KINH NGHIỆM VỀ TRIỂN KHAI CÔNG TÁC BẠN ĐỌC TẠI THƯ
VIỆN TRƯỜNG PHỔ THÔNG.
A. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Như chúng ta đã biết thư viện trường phổ thông là một bộ phận cơ sở vật
chất trọng yếu, là trung tâm sinh hoạt văn hóa và khoa học của nhà trường.
Thư viện góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên, bồi dưỡng kiến
thức cơ bản về khoa học, xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu cho học sinh,
tạo cơ sở từng bước thay đổi phương pháp dạy và học. Đồng thời thư viện tham
gia tích cực vào việc bồi dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng nếp sống văn hóa
mới cho các thành viên trong nhà trường.
Hàng năm qua một năm học thì thư viện trường góp phần không nhỏ đến chất
lượng giáo dục chung của ngành và riêng của trường. Thư viện không ngừng
cung ứng sách, báo, tài liệu đến bạn đọc mà bạn đọc ở đây không ai khác chính
là cán bộ, giáo viên, học sinh trong toàn trường. Do vậy thư viện có hoạt động
tốt hay không đều ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giáo dục chung của nhà
trường trong suốt quá trình một năm học.
Cơ bản học sinh trường THCS Hải Thái luôn tham gia mượn sách, đọc sách
tham khảo đều đặn, chịu khó tìm tòi, học hỏi, tự nghiên cứu, sưu tầm những bài
văn hay, bài toán khó thông qua sách báo mà thư viện đem đến cho các em để
các em có được kết quả cao trong học tập.
Bên cạnh đó từ quá trình mượn sách, đọc sách của các em học sinh từ lớp 6
đến lớp 9 thì phần đông các em chưa ý thức được đọc sách có ích lợi gì, vì sao
phải đọc sách. Các em đến thư viện mượn sách chủ yếu là theo phong trào
(mượn theo bạn) chủ yếu là truyện tranh và báo chí nên chất lượng đọc đem lại
chưa cao dẫn đến mất nhiều thời gian và ảnh hưởng đến kết quả học tập.
Là cán bộ thư viện tôi luôn thực hiện tốt vai trò và nhiệm vụ của trường học với
mục tiêu là phục vụ và theo dõi quá trình bạn đọc (Giáo viên, Học sinh ) trong
toàn trường, rộng hơn là phục vụ nhân dân tổ chức trong địa phương. Do đó việc
bạn đọc đến thư viện đọc sách không có hiệu quả đó là một vấn đề mà tôi và
Ban lãnh đạo nhà trường đáng quan tâm.
Để giải quyết vấn đề trên tôi chọn đề tài “Nâng cao chất lượng của bạn đọc
trong công tác quản lý thư viện”, với mong muốn giúp các em nâng cao ý thức
tự học hỏi trau dồi thêm kiến thức qua vốn kiến thức sẵn có trong thư viện chứ
không phải đọc sách cho vui hay chỉ là giải trí. Điều đó cũng thúc đẩy chất
lượng giáo dục trong toàn trường.
B. NỘI DUNG.
I. Cơ sở lý luận.
Xã hội ngày càng phát triển nhân loại đang bước vào một nền văn minh
mới với một nền kinh tế mở toàn cầu hóa, sự phát triển của các ngành nghề kinh
tế đem lại những thành tựu to lớn cho đất nước. Hiện nay ngành Giáo dục được
coi là mội trong những ngành then chốt được Đảng và nhà nước ta quan tâm
hàng đầu để tạo nên những nhân tài cho đất nước để theo kịp xu hướng mới của
quá trình hội nhập.
Từ các trường cơ sở đến các trường đại học thì thư viện là một bộ phận
quan trọng không thể thiếu nó có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giảng dạy
của giáo viên, chất lượng học tập của học sinh, sinh viên nói riêng và chất lượng
giảng dạy của trường nói chung. Một công việc tưởng chừng như đơn giản mà
có tầm quan trọng rất lớn.
Cùng với sự chuẩn hóa của thư viện theo từng năm học thì vốn sách báo
trong thư viện kết hợp với tình hình bạn đọc tham gia đọc sách, báo cũng phải
chuẩn hóa theo. Hoạt động thư viện phải có biện pháp tuyên truyền sách tốt mới
có thể đáp ứng đúng chất lượng.
