MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC SINH Ở TRƯỜNG THPT TRƯỜNG CHINH HUYỆN EAH’LEO TỈNH ĐĂK LĂK HIỆN NAY

S GIO DC V O TO K LK
TRNG THPT TRNG CHINH
Đề TàI
SáNG KIếN KINH NGHIệM
một số biện pháp nhằm nâng cao
chất lợng giáo dục đạo đức học
sinh ở trờng thpt trờng chinh
huyện eahleo tỉnh đăk lăk hiện
nay
Ngời thực hiện : Hoàng Quốc Việt
Đơn vị công tác : Trờng thpt trờng chinh
eahleo-đăk lăk
Easol, tháng 2 năm 2010
PHN M U.
1. Lý do chọn đề tài.
Ngay từ thuở sơ khai của đất nớc, các bậc tiền nhân đã nói : "Hiền tài
là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì đất nớc thịnh, nguyên khí
suy thì đất nớc suy". Có thể nói lịch s phát triển của hầu hết các quốc gia
trên thế giới đều thấy rằng: giáo dục và đào tạo có vai trò hết sức quan trọng
trong công cuộc xây dựng đất nớc, trong chiến lợc phát triển kinh tế - xã hội.
Trong những năm gần đây Đảng và Nhà nớc ta luôn quan tâm tới sự nghiệp
chăm sóc và phát huy yếu tố con ngời. Điều đó xuất phát từ nhận thức sâu
sắc những giá trị lớn lao và ý nghĩa quyết định của yếu tố con ngời, chủ thể
của mọi sáng tạo, mọi nguồn của cải vật chất và văn hoá, mọi nền văn minh
của mọi quốc gia. Xây dựng và phát triển con ngời có trí tuệ cao, cờng tráng
về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức là động lực, đồng
thời là mục tiêu của chủ nghĩa xã hội. Để đạt đợc điều đó, giáo dục - đào tạo
có vai trò quyết định.
ở nớc ta hiện nay, đang diễn ra công cuộc đổi mới sâu sắc trong phạm
vi toàn xã hội. Sự nghiệp giáo dục đang đợc coi trọng là quốc sách hàng đầu.
Nghị quyết giáo dục đang đợc khoá VIII đã xác định mục tiêu phát triển giáo

dục và đào tạo chủ yếu là Thực hiện giáo dục toàn diện đạo đức, trí dục, thể
dục, mỹ dục ở tất cả các bậc học; hết sức coi trọng giáo dục chính trị, t tởng,
nhân cách, khả năng t duy chính trị, đạo đức cho học sinh phổ thông, do đó
cần đợc cải tiến và đẩy mạnh theo phơng pháp nhất định, góp phần tích cực

2
vào sự nghiệp giáo dục nhân cách phát triển toàn diện, đáp ứng yêu cầu mới
của xã hội.
Nghị quyết hội nghị lần thứ 2 Ban chấp hành Trung ơng Đảng khoá
VIII ghi rõ: Nhiệm vụ và mục tiêu cơ bản của giáo dục là nhằm xây dựng
những con ngời và thế hệ thiết tha gắn với lý tởng độc lập dân tộc và chủ
nghĩa xã hội có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cờng xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc; công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc; giữ gìn và phát huy các giá
trị văn hoá dân tộc, có năng lực tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại; phát huy
tiềm năng của dân tộc và con ngời Việt Nam, có ý thức cộng đồng và phát
huy tính tích cực của cá nhân, làm chủ tri thức khoa học và công nghệ hiện
đại, có t duy sáng tạo, có kỹ năng thực hành giỏi, có tác phong công nghiệp
có tính tổ chức và kỷ luật, có sức khoẻ là những ngời thừa kế xây dựng chủ
nghĩa xã hội.
Đơng thời Hồ Chủ Tịch luôn quan tâm đến giáo dục lý tởng ,đạo đức
cho thế hệ trẻ. Trong di chúc của Ngời về giáo dục thanh niên Bác chỉ rõ :
"Bồi dỡng đạo đức cách mạng cho đời sau là một việc làm hết sức quan
trọng và cần thiết", và thanh niên ta nói chung là tốt, mọi việc đều hăng
hái xung phong không ngại khó khăn, có chí tiến thủ, Đảng cần bồi dỡng họ
thành những ngời kế tục sự nghiệp cách mạng vừa hồng vừa chuyên".
Trong đời sống hiện nay, xã hội có những bớc chuyển biến không
ngừng, sâu rộng và to lớn về mọi mặt. Song cái gì cũng có mặt trái của nó,
mặt trái của cơ chế thị trờng đang tác động rất mạnh đến t tởng và lối sống
của một bộ phận dân c, trong đó phần lón là thanh niên, thiếu niên, đặc biệt
là tệ nạn xã hội đang xâm nhập vào các trờng học. Do vậy vấn đề đặt ra là

