SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
SKKN TĂNG CƯỜNG HIỆU QUẢ TRONG CÔNG TÁC ĐỔI MỚI KIỂM TRA
ĐÁNH GIÁ HỌC SINH THCS
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. ĐẶT VẤN ĐỀ :
Chúng ta đã biết năm học 2012 – 2013 là năm học đổi mới căn bản và toàn diện
giáo dục Việt Nam. Trong những đổi mới căn bản đó thì việc đổi mới phương pháp kiểm
tra đánh giá là việc làm thiết thực. Vì thông quả kiểm tra ta mới có thể đánh giá được kết
quả học tập của học sinh một cách chính xác.
Phương châm đổi mới kiểm tra đánh giá trong việc lấy học sinh làm trung tâm,
phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh trong việc tiếp cận và lĩnh hội tri
thức.
Vậy làm thế nào để phát huy được tính tích cực của học sinh trong đổi mới kiểm
tra đánh giá. Trong thực tế kiểm tra đánh giá hiện nay có rất nhiều phương pháp : kiểm
tra viết trắc nghiệm, tự luận, kiểm tra gián tiếp, kiểm tra trực tiếp, kiểm ra thực hành, bài
tập về nhà, theo dõi sổ ghi chép… tuy nhiên hình thức kiểm tra được sử dụng nhiều và
hiệu quả nhất là kiểm tra bằng bài thi dưới dạng trắc nghiệm và tự luận.
Trong quá trình giảng dạy, giáo viên muốn nắm bắt tình hình học tập của học sinh
không có con đường nào khác hơn là kiểm tra đánh giá kết quả. Có như thế mới giúp
giáo viên nhìn nhận lại quá trình giảng dạy của mình trên các phương diện :
Một là khoanh vùng được đối tượng học sinh ở các cấp độ khác nhau trong thang
đánh giá.
Hai là căn cứ vào kết quả giáo viên có thể rút được kinh nghiệm giảng dạy như
thế nào là phù hợp với từng lớp học, từng đối tượng học sinh, từng điều kiện hoàn cảnh
cụ thể
Ba là thông qua quan sát và đánh giá kết quả của từng học sinh giáo viên có thể
nắm bắt được tâm sinh lí của từng em để có biện pháp giáo dục phù hợp với từng cá
nhân, kể cả học sinh cá biệt ( cá biệt so với đại trà : cá biệt giỏi hay cá biệt yếu)
Bốn là thông qua kết quả của việc kiểm tra đánh giá giáo viên đúc kết được bài
học kinh nghiệm của bản thân phát huy mặt tốt, khắc phục hạn chế, để năm sau giảng
dạy có hiệu quả cao hơn năm trước.
Năm là rèn luyện cho học sinh thói quen học tập tích cực và cạnh tranh lành mạnh
trong học tập để cùng nhau tiến bộ.
Để góp phần vào việc tăng cường hiệu quả công tác kiểm tra đánh giá học sinh
THCS nói chung bản thân thực hiện giảng dạy theo chương trình sách giáo khoa, chuẩn
kiến thức kĩ năng, qua dự giờ, tham khảo ý kiến đồng nghiệp xin mạnh dạn trình bày một
số vấn đề “ tăng cường hiệu quả trong công tác đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh
THCS”.
Đề tài này được cá nhân tôi thực nghiệm trong 2 năm học 2010 – 2011 và năm học
2011 – 2012 và cũng được đồng nghiệp và nhà trường áp dụng đem lại hiệu quả cao.
Với đề tài này, tôi – chúng tôi mong muốn nâng cao hơn nữa chất lượng dạy và
học, đặc biệt tăng cường tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh.
II. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU :
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
1
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
Để thực hiện tốt đề tài nghiên cứu bản thân phải thực hiện các nhiệm vụ:
- Chuẩn kiến thức THCS
- Dự giờ các đồng nghiệp, rút kinh nghiệm. Tiếp thu những đóng góp ý kiến của
đồng nghiệp.
