Một số giải pháp phát triển các khu công nghiệp tỉnh Bắc Ninh trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế

INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM
(leMBA)
Chirang
trình cao hoc Quàn trj kinh doanh Quóc té
LUÀN VAN TÒT NGHIÉP
MOT SO
GIÀI
PHÀP PHÀT
TRIÉN
CÀC KHU GÒNG NGHIÉP
TÌNH
BÀC
NINH
TRONO QUA TRÌNH
HQI
NHAP KINH TÉ QUÓC TÉ
NGUYÉN
Dire
LONG
IEMBA#3
THANG 05, 2007
INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM
(leMBA)
Chiro'ng
trình cao hoc Quàn trj kinh doanh
Quòc
te
BÀN LUÀN VÀN NÀY
DU'OC NÓP
CHO

TRI/ÒNG
DAI HOC IRVINE (HOA KY)
VA
KHOA QUAN TRI KINH DOANH
(TRUÒNG
DAI HOC QUÓC
GIÀ HA
NÓI)
BAN LUÀN VÀN LA
MOT
PHÀN BÀT
BUOC
TRONG
CHUONG
TRÌNH
DÀO TAO THAC SY QUÀN TRI KINH DOANH QUÓC TÉ
THANG 05, 2007
Phé duyét cùa
ChuoTig
trình Cao hoc quàn tri kinh doanh quòc té
Chù nhiém chuong trình
Tói xàc nhàn ràng bàn khóa
luàn
này dà dàp ùng dugc càc yéu
càu
mot khóa
luàn
tòt
nghiép
tbuge

chuong trình dào tao Thac sy Quàn tri kinh doanh.
Chù tich Hòi dòng
TS.
Vù Xuàn Quang
Chùng tói, ky tén duói day xàc nhàn ràng cbùng tòi dà dgc toàn bò khóa luàn này
va
còng
nhan bàn khóa
luan
hoàn toàn dàp ùng càc tiéu
chuàn
cùa mot khóa
luàn
Thac sy quan tri
kinh doanh.
Giào vièn huóng dàn
TS.
Chu Thành
Càc thành vién Hòi dòng
TS.TANGOCCAU
PGS.TS.
VUCONGTY
TS.
CHU THANH
NCS.
DANGNGOCSLT
MUC LUC
1.1
1.2
1.3

1.4
1.1
1.2
1.3
PHÀN MÒ DÀU
Su càn
thièt va
y nghTa cùa
de
tài nghién cùu
Muc tiéu nghién cùu cùa luàn vàn
Pbuong
phàp nghién cùu
Két càu cùa luàn vàn
CHÌJÓNG
T:
NHUN'G
VXN
"DE
CHUNG
VE
SU
HÌNTÌ
THÀNH
VA PHÀT
TRIÉN CÀC KCN TRONG
QUA
TRÌNH CNH, HDH NÈN KINH TÉ
VA
MÓ

HÌNH ÀP DUNG, LOI
THÈ
CANH TRANH BEN
VUNG
KCN
va
vai trò cùa càc KCN trong
qua
trinh CNH, HDH
1.1.1.
Kbàiniém ve
KCN
1.1.2.
Phàn Ioai
KCN
1.1.3. Dac
dièm
chù yéu cùa càc KCN Viet Nam
1.1.4.
Vai trò cùa KCN trong qua trình CNH, HDH
Tinh
tàt yéu
binb
thành
va
phàt trién KCN, càc nhàn tó bình thành KCN
i
.2.1.
Su càn thiét
hình

thành
KCN
trong
qua trình
CNH, HDH
1.2.2.
Càc nhàn tó bình thành, phàt trìén KCN
Mot so
mò bình àp
1.3.1. Phàn tich mòi truòng
vT
mò
1.3.2.
Mot
so vàn
de
ly luan
ve Igi
thè canh tranh
ben
viJng,
canh tranh
lành
thò
i
.3.3.
Mò
bình SWÓf
de dành già
tòng

quàt
ve
dja phuong
"CHUONG
li:
PHÀN TIC"H
f
HUC TRANG PHÀT TOIÉN CÀC KCN
TINH
BÀ'C
1
1
2
2
3
4
4
4
7
9
10
13
13
17
24
24
27
36
41
2.1

2.2
2.3
2.4
2.5
NINH TRONG QUA TRINH CNH, HDH NEN KINH TE,
GIAI DOAN 1997-2006
Tòng quan
ve
tìnb Bàc Ninh
2.1.1.
Dièu kien tu nhién, xà hòi
2.1.2.
Diéu kién kinh té-xà bòi cùa Bàc Ninh
Qua
trình phàt trién càc KCN Bàc Ninh
2.2.1.
Tòng quan
ve
càc Khu còng nghiép Viet Nam
2.2.2. Quan dièm cùa Bàc Ninh
ve
phàt trién càc KCN
2.2.3.
Su hình thành
va
phàt trién càc KCN Bàc Ninh (1997
-
2006)
2.2.4. Su phàt trién cùa càc
làng

nghé Bàc Ninh
2.2.5.
Su phàt trién Cum còng nghiép Bàc Ninh
2.2.6. Dành già chung
tbue
trang phàt trién càc KCN Bàc Ninh
Phàn tich PEST tìnb Bàc Ninh
2.3.1.
Mòi
truòng chinh
trj, phàp
luàt
(P)
2.3.2. Mòi truòng kinh tè (E)
2.3.3.
Mòi truòng vàn
boa
xà hòi (S)
2.3.4. Mòi
truòng
khoa hgc còng nghé (T)
Phàn tich SWOT càc KCN tìnb Bàc Ninh
2.4.1.
Phàn tich nhùng dièm manh (S)
2.4.2. Phàn tich nhùng dièm yéu (W)
2.4.3.
Phàn tich nhùng thòi co (0)
2.4.4. Phàn tich nhùng tbàch thùc (T)
Àp dung mò hình
ìién

két
ngành
cùa Micheal Porter
de
dành già nàng cao nàng lue
canh tranh tbòng quan
lién
két ngành tai càc KCN tinh Bàc Ninh
41
41
42
45
45
52
57
58
61
63
77
77
78
78
79
80
80
83
86
88
89
3.1

