Giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn xã Đại Trạch - Bố Trạch - Quảng Bình

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành đề tài “Giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn xã
Đại Trạch - Bố Trạch - Quảng Bình, lý luận và thực tiễn” ngoài sự cố gắng nỗ
lực học hỏi tìm kiếm của bản thân tôi còn nhận được sự giúp đỡ đặc biệt của
Thạc sỹ Lê Văn Đức, người trực tiếp hướng dẫn tôi hoàn thành bài tiểu luận
này.
Qua quá trình nghiên cứu bản thân sinh viên đã cố gắng tìm hiểu, vận
dụng các kiến thức được học tập ở môn học Luật Lao động, dành nhiều thời gian
cho việc tìm kiếm tài liệu và quan sát thực tế, nhưng do năng lực bản thân còn
hạn chế, nhận thức chưa cao, thời gian nghiên cứu không cho phép, do đó đề tài
không tránh khỏi những sai sót. Cho nên bản thân sinh viên mong muốn nhận
được sự góp ý của các thầy cô, các anh chị cũng như các bạn sinh viên. Đặc biệt
tác giả mong nhận được sự đóng góp, giúp đỡ nhiệt tình của giảng viên hướng
dẫn - Thạc sỹ Lê Văn Đức.
Với tấm long tri ân sâu sắc nhất tôi xin chân thành gửi đến Thầy giáo Lê
Văn Đức, Kính chúc Thầy và gia đình luôn luôn mạnh khỏe, hạnh phúc, chúc
thầy đạt được nhiều thành công mới trong cuộc sống.
Vinh, ngày 30 tháng 12 năm 2010
Sinh viên thực hiện
Bùi Thị Thuỷ
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Đối với Quốc gia, thất nghiệp, thiếu việc làm là một sự lãng phí tài nguyên
sinh lực. Đối với gia đình và xã hội, thất nghiệp thiếu việc làm, “nhàn vi cư bất
thiện” là mầm mống đưa con người vào vòng phạm pháp, làm mất nhân cách
không xa. Vì những ảnh hưởng sâu rộng đó: giải quyết việc làm đi đến toàn
dụng nhân lực được xem là một quốc sách trong chiến lược phát triển kinh tế xã
hội của đất nước.
Việt Nam đang trong quá trình đẩy mạnh CNH, HĐH với mục tiêu đến năm
2020 đưa nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp. Để thực hiện được
mục tiêu đó đòi hỏi Đảng và Nhà nước phải phát huy được mọi nguồn nhân lực,

đặc biệt là nguồn lực thanh niên bởi thanh niên chiếm hơn 50% lao động xã hội
và chiếm gần 29% dân số. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “Nước nhà thịnh
hay suy, yếu hay mạnh, một phần lớn là do các thanh niên”. Với tầm quan trọng
đặc biệt như vậy, giải quyết việc làm cho thanh niên là một vấn đề cấp bách
trong giai đoạn hiện nay. Xã Đại Trạch - huyện Bố trạch là một địa bàn đặc thù,
phức tạp và còn gặp nhiều khó khăn của Tỉnh Quảng Bình, lao động chủ yếu tập
trung trong lĩnh vực nông nghiệp. Điều đó đòi hỏi trong quá trình giải quyết việc
làm cho người lao động nói chung và thanh niên nói riêng phải có sự tìm tòi,
sáng tạo phù hợp với tình hình thực tiễn của Phường. Với ý nghĩa đó, tôi chọn
đề tài: “Giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn xã Đại Trạch - Bố Trạch
- Quảng Bình, lý luận và thực tiễn” làm đề tài nghiên cứu nhằm một phần đáp
ứng nhu cầu đó.
2. Tình hình nghiên cứu của đề tài
Cho tới nay đã có một số công trình khoa học nghiên cứu vấn đề giải quyết
việc làm cho thanh niên dưới nhiều góc độ khác nhau, được công bố dưới dạng
sách, đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ, luận văn tốt nghiệp và các bài viết trên
một số tạp chí. Tuy nhiên, vấn đề việc làm và giải quyết việc làm cho thanh niên ở

một xã đặc thù như xã Đại trạch - huyện Bố Trạch - Quảng Bình thì chưa có đề tài
nào. Vì vậy, tôi chọn đề tài “Giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn xã Đại
Trạch - Bố Trạch - Quảng Bình.Lý luận và thực tiễn ” làm đề tài nghiên cứu.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
- Mục đích: Trên cơ sở đánh giá đúng thực trạng lao động việc làm và việc
giải quyết việc làm cho thanh niên trên địa bàn xã Đại Trạch - Bố Trạch - Quảng
Bình trong những năm vừa qua. Qua đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả công tác giải quyết việc làm cho thanh niên Phường trong thời gian tới.
+ Làm rõ một số vấn đề lý luận về việc làm, thanh niên, giải quyết việc làm
cho thanh niên.
+ Phân tích thực trạng việc làm và giải quyết việc làm cho thanh niên xã
Đại Trạch trong thời gian qua.

