So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa hợp đồng dân sự và hợp đông kinh tế, phân tích một hợp đồng cụ thể”

LỜI NĨI ĐẦU

Trong dời sống xã hội, con người chung sơng với nhau thường có mối quan
hệ về tiền bạc, của cải tài sản… Pháp luật dặt ra là để giải quyết tốt các mối
quan hệ đó để con người có thể hợp tác tốt với nhau làm con người và xã hội
đều phát triển. Pháp luật phải bảo vệ cho tồn xã hội, bảo vệ cho từng con người
riêng lẻ, từng tổ chức trong xã hội. Ngày nay, trong nền kinh tế thị trường bắt
buộc chúng ta phải sắp xếp lại sự hiểu biết về hợp đồng, các loại hợp đồng và sự
khác nhau của nó. Vậy nên em chọn đề tài : "So sánh sự giống nhau và khác
nhau gữa hợp đồng dân sự và hợp đơng kinh tế, phân tích một hợp đồng cụ
thể”.

NỘI DUNG

I. HỢP ĐỒNG DÂN SỰ
1. Khái niệm hợp đồng dân sự
Hợp đơng dân sự, trong là sự thoả thuận giữa các bên về việc xác lập , thay
đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự, trong các quan hệ mang tinh tài
sản và quan hệ nhân thân phi tài sản.
Hợp đồng dân sự là một loại hợp đồng chủ yếu, phổ biến và quan trọng
nhất. Hợp đồng danan sự có vai trò to lớn trong giao lưu xã hội. Hợp đồng dân
sự khơng chỉ phục vụ cho nhu cầu ăn , mặc đi lại, học tập, nghỉ ngơi, giải trí …
cho cá nhân, mà còn thiết lập các quan hệ kinh doanh, thúc đẩy liên kết, hợp tác
quốc tế, phát triển tự do mậu dịch.
Hợp đồng dân cự là hợp đồng gốc, hợp đồng mẹ của nhiều loại hợp đồng.
Trên cơ sở các ngun tắc, đặc trưng của hợp đồng dân sự mà hình thành nên
các loại hợp đồng khác như hợp đồng lao đơng, hợp đồng kinh tế, hợp đồng liên
doanh, hợp đồng liên doanh, hợp đồng mua bán hàng hố.v.v…
2. Chủ thể của hợp đồng dân sự
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Ch th ca hp ng dõn s l ngng cỏ ngõn , t chc co quyn tham gia

vo mt quan h dõn s nht nh theo phỏp lut hin hnh. Ch th ca hp
ng dõn s gm : cỏ nhõn, phỏp nhan, h gia ỡnh v t hp tỏc.
a. Cỏ nhõn:
Mi mt ngi, tc l cỏ nhõn u l ch th ca hp ng dõn s:
- Ngi 18 tui tr lờn t mỡnh giao kt , thc hin cỏc hp ng dõn
s;-
- Ngi cha 18 tui thỡ khi giao kt v thc hin cỏc hp ng dõn s
phi c ngi i diờn theo phỏp lut ng ý, tr cỏc hp ng dõn s phc
v cho nhu cu sinh hot hng ngy phự hp vi la tui. Ngi 15 tui n
cha 18 tui m cú ti sn riờng m bo thc hin ngha v, thỡ cú th
t mỡnh ký kt, thc hin hp ng dõn s m khụng cn phi cú s ng ý ca
ngi i din theụ phỏp lut , tr trng hp phỏp lut co quy nh khỏc;
- Ngi nghin ma tuý hoc nghin cỏc cht kớch thớch khỏc dn n phỏ
tỏn ti sn ca gia inh, nộu To ỏn tuyờn b l b hn ch nng lc hnh vi thỡ
vic giao kt cỏc hp ụng dõn s liờn quan n ti sn ca h phi cú s ng ý
ca ngi i din theo phỏp lut , tr hp ng dõn s nh nhm phc v nhu
cu sinh hot hng nhy.
Nhng ngi sau õy khụng l ch th ca hp ng dõn s;
Ngi cha 6 tui
Ngoi cha 6 tui
Ngi b bnh tõm thn hoc mc cỏc bờnj khỏc m khụng th nhan thc,
lm ch c hnh vi ca mỡnh, b to ỏn tuyờn b mt nng lc hnh vi dõn s.
b. Phỏp nhõn
Phỏp nhõn l mt t chc thụng qua i din giao kt cỏc hp ng dõn s
phự hp vi mc ớch ca mỡnh. Ngi i din ca phỏp nhõn nhõn danh phỏp
nhõn trong cỏc quan h hp ng dõn s.
c. H gia ỡnh
Nhng h gia ỡnh m cỏc thnh viờn cú ti sn chung hot ng kinh t
chung trong quan h s dng t ai, trong hot ng sn xut nụng lõm ng
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