3.2
3.3
CHU'ONG III:
PHU'ONG
HUÓNG
VA
GIÀI PHÀP NHÀM PHÀT TRIÉN CÀC
KCN TÌNH BÀC NINH TRONG
QUA
TRÌNH
HÓI
NHAP KINH TÉ QUÓC TÉ,
GIAI DOAN
TUNAY
DÉN NÀM
2010-2015
Nguyèn tàc phàt trién càc KCN tinh Bàc Ninh
3.1.1.
Xày dung
va
phàt trìén càc KCN phài dugc dàt trong chién
lugc
phàt trìén
kinh té - xà bòi chung cùa tinh
va
vùng lành thò
3.1.2. Két hgp phàt trìén
va
quàn ly kinh té theo ngành vói phàt trìén
va

quàn ly kinh
té theo dja pbuong
va
vùng lành thò
3.1.3.
Phàt trién càc KCN phài trén co
so
òn djnh
san
xuàt, kinh doanh, tao vièc làm
va
thu nhap cho
nguói lao
dòng
3.1.4.
Phàt trién KCN góp phàn giàì quyét vàn
de
mòi truòng
va
giù gin bàn sàc vàn
bòa
dja phuong
Pbuong huóng phàt trién càc KCN Bàc Ninh, giai doan
tu
nay dèn
2010-2015
3.2.1.
Phàt trìén càc KCN gàn lién vói phàt trìén dò thj,
trungtàm thuong
mai-djch

vu, trung tàm dào tao, khu vui ehai giài tri
3.2.2. Giài quyét bài
boa Igi
icb
giùa
Nhà nuóe, Còng ty dàu tu ha tàng KCN, Nhà
dàu tu thù càp
va
nguói dàn bj thu hòi dàt xày dung KCN
3.2.3.
Phàt trién càc KCN dua trén càc tiéu chi cu thè mang tinh khoa hoc
Mot so giài piiàp nhàm phàt trién
co
bieu qua càc KCN tìnb Bàc Ninh trong qua
trình bòi nhap kinh té
Quóc
té, giai doan tu nay dén
2010
-2015
3.3.
f.
Nhóm giàì
pìiàp
ve quy
ìioach
phàt trìén
3.3.2. Nhóm giài phàp
ve
chinh sàcb
3.3.3.

Nhóm giài phàp
ve
tàng cuàng
va
nàng cao nàng lue quàn ly Nhà nuóe dòi
92
92
92
94
95
95
97
97
98
100
100
101
104
119
3.4
vói càc KCN
Mot so
chuong trinh bànb dòng cu thè
de
thue hièn càc nhóm giài phàp trén
3.4.1.
Muc tiéu
3.4.2. Tao ra su kbàc bièt
3.4.3.
Càc djcb vu sàu, cao càp

3.4.5.
Marketing dja pbuong thòng qua 4 P
KET LUAN
PHU LUC I:
DlEM
GAG CHI SO THANH PHAN CAU THANH CHI SO
CPI
CÙA
TLTNG
TÌNH, THÀNH PHÓ
PHU LUC II: BÀN
DÒ
QUY HOACH CÀC KCN VIET NAM DÉN NÀM 2010
PHU LUC III: BÀN
DÒ
QUY HOACH CÀC KCN BÀC NINH DÉN NÀM 2010
PHU LUC IV: TÀI LIÉU THAM KHÀO
126
126
126
127
127
131
133
135
136
137
DANH MUC BANG
BIÉU
VA SO DO

Tén bang biéu
va se
dò
Sodo 1.1
Sodò
1.2
Bang
1.1
Sodo
1.3
Bang
1.2
Bang 1.3
Sodo
1.4
Bang
2.1
Bang
2.2
Bang
2.3
Bang
2.4
Bang
2.5
Bang
2.6
Bang
2.7
Bang

2.8
Bang
2.9
CHUONGI
Mò hình PEST
Quy trình xàc djnh
Igi thè
canh tranh
ben
vùng
Bang
két qua dành già
Igi
thè canh tranh
ben
vùng
So dò
Igi
thè canh tranh lành thò
Càc yéu tó thu hùt nhà dàu tu
Khung phàn tich
SWOT
So dò ma tran phàn tich SWOT
CHUONG II
Mot
so
chi tiéu chù yéu tinh Bàc Ninh nàm 2005-2006
Mot so
chi
tiéu kinh tè chù yéu 2005-2010

Co càu càc ngành trong GDP cùa tinh
Ha
Bàc.
Phàn bò làng nghé theo ngành kinh té
Già trj san xuàt còng nghiép càc làng nghé.
Tong hgp tìnb bình càp pbép dàu tu
(co
biéu lue) dén
31/12/2006.
Tong hgp tìnb bình càp pbép dàu tu
(co
biéu lue) qua càc nàm
Tòng hgp tìnb hình càp pbép dàu tu
(co
biéu lue) nàm 2006.
Toc
dò tàng
truòng
GDP nàm 2001 -2005 (Theo già SS 1994).
Trang
27
31
31
35
36
38
40
43
45
53

58
59
70
70
71
74
Bang
3.1
Bang
3.2
Sodò
3.1
Sa do
3.2
Sodò
3.3
CHUONG HI
Quy boach phàt trìén càc KCN dén nàm
2010-2015.
Càc chi tiéu dành già két
qua
boat dóng càc KCN Bàc Ninh so
vói cà tinh
Mò tà trình tu xày dung
va
phàt trién càc KCN
Sa dò tó
ebùc
du àn trung tàm dào tao viée làm theo bình thùc
da dang

boa
dàu tu
Mò hình tó ebùc bò mày BQL càc KCN Bàc Ninh
100
102
103
109
122
DANH MUC CÀC
CHlf VIÉT
TÀT
STT
1
2
3
4
5
6
7
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19

20
21
22
23
24
25
26
27
28
Ky biéu viet tàt
APEC
ASEAN
BQL
BTA
CN
CN-XDCB
CNH
DN
DNKCN
DTNN
DV
FDI
GDP
GPDC
GPDT
GPMB
GTSXCN
HDH
HDND
KCN

