Một số biện pháp thực hiện quy chế dân chủ ở trường THCS

Một số biện pháp
thực hiện quy chế dân chủ ở trờng THCS
I. Đặt vấn đề
Quy chế dân chủ trong trờng học là cụ thể hoá quan điểm, đờng lối
của Đảng và Nhà nớc về phát huy quyền làm chủ của nhân dân, thực hiện
dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra. Trong nhà trờng thông qua các
hình thức dân chủ trực tiếp và dân chủ đại diện nhằm phát huy trí tuệ và
trách nhiệm của ngời dạy, ngời học và thông qua các cuộc vận động xã
hội hoá giáo dục để xây dựng nhà trờng xã hội chủ nghĩa phát triển giáo
dục đào tạo cho sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá của quê hơng
đất nớc. Dân chủ đi đôi với kỉ luật trong khuôn khổ của pháp luật, kỉ cơng
trong khuôn khổ của nhà trờng và xây dựng cho học sinh có đợc tri thức
về dân chủ, biết thực hành dân chủ trong nhà trờng , trong đời sống xã
hội.
Thực hiện quy chế dân chủ trong trờng học là cơ sở để các cấp các
ngành và nhân dân đều có quyền giám sát, kiểm tra góp ý kiến xây dựng
nhà trờng, đảm bảo tăng cờng vai trò lãnh đạo của Đảng, phát huy mạnh
mẽ vai trò của công Đoàn, Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên, Hội đồng
giáo dục xã và các tổ chức xã hội, giáo dục khác trong việc thực hiện dân
chủ.
Thực hiện tốt quy chế dân chủ trong trờng học sẽ động viên đợc
mọi thành viên trong trờng học tích cực công tác, có ý thức vơn lên vợt
mọi khó khăn để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ công tác đợc giao. Trong
mỗi công việc mọi ngời có sự bàn bạc, tham gia góp ý kiến một cách dân
chủ cùng nhau xây dựng biện pháp thực hiện một cách đầy đủ, có trách
nhiệm. Qua đó giúp cho mọi ngời thấy rõ nhiệm vụ của mình, trách
nhiệm của mình trong việc xây dựng nhà trờng.Trong quy chế về trờng
học thực hiện dân chủ ở trờng học đã nêu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của
các thành viên nh: học sinh, giáo viên, cán bộ phục vụ, ban lao động, hội
cha mẹ học sinh, các đoàn thể phải thực hiện những nhiệm vụ gì. Song
để thực hiện tốt quy chế dân chủ trong nhà trờng, ngời các bộ quản lý ở c-

ơng vị Phó hiệu trởng có vai trò hết sức quan trọng và có trách nhiệm
nặng nề trong việc thực hiện quy chế dân chủ ở nhà trờng.Vì lãnh đạo nhà
trờng là ngời chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện mọi công việc trong nhà
trờng. ở mỗi công việc đó đếu phải đảm bảo tính dân chủ và có làm tốt
công việc đó thì mới đạt kết quả cao ở các công việc. Vì vậy thực hiện
quy chế dân chủ trong nhà trờng là điều hết sức quan trọng và phải thực
hiện một cách nghiêm túc. Thực hiện quy chế dân chủ trong nhà trờng có
rất nhiều việc phải làm. Là một cán bộ quản lý trong nhà trờng, qua thực
tế công tác tôi xin nêu một số việc làm về thực hiện quy chế dân chủ
trong nhà trờng mà tôi thấy có kết quả.
II.Một số việc làm cụ thể
1.Tổ chức học tập và tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân về bản
quy chế dân chủ trong nhà trờng.
a) Tổ chức học tập trong hội đồng giáo viên.
Hội đồng giáo viên trong trờng là nơi thực hiện chủ yếu về quy chế
dân chủ ở nhà trờng .Vì vậy tôi đã tổ chức học tập một cách đầy đủ,
nghiêm túc bản quy chế dân chủ ở nhà trờng .
1
Qua học tập giúp cho các thành viên mà chủ yếu là các giáo viên và
các tổ chức đoàn thể thấy rõ hơn trách nhiệm của mình trong việc thực
hiện nhiệm vụ công tác. Đồng thời mọi ngời đợc biết đợc thảo luận và
giám sát các nhiệm vụ công tác trong nhà trờng. Qua học tập mọi ngời
cũng thấy rõ hơn nhiệm vụ, trách nhiệm của các đồng chí lãnh đạo (Hiệu
trởng, Phó hiệu trởng). Trong tổ chức, lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ
công tác của nhà trờng có đảm bảo đựoc tính dân chủ không, từ đó có
trách nhiệm đóng góp, tham gia ý kiến xây dựng và giám sát mọi công
việc của nhà trờng.
Ví dụ: Nh thanh niên kiểm tra đánh giá thi đua, công tác thu- chi tài
chính, công tác xây dựng và thực hiện một cách nghiêm túc nhằm để mọi
ngời nhất là giáo viên thấy rõ hơn quyền và trách nhiệm của mình đối với

