Sáng kiến kinh nghiệm thư viện trong trường THPT

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
" THƯ VIỆN TRONG TRƯỜNG THPT "
A-ĐẶT VẤN ĐỀ
Công tác thư viện trong nhà trường phổ thông luôn đóng một
vai trò hết sức quan trọng hoạt động của mỗi nhà trường. Đặc biệt
là trong những năm gần đây, nhằm đáp ứng được chương trình dạy
học mới và đổi mới phương pháp trong dạy học ở các cấp học thì
chương trình sách giáo khoa đã có một sự thay đổi lớn đó là chất
lượng và số lượng sách của mỗi thư viện nhà trường điều không
ngừng tăng lên. Điều đó đã hỏi người quản lý và cán bộ thư viện
phải có sự tìm tòi sáng tạo nhằm quản lí một cách khoa học tài sản
thiết bị của thư viện cũng như phát huy được tối đa hiệu quả nguồn
tài sản vô giá đó. Và muốn vậy thì việc xây dựng kế hoạch chỉ đạo
hoạt động của thư viên phải hết sức cụ thể, khoa học và có kiểm tra
đánh giá.
Theo các nhiệm vụ sau
1- Cung ứng cho giáo viên và học sinh đầy đủ các loại sách giáo
khoa, sách tham khảo, sách nghiệp vụ, các loại từ điển, tác phẩm
kinh điển để tra cứu, và các sách báo cần thiết khác, nhằm góp
phần nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập và tự bồi dưỡng
thường xuyên của giáo viên và học sinh.
2. Sưu tầm và giới thiệu rộng dãi trong cán bộ, giáo viên và học
sinh những sách báo cần thiết của Đảng, Nhà nước và của Ngành
Giáo dục và Đào tạo, phục vụ giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa
học giáo dục, bổ sung kiến thức của các bộ môn khoa học, góp
phần vào việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
3. Tổ chức thu hút toàn thể giáo viên và học sinh tham gia sinh
hoạt thư viện thông qua các hoạt động phù hợp với chương trình và
kế hoạch dạy học; tìm hiểu nhu cầu của giáo viên và học sinh, giúp
họ chọn sách, đọc sách có hệ thống biết cách sử dụng bộ máy tra

cứu sách, tra cứu thư mục nhằm sử dụng triệt để kho sách, nhất là
các sách nghiệp vụ và sách tham khảo.
4. Phối hợp hoạt động với các thư viện trong ngày ( Thư viện
các viện nghiên cứu giáo dục, các trường đại học, cao đẳng, THCN
) và các thư viện địa phương ( Thư viện xa, phường, thị trấn, quận,
huyện, thị xã, tỉnh, thành phố ) để chủ động khai thác, sử dụng vốn
sách báo, trang thiết bị chuyện dùng, giúp đỡ kinh nghiệm, tổ chức
hoạt động đào tạo và bồi dưỡng về nghiệp vụ; liên hệ với các cơ
quan phát hành trong và ngoài ngành, các tổ chức chính trị, kinh tế,
xã hội, các nhà tài trợ nhằm huy động các nguồn kinh phí
ngoài ngân sách và các loại sách báo, tạp trí, tư liệu để đảm bảo
nguồn bổ sung, làm phong phú nội dung kho sách và tăng cường
cơ sở vật chất thư viện.
5. Tổ chức quản lí theo đúng nghiệp vụ thư viện, có sổ sách
quản lí trặt chẽ, bảo quản giữ gìn sách báo tránh hư hỏng, mát mát;
thường xuyên thanh lọc sách báo cũ, rách nát, lạc hậu, kịp thời bổ
sung các loại sách, tài liệu, tư liệu mới ( Kể cả băng hình, bằn
tiếng, đĩa CD – ROM, tranh ảnh và bản đồ giáo dục ); sử dụng và
quản lí chặt chẽ kinh phí thư viện, thu được theo đúng mục đích;
có kế hoạch chủ động đón đầu tiếp thu sự phát triển của mạng lưới
thông tin – thư viện điện tử, từng bước đưa các trang thiết bị hiện
đại phục vụ công tác quản lí thư viện phục vụ bạn động.
Trong các nhiệm vụ trên thì bản thân tôi nhận thấy còn lúng
túng trong tổ chức quản lí theo đúng nghiệp vụ thư viện. chính
điều đó đã thôi thúc tôi cần phải cố gắng tìm tòi, học hỏi và sáng
tạo.
B – GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Với một cán bộ thư viện vừa trẻ về tuổi đời và trẻ cả tuổi nghề
như tôi thì thật còn khá nhiều hạn chế. Nhưng không ỉ lại, không tự
ti tôi luôn học hỏi kinh nghiệm về tổ chức quản lí của những người