KCNC
KCX
KH-CN
KT-XH
SXCN
SXKD
SXTTCN
Chù"
day dù
Dièn
dàn hgp tàc kinh té Chàu À -
Tbài
Bình
Duong
Hiép bòi càc nuóe Dòng Nam À
Ban quàn ly
Hiép djnh thuong mai
songpbuong
Còng nghiép
Còng nghiép - Xày dung co bàn
Còng nghiép
boa
Doanh
nghiép
Doanh
ngbiéjp
khu còng nghiép
Dàu tu nuóe ngoài
Dich vu
Dàu tu

true
tièp
nuóe
ngoài
Tòng
san
phàm quòc
nói
Giàyphép
diéu chinh
Giàyphép
dàu tu
Giài phóng mat
bang
Già tri san xuàt còng nghiép
Hièn dai
boa
Hòi dòng nhàn dàn
Khu còng nghiép
Khu còng nghé cao
Khu
che
xuàt
Khoa hgc - Còng nghé
Kinh té - Xà bòi
San xuàt còng nghiép
San
xuàt kinh doanh
San
xuàt tiéu thù còng nghiép

29
30
31
32
33
34
35
TN
TTCN
UBND
UNIDO
USD
veci
WEPZA
Trong nuóe
Tiéu thù còng
nghiép
Uy ban nhàn dàn
Tó
ebùc
phàt trìén còng nghiép cùa Lién Hiép Quòc
Dò la My
Phóng thuong mai
va
còng nghiép Viet Nam
Hiép bòi KCX Thè
gioì
PHÀN MÒ DÀU
1.1.
Su"

can thiet
va
y
nghla
cùa
de
tài
nghién
cù-u.
Trong xu thè toàn càu
boa va
bòi nhap kinh té Quòc té hièn nay, mòi quòc
già
phài khòng
ngùng dòi mói, thùc day su phàt trién nén kinh té cùa mình nhàm theo kip
va
chù dòng bòi
nhap vói nén kinh tè toàn càu. Xuàt phàt tu dac trung cùa nén kinh té Viét Nam, Dàng
va
Nhà nuóe de ra chién lugc phàt trién kinh té phù hgp, tùng buóc thue hien CNH, HDH dàt
nuóe. Trong
tièn
trình CNH, HDH dàt nuóe,
vice
xày dung co
so
vat chat, ky thuat
va
phàt
trién còng nghé ngày càng hien dai dóng mot vai trò quan trgng. Trong dò, mot trong

nhùng nhiém vu bang dàu là bình thành, xày dung
va
phàt trién càc KCN.
Phàt trìén càc KCN là mot trong
nhiJTig
pbuong huóng quan trgng nhàm thu hùt càc
nguòn lue
de
phàt trìén còng nghiép, thùc day
qua
trình
ebuyèn
djch co càu kinh té trong
qua
trình CNH, HDH ó Viet Nam. KCN, KCX ó Viet nam ra dòi cùng vói
duòng lòi
dòi
mói mó cùa do dai bòi Dàng
làn
thù VI nàm 1986 khói xuóng. Nghi quyét bòi nghi giùa
nhiém ky khoà VII nàm
1994
dà
de
ra yéu càu ve "Quy hogch càc vùng truac hét là càc
dia bàn trong
dièm,
càc KCX, Khu kinh tè dgc
bièt,
KCN tgp trung ". Tièp dò Vàn kien

Dai boi dai biéu toàn quòc làn thù IX dinh huóng trong thòi gian tói là " Quy hogch
phàn bo hap ly còng nghiép trén cà nuac. Phàt trién
co
hiéu
qua
càc KCN, KCX, xày
dung mot so KCNC, hình thành càc cum còng nghiép
lón va
khu kinh té mó "
Hien nay, ó Viet Nam dà
co
nhiéu KCN dugc ra dòi, nhiéu tinh
va
thành phò truc tbuge
trung uong cùng dà xày dung càc KCN nhàm muc tiéu thu hùt vòn dàu tu trong
va
ngoài
nuóe vào phàt trién còng nghiép, chuyén dòi co càu kinh ké cùa dia phuong. Dà
co
nhiéu
KCN di vào boat dóng
va
dugc dành già
co
biéu
qua,
góp phàn quan trgng vào phàt trién
còng nghiép, vào chuyén dich co càu kinh té, co càu lao dòng ó Viet Nam nói chung
va
tùng dia pbuong nói riéng. Tuy

nhién,
thue té phàt trién càc KCN ó Viet Nam hien nay
con
nhiéu vàn
de
dàt ra càn nghién cùu: Làm thè nào
de
thu hùt dugc nhiéu du àn dàu tu
co
chat lugng
cao? Làm thè nào nàng cao hiéu
qua
dàu tu xày dung
va
boat dòng cùa càc
KCN? Làm thè nào
de
càc KCN phàt trién
ben
vùng? Xày dung
Igi
thè canh tranh nhu thè
nào? Làm thè nào két bop dugc giùa phàt trién càc KCN vói giài quyét vice làm
va
càc vàn
de
xà hòi? dò
là nhijng
vàn de thue tién dang dàt ra càn dugc nghién cùu mot càch khoa
hgc

va co
he tbòng.
Vice nghién cùu phàt trién càc KCN trong qua trình CNH, HDH
va
boi nhap kinh té
Quòc té
co
y nghTa thiét thue cà ve ly luan
va
thue tién. Ve
ly
luan giùp làm rò
ly
luan
va
quan diém
ve
phàt trién KCN trong
qua
trình CNH, HDH. Ve thue tien
de tài
góp phàn
dành già phàt trién KCN trén dia bàn tinh Bàc Ninh hien nay, dua ra nhùng chién lugc,
giài phàp nhàm phàt trién mot càch
co
hiéu
qua,
ben viìng
càc KCN trén dja bàn
tinh

Bàc
Ninh trong
qua
trình bòi nhap kinh té Quóc té.
Truóc
nhùng ly do
bue
thiét néu trén, hgc vién
lira
chgn
de
tài:
''Mot
so giài
phàp
phàt
trién càc KCN tinh Bàc Ninh trong
qua
trình
ligi
nhap kinh tè Quòc tè",
1.2. Muc tìeu nghién
ciru
cùa luan vàn.
Nghién cùu
nhiìng
vàn
de
ly luan
ve

KCN, phàn tich mòi truòng, càch thùc
lira
chgn
chién lugc tòi
iru
nhàm
lira
chgn càc giài phàp phàt trién càc KCN trong
qua
trình bòi
nhap kinh té Quòc tè.
Khào sàt, dành già khài quàt
thue
trang phàt trién càc KCN ó Viet Nam nói chung
va
cùa
Bàc Ninh nói riéng; tàc dòng cùa chùng dòi vói
qua
trình CNH, HDH nén kinh té.
De
xuàt nhùng quan diém, phuong huóng
va
càc giài phàp chù yéu nhàm phàt trién hiéu
qua
càc KCN tinh Bàc Ninh trong qua trình bòi nhap kinh té Quòc té.
m
1.3.
Phu-cng
phap nghién
cuu.