+ Chỉ rõ những hạn chế của công tác giải quyết việc làm cho thanh niên, từ
đó đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả của hoạt động này.
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Cơ sở lý luận: Đề tài được thực hiện trên cơ sở các nguyên lý của chủ nghĩa
Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam,
những chủ trương chính sách của Nhà Nước về vấn đề thanh niên và nghề
nghiệp việc làm. Đề tài sử dụng các phương pháp sau:
+ Phương pháp phân tích, tổng hợp
+ Phương pháp thống kê
+ Phương pháp phỏng vấn
5. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần “mở đầu”, “kết luận”, “danh mục tài liệu tham khảo”, thì đề tài
được chia làm 2 chương
Chương I: Những vấn đề lý luận chung về việc làm và thanh niên
Chương II: Thực trạng và một số giải pháp giải quyết việc làm cho thanh
niên xã Đại Trạch- Bố Trạch - Quảng Bình giai đoạn hiện nay.

NỘI DUNG
CHƯƠNG I. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ VIỆC LÀM
VÀ THANH NIÊN
1.1. Một số khái niệm cơ bản về việc làm, thanh niên
1.1.1. Khái niệm việc làm
Việc làm là một phạm trù tồn tại khách quan trong nền sản xuất xã hội, là
vấn đề chủ yếu của toàn bộ đời sống xã hội. Tại hội nghị quốc tế lần thứ 13 của
tổ chức lao động thế giới (ILO), các nhà thống kê lao động đã đưa ra khái niệm
người có việc làm như sau: Người có việc làm là những người làm việc gì đó có
được trả tiền công, lợi nhuận hoặc được thanh toán bằng hiện vật, hoặc người
tham gia và các hoạt động mang tính chất tự tạo việc làm vì lợi ích hay thu nhập
gia đình không được nhận tiền công hoặc hiện vật.
Theo Bộ luật lao động thì: “Mọi hoạt động lao động tạo ra nguồn thu nhập,

không bị pháp luật cấm đều được thừa nhận là việc làm”.
Còn theo từ điển Tiếng việt (xuất bản năm 1992) xác định việc làm như
sau: 1. Hành động cụ thể; 2. Công việc được giao cho làm và được trả tiền công.
Như vậy, việc làm được nhận thức là những hoạt động lao động có ích cho
bản thân, gia đình và xã hội và được thể hiện dưới các hình thức:
- Làm các công việc được trả công dưới dạng bằng tiền hoặc hiện vật hoặc
để đổi công.
- Các công việc tự làm để thu lợi cho bản thân.
- Làm các công việc nhằm tạo thu nhập (bằng tiền hoặc hiện vật) cho gia
đình mình nhưng không hưởng tiền lương tiền công.
Hiện nay quan niệm về việc làm đã có nhiều thay đổi, trong thời kỳ bao
cấp, người lao động được coi là có việc làm khi họ tiến hành những công việc
đòi hỏi một chuyên môn nào đó, tạo thu nhập nhất định; người có việc làm hoặc
phải thuộc biên chế Nhà nước, hoặc làm việc trong các hợp tác xã... Theo cách