- Nghiên cứu các tài liệu về tâm lí lứa tuổi học sinh THCS
- Sách giáo khoa, sách giáo viên, chuẩn kiến thức kĩ năng
- Kiểm tra đánh giá kết quả học sinh học và làm bài để từ đó có những điều chỉnh
và bổ sung hợp lí.
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Để nghiên cứu bài này tôi đã sử dụng rất nhiều phương pháp, nhưng trong đó các
phương pháp được vận dụng chủ yếu là : Điều tra, quan sát, thực nghiệm sư phạm,
nghiên cứu tài liệu, tổng kết kinh nghiệm… với mục đích giúp giáo viên nắm bắt kết quả
học tập của học sinh chính xác hơn và giúp học sinh chuyên tâm học bài hơn không ỷ lại
dự dẫm vào người khác, từ đó rèn luyện được kĩ năng làm bài của học sinh.
B. NỘI DUNG
I. CƠ SỞ KHOA HỌC
Trong qua trình dạy - học ở trường THCS nói chung việc kết quả học tập của học
sinh phụ thuộc rất nhiều vào kiến thức và thái độ học tập của học sinh, tuy nhiên khi
đánh giá giáo viên giảng dạy chỉ đơn thuần dựa vào kết quả bài kiểm tra của học sinh
bằng những con điểm cao hay thấp, mà chưa chú trọng đến việc con điểm đó có được là
do học sinh tự thân vận động hay là còn có yếu tố khác. Theo tâm lí lứa tuổi của học sinh
THCS rất hiếu động, thích khám phá nên tính khách quan trong kiểm tra đánh giá cũng
phần nào bị ảnh hưởng rất nhiều do yếu tố đó.
Tăng cường hiệu quả công tác kiểm tra đánh giá không nhằm mục đích chống gian
lận trong thi cử mà nhằm tạo thói quen và kĩ năng làm bài một cách độc lập và tự lập của
học sinh trong việc củng cố và hệ thống hóa, khái quát hóa kiến thức đã học rèn luyện kĩ
năng tư duy phân tích tổng hợp.
Căn cứ vào nội dung của từng môn học nên khi tiến hành giáo viên cần phải chú ý
mở rộng phạn vi kiến thức để bài kiểm tra được phong phú và đa dạng, nắm bắt được
tình hình học tập đại trà của từng lớp để có phương án thích hợp. Mặt khác tăng cường
hiệu quả trong kiểm tra đánh giá còn là phương tiện rất quan trong giúp học sinh tự tin
hơn với khả năng của mình, hài lòng với thành quả lao động của bản thân từ đó thức đẩy
sự phấn đấu của bản thân tiến xa hơn trong con đường học vấn.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN :
1. Đối với giáo viên :
Trong quá trình giảng dạy giáo viên chưa mạnh dạn trong việc đổi mới kiểm tra
đánh giá, xem con điểm của bài kiểm tra là kết quả cuối cùng mà không cần xem xét các
yếu tố phục tác động đến. Mặt khác đối với các bài kiểm tra cuối học kì khi tiến hành
kiểm tra thì có tình trạng giáo viên dạy môn này coi thi môn khác, điều này nảy sinh tiêu
cực. Đối với giáo viên không nhiệt tình, không tâm huyết với nghề thì tình trạng lơ là
trong coi thi dẫn đến kết quả thu được không khách quan dẫn đến đánh giá không khách
quan là điều khó tránh khỏi.
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
2
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
Thêm một tình trạng nữa là chống bệnh thành tích của giáo viên để đảm bảo tính
công bằng trong giảng dạy của nhà trường một số trường Ban giám hiệu phân công chấm
thi chéo nhau giữa các môn. Đối với các môn tự nhiên có công thức đáp số hẵn hoi thì
không nói, còn các môn học xã hội, đặc biệt như môn văn, barem không có phân định rõ
ràng mà chỉ chấm ý thì tình trạng chấm chéo sẽ có sự thiên lệch về kết quả của học sinh.