Luan vàn
su
dung phuong phàp duy vat bien chùng, duy vat
Ijch
su,
phuong phàp phàn
tich he thòng, tbòng ké, so sành,
su
dung càc két
qua
diéu tra,
so
liéu thù càp
va
so
cap
dòng thòi két hgp càc còng trình nghién cùu khoa hgc quàn ly cùng nhu nhùng kinh
nghiém qua nghién cùu thue tién trong
va
ngoài nuóe
de
thue hien muc tiéu cùa Luàn vàn.
Tòng quan tài liéu
co
lién quan dén KCN, phàt trìén KCN trong
qua
trình CNH, HDH.
Phàn tich
so
liéu

san co tu
càc bào cào cùa càc Bò, ngành, Ban quàn
ly
Khu còng nghiép,
bào cào cùa càc
tinh va
thành phò truc thugc Trung uong, bào cào cùa UBND tinh Bàc
Ninh
va
Ban quàn ly KCN Bàc Ninh.
1.4. Két càu cùa luan vàn:
Luan vàn sau
day
gòm 3 chuong phàn, mó dàu
va
phàn két luan.
Chucng
1: Nhùng vàn
de
chung
ve
su hình thành
va
phàt trién càc KCN trong
qua
trinh
CNH, HDH nén kinh té
va
mò hình àp dung,
Igi

thè canh tranh
ben
vìrng.
Chuong 2: Phàn tich
thirc
trang phàt trién càc KCN tinh Bàc Ninh trong qua trình CNH,
HDH nén kinh té, giai doan 1997-2006.
Chucng
3: Phuong huóng
va
giài phàp nhàm phàt trién càc KCN tinh Bàc Ninh trong
qua
trình bòi nhap kinh té Quóc té, giai doan
tu
nay dén nàm
2010-2015.
CHU^ONG
I
NHÙTVG
VÀN
DE
CHUNG
VE SlT
HÌNH THÀNH
VA
PHÀT TRIÉN CÀC KHU
GÒNG NGHIÉP TRONG
QUA
TRÌNH GÒNG NGHIÉP HOÀ, HIÈN DAI HOÀ
NÈN KINH TÉ

VA
MÒ HÌNH ÀP DUNG, LOI
THÈ
CANH TRANH
BEN
VLTNG.
1.1. Khu cóng
nghiép va
vai trò cùa càc Khu còng nghiép trong qua trình Còng
nghiép hoà, Hien dai hoà.
1.1.1,
Khài niem ve Khu còng nghiép.
KCN dà dugc hình thành
va
phàt trién ó càc nuóe tu bàn vào nhùng nàm cuòi thè ky
XIX. KCN dàu tién dugc thành
lap
nàm
1896
ó Machester (Anh)
va
vùng còng nghiép
Clearing Chicago (My), nàm 1940, Y thành lap KCN tai Napoli. Dén thap ky
1950-1960
ó My
co
452 vùng còng nghiép
va
gàn 1000 KCN sau dò tàng
lén

2400 KCN vào nàm
1970.
Phàp
co
230 vùng còng nghiép (nàm 1930)
va
Canada
co
21 vùng cóng nghiép
(1965).
Vói Chàu À, KCN dàu tièn dugc thành lap ó Singapore vào nàm
1951,
Malaisia
nàm 1954, Àn Dò nàm 1955. Hien nay ó khu vuc Chàu À
co
trén 1.000 KCN dang boat
dóng. Ò Viet Nam, KCN dàu tién dugc thành lap vào nàm 199 tai Thành phò
Ho
Chi
Mình dò là KCX Tàn Thuan.
Qua
trình phàt trién KCN, KCX xuàt hien ngày càng nhiéu duóì càc hình thùc khàc nhau.
Càc tó ebùc quòc té, càc quòc già trén thè
gioì
dua ra nhiéu khài niem nhu
'"Khu
mgu dich
tu
do'',
''Dgc

khu kinh
tè""
0 Lién Xò cu, nhiéu xi nghiép lién hgp, cum còng nghiép
lón,
trung tàm còng nghiép dà dugc xày dung tàp trung, nhiéu sàc thàì cùa KCN. Trong khi càc
khài niem
ve
xi nghiép lién hgp, cum cóng nghiép, trung tàm còng nghiép dugc dinh nghTa
khà rò ràng
va
thòng nhàt thì khài niem
ve
KCN
co
nhiéu y kién khàc nhau .
Trén thè giài, khài niem KCN,
KCX co
mot so càch hiéu sau:
Tó ebùc phàt trién cóng nghiép lién hiép quóc (UNIDO): KCX là khu vuc dugc
gioì
han
ve bành
chinh,
co
khi
ve
dia ly, dugc huóng mot
che
dò thué quan cho pbép tu do nhap
4

trang bi
va san
phàm nhàm muc dich
san
xuàt
san
phàm xuàt khàu,
che
dò thué quan dugc
ban bành cùng vói
nhijng
quy dinh luàt phàp uu dai, chù yéu
ve
thué nhàm thu hùt dàu tu
nuóe ngoài. Vói khài niem này, boat dòng chinh trong KCX là
san
xuàt còng nghiép.
Hiép bòi KCX thè gioì (wepza) dà dinh nghTa KCX, khu tu do:
"Khu
tu do là khu do
chinh phù xày dung de xùc tién càc muc
tiéu
chinh sàcb dugc àp dung
thi
diém, dot pbà.
Kbàc vói chinh sàcb àp dung cho khu nói dia
va
phàn lón càc chinh sàcb àp dung cho
khu là cai mó hon (Àn bàn cùa Wepza
1997).