giáo dục cho thế hệ trẻ phải giáo dục một cách toàn diện, đặc biệt là tăng c-
ờng giáo dục lý tởng, đạo đức, giáo dục những giá trị nhân văn, giá trị đạo
đức, để thực hiện nhiệm vụ.
Qua hơn 20 năm thực hiện công cuộc đổi mới của Đảng, nớc ta đã đạt
đợc những thành tựu to lớn về kinh tế xã hội, nhng điều đáng tiếc là về t t-
ởng, đạo đức có phần bị giảm sút. Đặc biệt là thế hệ trẻ, một bộ phận thanh

3
niên, thiếu niên, học sinh, sinh viên sống không có lý tởng, không có mục
đích, sống chạy theo các nhu cầu tầm thờng, ngại cống hiến, ngại khó khăn,
sống thích hởng thụ, sống thiếu niềm tin, sống buông thả. Trong văn kiện
Hội nghị Ban chấp hành Trung ơng Đảng 2 khoá VIII đã đánh giá thực trạng
là Đặc biệt đáng lo ngại là trong một bộ phận học sinh, sinh viên có tình
trạng suy thoái về đạo đức, mờ nhạt về lý tởng, theo
lối sống thực dụng, thiếu hoài bão lập thân, lập nghiệp vì tơng lai bản thân và
đất nớc.
Trớc tình hình đó, trong báo cáo kiểm điểm việc thực hiện Nghị quyết
Trung ơng 2 khoá VIII và phơng hớng phát triển giáo dục đến 2010 có nêu
Vn đề bức xúc nhất trong giáo dục nớc ta hiện nay là chất lợng giáo dục
toàn diện, trớc hết là chất lợng giáo dục chính trị, lý tởng, đạo đức và lối
sống, Nỗ lực phấn đấu toàn diện làm cho giáo dục thực sự là quốc sách
hàng đầu, trong đó giáo dục đạo đức là cái gốc.
Trớc tình hình và thực trạng đó, trong những năm qua đã đợc các cấp,
các ngành, đặc biệt là những ngời làm công tác giáo dục thực sự quan tâm và
sự cần thiết là phải đầu t cho việc giáo dục toàn diện. Nhng thực tế thì vấn đề
giáo dục lý tởng đạo đức vẫn có những nơi, những lúc còn bị xem nhẹ, cha đ-
ợc chú trọng.
Trong công tác giáo dục đạo đức ở trờng THPT Trờng Chinh huyện
EaHLeo tỉnh Đăk Lăk ngay từ khi thành lập và dạy buổi học đầu tiên đã đợc
đặc biệt coi trọng, chỉ mới qua một năm học đầu tiên từ khi thành lập đến nay

đã đạt đợc nhiều kết quả đáng khích lệ trong việc giáo dục toàn diện cho học
sinh. Đó là nhờ vào sự quan tâm của các cấp, các ngành ở địa phơng, sự ủng
hộ giúp đỡ của ban đại diện cha mẹ học sinh, việc xây dựng kế hoạch cụ thể
trong việc giáo dục nề nếp kỷ cơng, nhân cách cho học sinh của nhà trờng.
Bản thân đã từng nhiều năm là cán bộ Đoàn, Đội và là giáo viên chủ nhiệm ở
nhiều cơ quan, nhiều địa phơng khác nhau khác nhau. Tôi tự thấy vai trò giáo
dục đạo đức, lý tởng, hoài bão cho học sinh luôn luôn phải đợc coi trọng và

4
có nhiều giải pháp thích hợp từ đó làm nền tảng cho giáo dục toàn diện ở tr-
ờng THPT nói chung và ở trờng THPT Trờng Chinh huyện EaHLeo tỉnh Đăk
Lăk nói riêng.
Xuất phát từ những lý do khách quan và lý do chủ quan nh đã phân
tích ở trên, tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài:
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lợng giáo dục đạo
đức học sinh ở trờng THPT Trờng Chinh huyện EaHLeo tỉnh Đăk Lăk
trong giai đoạn hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu.
Đề xuất một số biện pháp để nâng cao chất lợng giáo dục đạo đức cho
học sinh trờng THPT Trờng Chinh huyện EaHLeo tỉnh Đăk Lăk để góp phần
tích cực vào sự nghiệp giáo dục nhân cách phát triển toàn diện, hài hoà, đáp
ứng yêu cầu mới của xã hội.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu.
3.1 Xác định cơ sở khoa học và cơ sở pháp lý của một số biện pháp chỉ
đạo nhằm nâng cao chất lợng giáo dục đạo đức cho học sinh trong trờng
THPT Trờng Chinh huyện EaHLeo tỉnh Đăk Lăk.
3.2 Phân tích, đánh giá thực trạng đạo đức học sinh ở trờng THPT Tr-
ờng Chinh huyện EaHLeo tỉnh Đăk Lăk.
3.3 Đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng giáo
dục đạo đức cho học sinh ở trờng THPT Trờng Chinh huyện EaHLeo tỉnh

Đăk Lăk.
4. Đối tợng nghiên cứu.
4.1 Nghiên cứu thực tế đối tợng học sinh của trờng THPT Trờng Chinh
huyện EaHLeo tỉnh Đăk Lăk.
4.2 Từ thực trạng, nghiên cứu những giải pháp chỉ đạo nhằm nâng cao
chất lợng giáo dục đạo đức học sinh ở trờng THPT Trờng Chinh huyện
EaHLeo tỉnh Đăk Lăk.
5. Phơng pháp nghiên cứu.

5
5.1 Nghiên cứu thông qua các tài liệu của Đảng và Nhà nớc về công
tác giáo dục và đào tạo, các chỉ thị của Bộ giáo dục và đào tạo, cùng với các
hớng dẫn của các ngành có liên quan.
5.2 Nghiên cứu các giáo trình, tài liệu, qua tham quan học tập và các
kinh nghiệm thực tiễn về giáo dục đạo đức cho học sinh đợc tiếp thu trong
quá trình học tập tại học viện quản lý giáo dục.
5.3 Qua khảo sát thực tế, điều tra thực tế, so sánh, thống kê chất l-
ợng giáo dục đạo đức trong năm học đầu tiên, kết quả của học sinh từ
năm học trớc của trờng THPT EaHLeo đã bàn giao lại cho trờng THPT
Trờng Chinh.

6
PHN NI DUNG.
chơng i: cơ sở khoa học của việc chỉ đạo
giáo dục đạo đức học sinh trong trờng thpt
1.1 Một số cơ sở lý luận của việc chỉ đạo giáo dục đạo đức học sinh
trong trờng THPT.
Theo tổ chức Y tế thế giới WHO độ tuổi vị thành niên có từ 10 đến 19
tuổi, ở Việt Nam quy định độ tuổi vị thành niên từ 10 đến 18 tuổi, theo điều
tra tỷ lệ thanh niên ở nớc ta năm 1999 chiếm 23% dân số, trong đó 81% đang

theo học.Nh vậy học sinh THPT là lứa tuổi cuối lứa tuổi vị thành niên, giai
đoạn này các em phát triển mạnh về thể chất, sinh lý. Là thời kỳ chuyển tiếp
từ trẻ em sang ngời lớn, các em luôn có xu hớng tự khẳng định mình, có ý
thức vơn lên làm chủ bản thân. ở giai đoạn phát triển này sự chỉ đạo, kiểm
tra, giám sát của ngời lớn làm các em cảm thấy rất khó chịu, bực bội và rất dễ
nổi nóng. Trong lứa tuổi này các em muốn tìm tòi, phát hiện khám phá,tìm
hiểu những điều cha biết của cuộc sống, các em muốn có quyền tự quyết
định trong các công việc và việc làm của mình và muốn không bị sự ràng
buộc của gia đình, bố mẹ và các ngời lớn tuổi.
ở lứa tuổi này sự giao tiếp với bạn bè là một nhu cầu rất lớn. Các em
có xu hớng tụ tập thành từng nhóm có cùng sở thích, phù hợp với tình tình để
vui chơi, đùa nghịch, có những lúc, những nơi các em có các hành động
không đúng, không phù hợp với lứa tuổi của mình. Trong gia đoạn này quá
trình phát triển sinh lý ảnh hởng đến rất nhiều tính cách của các em: các em
rất dễ bị xúc động khi có một tác động nào đó, bản thân các em dễ bị lôi kéo,
kích động, lòng kiên trì và khả năng tự kiềm chế yếu. ở lứa tuổi này tính tình
không ổn định, dễ nổi cáu, khi thì quá sôi nổi nhiệt tình nhng có trở ngại lại

7
dễ buông xuôi, chán nản. Đối với các em ở lứa tuổi này, cái gì cũng dễ dàng,
đơn giản, các em luôn ở trạng thái hiếu thắng hoặc tự ti vì thế dễ dàng đi đến
những hành động thiếu suy nghĩ chín chắn, nhiều lúc vi phạm mà vẫn không
biết.
Chính vì vậy, các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và mọi tổ chức
trong xã hội phải có trách nhiệm quan tâm sát sao, động viên kịp thời để h-
ớng các em có những suy nghĩ và hành động đúng. Để chỉ đạo và quản lý tốt
quá trình giáo dục đạo đức trong trờng THPT, ngời cán bộ quản lý cần nắm
vững vấn đề cụ thể nh sau:
1.1.1 Đạo đức.
Có nhiều cách định nghĩa khác nhau về khái niệm đạo đức, nhng có

thể hiểu khái niệm đạo đức dới 2 góc độ:
- Góc độ xã hội: Đạo đức là một hình thái xã hội đặc biệt đợc phản
ánh dới dạng nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực, điều chỉnh (hoặc chi phối)
hành vi của con ngời trong các mối quan hệ giữa con ngời với tự nhiên, giữa
con ngời với xã hội, giữa con ngời với nhau và với chính bản thân mình.
- Góc độ cá nhân: Đạo đức chính là những sản phẩm, nhân cách của
con ngời, phản ánh ý thức, tình cảm, ý chí, hành vi, thói quen và cách ứng xử
của họ trong các mối quan hệ giữa con ngời với tự nhiên, với xã hội, giữa bản
thân họ với ngời khác và với chính bản thân mình.
1.1.2 Quá trình hình thành và phát triển đạo đức.
Quá trình hình thành và phát triển đạo đức của cá nhân, của con ngời
là quá trình tác động qua lại giữa xã hội và cá nhân để chuyển hoá những
nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực, giá trị đạo đức xã hội thành những phẩm
chất đạo đức cá nhân, làm cho cá nhân đó trởng thành về mặt đạo đức, công
dân đáp ứng các yêu cầu của xã hội.
1.1.3 Quá trình giáo dục đạo đức.
Là một hoạt động có tổ chức, có mục đích, có kế hoạch nhằm biến
chứng những nhu cầu, chuẩn mực, giá trị đạo đức theo yêu cầu của xã hội

8
thành những sản phẩm, giá trị đạo đức của cá nhân, nhằm góp phần phát triển
nhân cách của mỗi cá nhân và thúc đẩy sự phát triển, tiến bộ của xã hội.
1.1.4 Các đặc điểm của quá trình giáo dục đạo đức.
- Có định hớng thống nhất các yêu cầu, mục đích giáo dục giữa các tổ
chức giáo dục trong và ngoài nhà trờng.
- Tính biện chứng, phức tạp trong quá trình phát triển, biến đổi về nhân
cách của học sinh về mặt đạo đức.
- Có sự gắn kết chặt chẽ với quá trình dạy học trên lớp và giáo dục
ngoài giờ lên lớp.
- Tính lâu dài của quá trình hình thành, phát triển các phẩm chất đạo đức.

- Phát triển thông qua các hoạt động và giao lu tập thể.
- Tính đột biến và khả năng tự biến đổi.
- Tính cá thể hoá cao.
- Chứa nhiều mâu thuẫn.
- Có sự tơng tác hai chiều giữa nhà giáo dục và đối tợng giáo dục.
1.1.5 Chức năng, nhiệm vụ của quá trình giáo dục đạo đức.
- Giáo dục đạo đức đợc coi là nền tảng, gốc rễ tạo ra nội lực tiềm năng
vững chắc cho các mặt giáo dục khác.
- Quá trình giáo dục đạo đức là một bộ phận cấu thành quá trình giáo
dục trong trờng THPT. Tạo ra nhịp cầu gắn kết giữa nhà trờng và xã hội; con
ngời với cuộc sống
- Giáo dục đạo đức phải giúp cho học sinh thấm nhuần sâu sắc thế giới
quan Mác Lênin, t tởng đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh, tính chân lý
khách quan của giá trị đạo đức nhân văn, nhân bản của các t tởng, coi đó là
kim chỉ nam cho hành động của mình.
- Giáo dục đạo đức phải thấm nhuần các chủ trơng, chính sách của
Đảng, biết sống và làm việc theo pháp luật, sống có kỷ cơng nền nếp, có văn
hoá trong các mối quan hệ giữa con ngời với tự nhiên, với xã hội và giữa con
ngời với nhau.

9
- Trên cơ sở thông qua việc tiếp cận với cuộc đấu tranh cách mạng của
dân tộc và hoạt động của cá nhân để củng cố niềm tin và lẽ sống, lý tởng
sống theo con đờng chủ nghĩa xã hội.
- Giáo dục đạo đức phải làm cho nhận thức ngày càng sâu sắc các
nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực và các giá trị đạo đức xã hội chủ nghĩa. Biến
các giá trị đó thành ý thức, tình cảm, hành vi, thói quen và cách ứng xử trong
đời sống hàng ngày.
- Quá trình giáo dục đạo đức có nhiệm vụ: Phát triển nhu cầu đạo đức
cá nhân, hình thành và phát triển ý thức đạo đức; rèn luyện ý chí, hành vi;

hình thành thói quen ứng xử đạo đức; phát triển các giá trị đạo đức cá nhân
theo những định hớng giá trị mang tính đặc thù dân tộc và thời đại.
- Quá trình giáo dục đạo đức không chỉ định hớng cho các hoạt động
giáo dục đạo đức mà còn định hớng cho hoạt động dạy học nói chung. Với t
cách là một ngời quản lý giáo dục, trớc hết cần phải hiểu biết một cách sâu
sắc những vấn đề chung của quá trình giáo dục đạo đức. Từ đó, có những
định hớng, mục tiêu sát thực, xây dựng đợc những chơng trình, kế hoạch khả
thi và có những biện pháp tổ chức chỉ đạo thích hợp để nâng cao chất lợng và
hiệu quả của quản lý giáo dục nói chung, quá trình giáo dục đạo đức nói
riêng.
1.1.6 Nội dung giáo dục đạo đức.
Trong giai đoạn hiện nay, ở nớc ta đang diễn ra công cuộc đổi mới sâu
sắc trong phạm vi toàn xã hội. Sự nghiệp giáo dục đợc coi trọng là Quốc
sách hàng đầu. Công tác giáo dục chính trị t tởng, đạo đức cho học sinh cần
đợc coi trọng và đặt lên vị trí hàng đầu.
Giáo dục chính trị, t tởng đạo đức cần phải tăng cờng giáo dục thế giới
quan khoa học. Trên cơ sở tăng cờng thế giới quan khoa học cần tăng cờng
giáo dục t tởng cách mạng xã hội chủ nghĩa cho học sinh. Qua giáo dục đạo
đức phải nâng cao lòng yêu nớc, tăng cờng ý thức lao động và tự lao động
(động cơ, thái độ đúng đắn, chăm chỉ, nỗ lực vơn lên làm chủ khoa học công

10
nghệ). Bên cạnh đó cũng phải đồng thời tăng cờng giáo dục pháp luật, giáo
dục lòng yêu thơng con ngời và hành vi ứng xử có văn hoá (biết ứng xử lễ
phép tế nhị, lịch sự).
Trong nhà trờng phổ thông các phẩm chất đạo đức cần đợc trau dồi
cho học sinh một cách liên tục, khoa học, hợp lý và đợc phân thành từng
nhóm theo từng quan hệ xã hội nh: quan hệ cá nhân với xã hội; cộng đồng
(trung thành với lý tởng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản, lòng yêu n-
ớc xã hội chủ nghĩa, yêu hoà bình, tự hào dân tộc, có niềm tin yêu với Đảng

và Bác Hồ kính yêu); quan hệ cá nhân với lao động (chăm chỉ học tập, say
mê khoa học kỹ thuật, quý trọng du lịch); quan hệ cá nhân với bản thân, với
ngờ khác nh ruột thịt, bạn bè, đồng chí; đồng thời cũng phải giáo dục đạo đức
gia đình, quan hệ bạn bè.
1.2 Một số cơ sở pháp lý của việc chỉ đạo giáo dục đạo đức học
sinh trong trờng THPT.
Trong văn kiện Hội nghị lần thứ 2 Ban chấp hành Trung ơng Đảng
khoá VIII đã nêu rõ: Nhiệm vụ mục tiêu cơ bản của giáo dục là nhằm xây
dựng những con ngờ và thế hệ thiết tha gắn bó với lý tởng độ lập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội, có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cờng xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc, công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nớc, giữ gìn và phát huy các
giá trị văn hoá của dân tộc, có năng lực tiếp thu tinh hoa văn hoá của nhân
loại, phát huy tiềm năng của dân tộc và con ngời Việt Nam, có ý thức cộng
đồng và phát huy tính tích cực của cá nhân, làm chủ tri thức khoa học và
công nghệ hiện đại, có t duy sáng tạo, có tính tổ chức kỷ luật cao là những
con ngời kế thừa và xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa hồng vừa chuyên.
Điều 2 Chơng I của Luật giáo dục 2005 nêu rõ; Mục tiêu giáo dục là
đào tạo con ngời Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức
khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tởng độc lập dân tộc và
chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực
của công dân; đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

11