II. Cơ sở thực tiễn.
Qua quá trình theo dõi tình hình bạn đọc đa phần các em học sinh khối
lớp 6, lớp 7 mượn sách chủ yếu là truyện cổ tích, truyện tranh, một số em hầu
như không đọc chỉ xem ảnh qua báo chí. Sau khi tìm hiểu lý do thì các em cho
biết “Chúng em chỉ thích đọc truyện tranh, truyện cổ tích ngoài hai truyện trên
các em hầu như không đọc đến ”. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến chất
lượng bạn đọc không đem lại được kết quả trong học tập của các em.
Ở khối lớp 8 lớp 9 có số ít em không quan tâm đến việc đọc sách thư viện
chủ yếu là sách tham khảo các em cho là tốn nhiều thời gian, nhưng chính các
em không biết rằng sách tham khảo là vốn kiến thức rất cần thiết để bổ sung cho
mình những kiến thức bị mai một.
Từ những nhận thức lệch lạc, phong trào mượn sách theo bạn nên số
lượng bạn đọc đến thư viện nhiều nhưng kết quả đọc sách đem lại không cao
điều này dẫn đến cho các em có sự chán nản trong việc đọc và tìm tòi sách
*Cụ thể: Năm học 2006 -2007 số lượng các em tham gia đọc sách từ các khối
6,7,8,9 như sau:
Khối
Tháng
10 11 12
1
6 94 112 128 132
7 80 98 165 158
8 76 95 102 104
9 62 97 106 117
Chính vì thế: Để bạn đọc đến thư viện vừa thu hút đủ số lượng trên chuẩn đồng
thời đem lại kết quả cao về chất lượng. Qua quá trình công tác của mình tôi
mạnh dạn đưa ra một số giải pháp sau:
III. Phương pháp nâng cao chất lượng bạn đọc tại viện trường phổ thông
Từ những cơ sở thực tế trên để phù hợp với nền kinh tế xã hội nước nhà,
hòa nhập chung với nền tri thức với khoa học thì vấn đề học tập, nghiên cứu,
sưu tầm qua thư viện là một nhu cầu cần thiết.
Do vậy để có chất lượng bạn đọc ngày một nâng cao, đem lại hiệu quả
trong học tập, thu hút bạn đọc ngày một nhiều hơn đó là nhiệm vụ công tác quản
lý thư viện nhằm đưa ra giải pháp thích hợp hơn.
1. Tuyên truyền, giới thiệu sách.
Thông qua Ban giám hiệu nhà trường thư viện chuẩn bị bài giới thiệu sách
mới đến thầy cô trong nhà trường và các em học sinh qua các buổi chào cờ đầu
tuần. Đòi hỏi bài giới thiệu hấp dẫn bao quát đầy đủ nội dung của cuốn sách thu
hút được người nghe, gây cho bạn đọc say mê hứng thú , thích tìm hiểu.
Riêng về truyện Thiếu nhi thông qua chương trình phát thanh măng non
của Liên đội để các em đọc giới thiệu sách đến các em khác biết và đón đọc đã
đem lại hiệu quả cao.
Ngoài ra thư viện chủ động phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, tổ công tác
thư viện để giới thiệu sách, tuyên truyền sách đến các em.
2. Tham mưu trực tiếp đến bạn đọc:
Ngoài việc tuyên truyền sách đến các em bằng cách giới thiệu sách thì khi
các em đến mượn sách theo lịch sắp xếp thì các bộ thư viện cần tham mưu thêm
cho các em biết về sách mới thông qua danh mục giới thiệu sách của thư viện,
hướng dẫn cho các em cách chọn truyện qua cách bố trí về những chủ đề riêng
như về: thiên nhiên, đất nước, về những tác phẩm văn học và những bài thơ hay,
truyện tranh nhưng mang tính chất khoa học Để các em dễ dàng tìm kiếm sách
đưa lại hiệu quả hơn.
3. Cách bố trí trưng bày sách:
Thư viện cần sắp xếp sách hợp lý hơn, có thể xếp theo khổ sách, màu sắc, chủ
đề, tạo cảm giác mới lạ thu hút các em tìm đọc.
Hàng tháng theo từng học kỳ cán bộ thư viện cần trưng bày sách ở giá theo
chủ đề, chủ điểm để lựa chọn sách trưng bày cho phù hợp.
Ví dụ1: Chủ đề tháng 3: chủ điểm có 2 ngày đó là ngày quốc tế phụ nữ 8-3; và
ngày thành lập Đoàn TNCSHCM 26- 3.Kết hợp với trưng bày sách thư viện có
thể điểm qua sách trưng bày trước giáo viên và học sinh trong toàn trường được
biết.