Thàì Lan: KCN tuong tu nhu mot thành phò còng nghiép, mot cóng dóng hoàn chinh.
Moi KCN dugc quy boach
day
dù càc tién nghi da dang, he thòng ly nuóe thàì, he thòng
két càu ha tàng hoàn bào, he thòng thuong mai, he thòng thòng tin lién
lac,
benh vién,
truòng hgc
va
khu trung cu dành cho còng nhàn.
Nhu vay, Khu tu do
co
nghTa mot càch tòng quàt là khu vuc dugc vày kin
bang bang
rào,
vói càc
"cd«g"
ra vào dugc kiém soàt
va
tai dia pban dò mot so uu
dai ve
kinh té dugc àp
dung. Khài niem này ve co bàn dòng nhàt KCX vói Khu vuc mìén thué.
Dòi vói nuóe ta, KCN dugc
de
cap dén
tu
khi mìén Bàc xày dung khu gang thép Tbài
Nguyèn; mièn Nam khi nguói My xày dung KCN Bién Hoà. Nhung khài niem ve KCN
dugc Luàt Dàu tu nuóe ngoài

(1996),
chinh thùc khài niem
ve
KCN, KCX tai Khoàn
14&15,Dièu21à:
KCX là KCN chuyén san xuàt
bang
xuàt khàu, thue hien càc dich vu cho
san
xuàt
bang
xuàt khàu
va
boat dòng xuàt khàu,
co
ranh giói dia ly xàc dinh do Chinh phù thành lap
boac
cho pbép thành lap.
KCN là Khu chuyén
san
xuàt
bang
còng nghiép va
thue
hien càc djch vu cho
san
xuàt
bang
xuàt khàu
va

boat dòng xuàt khàu.
Theo Quy
che
KCN, KCX, Khu còng nghé cao ban bành kèm theo Nghi djnh 36/CP
ngày 24/4/1997 cùa Chinh phù, khài niem KCN, KCX dugc quy djnh tai Khoàn 2&3,
Diéu 2 nhu sau:
KCN là khu tap trung càc doanh nghiép chuyén
san
xuàt hàng còng nghiép
va thue
hien
càc dich vu cho
san
xuàt còng nghiép,
co
ranh giói dia ly xàc dinh, khòng
co
dàn cu sinh
song; do Chinh phù boac Thù tucmg Chinh phù quyét dinh thành
làp.
Trong KCN
co
thè
co
doanh nghiép
che
xuàt.
KCX là KCN tàp trung càc doanh nghiép chuyén
san
xuàt hàng xuàt khàu,

thue
hien càc
dich vu cho
san
xuàt hàng xuàt khàu va boat dòng xuàt khàu,
co
ranh giói dia ly xàc dinh,
khòng
co
dàn cu sinh
song;
do Chinh phù boac Thù tuóng Chinh phù quyét dinh thành
lap.
Khu còng nghé cao (KCNC): Là khu tap trung càc doanh nghiép còng nghiép ky thuat
cao
va
càc don vj boat dòng
phue
vu cho phàt trién cóng nghé cao bao gòm nghién
cijru,
trién khai khoa hgc, cóng nghé, dào tao
va
càc djch vu lién quan,
co
ranh giói dia
ly
xàc
dinh; do Chinh phù boac Thù tuóng Chinh phù quyét dinh thành
lap.
Trong Khu còng

nghé cao
co
thè
co
doanh nghiép
che
xuàt.
Nhu vay, hien nay
co
nhiéu khài niem dinh nghTa
ve
KCN, khài quàt lai
co
thè hiéu KCN
theo 2 càch:
Thù nhàt: KCN là khu vuc
lành
thò ròng
co
nén tàng là
san
xuàt còng nghiép, dan xen
vói nhiéu boat dòng dich vu, ké cà dich vu
san
xuàt còng nghiép, dich vu sinh boat, vui
choi giài tri, khu thuong mai, vàn phóng, nhà ó
Ve thue
chat mò hình này là khu bành
chinh
kinh té dac biet nhu KCN Batam (Indonesia), còng vién còng nghiép à

Dai
Loan,
Tbài Lan
va
mot
so
nuóe Tày Àu, Khu kinh té mó Chu Lai, Dung Quàt ó Viét Nam.
Thù hai: KCN
là
khu vuc lành thò
co
giói ban nhàt djnh, tap trung càc doanh nghiép
còng nghiép, dich vu
san
xuàt còng nghiép, khòng
co
dàn cu sinh song. Mò hình này
dugc xày dung o mot
so
nuóe nhu Malaisia, Indonesia, Tbài Lan,
Dai
Loan, Trung Quóc,
Viet Nam.
Nhu vay, KCN déu là mot khu vuc
co
ranh giói dia ly xàc dinh,
co
nhùng thuan Igi
ve
tu

nhién, xày dung két càu ha tàng,
ve
xà bòi
va
nhàn vàn
de
thu hùt, tàp trung càc doanh
nghiép
san
xuàt còng nghiép, càc djch vu
co
lién quan boat dòng theo mot co
che,
chinh sàcb
va
co càu nhàt dinh nhàm dat hiéu
qua
cho tùng doanh nghiép
va
cà co càu doanh nghiép
trong KCN.
Trong thàì gian qua, Chinh phù Viét Nam khuyén khich mgi thành phàn kinh té dàu tu
vào KCN, KCX, KCNC - ggi chung là KCN.
1.1.2. Phàn
Ioai
Khu còng nghiép.
Hien nay vièc phàn
Ioai
càc KCN chù yéu nhàm phue vu cho còng tàc nghién cùu
va

thue hien chinh sàcb
iru
tién, uu dai là
chinh,
con
trong
ITnh
vuc quàn ly nhà nuóe, tó
ebùc dai song
xà bòi, xày dung càu trùc ha tàng, co càu ngành nghé thì viée phàn Ioai
chua
co
tàc dóng riéng biet.
Trong càc tài liéu nghién cùu tuy theo góc do tièp can
co
mot
so
càch phàn
Ioai
sau
day:
Theo tinh
chat
ngành nghé thi KCN dugc chia thành 3
Ioai:
KCN chuyén ngành: Dugc hình thành
tu
càc xi nghiép còng nghiép cùng mot ngành
boàc
mot

