HCăVINăCHệNHăTRăQUCăGIAăHăCHệăMINH
VÕăVNăLI
QU¶N Lý NHµ N¦íC §èI VíI §ÊT §¤ THÞ
CñA THµNH PHè §µ N½NG
:ăQunălỦăkinhăt
: 62 34 04 10
LUNăỄNăTINăSăKINHăTă
HÀăNIă- 2015
Công trìnhăđcăhoƠnăthƠnhăti
HcăvinăChínhătrăqucăgiaăHăChíăMinh
: 1. PGS,TSăNguynăHuăThng
2. TSăTrnăThăBíchăHnh
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
………………………………………………
3: ………………………………………………
………………………………………………
LunăánăđcăboăvătrcăHiăđngăchmălunăánăcpăHcăvin
hpătiăHcăvinăChínhătrăqucăgiaăHăChíăMinh
Vào hi gi ngày tháng nm
Có th tìm hiu lun án ti Th vin Quc gia
và Th vin Hc vin Chính tr quc gia H Chí Minh
1
MăU
1.ăTínhăcpăthităcaăđătƠiă
t đô th là nn tng phát trin đô th, là mt trong nhng ngun ni
lc quan trng hàng đu ca s nghip công nghip hoá, hin đi hoá) (CNH,
HH), đô th hoá, không ch đ đáp ng nhu cu v mt bng, mà còn là
hàng hoá đc bit đ khai thác, to ra ngun vn đu t xây dng và phát
trin đô th.
à Nng là mt trong nhng đa phng có tc đ đô th hoá nhanh
nht c nc, din tích đt đô th tng nhanh t 6000 ha thi đim trc nm
1997, đn nm 2012 din tích đt đô th ca thành ph tng lên 24.554,33 ha.
Bên cnh đó, cùng vi các đ án xây dng theo quy hoch đã làm cho b mt
đô th đc đi mi khang trang, hin đi. c bit, k t khi tr thành thành
ph trc thuc trung ng (nm 1997), à Nng đã đt đc nhng thành
tu to ln trong công cuc chnh trang, phát trin đô th. Kt cu h tng kinh
t - xã hi (KT-XH), không gian đô th đc quy hoch bài bn, hin đi và
tip tc đc đu t khá mnh vi nhiu công trình quy mô ln, làm thay đi
din mo đô th, góp phn tng cng giao thng, kt ni, thúc đy phát
trin KT-XH ca Vùng. Trong qun lý nhà nc (QLNN) đi vi đt đô th,
à Nng là mt trong nhng đa phng có nhiu phng pháp qun lý mi,
sáng to trong qun lý đt đô th nh: thng nht thu hi đt theo quy hoch;
góp đt và điu chnh li đt khi thc hin các d án giao thông và chnh
trang đô th, m rng din tích thu hi dc theo 2 bên đng, ly qu đt
sch “bán” cho nhà đu t, to ngun thu ln cho ngân sách; đc bit là c
ch gii phóng mt bng, gii to, đn bù đt đai cho nhng cá nhân, t chc
phi di di
Mc dù vy, do nh hng ca quá trình CNH, HH và đô th hoá,
QLNN đi vi đt đô th trên đa bàn thành ph à Nng còn nhiu hn
ch, đó là:
2
- S phát trin ca th trng đt đô th vt qua s phát trin ca đô
th hoá, đc bit là th trng th cp (chuyn đi đt nông thôn thành đt
đô th) din ra quá nhanh, mà l ra phi sau đô th hoá nhng vic đi đt
trong mt s trng hp đi trc c quy hoch.
- Tình trng quy hoch treo, khai thác không theo d báo nhu cu, đt
đai b hoang còn rt ph bin.
- Khai thác ngun lc tài chính t đt đô th thiu bn vng, ch yu t
ngun thu bán quyn s dng đt, do đó ph thuc rt ln vào th trng,
đc bit là th trng bt đng sn.
- Quy hoch, k hoch s dng đt (SD) đô th cha khoa hc, tm
nhìn dài hn; mt s các chính sách v đnh giá đt, thu hi, đn bù, h tr,
tái đnh c cha gn vi c ch th trng; tình trng vi phm pháp lut
trong qun lý s dng đt còn nhiu, nhng cha đc x lý trit đ; tình
trng khiu kin v đt đai cha đc gii quyt kp thi.
Trong bi cnh hin nay, vi nhng tác đng đt đô th ngày càng
phc tp, càng đòi hi tng cng QLNN đi vi đt đô th. Vic nghiên
cu nhm tìm các gii pháp hoàn thin QLNN đi vi đt đô th trong c
nc cng nh à Nng có ý ngha c lý lun và thc tin, có tính cp
bách c trc mt và là vn đ c bn lâu dài. ó cng là lý do ca vic
nghiên cu sinh la chn đ tài:
làm đ tài nghiên cu lun án tin s kinh t.
2.ăMcăđíchăvƠănhimăvănghiênăcuăđătƠi
Mc đích nghiên cu đ tài là trên c s làm rõ nhng vn đ lý lun
và thc tin v QLNN đi vi đt đai đô th, đánh giá thc trng QLNN đi
vi đt đô th ca thành ph à Nng, đ đ xut gii pháp hoàn thin
QLNN đi vi đt đô th ca thành ph à Nng trong thi gian ti.
3
thc hin mc đích đ ra, nhim v nghiên cu đt ra gm:
- H thng hoá có b sung c s lý lun v đt đô th và QLNN đi vi
đt đô th ca chính quyn cp tnh, thành ph trc thuc trung ng
(TTTW).
- Phân tích, đánh giá thc trng QLNN đi vi đt đô th ca thành ph
à Nng, rút ra nhng kt qu đt đc, hn ch và nguyên nhân.
