Một số biện pháp bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên ở Trường Mầm non

Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
ĐỘC LẬP – TỰ DO – HẠNH PHÚC
o0o
Cà Mau, ngày 27 tháng 2 năm 2013
BÁO CÁO SÁNG KIẾN
Tên sáng kiến:
MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN KĨ NĂNG VIẾT ĐÚNG,
VIẾT ĐẸP CHO HỌC SINH TIỂU HỌC
Họ và tên người thực hiện: Cao Hồng Loan
Thời gian triển khai thực hiện: Từ ngày 1/9/2012 đến ngày 31/5/2013.
1. Sự cần thiết , mục đích của việc thực hiện sáng kiến.
Như chúng ta đã biết, một trong những hạnh phúc lớn nhất của trẻ là
được đến trường để học đọc, học viết. Biết đọc, biết viết, là cả một thế giới mới
lạ mở ra trước mắt các em. Do vậy làm thế nào và làm bằng cách nào để học
sinh bậc Tiểu học viết đúng, viết đẹp. Đây là điều trăn trở, day dứt của những
người trực tiếp cầm viên phấn hằng ngày đến với học sinh qua từng nét chữ. Cố
thủ tướng Phạm Văn Đồng có nói: ”Rèn chữ viết cho học sinh là rèn nết
người cũng giống như các môn học khác “.
Tiểu học là bậc học nền tảng, dạy Tiếng Việt và tập viết Tiếng Việt là
chúng ta đã trao cho các em chìa khóa để mở ra những cánh cửa bước vào
tương lai, là công cụ để các em vận dụng suốt đời.
Trong nhà trường đối với học sinh chữ viết đóng vai trò quyết định đến
kết quả học tập. Nếu chữ viết đúng, đẹp, đảm bảo tốc độ thì học sinh sẽ học tốt
các môn học, còn ngược lại chữ xấu, viết chậm sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến
chất lượng học tập.
Rèn chữ viết là một công việc được tiến hành thường xuyên, liên tục
ngay từ cấp học đầu tiên. Điều này đòi hỏi người giáo viên phải có lòng nhiệt
tình, kiên trì, nhẫn nại bằng lương tâm, bằng trách nhiệm và bằng nghề nghiệp
trong việc rèn chữ cho học sinh.
Rèn chữ viết góp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho học sinh những

phẩm chât đạo đức tốt như tính cẩn thận, tinh thần kỉ luật, óc thẩm mĩ để trở
thành những con người vừa hồng vừa chuyên.
Thực hiện lời dạy của Bác Hồ muôn vàn kính yêu: “Trẻ em là tương
lai ,là mầm non của đất nước. Chỉ có tri thức mới đưa dân giàu, nước mạnh,
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 1
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
xã hội phồn vinh”. “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng
người”. Vậy rèn chữ viết cho học sinh là rèn ngay từ lớp học, cấp học đầu tiên
để làm nền móng vững chắc cho các cấp học trên. Để rồi khi rời ghế nhà trường
các em có đủ bản lĩnh, tự tin bước vào đời trở thành những người chủ nhân đất
nước.
Cùng thế giới bước sang thế kỉ XXI, điều kiện kinh tế xã hội nước ta có
nhiều thay đổi lớn. Việc hội nhập kinh tế quốc tế và toàn cầu hoá trong văn hoá
xã hội, phát triển kinh tế tri thức, sự bùng nổ thông tin, sự phát triển về khoa
học kĩ thuật ngày càng tiến bộ. Song song đó, nền giáo dục nước ta cũng ngày
càng hoàn thiện hơn. Các môn học hiện đại và phương pháp dạy hiện đại được
áp dụng phổ biến trong trường phổ thông. Chữ viết cũng ít được giáo viên sử
dụng vì đa phần giáo viên sử dụng giáo án vi tính; ở một số trường đạt chuẩn
chất lượng cao thì giáo viên còn sử dụng máy chiếu để lên lớp giảng bài. Vì thế
việc luyện viết, viết chữ đẹp đã không còn được đặt lên hàng đầu.
Thực trạng trong trường học nước ta hiện nay, ở các bậc học nói chung,
bậc Tiểu học nói riêng, đa số học sinh viết chưa đẹp, thậm chí còn một số học
sinh viết sai, viết nguệch ngoạc, cẩu thả. Phần vì học sinh lười viết, phần vì
chưa được giáo viên và gia đình quan tâm kịp lúc lâu dần thành thói quen khó
sữa. Cũng có những trường học, lớp học quá tải (trên 50 học sinh) nên việc
quan tâm, sửa chữa từng nét chữ cho từng học sinh còn hạn chế. Hơn nữa, thực
trạng học sinh phải viết, học quá nhiều bài trong trường Tiểu học hiện nay cũng
là một nguyên nhân khiến học sinh viết chưa đẹp. Các em chỉ lo viết cho kịp
bài, viết đủ bài giáo viên giao mà quên mất viết thế nào cho đúng, cho đẹp.
Trường Tiểu học phường 6/2, thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau nằm trên