Vì cùng một bài văn, nếu giáo viên trực tiếp giảng dạy chấm khác hơn so với giáo viên
khác. Bởi lẽ tính cách, tâm tư, lời lẽ của mỗi em là khác nhau giáo viên trực tiếp giảng
dạy sẽ am hiểu sâu sắc hơn điều đó nên nó ảnh hưởng ít nhiều.
Theo bản thân tôi nguyên nhân của các tình trang trên là :
Chưa có sự liên kết giữa các giáo viên, giáo viên chưa thật sự quan tâm đến vấn đề
đổi mới kiểm tra đánh giá,
Cách thức phương pháp thực hiện việc kiểm tra đánh giá chưa đồng bộ giữa các môn
học.
Việc chống bệnh thành tích của giáo viên, đảm bảo tính công bằng trong giảng dạy
vô hình chung đã làm cho kết quả kiểm tra đánh giá của học sinh mất thăng bằng.
2. Đối với học sinh
Học sinh ý thức học tập chưa cao, các em chưa thực sự cố gắng trong các tiết học, đa
phần các em chưa xác định được rõ ràng mục tiêu học tập cụ thể, còn học đối phó. Qua
kinh nghiệm giảng dạy của bản thân nhận thấy học sinh đa phần là khi có lịch kiểm tra,
thi cử thì mới chúi mũi vào học, còn bình thường ít khi chịu học. Như vậy sẽ gây tình
trạng học cùng một lúc lượng kiến thức lớn sẽ khó tiếp thu hết được. Học để trang bị tri
thức cho bản thân hướng đến tương lai tươi sáng, chứ không phải học để giành lấy con
điểm cao mà trái lại đầu óc trống rỗng. Một số em có tâm lí “an phận thủ thường”. Học
làm sao có được điểm 5 là được chứ không cần cố gắng nỗ lực hơn nữa. Một số em khác
lại có tư tưởng trông vào “phao”, sách học tốt, sách giải. Các bài tập thầy giao hay bài
tập về nhà có sẵn trong sách giáo khoa không cần phải vắt óc ra làm mà chép bài của bạn
hay chép sách giải. Lợi dụng sự dễ giải của những thầy cô coi thi, kiểm tra hay ngồi cạnh
những bạn học tốt chỉ ra sức coppy là được.
Còn một điều đáng quan tâm nữa là phụ huynh trên địa bàn đa phần là nông dân nên
họ không coi trọng lắm việc học của con em mình. Tư tưởng “ học cho lắm cũng về nhà
cày ruộng” đã ăn sâu vào tiềm thức của họ. Đặc biệt là những gia đình có con một hay
con gái. Hay những gia đình có của ăn của để, họ suy nghĩ không cần phải học cho cao
vì đất đai rộng. Điều đó được chứng minh thông qua những lần khảo sát học sinh trong
trường. Đa số em khi được hỏi “ tại sao em không học nữa?” các em nữ trả lời rằng : “
em muốn học nhưng cha mẹ kêu nghỉ và nói rằng con gái học chi cho nhiều cũng lấy
chồng”. Còn các bạn nam thì bảo là “ nhà không có ai, em là con một nên ở nhà phụ giúp
cha mẹ”…. Gia đình có tác động vô cùng lớn đối với tâm lí muốn học hay không của học
sinh.
III. NỘI DUNG GIẢI PHÁP
1. Một số nguyên tắc khi tiến hành tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá
học sinh THCS
- Xác định phạm vi, mục đích của việc làm.
- Có sự chỉ đạo của BGH thực hiện thống nhất giữa các giáo viên trong trường
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
3
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
- Giáo viên tổ chức và biên soạn đề kiểm tra căn cứ vào “chuẩn kiến thức kĩ năng”. Các
đề dù chẵn hay lẻ phải đảm bảo tính ngang bằng về mặt kiến thức để đảm bảo tính
công bằng, khách quan.
- Giáo viên coi thi hay kiểm tra chéo giữ các môn phải tận tình xem như đó là môn của
mình giảng dạy.
- Giáo viên ra đề phải có barem điểm cụ thể rõ ràng. Nếu là các môn xã hội cần phải
trao đổi với giáo viên chấm chéo.