so
it ngành còng nghiép khàc nhau nhung cùng
san
xuàt ra mot
so Ioai san
phàm,
chù yéu hình thành
tu
càc ngành chù dao nhu: hoà chat - hoà dàu, dien
tu
- tin hoc, vat
liéu
xày dung, che tao
va
làp ràp co khi (ó Viét Nam dà
co
càc Khu Gang thép Tbài
Nguyèn, Hoà
chat
Viet Tri, Lgc dàu Dung Quàt).
KCN da ngành: Gòm nhiéu xi nghiép thugc nhiéu ngành còng nghiép khàc nhau. KCN
da ngành cho pbép thoà man dugc yéu càu
ve
lành thò cho
san
xuàt còng nghiép, song
trong quy boach xày dung càn
liru
y vàn
de

nhóm mòi truòng nhàm ban
che
tàc dóng ành
huóng xàu giùa càc xi nghiép khàc nhau,
tièt
kiém dàu tu ha tàng.
KCN sinh thàì: Là mò hình mang tinh còng sinh còng nghiép. Càc ngành còng nghiép
dugc
lira
chgn sao cho càc nhà mày
co
mói lién he vói nhau, ho tra
va
tuong tàc vói nhau
tao nén mói truòng sach
va
ben vìrng. Vói mò hình này thì phé liéu cùa nhà mày này
co
thè làm nguyèn liéu cho nhà mày kia boàc san phàm cùa nhà mày này se là nguyèn liéu,
vat tu cùa nhà mày kia
Theo quy mó dien tich
co
càc KCN: Nhó, trung bình, lón
va rat
lón. Phàn theo tiéu chi
này, phu thuoc vào quan diém cùa tùng nuóe, chù yéu
de
phue vu vice xép bang KCN.
Theo càc diéu kién hình thành
co

càc KCN: Thành
lap
mói,
nàng càp mó
ròng,
dì
dai
tàp trung.
Theo dac diém quàn ly
co
càc KCN:
KCN tap trung:
Co
thè là da ngành, chuyén ngành,
co
thè
co
quy mó dien tich khàc nhau,
dugc hình thành vói càc diéu kién khàc nhau.
Khu
che
xuàt: Chuyén
san
xuàt hàng xuàt khàu, thue hien càc dich vu cho
san
xuàt hàng
xuàt khàu
va
boat dòng xuàt khàu,
co

ranh giói dia ly xàc djnh do Chinh phù thành lap
boàc cho phép thành làp.
Khu còng nghé cao: Là khu tap trung càc doanh nghiép còng nghiép ky thuat cao
va
càc
don vi boat dòng phue vu cho phàt trién còng nghé cao bao gòm nghién cùu, trién khai
khoa hgc, còng nghé, dào tao
va
càc djch vu lién quan,
co
ranh giói dja ly xàc djnh; do
Chinh phù boac Thù tuóng Chfnh phù quyét dinh thành
lap.
Theo phàn càp quàn
ly:
KCN do Chinh phù quyét dinh thành làp,
KCN do UBND tinh, thành phó quyét djnh thành
lap,
KCN do UBND huyen, thj quyét dinh thành lap.
Ò Viét Nam,
co
4 Ioai hình KCN dà thành lap ó Viét Nam:
Càc KCN thành làp trén co
so
càc xi nghiép còng nghiép
hien co
nhàm cài thien két càu
ha tàng, trong dò
co
vice bào ve mòi truòng.

Càc KCN thành lap de giài toà càc xi nghiép còng nghiép don
le
trong nói thành nhàm
chinh trang lai càc dò thi lón,
chóng
ò nhiem mòi truòng.
Càc KCN duoc hình thành nhàm thu hùt càc doanh nghiép còng nghiép
co
quy mò nhó
8
va
vùa gàn vói
viée
che bién nguòn nguyèn
liéu nòng
làm, thuy
san
boàc gàn vói càc
làng nghé truyén thòng phue vu cho chuyén dich co càu phàt trién nòng
tbòn.
Càc KCN mói
co
quy mò
lón,
hien
dai,
dugc thành lap theo quy dinh cùa Nghi dinh
so
36/CP.
1.1,3.

Dac diém
chù
yéu cùa
càc
Khu còng nghiép Viet Nam.
Truóc nàm 1986, hình thùc tò ebùc
san
xuàt còng nghiép trén lành thò chù yéu là khu
vuc tap trung còng nghiép. Dugc hình thành trén co so mot xi nghiép lién hgp boàc càc
xi nghiép
co
mòi lién két ky thuat, còng nghé, ha tàng chi
su
dung chung mot phàn, nàm
trén càc dàu mòi giao thòng, gàn co so nguyèn liéu, nàng lugng nén
rat
thuan
Igi
cho
qua
trình phàt trién
san
xuàt. Nhiéu khu dà tró thành hat nhàn hình thành càc dò thi nhu: Viét
Tri,
Tbài Nguyèn, Phàn dam Bàc Giang Tuy nhién, càc KCN trén khòng dugc xày
dung theo quy boach tòng thè trong cà nuóe, hình thành riéng le, theo tùng ngành, tùng
dia phuong tàch
ròi
nhau, thiéu dóng bo va gàn bó
ve

co càu, còng nghé
san
xuàt. Mat
khàc lai dugc phàt trién theo co
che
ké boach
boa
tàp trung bao càp nén thiéu gàn bó hùu
co vói vùng nòng tbòn xung quanh, chua
co
tàc dòng làm thay dòi co càu nòng nghiép
theo huóng
san
xuàt nòng san hàng hoà.
Tu
nàm 1986 dén nay, càc KCN dugc xày dung theo quy boach thòng nhàt trén toàn
quóc.
Là khu vuc tàp trung càc doanh nghiép cóng nghiép trong khu vuc
co
ranh giói xàc
djnh
su
dung chung két càu ha tàng ky thuat
va
ha tàng xà bòi. Càc doanh nghiép trong
KCN dugc huóng mot so quy
che
uu dai riéng cùa Nhà nuóe
va
dja phuong,