địa bàn ngoại thành của thành phố. Dân cư nhiều thành phần, chủ yếu làm nông
nghiệp, và từ nhiều nơi về đây làm công nhân, làm thuê. Đa số các em đều phải
ở nhà thuê với điều kiện thiếu ánh sáng, phòng ốc chật chội, ẩm thấp nên việc
quan tâm đôn đốc, việc rèn luyện viết chữ chưa được phụ huynh và bản thân
các em chú trọng.Hơn nữa, là một trường thuộc thành phố nhưng cách trung
tâm 8km nên cơ sở vật chất còn nhiều hạn chế. Trường học được chia làm ba
khu, mỗi khu cách nhau gần 3km dọc theo quốc lộ 1A ( riêng khu C phải qua
đò). Cả ba khu đều được xây dựng từ lâu, nền nhà ẩm thấp, mỗi lần mưa thì
ngập nước, nắng ráo lên thì nhiều muỗi. Khuôn viên trường chật hẹp. Đèn điện
thì còn hạn chế, riêng khu C chưa có điện. Bàn ghế không đúng quy cách (một
số phải đi xin bàn cũ từ các trường khác, kể cả trường Trung học cơ sở không
phù hợp với lứa tuổi học sinh Tiểu học). Chính vì thế mà ảnh hưởng rất nhiều
đến chất lượng học tập, đặc biệt là chữ viết của học sinh.
Đa số giáo viên ở xa trường (có giáo viên nhà cách trường gần 20km)
nên việc đôn đốc học sinh, gặp gỡ phụ huynh để trao đổi, hợp tác trong việc rèn
chữ viết là rất khó.
Do đó tôi chọn đề tài: “ RÈN KĨ NĂNG VIẾT ĐÚNG, VIẾT ĐẸP
CHO HỌC SINH TIỂU HỌC ” để làm sáng kiến kinh nghiệm.
2. Phạm vi triển khai thực hiện
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 2
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
- Phạm vi nghiên cứu: Rèn kĩ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh Tiểu
học.
- Đối tượng, địa bàn nghiên cứu: Học sinh trường Tiểu học phường 6/2,
thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau.
3. Mô tả sáng kiến.
Để rèn kĩ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh Tiểu học, tôi đã áp dụng
những biện pháp sau:
3.1.Học sinh lớp 1 ngày đầu tiên đi học ở trường Tiểu học còn rất nhiều
bỡ ngỡ. Việc làm quen với chữ viết đối với các em thật khó khăn bởi đôi tay

còn vụng về, lóng ngóng. Nên đối với lớp 1, nếu cùng một lúc đòi hỏi các em
viết đúng, viết đẹp ngay là một điều không thực tế, khó có thể thực hiện được.
Mới bước vào lớp 1, các em thực sự đã rất vất vả với nhiệm vụ học tập của
mình. Các em vừa trước đó là học sinh mẫu giáo, hoạt động ở trường lớp của
các em chủ yếu vẫn là hoạt động vui chơi. Các em đã được làm quen với chữ và
số, cũng đã được tập viết, song yêu cầu viết với các em mới chỉ là tập tô, tập
viết đúng hình con chữ, chữ số. Vào học lớp 1, các em đã bước sang môi trường
học tập mới với những yêu cầu viết chữ đòi hỏi sự chuẩn mực với những yêu
cầu khắt khe. Các em không chỉ viết đúng hình con chữ mà phải viết đúng mẫu,
đúng độ rộng, độ cao, đúng điểm đặt bút, dừng bút, viết đúng quy trình viết
chữ, kết hợp tập dần các kĩ thuật viết chữ. Quan sát kĩ các em trong giờ tập viết
mới thấy các em- những em bé 6 tuổi đã nỗ lực như thế nào! Có những em có
thể lực tốt, có khả năng tiếp thu nhanh, nhận biết tốt các khoảng cách, kích
thước. Bên cạnh đó, có những em bé nhỏ, yếu ớt, bàn tay cầm cây bút chưa
chặt, em run run, phải méo cả miệng mới viết được một con chữ. Viết xong một
chữ em lại so so, đếm đếm mới tìm được điểm bắt đầu con chữ tiếp theo. Có
những khi cô giáo đến bên một học sinh, dù cử chỉ đã rất nhẹ nhàng cũng khiến
học sinh đó giật mình, mới biết em đang rất căng thẳng, tập trung cao độ cho
bài tập viết của mình đến mức nào. Do vậy, đối với từng lớp, giáo viên cần
chọn mục tiêu trọng tâm của môn học phù hợp với lứa tuổi để học sinh tiếp thu
bài một cách vững chắc. Muốn tiếp thu bài, viết chữ đẹp thì việc đầu tiên cần
làm là rèn cho học sinh có nề nếp và kĩ thuật viết chữ đúng thì mới có cơ sở để
viết chữ đẹp. Đây chính là yêu cầu có tính quyết định trong việc rèn viết chữ
đẹp cho suốt quá trình học tập của học sinh.
- Rèn cho học sinh từ những nét cơ bản ngay từ lớp 1 như nét cong, nét
khuyết, nét móc, các nét bổ sung, điểm dừng bút, điểm đặt bút, điểm uốn
lượn…
Ví dụ: Nét khuyết trên: Điểm đặt bút ở dòng 2, đưa nét bút sang bên phải
và lượn cong về phía trên chạm vòng dòng kề sát dòng 5 thì kéo thẳng xuống
dòng 1 thì dừng lại.

Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 3
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học

1.Điểm đặt bút.
2.Điểm uốn lượn.
3.Điểm dừng bút.
- Dạy cho học sinh cách viết chữ cái thường theo mẫu ngay từ lớp 1.
Ví dụ: Viết chữ cái a, giáo viên cần hướng dẫn cụ thể cách đặt bút, cách
viết từng nét và điểm dừng bút, phân tích cấu tạo chữ. Cụ thể:
+ Cấu tạo: Độ cao 1 đơn vị, bề ngang chỗ rộng nhất 1,25 đơn vị
(2,5 ô).
+ Cách viết: Đầu tiên viết nét cong kín như chữ cái o sao cho phía
bên phải của nét này chạm vào đường kẻ dọc 3. Tiếp theo từ giao điểm
của đường ngang 3 và dọc 3 ( vị trí 2) đưa nét bút thẳng xuống viết nét
móc ngược ( móc phải). Điểm dừng bút ở giao điểm của đường kẻ dọc 4
và đường ngang 3.

- Dạy cho học sinh cách viết chữ cái hoa ngay từ lớp 1.
Ví dụ: Viết chữ hoa I.
Chữ I gồm hai nét: nét cong trái và nét móc ngược trái.
Cách viết như sau: Từ điểm đặt bút trên dòng kẻ ngang 5 nằm bên phải
đường kẻ dọc 3 một chút, viết nét vòng trái và kéo dài thêm đến giao điểm của
đường kẻ ngang 6 và đường kẻ dọc 4. Từ điểm này kéo thẳng đến dòng kẻ
ngang 2 rồi bắt đầu lượn lên về phía trái. Điểm kết thúc là giao điểm giữa
đường kẻ dọc 3 và đường kẻ ngang 2.

Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 4
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
3.2.Chuẩn bị mọi điều kiện để học sinh viết đúng.
- Điều kiện về tư thế ngồi viết:

Ngay khi vào lớp 1 ở tuần đầu, giáo viên phải hướng dẫn học sinh rất kĩ
về tư thế ngồi viết một cách thoải mái nhất, không gò bó ( dễ gây tê mỏi). Hai
tay phải đặt đúng điểm tựa quy định mới điều khiển cây bút theo sự chỉ huy của
não được. Ngồi quá cao, đầu phải cúi gằm xuống. Ngồi quá thấp, đầu phải nhìn
lên gây mỏi cổ. Điều này phụ thuộc bàn ghế phải phù hợp kích cỡ học sinh.
Tuyệt đối không quỳ, nằm, ngồi viết tuỳ tiện. Khoảng cách từ mắt đến vở từ
25cm-30cm, không được nhìn quá gần vở vì dễ dẫn đến cận thị.
Cột sống luôn ở tư thế thẳng đứng, vuông góc với mặt ghế ngồi. Không
ngồi vặn vẹo, lâu dần thành có tật dẫn đến lệch cột sống rất khó chữa sau này.
Hai chân thoải mái, không để chân co chân duỗi khiến cột sống lệch vẹo
và chữ viết sẽ xiên lệch theo.
Tay trái để xuôi theo chiều ngồi, giữ lấy mép vở cho khỏi xô lệch, đồng
thời làm điểm tựa cho trọng lượng của người bên trái.
- Hướng dẫn cách cầm bút đúng.
Tay phải cầm chắc bút bằng ba ngón tay ( ngón cái, ngón trỏ và ngón
giữa). Đầu ngón trỏ cách đầu ngòi bút chừng 2,5cm. Mép bàn tay là điểm tựa
của cánh tay phải khi đặt bút xuống bàn viết. Lúc viết điều khiển cây bút bằng
các cơ cổ tay và các ngón tay.
Không để ngửa bàn tay quá tạo nên trọng lượng tì xuống lưng của hai
ngón tay út và áp út (ngón đeo nhẫn). Ngược lại, không úp quá nghiêng bàn tay
về bên trái ( nhìn từ trên xuống thấy cả bốn ngón tay: trỏ, giữa, áp út và út).
Các tư thế tay cầm bút không đúng sẽ dẫn đến các cố tật sau này rất khó
chữa như: căng cứng, mỏi cơ gân bàn tay, viết chóng mỏi tay, ra nhiều mồ hôi
tay, không thể viết lâu, không viết nhanh được.
Ở giai đoạn viết chì, cần chuẩn bị chu đáo cho đầu nét bút chì hơi nhọn
đúng tầm. Nếu quá nhọn dẫn đến nét chữ quá mảnh, đôi khi còn chọc thủng
giấy. Ngược lại, đầu bút chì quá to, nét chữ to, chữ viết không gọn rất xấu.
Cầm bút xuôi theo chiều ngồi, góc độ bút đặt so với mặt giấy khoảng 45
độ. Tuyệt đối không cầm bút dựng đứng 90 độ. Đưa nét bút từ trái sang phải, từ
trên xuống dưới, các nét đưa lên hoặc đưa sang ngang phải thật nhẹ tay, không