2. Vai trò, ý nghĩa của việc tăng cường hiệu quả trong công tác kiểm tra đánh giá:
Trong việc đổi mới kiểm tra đánh giá thì việc tăng cường hiệu quả này có vai trò, ý
nghĩa đặc biệt quan trọng:
- Giúp các em ý thức tốt về mục đích, nhiệm vụ học tập của mình để từ đó đưa ra
phương pháp học phù hợp.
- Rèn luyện kĩ năng tự làm bài, tự bản thân nỗ lực phấn đấu hoàn thành mục tiêu mình
đề ra.
- Tạo cho học sinh sự tìm tòi, sáng tạo, rèn luyện trong quá trình làm bài để có cơ hội
hoàn thiện bản thân.
- Cảm thấy tự tin hơn với khả năng của mình, đánh giá đúng được vị trí của bản thân.
Hài lòng với thành quả lao động trí óc của mình.
- Tạo cho học sinh thói quen cạnh tranh lành mạnh lẫn nhau trong lớp, thúc đẫy nhau
cùng tiến bộ, cùng phát triển.
3. Khái quát hình thức tổ chức tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá bằng
các dạng đề kiểm tra:
a. Một số hình thức kiểm tra, đánh giá :
Đối với việc tăng cường hiệu quả trong công tác kiểm tra đánh giá học sinh THCS
đối với bản thân mỗi giáo viên sẽ đưa ra được nhiều các kiểm tra phong phú và đạt kết
quả cao. Tuy nhiên phạm vi của một sáng kiến kinh nghiệm tôi xin nêu ra đây một số
hình thức kiểm tra đánh giá
* Ra đề kiểm tra dưới dạng đề chẵn, lẻ:
Đây là cách ra đề thi hoặc kiểm tra trong cùng một lớp học, tại một thời điểm
nhưng có 2 đề ( một chẵn, một lẻ) có sức tương đương nhau. Với dạng này sẽ tránh được
tình trạng học sinh coppy bài nhau hay trao đổi thông tin trong cùng một bàn học. Vì
trong một tiết kiểm tra hay thi, phần trắc nghiệm một chút lơ là của giáo viên coi thi học
sinh chỉ cần trao đổi thông tin hay nhìn nhau, trong vòng hơn một phút đồng hồ là có thể
chép được tất cả các đáp án. Ở dạng này có thể chi thành hai phân dạng nhỏ
Một là : Hai đề hoàn toàn giống nhau, tuy nhiên phần tự luận ta giữ nguyên còn
phần trắc nghiệm ta xáo trộn thứ tự các đáp án.
Hai là : Hai đề giống nhau về tự luận tuy nhiên trắc nghiệm khác nhau nhưng ở
mức tương đương về mặt kiến thức.
* Kiểm tra việc làm bài tập về nhà của học sinh
Với việc làm này giúp giáo viên đánh giá được trình độ nhận thức của học sinh đối
với bài học. Khả năng làm bài như thế nào, mức độ tới đâu? Bài làm này có phải do
chính học sinh tự làm hay chép của bạn, hay sử dụng sách giải. Trong thực tế hiện nay
những sách học tốt hay sách giải được bán rộng rãi nên việc học sinh sử dụng một cuốn
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
4
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
sách giải là một điều dễ dàng. Bản thân các loại sách đó là không xấu, tuy nhiên học sinh
lạm dụng nó là một điều tai hại cho kiến thức của mình. Như đã nói với kinh nghiệm
giảng dạy của từng giáo viên, để phát hiện được các việc này không phải là một vấn đề
khó. Khi kiểm tra vỡ bài tập chỉ cần hỏi học sinh đó một hay hai câu thì sẽ biết được
chân tướng sự việc.