- xut quan đim và mt s gii pháp nhm hoàn thin QLNN đi
vi đt đô th ca thành ph à Nng trong thi gian đn nm 2020.
3.ăiătngăvƠăphmăviănghiênăcu
đ tài lun án là QLNN đi vi đt đô th ca
chính quyn cp tnh, thành ph gn vi đc thù ca mt thành ph ven bin
min Trung nh thành ph à Nng đt trong mi quan h vi các c quan
nhà nc trung ng.
- Tp trung nghiên cu QLNN đi vi đt đô th trong phm vi ranh
gii đô th ca thành ph à Nng.
- Thi gian nghiên cu thc trng QLNN đi vi đt đô th ch yu t
khi Lut t đai sa đi nm 2003 đn nay.
- Các gii pháp đ xut đn nm 2020, tm nhìn đn nm 2030.
4.ăPhngăphápănghiênăcu
- S dng các phng pháp ca ch ngha duy vt bin chng, duy vt
lch s, phng pháp tru tng hoá khoa hc đ phân tích các vn đ lý
lun và thc tin v QLNN đi vi đt đô th.
- S dng các phng pháp thng kê, phân tích, lôgíc kt hp vi lch
s, tng kt, đánh giá vic thc hin các ni dung QLNN đi vi đt đô th
thành ph à Nng.
4
- tài s dng 160 phiu kho sát điu tra (đc thc hin các qun
Sn Trà, Ng Hành Sn, Cm L, Liên Chiu) đ đánh giá mc đ hài lòng
ca ngi dân v QLNN đi vi đt đô th ca thành ph à Nng.
- S dng phng pháp SWOT đ phân tích đim mnh, đim yu, c
hi và thách thc QLNN đi vi đt đô th ca thành ph à Nng. Bên cnh
đó, đ làm rõ thêm các vn đ lý lun và thc tin liên quan đn lun án, tác
gi có s dng phng pháp chuyên gia, phng vn sâu 20 nhà lãnh đo
thành ph, qun.
5.ăNhngăđóngăgópămiăvăkhoaăhcăcaălunăán
tác gi làm rõ c s lý lun v đt đô th, xây dng ni
dung QLNN đi vi đt đô th ca chính quyn cp tnh, thành ph.
- Phân tích thc trng và đánh giá QLNN đi vi đt đô th ca mt
thành ph trc thuc trung ng.
- a ra nhng gii pháp và kin ngh, nhm hoàn thin QLNN đi vi
đt đô th ca thành ph à Nng trong thi gian ti.
6.ăKtăcuăcaălunăánă
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc tài liu tham kho và ph
lc, lun án gm 4 chng, 10 tit.
5
Chngă1
TNGăQUANăTỊNHăHỊNHăNGHIểNăCU
LIểNăQUANăN ăTÀIăLUNăỄN
1.1.ăCỄCăCỌNG TRỊNHăNGHIểNăCUăăNCăNGOÀIăCịă
LIểNăQUANăNăăTÀIăLUNăỄN
nc ngoài vic nghiên cu vn đ đt đai nói chung và đt đô th
nói riêng trong điu kin kinh t th trng đã đc nhiu ngi quan tâm t
lâu. Có th khái quát các công trình nghiên cu nc ngoài liên quan đn
QLNN đi vi đt đô th theo các ni dung sau:
1.1.1.ăCácănghiênăcuăvăđtăđôăth
1.1.2.ăCácăcôngătrìnhănghiênăcuăvăqunălỦănhƠăncăđiăviăđtă
đôăthăăncăngoƠi
Mt là, nghiên cu qun lý nhà nc đi vi đt đô th trên lnh vc
hoàn thin h thng chính sách, pháp lut v đt đô th.
Hai là, nghiên cu qun lý nhà nc đi vi đt đô th trên lnh vc
hoàn thin công c quy hoch s dng đt.
Ba là, nghiên cu qun lý nhà nc đi vi đt đô th trên lnh vc
nâng cao hiu qu qun lý s dng loi đt này.
1.2.ă CỄCă CỌNGă TRỊNHă NGHIểNă CUă TRONGă NCă Cịă
LIểNăQUANăNăăTÀIăLUNăỄN
1.2.1.ăCácănghiênăcuăvăđtăđôăth
1.2.2.ăCácănghiênăcuăvăqunălỦănhƠăncăđiăviăđtăđôăth
Mt là, nhng công trình nghiên cu có ni dung QLNN trên lnh vc
hoàn thin h thng chính sách, pháp lut v đt đô th.
Hai là, nghiên cu QLNN trên lnh vc hoàn thin các ni dung QLNN
đi vi đt đô th.
Ba là, các đ tài nghiên cu có liên quan đn QLNN đi vi đt đô th
ca thành ph à Nng.
1.3.ăNHNGăKTăQUăTăCăVÀăNHNGăVNăăCNă
TIPăTCăNGHIểNăCU
1.3.1.ăNhngăktăquăđtăđc
6
Mt là, theo các tác gi, do giá tr ca đt đô th cao, nên có vai trò là
ngun lc tài chính quan trng trong phát trin đô th, là mt trong 4 ni
dung chính trong chin lc phát trin đô th bn vng.
Hai là, các tác gi đu thng nht rng th ch, chính sách, pháp lut v
đt đô th là nhân t cu thành nên h thng qun lý đt đô th và cng là các
yu t tác đng đn s vn hành ca th trng đt đô th. Do đó, đ nâng cao
hiu qu, hiu lc QLNN đi vi đt đô th thì trc ht phi không ngng
hoàn thin th ch, chính sách, pháp lut v đt đô th.