ấn mạnh đầu bút vào mặt giấy.
3.3.Rèn viết đúng trọng tâm từng nhóm chữ.
Nếu cùng một lúc đòi hỏi học sinh viết đúng và đẹp ngay là điều rất khó
thực hiện. Mặt khác, căn cứ vào đặc điểm cấu tạo nét và mối quan hệ về cách
viết các chữ cái để học sinh viết đúng kĩ thuật, ngay từ đầu tôi chia nhóm chữ
và xác định chữ trọng tâm đại diện cho mỗi nhóm chữ học sinh hay sai chỗ nào,
học sinh gặp khó khăn gì khi viết các chữ ở nhóm đó và đưa ra hướng khắc
phục.
- Nhóm 1: Gồm các chữ : m, n, i, u, ư, v, r, t.
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 5
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
Với nhóm chữ này học sinh hay mắc lỗi viết chưa đúng nét nối giữa các
nét, nét móc thường bị đổ nghiêng, khi hất lên thường choãi chân ra nên không
đúng.
Để khắc phục nhược điểm trên, ngay từ nét bút đầu tiên, tôi đặt trọng tâm
rèn luyện học sinh viết nét móc ngược, móc hai đầu thật đúng, thật ngay ngắn
trước khi ghép các nét tạo thành chữ. Khi ghép chữ, tôi luôn chú ý minh hoạ rõ
nét điểm đặt bút, điểm dừng bút của mỗi nét để chữ viết cân đối, đẹp.
Từ các nét cơ bản ở nhóm chữ thứ nhất được viết đúng kĩ thuật học sinh
sẽ có cơ sở viết chữ ở nhóm thứ 2 dễ hơn.
- Nhóm 2: Gồm các chữ : l, b, h, k, y.
Ở nhóm chữ này học sinh hay viết sai điểm giao nhau của nét và chữ viết
còn cong vẹo.
Để giúp học sinh viết đúng điểm giao nhau của các nét khuyết tôi luôn
cho học sinh xác định rõ ràng điểm giao nhau của nét khuyết bằng dấu chấm
nhỏ và rèn cho học sinh thói quen luôn đưa bút từ điểm bắt đầu qua đúng điểm
chấm nhỏ rồi mới đưa bút lên tiếp thì mới viết đúng.
Đối với học sinh lớp 1, để viết được nhóm chữ này thẳng, ngay ngắn thì
cần rèn cho học sinh biết viết nét sổ thật đúng, thật thẳng ở ngay các bài nét chữ
cơ bản, khi nào thành thạo thì mới tiến hành viết nét khuyết.

- Nhóm 3: Gồm các chữ o, ô, ơ,a, ă, â.
Với nhóm chữ này, nhiều người cứ nghĩ là đơn giản nhưng thực tế hầu
hết học sinh viết sai từ chữ o như chiều ngang quá rộng hoặc quá hẹp, nét chữ
không đều, đầu to đầu nhỏ.
Chính vì vậy ở nhóm chữ này tôi xác định cần dạy học sinh viết đúng chữ
o để làm cơ sở cho việc viết đúng các chữ khác trong nhóm. Vậy thì o viết thế
nào cho đúng? Điểm đặt bút ở đâu: đó là việc làm rất khó để cho học sinh xác
định được. Vì vậy khi dạy chữ o, tôi kẻ một ô vuông trên bảng rồi chia ra ba
phần bằng nhau, đánh dấu ở bốn điểm giữa các cạnh hình chữ nhật, dùng phấn
màu chấm hình chữ o sau đó tô lên các dấu chấm, vừa tô vừa giảng kĩ, nhấn
mạnh điểm đặt bút đầu tiên và điểm dừng bút chính là điểm để viết dấu của chữ
ơ và điểm để nối các nét chữ khác khi viết nhanh. Viết được chữ o đúng, học
sinh dễ dàng viết đúng các chữ khác trong nhóm.
* Giai đoạn viết hoa:
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 6
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
- Đối với việc dạy học sinh làm quen với việc tô chữ hoa ở lớp 1, theo
tôi có sự mâu thuẫn. Trong cách hướng dẫn, quy trình là :
+ Giáo viên tô chữ hoa trên bảng lớp.
+ Học sinh viết chữ hoa vào bảng con trước rồi tập tô chữ hoa trong vở
nên rất khó khăn cho sinh. Cứ đến giờ tập viết chữ hoa nhiều em lo lắng vì viết
quá khó. Sau khi tìm hiểu tâm lí và thử nghiệm, tôi mạnh dạn chuyển đổi quy
trình khác với sách hướng dẫn, đó là:
+ Giáo viên tô màu trên bảng lớp ( tô màu chữ hoa).
+ Học sinh tô vào vở.
+ Phần củng cố học sinh mới viết chữ hoa vào bảng con.
Bằng cách thay đổi quy trình ở sách hướng dẫn, học sinh bớt căng thẳng
và phấn khởi khi đã được tô chữ trước khi tập viết chữ hoa. Do vậy, chất lượng
viết chữ hoa của học sinh có nhiều tiến bộ.
Sau khi chia các nhóm chữ, xác định rõ trọng tâm từng dạy kĩ ở mỗi