* Kiểm tra sổ ghi chép của học sinh:
Bất kỳ môn học nào cũng cần phải thực hiện việc làm này. Vì nó giúp giáo viên
đánh giá được tinh thần, thái độ, năng lực của học sinh đối với môn học. Từ các ghi chép
có khoa học hay không? ( đánh giá cách trình bày) giữ gìn sổ cẩn thận như thế nào, chữ
viết ra sao? ( tính tình, thái độ đối với môn học). Vì theo hướng đổi mới dạy và học lấy
học sinh làm trung tâm thì nội dung bài học học sinh không cần phải ghi nhất nhất theo
từng lời, từng chữ của thầy mà chỉ cần ghi ý, nội dung của bài theo lời của mình để đảm
bảo tính dễ nhớ.
* Kiểm tra khả năng thực hành của học sinh
Phương pháp này chỉ áp dụng hạn chế ở một số môn có bài thực hành. Nó giúp
cho giáo viên nắm bắt được khả năng áp dụng tri thức vào thực tiễn của học sinh có hiệu
quả hay không đồng thời rèn luyện khả năng thực hành của học sinh. Trên thực tế có
những học sinh khi học rất tốt làm bài trên giấy rất hay nhưng khi thực hành thì còn lúng
túng, thiếu chính xác… đó là do học sinh ấy thiếu kinh nghiệm thực hành.
* Kết hợp với giáo viên chủ nhiệm quan sát đánh giá học sinh
Đây là một phương pháp vừa giúp giáo viên có thể quan sát đánh giá học sinh vừa
hỗ trợ các phương pháp đã nêu ở trên. Trên thực tế hoạt động 15’ đầu giờ mỗi buổi học,
những ai đã từng làm công tác chủ nhiệm sẽ thấy được phần đa những em có học lực
trung bình, hay không chịu học thì khoảng thời gian này các em chuyên mượn sổ bài tập
của các bạn học sinh khá giỏi chép bài để đối phó với giáo viên bộ môn mà không cần
hỏi bạn bài này làm như thế nào, cũng không cần hiểu được bài này ra sao. Dần dần tạo
thói ỷ lại và thụ động của học sinh.
b. Các bước tổ chức tiến hành kiểm tra đánh giá:
Tùy theo từng hình thức kiểm tra đánh giá mà ta có các bước thực hiện khác nhau
để đạt hiệu quả tối ưu nhất. Tuy nhiên tựu chung lại có những bước cụ thể sau :
1. Xác định nội dung và yêu cầu khi kiểm tra đánh giá
2. Lựa chọn hình thức kiểm tra đánh giá
3. Sự chuẩn bị của giáo viên
4. Tiến hành kiểm tra đánh giá
Trong những năm học qua tôi đã thiết kế và mạnh dạn áp dụng các hình thức nâng
cao hiệu quả trong kiểm tra đánh giá thực nghiệm ở trường. kết quả đạt được là
khả quan. Do giới hạn của một sáng kiến kinh nghiệm nên tôi chỉ đưa ra một số
hình thức nâng cao hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS.
4. Các hình thức nâng cao hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS.
* Ra đề kiểm tra dưới dạng đề chẵn, lẻ
Có thể áp dụng trong tất cả các tiết kiểm tra 15’, kiểm tra một tiết, thậm chí kiểm
tra học kì đối với tất cả các môn học.
Ví dụ : Khi kiểm tra HKII môn Lịch sử lớp 8 ta có thể ra 2 đề như sau :
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
5
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
* ĐỀ 01
A.Trắc nghiệm: (3 điểm)
Khoanh tròn chữ cái đầu câu đáp án đúng trong các câu từ 14 ,(1,0 điểm ,mỗi ý
đúng 0,25 điểm)
Câu 1: Tại sao các nhà yêu nước ở Việt Nam thời bấy giờ muốn noi theo con đường
cứu nước của Nhật Bản?
a. Vì: Nhật đã trở thành cường quốc trên thế giới.
b. Vì: Nhật trở thành nước tư bản chủ nghĩa đầu tiên ở châu Á
c. Vì: sau cải cách theo hướng tư bản chủ nghĩa Nhật Bản giàu mạnh lên và thoát khỏi sự
xâm lược của các nước phương Tây.