co
Ban quàn
ly
chung thòng nhàt, thue hien quy
che
quàn ly thich hgp
va
tao diéu kien thuan
Igi
cho
càc doanh nghiép boat dòng
co
hiéu
qua.
Do
qua
trình hình thành trong mòi truòng nén
kinh té chuyén dòi
tu
hình thành bao càp sang co
che
thi truàng
va
ngày càng tién sàu
vào hòi nhap khu vuc
va
quòc té nén càc KCN dugc quy boach xày dung ngày càng hoàn
chinh: Chat lugng cóng trình ha tàng ngày mot cao, còng nàng ngày mot mó ròng, ranh
giói
''cùng''

dugc thay
thè
dàn bang ranh gioì
"mèm",
còng tàc quàn
ly
Nhà nuóe trong
KCN ngày càng dòi bòi phài mó ròng cà
ve
nói dung
va
nhiém vu.
Ve thue
chat
là
càc
KCN dugc hoàn chinh nhàm thu hùt dàu tu trong nuóe
va nuóe
ngoài, àp dung còng
nghé mói, nàng cao khà nàng canh tranh
san
phàm, thùc day
san
xuàt,
su
dung
co
hiéu
qua vòn dàu tu vào nhùng ngành
va

vùng trgng diém.
1.1.4.
Vai trò cùa Khu còng nghiép trong qua trình Còng nghiép hoà, Hien dai boa,
CNH, HDH dugc hiéu là
qua
trình chuyén dòi càn bàn, toàn dien càc boat dòng
san
xuàt
kinh doanh, dich vu
va
quàn
ly
xà hòi
va
tàm ly
tu su
dung lao dòng thù còng là chù yéu
sang
su
dung mot càch phò bién lao dòng vói tay nghé
co
còng nghiép, tién bó khoa hgc
va
còng nghé tao ra nàng suàt lao dòng xà bòi cao. Trong tién trình CNH, HDH, càc
KCN Viét Nam dà
co
nhùng dóng góp to lón.
KCN
hàp
thu nhanh nhàt chinh sach mai phàt trién hiéu

qua
nén kinh té quóc dàn:
Viée àp dung cùng mot
lue
nhiéu
chinh
sàcb mói ó dien ròng là hét
sue
khó
khan.
Trong
nhiéu truàng hgp
là
khòng dù nguòn lue hoac vàp phài su phàn dòi. KCN là noi thi diém
nhihig
chinh sàcb kinh té mai, dac bièt là chinh sàcb
ve
kinh té dòi ngoai
va
dàu tàu tién
phong trong phàt trién kinh té.
Phàt trién KCN là dàu tàu tàng
truòng,
thùc day càc ngành kinh té khàc phàt trién, là dìéu
kién dàn dàt càc ngành cóng nghiép phu trg, càc dich vu nhu tài chinh, ngàn hàng, dich
vu thuong mai, lao dòng, tu vàn, lao dòng trong KCN phàt trién
va
tao diéu kién phàn
bò
va

su dung
co
hiéu hon càc nguòn lue cùa dia phuong.
KCN dugc hình thành vói nhùng diéu kien dia ly, mat bang, giao thòng thuan Igi; cùng
vói
nhìjng
uu dai
ve
già thué dàt,
ve
càc chinh sàcb
linh
boat va thù
tue
bành chinh don
giàn dà là dièu kién de càc chù dàu tu giàm chi phi dàu tu, chi phi san xuàt
va
chi phi
bành chinh khàc. Chù dàu tu, càc doanh nghiép dùng truóc bài toàn hiéu
qua
kinh té sé
chuyén nhà mày, co so
san
xuàt cùa mình vào càc KCN. Viée quy tu càc doanh nghiép
vào càc KCN sé han
che
dugc vice su dung làng phi, tao diéu
kien
thuan Igi trong vàn
de

10
xù ly mòi truòng.
Trong diéu kien nguòn vòn dàu tu toàn bó co
so
ha tàng
con
thiéu. Viée xày dung
va
phàt trién càc KCN
co
vai trò quan trgng trong viée tap trung nguòn vòn han bep dàu tu
vào mot
so
khu vuc trong diém
co
nhiéu Igi thè so sành hon càc khu vuc khàc trén dia
bàn lành thò.
Tu
dò nàng cao biéu
qua su
dung von dàu tu.
KCN
là
nai hàp thu vòn
va chuyén giao co hiéu qua
nhùng
thành
tuu khoa hoc còng
nghé:
KCN dugc quy boach

dira
trén co
so
khoa hoc
va
thue tién theo ké boach
va
chién lugc
phàt trién
làu dai
cùa nén kinh tè,
va thuong
theo mot mó hình tap hgp càc doanh nghiép
cùng ngành. Do vay,
ebùm
doanh nghiép hgp tàc,
lién
két vói nhau trong viée nhap khàu,
tièp nhàn nhùng tién tién, hien dai trén thè giói; tan dung dugc nhùng Igi
thè
cùa
nuóe
di
sau, rùt ngàn dugc kboàng càch
ve
khoa hgc ky thuat vói càc nuóe di truóc, tièt kiém
dugc chi phi ve
quyèn
so hùu tri tue.
KCN hình thành

va
phàt trién là càu nói
hai
nhap nén kinh tè nói dia vai thè giai:
KCN
thuong
gàn lién vói càc diéu kien thuàn
Igi
cà
ve
vj tri dja ly
va
càc dich vu di kèm
cùng vói càc chinh sach uu dai
va
thù tue bành chinh don giàn. Dò
là
diéu kién thuan
Igi
thu hùt doanh nghiép
co
vòn dàu tu nuóe ngoài. Càc doanh nghiép
co
vòn dàu tu
nuóe
ngoài sé
là
càu nói tòt nhàt cho doanh nghiép trong
nuóe
tiép càn vói thè giói. Vói trình

dò quàn
ly
chuyén nghiép, còng nghé tién tién cùa nuóe di truóc. Càc doanh nghiép nuóe
ngoài trong càc KCN
co
tàc dòng lan toà dén trình dò
va
ky nàng còng nghiép dòi vói
phàn
con
lai cùa nén kinh té noi dia.
KCN là nai tao vièc làm
va
phàt trién ky nàng cho nguói quàn ly
va
nguói lao dóng:
Tinh trang khan hiém nguòn nhàn lue
va
già nhàn còng cao ó càc nuóe tu bàn phàt trién
dat càc nuóe này truóc su
lira
chgn giài phàp dàu tu vào càc KCN cùa càc nuóe dang
phàt trién nhàm tàn dung lao dóng du thùa
va
già nhàn còng ré ó càc quòc
già
này. Xày
dung
va
phàt trién càc KCN