nghip v mt s lnh vc sn xut kinh doanh khỏc do phỏp lut qui nh l ch
th cu hp ng dõn s trong cỏc lnh vc ú. Ch h l i din ca h gia
ỡnh giao kt cỏc hp ng dõn s vỡ li ớch chung ca c h gia ỡnh. Nhng
thnh viờn trong gia ỡnh cú th l ch h.
d. T hp tỏc
T hp tỏc c hỡnh thnh trờn c s hp ng hp tỏc cú chng thc ca
UBND cp xó ca t 3 cỏ nhõn tr lờn cựng úng gúp ti sn v cụng sc, cựng
hng li, cựng chu trỏch nhim l ch th ca hp ng dõn s .
3. Ni dung ca hp ng dõn s
Ni dung cỏc hp ng l tng hp cỏc iu khon m cỏc bờn giao kt hp
ng ó tho thun vi nhau. Tt c cỏc iu khon m cỏc bờn ó tho thun v
thng nht vi nhau th hin ý chớ chung ca cỏc bờn. Ngi ta cú th chia cỏc
iu khon ca hp ng dõn s thnh:
a. iu khon ch yu l nhng iu khon khụng th thiu c i vi
tng loi hp ng, nu khụng tho thun c nhng iu khon ú thỡ coi nh
hp ng khụng c giao kt gia cỏc bờn khụng cú quan h hp ng dõn s .
b. iu khon thng l l nhng iu khon m ni dung ca nú ó c
quy nh trong cỏc vn bn vi phm phỏp lut. Nhng ni dung ny cỏc bờn cú
th a vo hp ng nhm khng nh li hoc c th hoỏ, nhng khụng c
trỏi vi quy nh ca phỏp lut. Trong trng hp khụng a vo ni dung hp
ng thỡ cỏc bờn mc nhiờn cụng nhn v cú trỏch nhim thc hin nhng quy
nh ú .
c. iu khon tu nghi l nhng iu khon c da vo hp ng cn c
vo kh nng nhu cu v s tho thun ca hai bờn.
Tu theo tng loi hp ng, cỏc bờn cú th tho thun v nhng im ch
yu sau:
- i tng ca hp ng l ti sn
- S lng , cht lng
- Giỏ c, phng thc thanh toỏn
- Thi hn , a im , phng thc thc hin hp ng