nhóm, tôi luôn đặt ra một kế hoạch rèn chữ hàng tuần, hàng tháng một cách cụ
thể. Mỗi tuần tôi rèn một nhóm chữ nhất định, rèn đúng loại chữ này thì mới
chuyển sang loại chữ khác, rồi tiến tới rèn viết đẹp nên học sinh rất say mê,
phấn khởi, không căng thẳng, lo lắng khi viết.
Sau mỗi bài viết cần nhận xét “ nét nào được, nét nào chưa được”. Tìm ra
nguyên nhân vì sao chưa được: tại tư thế cầm bút, ngồi viết không đúng quy
định, tay đặt bút không có điểm tựa , chưa dịch chuyển bút đúng tầm tay đưa
bút, do vướng vấp cạnh bàn, mặt giấy không nhẵn hay mực không xuống đều…
Tóm lại, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chữ xấu trong khi viết.
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 7
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
Sau khi phát hiện ra nguyên nhân chỗ viết hỏng, cần giúp học sinh rút
kinh nghiệm, tránh vấp phải sai sót tương tự ở lần sau.
Khi viết thấy mỏi tay, mồ hôi ra nhiều hoặc hoa mắt, nhức đầu, có nghĩa
là ngồi quá lâu, phải nghỉ giải lao chuyển sang các hoạt động cơ bắp như: vươn
vai, hít thở, tập thể dục… sau ít phút trở lại ngồi viết sẽ có hiệu quả hơn.
- Đặc biệt, khi luyện học sinh viết chữ đẹp, đối với các chữ hoa, tôi chia
ra từng nhóm chữ theo cấu tạo, điểm đặt bút, dừng bút của các chữ tương tự
nhau như sau:
+ Nhóm 1: A, Ă, Â, N, M.
+ Nhóm 2: P, R, B, D, Đ.
+ Nhóm 3: C, G, S, L, E, T.
+ Nhóm 4: I, K, V, H.
+ Nhóm 5: O, Ô, Ơ, Q.
+ Nhóm 6: U, Ư, Y, X.
Sau khi chia thành các nhóm, tôi tập trung hướng dẫn học sinh chữ đại
diện trong nhóm thật kĩ từ đọ cao, cấu tạo các nét, độ rộng con chữ, điểm đặt
bút, dừng bút và thao tác nhiều lần cho các em quan sát. Từ đó các em sẽ viết
các chữ còn lại dễ dàng hơn.
Ngoài ra, để giúp các em mở rộng và sáng tạo trong khi viết, tôi mạnh

dạn áp ụng cách viết các chữ hoa sáng tạo cho học sinh từ lớp 2 đến lớp 5 trên
cơ sở không quá phức tạp và cơ bản vẫn giữ nguyên cấu tạo chữ nên học sinh
rất ham thích chữ sáng tạo và trình bày cũng khoa học, phong phú hơn.
Ví dụ:


Bên cạnh đó, kĩ thuật viết nét thanh nét đậm cũng không kém phần quan
trọng trọng. Tôi luôn nhắc nhở học sinh nắm kĩ quy tắc cơ bản của nét thanh nét
đậm là các nét kéo lên nhẹ tay, kéo xuống mạnh tay, nét xiên, nét ngang nhẹ
tay. Và phân tích cụ thể từng nét chữ cho học sinh quan sát và ghi nhớ cách
viết.
Ví dụ: Đối với nét khuyết trên, từ điểm đặt bút số 1 đến điểm uốn lượn số
2 là nét thanh kéo nhẹ tay, nét kéo thẳng xuống sẽ là nét đậm cần kéo mạnh tay.

3.4. Rèn học sinh cách viết liền nét giữa các con chữ trong một chữ
(nhất là lớp 2,3,4,5) để viết thành câu, thành bài.
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 8
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
- Trường hợp viết nối thuận lợi: Đây là trường hợp các chữ cái đứng
trước và đứng sau đều có nét liên kết ( gọi là liên kết hai đầu). Khi hướng dẫn
học sinh viết, giáo viên hướng dẫn học sinh chỉ cần đưa tiếp nét bút từ điểm
dừng bút của chữ cái đứng trước nối sang điểm đặt bút của chữ cái đứng sau
một cách thuận lợi theo hướng dịch chuyển của nét bút từ trái sang phải.
Ví dụ: a nối với n – an

X nối với inh – xinh

- Trường hợp viết nối không thuận lợi: Là những trường hợp nối các
chữ cái mà ở vị trí liên kết không thể viết các nét nối từ nét cuối của chữ cái
đứng trước với điểm bắt đầu của chữ cái đứng sau.

Khi hướng dẫn học sinh viết các chữ cái này, giáo viên cần hướng dẫn cụ
thể cách viết: Khi viết đến điểm dừng bút của chữ cái đứng trước, cần “ lia bút”
đến điểm bắt đầu của chữ cái đứng sau rồi viết ( sao cho nét cong trái chạm vào
điểm dừng bút của chữ cái đứng trước).
Ví dụ: u nối với ân – uân.

T nối với oan – toan.