hiểu này, khái niệm việc làm không tính đến những người lao động đang làm
việc ở khu vực kinh tế tư nhân, cá thể, hay làm việc tại nhà. Do quan niệm máy
móc như vậy và để đảm bảo tính ưu việt của chủ nghĩa xã hội nên trong xã hội
không thừa nhận thất nghiệp, thiếu việc làm, lao động dư thừa... Quan niệm này
đã hạn chế rất lớn hoạt động lao động sản xuất của con người, triệt tiêu nhiều
tiềm năng sáng tạo, tính chủ động của họ trong quá trình hoạt động thực tiễn.
Hiện nay quan niệm này đã thay đổi, người có việc làm không thất thiết phải vào
biên chế nhà nước mà có thể làm việc ở mọi thành phần kinh tế hoặc do bản
thân người lao động tự tạo ra để có thu nhập. Việc đổi mới nhận thức về việc
làm đã đưa đến sự đổi mới nhận thức, quan niệm về chính sách, biện pháp giải
quyết việc làm trong điều kiện cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa,
theo hướng khơi dậy mọi nguồn lực và và khả năng to lớn nhằm giải phóng sức
lao động, giải quyết việc làm cho người lao động ở mọi thành phần kinh tế, ở
mọi khu vực, trong đó đặc biệt chú ý đến khả năng tự tạo việc làm của chính bản
thân người lao động. Hơn nữa, quan niệm mới hiện nay không chỉ chú ý đảm

bảo có đủ việc làm cho người lao động, mà còn coi trọng nâng cao chất lượng
việc làm tiến tới việc làm có năng suất, có thu nhập cao và được tự do lựa chọn
việc làm, tức là đảm bảo tính nhân văn của việc làm.
Việc làm trong xã hội thường chịu ảnh hưởng của các nhân tố như: Vốn
đầu tư, sức lao động, nhu cầu thị trường về sản phẩm. Ta nhận thấy rằng: Khối
lượng của việc làm được tạo ra tỉ lệ thuận với các yếu tố trên. Chẳng hạn như
vốn đầu tư để mua sắm thiết bị máy móc, nhà xưởng mở rộng quy mô sản xuất
là một nhân tố ảnh hưởng rất lớn. Khi vốn đầu tư tăng thì tạo ra được nhiều chỗ
làm việc mới và ngược lại đầu tư ít thì quy mô bị thu nhỏ lại kéo theo sự giảm đi
về số lượng việc làm được tạo ra.
Mặt khác nhu cầu của thị trường về sản phẩm sản xuất ra còn ảnh hưởng
không nhỏ đến việc tạo ra chỗ làm mới. Nếu sản phẩm sản xuất ra được đưa ra
thị trường đảm bảo cả về chất lượng và số lượng, mà thị trường chấp nhận, sản

phẩm tiêu thụ được sẽ thúc đẩy sản xuất phát triển, các doanh nghiệp các nhà
xưởng sẽ mở rộng quy mô sản xuất, đi đôi với mở rộng sản xuất là cầu về lao
động tăng lên. Ngược lại khi cầu về sản phẩm hàng hoá giảm sẽ làm ngừng trệ
sản xuất làm cho lao động không có việc làm và dẫn đến tình trạng thất nghiệp.
Ngoài ra còn một số các yếu tố khác cũng ảnh hưởng đến việc làm ở tầng vĩ
mô: Gồm các chính sách kinh tế của nhà nước vì khi các chính sách kinh tế phù
hợp sẽ tạo điều kiện khuyến khích mọi thành phần kinh tế phát triển làm cho cầu
lao động tăng đồng nghĩa với việc tạo ra nhiều chỗ làm mới.
Dân số và lao động là hai vấn đề có quan hệ rất chặt chẽ với nhau, quy mô
dân số càng lớn thì nguồn lao động càng nhiều và ngược lại khi nguồn lao động
càng lớn lại là sức ép đối với công tác tạo việc làm cho người lao động bởi vì:
Khi cung về lao động lớn sẽ tạo ra một lượng lao động dư thừa cần giải quyết
việc làm. Ngược lại khi cầu lao động lớn hơn cung lao động sẽ dẫn đến tình
trạng thiếu hụt lao động tham gia vào các ngành kinh tế. Vì vậy tỉ lệ tăng dân số
và nguồn nhân lực có ảnh hưởng đến vấn đề lao động và tạo việc làm cho người
lao động

1.1.2. Khái niệm thất nghiệp
Theo tổ chức lao động thế giới ILO: Người thất nghiệp là những người
không có việc làm nhưng đang tích cực tìm việc làm hoặc đang chờ trở lại làm
việc
Ở nước ta hiện nay thất nghiệp được xác định là người trong độ tuổi lao
động, có sức lao động nhưng chưa có việc làm, đang có nhu cầu làm việc nhưng
chưa tìm được việc làm. Thiếu việc làm là tình trạng có việc làm nhưng do
nguyên nhân khách quan ngoài ý muốn của người lao động, họ phải làm việc
không hết thời gian theo pháp luật quy định hoặc làm những công việc có thu
nhập thấp, không đáp ứng nhu cầu cuộc sống muốn tìm thêm việc làm bổ sung.
Xét theo nguyên nhân người ta phân thất nghiệp thành các loại:

Thất nghiệp cơ cấu: do cơ cấu của cung lao động không phù hợp nhu cầu sản
xuất hàng hoá và dịch vụ, loại thất nghiệp này mang đặc điểm tồn tại lâu dài.
Thất nghiệp công nghệ: Do thay đổi công nghệ và áp dụng những tiến bộ
kỹ thuật mới, làm giảm nhu cầu chung về lao động trong một số ngành nghề
nhất định. Loại này có đặc điểm có thể tồn tại lâu dài hay ngắn hạn tuỳ thuộc
vào khả năng đào tạo lại, để nâng cao tay nghề cho người thất nghiệp và độ tuổi
của những người đào tạo lại.
Thất nghiệp chu kỳ: Loại thất nghiệp này thường gắn với chu kỳ kinh tế, nó
sẽ giảm trong thời kỳ tăng trưởng, và tăng trong thời kỳ suy thoái.
Thất nghiệp tạm thời: phát sinh do việc di chuyển lao động giữa các vùng,
các công việc. Người ta gọi loại này là thất nghiệp tự nhiên với ý nghĩa và thời
gian tìm việc ngắn hạn và không ảnh hưởng cân bằng trên thị trường lao động.
Xét theo hình thức biểu hiện có thể chia thất nghiệp thành:
Thất nghiệp ngắn hạn dưới 3 tháng, trung hạn trên 3 tháng đến 12 tháng,
dài hạn trên 12 tháng.
Thất nghiệp lâu dài: Thường xảy ra với những nhóm dân số nhất định, như
thanh niên, phụ nữ, người khuyết tật, người vượt quá giới hạn tuổi nhất định.
Thất nghiệp toàn phần: Bao gồm toàn bộ thời gian làm việc và thất nghiệp

từng phần vì thời gian không đầy đủ.
Thất nghiệp hữu hình: là loại thất nghiệp thống kê được. Loại này có thể
bao gồm toàn phần hoặc từng phần. Thất nghiệp hữu hình từng phần thường là
hậu quả của việc thừa lao động.
1.1.3. Khái niệm thanh niên
Thanh niên là một khái niệm được sử dụng nhiều trong cuộc sống hằng
ngày với nhiều cách hiểu khác nhau. Tuỳ theo từng trường hợp, có khi thanh
niên dùng để chỉ một con người cụ thể, có khi lại được dùng để chỉ tính cách,
phong cách trẻ trung của một người nào đó, có khi lại dùng để chỉ cả một lớp
người trẻ tuổi.

Thanh niên còn là đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học, tuỳ theo
góc độ tiếp cận của mỗi ngành mà người ta đưa ra các định nghĩa khác nhau về
thanh niên. Về mặt sinh học, thanh niên được coi là một giai đoạn phát triển
trong cuộc đời con người. Các nhà tâm lý học lại thường nhìn nhận thanh niên
gắn với các đặc điểm tâm lý lứa tuổi và coi đó là yếu tố cơ bản để phân biệt với
các lứa tuổi khác. Từ góc độ xã hội học, thanh niên lại được nhìn nhận là một giai
đoạn xã hội hoá - thời kỳ kết thúc của tuổi thơ phụ thuộc chuyển sang xác lập vai
trò cá nhân qua các hoạt động độc lập với tư cách đầy đủ của một công dân, là
một trong các chủ thể của các quan hệ xã hội. Các nhà kinh tế học lại nhấn mạnh
thanh niên với góc độ là một lực lượng xã hội hùng hậu, là nguồn lực bổ sung cho
đội ngũ những người lao động trên các lĩnh vực sản xuất v.v…
Như vậy, mỗi ngành khoa học, tuỳ theo góc độ nghiên cứu của mình, đã
nhấn mạnh khía cạnh cá thể, sinh học hoặc nhấn mạnh khía cạnh tập thể, xã hội
của khái niệm thanh niên.
Về mặt xã hội, thanh niên là một bộ phận đông đảo trong dân cư, những
người trong độ tuổi thanh niên (ở Việt Nam và phần lớn các nước trên thế giới
đều tính độ tuổi thanh niên từ 15 - 35) chiếm một tỷ lệ đáng kể trong dân. Đặc
điểm về cơ cấu xã hội của thanh niên là “họ là một bộ phận của tất cả các giai
cấp, các tầng lớp xã hội, các dân tôc, tôn giáo…Vì thế, thanh niên là một nhóm