Ba là, các công trình nghiên cu đã đ cp đn vic xây dng và
hoàn thin QLNN đi vi đt đô th qua các ni dung nh: hoàn thin th
ch đt đô th; xây dng quy hoch k hoch (QHKH) SD đô th; vn đ
qun lý s dng và điu tit ngun li t đt
1.3.2.ăNhngăvnăđăcnătipătcănghiênăcu
Mc dù đã có nhiu công trình nghiên cu liên quan đn qun lý nhà nc
đi vi đt đô th, tuy vy, đn nay cha có tác gi nào nghiên cu qun lý nhà
nc đi vi đt đô th ca chính quyn thành ph trc thuc Trung ng nên
lun án s nghiên cu và gii quyt các vn đ:
- Nghiên cu sinh k tha và làm rõ hn các khái nim, đc đim, vai trò
ca đt đô th trong quá trình CNH, HH và đô th hóa Vit Nam vi t cách
là đi tng qun lý ca nhà nc.
- Phân tích khái nim, đc đim, vai trò và các nhân t nh hng đn
QLNN đi vi đt đô th thành ph TTTW Vit Nam.
- Xây dng khung lý thuyt phân tích ni dung QLNN đi vi đt đô th
thành ph TTTW phù hp vi đc thù là mt tnh ven bin min Trung đt trong
xu th tc đ đô th hóa din ra mnh m nh hin nay.
- Phân tích các nhân t bên trong và bên ngoài tác đng đn QLNN đi vi
đt đô th thành ph TTTW.
- Nghiên cu thc trng QLNN đi vi đt đô th gn vi đc thù là mt
tnh ven bin min Trung nh thành ph à Nng và tìm kim các gii pháp
hoàn thin hot đng qun lý ca cp chính quyn thành ph à Nng đi vi
đt đô th.
7
Chngă2
CăSăLụăLUNăVÀăTHCăTINăVă
QUNăLụăNHÀăNC IăVIăTăỌăTHă
THÀNHăPHăTRCăTHUCăTRUNGăNG
2.1.ă NHNGă VNă ă CHUNGă Vă Tă Ọă THă THÀNHă PHă
TRCăTHUCăTRUNGăNG
2.1.1.ăKháiănim,ăđcăđimăvƠăphơnăloiăđtăđôăthă
Trên c s các quan nim khác nhau v đt đô th, tác gi đa ra khái
nim v đt đô th: đt đô th bao gm mt đt, mt nc và khong không
gian nht đnh bên trên và bên di nm ni thành hoc ngoi thành
nhng đã đc quy hoch thì s dng và qun lý nh đt đô th.
t đô th, ngoài các đc đim chung ca đt đai t nhiên, còn có các
đc đim riêng sau:
Mt là, đt đô th thng đi đôi vi h thng kt cu h tng (KCHT)
nht đnh.
Hai là, đt đô th có tính khan him hn so vi đt nông thôn.
Ba là, giá tr s dng và hiu ích đu t ca đt đô th có tính lâu dài và
tính tích lu.
Bn là, đt đô th là đi tng giao dch ch yu trong th trng bt
đng sn (BS).
Nm là, trong thi đi ngày nay, đt đô th có th đc s dng kinh
doanh nông nghip theo hng công ngh cao.
- Phân loi theo mc đích s dng đt đô th
- Phân loi theo c cu quy hoch đô th, đt đô th
8
- Phân loi cn c vào ngha v tài chính ca ngi SD
2.1.2.ăVaiătròăcaăđtăđôăth
Mt là, đt đô th có giá tr cao là ngun lc quan trng, huy đng
ngun vn ln ti ch phát trin kinh t đô th.
Hai là, đt đô th là nn tng phát trin đô th.
Ba là, đt đô th là b phn cu trúc trong kt cu h tng.
Bn là, đt đô th - mt đu vào đt giá ca sn xut và ngun thu cho
ngân sách nhà nc.
2.2.ăKHỄIăNIM,ăCăIM,ăNIăDUNGăVÀăCỄCăNHỂNăTă
NHăHNGăNăQUNăLụăNHÀăNCăIăVIăTăỌăTHă
THÀNHăPHăTRCăTHUCăTRUNGăNG
2.2.1.ăKháiănim,ăđcăđim,ăvaiătròăqunălỦănhƠăncăđiăviăđtăđôă
thăcpăthƠnhăphătrcăthucăTrungăng
Trên c s các quan nim khác nhau v QLNN đi vi đt đô th, tác
gi đa ra khái nim v QLNN đi vi đt đô th thành ph TTTW nh sau:
QLNN đi vi đt đô th thành ph TTTW là s tác đng liên tc, có
đnh hng ca các c quan cp thành ph TTTW lên đi tng SD nhm
phân b tài nguyên đt đô th theo đúng quy hoch, k hoch và đt hiu qu
kinh t cao, xây dng phát trin đô th theo hng toàn din, hin đi, vn
minh, tng cng sc cnh tranh ca đô th trong hi nhp kinh t quc t.
2.
Mt là, QLNN đi vi đt đô th thành ph trc thuc Trung ng mc
dù phm vi qun lý hp nhng có ni dung qun lý rng ln, phc tp.
Hai là, QLNN đi vi đt đô th thành ph TTTW là qun lý ca cp
trung gian.
9
Ba là, QLNN đi vi đt đô th cp thành ph TTTW th hin mi quan
h trc tip, gn bó gia các cp chính quyn vi các ch th SD.
Bn là, QLNN đi vi đt đô th cp thành ph TTTW đc thc hin
bi b máy có phân cp gia trung ng, đa phng, gia cp thành ph,
qun, huyn và phng, xã.