Đối với các chữ không có liên kết, tức là cả hai chữ cái đứng cạnh nhau
đều không có liên kết, khi viết phải tạo thêm dấu phụ. Điểm đặc biệt ở đây là
khó viết nét liên kết phụ. Do đó cần xác định điểm nối ở chữ cái đứng sau sao
cho nét liên kết phụ nối từ điểm dừng bút của chữ cái đứng trước chạm đúng
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 9
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
vào điểm bắt đầu của chữ cái đứng sau nhưng không được làm sai lạc cấu tạo
của hình dáng chữ cái.
Ví dụ:

Sau khi viết xong chữ cái viết hoa cần tạo một nét phụ (/)ở trước chữ cái
đứng sau ( phía trước nét cong trái như o, a…).
Ví dụ:

Khi dạy viết từ, câu ứng dụng, giáo viên ngoài việc làm cho học sinh hiểu
được ý nghĩa của từ, câu, sẽ viết bằng những giải thích ngắn gọn, cần hướng
dẫn các em nối liên kết liền mạch các chữ cái.
3.5. Một điểm quan trọng trong việc rèn kĩ năng viết chữ nữa là rèn kĩ
năng viết dấu thanh, dấu phụ đúng.
- Đối với dấu phụ: Giáo viên cần hướng dẫn cụ thể như sau:
Dấu phụ ở các chữ cái ă, â, ê, ô đặt ở vị trí phía trên đầu các chữ cái.
điểm cao nhất của dấu không quá 1/3 đơn vị, điểm thấp nhất của dấu không

chạm vào đầu các chữ cái ( cách đầu chữ cái một khe hở), chiều ngang của dấu
bằng 1/3 đơn vị chữ. Dấu (^ ) là nét gấp khúc đỉnh nét ở điểm cao nhất và viết
từ trái qua phải .
Ví dụ:

+ Dấu ở chữ cái ư, ơ là một dấu như hình lưỡi câu đặt hơi nghiêng phía
trên bên phải của thân chữ, độ cao không quá 1/3 ô.
Ví dụ:
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 10
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học

- Viết dấu thanh ( sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng): Quy tắc chung hiện nay là
dấu thanh đặt trên hoặc dưới âm chính.
Ví dụ:

3.6. Sự mẫu mực chữ viết của giáo viên là phương tiện quan trọng để
dạy học sinh viết đúng, viết đẹp.
Người giáo viên phải coi trọng việc trình bày trên bảng là trang viết mẫu
mực của mình cho học sinh noi theo. Do vậy, việc khổ công rèn viết đúng viết
đẹp, rõ ràng và ngay ngắn là tiêu chí mà mọi giáo viên đều phải đặt ra và thực
hiện bằng được trong từng giờ học, trong từng cách trình bày bảng sao cho khoa
học, đẹp mắt.
Ngoài yêu cầu về viết đúng, viết đẹp, giáo viên còn luôn chú ý tạo sự
thống nhất trong cách trình bày bảng ở từng phân môn và thể hiện bài dạy. Từ
đó quy định cách trình bày bài viết trong vở của học sinh để tạo ra sự thống
nhất chuẩn mực từ các chi tiết nhỏ nhất ( gạch chân, kẻ hết bài, kẻ hết buổi,
cách trình bày thơ lục bát, thơ tự do hay văn xuôi…). Hay khi chấm bài tôi rất
chú ý đến cách viết chữ của mình khi phê, sửa lỗi vào vở học sinh. Sửa lỗi kĩ,
kết hợp với lời phê chính xác, mang tính khích lệ, chỉ bảo luôn chứa đựng tình
cảm, động viên học sinh để học sinh tự tin vào bản thân khi viết bài và nhận ra

những tồn tại cần khắc phục.
3.7. Kết hợp với cha mẹ học sinh và tổ chức tốt các phong trào thi đua.
Đặc điểm của học sinh Tiểu học ( nhất là lớp 1) là nhanh quên. Vì vậy,
việc rèn luyện viết chữ đúng, đẹp cần được làm thường xuyên và liên tục ở mọi
lúc, mọi nơi. Ngoài việc dạy dỗ của thầy cô ở trường, cha mẹ giúp đỡ con rèn
luyện chữ ở nhà là một việc quan trọng. Vì vậy, ngay buổi học đầu tiên của năm
học, giáo viên phải trao đổi rất kĩ tầm quan trọng của việc rèn chữ cho học sinh
và phổ biến cách ở nhà cho thống nhất với giáo viên ở lớp. Giáo viên phải mạnh
dạn trình bày trên bảng các nhóm chữ và nêu trọng tâm cần dạy ở mỗi nhóm
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 11
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
chữ tới cha mẹ học sinh. Phát tới từng phụ huynh tờ hướng dẫn rèn chữ và yêu
cầu chữ viết cần đạt để cha mẹ học sinh có cách dạy thống nhất với giáo viên.
Luôn chú ý bồi dưỡng lòng say mê và quyết tâm rèn chữ viết cho học
sinh thông qua các phong trào thi đua theo tuần, theo chủ điểm và kết hợp với
hội cha mẹ học sinh khen thưởng kịp thời.
Ví dụ: Mỗi tuần vào tiết sinh hoạt lớp dành khoảng 10 phút để tổng kết
đánh giá việc rèn chữ giữ vở của học sinh và phát thưởng.
Mỗi chủ điểm của tháng tổ chức phong trào viết thư tặng mẹ, tặng cô
nhân ngày 8/3, 20/11… Học sinh nào viết đẹp sẽ được mang về tặng mẹ và
được cô phát thưởng.
Ngoài việc phát động thi đua trong học sinh còn có thể giới thiệu các bài
viết đẹp, các trang viết đẹp của học sinh trong buổi họp cha mẹ học sinh để phụ
huynh cùng thi đua rèn luyện cho con em mình.
- Phối hợp với cha mẹ học sinh bằng cách :
+ Tổ chức gặp cha mẹ học sinh 1 lần/tháng để bàn biện pháp giáo dục
toàn diện cho học sinh, trong đó rèn chữ viết là quan trọng.
+ Tăng cường bài tập chép ở nhà phù hợp với lứa tuổi học sinh, trong
đó có sự kiểm tra bài chép ở nhà của phụ huynh và kiểm tra trên lớp của thầy
cô.

+ Tuyển chọn ra những em viết chữ đẹp, những em viết có tiến bộ để
giáo viên báo cáo kết quả tới cha mẹ học sinh hàng tháng và khen dưới cờ vào
tiết sinh hoạt đầu tháng nhằm gây sự kích thích cho học sinh trong việc rèn chữ.
- Cách tổ chức ở lớp học :
+ Đánh giá, xếp loại vở sạch chữ đẹp hàng tháng được đưa vào sổ
theo dõi của giáo viên.
+ Phát động phong trào thi đua viết chữ đẹp giữa học sinh với học
sinh, giữa tổ với tổ.
+ Nêu gương các bạn viết chữ đẹp ở trong lớp, trong trường và ở mọi
miền ở đát nước được đăng lên sách báo.
+ Kể các mẫu chuyện nói về chữ viết như : Danh nhân Thần Siêu
luyện chữ , “ông Đồ” của Vũ Đình Liên hoặc truyện “ Chữ người Tử tù “ của
Nguyễn Tuân hoặc nêu gương Cao Bá Quát…
+ Giáo viên là người mẹ, người cha thứ hai của học sinh điều này rất
dễ gần gũi, động viên đối với những em viết chữ xấu, viết chưa đẹp bằng những
lới an ủi chân thành để các em vượt qua mặc cảm mà vươn lên : “Thành công
nào cũng phải trải qua khổ luyện; thiên tài là do bản thân, chỉ có 1% là do
bẩm sinh”.
+ Qua mỗi bài chấm giáo viên cần dành 1 điểm ưu tiên cho chữ đẹp
nhằm khuyến khích học sinh có ý thức cẩn thận trong bài làm thể hiện qua chữ
viết.
+ Mỗi giáo viên là tấm gương sáng cho học sinh noi theo, vì thế chữ
giáo viên phải đẹp , phải cẩn thận vì học sinh coi chữ viết của thầy cô là loại
chữ mẫu.
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 12
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
+ Ở mỗi trang đầu tiên của vở , giáo viên hướng dẫn cho các em ghi
các câu thơ để khi mở vở ra thì các câu thơ đó đập vào mắt với ngụ ý khuyên
các em rèn chữ viết đẹp.
Ví dụ:

Người ngay thẳng sao chữ thì xiêu vẹo ?
Người đẹp xinh sao chữ chẳng nên người?
Hãy luyện chữ như luyện hồn luyện tính
Nét chữ, nết người hằng ghi nhớ bạn ơi!
(Đặng Hiển – Nhà giáo ưu tú )
Hoặc:
Xưa nay nét chữ nết người
Uốn cho thật dẻo nở mười hoa tay
Yêu người chữ đẹp thơ hay
Xứng danh tài đức dựng xây nước nhà.
( Nguyễn Đương Ánh)
………….
3.8. Rèn kĩ năng viết đúng viết đẹp cho học sinh còn phụ thuộc rất
nhiều vào điều kiện cơ sở vật chất như:
- Phòng học phải có đủ diện tích, ánh sáng cho mọi học sinh ngồi học
theo quy định của vệ sinh học đường.
- Bảng lớp : treo ở độ cao vừa phải, kích thước 1.2x2.4m, trên bảng có
dòng kẻ, cự li 4-5cm.
- Bàn ghế học sinh: phù hợp với độ cao trung bình của từng học sinh
các khối lớp.
- Bảng viết của học sinh ( bảng con): tốt nhất nên dùng loại bảng đen,
có dòng kẻ, viết bằng phấn. Loại bảng mêca màu trắng viết bằng bút dạ rất trơn,
chữ không đẹp.
- Phấn viết bảng, khăn lau bảng và bút viết: không cho học sinh dùng
phấn cững quá hoặc kém phẩm chất. Khăn lau bảng cần sạch sẽ, có độ ẩm. Nên
cho học sinh viết bút mực nước, không nên viết bút bi.
- Vở tập viết: Theo mẫu chung của cả nước.
4. Kết quả, hiệu quả mang lại.
Sau khi thực hiện các biện pháp trên, tôi đã đạt được những kết quả sau:
4.1. Kĩ năng viết chữ đúng mẫu, viết đẹp của học sinh tăng lên rõ rệt, đó