d. Nhật Bản gần Việt Nam
Câu 2: Ý nào nói đúng về nội dung Hiệp ước Hác-măng?
a. Triều đình Huế thừa nhận quyền bảo hộ của Pháp ở Bắc kỳ và Trung kỳ.
b. Việt Nam trở thành xứ bảo hộ của Pháp.
c. Pháp trả 3 tỉnh miền Tây Nam bộ cho triều đình Huế.
d. Nhà Nguyễn thừa nhân quyền bảo hộ của Pháp ở Việt Nam
Câu 3: Đến cuối Thế Kỷ XIX –đầu thế kỷ XX ở xã hội Việt Nam có:
a. 2 giai cấp và 1 tầng lớp.
b. 1 giai cấp và 3 tầng lớp.
c. 4 giai cấp và 3 tầng lớp
d. 3 giai cấp và 2 tầng lớp.
Câu 4: Sau khi chiếm được toàn bộ lãnh thổ ,thực dân Pháp đã chia Việt Nam
thành :
a. 2 Kì
b. 3 Kì
c. 4 Kì
d. 5 Kì
Câu 5: Điền các từ thích hợp vào (……….) để hoàn chỉnh nội dung câu sau : (1,0
điểm,mỗi ý đúng 0,25 điểm)
Giữa năm ……….(1), tại cảng …………………(2), ……………………(3), xuống
làm phụ bếp cho tàu Đô đốc La-tu-sơ Tơ-rê-vin .Một tàu buôn của Pháp ,cuộc hành trình
của Người kéo dài 6 năm ,qua nhiều nước ở …………………………….(4).
Câu 6: Nối ý cột A phù hợp với ý cột B.(1,0 điểm,mỗi ý đúng 0,25 điểm)
Cột A Cột B
1.Nguyễn Thiện Thuật a.Khởi nghĩa Ba Đình
2.Phạm Bành b.Khởi nghĩa Bãi Sậy
3.Phan Đình Phùng c.Khởi nghĩa Yên Thế
4.Hoàng Hoa Thám d.Khởi nghĩa Hương Khê
5.Phan Chu Trinh
B. Tự luận: (7 điểm)
Câu 1:1,5 điểm
Tại sao triều đình nhà Nguyễn kí với Pháp hiệp ước giáp Tuất? nêu nội dung và
nhận xét hiệp ước đó.
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
6
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
Câu 2: 2,5 điểm
Trình bày những tác động của chính sách khai thác thuộc địa lần thứ I của thực
dân Pháp (1897-1914) đối với xã hội Việt Nam. Em có nhận xét gì về tác động đó?
Câu 3: 3 điểm
Lập bảng thống kê các sự kiện về quá trình xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp
(1858- 1883).
*. ĐỀ 02:
A.Trắc nghiệm: (3 điểm)
Khoanh tròn chữ cái đầu câu đấp án đúng trong các câu từ 14 ,(1,0 điểm ,mỗi ý
đúng 0,25 điểm)
Câu 1: Ý nào nói đúng về nội dung Hiệp ước Hác-măng?
a. Việt Nam trở thành xứ bảo hộ của Pháp.
b. Triều đình Huế thừa nhận quyền bảo hộ của Pháp ở Bắc kỳ và Trung kỳ.
c. Pháp trả 3 tỉnh miền Tây Nam bộ cho triều đình Huế.
d. Nhà Nguyễn thừa nhân quyền bảo hộ của Pháp ở Việt Nam
Câu 2: Tại sao các nhà yêu nước ở Việt Nam thời bấy giờ muốn noi theo con đường
cứu nước của Nhật Bản?
a. Vì: Nhật đã trở thành cường quốc trên thế giới.
b. Vì: Nhật trở thành nước tư bản chủ nghĩa đầu tiên ở châu Á
c. Nhật Bản gần Việt Nam
d. Vì: sau cải cách theo hướng tư bản chủ nghĩa Nhật Bản giàu mạnh lên và thoát khỏi sự
xâm lược của các nước phương Tây.
