Đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp nhằm
đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng tại
các dự án đầu tư trên địa bàn quận Hà Đông,
thành phố Hà Nội
Nguyễn Ngọc Sơn
Trường đại học Khoa học Tự nhiên. Đại học Quốc gia Hà Nội
Luận văn Thạc sĩ ngành: Quản lý đất đai; Mã số: 60 85 01 03
Người hướng dẫn: PGS.TS. Phạm Quang Tuấn
Năm bảo vệ: 2013
Abstract. Nghiên cứu tổng quan các chính sách, quy định pháp lý về bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư của Nhà nước ta từ sau khi có Luật đất đai 2003 đến nay. Thu thập,
tài liệu số liệu về công tác bồi thường, hỗ trợ Giải phóng mặt bằng (GPMB) tại các
dự án: Dự án khu đô thị mới An Hưng, Dự án đường Lê Văn Lương kéo dài, Dự án
khu đô thị mới Mỗ Lao. Điều tra, khảo sát về giá đất bồi thường của dự án, phỏng
vấn các hộ thuộc diện bị thu hồi đất và nhận hỗ trợ, tái định cư. Đánh giá, phân tích
thực trạng công tác thu hồi đất, GPMB làm rõ những nguyên nhân, những khó khăn
vướng mắc trong GPMB của dự án. Đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến
độ GPMB.
Keywords. Quản lý đất đai; Giải phóng mặt bằng; Dự án đầu tư; Hà đông
Content
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU……………………………………………… ……………………1
1. Tính cấp thiết đề tài………………………………………………………1
2. Mục tiêu nghiên cứu……………………………………… ……………2
3. Nhiệm vụ nghiên cứu……………………………….……………………3
4. Phương pháp nghiên cứu…………………………………………………3
5. Cơ sở tài liệu để thực hiện Luận văn.……………….……………………3
6. Cấu trúc Luận văn……………………………………………………… 3
Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG THỰC
HIỆN CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG ……………… ……………… ……5
1.1. Khái quát về công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng… …….5
1.1.1. Khái niệm bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất 5
1.1.2. Đặc điểm của công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng….… 6
1.1.3. Chính sách bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng của các tổ chức tài
trợ, một số nước trên thế giới và kinh nghiệm cho Việt Nam …………………….8
1.1.3.1. Chính sách bồi thường và tái định cư của các tổ chức tài trợ…8
1.1.3.2. Chính sách bồi thường, giải phóng mặt bằng của một số nước
trên thế giới…………………………………………….…………………….10
1.1.3.3.
Kinh nghiệm cho Việt Nam…………………………… ……… 12
1.2. Nhu cầu về thu hồi đất, giải phóng mặt bằng trong quá trình công nghiệp
hoá, đô thị hóa…………………………………………… ………………………13
1.3. Nội dung các chính sách, quy định pháp lý chủ yếu về bồi thường, hỗ trợ
và tái định cư khi Nhà nước thu hồi theo pháp luật hiện hành ……… …………16
1.3.1. Cơ sở về pháp lý về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu
hồi đất………………………………………………………………………………16
1.3.2. Nguyên tắc chung của bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước
thu hồi…………………………………………………………………………… 17
1.3.2.1. Về đối tượng áp dụng………………… ……………………… 17
1.3.2.2. Về chính sách bồi thường, hỗ trợ……………………… ……… 18
1.3.2.3. Tái định cư…………………………………………………………23
1.3.3. Tổ chức thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà
nước thu hồi……………………………………………………………………… 25
1.4. Tổng quan về giải phóng mặt bằng thực hiện dự án đầu tư xây dựng 28
1.4.1. Dự án đầu tư……………………………………… ……………….28
1.4.2. Vai trò của công tác giải phóng mặt bằng trong thực hiện các dự án
đầu tư……………………………………………………………… …………… 29
1.4.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt
bằng dự án đầu tư………………………………………………….……………….30
1.5. Khái quát kết quả thực hiện công tác thu hồi đất giải phóng mặt bằng để
thực hiện các dự án trên địa bàn thành phố Hà Nội………… ……… ………….31
1.5.1. Kết quả công tác GPMB năm 2012 31