Ví dụ 2: Chủ đề tháng 5: Thư viện biên soạn thư mục về Chủ tịch Hồ Chí Minh
để giới thiệu trước toàn thể giáo viên nhân kỷ niệm 119 năm ngày sinh nhật Bác
4. Bổ Sung Sách:
- Hàng năm Cán bộ thư viện phải có kế hoạch đề xuất lên BGH nhà trường về
nhu cầu bổ sung sách mới.
- Nguồn sách củ đây là một trong những nguyên nhân khiến cho bạn đọc đến
thư viện giảm dần. Vì đa số sách ở thư viện hàng năm bổ sung còn ít so với tỉ lệ
mượn đọc của các em học sinh hơn nữa sách báo củ thì gây nên hạn chế cho cán
bộ thư viện tuyên truyền giới thiệu sách đến với các em.
5. Kết quả đạt được:
Qua quá trình triển khai phối hợp giới thiệu sách đến các em đã đem lại kết
quả bước đầu, số lượng học sinh mượn sách theo kiểu “mượn theo” đã giảm
xuống làm tăng thêm tổng số lượt đọc. Ngoài ra còn giúp các em có ý thức tự
tìm tòi nghiên cứu, say mê đọc và bảo quản sách.
Các em đến thư viện thường xuyên hơn, ngoài những giờ mượn theo lịch
đã bố trí sẵn các em còn tranh thủ thời gian 15 phút giữa giờ để đọc báo, xem
tên sách, danh mục giới thiệu sách mới. Nhìn chung công tác bạn đọc của thư
viện được quan tâm đúng mức, kịp thời, có chất lượng hiệu quả hơn, thu hút
được 80% học sinh tham gia đọc sách theo đúng kế hoạch đặt ra đầu năm của
thư viện và của nhà trường.
* Cụ thể: Năm 2007 – 2008. Tổng số lượt đọc của các khối từ lớp 6 đến
lớp 9 như sau:
Khối
Thá
ng
9 10 11 12 1
6 107 325 238
216
260
7 100 268 245
285
165
8 135 183 206
210
294
9 116 109 167
180
256
* Năm học 2008 – 2009 Tổng số lượt đọc tăng lên
Khối
Thá
ng
9 10 11 12 1
6 100 210 240
450
494
7 98 241 206
256
510
8 125 158 228
311
348
9 97 129 296
274
223
Như vậy, rút kinh nghiệm từ năm trước năm 2007 – 2008 Thư viện trường
đã xây dựng thư viện đạt 5 tiêu chuẩn thư viện trường phổ thông đã được Sở
GD&ĐT Quảng trị cấp giấy chứng nhận. trong đó chất lượng bạn đọc đạt trên
chuẩn theo quy định của Bộ GD&ĐT. tổng số học sinh tham gia đọc sách tại thư
viện tăng lên rõ rệt được thể hiện qua các khối lớp trong 2 bảng số liệu trên.
Từ kết quả đó chứng tỏ việc đưa ra giải pháp thích hợp trong vấn đề chất
lượng bạn đọc là rất đúng đắn và cần thiết, vì dù ít nhiều gì cũng đã giúp được
các em tìm kiếm được kiến thức mới và bổ ích, đồng thời cũng tìm lại cho mình
được kiến thức cũ bị lãng quên nếu các em biết đọc sách và nghiên cứu sách
đúng cách và có khoa học.
C. KẾT LUẬN.
Năm qua thư viện trường đã chú trọng “Nâng cao chất lượng bạn đọc” đã
đem lại kết quả tốt. Số lượng học sinh tham gia đọc sách tham khảo, sách mang
tính chất giáo dục đạo đức, sách về khoa học tăng lên, nâng cao ý thức tự học,
tự rèn, thể hiện là học sinh tốt mẫu mực. Từ những kết quả đạt đưộcgps phần rất
lớn cho thư viện trường phổ thông, giúp cho người quản lý thư viện có kinh
nghiệm hơn trong quá trình làm việc, nâng cao về chuyên môn nghiệp vụ góp
phần nâng cao chất lượng giáo dục chung của nhà trường.
Trên đây là những nội dung, giải pháp và kinh nghiệm nhỏ về công tác
quản lý thư viện sau nhiều năm phụ trách thư viện trường học. Kính mong quý
thầy cô góp ý bổ sung để bản thân tôi ngày càng có nhiều kinh nghiệm hơn trong
công việc, hoàn thành tốt nhiệm đã được giao phó góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục chung của nhà trường.
Người thực hiện
Lê Thị nhật Linh