Câu 3: Sau khi chiếm được toàn bộ lãnh thổ ,thực dân Pháp đã chia Việt Nam
thành :
a. 2 Kì b. 3 Kì c. 4 Kì d. 5 Kì
Câu 4: Đến cuối Thế Kỷ XIX –đầu thế kỷ XX ở xã hội Việt Nam có:
a. 2 giai cấp và 1 tầng lớp.
b. 1 giai cấp và 3 tầng lớp.
c. 3 giai cấp và 2 tầng lớp.
d. 4 giai cấp và 3 tầng lớp
Câu 5: Điền các từ thích hợp vào (……….) để hoàn chỉnh nội dung câu sau : (1,0
điểm,mỗi ý đúng 0,25 điểm)
Giữa năm ……….(1), tại cảng …………………(2), ……………………(3), xuống
làm phụ bếp cho tàu Đô đốc La-tu-sơ Tơ-rê-vin .Một tàu buôn của Pháp ,cuộc hành trình
của Người kéo dài 6 năm ,qua nhiều nước ở …………………………….(4).
Câu 6: Nối ý cột A phù hợp với ý cột B.(1,0 điểm,mỗi ý đúng 0,25 điểm)
Cột A Nối Cột B
1. Phan Đình Phùng a.Khởi nghĩa Ba Đình
2. Nguyễn Thiện Thuật b.Khởi nghĩa Bãi Sậy
3. Hoàng Hoa Thám c.Khởi nghĩa Yên Thế
4. Phạm Bành d.Khởi nghĩa Hương Khê
5.Phan Chu Trinh
B. Tự luận: (7 điểm)
Câu 1:1,5 điểm
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
7
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
Tại sao triều đình nhà Nguyễn kí với Pháp hiệp ước giáp Tuất? nêu nội dung và
nhận xét hiệp ước đó.
Câu 2: 2,5 điểm
Trình bày những tác động của chính sách khai thác thuộc địa lần thứ I của thực
dân Pháp (1897-1914) đối với xã hội Việt Nam. Em có nhận xét gì về tác động đó?
Câu 3: 3 điểm
Lập bảng thống kê các sự kiện về quá trình xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp
(1858- 1883).
**.ĐÁP ÁN ĐỀ 01
Câu 1 2 3 4
A X
B X
C X
D X
Câu 5: (1)1911, (2) Nhà Rồng (Sài Gòn), (3) Nguyễn Tất Thành, (4) Châu Phi ,châu
Mĩ và châu Âu .
Câu 6 : 1- b; 2 – a; 3- d; 4 – c.
B.Tự luận:7 điểm
Câu 1: 1.5đ
Vì triều đình nhà Nguyễn Bạc nhược chỉ nghĩ đến lợi ích của dòng tộc mà không
nghĩa đến vận mệnh của đất nước. sợ nếu cùng nhân dân đấu tranh không thắng lợi sẽ
dẫn đến hậu quả tai hại, với vai trò là lá cờ đầu trong phong trào đấu tranh nhưng triều
Nguyễn có cái nhìn quá thiển cận.
Nội dung: Pháp rút khỏi Bắc kì theo đó triều đình thừa nhận sáu tỉnh Nam kì hoàn
toàn thuộc Pháp.
Hiệp ước giáp Tuất đã làm mất đi một phần chủ quyền lãnh thổ, ngoại giao và thương
mại cuat Việt Nam.