nhân khẩu - xã hội, nhưng là một nhóm nhân khẩu - xã hội đặc thù” [7, 20]
Chúng ta có thể nêu lên một số đặc điểm của thanh niên như sau:
- So với lứa tuổi thiếu niên, ở thanh niên có sự biến đổi nhanh về tâm lý.
Đặc điểm nổi rõ trong tâm lý lứa tuổi thanh niên là khả năng phân tích, suy luận,
ưa thích cái mới, thích công bằng, có khả năng sáng tạo, mong muốn được tin
cậy và có nhu cầu được khẳng định mình…đặc điểm tâm lý này làm cho thanh
niên trở thành lớp người nhạy bén, năng động, không chấp nhận sự trì trệ, bảo
thủ, sẵn sàng đấu tranh cho cái mới. Song nó có thể dẫn đến những hành động
quá khích, phiêu lưu nếu không được hướng dẫn đúng đắn.

- Cùng với sự phát triển của văn minh xã hội, trình độ học vấn, năng lực trí
tuệ của thanh niên ngày càng được nâng cao hơn so với lớp thanh niên thế hệ
trước. Thanh niên là lớp người sung sức nhất, có khả năng chịu đựng khó khăn,
vất vả.
- Là lớp người đang phát triển nhanh chóng để trưởng thành, nhưng sự
trưởng thành về mặt xã hội của thanh niên thường chậm hơn sự trưởng thành về
mặt sinh học. Điều này đòi hỏi sự quan tâm thường xuyên của Đảng và Nhà
nước, gia đình và toàn xã hội tạo điều kiện phát triển toàn diện cho thanh niên.
1.2. Giải quyết việc làm cho thanh niên - vấn đề cấp bách trong giai
đoạn hiện nay
1.2.1 Khái quát tình hình việc làm, giải quyết việc làm cho thanh niên hiện
nay
Lao động là yếu tố quan trọng đầu tiên của con người. Ngày nay trong cơ
chế kinh tế mới, nhiều thanh niên thể hiện đầu óc thực tế và tinh thần độc lập,
quyết đoán trong phương hướng sản xuất kinh doanh, mạnh dạn đầu tư và áp
dụng tiến bộ khoa học và công nghệ hiện đại, nhiều thanh niên đã làm giàu
nhanh chóng. Thái độ đối với lao động và nghề nghiệp của thanh niên đã có
những biến đổi, họ quan tâm đến cả giá trị vật chất và giá trị tinh thần, ý nghĩa
xã hội của lao động. Nhiều thanh niên đã tích cực chuẩn bị cả về tâm lý, trình độ
chuyên môn nghề nghiệp, ngoại ngữ để có thể thích ứng nhanh với yêu cầu, điều

kiện của nền sản xuất hiện đại. Do sự đa dạng của các thành phần kinh tế, với
nhiều cơ hội mở ra cho thanh niên về nghề nghiệp, việc làm, thu nhập nên đã
xuất hiện những thay đổi về lựa chọn nghề nghiệp, việc làm và phấn đấu tăng
thu nhập cho bản thân, gia đình và xã hội. Phấn đấu vào biên chế Nhà nước để
được bao cấp không còn là sự lựa chọn duy nhất của thanh niên nữa. Qua bảng
thống kê dưới đây ta thấy cơ cấu lao động phân theo thành phần kinh tế thì khu
vực kinh tế nhà nước chiếm tỷ lệ nhỏ. Đa số lao động tập trung nhiều ở khu
vực kinh tế ngoài nhà nước.