mọi hoạt động của nhà trờng .
b) Tổ chức học sinh và hội cha mẹ học sinh.
Đối với học sinh ở bậc THCS các em ít nhiều đã có đợc kiến thức và
sự hiểu biết nhất định. Do vậy đối với học sinh cần có hình thức tổ chức
phù hợp để các em nắm đợc những nhiệm vụ của mình trong bản quy ớc
về quy chế dân chủ ở nhà trờng .
Để phù hợp với học sinh tôi đã tổ chức cho các em theo học đơn lớp
do giáo viên chủ nhiệm hoặc giáo viên giáo dục công dân đảm nhận. Các
lớp sẽ học vào tiết chào cờ, sinh hoạt hoặc lồng vào các tiết dạy môn giáo
dục công dân. Học tập để trớc hết nắm đợc nhiệm vụ chính của ngời học
sinh là: tập trung học cho tốt, tu dỡng rèn luyện đạo đức và thực hiện tốt
nhiệm vụ của nhà trờng đề ra (theo điều 4 và điều 7 của quy chế)
*Đối với hội cha mẹ học sinh
Thông qua các buổi họp phụ huynh đầu năm, tôi có kế hoạch tổ
chức cho phụ huynh học tập bản quy chế dân chủ ở trờng trung học theo
nội dung điều 11 và điều 12.Việc học tập lấy đơn vị lớp và do giáo viên
chủ nhiệm hớng dẫn học tập.
Qua tổ chức học tập làm cho phụ huynh thấy rõ hơn trách nhiệm
của mình trong việc quản lý học tập của con em mình ở nhà và chăm lo
giáo dục đạo đức cho học sinh khi sống ở gia đình và địa phơng có trách
nhiệm đóng góp đầy đủ những khoản thu theo quy định của con em mình
với nhà trờng. Đặc biệt thấy rõ hơn trách nhiệm của mình trong việc phối
kết hợp chặt chẽ với nhà trờng trong việc học tập, giáo dục con cái.
Làm tốt việc tổ chức học tập trong học sinh và phụ huynh sẽ giúp
cho việc học tập của học sinh có kết quả tốt hơn.
c) Làm tốt công tác tuyên truyền trong cán bộ nhân dân ở thôn và xã.
Cùng với ban lãnh đạo nhà trờng dựa vào các hội nghị quân dân
chính Đảng và các hội nghị đoàn thể khác của xã, làm tốt công tác tuyên
truyền về nội dung cơ bản về trách nhiệm của toàn dân, các đoàn thể xã
hội cùng nhà trờng với sự nghiệp giáo dục trẻ em. Tuyên truyền để cấp