2.2.1.3.
Th nht, góp phn trin khai ch trng, chính sách ca ng và
Nhà nc v đt đai.
Th hai, QLNN đi vi đt đô th thành ph TTTW góp phn bo v
quyn s hu nhà nc đi vi đt đai, bo v quyn và li ích hp pháp ca
ngi SD, phân phi và phân phi li đt đai cho phù hp vi tình hình
phát trin KT-XH tng thi k, đng thi góp phn điu tit các ngun li t
đt đai.
Th ba, QLNN đi vi đt đô th cp thành ph TTTW góp phn
n đnh và công bng trong vic s dng đt đô th.
Th t, QLNN đi vi đt đô th cp thành ph TTTW góp phn tng
cng hiu qu và tính bn vng ca vic s dng, khai thác đt đai.
Th nm, QLNN đi vi đt đô th đm bo ngun thu cho ngân sách
thành ph.
Mt là, đm bo tp trung thng nht ca Nhà nc.
Hai là, thc hin đúng quy hoch, k hoch s dng đt và đúng mc
đích s dng đt.
Ba là, kt hp hài hoà các li ích.
Bn là, tit kim và hiu qu.
Nm là, kt hp quyn s hu và quyn s dng đt đô th.
10
2.2.2.ă Niă dungă qună lỦă nhƠă ncă điă viă đtă đôă thă caă chínhă
quynăthƠnhăphătrcăthucăTrungăng
Ngun: Tác gi nghiên cu và xây dng
2.2.3.ăNhơnătănhăhngăđnăqunălỦănhƠăncăđiăviăđtăđôăthă
thƠnhăphătrcăthucăTrungăng
Mt là nng lc, trình đ qun lý nhà nc đi vi đt đô th thành
ph TTTW
Hai là, c ch, chính sách qun lý đt đô th ca thành ph TTTW
Ba là, trách nhim ca các cp chính quyn thành ph TTTW
Mt là, ch trng, chính sách và pháp lut ca Nhà nc đi vi đt
đô th.
Hai là, điu kin v đa lý
Ba là, điu kin kinh t.
Bn là, đu t (trong nc và quc t).
XơyădngăvƠăthcăthiăQH,ăKHSDăđôăth
XơyădngăvƠăthcăthiăcăch,ă
chínhăsáchăqunălỦăđtăđôăthăăđaăphng
Tăchcăbămáyăqun lỦ đtăđôăth
Thanh tra, kim tra,ăgiiăquytăkhiuăni,ătăcáo
Ni dung
QLNNăđiă
viăđtăđôă
thăthƠnhă
phăTTTW
11
Nm là, ý thc chp hành và trình đ ca ngi dân, t chc, doanh
nghip trên đa bàn thành ph.
2.3.ă KINHă NGHIMă QUNă Lụă Tă Ọă THă CAă MTă Să
THÀNHăPHăTRểNăTHăGII,ăTRONGăNCăVÀăBÀIăHCăRÚTă
RAăCHOăTHÀNHăPHăÀăNNG
2.3.1.ăQunălỦăđtăđôăthăcaămtăsăthƠnhăphătrênăthăgii
2.
2.3.2.ă Qună lỦă đtă đôă thă caă mtă să thƠnhă phă trcă thucă
Trungăng
2.3.3.ăăBƠiăhcăvăqunălỦăđtăđôăthărútăraăchoăthƠnhăphăƠăNng
Th nht, cn xây dng c s d liu đt đô th theo hng hin đi,
theo mô hình h thng thông tin đt đai ca thành ph H Chí Minh, xây
dng phát trin 3 cp (thành ph; các qun, huyn, th xã và xã, phng, th
trn). Kt hp vi kinh nghim ca thành ph Xingapo, khi xây dng h
thng thông tin đt đai có s phi hp cht ch gia các c quan tài nguyên,
xây dng, giao thông, thu ca thành ph đ c s d liu luôn đc bo
trì, cp nht, tit kim chi phí đu t và th hin đy đ thông tin.
Th hai, quy hoch đt đô th cn linh hot và phù hp vi s phát
trin ca đô th. Kinh nghim ca Xingapo là dành qu đt đ hình thành
các trc trung tâm đa chc nng v thng mi, tài chính, ngân hàng; các
khu , khu công nghip đc quy hoch phân tán đu, nhm phân b đu
mt đ dân s, hn ch ách tc giao thông.
Th ba, đa dng hoá phng thc gii to, đn bù và giao đt, đây là
bin pháp nhm to ngun thu đ đy nhanh vic xây dng KCHT, đáp
ng yêu cu phát trin đô th hoá, đm bo li ích ca Nhà nc và nhân
12
dân. Hc tp kinh nghim ca Xingapo, khi gii to, thu hi đt cn tho
thun mua li đt ca ngi dân theo giá th trng hoc thc hin đn bù
b sung bù đp nhng giá tr khác cha đc tính toán. Khi thu hi đt,
đn bù giá thng thp hn giá th trng, bù li ngi dân b gii to
đc b trí cn h chung c giá r theo quy đnh ca nhà nc, tit kim
din tích và đm bo tuân th cht ch vic thc hin quy hoch đô th ca
thành ph. à Nng cn rút kinh nghim ca thành ph H Chí Minh thc
hin bi thng v đt theo giá đt phù hp vi giá đt th trng và có s
tham gia đnh giá ca các c quan hot đng cung cp dch v đnh giá đt.