Bảng 1: Cơ cấu lao động phân theo thành phần kinh tế
Chỉ tiêu 2004 2005 2006 2007 2008
Kinh tế nhà nước 9,88 9,50 9,11 9,02 9,07
Kinh tế ngoài nhà nước 87,83 87,84 87,81 87,44 87,20
Khu vực có vốn đầu tư nước ngoài 2,29 2,66 3,08 3,54 3,73
100% 100% 100% 100% 100%
Nguồn: Tổng cục thống kê
Chiếm gần một nửa lực lượng lao động trong độ tuổi lao động là lao động
thanh niên (15 -30 tuổi), lực lượng này đã đóng góp không nhỏ cho quá trình đổi
mới và cải cách nước ta trong những năm qua. Giải quyết việc làm cho thanh
niên luôn là bài toán khó đặt ra cho toàn xã hội nhằm đảm bảo sự phát triển bền
vững của đất nước. Hệ thống chính sách liên quan tới việc làm cho thanh niên
khá đầy đủ. Nhà nước luôn chú trọng tới việc hoàn thiện hệ thống pháp luật
nhằm điều chỉnh toàn diện quan hệ lao động. Theo báo cáo của Bộ Lao động -
Thương binh và xã hội năm 2009 cả nước đã tạo việc làm cho hơn 1.5 người,
trong đó hơn 70% việc làm được giải quyết từ các chương trình phát triển kinh
tế - xã hội (các dự án đầu tư trong và ngoài nước, đầu tư phát triển nông
nghiệp nông thôn, các doanh nghiệp mới hoạt động…). Trong đó giải quyết
việc làm cho khoảng 700 - 800 nghìn lao động thanh niên thông qua các
chương trình như: Thông qua chương trình kinh tế xã hội của Nhà nước;
chương trình phát triển kinh tế xã hội của miền núi; chương trình xây dựng nông

thôn mới; chương trình mục tiêu quốc gia xóa đói giảm nghèo; chương trình
quốc gia về việc làm. Thông qua chính sách phát triển khu công nghiệp, khu chế
xuất, hợp tác đầu tư nước ngoài thu hút hàng ngàn lao động thanh niên…
Thông qua chương trình Quỹ quốc gia về giải quyết việc làm: chương trình
cho vay vốn thông qua các dự án để giải quyết việc làm sau nhiều năm đã đạt
được những kết quả đáng trân trọng. Tính đến nay quỹ quốc gia về việc làm sau
nhiều năm đã đạt được những kết quả đáng trân trọng. Tính đến nay Quỹ quốc
gia về việc làm đã tích lũy được trên 3.468 tỉ đồng và được phân bổ cho 63 tỉnh
thành phố trực thuộc Trung ương, các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội.

Bên cạnh đó, 31 tỉnh thành phố đã lập quỹ việc làm địa phương với số
vốn trên 752 tỉ đồng, kết hợp với nguồn vốn địa phương từ chương trình và
vốn thu hồi các dự án đã hết hạn nâng tổng doanh số cho vay từ năm 2006
đến năm 2009 đạt 5.766 tỉ đồng với 418 nghìn lượt khách vay, góp phần tạo
việc làm cho 250 - 300 nghìn lao động mỗi năm (chiếm 20% tổng số việc
làm được tạo ra hằng năm). Hỗ trợ, giới thiệu việc làm cho thanh niên thông
qua các trung tâm giới thiệu việc làm. Trên cơ sở các dự án đầu tư nâng cao
năng lực Trung tâm giới thiệu việc làm đã được phê duyệt, từ năm 2006 đến
nay Chương trình mục tiêu quốc gia đã đầu tư cho 40 trung tâm giới thiệu
việc làm thuộc ngành lao động - thương binh xã hội với tổng số vốn đầu tư là
318 tỉ đồng. Đến năm 2009 đã có 16 trung tâm giới thiệu việc làm hoàn thành
đầu tư nâng cao năng lực với nguồn vốn 161 tỉ đồng, dự kiến năm 2010 sẽ tiếp
tục đầu tư cho 47 trung tâm giới thiệu việc làm. Từ năm 2006 - 2009 các trung
tâm đã giới thiệu cho 3,5 triệu lượt người (riêng năm 2009 đã giới thiệu cho 1,2
triệu lượt người), trong đó đa số là thanh niên và lao động trẻ. Tổ chức hội chợ
việc làm cũng là một phương thức kích thích hoạt động thị trường lao động.
Năm 2009 với chủ đề “Thanh niên với nghề nghiệp và việc làm” các cấp bộ
Đoàn trong toàn quốc đã tổ chức 7.487 sàn giao dịch, ngày hội việc làm, thu hút
912.544 lượt đoàn viên thanh niên tham gia. Tư vấn giới thiệu việc làm cho
1.095.790 đoàn viên thanh niên tham gia, giải quyết việc làm cho 331.836 đoàn