đi trước và tự tìm tòi suy nghĩ để phải làm được một cái gì mới
trong công tác quản lý. Trong những tháng đầu của năm học 2006
– 2007 được sự hướng dẫn tạo điều kiện của ban giám hiệu, các cô
giáo, thầy giáo tôi đã chủ động xây dựng kế hoạch trình ban giám
hiệu về kế hoạch “ Mã số thư mục quản lý sách trong thư viện”.
Với mục đích là quản lý một cách tốt nhất số lượng bản sách, đầu
sách có trong thư viện qua đó có sự sắp xếp phân chia các loại sách
một cách khoa học hơn. Với một khối lượng sách rất lớn nên cần
có kế hoạch hết sức khoa học, cụ thể để tránh nhằm lẫn, mất thời
gian trong khi người làm chỉ có một mình. Vì vậy tôi nghĩ tới một
người bạn để trợ giúp. Với kiến thức tin học còn hạn chế song tôi
đã mạnh dạn đề xuất trong kế hoạch là sử dụng phần mềm Excel
để hợp tác. Đây là ý tưởng đã được ban giám hiệu hết sức ủng hộ
vì qua đó ban giám hiệu cũng quản lý trặt chẽ được hoạt động thư
viện.
Sau đó kế hoạch được thực hiện theo các bước sau:
BƯỚC 1: Phân loại sách: Sách có trong thư viện được tiến
hành phân loại theo
Sách giáo khoa:
Lớp 1: Toán, Tiếng Việt, Tự nhiên xã hội, Tập Viết, Tập
Vẽ
Lớp 2: Toán, Tiếng Việt, Tự nhiên xã hội, Tập Viết, Tập Vẽ,
Tập bài hát
Lớp 3: Toán, Tiếng Việt, Tự nhiên xã hội, Tập Viết, Tập Vẽ,
Tập bài hát
Lớp 4: Toán, Tiếng Việt, Khoa học, Âm nhạc, Đạo đức
Lớp 5: Toán, Tiếng Việt, Khoa học, Âm nhạc, Đạo đức
Sách nghiệp vụ:
* Theo từng khối lớp
Lớp 1: Thiết kế toán, Thiết kế Tiếng Việt, Thiết kế tự nhiên xã

hội
Lớp 2: Thiết kế toán, Thiết kế Tiếng Việt, Thiết kế Đạo
đức
Lớp 3: Thiết kế toán, Thiết kế Tiếng Việt, Thiết kế Nghệ
thuật
Lớp 4: Thiết kế toán, Thiết kế Tiếng Việt, Thiết kế Khoa
học
Lớp 5: Thiết kế toán, Thiết kế Tiếng Việt, Thiết kế Thể
dục
* Sách nâng cao:
Lớp 1: Ôn luyện kiểm tra toán, Em giỏi toán
Lớp 2: Tuyển tập toán hay và khó, Những bài văn chọn lọc
Lớp 3: Luyện từ và câu, Bài tập trắc nghiệm
Lớp 4: Bài toán có lời văn, Toán bồi dưỡng học sinh năng
khiếu
Lớp 5: 500 bài toán cơ bản và nâng cao, Những bài văn chọn
lọc
Sách tham khảo:
+ Truyện của Học sinh - Giáo viên Trong nước và ngoài nước
+ Thơ của Giáo viên và học sinh
BƯỚC 2: Nhập tên các loại sách - Đánh mã số.
Đây là một khâu hết sức quan trọng đòi hỏi người làm không
được phép sai, nhầm. Vì nó liên quan tới toàn bộ cả hệ thống
quản ý. Do đó cần lập và rà soát thật cẩn thật sau đo mới đánh
mã số từng loại. Song loại nào rứt điểm loại đó
VD:
Sách giáo khoa lớp 1 và lớp 2 số lượng được trình bày như sau
T
T
Tên

sách
S
L
Mã số
chung
MÃ SỐ TỪNG QUYỂN
Quyển 1 Quyển 2 Quyển 3 Quyển 4 Quyển 5
1 Toán 05 SGK
05
1T
SGK
05
1T
01
SGK
05
1T
02
SGK
05
1T
03
SGK
05
1T
04
SGK
05
1T
05

TViệt 04 SGK
04
1TV
SGK
04
1TV
01
SGK
04
1TV
02
SGK
04
1TV
03
SGK
04
1TV
04
2 Toán 03 SGK
03
2T
SGK
03
2T
01
SGK
03
2T
02

SGK
03
2T
03

.
TViệt 02 SGK
SGK
02
2TV
SGK
02
2TV
02
2TV
01 02

.



