SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CHỦ ĐỘNG SÁNG TẠO CỦA HỌC SINH TRONG MÔN ÂM NHẠC 8

Mục lục Trang
Mục lục Trang...................................................................................................1
PHẦN I - PHẦN MỞ ĐẦU...................................................................................2
PHẦN II - NỘI DUNG ĐỀ TÀI............................................................................2
I- CƠ SỞ KHOA HỌC......................................................................................2
II - CƠ SỞ THỰC TIỄN:..................................................................................3
III - THỰC TRẠNG:.........................................................................................3
IV - GIẢI PHÁP THỰC HIỆN : ......................................................................4
1/ Phải gây hứng thú cho học sinh ngay từ phần mở đầu bài học, phần giới
thiệu đề mục mới:..........................................................................................4
2/ Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải biết phát huy tính tích cực, chủ
động sáng tạo của học sinh nhằm gây hứng thú học tập cho các em............4
3/ Vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học: ........................................5
5/ Giáo viên phải biết sử dụng phương tiện dạy học như một yếu tố gây
xúc cảm..........................................................................................................6
6/Thường xuyên củng cố và phát triển hứng thú của học sinh trong giờ học
âm nhạc..........................................................................................................6
7/ Tăng cường các hoạt động âm nhạc trong lớp, trường để học sinh được
xem, được nghe đựơc thể hiện và bình luận :................................................7
V. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM QUA QUÁ
TRÌNH GIẢNG DẠY:......................................................................................7
1. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:..........................................................................7
2. BÀI HỌC KINH NGHIỆM: .....................................................................7
PHẦN III - KẾT LUẬN CHUNG.........................................................................8
1
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CHỦ ĐỘNG
SÁNG TẠO CỦA HỌC SINH TRONG MÔN ÂM NHẠC 8
PHẦN I - PHẦN MỞ ĐẦU
Xuất phát từ mục tiêu giáo dục phổ thông nói chung và mục tiêu tầm quan
trọng của môn học âm nhạc nói riêng.
Giáo dục phổ thông nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện, không

những nâng cao hiểu biết về kiến thức văn hoá mà còn phát huy năng lực cảm
thụ âm nhạc và những năng khiếu khác.
- Xuất phát từ đặc trưng bộ môn thuộc phạm trù nghệ thuật đòi hỏi sự hứng
thú cao.
- Xuất phát từ yêu cầu của việc đổi mới phương pháp là phát huy tính tích
cực chủ động sáng tạo của học sinh. Có như vậy các em mới có điều kiện khắc
phục khó khăn tiếp nhận kiến thức mới.
- Xuất phát từ tâm lý lứa tuổi học sinh lớp 8 là lứa tuổi nhạy cảm hiếu động
ham thích ca hát. Nếu giáo viên gây được hứng thú trong bà dạy sẽ tạo cho học
sinh sự phấn chấn, hào hứng để tiêp thu bài học một cách có hiệu quả.
- Từ thực tiễn giảng dạy cũng như thực tiễn của học sinh nông thôn ít có
điều kiện để tiếp nhận tri thức về âm nhạc, nếu giáo viên tạo được hưng thú
trong giảng dạy và học tập sẽ giúp cho học sinh say mê học tập.
- Từ những lý do nói trên, bản thân tôi nhận thấy việc gây hứng thú cho học
sinh trong học tập âm nhạc là một trong những giải pháp hết sức quan trọng
trong việc nâng cao chất lượng trong việc dạy và học. Vì vậy nó là động lực
giúp tôi đi sâu nghiên cứu đúc rút kinh nghiệm này.
PHẦN II - NỘI DUNG ĐỀ TÀI
I- CƠ SỞ KHOA HỌC
Như chúng ta đã biết âm nhạc có vai trò rất to lớn, âm nhạc đem đến những
khoái cảm thẩm mỹ cao, là món ăn tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống
của con người.
Trong những năm qua, từ khi nước ta bước sang thế kỷ XXI, sự nghiệp giáo
dục đào tạo âm nhạc có điều kiện phát triển những bước cao hơn. Cho đến ngày
nay việc đưa âm nhạc vào học đường đã được chú trọng vì những lợi ích quan
trọng của nó trong việc giáo dục học sinh thành những con người toàn diện.
2
Bởi vậy việc dạy âm nhạc ở trường THCS nói chung và lớp 8 nói riêng mặc
dù không nhằm đào tạo các em thành những con người hoạt động nghệ thuật
chuyên nghiệp mà chủ yếu là giáo dục văn hoá âm nhạc, làm cho các em yêu