viên thanh niên, dạy nghề cho 431.2006 bạn trẻ.
Tạo việc làm cho thanh niên thông qua hoạt động xuất khẩu lao động. Hằng
năm với những nỗ lực tìm kiếm thêm thị trường lao động ngoài nước, và nỗ lực
quản lý các doanh nghiệp xuất khẩu lao động đã đưa hàng vạn người lao động đi
làm việc tại nước ngoài. Riêng năm 2009 mặc dù chịu ảnh hưởng của cuộc suy
thoái kinh tế toàn cầu nhưng cả nước đã đưa được 70.000 lao động đi làm việc
tại các nước. Trong những người được đưa đi xuất khẩu lao động hơn 90% lao
động trong độ tuổi thanh niên. Tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm của thanh niên

(15 – 35 tuổi) còn cao, cao hơn mức chung của cả nước. Tỷ lệ thanh niên thất
nghiệp ở các đô thị tương đối cao và không ngừng tăng qua các năm. Năm 2006,
tỷ lệ thanh niên đô thị thất nghiệp ở độ tuổi 15 – 34 là 5,1%. Năm 2007, tỷ lệ
này là 8,5% và năm 2008 đã lên 9,3%, chiếm gần 61% trong tổng số người thất
nghiệp. Bên cạnh những mặt tích cực chủ động của thanh niên trong lao động,
khắc phục khó khăn để vươn lên về nghề nghiệp, việc làm và nâng cao thu nhập,
cải thiện đời sống thì hiện nay vẫn còn một bộ phận thanh niên có lối sống tiêu
cực, lười lao động, lãng phí thời gian, chạy theo lối sống thực dụng. Không nhận
thức được giá trị của lao động. Như vậy trong thời gian qua nhờ đường lối đổi
mới của Đảng và Nhà nước, vấn đề việc làm và giải quyết việc làm cho người
lao động nói chung và thanh niên nói riêng đã được thay đổi cơ bản về nhận
thức và cả quá trình thực hiện. Từ chỗ người lao động thụ động chờ vào sự sắp
xếp của nhà nước nay đã tự chủ động tạo việc làm cho bản thân và thu hút thêm
lao động xã hội. Tuy nhiên hiện nay vấn đề lao động, việc làm luôn là vấn đề
bức xúc nhất, mối quan tâm hàng đầu của thanh niên.
1.2.2. Giải quyết việc làm cho thanh niên góp phần đảm bảo ổn định, an
toàn, công bằng xã hội
Việc làm có vai trò rất quan trọng trong đời sống xã hội, nó không thể thiếu
đối với từng cá nhân và toàn bộ nền kinh tế, là vấn đề cốt lõi và xuyên suốt trong
các hoạt động kinh tế, có mối quan hệ mật thiết với kinh tế và xã hội.
Thanh niên có vai trò to lớn trong xã hội, để đảm bảo sự phát triển bền

vững của đất nước thì vấn đề giải quyết việc làm cho thanh niên là một điều tất
yếu và cần thiết. Giải quyết việc làm cho người lao động nói chung, thanh niên
nói riêng có hiệu quả có nghĩa là sẽ sử dụng được tối đa lực lượng lao động vào
nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, phát huy được tiềm năng của lượng thanh
niên. Đồng thời tiết kiệm chi phí và nguồn nhân lực cho đất nước. Giải quyết
việc làm cho thanh niên sẽ tạo điều kiện để phát triển nguồn lực lao động cả về
số lượng và chất lượng. Đây sẽ là cơ sở để cho nền kinh tế quốc dân tăng trưởng