1.5.2. Kết quả công tác GPMB 9 tháng năm 2013 32
Chương 2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT
BẰNG TẠI MỘT SỐ DỰ ÁN ĐẦU TƯ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN HÀ ĐÔNG, HÀ
NỘI………………………………………… …………………………………… 35
2.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội quận Hà Đông, Hà Nội 35
2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên…….……………………… …………35
2.1.2. Đặc điểm kinh tế xã hội………….……………………… ……… 37
2.1.3. Cơ sở hạ tầng…………………………………………………………38
2.1.4. Tình hình quản lý đất đai…………………………………………….40
2.2. Khái quát công tác thu hồi đất, giải phóng mặt bằng trên địa bàn quận
Hà Đông…… ……………………………………………………………………43
2.2.1. Quy trình tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà
nước thu hồi đất trên địa bàn quận Hà Đông………………………………………43
2.2.2. Kết quả thực hiện công tác giải phóng mặt bằng… ……………… 45
2.3. Đánh giá thực trạng thu hồi đất và giải phóng mặt bằng tại một số dự án
trên địa bàn quận Hà Đông……………………………………………………… 47
2.3.1. Dự án khu đô thị mới An Hưng…………………………………… 47
2.3.2. Dự án đường Lê Văn Lương kéo dài… …………………………….51
2.3.3. Dự án khu đô thị mới Mỗ Lao.………………………………………58
2.4. Đánh giá chung về tình hình công tác thu hồi đất và giải phóng mặt bằng
trên địa bàn Hà Đông qua 03 dự án…………….………………………………… 64
2.5. Định hướng phát triển của quận Hà Đông đến năm 2015 ………… 67
2.5.1. Định hướng phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2015…… ……… 67
2.5.2. Phương hướng thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng của
quận Hà Đông đến năm 2015………………………………………………………69
Chương 3: ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẤY NHANH CÔNG
TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG TẠI CÁC DỰ ÁN TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN HÀ
ĐÔNG, HÀ NỘI………………………………….…………………… ….…… 70
3.1. Cơ sở khoa học của việc đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy nhanh công
tác giải phóng mặt bằng…………………………………………………… ……70
3.2. Một số giải pháp chủ yếu nhằm đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng
tại các dự án đầu tư trên địa bàn quận Hà Đông……………… …………….… 74
3.2.1. Giải pháp về quy hoạch kế hoạch sử dụng đất……………………….74
3.3.2. Giải pháp về chính sách bồi thường……………… ……………….76
3.2.3. Phát triển, nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ…….… …………… 78
3.2.4. Nâng cao nhận thức cho người dân…….……… ……………… …79
3.2.5. Giải pháp về tài chính…… ……………………………………… 79
3.2.6. Phát triển quỹ nhà, đất phục vụ tái định cư……… ………… ……80
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ………………………………………… 82
TÀI LIỆU THAM KHẢO…………………………………………….… 86
PHỤ LỤC………………………………………………………………… 88
86
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Báo cáo số: 929 /BC-BCĐ ngày 13/12/2012 về kết quả công tác GPMB năm 2012.
Báo cáo tình hình thực hiện công tác giải phóng mặt bằng 09 tháng năm 2013 của
Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng Hà Nội
2. Bộ Tài chính (2004), Thông tư số 114/2004/TT-BTC ngày 26 tháng 11 năm 2004 về
hướng dẫn thực hiện Nghị định số 188/2004/NĐ-CP ngày 16 tháng 11 năm 2004 về
phương pháp xác định giá đất và khung giá các loại đất.
3. Bộ Tài chính (2004), Thông tư số 116/TT-BTC ngày 07 tháng 12 năm 2004 về hướng dẫn
thực hiện Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 của Chính phủ quy định về bồi
thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
4. Bộ Tài nguyên và Môi trường (2007), Thông tư số 06/2007/TT-BTNMT ngày 15
tháng 6 năm 2007 hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định số 84/2007/NĐ-
CP ngày 25 tháng 5 năm 2007 của Chính phủ.