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
- Quyền và nghĩa vụ của các bên
-Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng
- Các điểm khác mà một bên đưa ra yêu cầu phải thoả thuận.
II. HỢP ĐỒNG KINH TẾ.
1. Khái niệm:
Hợp đồng kinh tế là sự thoả thuận bằng văn bản hoặc tài liệu giao dịch giữa
các bên ký kết về việc thực hiện các quá trình của công việc sản xuất, mua bán,
dịch vụ, nghiên cứu, tiêu thụ…và các thoả thuận khác có mục đích kinh doanh
trong đó định rõ quyền và nghĩa vụ của mỗi bên.
Hợp đồng kinh tế là sự thống nhất ý chí của các chủ thể hợp đồng kinh tế,
là kết quả của sự bày tỏ ý chí trong quá trình bàn bạc giữa các chủ thể hợp đồng
kinh tế nhằm làm phát sinh hay chấm dứt quan hệ kinh doanh giữa họ với nhau.
Hợp đồng kinh tế được quan niệm giống hợp đồng dân sự, đó là sự thoả thuận
nhằm làm phát sinh, thay đổi hay chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên trên
tinh thần tự nguyện và bình đẳng, các bên cùng có lợi. Sự giống nhau đó chính
là bản chất, là nguyên tắc của hợp đồng. Hợp đồng kinh tế có điểm khác hợp
đồng dân sự vì nó được sử dụng trong lĩnh vực kinh doanh, là công cụ điều
chỉnh các quan hệ kinh doanh.
Chế độ pháp luật về hợp đồng kinh tế là tổng hợp các quy phạm pháp luật
do Nhà nước ban hành để điều chỉnh các quan hệ kinh doanh giữa các chủ thể
kinh doanh với nhau. Chế độ pháp luật hợp đồng kinh tế (hay luật hợp đồng kinh
tế) bao gồm các quy định về khái niệm hợp đồng kinh tế , nguyên tắc ký kết và
thực hiện hợp đồng kinh tế, điều kiện chủ thể hợp đồng kinh tế, thủ tục ký kết
hợp đồng kinh tế, hợp đồng kinh tế vô hiệu; thay đổi, đình chỉ và thanh lý hợp
đồng kinh tế; quyền và nghĩa vụ của các bên trong việc thực hiện hợp đồng kinh
tế, trách nhiệm vật chất do vi phạm hợp đồng kinh tế.
2. Chủ thể của hợp đồng kinh tế.
Những tổ chức, cá nhân được pháp luật cho tham gia ký kết hợp đồng kinh
tế đều là chủ thể hợp đồng kinh tế. Hợp đồng được ký giữa các chủ thể.

- Pháp nhân với pháp nhân
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
- Phỏp nhõn vi cỏ nhõn cú ng ký kinh doanh theo quy nh ca phỏp
lut.
- Hai cỏ nhõn cú ng ký kinh doanh.
Ch th hp ng kinh t ớt nht mt bờn phi l phỏp nhõn, bờn kia cú th
l phỏp nhõn hoc cỏ nhõn cú ng ký kinh doanh.
a. Phỏp nhõn l t chc cú y cỏc iu kin sau õy:
- c c quan Nh nc cú thm quyn thnh lp, cho phộp thnh lp
hoc cụng nhn.
- Cú c cu t chc thng nht.
- Cú ti sn c lp v t chu trỏch nhim bng ti sn ú.
- Nhõn danh mỡnh tham gia cỏc quan h phỏp lut mt cỏch c lp.
Cỏc chi nhỏnh ca pỏp nhõn ký kt hp ng kinh t trờn c s u quyn
ca phỏp nhõn. Trong mi trng hp u quyn ký kt hp ng kinh t bờn u
quyn vn phi chu trỏch nhim nh chớnh mỡnh ký kt.
b. Cỏ nhõn kinh doanh cng cú th l ch th hp ng kinh t nhng phi
cú ng ký kinh doanh. Nh vy khụng phi cỏ nhõn no cng l ch th hp
ng kinh t m ch cú cỏ nhõn ng ký kinh doanh bờn kia phi l phỏp nhõn.
Ngoi ra, trong mt s trng hp cỏ nhõn khụng cú ng ký kinh doanh
cng cú th ký kt hp ng kinh t vi mt phỏp nhõn. Nhng ngi lm cụng
tỏc khoa hc, k thut, ngh nhõn, h kinh t gia ỡnh, h nụng dõn, ng dõn cỏ
th, t chc, cỏ nhõn nc ngoi ti Vit Nam khi ký kt hp ng vi phỏp
nhõn Vit Nam cng c ỏp dng cỏc quy nh cu phỏp lnh hp ng kinh
t. Nhng hp ng ny cng gi l hp ng kinh t, nhng t chc, cỏ nhõn
k trờn cng l ch th ca hp ng kinh t c th.
3. Ni dung ca hp ng kinh t.
Nhng ni dung c bn cn cú:
a. Ngy, thỏng, nm ký kt hp ng kinh t, tờn, a ch, s ti khon v
ngõn hng giao dch ca hai bờn; h tờn ngi i din , ngi ng tờn ng ký

