PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THAN UYÊN
TRƯỜNG TIỂU HỌC SỐ 1 XÃ MƯỜNG THAN
TỔ KHỐI 5
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO PHONG TRÀO THI ĐUA
“XÂY DỰNG TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN, HỌC SINH
TÍCH CỰC” Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC SỐ I XÃ MƯỜNG THAN
Họ và tên người thực hiện: Đỗ Thị Hà
Chức vụ: Hiệu trưởng
Năm thực hiện: 2012 - 2013
1
PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài.
Môi trường giáo dục luôn có tác động rất lớn đến sự hình thành và phát triển
nhân cách con người thông qua các mối quan hệ trong xã hội, trong nhà trường,
trong gia đình. Như chúng ta đã biết, trường học là cái nôi đầu tiên cho mỗi học
sinh bắt đầu cuộc sống học tập, rèn luyện. Đến trường, học sinh được học hành,
được tiếp thu những kiến thức, tri thức khoa học một cách có hệ thống, được rèn
luyện hành vi đạo đức, có kỹ năng cần thiết để hình thành và phát triển những
phẩm chất tốt đẹp của con người mới.
Để xây dựng môi trường giáo dục thân thiện trong trường học góp phần nâng
cao chất lượng dạy và học, năm học 2008-2009 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban
hành Chỉ thị Số 40/2008/CT-BGDĐT ngày 22/7/2008 của Bộ Giáo dục và Đào
tạo về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực” trong các trường phổ thông giai đoạn 2008-2013. Kế hoạch
307/KH-BGDĐT ngày 22/7/2008 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về triển khai phong
trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường
phổ thông năm học 2008-2009 và giai đoạn 2008-2013. Công văn số 71/KH-
SGD&ĐT Lai Châu - Kế hoạch triển khai phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường phổ thông năm học 2008-2009.
Đến nay, phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực” đã được triển khai thực hiện rộng khắp trong các trường phổ thông trên mọi
miền của đất nước ta.
Việc tổ chức phong trào sao cho hiệu quả, phù hợp với đặc thù của mỗi nhà
trường là sự sáng tạo riêng của “Người quản lý” trong các đơn vị trường học.
Trong gần 5 năm triển khai và thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học
thân thiện, học sinh tích cực”, sau mỗi năm học với vai trò là người quản lý lãnh
đạo điều hành nhà trường bản thân đã nghiêm túc đánh giá, rút kinh nghiệm về
những ưu điểm, hạn chế của các giải pháp, từ đó tìm ra nguyên nhân của những
yếu kém, hạn chế để có các biện pháp chỉ đạo phù hợp sát với thực tế nhằm khắc
phục cho các năm học tiếp theo. Trong quá trình triển khai thực hiện phong trào
thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” nhà trường đã có
những bước chuyển biến tích cực: Chất lượng giáo dục được đánh giá cao, môi
trường giáo dục lành mạnh an toàn. Năm học 2012-2013 nhà trường phấn đấu đạt
chuẩn Quốc gia mức độ I và là đơn vị tiêu biểu về phong trào thi đua “Xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực” giai đoạn 2008-2013. Để đạt được mực
tiêu đó năm học này tôi quan tâm chỉ đạo các hoạt động như: Giáo dục đạo đức,
kỹ năng sống cho học sinh thông qua các môn học; hoạt động giáo dục và xây
dựng quy tắc ứng xử văn hóa trong nhà trường; xây dựng trường, lớp xanh, sạch,
đẹp; sự sáng tạo trong việc tổ chức hoạt động ngoại khóa mang tính chất giáo dục cao.
Trên cơ sở một số kinh nghiệm đã được đúc rút trong quá trình triển khai
thực phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
những năm qua, căn cứ vào tình hình thực tế của nhà trường, thực hiện nhiệm vụ
2
năm học, tôi quyết định lựa chọn nghiên cứu chuyên đề: Một số biện pháp chỉ
đạo phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở
Trường Tiểu học số 1 xã Mường Than.
II. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu.
1. Phạm vi nghiên cứu: Trường Tiểu học số 1 xã Mường Than, huyện
Than Uyên, tỉnh Lai Châu. Thời gian nghiên cứu và hoàn thiện chuyên đề 3 năm
học, năm học 2010-2011, năm học 2011-2012 và năm học 2012-2013.
Đối tượng khảo sát thực nghiệm: 40 cán bộ giáo viên, nhân viên; 438 học sinh.
2. Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp chỉ đạo phong trào thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở trường Tiểu học số 1 xã Mường Than.
III. Mục đích nghiên cứu.
“Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong trường học để
tăng cường và nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học sinh, mang đến sự
hứng thú, chủ động, tích cực trong học tập cho các em. Phát triển những kỹ năng
học tập, kỹ năng giao tiếp, ứng xử, giúp học sinh mạnh dạn chủ động tiếp thu kiến
thức, tự tin trong mọi hoạt động học tập cũng như vui chơi, xây dựng trường lớp
sạch đẹp, an toàn. Trong đó đặc biệt là phát huy khả năng tự tìm hiểu, khám phá,
tư duy sáng tạo cần có cho các em học sinh, để các em cảm nhận được “Mỗi ngày
đến trường là một ngày vui”.
IV. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu.
Biện pháp “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” là sự tích lũy
những kinh nghiệm của bản thân trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện
phong trào.
Đối với nhà trường: Cảnh quan nhà trường xanh, sạch và đẹp, chất lượng và
hiệu quả đáp ứng đủ các tiêu chí của trường Tiểu học đạt chuẩn Quốc gia mức độ I.
Đối với giáo viên: Sáng tạo hơn trong việc tổ chức hoạt động dạy học đảm
bảo chuẩn kiến thức kỹ năng, phương pháp dạy phù hợp với đối tượng học sinh,
học sinh dễ tiếp thu kiến thức.
Đối với học sinh: Phát huy tính chủ động, tích cực, sáng tạo của học sinh
trong học tập, tu dưỡng và trong các hoạt động tập thể, hoạt động xã hội. Môi
trường giáo dục thân thiện, an toàn, học sinh có tinh thần thoải mái, vui vẻ trong
học tập. Học sinh được rèn luyện kỹ năng học tập, kỹ năng sống thông qua hoạt
động giáo dục, các trò chơi lành mạnh và bổ ích, các em tự tin hơn trong giao tiếp,
biết trân trọng giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.
3
PHẦN GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận.
Trong thời kỳ đổi mới, thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nền kinh tế hội
nhập, đang tiến đến nền kinh tế tri thức của thế kỷ XXI, chính vì vậy đòi hỏi cần
có những con người có kỹ năng tư duy cao, tự tin phát triển năng lực của mình.
Phương pháp quản lý, phương pháp giáo dục cũ không thể xây dựng và phát triển
cho học sinh những kỹ năng đó. Chính vì thế mỗi người quản lý, mỗi giáo viên
cần đổi mới phương pháp làm việc, quản lý và dạy học theo phương pháp mới,
từng bước sử dụng hiệu quả công nghệ dạy học tiên tiến, để yêu cầu trên đạt hiệu
quả cần phải có những biện pháp tích cực trong việc xây dựng mô hình: “Trường
học thân thiện, học sinh tích cực”.
Phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
trong các trường phổ thông giai đoạn 2008-2013 của Bộ Giáo dục và Đào tạo phát
động nhằm xây dựng trường học có chất lượng giáo dục toàn diện, hiệu quả. Các
thầy giáo, cô giáo thân thiện trong giảng dạy, thân thiện trong đánh giá xếp loại
kết quả học tập, rèn luyện của học sinh, thể hiện sự công bằng, khách quan trong
giảng dạy và giáo dục học sinh, thể hiện lương tâm, trách nhiệm của người làm
công tác giáo dục đối với thế hệ học sinh, sinh viên, những chủ nhân tương lai của
đất nước. Trường học thân thiện gắn bó chặt chẽ với việc phát huy tính tích cực,
chủ động, sáng tạo của học sinh. Trong môi trường giáo dục toàn diện đó, học
sinh hứng thú học tập, chủ động tìm hiểu kiến thức dưới sự hướng dẫn của giáo
viên, thực hiện tốt học đi đôi với hành, biết rèn luyện kỹ năng và phương pháp học
tập, đặc biệt là phát huy khả năng tự tìm hiểu, khả năng khám phá, tư duy sáng
tạo. Trong quá trình thực hiện đổi mới giáo dục, đổi mới công tác quản lý, đổi mới
phương pháp dạy học, thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực”, các biện pháp đưa ra để thực hiện xây dựng trường học
thân thiện, học sinh tích cực là cơ sở để hình thành mô hình trường thân thiện, lớp
thân thiện.
- Xây dựng môi trường trường học thân thiện: bảo đảm các lớp học an toàn,
sạch sẽ, có cây xanh, thoáng mát và ngày càng đẹp hơn. Học sinh tích cực tham gia
tạo cảnh quan lớp học, giữ gìn vệ sinh lớp học và vệ sinh cá nhân.
- Giảng dạy tích cực: Các thầy giáo, cô giáo tích cực đổi mới phương pháp
giảng dạy, nhằm khuyến khích sự chuyên cần, tính tích cực, chủ động, sáng tạo và
ý thức vươn lên của học sinh, rèn luyện khả năng tự học của các em. Hiệu quả dạy
và học đạt chất lượng ngày càng cao.
- Rèn luyện kỹ năng học, sinh hoạt theo nhóm và kỹ năng ứng xử hợp lý với
các tình huống bằng các trò chơi học tập tích cực.
- Hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh qua các tiết sinh hoạt tập thể, đoàn
kết, thân thiện.
- Giáo dục truyền thống lịch sử, văn hóa dân tộc ở địa phương qua các câu
chuyện kể, qua việc tham gia giúp đỡ các gia đình thương binh, liệt sỹ, các gia
đình có công với cách mạng ở địa phương, qua các trò chơi dân gian, qua điệu
múa, câu hát.
4
Để đạt được kết quả tốt trong phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân
thiện, học sinh tích cực”, nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường, cần phải
thực hiện các biện pháp giáo dục tích cực, cụ thể hóa nội dung các công việc phù
hợp với tình hình thực tế của trường, của địa phương, để xây dựng và hoàn thành
được các mục tiêu mà nhiệm vụ năm học đã đề ra.
Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực chính là sự cụ thể hóa của
yêu cầu “Dạy tốt, học tốt” mà chúng ta đã tiến hành thực hiện trước đây, nhưng
hiện nay dạy tốt không chỉ là hoạt động của cá nhân giáo viên, mà là hoạt động
của tập thể các thầy giáo, cô giáo, là sự tham gia của gia đình, xã hội vào quá trình
sư phạm, tạo môi trường thân thiện cho học sinh. Dạy tốt không chỉ có các thầy
giáo, cô giáo là người dạy, truyền đạt những kiến thức văn hóa, những hành vi đạo
đức tốt, cách ứng xử, tình đoàn kết thân ái cho học sinh, mà chính các em được
trưởng thành thông qua các hoạt động tích cực trong học tập, trong hoạt động tập
thể, vui chơi, múa hát, hoạt động xã hội. Các em không chỉ là đối tượng cần được
giáo dục, mà các em chính là những người nuôi dưỡng và duy trì bản sắc văn hóa
dân tộc. Các em được tham gia vào các hoạt động trồng và chăm sóc cây, hoa, tạo
cảnh quan cho trường, lớp học, được rèn kỹ năng sống qua các hoạt động vui chơi,
học tập và lao động, qua việc chăm sóc, giúp đỡ các gia đình thương binh, liệt sỹ,
các gia đình có công với cách mạng, ý thức giữ gìn và bảo vệ các di tích lịch sử
của địa phương, của đất nước.
Những biện pháp giáo dục, các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học
trước đây còn có những mặt hạn chế như chưa phát huy được tính tích cực và
chưa tạo được sự hứng thú trong học tập cho học sinh. Qua các năm 2008-2009,
2009-2010, 2010-2011, 2011-2012, 2012-2013 triển khai và thực hiện phong trào
thi đua “Xây dựng Trường học thân thiện, học sinh tích cực”, với những kinh
nghiệm được tích lũy qua phong trào “Dạy tốt - Học tốt”, hưởng ứng phong trào
thi đua này, tôi cố gắng làm tốt công tác chỉ đạo, thực hiện đổi mới trong công tác
quản lý, chỉ đạo việc đổi mới phương pháp dạy học, áp dụng các biện pháp tích
cực nhằm tạo ra môi trường thân thiện trong giáo dục ở trường, phát huy cao nhất
khả năng tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập cũng như kỹ năng sống cho
học sinh. Từ lý do trên tôi mạnh dạn nghiên cứu và đưa ra một số biện pháp xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực.
II. Thực trạng của vấn đề.
Trường Tiểu học số 1 xã Mường Than được tách ra từ trường Tiểu học xã
Mường Than tháng 8 năm 2010, năm học 2010-2011 trường có 18 lớp/400 học
sinh; năm học 2011-2012 trường có 20 lớp/435 học sinh; năm học 2012-2013
trường có 20 lớp/438 học sinh. Chất lượng giảng dạy và các hoạt động giáo dục
của trường được Phòng Giáo dục và Đào tạo đánh giá tốt. Mấy năm gần đây trường
luôn đạt Danh hiệu Tập thể Lao động xuất sắc được Ủy Ban nhân dân huyện, Ủy
Ban nhân dân tỉnh khen. Trường có nhiều chuyển biến về tất cả các hoạt động,
chuyển biến về chất lượng giáo dục toàn diện, chất lượng đội ngũ. Tháng 1 năm
2013 trường vinh dự được đón Bằng công nhận Trường Tiểu học đạt chuẩn Quốc
gia mức độ I. Có được kết quả đó là nhờ có sự đổi mới trong công tác quản lý của
người Hiệu trưởng, việc đổi mới phương pháp giảng dạy của giáo viên. Trường
thực hiện có hiệu quả các phong trào thi đua do ngành phát động, xây dựng được
5
môi trường giáo dục thân thiện, thu hút đông đảo các lực lượng trong trường và
ngoài xã hội cùng tham gia vào công tác giáo dục, thúc đẩy phong trào thi đua dạy
tốt, học tốt. Trường phấn đấu xây dựng thành công các tiêu chuẩn trường Tiểu học
đạt chuẩn Quốc gia mức độ I. Cảnh quan nhà trường gọn gàng, sạch sẽ; Chất lượng
giáo dục có nhiều chuyển biến từ khi thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực”.
Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện
pháp chỉ đạo phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực” ở trường Tiểu học số 1 xã Mường Than có nhiều thuận lợi để giúp tôi thực
hiện tốt, nhưng cũng gặp không ít khó khăn.
1. Thuận lợi:
Trường Tiểu học số 1 xã Mường Than là một trường thuộc xã vùng hai, cách
trung tâm huyện 4 km, giao thông đi lại thuận tiện, học sinh học tập chung tại một
điểm trường. Đội ngũ giáo viên đảm bảo tỷ lệ 1,5 giáo viên/lớp, giáo viên nhiệt
tình, có tinh thần trách nhiệm trong công việc.
Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm của các cấp, các ngành, chính
quyền địa phương và nhân dân.
2. Khó khăn:
Bên cạnh những thuận lợi đó, nhà trường vẫn còn có đối mặt với những khó
khăn nhất định như:
- Chất lượng đội ngũ: Trình độ chuyên môn chưa đồng đều, việc đổi mới
phương pháp dạy học của số ít cán bộ giáo viên thực hiện chưa được hiệu quả,
giáo viên đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp huyện còn thấp;
- Học sinh: Gần 80% học sinh là người dân tộc, nên việc nhận thức của các
em cũng có những hạn chế nhất định. Đa số học sinh Tiểu học chưa xác định được
rõ ràng mục đích của việc học tập là gì, nhất là học sinh ở vùng núi, vùng đồng
bào dân tộc thiểu số; tỷ lệ học sinh giỏi, học sinh khá chưa cao, số lượng học sinh
đạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện chưa nhiều;
- Cơ sở vật chất: Chưa đảm bảo về phòng học, chủ yếu là phòng học tạm,
bàn ghế học sinh chưa đúng quy cách; mặt bằng sân chơi bãi tập chưa đảm bảo an
toàn cho học sinh tham gia các hoạt động tập thể, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp; trường lớp chưa đảm bảo tiêu chí xanh, sạch, đẹp, .
* Nguyên nhân:
Công tác quản lý chỉ đạo của ban giám hiệu chưa được khoa học, nhiều giáo
viên chưa đổi mới phương pháp dạy học, vận dụng các phương pháp dạy học chưa
linh họat, hình thức tổ chức dạy học còn đơn điệu, chưa sáng tạo, chưa phong phú.
Công tác tham mưu, phối kết hợp giữa các đoàn thể trong và ngoài nhà trường
chưa được thường xuyên, chưa kịp thời. Thiếu cơ sở vật chất nên trường lớp chưa
khang trang, chưa sạch, chưa đẹp, chưa gọn gàng; chưa tranh thủ được sự quan
tâm của các bậc phụ huynh và các tổ chức xã hội trong việc hỗ trợ vật chất cho
nhà trường. Giáo viên chưa sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động tập thể và
hoạt động ngoài giờ lên lớp do đó chưa thu hút được học sinh. Việc tổ chức các
6
trò chơi dân gian, thi hát dân ca, các bài hát, các điệu múa dân tộc cho học sinh
chưa thường xuyên, còn mang tính hình thức chưa phát huy được khả năng tự tìm
tòi, khám phá của học sinh. Các em ít được giao lưu, khi tham gia các hoạt động
học tập, vui chơi còn rụt rè, thiếu tự tin, ngại giao tiếp vì vốn tiếng Việt của các
em còn hạn chế.
Những năm học trước chất lượng giáo dục, chất lượng đội ngũ của trường
còn nhiều hạn chế, các phong trào thi đua đạt chất lượng không cao. Cụ thể như tỷ
lệ giáo viên dạy giỏi các cấp thấp, mỗi năm số lượng giáo viên tham gia hội giảng
cấp huyện ít, số giáo viên đạt giáo viên dạy giỏi cấp huyện chỉ đạt 06 đồng chí.
Chất lượng học tập của học sinh chưa đảm bảo, chất lượng mũi nhọn chưa cao.
Chất lượng đội ngũ và chất lượng giáo dục hai năm học, từ khi bắt đầu phát động
và thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực” như sau:
3. Kết quả điểu tra thực tế:
* Cán bộ giáo viên, nhân viên:
Xếp loại CM Giáo viên dạy giỏi
Năm học
TSCBG
VNV
Tốt Khá TB Trường Huyện Tỉnh
2008-2009 40
14/40
(35%)
18/40
(45%)
8/40
(20%)
14/38
(36,8%)
6/38
15,8%
0
2009-2010 44
28/44
(63,6%)
10/44
(22,7%)
6/44
(13,7%)
18/40
(45%)
6/40
(5%)
0
* Học sinh:
Hạnh kiểm Học lực Học sinh giỏi các cấp
Năm
học
TS
HS
THĐĐ
(Đ)
THCĐĐ
(CĐ)
Giỏi Khá TB Yếu
Trường
Huyện
Tỉnh
2008-
2009
633
(10KT)
623/623
(100%)
0
74/623
(11,9%)
105/623
(16,9%)
437/623
(70,1%)
7/623
(1,1%)
42/179
(23,7%)
4/42
(9,5%)
0
2009-
2010
680
(11KT)
669/669
(100%)
0
140/669
(20,9%)
241/669
(36,0%
284/669
(42,5%)
4/669
(0,6%)
79/381
(20,7%)
10/79
(12,7%)
3/6
(50%)
Nhìn vào bảng số liệu thấy được chất lượng đội ngũ, chất lượng học sinh đã
có sự chuyển biến năm sau cao hơn năm trước, có được kết quả đó là nhờ vào sự
nỗ lực phấn đấu của cán bộ giáo viên, nhân viên và học sinh toàn trường trong
công tác giảng dạy, học tập và rèn luyện. Từ khi thực hiện phong trào thi đua
“Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” chất lượng đó đã dần có sự
chuyển biến.
Những năm học gần đây, nhất là từ khi phát động và thực hiện phong trào thi
đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tich cực”. Chất lượng giáo dục của
nhà trường ngày càng có nhiều chuyển biến. Trường luôn phấn đấu thực hiện tốt
nhiệm vụ chuyên môn, tập trung nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, tích cực
đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra, đánh giá; thân thiện trong đánh giá kết
quả rèn luyện, học tập của học sinh, đánh giá công bằng, khách quan, không chạy
7
theo thành tích, dạy học sát đối tượng, xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh,
đoàn kết, thân thiện. Áp lực công việc rất lớn, kỳ vọng của phụ huynh học sinh khi
gửi con em họ vào trường rất nhiều. Giữ vững uy tín của trường, góp phần vào
phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các
trường phổ thông mà Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động. Với trách nhiệm của một
giáo viên, một người quản lý, tôi nghĩ mỗi chúng ta cần phải chủ động, sáng tạo,
tìm các biện pháp tích cực để giảng dạy, giúp đỡ học sinh trong học tập và rèn
luyện để các em có được sự tự tin về bản thân mình. Từ đó các em chủ động, hứng
thú trong học tập, các em tự khẳng định mình, từng bước hoàn thiện để phát triển
những kỹ năng cần thiết mà cuộc sống, xã hội yêu cầu.
Trước thực trạng trên tôi đưa ra một số biện pháp chỉ đạo phong trào thi đua
“Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” tại trường Tiểu học số 1 xã
Mường Than.
III. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề.
1. Huy động các nguồn lực cho việc xây dựng trường, lớp xanh, sạch,
đẹp, an toàn.
Nội dung thứ nhất trong 5 nội dung của Chỉ thị số 40/2008/CT-BGDĐT, đã
nêu “Xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn, là: bảo đảm trường an toàn,
sạch sẽ, có cây xanh, thoáng mát và ngày càng đẹp hơn, lớp học đủ ánh sáng, bàn
ghế hợp với lứa tuổi học sinh. Tổ chức để học sinh trồng cây vào dịp đầu xuân và
chăm sóc cây thường xuyên. Trường có đủ nhà vệ sinh được đặt ở vị trí phù hợp
với cảnh quan trường học, được giữ gìn vệ sinh sạch sẽ. Học sinh tích cực tham
gia bảo vệ cảnh quan môi trường, giữ vệ sinh các công trình công cộng, nhà
trường, lớp học và cá nhân.
Muốn thực hiện được nội dung này, việc quy hoạch để trồng cây ở trường
cần hợp lý về vị trí, chọn loại cây để vừa tạo bóng mát, vẻ đẹp cho trường vừa dễ
chăm sóc, cần phân công học sinh chăm sóc để tạo sự thi đua giữa các lớp. Tham
mưu để thiết kế xây dựng phòng học đủ ánh sáng cho học sinh và giáo viên. Bố trí
bàn ghế và sắp xếp học sinh vào các phòng học phù hợp lứa tuổi học sinh của từng
lớp. Ngoài ra trường còn phải làm tốt công tác tuyên truyền để cán bộ giáo viên,
nhân viên, học sinh và phụ huynh hiểu thế nào là xanh, sạch, đẹp, an toàn, mọi
người hiểu được thì sẽ làm được. Đảm bảo trường, lớp học an toàn, sạch sẽ, có
cây xanh, thoáng mát về mùa hè, ấm về mùa đông và ngày càng đẹp hơn, lớp học
có đủ ánh sáng, bàn ghế đúng kích cỡ, phù hợp với lứa tuổi học sinh Tiểu học.
Phát động phong trào thi đua ngay từ đầu năm học, mỗi cá nhân học sinh,
cán bộ giáo viên, nhân viên, mỗi tập thể lớp, tổ khối thi đua trang trí lớp học,
trồng hoa, trồng cây. Tuyên truyền để mọi người hiểu được ý nghĩa của phong
trào, cùng chung tay xây dựng trường lớp.
Công việc này do chính giáo viên và học sinh cùng đảm nhiệm, không chỉ có
trường xanh, sạch, đẹp, an toàn, mà tất cả các lớp học cũng cần phải làm được
điều đó. Huy động cán bộ giáo viên, nhân viên tìm chọn và trồng các cây xanh lấy
bóng mát, trồng các loại cây hoa tô thêm cảnh đẹp cho trường. Tranh thủ những
giờ nghỉ, thời gian rảnh, giáo viên và học sinh cùng nhau chăm sóc. Qua các việc
làm tưởng chừng như rất giản đơn đó nhưng đã giáo dục học sinh tính tự giác, thói
8
quen hoạt động tập thể, yêu lao động, gần gũi với môi trường thiên nhiên. Từ đó
các em biết trân trọng những thành quả lao động mà các em đã làm nên, các em
yêu trường, yêu lớp hơn. Mỗi lớp học có những chậu hoa nhỏ, có một chậu cây
cảnh, tràn ngập sắc màu thiên nhiên. Có không gian thân thiện ấy để mỗi ngày đến
lớp các em cảm thấy mình đang đươc sống và học tập trong môi trường thiên
nhiên xanh tươi, rực rỡ sắc màu. Học sinh đến trường có tâm trạng thoải mái, tinh
thần phấn khởi, các em tiếp thu kiến thức tốt hơn, thích đến trường để được học,
được tự mình trang trí làm đẹp cho lớp học của mình.
Quang cảnh trường, lớp nhà trường luôn sạch sẽ, gọn gàng, trường có cây
xanh cho bóng mát, có bồn hoa cây cảnh, khu vui chơi, sân thể dục và hoạt động
ngoài giờ luôn sạch sẽ, an toàn giúp cho học sinh thoải mái tham gia các hoạt
động học tập và vui chơi. Mỗi lớp học đều có các bình hoa để trang trí trên bàn
thầy cô giáo, trên các ô cửa sổ, trước cửa lớp có các cây cảnh luôn xanh tươi nhờ
có sự chăm sóc hàng ngày của học sinh. Mỗi lớp có từ một đến hai cây cảnh, toàn
trường có trên 40 cây bóng mát và cây ăn quả, có 10 bồn hoa trồng các loại hoa
khác nhau, phân công cho các khối lớp để hàng ngày các em chăm sóc. Các lớp
học thường xuyên được quét dọn, lau rửa nên lúc nào cũng sạch sẽ. Trong lớp các
bảng, biểu, khẩu hiệu được trình bày khoa học, mang tính thẩm mỹ phù hợp với
lứa tuổi các em. Mỗi buổi sáng đến lớp, sau các giờ học buổi chiều, học sinh và
các thầy cô giáo cùng nhau chăm sóc cây, hoa, vệ sinh trường lớp, được tham gia
vào các hoạt động này học sinh rất phấn khởi, các em làm việc hăng say, tự giác
và thi đua nhau làm rất tích cực, các em biết giữ gìn và bảo quản các thành quả mà
mình làm nên. Qua đó giáo dục học sinh tính tự giác, sáng tạo, ý thức trách nhiệm
trong học tập cũng như trong lao động. Trong các lớp đều có bảng chống lóa, có
đủ bàn ghế chắc chắn, phù hợp lứa tuổi của học sinh Tiểu học. Cụ thể, trường có
20 lớp/20 lớp được trang trí đẹp, các chậu hoa cây cảnh được sắp xếp khoa học,
hợp lý với từng vị trí của từng lớp.
Huy động sự tham gia đóng góp của các bậc phụ huynh làm đường nước
sạch để có nước sạch cho học sinh sử dụng. Việc khám và chăm sóc sức khỏe cho
học sinh cũng rất được quan tâm, cụ thể: Hàng năm các em được phòng Y tế
huyện, trạm Y tế xã phối kết hợp khám sức khỏe định kỳ 2 lần cho toàn thể học
sinh của trường, nhân viên Y tế của trường thường xuyên kiểm tra công tác vệ sinh của
học sinh, tổ chức cho học sinh súc miệng hàng tuần để ngừa bệnh sâu răng.
Hoạt động chính trong lớp học là dạy và học. Hai hoạt động này diễn ra chủ
yếu trong lớp học, chính vì vậy việc trang trí lớp học cho phù hợp với lứa tuổi của
các em cũng rất cần thiết. Muốn có một lớp học thân thiện, thoáng mát và đẹp thì
việc trang trí cho lớp học của các em là một công việc mang lại cho các em không
ít thích thú. Khuyến khích học sinh tự tạo ra môi trường học tập trong lớp theo sở
thích, các em được trang trí lớp học bằng tranh ảnh các em tự sưu tầm, một vài vật
dụng trang trí khác như bảng ghi những điều em muốn nói, xây dựng góc thư viện,
bảng hoa điểm mười, bảng trưng bày những bài văn hay, những bài toán đạt điểm
tốt, những bài vẽ đẹp, những sản phẩm mỹ thuật, thủ công đẹp, bảng dự báo thời
tiết, bảng sinh nhật lớp mình để lớp học thật sự gần gũi, thân thiện với các em.
Trong quá trình các em thực hiện việc trang trí lớp học, giáo viên vừa hướng dẫn,
giúp đỡ, vừa làm cùng các em, động viên các em để các em phấn khởi, hào hứng với
9
công việc được giao.
Ví dụ: Trang trí mảng tường cuối lớp học, giáo viên gợi ý cách làm, phân
công nhiệm vụ cho từng tổ học sinh, yêu cầu phụ huynh hỗ trợ thêm như tìm kiếm
giúp học sinh những đồ vật mà các em yêu thích để các em mang đến trang trí lớp.
Đối với các em, chủ động tìm kiếm các đồ vật theo chủ đề, phối hợp với nhau để
trang trí theo sở thích, phù hợp, khoa học, có sự chỉ đạo, hướng dẫn của giáo viên.
Hoạt động này không chỉ có học sinh, giáo viên tham gia mà có cả sự tham gia
của các bậc phụ huynh, ngoài việc làm đẹp cho lớp học, học sinh còn thấy được sự
chung tay của thầy giáo, cô giáo, của cha mẹ, đó là sự quan tâm của mọi người đối
với các em, giáo dục các em lòng biết ơn, kính trọng, ý thức bảo vệ giữ gìn, nâng niu
thành quả lao động của mình.
Hoặc bảng trưng bày sản phẩm: Các bài văn hay, các bài chữ đẹp, các sản
phẩm thủ công, mỹ thuật của các em được treo ngay ngắn trên tường để các bạn
trong lớp cùng xem, học tập lẫn nhau, kích thích học sinh phấn đấu, vươn lên
trong học tập, mong muốn làm được những điều mà bạn mình đã làm được, từ đó
nhân rộng những điển hình tiên tiến trong học tập.
Tổ chức các hoạt động trồng cây đầu năm, chăm sóc cây và hoa, việc làm
trực nhật lớp hàng ngày, các em được tham gia cùng thầy cô giáo làm đất trồng
cây, trồng hoa, được sách nước, tự tay múc những gàu nước tưới cho cây, quét
lớp, lau cửa lớp học, lau bàn ghế, lau bảng mỗi buổi học. Thông qua những việc
làm đó, giúp các em làm quen với công việc lao động, giáo dục các em ý thức giữ
gìn vệ sinh chung, biết thực hiên vệ sinh cá nhân, vệ sinh trường lớp, tích cực
tham gia bảo vệ cảnh quan môi trường, biết bảo vệ và giữ gìn môi trường thân
thiện ở trường, ở lớp.
Một trường học thân thiện thì kiến trúc của toàn bộ trường học cũng cần
được thiết kế phù hợp với lứa tuổi và tâm sinh lý học sinh. Cảnh quan và môi
trường trong trường cũng cần được quan tâm khi thiết kế để tạo một môi trường
thân thiện và an toàn cho học sinh khi ra chơi và tham gia các hoạt động ngoài
trời. Không chỉ chú trọng phát triển mảng xanh trong khuôn viên trường, xây
dựng môi trường học tập hiệu quả còn được đặt ra ở từng lớp học. Nhiệm vụ này
do chính giáo viên, học sinh đảm nhận. Tìm cây xanh, hoa lá trang trí trong lớp
đối với giáo viên và học sinh không khó, cây cỏ quanh nhà, ngay trong sân, vườn
trường. Quan trọng là tạo lập, rèn luyện cho học sinh thói quen quan tâm đến tập
thể, môi trường thiên nhiên, quang cảnh trường lớp. Để các em có thể cảm nhận
được có thêm chậu cây, có thêm bình hoa lớp học như thêm bạn.
Đến trường học sinh phải ngồi trong lớp học cả ngày thì tránh sao khỏi nhàm
chán. Để bớt đi sự nhàm chán, có thể khuyến khích học sinh tự tạo ra môi trường
học tập trong lớp theo sở thích của các em. Hãy để các em trang trí lớp học bằng
tranh ảnh hay các vật trang trí khác, để lớp học thật gần gũi và ấm cúng như là góc
học tập ở nhà của các em, tạo thêm hứng thú trong học tập cho các em. Hãy để các
em tự nêu ra khẩu hiệu học tập và rèn luyện cho chính các em. Trong lớp, môi
trường học tập thân thiện đã được đặc biệt quan tâm, ngoài bàn ghế và diện tích
lớp học đạt chuẩn quy định, các biện pháp tích cực khác để tạo được cảnh quan
lớp học thân thiện, gần gũi đó là thầy giáo, cô giáo, học sinh và phụ huynh cùng
10
kết hợp thực hiện, như làm rèm cửa tránh nắng, trang trí, sắp xếp các bình hoa,
cây cảnh trên bàn, trên các khung cửa sổ, ở góc lớp để khung cảnh lớp học sinh
động, đẹp mắt và mát mẻ, đôi khi cũng dùng để làm đồ dùng trực quan phục vụ
cho bài giảng của thầy. Thực hiện được nội dung này đã thực sự đem lại một môi
trường thân thiện ở lớp học, ở trường, đã phát huy được tính tích cực trong học tập
cho học sinh.
Ví dụ:
1. Trang trí các bảng biểu, khẩu hiệu, nội quy lớp học trong lớp.
Giáo viên gợi ý, phân công cho các nhóm học sinh, các tổ phụ huynh hỗ trợ
tìm kiếm đồ vật yêu thích giúp các em.
Học sinh suy nghĩ, chủ động lựa chọn các chất liệu, màu sắc, kiểu dáng, phối
hợp trong nhóm cùng trang trí, thi đua giữa các nhóm.
2. Bảng theo dõi hoa điểm mười của học sinh, bảng dự báo thời tiết hàng
ngày, bảng sinh nhật lớp mình.
Không gian lớp học thân thiện như ở nhà. Khuyến khích học sinh thi đua học
tập và rèn luyện. Cuối mỗi tháng có sơ kết đánh giá, động viên kịp thời để khuyến
khích học sinh phát huy những ưu điểm và khắc phục những tồn tại.
Giáo viên thực hiện biểu dương khen thưởng học sinh kịp thời, sơ kết theo
tuần, tháng, và khuyến khích học sinh thi đua giữa cá nhân với cá nhân, giữa các tổ
với nhau.
Phụ huynh thường xuyên theo dõi được sự tiến bộ của con em mình.
3. Góc thư viện lớp em.
Học sinh tự đóng góp sách, báo, truyện, thực hiện ý thức tự quản lý. Phát huy
khả năng đọc sách, tự tìm hiểu kiến thức qua sách báo.
Giáo viên hướng dẫn và phát huy khả năng tự tham gia quản lý sách, giúp học
sinh thể hiện những điều hay qua sách.
Phu huynh yên tâm về nội dung và khuyến khích con em tự tìm hiểu kiến
thức qua sách, báo và truyện.
Ngoài ra, nhà trường cũng như giáo viên chủ nhiệm cần quan tâm chú ý d
ành
những góc riêng ở tất cả các lớp để trưng bày các s
ản phẩm, tác phẩm các em tự
sáng tác trong các l
ĩnh vực thủ công, mỹ thuật, tập viết, để thực sự kích thích các
em thi đua sáng tạo, thi đua học tập tốt, khuyến khích đ
ể tất cả các em học sinh
phấn đấu làm sao có được sản phẩm đẹp, tác phẩm hay và tự các em đư
ợc dán,
được trưng bày để các bạn trong lớp, trong trường cùng xem và học tập. Từ đó đ
ã
tạo được một môi trường lớp học thân thiện, thân quen, gần gũi với các e
m, các em
được khám phá, được thể hiện năng khiếu, sở thích của mình và đư
ợc tự khẳng định
mình với các bạn trong lớp.
Nhờ đọc sách đã giúp các em hiểu biết thêm về vốn từ, giúp các em hiểu
Tiếng Việt, nói và viết đúng Tiếng Việt, hiểu và sử dụng thành thạo Tiếng Việt các
em sẽ tự tin trong học tập, mạnh dạn phát biểu ý kiến xây dựng bài, vốn kiến thức
của các em được mở rộng thêm. Từ đọc sách các em đã chủ động chọn lựa những
11
câu chuyện hay, các em ham đọc sách hơn, thích tìm tòi khám phá những câu
chuyện vui, hài hước, ngộ nghĩnh phù hợp lứa tuổi của mình. Thông qua các câu
chuyện các em hiểu thêm về thiên nhiên, những cảnh đẹp của quê hương đất nước,
giáo dục các em tình yêu thiên nhiên, tình yêu quê hương đất nước. Các em hiểu
được các em cần làm gì để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thông qua các câu chuyện
lịch sử, các câu chuyện đạo đức. Các bài dự thi kể chuyện đạt giải của lớp trong
các đợt thi đều nằm trong các nội dung các câu chuyện mà các em đã yêu thích
chọn lựa từ tủ sách. Đối với các môn Đạo đức, tự nhiên và xã hội, các em tích cực
chủ động phát biểu ý kiến xây dựng bài, biết ứng xử phù hợp với các tình huống
trong giao tiếp, đối với môn Tiếng Việt những mảng kiến thức được các em tiếp
thu một cách chủ động hơn, tích cực hơn, và các em mạnh dạn, tự tin hơn trong các
giờ hoạt động tập thể.
2. Chỉ đạo việc tổ chức dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa
tuổi của mỗi học sinh, giúp các em tự tin trong học tập.
Đổi mới phương pháp dạy học, dạy học lấy học sinh làm trung tâm, phát huy tính
chủ động sáng tạo cho học sinh trong học tập và rèn luyện. Đó là “Dạy và học có
hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh, giúp các em tự tin trong học
tập. Thầy, cô giáo tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm khuyến khích sự
chuyên cần, tích cực, chủ động, sáng tạo và ý thức vươn lên, rèn luyện khả năng tự
học của học sinh. Học sinh được khuyến khích đề xuất sáng kiến và cùng các thầy,
cô giáo thực hiện các giải pháp để việc dạy và học có hiệu quả ngày càng cao”.
Phương pháp dạy học theo hướng “Lấy học sinh làm trung tâm” thực sự là
phương pháp dạy học tích cực, thân thiện với học sinh. Thực hiện phương pháp
dạy học lấy học sinh làm trung tâm, giáo viên chỉ là người tổ chức và trợ giúp hoạt
động tiếp thu kiến thức của học sinh, giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu kiến
thức bài học thông qua những câu hỏi, những giải đáp, những câu trả lời của thầy,
của bạn, học sinh là nhân vật trung tâm trên lớp học. Giáo viên là người nêu vấn đề
và cùng học sinh tranh luận cho tới khi học sinh hiểu vấn đề, học sinh có thể được
giáo viên giao cho các bài tập làm chung theo nhóm, để các em có cơ hội cùng
nhau chia sẻ và phát biểu ý kiến của mình cho bài giải của nhóm. Giáo viên cũng
có thể nêu trước vấn đề và cho học sinh về nhà tự nghiên cứu, tìm tòi để đến buổi
học trên lớp ngày hôm sau học sinh thảo luận và tranh luận với nhau trong cặp và
trong nhóm. Việc tranh luận đó sẽ giúp các em hiểu sâu hơn, nhớ nhanh hơn kiến
thức của bài, vì các em được tiếp thu kiến thức một cách chủ động, thoải mái. Vận
dụng phương pháp này tạo cho học sinh ý thức tự giác trong học tập, học sinh tự
nghiên cứu, rèn cho mình thói quen tìm tòi, suy nghĩ, tự giải quyết vấn đề, giúp học
sinh hình thành thói quen chủ động, độc lập, sáng tạo, biết chia sẻ những suy nghĩ
của mình với người khác. Thầy, cô giáo cần tích cực đổi mới phương pháp giảng
dạy sẽ khuyến khích học sinh đi học chuyên cần, thích học, từ đó các em sẽ tích
cực, chủ động, sáng tạo và luôn có ý thức phấn đấu vươn lên trong học tập cũng
như trong rèn luyện.
Để giúp giáo viên vận dụng tốt việc đổi mới phương pháp giảng dạy phù hợp
đối tượng học sinh, trong công tác xây dựng kế hoạch chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ
năm học, kế hoạch chỉ đạo chuyên môn, người quản lý cần nghiên cứu đưa ra nội
dung, biện pháp cho giáo viên học tập, trao đổi chuyên môn qua các buổi sinh hoạt
12
chuyên môn, qua công tác kiểm tra, qua hội giảng. Thông qua các hoạt động này
giáo viên được trao đổi học tập ở đồng nghiệp rất nhiều.
Trong công tác giảng dạy, giáo dục học sinh ngoài mối quan hệ thầy-
trò thì
mối quan hệ giữa các học trò với nhau cũng rất cần thiết và quan trọng. Ph
ương
pháp dạy học theo hướng “Lấy người học làm trung tâm” nhấn mạnh vào vi
ệc tự
học, tự nghiên c
ứu của cá nhân các em học sinh với các hoạt động học tập theo
nhóm trong và ngoài giờ học. Trong các hoạt động này, m
ối quan hệ giữa các học
trò không chỉ là sự kết bạn cùng sở thích riêng, mà còn là m
ối quan hệ chia sẻ kiến
thức trong nhóm khi thảo luận trên lớp và các hoạt động theo nhóm ngoài l
ớp học,
khi cùng làm một bài tập sưu tầm hay nghiên cứu nhỏ ngoài l
ớp học. Mối quan hệ
giữa trò với trò sẽ thân thiện hơn, gắn bó hơn do các em tham gia các ho
ạt động,
không chỉ vui chơi giải trí mà còn học tập với nhau, chia sẻ công việc và tri th
ức
cùng với nhau.
Ví dụ: Trong bài giảng giáo viên tổ chức cho học sinh thảo luận nhóm để tìm
hiểu bài, hoặc cùng nhau tìm cách giải một bài tập Toán hay một bài tập Tiếng
Việt. Chẳng hạn dạy bài: Không khí cần cho sự cháy (Khoa học lớp 5), giáo viên
cùng học sinh làm thí nghiệm, học sinh quan sát thí nghiệm, sau đó thảo luận trong
nhóm, trao đổi với nhau, thống nhất ghi vào phiếu học tập, trình bày ý kiến của
nhóm trước lớp.
Ngoài các mối quan hệ nêu trên giáo viên cần chú ý chỉ đạo xây dựng các mối
quan hệ khác như: Quan hệ tốt giữa học sinh trong lớp với các học sinh trong khối,
giữa học sinh các khối với nhau, giữa cha mẹ và học sinh, giữa phụ huynh và giáo viên.
Ví dụ: Tổ chức cho học sinh giao lưu Tiếng Việt, thi văn nghệ, thể thao.
Thành lập các đội có đủ học sinh từ khối lớp 1 đến khối lớp 5.
Để thu hút được các em đến trường, giáo viên cần phải đổi mới cách thức
giảng dạy, có phương pháp, hình thức tổ chức dạy học phù hợp với lứa tuổi của
học sinh, cần xây dựng được môi trường thân thiện ngay trong lớp học, làm sao để
tạo cho học sinh sự phấn khởi, tự tin, thoải mái khi đến lớp. Ngay từ đầu năm học
cần phân loại đối tượng học sinh, xây dựng kế hoạch giảng dạy đảm bảo phù hợp
với các đối tượng học sinh trong lớp, trong trường. Trong các giờ học chú ý đến
các đối tượng học sinh, quan tâm đến các em, hỗ trợ và giúp đỡ các em kịp thời để
các em nắm bắt được kiến thức ngay trên lớp, dạy cho các em những nội dung kiến
thức nào mà các em còn thiếu, còn yếu. Giáo viên cần đổi mới tư duy, tự hoàn
thiện các kĩ năng chuyên môn như: Kỹ năng phát triển tư duy, kỹ năng lập kế
hoạch giảng dạy, kỹ năng hành động, kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin. Làm
được những điều này giúp cho người giáo viên tự tin hơn trong mọi công việc, dễ
dàng xử lý được các tình huống xẩy ra trong tiết học, trong công tác giáo dục học
sinh, tạo cho giáo viên tâm thế thoải mái, thân thiện, gần gũi với học sinh, từ đó sẽ
đạt được hiệu quả cao trong giảng dạy và trong mọi công việc.
Kĩ năng tư duy tốt giúp người giáo viên hoàn thiện, tự tin hơn trong mọi
công việc, xử lý mọi công việc hoàn hảo hơn. Thực hiện mọi nhiệm vụ của trường,
của lớp khoa học hơn, áp dụng vào thực tế giảng dạy với mong muốn luôn kích
thích sự phát triển tư duy của học sinh. Vận dụng linh hoạt, hiệu quả các phương
pháp, hình thức tổ chức dạy học, xử lý các tình huống sư phạm trong giờ dạy sẽ
13
hoàn hảo hơn.
Để thực hiện tốt phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực”, việc xây dựng và lập kế hoạch hoạt động của trường, tôi luôn chủ
động về việc thực hiện mục tiêu, liệt kê rõ từng bước mình đã thực hiện thế nào, dự
đoán những thử thách có thể xảy ra, xác định rõ các mục tiêu phấn đấu, nội dung
hoạt động chuyên môn, các hoạt động đoàn thể cần cụ thể việc gì, làm thế nào, ai
chỉ đạo, ai thực hiện, thời gian hoàn thành. Phối hợp với các đoàn thể cùng xây
dựng, tìm các biện pháp thực hiện phù hợp với tình hình thực tế của trường, vận
dụng linh hoạt những biện pháp để nhằm thực hiện và đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Với việc ứng dụng Công nghệ thông tin trong công tác quản lý, giảng dạy, k
ết
hợp với đổi mới phương pháp dạy học, đã giúp giáo viên tổ chức đư
ợc các hoạt
động dạy và học đa dạng, phong phú tạo được hiệu quả cao trong hoạt đ
ộng học tập,
rèn luyện của học sinh. Tạo điều kiện cho giáo viên ti
ếp xúc với công nghệ thông
tin trong soạn, giảng, quản lý học sinh, thường xuyên cập nhật đư
ợc các thông tin
mới nhất, những tư liệu trực quan sinh động, đẹp mắt có tính thực tế để áp dụng v
ào
các bài học cho các lớp, từ đó giúp các em hiểu sâu hơn nội dung kiến thức của b
ài
học, kiến thức học sinh tiếp thu đư
ợc không xa rời thực tiễn, các tiết học theo cách
soạn giảng PowerPoint với những hình ảnh sinh đ
ộng thu hút học sinh tích cực, chủ
động tham gia phát biểu ý kiến xây dựng bài.
Chính vì vậy, người giáo viên phải luôn nhận thức một cách đúng đắn: phải
tự rèn luyện, hoàn thiện những kĩ năng về công nghệ thông tin, kĩ năng tư duy, từ
đó vận dụng các phương pháp dạy học sao cho linh hoạt, nhẹ nhàng, thoải mái để
kích thích sự hứng thú, say mê học tập và khả năng sáng tạo của tất cả học sinh.
Nắm vững các phương pháp dạy học tích cực, vận dụng kết hợp nhuần
nhuyễn các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học vào giảng dạy để vừa đạt mục
tiêu giáo dục, vừa phù hợp với đối tượng học sinh và điều kiện thực tế của trường.
Tổ chức dạy và học 2 buổi/ngày để bồi dưỡng và phụ đạo học sinh, học sinh có
thời gian học kiến thức mới, ôn luyện kiến thức cũ, và có thời gian tham gia các
hoạt động tập thể, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Phân loại đối tượng học
sinh để có phương pháp, hình thức tổ chức dạy học phù hợp, dạy cho học sinh
những gì học sinh còn yếu, còn thiếu. Rèn kỹ năng học tập cho học sinh trong các
bài học, tiết học như kỹ năng đọc, viết, tính toán…
Chính việc vận dụng những phương pháp dạy học tích cực đã giúp tôi, giúp
giáo viên từng bước hoàn thiện những kĩ năng sư phạm, để từ đó vận dụng linh
hoạt, sáng tạo trong công tác quản lý, chỉ đạo, giảng dạy và giáo dục học sinh. Quá
trình vận dụng những phương pháp dạy học tích cực này, sự say mê học tập và
những tiến bộ rõ rệt của học sinh chính là nguồn động lực thúc đẩy tôi , thúc đẩy
giáo viên luôn nỗ lực và phấn đấu không ngừng. Việc áp dụng giảng dạy theo
hướng chuyên môn hóa đã tạo ra rất nhiều thuận lợi, giúp cho người giáo viên nắm
bắt được khả năng nhận thức của các đối tượng học sinh. Từ đó sẽ vận dụng những
phương pháp dạy học tích cực sao cho phù hợp, từng bước uốn nắn và tạo điều
kiện để các em khắc phục những mặt còn tồn tại, đồng thời giúp các em phát huy
tối đa khả năng của bản thân.
14
3. Công tác chỉ đạo rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh.
Rèn kỹ năng sống cho học sinh cũng là một nhiệm vụ quan trọng đối với nh
à
trường. Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh là: Rèn luy
ện kỹ năng ứng xử hợp lý
với các tình huống trong cuộc sống, trong học tập, thói quen và kỹ năng làm việ
c,
sinh hoạt theo nhóm. Rèn luyện sức khỏe và ý th
ức bảo vệ sức khỏe, kỹ năng
phòng, chống tai nạn giao thông, đuối nước và các tai nạn th
ương tích khác. Rèn
luyện kỹ năng ứng xử văn hóa, chung sống hòa bình, phòng ngừa bạo lực và các t
ệ
nạn xã hội”. Qua hoạt động học tập, vui chơi, các bu
ổi hoạt động tập thể, hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp, học sinh được giao tiếp với bạn bè, thầy cô, biết nói v
à
ứng xử đúng mực, biết nói lời cảm ơn khi đư
ợc sự giúp đỡ, biết nói lời xin lỗi khi
làm người khác không vui.
Ngoài ra người giáo viên cũng cần sử dụng, vận dụng linh hoạt việc đưa nội
dung tích hợp rèn kỹ năng sống cho học sinh qua các bài dạy trong môn Tự nhiên
và xã hội, môn Đạo đức, môn Tiếng Việt…Bằng hệ thống các câu hỏi giúp các em
tìm hiểu kiến thức, các tình huống, các kỹ năng giao tiếp, ứng xử chuẩn mực, kỹ
năng tự phục vụ, kỹ năng học tập…
Với phương pháp tổ chức hoạt động nhóm trong học tập cũng như trong các
hoạt động tập thể giúp các em phát huy hết khả năng học tập theo hướng tích cực,
chủ động, sáng tạo, các em tự bộc lộ khả năng của mình, tự tìm tòi, tự phát hiện và
chiếm lĩnh kiến thức mới. Thông qua cách làm việc theo nhóm giúp các em có điều
kiện hợp tác, trao đổi, tự học lẫn nhau và có trách nhiệm với các thành viên trong
nhóm. Khi làm việc theo nhóm, tự các nhóm có quyền lựa chọn cách thực hiện nào
tùy thích, sao cho khi nhóm trình bày phải đạt được yêu cầu giáo viên giao cho.
Học sinh được trải nghiệm các kỹ năng sống thông qua các hoạt động học tập, hoạt
động tập thể và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, học sinh được rèn luyện kỹ
năng sống thông qua việc biết tự chăm sóc sức khỏe như: các em biết giữ gìn vệ
sinh, biết sống khỏe mạnh và an toàn, chẳng hạn qua việc các em thực hiện xếp
hàng để kiểm tra vệ sinh cá nhân trước khi vào lớp như kiểm tra tay, chân có sạch
không, quần áo, đầu tóc có gọn gàng sạch sẽ hay không, nếu bạn nào chân tay chưa
sạch yều cầu đi rửa ngay…, Học sinh biết chấp hành tốt luật giao thông, rèn luyện
cách tự phòng, chống tai nạn giao thông, đuối nước và các tai nạn thương tích khác
qua các trò chơi, các tiểu phẩm, được tìm hiểu các biển báo giao thông vẽ trên
tường ở hai bên cổng trường. Học sinh được giáo dục kỹ năng sống thông qua rèn
luyện và thực hiện các quy định về cách ứng xử có văn hóa, đoàn kết, thân ái, biết
giúp đỡ nhau trong học tập. Qua bài giảng, qua các buổi hoạt động như thi văn
nghệ, thi kể chuyện tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, chương trình giao lưu Tiếng
Việt. Qua các trò chơi các em được giao tiếp, được nói với nhau những lời nói hay,
những từ ngữ đúng, những lời nói gần gũi, thân thiện. Từ đó giúp các em biết cách
giao tiếp với người lớn, với thầy cô, bạn bè như thế nào. Các em hiểu và làm theo 5
điều Bác Hồ dạy, các em biết nói lời hay, làm việc tốt. Trong những năm thực hiện
phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trường
không có hiện tượng học sinh vi phạm luật giao thông, không mắc phải các tai nạn
thương tích như đuối nước, ngộ độc thức ăn, cũng như các tai nạn thương tích khác.
15
Thông qua hoạt động nhóm, học sinh được trao đổi, được bàn bạc, đư
ợc giao
tiếp với nhau. Đây cũng là dịp để các em thể hiện đư
ợc cách ứng xử có văn hóa
trong một số tình hu
ống trong học tập, trong lao động, trong các hoạt động tập thể,
trong cuộc sống. Việc hình thành các nhóm học tập như thế nào cho phù h
ợp, nhóm
đôi, nhóm ba, nhóm bốn, nhóm theo số thứ tự, nhóm ngẫu nhiên là do n
ội dung
kiến thức của từng bài để giáo viên lựa chọn hình thức và giao vi
ệc cho học sinh,
mục đích là khi hoạt động nhóm tất cả các em học sinh đều được tham gia vào ho
ạt
động, đều được nêu lên ý kiến của mình, được trao đổi, bàn b
ạc, thống nhất với
nhau về một nội dung kiến thức. Khi làm vi
ệc theo nhóm, tự các nhóm có quyền lựa
chọn cách thực hiện nào tuỳ thích, sao cho khi nhóm trình bày phải đạt được y
êu
cầu mong muốn.
Bên cạnh các phương pháp d
ạy học phát huy tính tích cực, sáng tạo cho học
sinh, nên áp dụng một số trò chơi học tập nhằm giảm bớt sự nhàm chán trong ti
ết
học và làm cho giờ học thêm phần lý thú. Giáo viên cần biết lựa chọn các trò ch
ơi
học tập như thế nào cho phù hợp với học sinh của lớp, tổ chức các trò ch
ơi trong
giờ học không chỉ nhằm giúp các em giải trí, thay đổi không khí trong giờ học, m
à
còn giúp học sinh tiếp thu kiến thức của bài thông qua các trò chơi ho
ặc củng cố
những gì đã học, học sinh dễ nhớ và nhớ kiến thức nhanh hơn.
Các tiết học có trò chơi s
ẽ thu hút sự tập trung cao của học sinh. Những kiến
thức khô khan, trừu tượng sẽ trở nên sinh động và hấp dẫn nếu được tổ chức dư
ới
hình thức trò chơi, và nhờ đó kết quả học tập của học sinh sẽ đạt hiệu quả h
ơn. Các
em yêu thích môn học hơn, dành tình cảm của mình đối với môn học và thích h
ọc
môn học đó. Hơn thế nữa, mối quan tâm và ho
ạt động của học sinh thể hiện qua các
tiết học có trò chơi làm tăng tình cảm của các em đối với môn học và tình c
ảm đối
với thầy cô giáo của mình.
Ví dụ: Tổ chức cho học sinh điền kết quả nhanh và đúng của một bài t
ập bằng
trò chơi “Rung chuông vàng”. Trò chơi “Xì điện”, trò chơi “Tiếp sức”,
Qua việc vận dụng các trò chơi học tập, kết hợp nhịp nhàng vớ
i các phương
pháp giảng dạy, cho thấy học sinh ngày càng sáng tạo hơn trong học tập, trí tư
ởng
tượng của các em ngày càng phát triển phong phú.
Để việc chỉ đạo rèn kỹ năng sống cho học sinh đạt hiệu qủa tốt, trước hết nh
à
trường cần xây dựng được môi trường thân thiện, tập thể đoàn k
ết, thống nhất. Bản
thân mỗi thành viên trong trường đều phải có ý thức phấn đấu, luôn hoàn thành t
ốt
mọi nhiệm vụ, có ý thức xây dựng tập thể đoàn kết, tôn trọng đồng nghiệp, th
ương
yêu học sinh, xây dựng lối sống giản dị, trung thực, mẫu mực.
4. Phát huy tính sáng tạo của giáo viên trong vi
ệc tổ chức các hoạt động
tập thể vui tươi, lành mạnh, hiệu quả.
“Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh” là nội dung thứ tư c
ủa
Chỉ thị Số: 40/2008/CT-BGDĐT, đã nêu: Tổ chức các ho
ạt động văn nghệ, thể thao
m
ột cách thiết thực, khuyến khích sự tham gia chủ động, tự giác của học sinh. Tổ
chức các trò chơi dân gian và các hoạt động vui chơi giải trí tích cực khác phù h
ợp
với lứa tuổi của học sinh”.
Như chúng ta đã biết hoạt động văn nghệ, thể thao là ho
ạt động không thể
16
thiếu được trong các nhà trường phổ thông. Tham gia các hoạt động n
ày, các em
học sinh không chỉ là đối tượng đư
ợc giáo dục để tự nâng cao thể chất, biết múa,
hát, vẽ, khi học sinh khi tham gia chơi các trò chơi dâ
n gian, hát dân ca, múa các
điệu múa truyền thống của địa phương, chính các em là những người nuôi dưỡng v
à
phổ biến văn hóa dân tộc, ở lứa tuổi quan trọng nhất hình thành ý thức dân tộc. V
ì
vậy đưa âm nhạc dân tộc và các trò chơi dân gian vào nhà trường một cách phù h
ợp
với lứa tuổi các em, vừa là hoạt động làm cho các em vui khi đến trư
ờng, tăng
cường sức khỏe, phát triển giao tiếp, bình đẳng giới, mà còn là ho
ạt động rất cần
thiết để hình thành nhân cách con người Việt Nam ở các em và trong toàn xã hội.
Nhà trư
ờng thực hiện tốt việc tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể thao, các
trò chơi dân gian, các trò chơi giải trí phù h
ợp với học sinh. Có kế hoạch luyện tập,
tổ chức thi, giao lưu giữa các lớp trong trường vào các ngày lễ nh
ư: Ngày khai
giảng năm học mới; Ngày 20 tháng 11, ngày 26 tháng 3, lễ sơ k
ết, tổng kết năm
học Phối kết hợp các đoàn thể trong trư
ờng để xây dựng kế hoạch hoạt động trong
năm học, cụ thể hàng tháng thực hiện những nội dung gì, ai là ngư
ời chịu trách
nhiệm chính. Chẳng hạn trong tháng 8 và tháng 9 chu
ẩn bị cho công tác khai giảng
Tổng phụ trách Đội, đoàn thanh niên có kế hoạch cho học sinh, cán bộ giáo vi
ên
luyện tập văn nghệ; tháng 10, tháng 11 chuẩn bị chương trình th
ể thao, thi văn nghệ
chào mừng ngày 20 tháng 10. ngày Nhà giáo Việt Nam 20 tháng 11…
Bên cạnh đó giờ hoạt động tập thể là giờ thầy và trò cùng nhau trò chuyện,
chia sẻ những vướng mắc, khó khăn mà các em gặp phải trong học tập, từ đó cả
thầy và trò cùng nhau đưa ra cách khắc phục. Giờ hoạt động tập thể còn giúp học
sinh ý thức rèn luyện thân thể, tính nhanh nhẹn, còn là giờ học mà giáo viên và học
sinh có cơ hội tạo nên sự gần gũi, vui vẻ, thân thiện, thông qua các trò chơi dân
gian như ném còn, kéo co, nhảy dây, chơi chuyền, chơi ô ăn quan, nhảy lò cò ;
Các hoạt động thể thao như: Đá cầu, đá bóng, cầu lông, bóng ném, điền kinh Tổ
chức cho học sinh được giao lưu Tiếng Việt qua chương trình “Giao lưu Tiếng Việt
của chúng em”. Qua hoạt động này học sinh được trao đổi, học hỏi lẫn nhau về
Tiếng Việt, các em được thể hiện năng khiếu hát, múa, đọc thơ, đọc diễn cảm bài
văn, thể hiện tiểu phẩm , các em hiểu thêm về Tiếng Việt qua các bài thơ, bài văn,
điệu múa, lời ca, các em càng thêm yêu quê hương đất nước. Trong giờ hoạt động
tập thể giáo viên cần dành thời gian trò chuyện, nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng
của học sinh trong lớp. Vì vậy trong giờ hoạt động tập thể cần tạo tâm thế thoải
mái, không gây sức ép nặng nề đối với học sinh. Để cho học sinh tự nhận xét ưu,
khuyết điểm bằng nhiều hình thức khác nhau như: Cán bộ lớp nhận xét, cá nhân tự
nhận xét, thảo luận tổ, trình bày theo nhóm, Bên cạnh đó, cũng tạo điều kiện cho
học sinh bày tỏ những suy nghĩ của mình trong giờ sinh hoạt, chẳng hạn như:
Những điều em thích, những điều em chưa thích, mong muốn của em, khuyến
khích bày tỏ qua hộp thư “ Điều em muốn nói”. Qua đó, giáo viên sẽ nắm được
tâm tư, nguyện vọng của từng học sinh để có những biện pháp giảng dạy và giáo
dục phù hợp.
Trong tiết sinh hoạt, giáo viên cũng cần đưa ra những yêu cầu, nội dung về
việc rèn luyện đạo đức, kết quả học tập của học sinh, rồi tổ chức cho học sinh thảo
luận, trao đổi với nhau để cùng nhận biết được những ưu điểm, khuyết điểm mà
bản thân mỗi học sinh, mỗi tập thể tổ, nhóm có được trong tuần học. Các em nhận
17
xét và chọn những hành động thiết thực, tích cực để các em thực hiện. Sau mỗi
tuần, hoặc mỗi tháng, mỗi học kỳ, cần cho học sinh tự nhận định, đánh giá lại
những việc đã làm được và chưa làm được so với kế hoạch, từ đó các em rút kinh
nghiệm để thực hiện tốt hơn.
Bên cạnh đó, trong giảng dạy, trong các tiết sinh hoạt, khi tổ chức các hoạt
động vui chơi cho học sinh, giáo viên cần lồng ghép một số hoạt động giáo dục về
quyền và bổn phận của trẻ em, luật an toàn giao thông, giáo dục môi trường, tìm
hiểu về lịch sử, chọn lọc và nêu những tấm gương tốt cho học sinh noi theo.
Việc kiểm tra đánh giá xếp loại học sinh cũng cần phải thân thiện. Để có
phương pháp kiểm tra thân thiện hơn mà vẫn đánh giá đúng học lực của học sinh,
giáo viên cần biết phân biệt hai loại hình kiểm tra: Kiểm tra đánh giá sự tiến bộ và
kiểm tra đánh giá kết quả học tập. Kết quả cần được thông báo riêng cho học sinh và ghi
vào học bạ của học sinh, chỉ nên công khai khi học sinh kết thúc từng học kỳ.
Ví dụ: Học sinh có thể tự nhận xét bản thân, nhận xét cho bạn về viêc thực
hiện các hoạt đông theo các nội dung như sau:
- Việc đi học đúng giờ.
- Ý thức truy bài đầu giờ.
- Ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh trường, lớp.
- Ý thức học tập ở nhà, ở lớp.
- Tinh thần đoàn kết, giúp đỡ bạn bè.
- Ý thức giữ kỷ luật, trật tự trong học tập.
- Ý thức bảo quản đồ dùng học tập, sách vở.
- Việc chăm sóc và bảo vệ cây, hoa.
- Việc tham gia các hoạt động tập thể.
5. Giáo dục truyền thống văn hóa dân tộc, chăm sóc và phát huy giá tr
ị
các di tích lịch sử, cách mạng ở địa phương.
Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá tr
ị các di tích lịch sử,
văn hóa, cách mạng ở địa phương. Nh
ận chăm sóc di tích lịch sử, di tích cách mạng,
chăm sóc các gia đình thương binh, liệt sỹ, gia đình có công v
ới cách mạng ở địa
phương, góp phần làm cho di tích ngày một sạch đẹp hơn, hấp dẫn hơn; Giáo d
ục
truy
ền thống văn hóa dân tộc, truyền thống cách mạng cho các em học sinh qua các
câu chuyện kể về các gương anh hùng dân t
ộc, các địa danh lịch sử, qua các câu
truyện trong sách, báo, trong truyện đọc. Thông qua hoạt động tìm hi
ểu, chăm sóc
và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa ở địa phương giúp cho vi
ệc dạy các
môn Tiếng Việt, Lịch sử, Địa lý, Đạo đức trở nên sinh động và hiệu quả hơn, h
ọc
gắn với thực tiễn chứ không chỉ qua sách vở. Đối với các em chưa có ý ni
ệm về lịch
sử, truyền thống của dân tộc, thông qua bài h
ọc, qua các hoạt động tập thể, các hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp, giáo viên hình thành dần cho các em hình
ảnh gần
gũi của các nhân vật anh hùng nhỏ tuổi như: Lê Văn Tám, Kim Đồng, Võ Th
ị Sáu,
V
ừ A Dính, chọn lựa các đầu sách, truyện tranh lịch sử, truyện cổ tích hợp với lứa
tuổi các em để các em đọc, hoặc giáo viên đọc cho học sinh nghe. Hư
ớng dẫn học
18
sinh tìm hiểu truyền thống văn hóa dân tộc của địa phương qua các lễ hội, các tr
ò
chơi, các bài hát dân ca, điệu múa xòe của dân tộc Thái, múa khèn c
ủa dân tộc
Mông. Thông qua sách báo, qua phương tiện thông tin, qua thực tế thăm quan nh
à
Văn hóa Bản Lướt, học sinh hiểu được về truyền thống cách mạng của địa ph
ương.
Qua đó ngầm giáo dục và hình thành trong các em ý thức tự hào v
ề truyền thống
lịch sử dân tộc, biết trân trọng và giữ gìn di tích lịch sử.
Qua các việc làm cụ thể như tổ chức cho học sinh đến thăm các gia đ
ình
thương binh liệt sỹ, các gia đình có công với cách mạng trên địa b
àn xã vào các
ngày lễ tết. Các em học sinh cùng nhau làm một số công việc như làm c
ỏ trong
vườn, quét dọn nhà cửa, làm vệ sinh quanh nhà, quét đường làng, ngõ xóm, Ch
ỉ
với những công việc tưởng chừng rất đơn giản ấy nhưng học sinh rất tự hào vì b
ản
thân các em đã làm được những việc thật sự có ích, các em hiểu được mình
đang
làm việc để giúp đỡ những người đã hy sinh xương máu của mình đ
ể các em có
được cuộc sống tốt đẹp như ngày hôm nay. Các em học sinh và các thầy cô giáo c
ủa
trường làm tốt việc chăm sóc, giúp đỡ các gia đình thương binh liệt sỹ, các gia đ
ình
có công với cách mạng, để lại rất nhiều ấn tượng tốt trong nhân dân ở địa ph
ương.
Trường đã tham gia 4 buổi lao động để giúp đỡ 4 gia đình chính sách trong địa bàn xã.
IV. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp chỉ đạo phong tr
ào thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” ở trường Tiểu học số 1 xã Mư
ờng
Than, đã được áp dụng tại trường Tiểu học số 1 xã Mường Than, bước đầu đã đ
ạt
được những kết quả nhất định, cụ thể:
Kết quả học tập và rèn luyện đạo đức của học sinh chuyển biến rõ r
ệt, 100%
học sinh được đánh giá xếp loại hạnh kiểm thực hiện đầy đủ. Chất lư
ợng giáo dục
có nhiều chuyển biến. Kết quả thi học sinh giỏi cấp huyện năm học: 2010-2011 đ
ạt
12 giải, trong đó đạt 01 giải nhì; đ
ạt 02 giải ba; giải khuyến khích đạt 9 giải. Thi
h
ọc sinh giỏi cấp tỉnh (Lớp 5) đạt 03 giải. Kết quả thi viết chữ đẹp cấp huyện cũng
đạt được những kết quả đáng kể, có 25 học sinh tham gia, đạt giải 25 em. Giao l
ưu
“Tiếng Việt của chúng em” đạt giải nhì trong cụm xã. K
ết quả thi học sinh giỏi cấp
huyện năm học 2011-2012 đạt 13 giải, trong đó đạt 02 giải nhì, 07 gi
ải ba; 04 giải
khuyến khích. Thi học sinh giỏi cấp tỉnh (Lớp 5) đạt 02 giải.
Kết quả thi học sinh giỏi cấp huyện (lớp 4 và lớp 5) năm học 2012-
2013 có 33
học sinh tham gia, đạt 30 giải, trong đó đạt 04 giải nhất, 02 giải nhì, 08 gi
ải ba, 16
giải khuyến khích. Thi Olympic toán tuổi thơ cấp huyện đạt 05 giải, cấp tỉnh đ
ạt 01
giải. Dự thi kể chuyện Bác Hồ do Hội đồng Đội tổ chức đạt 01 giải nhì, 01 gi
ải
khuy
ến khích, 01 giải năng khiếu đặc sắc nhất. Thi “Giai điệu tuổi hồng” đạt giải
nhì toàn đoàn, 01 gi
ải tiết mục “Múa hay nhất”. Học sinh dự thi vẽ tranh với chủ đề
“Em vẽ quê hương” đạt 3 giải, trong đó đạt 02 giải nhì, 01 giải khuyến khích.
Kết quả thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện năm học 2010-2011 đ
ạt 14 đồng chí;
Năm học 2011-2012 đạt 14 đồng chí (Kết quả bảo lưu của năm học 2010-2011) d
ự
thi viết chữ đẹp cấp huyện 11 đ
ồng chí, đạt giải 11 đồng chí. Thi Tiếng hát giáo
viên do huyện tổ chức đạt giải ba toàn đoàn; Dự thi đồ dùng dạy học tự l
àm tham
gia ba đồ dùng đạt giải ba đồ dùng, đạt 01 giải A; 02 giải C.
19
Kết quả thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện năm học 2012-2013 đạt 20 đồng chí.
Kết quả đánh giá xếp loại cán bộ giáo viên, nhân viên và h
ọc sinh năm học
2010-2011, 2011-2012 và 2012-2013 như sau:
* Cán bộ giáo viên, nhân viên:
XẾP LOẠI
CHUYÊN MÔN
GIÁO VIÊN DẠY GIỎI
NĂM HỌC
TỔNG
SỐ
CBGV
NV
TỐT KHÁ T.BÌNH TRƯỜNG
HUYỆN TỈNH
2010-2011
35 24/35
(68,6%)
6/35
(17,1%)
5/35
(14,3%)
23/32
(71,9%)
14/23
(60,9%)
0
2011-2012
40 29/40
(72,5%)
10/40
(25%)
1/40
(2,5%)
25/35
(71,4%)
14/35
(40%)
1(TPT Đội
giỏi)
2012-2013
41 39/41
(95,1%)
2/41
(4,9%)
0 32/35
(91,4%)
20/32
(62,5%)
0
* Học sinh:
Hạnh kiểm Học lực Học sinh giỏi các cấp
Năm
học
TS
HS
THĐĐ
(Đ)
THC
ĐĐ
(CĐ)
Giỏi Khá TB Yếu
Trường
Huyện
Tỉnh
2010-2011
400
(11KT)
389/389
(100%)
0 99/389
(25,5%)
179/389
(46%)
109/389
(28%)
2/389
(0,5%)
65/278
(23,4%)
12/25
(48,0%)
3/6
(50%)
2011-2012
437
(8KT)
427/427
(100%)
0 87/427
(20,4%)
156/427
(36,5%)
181/427
(42,4%)
3/427
(0,7%)
72/243
(29,6%)
13/27
(48,1%)
2/3
(66,6%)
2012-2013
441
(6KT)
435/435
(100%)
0 95/435
(21,8%)
178/435
(40,9%)
161/435
(37%)
1/435
(0,3%)
87/273
(31,7%)
35/39
(89,7%)
1/2
(50%)
Qua quá trình phấn đấu, năm học 2011-2012 Trường đư
ợc công nhận đạt danh
hiệu “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”.
Năm học 2012-2013 xây dựng thành công Trư
ờng Tiểu học đạt chuẩn Quốc
gia mức độ I và nhà trường vinh dự được đón Bằng công nhận trư
ờng chuẩn Quốc
gia mức độ I vào tháng 01 năm 2013.
Qua việc vận dụng các phương pháp d
ạy học tích cực, học sinh luôn học tập
với tâm trạng hồ hởi, thích thú, các em tỏ ra say mê và tích cực chủ động chiếm lĩnh
kiến thức. Dựa và bảng thống kê kết quả học tập cho thấy học sinh có sự tiến bộ r
õ
rệt trong học tập, số lượng học sinh giỏi và học sinh tiên ti
ến tăng. Không những
việc học tập có tiến bộ mà các em còn phát triển các kỹ năng: nghe, nói, đọc, viết v
à
20
biết hợp tác trong học tập và trong các hoạt động tập thể. Học sinh năng động h
ơn,
tư duy của các em phát triển hơn. Ngoài ra, các em còn biết lập cho mình nh
ững kế
hoạch học tập ở lớp, ở nhà và cả kế hoạch giúp đỡ những bạn còn h
ạn chế trong học
tập, những bạn học yếu, giúp đỡ bạn để cùng nhau tiến bộ.
Những học sinh thụ động nhút nhát, các em đã dần mạnh dạn hơn, tự tin h
ơn,
mạnh dạn trong giao tiếp với bạn bè, giao tiếp với thầy cô, các em thích đến trư
ờng,
thích tham gia các hoạt động tập thể. Trong các giờ học, các em đã có ý ki
ến chia sẻ
với thầy cô, với bạn bè và nhiều em đã có khả năng trình bày nh
ững suy nghĩ, ý
kiến của mình trước lớp. Mối quan hệ bạn bè trong lớp ngày càng tốt đẹp h
ơn, thân
thiện hơn, các em luôn biết quan tâm, chia sẻ và giúp đỡ nhau trong học tập.
Với phụ huynh học sinh: Qua kết quả học tập và s
ự tiến bộ của các em học
sinh, phụ huynh cảm thấy hài lòng khi con em mình trở nên nhanh nh
ẹn, hoạt bát,
các em có ý thức học tập hơn, k
ết quả học tập có nhiều chuyển biến. Rất nhiều phụ
huynh đến gặp và cảm ơn nhà trường, cảm ơn giáo viên. Do thực hiện phong tr
ào
thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” mà con em h
ọ tiến bộ
rất nhiều, ngoan ngoãn, chăm chỉ học tập, biết giữ gìn, rèn luyện và b
ảo vệ sức
khỏe, biết đoàn kết giúp đỡ nhau trong học tập. Các bậc phụ huynh đều rất y
ên tâm
mỗi ngày con em họ đến lớp, đến trường.
21
PHẦN KẾT LUẬN
I. Những bài học kinh nghiệm.
Phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” là m
ột
phong trào rất thiết thực, phù hợp với xu thế phát triển giáo dục trên thế giới, nh
ưng
đây cũng là một vấn đề khó khăn, phức tạp, đòi hỏi sự kiên trì của những người l
àm
công tác giáo dục, những người quản lý trong ngành giáo dục và của ngư
ời giáo
viên. Phong trào có tính xã hội rộng rãi nên cần phải làm tốt công tác tuyên truy
ền,
tạo đươc sự đồng tình, ủng hộ của quần chúng nhân dân, các đoàn thể trong v
à
ngoài nhà trường.
Phong trào có 5 yêu cầu, 5 nội dung liên quan đ
ến nhiều hoạt động giáo dục
trong trường, nên phải căn cứ vào điều kiện của từng trư
ờng để xác định nội dung
nào tham gia trước, nội dung nào sau, mức độ yêu cầu trong từng năm học như th
ế
nào để tránh quá tải, không làm ảnh hưởng đến các hoạt động giảng dạy và giáo d
ục
cũng như các hoạt động khác của nhà trường. Trư
ờng đạt chuẩn Quốc gia, các
trường có điều kiện thuận lợi hơn thì tiến độ xây dựng và thực hiện nhanh h
ơn. Các
trường khó khăn, điều kiện chưa cho phép có thể tham gia phong trào với các y
êu,
nội dung nào cho là phù hợp. Dù khó khăn đến đâu, trường nào c
ũng có thể tổ chức
các hoạt động xây dựng kỹ năng sống cho học sinh, xây dựng mối quan hệ thầy -
trò, tạo môi trường giáo dục gần gũi, thân thiện.
Cần xây dựng kế hoạch cụ thể, sát điều kiện, tình hình thực tế của trường.
Chỉ đạo và thực hiện được môi trường giáo dục càng thân thiện thì hoạt động dạy v
à
học càng tích cực.
Luôn có s
ự đổi mới trong công tác chỉ đạo, đổi mới trong giảng dạy, đổi mới
trong phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, đổi mới trong các hình thức r
èn
luyện, thi đua, giáo dục, tạo hứng thú mới mẻ đối với học sinh.
Người làm công tác quản lý, người giáo viên phải hiểu đư
ợc tâm lý, tính cách
của học sinh, để có những biện pháp rèn và giáo dục học sinh cho phù hợp.
Thực sự coi học sinh như con em của mình, để từ đó giảng dạy và giáo d
ục
học sinh bằng tất cả tấm lòng, tình thương yêu.
II. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm.
Phong trào thi đua “Xây dựng trư
ờng học thân thiện, học sinh tích cực” có ý
nghĩa rất lớn trong công tác giáo dục. Phong trào chú trọng giáo dục đạo đ
ức, kỹ
năng sống cho học sinh thông qua các môn học, hoạt động giáo dục và xây d
ựng
quy tắc ứng xử văn hóa trong nhà trường. Nhà trư
ờng chủ động phối hợp với gia
đình và c
ộng đồng trong giáo dục đạo đức, kỹ năng sống cho học sinh. Đẩy mạnh
phong trào xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn. Giáo d
ục văn hóa truyền
thống cho học sinh qua các trò chơi dân gian. Giáo viên v
ận dụng linh hoạt, sáng
tạo các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, vận dụng những phương pháp d
ạy
học tích cực, giúp học sinh say mê học tập, ham học để đạt đư
ợc những kết quả
22
mong muốn.
Giáo viên Tiểu học là người đặt nền móng cơ bản để xây dựng nên các th
ế hệ
học sinh. Vì vậy, với lương tâm và nhiệm vụ cao cả của người quản lý, của ngư
ời
giáo viên Tiểu học, của mỗi chúng ta, muốn thực hiện tốt đư
ợc nhiệm vụ, muốn đạt
đư
ợc hiệu quả cao trong công tác giáo dục, chúng ta cần phải luôn tự học, tự phấn
đấu để có các biện pháp giáo dục, giảng dạy tốt nhất, giúp các thế hệ học sinh đư
ợc
hoàn thiện về kiến thức, kỹ năng và nhân cách đ
ể các em có thể tự tin trong học tập
trở thành những công dân tốt.
Thực hiện tốt phong trào thi đua “Xây dựng trư
ờng học thân thiện, học sinh
tích cực”, giúp nhà trường hoàn thành tốt được các mục tiêu giáo dục đã xây d
ựng
hàng năm. Nâng cao chất lượng giáo dục, thu hút đông đảo học sinh đến trư
ờng, thể
hiện được mô hình trường ra trường, lớp ra lớp. Tập thể sư phạm nhà trường đo
àn
kết, đội ngũ cán bộ giáo viên nhiệt tình, mẫu mực, học sinh ngoan, học tập v
à làm
theo 5 điều Bác Hồ dạy. Nhân dân tin tưởng và yên tâm mỗi ngày đưa con đ
ến
trường.
III. Khả năng ứng dụng, triển khai.
Sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp chỉ đạo phong tr
ào thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” đã được áp dụng tại trư
ờng Tiểu học
số 1 xã Mường Than, bước đầu đã đạt đư
ợc những kết quả nhất định, có khả năng
áp dụng rộng rãi tại các trường Tiểu học trong toàn huyện.
IV. Những kiến nghị, đề xuất.
Phong trào thi đua “Xây dựng trư
ờng học thân thiện, hoc sinh tích cực” có ý
nghĩa vô cùng quan trọng trong các trường phổ thông, thực hiện phong tr
ào thi đua
đã thúc đẩy được phong trào học tập, nâng cao chất lượng giáo dục toàn di
ện, xây
dựng được môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, cho nên:
Hàng năm tổ chức sơ kết, tổng kết phong trào thi đua “Xây dựng trư
ờng học
thân thiện, học sinh tích cực”, đề nghị các cấp có thẩm quyền khen thưởng v
à nêu
nhiều hơn các gương điển hình thực hiện tốt phong trào. Đ
ể từ đó nhân rộng các
điển hình tiên tiến tiêu biểu, phát huy được phong trào rộng rãi, mang l
ại hiệu quả
cao trong các trường phổ thông và trong cộng đồng.
Các cấp có thẩm quyền kịp thời đầu tư xây dựng cơ sở vật chất để mỗi trư
ờng
học thêm khang trang, đủ các điều kiện về cơ s
ở vật chất để phục vụ tốt cho công
tác giáo dục.
Than Uyên, ngày 15 tháng 3 năm 2013
TÁC GIẢ SÁNG KIẾN
(Họ, tên và chữ ký)
Đỗ Thị Hà
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ TÁC GIẢ
SÁNG KIẾN
(Họ, tên, chữ ký và đóng dấu)
23
TÀI LIỆU THAM KHẢO .
- Công văn số 71/KH-SGD&ĐT Lai Châu - Kế hoạch triển khai Phong trào thi đua
“Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường Phổ thông
giai đoạn 2008-2009.
- Chỉ thị số 40/2008/CT - BGDĐT ngày 22/7/2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và
Đào tạo về việc phát động Phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực”.
- Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học, năm học: 2008-2009; 2009-2010; 2010-
2011; 2011-2012; 2012-2013 của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Than Uyên.
- Kế hoạch số 307/KH-BGDĐT của Bộ GD-ĐT ngày 22/7/2008 Kế hoạch triển
khai thực hiện Phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực”
- Kế hoạch số 7575/KHLN/BGDĐT-BVHTTDL-TƯĐTN ngày 19/8/2008 giữa Bộ
Giáo dục và Đào tạo. Bộ Văn hóa Thông tin và Du lịch, Trung Ương Đoàn Thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh về triển khai Phong trào thi đua “Xây dựng trường học
thân thiện, học sinh tích cực” trong các trường Phổ thông giai đoạn 2008-2013.
- Một số bài báo viết về Phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực” trên báo Giáo dục-Thời đại và Mạng Internet của ngành Giáo dục.
- Sổ tay trường học thân thiện học sinh tích cực 2008-2013 Nhà xuất bản Giáo dục.
24
PHỤ LỤC
(Có tệp ảnh đính kèm)