Th t, đt đô th gn vi nhà và KCHT là mt loi BS, tài sn có
giá tr, đc bit là tính khan him so vi đt đai nông thôn. Kinh nghim ca
Seoul, cho thy cn phi tng cng qun lý theo hng:
- Chng đu c đt, kim soát ngun cung th trng BS
- Cn đánh thu vào giá tr nhà đt đ thu hi vn đu t và bo đm
vic bo trì, sa cha và phát trin h thng h tng k thut đô th; đó còn
là đòn by quan trng đ Nhà nc điu tit phân phi li thu nhp, thc
hin công bng xã hi, đng thi là công c hu hiu đ điu tit th trng
BS, hn ch tránh tình trng “quá nóng” hoc “quá ngui” ca loi th
trng này.
13
Chngă3
THCăTRNGăTăỌăTHăVÀăQUNăLụăNHÀăNC
IăVIăTăỌăTHăCAăTHÀNHăPHăÀăNNG
3.1.ăIUăKIN,ăTHCăTRNGăVÀăTIMăNNGăT ỌăTHă
CAăTHÀNHăPHăÀăNNG
3.1.1.ăiuăkinătănhiên,ăkinhăt,ăxưăhiăthƠnhăphăƠăNng
3.1.2.ăThcătrngăăđtăđôăthăcaăthƠnhăphăƠăNng
Là thành ph ven bin min Trung, đt đô th thành ph à Nng
ch yu đc hình thành t đt nông nghip, đc bit là đt lúa rt ít
(3.200ha), còn phn ln là đt vn, đt gò đi, đt bãi cát, Theo kt qu
kim kê đt ca S TNMT thành ph à Nng, din tích đt đô th ca
thành ph nm 2012 là 24.352,06 ha, chim 18,94% din tích t nhiên, bao
gm 6 qun ca thành ph, trong đó ch yu là đt phi nông nghip có
din tích 13.676,97 ha, còn li là đt nông nghip 9.608,06 ha, đt cha s
dng 1.067,02 ha.
3.2.ă QUNă Lụă NHÀă NCă Iă VIă Tă Ọă THă CAă
THÀNHăPHăÀăNNG
3.2.1.ăThcătrngăqunălỦănhƠăncăđiăviăđtăđôăthăcaăthƠnhă
phăƠăNngă
Thành ph đã ba ln lp và điu chnh QHKH SD 5 nm (t nm
2006 đn nm 2010) và điu chnh quy hoch SD thi k 2004 - 2010;
quy hoch SD thi k 2006 - 2010. Thành ph đã duyt quy hoch SD
đn nm 2010 cho 06/06 qun. Riêng cp phng, thành ph mi trin
khai đc 4/56 phng thí đim lp quy hoch,…
14
-
T nm 2003 đn nay, thành ph giao đt, cho thuê đt cho 1.061
công trình, d án vi din tích 17.534,12 ha; tng s tin thu t đt hn
20.000 t đng, riêng s thu tin SD trong nm 2010 là 4.606 t đng.
i vi các t chc kinh t, t chc s nghip công, c quan nhà nc,
thành ph đã giao 147.98,87 m
2
; cho thuê 6.796,8 m
2
và công nhn quyn
SD 35.720,89 m
2
.
-
(1) V thc trng thu hi đt, gii to, tái đnh c
T nm 1997- 2012, tng din tích đt thu hi trên đa bàn thành
ph là 12.488 ha, tng s tin chi cho đn bù gii to là 5.000 t đng. S
h b gii to khong 82.740 h, trong đó: s h gii to, thu hi đi hn là
41.282 h; s h gii to mt phn là 21.125 h; s h gii to đt nông
nghip và lâm nghip là 20.333 h. Tng s h gii to đc b trí đt tái
đnh c khong 35.324 h; thành tu ni bt ca à Nng có th khái quát
trong 3 c ch: “Thu hi đt theo quy hoch”; “Góp đt và điu chnh li
đt đai”, “i thoi - ng thun”.
(2) Thc trng thc hin các chính sách bi thng hp lý. Ngoài
vic thc hin các chính sách đn bù chung ca Nhà nc qui đnh, UBND
thành ph đã liên tc ban hành các chính sách phù hp vi thc tin ti đa
bàn thành ph, nh: h tr chi phí di chuyn, n đnh sinh hot; min thu
cho h gia đình sn xut kinh doanh, dch v; chính sách u đãi cho gia
đình chính sách; thng tin đ bàn giao mt bng đúng thi gian quy đnh
hoc h tr tin thuê nhà trong sut thi gian ch đt tái đnh c và thêm 6
tháng trong thi gian xây dng nhà; h tr trong dp tt Nguyên án đi
vi các h b gii to nhng cha nhn đc đt tái đnh c hoc mi nhn
nhng cha kp xây nhà,
-
15
T nm 2003 - 2011, thành ph đã thu hi, giao đt, cho thuê đt đi
vi 1.061 công trình, d án vi din tích 17.534 ha, tng s tin SD thu
đc là 25.271,376 t đng. Trong đó giao đt đ thc hin các công trình,
d án tái đnh c, đu t xây dng KCHT đ khai thác qu đt trên 200 d
án, tng đng 2.960,7 ha vi tng vn đu t 12.630 t đng, đã to ra
đc 346,4 ha qu đt sch đ to vn đu t và 83.142 lô đt đ b trí tái
đnh c (tng đng 911,2 ha). Tng s tin thu t đt đai t nm 2003
đn nay khong 20.000 t đng.
-
-
à Nng hin có by qun, huyn; gm 45 phng và 11 xã. Ti mi
qun, huyn có mt Phòng TNMT thuc UBND qun, huyn, có chc
nng tham mu giúp UBND qun, huyn trong công tác QLNN v đt đai,
tài nguyên nc, tài nguyên khoáng sn, môi trng, bin, hi đo và
chu s hng dn, kim tra v chuyên môn, nghip v ca S TNMT. Ti
66 xã, phng ca thành ph đu có công chc đa chính - xây dng tham
mu giúp UBND phng, xã thc hin QLNN v TNMT trên đa bàn và
chu s hng dn, kim tra v chuyên môn, nghip v ca Phòng TNMT
qun, huyn.