bền vững. Việc làm luôn là vấn đề thanh niên quan tâm, nếu nhu cầu này không
được được thoả mãn sẽ là một trong những nguyên nhân làm phát sinh các vấn
đề về tư tưởng, niềm tin vào lý tưởng cách mạng của Đảng. Thanh niên sẽ sa
vào các tệ nạn xã hội như cờ bạc, mại dâm, ma tuý… làm suy đồi nhân cách
thanh niên. Vì thế giải quyết việc làm cho thanh niên có ý nghĩa chính trị, xã hội
rất to lớn, giáo dục thanh niên trên cơ sở công việc, nghề nghiệp ổn định. Giải
quyết việc làm cho thanh niên tức là tạo điều kiện để thanh niên rèn luyện phấn
đấu trở thành công dân có ích, đem sức mình cống hiến cho đất nước vì đây là lực
lượng đông đảo, trẻ trung, đầy nhiệt huyết, năng động sáng tạo. Đồng thời tạo
thời cơ để thanh niên chăm lo cho chính tương lai của bản thân.
1.2.3. Giải quyết việc làm cho thanh niên góp phần nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực, thúc đẩy quá trình hội nhập kinh tế quốc tế
Để hội nhập kinh tế quốc tế thì vấn đề đặt ra có tính chiến lược đối với mỗi
quốc gia là: khả năng cạnh tranh. Muốn phát triển, muốn hội nhập bền vững thì
không chỉ đơn thuần phụ thuộc vào sự sẵn có của các nguồn tài nguyên thiên
nhiên, mà phần lớn phụ thuộc vào nguồn nhân lực. Trong khi các nguồn lực tự
nhiên chỉ tồn tại dưới dạng tiềm năng, nếu không được con người khai thác, sử
dụng và phát huy trong quá trình lao động thì sẽ trở thành vô dụng hoặc vẫn ở
dạng tiềm năng. Chính vì vậy, lao động là nguồn lực duy nhất có khả năng phát
hiện khơi dậy và cải biến các nguồn lực tự nhiên và nguồn lực xã hội khác.
Thực tiễn cho thấy, có nhiều quốc gia rất nghèo tài nguyên, thậm chí không
có tài nguyên, nhưng lại có chỗ đứng vững trên thị trường, có năng lực cạnh

tranh cao như Nhật Bản, Hàn Quốc, trong khi đó có nhiều nước có tài nguyên
dồi dào, những đã không thể thành công hoặc thành công rất ít trong cạnh tranh
thị trường (như một số nước Nam Á của Châu Phi). Tìm hiểu kinh nghiệm phát
triển của các nước này, có thể thấy rằng, các quốc gia phát triển trong cạnh tranh
nhất thiết phải có đội ngũ lao động có học thức, có trình độ chuyên môn và tay
nghề cao; được tổ chức hoặc được khuyến khích.

Đặc biệt trong sự phát triển như vũ bão của khoa học và công nghệ và sức
sản xuất của kinh tế thị trường trong những năm đầu của thế kỷ XXI, chẳng
những không làm giảm đi vai trò của nguồn nhân lực mà ngược lại càng làm cho
nó ngày càng quan trọng hơn, khẳng định được vị thế ưu thế của nó. Điều này
hoàn toàn có thể lý giải được vì trí tuệ và kỹ năng của con người là yếu tố không
thể thiếu để lĩnh hội tri thức mới của thời đại và việc áp dụng tiến bộ khoa học
và công nghệ vào cuộc sống. Như vậy nguồn nhân lục có vai trò to lớn đối với
hội nhập kinh tế quốc tế.
Thanh niên là lực lượng lao động to lớn, luôn chiếm tỷ lệ lớn trong cơ cấu
dân số của mỗi quốc gia. Chính vì vậy tạo việc làm cho người lao động nói
chung, cho thanh niên nói riêng sẽ giúp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Giải quyết việc làm cho thanh niên sẽ tạo điều kiện cho thanh niên có thu
nhập ổn định. Nếu thanh niên có thu nhập ổn định, hợp lý thì họ sẽ cải thiện
được cuộc sống, đảm bảo việc đầu tư cho học tập, rèn luyện nâng cao tay nghề,
từ đó người lao động được nâng cao về chất lượng.
Tạo việc làm là một trong những động lực thúc đẩy nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực vì khi các công việc được tạo mới bao giờ cũng đòi hỏi một
chuyên môn kỹ thuật cao ở người lao động mà theo quy luật của quá trình tuyển
dụng thì người ứng cử viên cũng phải có một trình độ tương đương bởi thế cho
nên người lao động luôn có xu hướng tích luỹ kiến thức, trình độ lành nghề cho
chính mình để có cơ hội tham gia vào hoạt động kinh tế.
Trong quá trình tạo việc làm cho thanh niên chúng ta xác định được
những điểm yếu của lao động thanh niên, từ đó có điều kiện xây dựng kế

hoạch đào tạo và đào tạo lại cho lực lượng lao động thanh niên, góp phần
nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của sự nghiệp công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Giải quyết việc làm cho thanh niên sẽ góp phần hoàn thiện hệ thống quản lý
lao động. Tức là qua quá trình tạo việc làm sẽ phân bổ lao động một cách hợp lý,