kinh doanh.
b. S lng, khi lng sn phm hay kt qu cụng vic phi t c.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
c. Cht lng, chng loi , quy cỏch ca sn phm hoc yờu cu k thut
ca cụng vic.
d. Giỏ c v nhng kh nng iu chnh giỏ khi cú bin ng giỏ c.
e. Bo hnh trong mt thi hn nht nh
f. Nghim thu, giao nhn: a im, thi hn v phng thc giao nhn sn
phm hng hoỏ v kt qu cụng vic.
g. Phng thc thanh toỏn: hỡnh thc v th thc thanh toỏn cng nh thi
hn thanh toỏn.
h. Trỏch nhim do vi phm hp ng kinh t.
i. Thi hn cú hiu lc ca hp ng kinh t trong ú thi hn hiu lc bao
lõu v thi im bt u cú hiu lc v kt thỳc hiu lc hp ng.
j. Cỏc bin phỏp bo m thc hin hp ng kinh t.
k. Cỏc iu khon nu thy cn thit tu theo mi chng loi hp ng.
III. SO SNH S GING NHAU V KHC NHAU GIA HP NG
DN S V HP NG KINH T.
1. Ging nhau
- L s tho thun nhm lm phỏt sinh, thay i hay chm dt quyn v
ngha v ca cỏc bờn trờn tinh thn t nguyn, bỡnh ng hai bờn cựng cú li.
2. Khỏc nhau.
Hp ng dõn s Hp ng kinh t
Ch th L nhng cỏ nhõn, t chc cú
quyn tham gia vo mt quan
h dõn s nht nh theo phỏp
lut hin hnh. Ch th ca hp
ng dõn s gm: cỏ nhõn,
phỏp nhõn, h gia ỡnh v t
hp tỏc.

Nhng t chc, cỏ nhõn
cú ng ký kinh doanh
c phỏp lut cho tham
gia ký kt hp ng kinh
t u l ch th hp
ng kinh t.
Mc ớch Gii quyt nhng mi quan h
ti sn, quan h nhõn thõn phi
ti sn
Nhm tỡm kim li
nhun gii quyt cỏc
quan h kinh doanh
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
nhm cú lói.
Hỡnh thc kớ kt
hp ng
Hỡnh thc ca hp ng dõn s
l phng thc th hin ni
dung ca hp ng cỏc bờn cú
th giao kt bng vn bn hoc
bng hnh vi c th
Vi hỡnh thc ming cỏ bờn
tho thun riờng vi nhau v
ni dung hp ng sau ú cỏc
bờn t nguyn thc hin hp
ng ú
Hỡnh thc ca hp ng
kinh t bng vn bn v
th in t
Gii quyt tranh

chp
Nu cú tranh chp thỡ ho gii
xó, phng t dõn ph. Nu
vn khụng xong thỡ a lờn to
ỏn nhõn dõn qun huyn
Nu cú tranh chp thỡ
u tiờn phi thng
lng. Nu khụng xong
thỡ a lờn trng ti kinh
t tnh thnh ph trc
thuc TW v to ỏn kinh
t.
Bin phỏp m
bo thc hin hp
ng
cm c, th chp, bo lónh , ký
qu t cc v pht vi phm
Th chp, cm c v bo
lónh ti sn.