(i) Thc trng kim tra, kim soát vic thc thi quy đnh pháp lut v
đt đai
Qua kim tra, kim soát QHKH SD, qu đt trên toàn thành ph, S
TN-MT thành ph à Nng đ ngh thu hi 131 lô đt trng đã có mt bng
sch vi din tích 116 ha; 38 lô đt trng đã có mt bng và h tng trên đa
16
bàn qun Sn Trà; 68 lô đt trên đng Võ Vn Kit, đng Hoàng Sa thuc
qun Sn Trà và 150 khu đt, lô đt đã có mt bng do Trung tâm Phát trin
qu đt qun lý,
(ii) Thc trng thanh tra, kim tra vic thc thi quy đnh pháp lut v
đt đai và x lý vi phm v đt đai
Trong gn 10 nm qua, thành ph đã tin hành 174 cuc thanh tra,
kim tra vic qun lý SD và chp hành các quy đnh ca pháp lut đt đai,
qua đó đã kin ngh thu hi hn 82.000 m
2
đt; ban hành 53 quyt đnh x
pht vi phm hành chính trong lnh vc đt đai .
(iii) Gii quyt tranh chp, khiu ni, t cáo v đt đai.
Các v vic, theo thm quyn (k c thành ph, qun, huyn) đã gii
quyt thu tình, đt lý; kt qu gii quyt 1.699/1.729 đn thuc thm quyn
v tranh chp đt đai (đt 98,88%); 972/998 đn khiu ni (đt 97,40%);
19/19 đn t cáo (đt 100%) và 52/52 đn đòi li đt c (đt 100%). vic
thc thi pháp lut ca qun lý đt đai ca thành ph.
3.2.2.ăánhăgiáăchungăvăqunălỦănhƠăncăđiăviăđtăđôăthăcaă
thƠnhăphăƠăNngă
3
V mc đ thc thi pháp lut qun lý đt đai, thành ph à Nng đã
trin khai thc hin nghiêm túc Lut t đai và các vn bn hng dn thi
hành Lut, đã ban hành gn 20 vn bn quy đnh v: bi thng, h tr và
tái đnh c khi Nhà nc thu hi đt; ban hành hn 10 vn bn sa đi, b
sung khi quy đnh pháp lut thay đi phù hp vi thc tin ca thành ph.
V mc đ thc hin quy hoch SD, thành ph đã trin khai xây
QHKH SD theo đúng quy hoch, k hoch đã đc Chính ph phê
duyt, nh đó, hn 95.000 h dân chp nhn gii to, di di nhà ca giao
đt đai, đ phc v quá trình CNH, đô th hoá, chnh trang đô th, xây dng
thành ph vn minh, hin đi, đáp ng yêu cu ca mt thành ph đ kinh
t trng đim min Trung trong thi k CNH, HH đt nc.
17
Hiu qu v mt xã hi: thông qua QLNN v đt đô th góp phn gii
phóng ngun lc đt đai cho đu t xây dng kt cu h tng và phát trin
các loi hình dch v - du lch có ý ngha tích cc v mt xã hi. T ch c
thành ph ch có hn 360 con đng có tên, sau 12 nm chnh trang đô th
đã tng lên hn 1.260 con đng có tên. Hàng trm khu đô th, hàng nghìn
khu, cm dân c mi ra đi. Din mo ca thành ph thay đi tng ngày,
cuc sng ca ngi dân đc ci thin, nâng lên rõ rt. Thu nhp bình
quân đu ngi dân ngày mt tng cao: nm 2000 đt 6,9 triu
đng/ngi, nm 2005 là 14,8 triu đng/ngi, đn nm 2011 đã đt mc
41 triu đng/ngi (tng gp 6 ln so vi nm 2000).
Hiu qu v mt kinh t: T nm 2003 đn nay, thành ph đã thu
hi, giao đt, cho thuê đt đi vi 1.061 công trình, d án vi din tích
17.534 ha, tng s tin SD thu đc là 25.271,376 t đng; đã to ra
đc 346,4 ha qu đt sch đ to vn đu t và 83.142 lô đt đ b trí tái
đnh c.
Bn vng trong qun lý: Vi c ch, gim 10% tin SD khi np
tin ngay, h tr chi phí di chuyn, cho n tin tin SD (đi vi h
gia đình nghèo, chính sách); m rng din tích thu hi đt dc theo 2
bên đng to qu đt sch "bán" cho nhà đu t; các nhà đu t ln đu
sn sàng ng trc vn đ chính quyn đa phng trin khai công tác
thu hi đt,
Vn bn quy phm pháp lut v đt đai thuc thm quyn, tuy đc
thành ph ban hành, điu chnh, b sung thng xuyên, nhng vic rà soát,
kim tra h thng vn bn này còn hn ch, cha phù hp vi quy đnh ca
pháp lut hin hành; mt s vn bn ban hành còn chm, hng dn cha
c th.
18
V mc đ thc hin quy hoch SD, vn còn nhiu bt cp trong
công tác xây dng QHKH SD đô th, các tiêu chí bo đm khai thác, s
dng hiu qu và bn vng tài nguyên đt, đc bit là các tiêu chí v môi
trng thiu tng th, bao quát, tm nhìn dài hn. Din tích đt dành cho
cây xanh, mt nc, phúc li công cng khác còn hn ch, đôi khi còn b
ct xén do áp lc tái đnh c.
V mt xã hi, mt s các chính sách đa ra nhm qun lý, khai thác
đt đô th nh đnh giá đt, thu hi, đn bù, h tr, tái đnh c đi vi các
đi tng b thu hi đt cho mc tiêu phát trin KT-XH ca thành ph à
Nng cha gn vi c ch th trng, gây bc xúc trong nhân dân.
- Công tác tuyên truyn, ph bin pháp lut cha thng xuyên nên
cha phát huy đc tinh thn làm ch, sc mnh tng hp ca các t chc
nh: Mt trn T quc, công đoàn, hi ph n, đoàn thanh niên, đông đo
qun chúng nhân dân và doanh nghip tham gia vào quá trình xây dng quy
hoch, k hoch qun lý đt đai và giám sát thc hin QLNN v đt đô th.
- Vn đ khai thác ngun lc đt đô th thông qua hình thc giao đt
bng đu giá, đu thu nhng khu "đt vàng" thi gian qua cha khai thác
ht đc giá tr gia tng ca đt, dn đn tình trng ngi dân b thit, li
ích ri vào mt nhóm ngi, NSNN tht thoát.
V mt kinh t, qua phân tích s liu thng kê ca Trung tâm giao
dch BS thành ph à Nng, s phiên đu giá thành công đt t l thp
dn đn t l đóng góp tin thu đc t đu giá so vi tng thu tin SD
ca thành ph trong nhng nm qua là không tng xng vi ch trng
đy mnh giao đt thông qua đu giá QSD mà Chính ph phê duyt.
Xét v khía cnh bn vng, công tác nghiên cu, đu t tin b khoa
hc và công ngh thông tin, công ngh mi vào QLNN v đt đai vn còn
hn ch.
19
- Quá trình CNH, HH, đô th hoá đã bc l mt s vng mc, mâu
thun mt s lnh vc, nht là qun lý đô th, qun lý đt đô th nh:
công tác QHKH SD, gii phóng mt bng, b trí tái đnh c cha phù
hp vi tình hình thc t, gây nhiu khó khn trong vic trin khai thc
hin nhim v phát trin KTXH ca thành ph.
- Quy đnh ca pháp lut còn nhiu bt cp, xa thc t, chng chéo và ít
rõ ngha dn đn nhiu cách hiu khác nhau và b li dng chy chính sách.
- Vit Nam nói chung và thành ph à Nng nói riêng đang hng
ti mt nn kinh t th trng và hi nhp ngày càng sâu rng vi nn kinh
t th gii. Tuy nhiên, qui hoch, k hoch s dng đt còn mang tính
mnh lnh, ít quan tâm đn nhu cu ca th trng, quy hoch manh mún
theo chc nng.
- S đi mi hot đng QLNN đi vi đt đô th không theo kp tc
đ đô th hoá thành ph à Nng.
- Tm nhìn ca lãnh đo thành ph còn hn ch, vic khai thác qu
đt thi gian qua ch yu là phân lô bán nn, phc v cho li ích trc
mt, thiu bn vng.
20
Chngă4
QUANăIMăVÀăGIIăPHỄPăHOÀNăTHINăQUNăLụă
NHÀăNCăIăVIăTăỌăTHăCAăTHÀNHăPHăÀăNNGă
NăNMă2020
4.1.ă MTă Să QUANă IMă Că BNă NHMă HOÀNă THINă
QUNăLụăNHÀăNCăIăVIăTăỌăTH CAăTHÀNHăPHă
ÀăNNGă
4.1.1.ă Qună lỦă vƠă să dngă đt đôă thă đmă boă tínhă côngă khai,ă
minhăbchăvƠădơnăch
4.1.2.ăQuanăđimăkăthaăvƠăhăthngătrongăqunălỦănhƠăncăđiă
viăđtăđôăth.
4.1.3. QunălỦăsădngăđt đôăthăphùăhpăviăxuăthăphátătrină
vƠăyêu cuăthcătinăcaăthƠnhăph
4.1.4.ăQuanăđimăhinăđiăhoáăhăthngăcăsădăliuătrongăqună
lỦănhƠăncăđiăviăđtăđôăth
4.2.ă GIIă PHỄPă HOÀNă THINă QUNă Lụă NHÀă NCă Iă
VIăTăỌăTHăCAăTHÀNHăPHăÀăNNG
4.2.1.ăNhómăgiiăphápăliênăquanăđnătrinăkhaiăthcăthiăvƠăhoƠnă
thinăcácăvnăbnăquyăphmăphápălutăthucăthmăquynăcaăUăbană
nhơnădơnăthƠnhăphăƠăNngătheoălutăđnh
Lut t đai nm 2013 có hiu lc thi hành t ngày 01/7/2014, đ t
chc trin khai đa Lut nhanh chóng vào cuc sng, tác gi xin đ xut
mt s gii pháp sau:
4.2.1.1. V công tác ph bin, giáo dc pháp lut v đt đai.
4.2.1.2. V xây dng h thng vn bn quy phm pháp lut có liên
quan đn vic thi hành Lut t đai nm 2013.
4.2.2.ăNhómăgiiăphápăvăxơyădngăquyăhoch,ăkăhoch sădngă
đtăvƠăxơyădng,ăthcăthiăcăch,ăchínhăsáchăqunălỦăđiăviăđtăđôăthă
thƠnhăphăƠăNng
4.2.2.1. Xây dng quy hoch, k hoch s dng đt đm bo khoa
21
hc, minh bch, vi s đng thun cao ca nhân dân
4.2.2.2. Hoàn thin c ch thu hi đt, bi thng, h tr, tái đnh c
khi Nhà nc thu hi đt to lp qu đt "sch"
4.2.2.3. Thc hin đúng thm quyn, trình t, th tc giao đt, cho
thuê đt.