uỷ Đảng chính quyền địa phơng cùng toàn thể nhân dân nắm đợc các
nhiệm vụ chủ yếu theo kế hoạch nhà trờng đề ra về: Nâng cao chất lợng
dạy và học , công tác phổ cập, duy trì sĩ số học sinh, và động viên học
sinh bỏ học còn trong độ tuổi ra học các lớp phổ cập để đảm bảo chỉ tiêu
phổ cập của địa phơng. Việc xây dựng cơ sở vật chất, mục tiêu phấn đấu
của nhà trờng để cấp uỷ Đảng, chính quyền và các đoàn thể ở địa ph-
2
ơng nắm vững. Trên cơ sở đó có sự quan tâm lãnh đạo và tạo mọi điều
kiện để nhà trờng hoàn thành tốt nhiệm vụ đã đề ra.
Làm tốt công tác tham mu tuyên truyền trong cấp uỷ Đảng và nhân
dân nhằm thực hiện tốt quy chế dân chủ , thực hiện tốt công tác xã hội
hoá giáo dục góp phần cùng nhà trờng đẩy mạnh hơn nữa sự nghiệp giáo
dục ở địa phơng.
2 Cần đảm bảo công khai dân chủ nhiệm vụ công tác của nhà trờng.
Trong công tác quản lý lãnh đạo cần đảm bảo công khai dân chủ ở
các nhiệm vụ công tác sau:
a) Công tác xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực hiện kế hoạch.
Khi xây dựng kế hoạch cần bố chí để lấy ý kiến đóng góp trao đổi
thảo luận một cách đầy đủ của các đoàn thể cá nhân trong trờng một cách
dân chủ trên cơ sở lãnh đạo của chi bộ Đảng và nhà trờng kế hoạch cần
thông qua hội đồng giáo viên và đợc mọi ngời tham gia xây dựng để kế
hoạch đợc trở thành nghị quyết mà mọi thành viên phải có trách nhiệm
thực hiện theo các chỉ tiêu biện pháp đã đề ra. Kế hoạch đó cần đợc báo
cáo đầy đủ với cấp uỷ Đảng chính quyền địa phơng với hội cha mẹ học
sinh và thông báo với học sinh những chỉ tiêu biện pháp chính để mọi ng-
ời cùng biết và cùng giám sát việc thực hiện kế hoạch nhà trờng đã đề ra
trong việc thực hiện kế hoạch: hàng tuần, hàng tháng đều có lịch thông
báo công khai trớc hội đồng giáo viên để mọi ngời cùng thực hiện hàng
tháng có sự kiểm điểm thực hiện nhiệm vụ một cách đầy đủ.
b) Công tác chỉ đạo dạy và học hàng ngày.

Đây là một hoạt động chính của nhà trờng nên kế hoạch hoạt động
dạy và học đợc thông báo công khai và đảm bảo đúng chỉ đạo của trên.
Hàng tháng ban lãnh đạo đã kiểm tra một cách đầy đủ việc học thêm
(nhất là của lớp 9) đều đợc bàn bạc thống nhất thoả thuận với giáo viên,
phụ huynh một cách công khai dân chủ để việc tổ chức học thêm đạt kết
quả tốt.
c) Công tác thu- chi tài chính.
Là cán bộ quản lý tôi đã cùng với ban lãnh đạo nhà trờng thực hiện
thu chi tài chính công khai và đảm bảo đúng nguyên tắc.
Các khoản thu, đóng góp của học sinh đều dựa trên các văn bản h-
ớng dẫn của cấp trên và đợc thông báo đến đầy đủ phụ huynh học sinh
toàn trờng nh học phí, xây dựng, quỹ đoàn, đội, riêng quỹ hội cũng đợc
phụ huynh thống nhất và đóng góp và thu chi theo mức quy định.
Hàng năm công tác thu chi tài chính đều đợc báo cáo đầy đủ hội
đồng giáo viên. Do làm tốt công tác quản lý nên mấy năm qua trờng
không xảy ra vấn đề gì vi phạm nguyên tắc thu chi tài chính.
d) Công tác thi đua- khen thởng giáo viên và học sinh.
Dựa vào các chỉ tiêu đã đề ra hàng tháng, học kỳ và cuối năm học,
ban lãnh đạo nhà trờng đã lấy ý kiến của các đoàn thể cá nhân (thông qua
kiểm điểm xếp loại ở tổ). Từ đó ban lãnh đạo tổ chức họp ban thi đua xét,
đánh giá xếp loại thi đua trong giáo viên và học sinh hàng năm đợc công
bằng, dân chủ và công khai. Nên việc thi đua đã thực sự có tác động động
viên giáo viên và học sinh vơn lên phấn đấu để đạt danh hiệu thi đua
trong học tốt- dạy tốt.
3
e) Công tác xây dựng quản lý cơ sở vật chất.
Hàng năm việc xây dựng cơ sở vật chất: mua xắm, sửa chữa, xây
mới đều đợc báo cáo công khai để mọi ngời biết, có sự tham gia và
giám sát.
Do có sự làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục mà việc xây dựng cơ