là kết quả học tập của học sinh được thể hiện trong các bài thi viết chữ đẹp
vòng trường, vòng thành phố, các bài kiểm tra của các môn và trên vở học hàng
ngày của các em. Cụ thể:
+ Trong lớp tôi đang giảng dạy: Thi Viết chữ đẹp vòng trường đạt giải
7 em, đi thi vòng thành phố 5 em, xếp loại vở sạch chữ đẹp vòng trường đạt loại
A : 85%.
+ Luyện thi Viết chữ đẹp vòng thành phố toàn trường đưa đi thi 40 em,
đạt 32 em, cấp Tỉnh đạt 1 em.
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 13
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
4.2. Trong khi tập viết, học sinh được hoạt động cá nhân nhiều, phát huy
tính tích cực chủ động, tự giác của các em để hoàn thành bài học. Phương tiện
hoạt động đúng mức sẽ góp phần lớn trong việc hoàn thành nhân cách cho các
em, rèn cho trẻ những phẩm chất đạo đức tốt như tính cẩn thận, tinh thần kỉ luật
và năng khiếu thẩm mĩ để sau này lớn lên các em sẽ trở thành những con người
có ích cho xã hội. Trong nhà trường, việc dạy học sinh viết đúng viết đẹp cần
được coi trọng từ lớp 1 và cả các lớp trên.
4.3. Học sinh yêu thích môn tập viết và hăng say luyện chữ viết không
chỉ trong môn tập viết mà còn trong các môn học khác. Vì vậy chất lượng vở
sạch chữ đẹp được tăng lên rõ rệt qua từng tháng.
5. Đánh giá về phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến.
Những biện pháp tôi đưa ra không những đạt hiệu quả cao trong lớp tôi
giảng dạy mà còn được triển khai rộng rãi trong khối, trong trường thông qua
các tiết dự giờ thăm lớp, trao đổi học hỏi kinh nghiệm giữa các đồng nghiệp.
Ngoài ra, một số bạn bè đồng nghiệp ở các đơn vị khác cũng cùng trao đổi và
đạt kết quả cao.
Sáng kiến cũng có thể áp dụng cho các đơn vị có điều kiện có sở vật chất
cao cũng như các đơn vị còn thiếu thốn có sở vật chất, các trường Tiểu học ở
thành thị và nông thôn.
6. Kiến nghị, đề xuất.

6.1. Trong giảng dạy và trong thực tế cuộc sống, giáo viên phải luôn luôn
quan sát, chú ý tổng hợp, ghi chép lại những tình huống có vấn đề trong từng
tiết dạy học để ngay sau từng tiết dạy mà rút kinh nghiệm, điều chỉnh nội dung
và phương pháp dạy học sao cho phù hợp với từng đối tượng học sinh.
6.2. Cần tìm hiểu những nét chung nhất, đặc trưng nhất của học sinh để
có biện pháp, phương pháp, thủ pháp dạy học phùi hợp, giúp học sinh có kĩ
năng và phương pháp học phân môn phù hợp với cá nhân.
6.3. Chú trọng đổi mới phương pháp dạy học sao cho phù hợp với đối
tượng học sinh của mình để đạt được hiệu quả cao nhất trong giảng dạy, thường
xuyên trao đổi, học hỏi từ đồng nghiệp, từ thầy cô giáo đang giảng dạy của
mình.
6.4. Đối với những trường học còn thiếu điều kiện về cơ sở vật chất, thiết
nghĩ, nên đầu tư thêm cơ sở vật chất, phòng học nâng cấp thường xuyên giúp
các em có điều kiện học tập thật tốt.
6.5. Nên tổ chức các chuyên đề về chữ đẹp ở mức độ cấp trường, cấp
phòng, cấp sở để giáo viên các trường có điều kiện giao lưu học hỏi lẫn nhau.
6.6. Các loại vở tập viết trong chương trình chất lượng còn hạn chế, giấy
quá mỏng nên khi viết rất hay bị nhòe, thấm mực làm chữ không đẹp và khó
khăn khi viết. Nên in trên giấy chất lượng như vở ô li, vì trong các lớp học thì
các em học sinh thông thường luyện chữ trên các vở tập viết.
Trên đây là kinh nghiệm của tôi đã đúc kết được trong quá trình giảng
dạy và học tập. Kinh nghiệm này là kết tinh của quá trình học tập nâng cao trình
độ chuyên môn nghiệp vụ và tay nghề, đã được đồng nghiệp và lãnh đạo nhà
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 14
Một số biện pháp rèn kỹ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh tiểu học
trường đóng góp, xây dựng và hoàn thiện. Tôi đã và đang thực hiện trong thực
tế giảng dạy, trong việc rèn luyện bồi dưỡng học sinh viết chữ đẹp toàn trường
và đạt kết quả rất khả quan trong việc rèn kĩ năng viết đúng, viết đẹp cho học
sinh tiểu học.
Ý kiến xác nhận của thủ trưởng đơn vị Ngày 27 tháng 2 năm 2013

Người viết báo cáo
Cao Hồng Loan
Người thực hiện: Cao Hồng Loan Trang 15