.

.



.











.



.

Ghi chú: SGK: Sách giáo khoa
T1: Toán 1
05: Số lượng
TV1: Tiếng Việt
lớp 1
01,02,03 : Số thứ tự
quyển
SGK: Sách giáo khoa
T2: Toán 2
03: Số lượng
TV2: Tiếng Việt
lớp 2
01,02,03 : Số thứ tự
quyển
Sách nghiệp vụ lớp 1
T
T
Tên
sách
S
L
Mã số
chung
MÃ SỐ TỪNG QUYỂN
Quyển 1 Quyển 2 Quyển 3 Quyển 4
1

TKTo
án
04
SNV
04
1TKT
SNV
04
1TKT
01
SNV
04
1TKT
02
SNV
04
1TKT
03
SNV
04
1TKT
04
TKTV
iệt
03
SNV
03
1TKTV
SNV
03

1TKTV
0
1
SNV
03
1TKTV
0
2
SNV
03
1TKTV
03
2
TKTo
án




.

.





.
TKTV
iệt

.

.




Ghi chú: STK: Sách thiết kế
TKT1: Thiết kế Toán 1
05: Số lượng
TKTV1: Thiết kế Tiếng Việt
lớp 1
01,02,03 : Số thứ tự quyển
3. Sách Tham khảo
Tên sách SL Mã số từng quyển
T
T
Mã số
chung
Quyển 1 Quyển 2 Quyển 3
1 Những tấm lòng cao
cả
03
9Th
STK
03
9Th

STK
03
9Th
01 STK
03
9Th
02
STK
03
9Th
03
2 Mẹ vắng nhà
02
15Tr
STK
02
15Tr
STK
02
15Tr
01 STK
02
15Tr
02
3




.

Ghi chú: STK: Sách tham khảo
TKTh 9: TKTh9 những tấm lòng cao cả
03: Số lượng
TKTr 15: Mẹ vắng nhà
01,02,03 : Số thứ tự quyển
Các loại còn lại làm tương tự
BƯỚC 3: Kiểm tra lại – in làm 4 bản
Bản 1: Lưu thư viện
Bản 2: Giao quản lý
Bản 3, 4: Cắt các mã số đã đánh dán vào gáy sách ( Hoặc mặt
trước của sách )
BƯỚC 4: Trình bày sắp xếp sách sau khi đã hoàn tất
C – KẾT LUẬN:
Từ thực tế của công tác nghiệp vụ của người thu thư quản lý
thư viện trong nhà trường phổ thông, nhất là thư viện trường Tiểu
học. Sau khi thực hành ý tưởng tạo “ Mã số thư mục quản lý sách
trong thư viện” tôi đã nhận được sự đánh giá cao của ban giám
hiệu các thầy cô giáo và các em học sinh. Về phía người quản lý
trực tiếp trong thư viện tôi nhận thấy hệ thống sách được phân loại
và sắp xếp khoa học hơn. Thời gian tìm kiếm sách đã được giảm
xuống thời gian ngắn nhất có thể giúp cho người mượn không phải
chờ đợi lâu. Và tìm kiếm người thủ thư chỉ cần nhìn vào mã số đã
đánh thì đã biết được số lượng bản sách của đầu sách đó còn hay
hết và nếu còn thì còn bao nhiêu quyển ( khi cho mượn với những
cuốn sách nhiều bản thì cần cho mượn theo thứ tự ) Chính yếu tố
này giúp cho thủ thư dễ dàng tính được đầu sách, bản sách hiện có
hay số lượng đầu và bản sách đang cho mượn. Đây chính là ưu
điểm nhất của sáng kiến của tôi.
Với kinh nghiệm còn ít ỏi và thời hạn của sáng kiến không
cho phép nên không thể tránh khỏi những thiếu sót. Để sáng kiến

được hoàn thiện và nhân rộng rất mong nhận được sự tham gia
đóng góp góp ý để sáng kiến hoàn thiện hơn và đi vào thực tế.