4.2.2.4. m bo tính đng b, thng nht trong điu tra, kho sát,
đo đc, lp bn đ đa chính đt đô th
4.2.2.5. Hoàn thin c ch th trng trong qun lý tài chính đi vi
đt đô th, góp phn khuyn khích s dng đt đô th tit kim, có hiu qu
4.2.2.6. y mnh vic rà soát các tha đt thuc din cp giy
chng nhn quyn s dng đt mà cha đc cp
4.2.3.ăNhómăgiiăphápăhoƠnăthin,ănơngăcaoănngălcăvƠăhiuăquă
hotăđngăcaăbămáyăqunălỦăđtăđaiăđôăthăăđaăphng
4.2.3.1. Hoàn thin và kin toàn t chc, b máy qun lý tài nguyên,
môi trng trên đa bàn thành ph
4.2.3.2. ào to, bi dng ngun nhân lc qun lý đt đô th đ
đáp ng yêu cu nhim v qun lý nhà nc đi vi đt đô th trong thi
k đy mnh toàn din công cuc đi mi ca đt nc
4.2.3.3. Tng cng s lãnh đo ca ng, phi hp gia các ban
ngành, t chc, đoàn th trong công tác qun lý đt đai, thc hin các ch
đ chính sách ca Nhà nc
4.2.4.ăNhómăgiiăphápăhoƠnăthinăvƠănơngăcaoăchtălngăcôngă
tácăkimătra,ăkimăsoátăvăđtăđôăthăcaăthƠnhăphăƠăNng
4.2.4.1. i mi t chc b máy kim tra, kim soát vic qun lý nhà
nc đi vi đt đô th
4.2.4.2. Tng cng kim tra, kim soát cht ch vn bn quy phm
pháp lut; vic thu hi đt, đm bo công khai, minh bch, dân ch, công
bng và kp thi trong bi thng, h tr và tái đnh c
4.2.4.3. Gii quyt dt đim nhng khiu ni, t cáo v qun lý và
SD, không đ đn th tn đng, kéo dài gây bc xúc trong nhân dân
4.2.5.ăNhómăgiiăphápăhătrăqunălỦăđtăđôăthăăthƠnhăphăƠăNng
22
4.2.5.1. u t xây dng và mua sm c s vt cht, h tng trang
thit b k thut, công ngh thông tin phc v cho công tác qun lý nhà
nc đi vi đt đô th.
4.2.5.2. Xây dng h thng thông tin đt đai thành ph à Nng đ
tích hp c s d liu quc gia trong tng lai
Xây dng c s d liu đa chính là yêu cu c bn đ xây dng h
thng qun lý đt đai hin đi. Tác gi xin đ xut:
(i) Xây dng mô hình c s d liu liên thông, kt ni
(ii) Ni dung, cu trúc c s d liu đt đai
(iii) Quy trình xây dng c s d liu đt đai:
(iv) Yêu cu c bn ca vic xây dng, qun lý, khai thác s dng,
cp nht c s d liu đt đai:
(v) Yêu cu v t chc xây dng, qun lý, khai thác s dng, cp
nht c s d liu:
23
KTăLUN
Vi mc tiêu đy mnh công tác QLNN đi vi đt đô th nói chung
và QLNN đi vi đt đô th ca thành ph à Nng nói riêng, vic thc
hin đ tài nghiên cu trong phm vi, gii hn nht đnh, tác gi lun án
đa ra mt s kt lun sau:
1. t đô th có nhng đc đim, vai trò và chc nng khác so vi các
loi đt đai khác. c bit trong Lun án đã nhn mnh các chc nng ca
đt đô th, nh: chc nng môi trng sng; chc nng cân bng sinh thái;
chc nng d tr; chc nng không gian s sng; chc nng phân d vùng,
lãnh th. ây là nhng c s khoa hc, to khuôn kh lý thuyt cho vic
nghiên cu thc tin, đánh giá thc trng sát thc, t đó đa ra nhng gii
pháp thúc đy phát trin đô th, cng nh đt đô th hiu qu và bn vng.
2. QLNN đt đô th là hot đng thc thi quyn lc Nhà nc, va là
chc nng đi din s hu toàn dân v đt đai, va là chc nng QLNN v
đt đai. Lun án đã lun gii nhng ni dung QLNN đi vi đt đô th ca
chính quyn thành ph TTTW, trong vic trin khai thc hin pháp lut và
chính sách v đt đai; xây dng và thc thi quy hoch, k hoch; xây dng
và thc thi c ch, chính sách đt đai; t chc b máy qun lý đt đai và
kim tra, kim soát đt đai thành ph TTTW. ng thi, xây dng các tiêu
chí v kt qu, hiu qu và s bn vng đ đánh giá công tác QLNN đi
vi đt đô th ca chính quyn thành ph TTTW.
3. Phát trin đô th nói chung và đt đô th nói riêng là yêu cu mang
tính tt yu khách quan đi vi phát trin KT-XH nói chung và ngành đt
đai. Có nhiu nhân t nh hng đn qun lý đt đô th ca chính quyn
thành ph TTTW. ó là các nhân t bên trong, bao gm v điu kin v
đa lý; điu kin kinh t; điu kin xã hi và môi trng; KCHT; nng lc
ca b máy và cán b qun lý đt đai. Các nhân t bên ngoài, gm chính
sách, pháp lut v đt đai ca nhà nc trung ng; đu t trong nc và
quc t; s tin b khoa hc công ngh; toàn cu hoá và quc t hoá.