thích nghệ thuật âm nhạc, hình thành ở học simh một tâm hồn trong sáng, một
thị hiếu âm nhạc lành mạnh, cách tư duy sắc sảo, lòng khát khao sáng tạo, giàu
tình cảm nhanh nhẹn hoạt bát và sống vui tươi. Âm nhạc phát triển tối đa những
tố chất sinh lý, những phẩm chất tâm lý của lứa tuổi học sinh, tạo điều để các
em hoàn chỉnh và cân đối về tâm hồn, trí tuệ và thể chất, làm phong phú tình
cảm của lứa tuổi học trò.
Mặt khác qua đó phát triển bồi dưỡng những mầm non nghệ thuật cho
tương lai đất nước. Đây là một môn học còn rất mới mẻ không giống những
môn học khác, môn học mang tính nghệ thuật cao, học sinh học theo phương
châm học vui- vui học. Vì vậy tạo cho các em say mê hứng thú học tập là rất
cần thiết.
Ta đã biết rằng bất kỳ làm việc gì nếu có hứng thú thì sẽ đi đến thành
công, đặc biệt là đối với học sinh do đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi các em.
Nếu thích thú thì các em sẽ làm tốt, khi hoạt động nhận thức của học sinh dựa
trên cơ sở của hứng thú nó sẽ trở nên hào hứng, thoải mái và dễ dàng.
Hứng thú trong học tập nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, nuôi dưỡng ở
các em lòng ham muốn chính đáng trong việc không ngừng vươn tới những đỉnh
cao của việc nắm kiến thức, luôn tìm tòi học tập cái mới tích cực sáng tạo cái đã
học vào hoạt động thực tiễn.
Môn học nào cũng có khả năng gây hứng thú cho học sinh. Âm nhạc bản
thân nó cũng là nguồn cảm hứng cho nhiều người tạo cho các em hứng thú trong
học tập môn âm nhạc không chỉ nâng cao hiệu quả dạy học mà còn làm cho các
em vui tươi phấn khởi thoải mái về tinh thần.
Là một giáo viên giảng dạy bộ môn âm nhạc, bản thân tôi nhận thấy đó là
một trong những yếu tố hết sức quan trọng
II - CƠ SỞ THỰC TIỄN:
Học sinh lớp 8- đây là lứa tuổi có nhiều thay đổi về đặc điểm tâm sinh lý,
các em bắt đầu có sự e ngại, chất giọng cũng có sự thay đổi, có em đã thể hiện
giọng điệu của người lớn, sự hồn nhiên của trẻ em đã có sự giảm sút. Một số em
đã tỏ ra không thích hay còn e ngại khi trình bày một bài hát trước tập thể lớp vì

vậy việc tạo cho học sinh hứng thú trong học tập là một điêù hết sức cần thiết.
Từ thực tế giảng dạy âm nhạc trong những năm qua tôi xin mạnh dạn trình bày
để quý thầy, cô và các bạn tham khảo
III - THỰC TRẠNG:
Xuất phát từ sự thay đổi về mặt tâm sinh lý lứa tuổi và một số học sinh
còn xem môn học âm nhạc là một môn phụ, các em chỉ quan tâm đến môn học
3
mà các em đã định hướng cho nghề nghiệp tương lai sau này nên một số học
sinh chưa thực sự hứng thú học.
Qua thời gian đi thực tế tại các trường tôi thấy số giáo viên đào tạo
chuyên sâu vào môn nhạc còn ít, có nhiều giáo viên dạy môn văn , anh
văn.....được kèm theo cả môn nhạc nữa nên trong quá trình dạy chưa đáp ứng
hết yêu cầu của bộ môn. Dạy còn mang tính chất qua loa chưa thực sự gây hứng
thú đối với học sinh. Bởi vì đặc trưng của bộ môn âm nhạc là khác so với nhiều
môn khác nhưng có một số giáo viên chưa thực sự nắm vững đặc trưng của bộ
môn nên trong quá trình dạy còn hơi cứng nhắc vì vậy học sinh thấy tiết học
nhạc còn nặng nề không tập trung học. Để cung cấp kiến thức khoa học giáo dục
tư tưởng và rèn luyện kỷ năng cho học sinh , giáo viên phải làm cho học sinh
ham mê hứng thú học tập làm cho quá trình học tập của các em trở nên tự giác
tạo nên niềm vui trong sáng và bổ ích. Bất kỳ môn học nào cũng có khả năng
gây hứng thú học tập đối với học sinh. Bản thân nghệ thuật âm nhạc nói chung
và môn âm nhạc ở trường là nguồn cảm hứng là sự kích thích, sự say mê học tập
của học sinh nhưng không phải dạy như thế nào cũng gây được hứng thú cho
học sinh đặc biệt là học sinh lớp 8.
Xuất phát từ thực tế hiện nay là đang đổi mới phương pháp dạy học, học
sinh tự chủ động chiếm lĩnh kiến thức, giáo viên là người hướng dẫn điều khiển
việc tạo hứng thú học tập cho các em có vai trò rất quan trọng trong việc nâng
cao hiệu quả chất lượng dạy học
IV - GIẢI PHÁP THỰC HIỆN :
1/ Phải gây hứng thú cho học sinh ngay từ phần mở đầu bài học, phần giới