IV. Kí KT, THC HIN HP NG I Lí TIấU TH TIấU TH
XI MNG TI CễNG TY VT T K THUT XI MNG
1. Ký kt hp ng i lý tiờu th xi mng
Cụng ty Vt t K thut Xi mng l mt doanh nghip Nh nc, thnh
viờn ca Tng Cụng ty Xi mng Vit Nam. L mt n v kinh doanh lu thụng
tiờu th xi mng trờn a bn 14 tnh thnh min Bc tc l lm nhim v trung
gian a sn phm xi mng t ngi sn xut n tay ngi tiờu dựng.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
Hp ng i lý tiờu th xi mng gia Cụng ty vi cỏc Cụng ty sn xut
xi mng l nhim v quan trng thc hin quỏ trỡnh kinh doanh tiờu th, hp

ng c thit lp da trờn nhu cu tiờu th nng lc ca mi Cụng ty sn xut
xi mng, Tng Cụng ty xi mng s giao k hoch cho cỏc Cụng ty ny ký kt
hp ng.
Hp ng i lý tiờu th xi mng ny c coi l mt vn bn hỡnh thnh
trờn c s tha thun mt cỏch bỡnh ng t nguyn cựng cú li gia ch th nhm
xỏc lp, thc hin v chm dt quan h gia cỏc bờn mua v bỏn sn phm xi mng.
Hp ng mua bỏn xi mng gia Cụng ty vi cỏc Cụng ty sn xut xi
mng l mt loi ca hp ng kinh t bi cỏc c im sau:
- i tng ca hp ng: l sn phm xi mng l vt liu dựng trong kt
cu cụng trỡnh xõy dng.
- Ch th hp ng:
+ Bờn mua: l Cụng ty Vt t K thut Xi mng thuc doanh nghip Nh
nc nờn cú t cỏch phỏp nhõn.
+ Bờn bỏn: l cỏc Cụng ty sn xut xi mng - thuc doanh nghip Nh
nc gm cú cỏc Cụng ty sn xut xi mng: Hong Thch, Bm Sn, Bỳt Sn v
Hi Phũng, cỏc Cụng ty ny u cú t cỏch phỏp nhõn.
- Mc ớch ca hp ng i lý tiờu th xi mng: Cụng ty Vt t K thut Xi
mng ký kt hp ng nhm mc ớch lu thụng tiờu th kinh doanh thu li nhun.
- Ngun lut iu chnh: Hp ng i lý tiờu th xi mng ó cú iu
kin l mt chng loi ca hp ng kinh t bi vy theo lý lun ti Chng I,
thỡ hp ng s c iu chnh bi lut Thng mi, Phỏp lnh hp ng kinh
t v cỏc vn bn phỏp lý liờn quan.
1.1. Cn c ký kt hp ng i lý tiờu th xi mng.
Hp ng i lý tiờu th xi mng c ký kt c bn da trờn cỏc nguyờn
tc quy nh trong Phỏp lnh hp ng kinh t: nguyờn tc t nguyn, nguyờn
tc bỡnh ng cựng cú li, nguyờn tc chu trỏch nhim ti sn, nguyờn tc khụng
trỏi phỏp lut. Nhng nguyờn tc ny l nhng nguyờn tc ch yu nht m cỏc
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
doanh nghip khi tin hnh ký kt hp ng cn phi tuõn th mt cỏch trit .
Tuy nhiờn i vi nguyờn tc t nguyn thỡ vic ký kt hp ng i lý tiờu th