de
tao nhiéu hon viec làm là mot trong nhùng muc tiéu cùa
li
Phàt huy vai trò hat nhàn, phàt trién kinh té vùng, lành thò, day nhanh toc dò dò thi hoà
va
bào
ve mòi truàng,
su
dung hiéu qua quy dàt còng nghiép, tao thém viée làm cho nguói lao dòng.
KCN là cùa so nhìn ra thè gioì, là càu nói
de
tiép thu vòn, hàp thu khoa hgc còng nghé,
trình dò, kinh nghiém quàn ly tién tién tao nguòn vòn
va
dòng lue quan trgng cho phàt
truòng kinh té, xà bòi.
Dòi vói nuóe ta càc KCN
con co
vai trò quan trgng trong viec thùc day
qua
trình CNH,
HDH nòng nghiép nòng tbòn.
Vi
su thành còng CNH, HDH nòng nghiép nòng tbòn sé
quyét dinh tién trình CNH, HDH ngàn lai ó
nuóe
ta.
CNH, HDH nòng nghiép nòng tbòn
co
nói dung chù yéu là chuyén dich co càu kinh té theo

huóng thi truòng - hien dai, nhàm nàng cao chat lugng hiéu qua
va sue
canh tranh cùa
nòng
san
hàng boa. CNH, HDH chù yéu là dich chuyén theo huóng tàng ty trgng ngành phi
nòng nghiép; xày dung két càu ha tàng; tó chùc cài thien
va
nàng cao dòi
song
nòng tbòn
ve
vat
chat va
tinh thàn. Su tàc dòng cùa càc KCN vào qua
trìrùi
dò dugc thè hien
rò:
Thùc
day
hình thành vùng nguyèn liéu
va
trang trai
san
xuàt tap trung.
Chuyén dòi nghé nghiép,
lao
dòng (do thu hòi dàt, thu hòi lao dòng vào KCN va càc dich
vu khàc)
Phàt trién ha tàng giao thòng, dien nuóe, thuy

Igi,
ùng dung tién bò khoa hgc ky thuat
còng nghé
Bò mat nòng tbòn thay dòi theo huóng dò thj hoà
1.2.
Tinh tàt
yéu hình thành
va
phàt trìén Khu còng nghiép,
càc
nhàn tò hình thành
Khu còng nghiép,
1.2.1.
Su
càn
thiét hình thành Khu cóng nghiép trong qua trình Còng nghiép
hoà,
Hien dai
hoà.
CNH, HDH chinh là
qua
trình thùc
day lue
lugng
san
xuàt trén co so thue hien nèn
san
xuàt co khi hoà
va
àp dung nhùng thành tuu khoa hgc cóng nghé hien dai.

De
day nhanh
13
qua
trình dò, mot mat chinh phù phài tao co
so
ha tàng ky thuat
co
tinh chién lugc (dien,
giao thòng, dàt dai ). Mat khàc tao dièu kién
de
càc doanh nghiép xày dung co
so san
xuàt vói chi phi dàu vào thàp nhàt, thuan
Igi
nhàt, phàt huy hiéu
qua
vòn dàu tu nhanh
nhàt.
De
thùc day phàt trìén lue lugng
san
xuàt dòi bòi su
già
tàng xày dung càc co
so
san
xuàt, tap trung vào càc cóng trình két càu ha tàng dùng chung nhàm tièt kiém chi phi,
dàn dén hình thành càc KCN. Viec quy boach hình thành càc KCN
thuong

dugc dàt ó
càc vi tri thuan Igi ve giao thòng, nguòn dien, nuóe, mòi truàng Dòng tbài càc KCN
dugc phàn bò quy boach tòt góp phàn quan trgng kich thich dàu tu phàt trién mó ròng co
so
ha tàng ky thuat cùa càc vùng.
Mot vàn
de co
tinh quy luàt là
lue
lugng
san
xuàt càng phàt trién cao càng dòi bòi thue
hièn phàn còng lao dòng xà bòi sàu sàc. Néu truóc day vói mò hình mot ngành, boàc mot
nhà mày
san
xuàt tao ra
san
phàm theo quy trình ky thuat khép kin. NghTa là
san
xuàt ra
bau
hét càc linh kién, phu tùng
de
làp ràp thành
san
phàm hoàn chinh, thì nay dugc tàch ra
thành nhiéu ngành riéng biet boàc nhiéu còng doan
san
xuàt riéng biet vói quy trình
san

xuàt cùng khàc nhau.
Qua
trình
dò
làm cho nén
san
xuàt xà hòi
co
su phàn còng va lién két
chat che. Vi du ngành
san
xuàt ò tò dugc tham
già
boi càc ngành: Co khi, dien
tu,
luyén
kim màu, nhua, vat liéu cao càp Trong dò ngành
san
xuàt ó tò là ngành chinh, càc ngành
khàc ggi là còng nghiép phu trg. Mot nhà mày ò tò
co
khi chi giù lai mot còng doan cóng
nghé chinh là
san
xuàt mày dòng co, thiét ké kiéu dàng
va
làp ràp hoàn chinh,
con
càc chi
tièt phu khàc dugc giao cho hàng

chue
còng ty khàc hoac nhà mày khàc thue hien theo don
dat hàng
dira
trén nèn tàng
Igi
thè so sành
ve
nguyèn liéu, già nhàn còng,
mói
quan he dòi
tàc,
chién lugc thi truòng Vi thè
ma
hình thành lén càc còng ty ve tinh phu trg cho còng
ty chinh. Su phàn cóng lao dóng xà bòi
dò
tao ra su lién két, hình thành lén càc khu
san
xuàt tap trung - Yéu tò quan trgng hình thành nén càc KCN.
Phàt trìén càc KCN là dòng
lue
thùc
day
tién trình CNH, HDH. CNH, HDH
de
phàt trìén
14