thiệu đề mục mới:
Rõ ràng ngay từ bước chân của giáo viên vào lớp với thái độ vui vẻ thân
mật đối với học sinh, việc đánh giá công bằng trong việc kiểm tra miệng...đều là
những yếu tố góp phần tạo nên không khí hào hứng chung của cả lớp để chuẩn
bị bước vào bài học mới nhưng sự hứng thú học tập chỉ thực sự bắt đầu với phần
giới thiệu đề mục mới tạo sự hấp dẫn đối với học sinh
2/ Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải biết phát huy tính tích cực, chủ
động sáng tạo của học sinh nhằm gây hứng thú học tập cho các em.
Thực chất của việc học tập là chuổi vấn đề được đặt ra, được nhận thức
rồi được đặt ra và được nhận thức ở mức độ cao hơn, đặc trưng của môn âm
nhạc là thực hành. Thực hành là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình dạy và học bộ
môn. Thông qua thực hành để dạy lý thuyết, lấy lý thuyết để củng cố kỹ năng
thực hành trên cơ sở sử dụng thời gian trên lớp một cách tối ưu ( tránh thời gian
chết ) để tất cả học sinh được nhìn nghe và luyện tập nhiều. Thực tế cho thấy
nêu trong một tiết học giáo viên đặt ra nhiều câu hỏi vừa sức đối với học sinh,
học sinh dể hiểu dể nhớ, hay cho các em nghe, nhìn thể hiện nhiều thì học sinh
rất có hứng thú học, tạo động cơ học tập tốt.
4
3/ Vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học:
Tránh cách dạy thông báo khô khan tẻ nhạt. Giáo viên phải nắm chắc đặc trưng
môn học âm nhạc để có cách dạy cho phù hợp, giờ học âm nhạc phải là giờ học
nghệ thuật hấp dẫn với phương châm học vui - vui học . Tránh dạy lý thuyết
trừu tượng và dạy tập đọc nhạc nặng nề, căng thắng. Phải tìm mọi cách cải tiến
cách dạy từng phân môn
theo hướng tích cực hoá hoạt động của học sinh. Bổ sung sáng tạo thêm nhiều
thủ pháp sinh động, hấp dẫn, đa dạng hoá cách thức truyền đạt ở mỗi bài học
mỗi tiết dạy.
* Đối với học hát:
Muốn gây hứng thú cho học sinh thì vai trò của giáo viên rất to lớn, đó là
quá trình chuẩn bị của giáo viên, giọng hát của giáo viên, phong cách biểu

diễn ...cách tiến hành dạy hát theo phương pháp dạy truyền miệng từng câu ngắn
theo lối móc xích, giáo viên hát mẫu rồi học sinh hát theo. giáo viên có thể đánh
đàn giai điệu cho học sinh nghe từng câu ngắn và tập hát lời ca.
Sau khi thuộc bài hát có thể học sinh kết hợp một số động tác múa đơn
giản hoặc vận động thân thể theo nhạc. Cuối cùng cho học sinh tập biểu diễn thể
hịên giọng hát của mình kết hợp phụ hoạ.
 Đối với dạy nhạc lý- tập đọc nhạc.
Lâu nay khi dạy về nhạc lý giáo viên thường định nghĩa, giảng giải ít xuất
phát từ thực tiễn âm nhạc qua các ví dụ sinh động để rút ra nhận xét, kết luận.
Về tập đọc nhạc các giáo viên chịu ảnh hưởng sâu sắc phương pháp dạy cho
học sinh chuyên nghiệp âm nhạc, gây nên tâm lý căng thẳng nặng nề không cần
thiết, làm cho học sinh sợ tập đọc nhạc. Những tiết dạy như vậy thường kém
hiệu quả, học sinh không hứng thú học. Vì vậy để tạo cho các em sự hứng thú
trong học tập cách dạy tập đọc cao độ nên cho các em dự vào tiếng đàn làm
mẫu của giáo viên, kỹ năng thể hiện trường độ và tiết tấu phải được quan tâm
nhiều hơn nữa bằng những bài tập riêng trong nhiều tiết học. Giáo viên đàn
từng câu ngắn để các em đọc theo đúng tên nốt nhạc và cuối cùng học sinh
trong lớp đọc đúng được cả bài đọc nhạc.
Dạy nhạc lý – tập đọc nhạc phải thật nhẹ nhàng, dể học với đại đa số học
sinh.
* Đối với dạy âm nhạc thường thức:
Phân môn này bao gồm các nội dung: Giới thiệu tác giả tác phẩm, nghe
nhạc và một số kiến thức liên quan đến đời sống âm nhạc. để tạo ra hứng thú đối
với phân môn này giáo viên có thể tiến hành dưới các hình thức:
Đọc truyện, kể chuyện.
Xem tranh và giải thích
Nghe băng nhạc hoặc giáo viên tự trình bày tác phẩm.
5