sở vật chất mấy năm qua đã có sự đóng góp tích cực của phụ huynh học
sinh, xây dựng đợc một số công trình : nhà vệ sinh cho học sinh, lát nền
gạch hoa một số phòng học, nhà để xe cho học sinh, sân bê tông, bồn hoa
trị giá hơn bốn mơi triệu đồng.
Do làm tốt dân chủ trong nhà trờng nên cở sở vật chất của nhà trờng
đợc quản lý chặt chẽ, từng bớc đợc ổn định và phát triển tốt.
3. Mọi công việc lãnh đạo phải tôn trọng lắng nghe ý kiến của mọi
ngời.
Trong công tác quản lý, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trong nhà
trờng, trớc hết lãnh đạo phải luôn tranh thủ ý kiến đóng góp, tham gia của
mọi thành viên trong trờng, phải tôn trọng ý kiến và công tác của mọi ng-
ời.
Trong quan hệ công tác của lãnh đạo với giáo viên phải bình đẳng,
không thành kiến, trù dập mà phải luôn tôn trọng, bình đẳng dân chủ với
mọi ngời.
Hàng năm những vấn đề vớng mắc đề nghị của cán bộ giáo viên
đều đợc giải quyết kịp thời nh một số chế độ thu- chi tài chính, đóng góp,
hởng thụ. Việc bố trí sắp xếp chuyên môn đều đợc lãnh đạo giải quyết
dân chủ công khai trong nhà trờng .
Xây dựng tốt mối quan hệ bình đẳng giữa lãnh đạo với giáo viên và
phụ huynh học sinh tạo điều kiện thận lợi trong quan hệ công tác, tôn
trọng lắng nghe ý kiến của mọi ngời giúp lãnh đạo có đợc đợc biện pháp
phù hợp để hoàn thành tốt nhiệm vụ và đảm bảo tốt sự đoàn kết trong nhà
trờng .
4. Hàng năm có kế hoạch sơ kết tổng kết công tác thực hiện quy chế
dân chủ ở nhà trờng.
Để hàng năm làm tốt công tác dân chủ trong nhà trờng, cuối mỗi
năm học (từ năm 1998) ban lãnh đạo nhà trờng đã tiến hành sơ kết việc
thực hiện quy chế dân chủ ở nhà trờng nhằm đánh giá đợc những u-
khuyết điểm, trên cơ sở đó làm tốt cho các năm học sau.