xi mng ca Cụng ty vi cỏc Cụng ty sn xut xi mng khụng th hin trn vn
quyn t do kinh doanh, t do thit lp hp ng m nú b gii hn bi vic ký
kt hp ng c hỡnh thnh v thc hin theo k hoch Tng Cụng ty Xi
mng giao v s lng v giỏ c nht nh.
Tng Cụng ty Xi mng Vit Nam giao k hoch mua vo ca tng Cụng
ty sn xut xi mng da trờn nhu cu tiờu th xi mng trờn a bn m Cụng ty
m nhim kinh doanh v nng lc ca cỏc Cụng ty sn xut, õy cng l nhng
cn c m khi ký kt hp ng cỏc Cụng ty phi thc hin.
Tng Cụng ty xem xột nhu cu tiờu th xi mng ti a bn m Cụng ty
kinh doanh v nng lc sn xut thụngqua kt qu tiờu th v kt qu sn lng
sn xut t ú giao k hoch mua bỏn lng xi mng c th theo giỏ c cng
c ca quy nh hai bờn mua v bỏn ch vic t chc ký kt hp ng. Vic
giao k hoch cho cỏc Cụng ty mua bỏn xi mng nhm bỡnh n xi mng trờn th
trng nhng thc cht chớnh Tng Cụng ty bt buc cỏc Cụng ty ny phi ký
kt hp ng cỏc Cụng ty ny phi coi õy l mt ngha v ca h m tt nhiờn
h phi thc hin.
Ngoi nhng cn c m khi ký kt hp ng i lý tiờu th xi mng gia
cỏc Cụng ty núi trờn thỡ vic ký kt cũn phi cn c vo mt s yu t ú l:
chun mc mua bỏn hng húa hin hnh: hng húa c em ra mua bỏn (xi
mng) khụng phi l hng gi, kộm cht lng, nu cú bo hnh thỡ phi cú
trỏch nhim bo hnh trong phm vi c bo hnh...
1.2. Phng thc ký kt hp ng i lý tiờu th xi mng .
1.2.1 Hỡnh thc v th tc ký kt hp ng.
- Hỡnh thc hp ng:
Hp ng i lý tiờu th xi mng c ký kt gia Cụng ty vi cỏc Cụng
ty sn xut xi mng l mt loi hp ng kinh t nờn cú th khng nh c
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
hỡnh thc ca hp ng bng vn bn v k c ti liu giao dch gm: cụng vn,
in bỏo, n cho hng, n t hng cng c coi l vn bn. Hỡnh thc ca
loi hp ng ny bng vn bn cho phộp hp ng ó cú hiu lc phỏp lý khi

nhng gỡ hai bờn tha thun cựng ng ý thng nht thit lp i n ký kt.
Tuy nhiờn, hp ng i lý tiờu th xi mng ca Cụng ty vi cỏc Cụng ty sn
xut c cỏc Cụng ty sn xut xi mng son thnh mu trc, Cụng ty nu
ng ý thỡ ch vic ký vo hp ng cú mu son sn ú coi nh hp ng ó
hỡnh thnh. iu ú dn ti s bt li cho Cụng ty bi ngoi giỏ c vi s lng
xi mng c Tng Cụng ty quy nh trc thỡ cũn nhiu iu khon: cht
lng, phng thc giao nhn... Cụng ty khụng c tha thun m phi ph
thuc vo s ra iu kin ca cỏc Cụng ty sn xut.
- Th tc ký kt hp ng i lý tiờu th xi mng:
Trc khi ký kt hp ng thỡ cỏc bờn tham gia hp ng phi lp
phng ỏn chun b, i ng cỏn b lm cụng tỏc ký kt hp ng khụng ch
nm vng phỏp lut m cũn phi nm vng nghip v kinh doanh ca doanh
nghip: tớnh nng, tỏc dng, c im c bn, kh nng tiờu th ca hng húa
ú... , cn quan tõm ti ngun hng iu kin sn xut, tớnh cht thi v, iu
kin bao bỡ, giỏ c, vn ti... Phng ỏn chun b c lp ra chc chn l cn
thit, nú m bo cho vic ký kt hp ng c thun li, tớnh kh thi cao.
i vi Cụng ty, lp phng ỏn chun b trc khi ký kt khụng c coi
trng bi mi nm 1 ln theo nh k hoch ca Tng Cụng ty giao Cụng ty s
n tng Cụng ty sn xut xi mng ký kt hp ng. Hai bờn tin hnh m
phỏn nhng iu khon m cỏc Cụng ty sn xut xi mng ó son mu sn. Nu
Cụng ty ng ý thỡ i n ký kt.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN