thì giáo viên, phụ
huynh, học sinh cùng được huy động góp sức lao động vệ sinh các khu vực của
nhà trường, lau kiếng, trồng cây xanh …
Trong công tác phối hợp với phụ huynh học sinh nhà trường đặc biệt
chú ý chỉ đạo giáo viên phát huy cao công tác chủ nhiệm lớp. Chủ động phối
hợp với cha mẹ học sinh của lớp mình trong việc giáo dục học sinh bảo vệ môi
trường; chấp hành nội qui, qui định của nhà trường để đảm bảo an toàn trong vui
chơi;chấp hành luật khi tham gia giao thông … đồng thời để tranh thủ sự đóng
góp về kinh phí, về nhân lực để thực hiện các nội dung xây dựng “Trường học
xanh, sạch, đẹp, an toàn”.
Tóm lại: Trong bất cứ một hoạt động giáo dục nào nếu giáo viên, nhà
trường tranh thủ được sự phối hợp của cha mẹ học sinh thì sẽ góp một phần
quan trọng giúp cho hoạt động giáo dục đó đạt kết quả cao.
C. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Nhà trường đã tổ chức triển khai thực hiện các chỉ thị, hướng dẫn của
Ngành về phong trào thi đua xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực
với những bước đi thích hợp, bằng những việc làm cụ thể, có tính sáng tạo, phù
hợp với điều kiện, đặc điểm của Trường, của địa phương.
Khuôn viên của nhà trường ngày càng “ Xanh – sạch – đẹp” và an toàn,
thoáng mát, đã góp phần tạo nên môi trường học tập, vui chơi thoải mái cho học
sinh.
Đội ngũ giáo viên nắm bắt khá đầy đủ nội dung giáo dục bảo vệ môi
trường, vận dụng các phương pháp thích hợp để hình thành cho học sinh thái độ
và hành động bảo vệ môi trường.
Về phía học sinh thông qua các biện pháp giáo dục các em biết chăm sóc
giữ gìn sức khỏe cho bản thân, biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh lớp học, vệ
sinh sân trường, đi vệ sinh đúng cách … góp phần làm cho khuôn viên trường,
lớp học luôn sạch, đẹp, thoáng mát.
Học sinh có thói quen tốt bảo vệ môi trường như ăn singum xong biết lấy
giấy gói bọc bó singum vào thùng rác, không khạc nhổ bừa bãi, đi vệ sinh đúng
nơi qui định, tham gia giao thông đúng luật, vui chơi đúng cách không để xảy ra
tai nạn …
D. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Qua việc thực hiện đề tài trên tôi rút ra được một số kinh nghiệm trong
công tác quản lý chỉ đạo xây dựng trường học “ Xanh, sạch, đẹp, an toàn”:
Thứ nhất: Phải có một bộ phận chuyên trách,theo dõi và thường xuyên
kiểm tra đôn đốc việc thực hiện kế hoạch đã đề ra.
Thứ hai: Phải có sự đồng thuận cao và sự phối hợp chặt chẽ của tất cả các
thành viên trong nhà trường và của cha mẹ học sinh .
Thứ ba: Bảo vệ môi trường. Không chỉ trên bài giảng, trong cuộc sống
hàng ngày, các thầy cô phải đi tiên phong trong việc tiết kiệm năng lượng, nước,
giấy… thì hiệu quả sẽ tăng lên gấp đôi.
Thứ tư: Các thầy cô nên khuyến khích học trò tự giám sát việc bảo vệ môi
trường của nhau. Chỉ bằng những hành động nhỏ như nhắc nhở, tuyên dương
cũng đã góp phần hình thành ý thức môi trường ở những công dân trẻ.
Thứ năm: Phải tạo được phong trào xã hội hóa để huy động được nguồn
tài chính ,thông thường là nhờ chính quyền, phụ huynh học sinh và nhân dân
địa phương.
Thứ sáu: Cán bộ quản lý nhà trường phải thường xuyên quan tâm kiểm
tra, giám sát việc thực hiện các nội dung về giáo dục môi trường, coi đó như một
hoạt động chuyên môn của trường.
E. KẾT LUẬN
Tôi tin chắc rằng nếu ý thức bảo vệ môi trường trở nên thường trực trong
trường học thì không chỉ các giáo viên, học sinh được hưởng một môi trường
học đường trong lành hơn, mà về lâu dài, thế hệ tương lai sẽ làm tốt việc chung
tay bảo vệ môi trường.
ĐỀ tài: Một số kinh nghiệm của hiệu trưởng trong công tác quản lý chỉ
đạo thực hiện nội dung xây dựng trường lớp “ Xanh, sạch, đẹp, an toàn” nhằm
thực hiện tốt phong trào xây dựng “ Trường học thân thiện, học sinh tích cực”
tại trường ……… được thực hiện tại Trường ……… với những hiệu quả đạt
được, tôi tự thấy là có thể vận dụng những biện pháp này để thực hiện đối với
các trường tiểu học trong huyện, trong tỉnh.
Qua thực tế quá trình quản lý, chỉ đạo thực hiện nội dung xây dựng trường
lớp “ Xanh, sạch, đẹp, an toàn” cùng với những kinh nghiệm của bản thân và sự
nghiên cứu học hỏi đồng nghiệp, tôi nhận thấy phần trình bày trên còn có những
hạn chế nhất định. Vì vậy tôi rất mong sự góp ý chân thành của các cấp lãnh đạo
để cho đề tài của tôi ngày càng hoàn thiện hơn.