5. Chính phủ (2004), Nghị định số 188/2004/NĐ-CP ngày 16/11/2004 về phương pháp
xác định giá đất và khung giá các loại đất
.
6. Chính phủ (2004), Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 về bồi thường
thiệt hại và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
7. Chính phủ (2007), Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 quy định bổ sung
về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, thực hiện quyền sử
dụng đất, trình tự thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất và
giải quyết khiếu nại về đất đai.
8. Chính phủ (2007), Nghị định số 123/2007/NĐ-CP ngày 27/7/2007 sửa đổi bổ sung
một số điều của Nghị định số 188/2004/NĐ-CP ngày 16/11/2004 về phương pháp
xác định giá đất và khung giá các loại đất
.
9.
Luật Đất đai năm (1993),
NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
10. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai năm (1998, 2001), NXB Chính
trị Quốc gia, Hà Nội.
11.
Luật Đất đai năm (2003
),
NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội
12. Số liệu Trung tâm phát triển qũy đất quận Hà Đông.
13. Số liệu Phòng tài nguyên và môi trường quận Hà Đông
14. Số liệu Chi cục thống kê quận Hà Đông .
87
16. UBND TP Hà Đông (2007), Báo cáo thuyết minh tổng hợp quy hoạch sử dụng đất
đến năm 2010, định hướng đến năm 2020 của thành phố Hà Đông lập ngày
26/9/2007.
17. UBND thành phố Hà Nội (2008), Quyết định số 18/QĐ-UBND ngày 29/9/2008:Về
việc ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn thành phố
Hà Nội.
18. UBND tỉnh Hà Tây (2004), Quyết định số 434-QĐ/UB-XDCB ngày 26/4/2004 về
việc phê duyệt quy hoạch chi tiết sử dụng đất 1/2000 khu đô thị mới Mỗ Lao,
phường Văn Mỗ, thị xã Hà Đông
.
19. UBND tỉnh Hà Tây (2005), Quyết định số 1101/QĐ-UBND ngày 18/8/2005.
20. UBND tỉnh Hà Tây (2006), Quyết định số 289/QĐ-UBND ngày 20/2/2006 về việc ban
hành quy trình về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa
bàn tỉnh.
21. UBND tỉnh Hà Tây (2006), Quyết định số 738/QĐ-UBND ngày 28/4/2006 về việc
phê duyệt quy hoạch điều chỉnh 1/2000 và chi tiết xây dựng khu đô thị mới Mỗ Lao
1/500 và phê duyệt phương án tổng thể về bồi thường, hỗ trợ GPMB dự án khu đô
thị mới Mỗ Lao.
22. UBND tỉnh Hà Tây (2006), Quyết định số 1081/QĐ-UBND ngày 20/6/2006 thu hồi
chính thức 602.997,8 m2 đất thuộc địa bàn phường Văn Mỗ, thị xã Hà Đông, Hà
Tây giao Ban quản lý dự án khu đô thị Mỗ Lao thực hiện đầu tư xây dựng khu đô
thị mới Mỗ Lao theo quy hoạch được duyệt.
23. UBND tỉnh Hà Tây, Quyết định số 2435/QĐ-UBND ngày 14/12/2007 và 1687/QĐ-
UBND ngày 20/6/2008 v/v phê duyệt phương án và dự toán kinh phí bồi thường, hỗ
trợ và tái định cư dự án khu đô thị mới Mỗ Lao.
24. UBND Quận Hà Đông (2008), Quyết định số 4364/QĐ-UBND ngày 01/7/2008 về việc
phê duyệt phương án bố trí đất tái định cư dự án khu đô thị mới Mỗ Lao.
25. UBND quận Hà Đông: Các quyết định phê duyệt phương án, dự toán kinh phí bồi
thường, hỗ trợ GPMB của 3 dự án.