Năm 2001, nhà trờng đã sơ kết ba năm thực hiện quy chế dân chủ ở
nhà trờng. Qua sơ kết nhà trờng đã kiểm điểm sâu sắc, đầy đủ việc thực
hiện quy chế dân chủ ở các thành viên nh: giáo viên, lãnh đạo, các đoàn
thể trong nhà trờng, phụ huynh học sinh để rút ra bài học trong công tác
chỉ đạo thực hiện quy chế dân chủ ở nhà trờng.
Nhìn chung trong các năm qua nhà trờng đã thực hiện tốt quy chế
dân chủ ở nhà trờng, qua đó cũng rút ra nhiều bài học để thực tốt trong
các năm học tiếp theo.
5. Việc thực hiện quy chế dân chủ phải đảm bảo có tổ chức và phải
có sự lãnh đạo chặt chẽ của chi bộ Đảng nhà trờng.
4
Thực hiện quy chế dân chủ ở nhà trờng phải đảm bảo có sự tổ chức
lãnh đạo của chi bộ Đảng nhà trờng, có nh vậy thì phát huy dân chủ mới
có kết quả tốt.
ở nhà trờng mấy năm qua chi bộ Đảng đã lãnh đạo tốt việc thực
hiện quy chế dân chủ và đã góp phần đạt đợc kết quả tốt về công tác này.
III Kết quả đạt đợc trong việc thực hiện quy
chế dân chủ ở nhà trờng.
Do làm tốt việc thực hiện quy chế dân chủ, trong những năm học qua tr-
ờng đã đạt đợc nhiều thành tích trong dạy- học và phong tào thi đua của
nhà trờng cụ thể nh sau:
-Đã phát huy đợc trí tuệ và tinh thần các bộ của giáo viên trong việc
nâng cao chất lợng dạy và học đa hoạt động này vào nề nếp kỉ cơng. Chất
lợng giáo dục có sự chuyển biến thực chất và cao hơn.
Trong trờng luôn đảm bảo đợc sự đoàn kết nhất trí cao, luôn giúp đỡ
nhau trong chuyên môn trong công tác để cùng nhau vợt mọi khó khăn
hoàn thành tốt nhiệm vụ đợc giao.
- Do làm tốt công tác tuyên truyền nên đã đợc hội cha mẹ học sinh
các đoàn thể xã hội, các bậc phụ huynh học sinh hiểu rõ quyền lợi và
trách nhiệm của mình trong việc giáo dục con em. Từ đó các bậc phụ

huynh đã có sự quan tâm tốt đến việc học tập của con cái và đảm bảo tốt
việc đóng góp xây dựng nhà trờng, góp phần làm cho khuôn viên nhà tr-
ờng đẹp và khang trang hơn nhiều
- Phong trào thi đua của nhà trờng nhiều năm đợc công nhận cấp
thành phố, đang có hớng phấn đấu vơn lên giữ vững danh hiệu tiên tiến
cấp thành phố và trờng chuẩn Quốc gia. Có đợc kết quả trên là do chúng
ta đã thực hiện tốt quy chế dân chủ ở nhà trờng .
IV Bài học kinh nghiệm rút ra.
Qua thực tế thực hiện quy chế dân chủ ở trờng học trong mấy năm qua,
tôi đã rút ra đợc những bài học bổ ích sau đây:
1. Phải tổ chức học tập nghiêm túc đầy đủ trong hội đồng giáo viên, phụ
huynh học sinh về bản quy chế dân chủ ở nhà trờng để mọi thành viên
thấy rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình với công tác giáo dục .Phải
làm tốt công tác tuyên truyền về nội dung này đến các đoàn thể Đảng,
chính quyền địa phơng để thực hiện: toàn dân tham gia sự nghiệp giáo
dục.
2. Phải thực hiện và đảm bảo công khai dân chủ ở các mặt công tác
chính của nhà trờng nh:
- Xây dựng và tổ chức kế hoạch công tác chỉ đạo dạy và học.
- Công tác thu- chi tài chính, công tác khen thởng đánh giá xếp loại
thi đua trong giáo viên và học sinh.
- Công tác quản lý xây dựng cơ sở vật chất.
3 Trong công tác lãnh đạo, phải luôn tôn trọng lắng nghe tiếp thu ý kiến
của quần chúng giáo viên và học sinh
4 Có kế hoạch sơ kết tổng kết hàng năm về thực hiện quy chế dân chủ ở
nhà trờng THCS.
5
5 Việc thực hiện quy chế dân chủ phải đảm bảo đúng nguyên tắc phải
có sự lãnh đạo chặt chẽ của chi bộ Đảng nhà trờng.
Vinh Quang, ngày 01 tháng 04 năm 2004.

Ngời viết
Phạm Thị Tuyên
6