Câu 2: 2,5 điểm
Những chuyển biến của xã hội Việt Nam
a. các vùng nông thôn 1đ
-Giai cấp phong kiến ngày càng đông : + Đa số là tay saicủa Pháp
+ Một bộ phận nhỏ có tinh thần yêu nước
-Giai cấp nông dân: Cực khổ : +bị bần cùng hoá
+bị mất ruộng đất phân hoá tá điền, tha phương, trở thành công nhân
Căm ghét Pháp và tay sai
b. Đô thị phát triển sự xuất hiện các giai cấp, tầng lớp mới 1đ
-Đô thị ngày càng nhiều
-Tầng lớp Tư sản ra đời ít,yếu,bị chèn ép,có tính hai mặt
-Tầng lớp tiểu tư sản cuộc sống bắp bênh,có ý thức dan tộc tích cực tham gia phong trào
yêu nước
-Giai cấp công nhân ngày càng đông,lao động tập trung,có ý thức cách mạng cao
c. Xu hướng mới trong cuộc vận động giải phóng dân tộc 0.5đ
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
8
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
-Trong lúc xã hội Việt Nam phân hoá giai cấp sâu sắcthì luồng tư tưởng dan chủ TS tràn
vào VN
các nhà yêu nước đón nhận ra đi tìm đường cứu nước mới
Câu 3: 3 điểm
Thời gian (1,5 đ) Qúa trình Pháp xâm lược Việt Nam (1,5 đ )
1/9/1858 Pháp đánh vào Đà Nẵng.
2/1859 Pháp kéo vào Gia Định .
2/1862 Pháp chiếm Gia Định ,Định Tường ,Biên Hòa .
6/1867 Pháp chiếm 3 : Vĩnh Long ,An Giang,Hà Tiên.
20/11/1873 Pháp đánh Bắc Kì lần thứ I .
1882 Pháp đánh Bắc Kì lần thứ II.
18/8/1883 Pháp đánh Huế ,buộc triều đình kí điề ước Hắc
Măng ,Pa-tơ-nốt công nhận sự bảo hộ của Pháp.
**.ĐÁP ÁN ĐỀ 02:
Câu 1 2 3 4
A
B X X
C X
D X
Câu 5: (1)1911, (2) Nhà Rồng (Sài Gòn), (3) Nguyễn Tất Thành, (4) Châu Phi ,châu
Mĩ và châu Âu .
Câu 6 : 1- d; 2 – b; 3- c; 4 – a.
B.Tự luận:7 điểm ( giống đáp án đề chẵn)
Cách thức tiến hành : Khi chuẩn bị đề xong ta lên lớp đánh số thứ tự (01,02) theo
tuần hoàn sao cho thỏa mãn điều kiện hai học sinh cùng bàn không chung đề, tương tự
hai học sinh cùng dãy giữa bàn trên và bàn dưới không chung đề. Như vậy học sinh khó
có thể trao đổi hay coppy bài nhau. Kết hợp với quá trình theo dõi giám sát nghiêm túc
của giáo viên dần dần sẽ tạo được hiệu quả tích cực cho học sinh. Để có được điểm tốt
không cách nào bằng việc “tự thân vận động”
Lưu Ý: Ở dạng này ta có thể ra đề mà phần trắc nghiệm của hai đề khác nhau nhưng cần
phải có sự ngang sức giữa chúng. Bên cạnh đó khi chấm bài cần lưu ý ghi những ưu
khuyết của học sinh để có nhận xét đúng, sát và kịp thời tạo tác dụng tích cực sau này.
Tác dụng : Hình thành thói quen tự học.
* Kiểm tra việc làm bài tập về nhà của học sinh
Hoạt động này có thể áp dụng đối với tất cả các môn học và ở tất cả các lớp của
bậc học THCS.
Các thức tiến hành : Trong quá trình giảng dạy, giáo viên quản lí phần tự học ở nhà
của học sinh bằng những bài tập có sãn trong SGK hay giáo đưa ra cho học sinh về nhà
làm. Trong khi kiểm tra bài cũ, ngoài việc đặt câu hỏi kiểm tra lí thuyết. Giáo viên cần
yêu cầu học sinh nộp sổ bài tập để mình kiểm tra, hoặc yêu cầu học sinh làm một bài tập.
Trong quá trình đó giáo viên đặt những câu hỏi nghiệp vụ để xác định mức độ tiếp thu
bài của học sinh đó để có hướng giáo dục về sau thật hoàn thiện.
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
9
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
Ví dụ: Khi dạy bài ôn tập chương II toán 7. SGK có bài tập 48 trang 76 có ghi :
“Một tấn nước biển chứa 25kg muối. Hỏi 250g nước biển đó chứa bao nhiêu gam muối?”
Học sinh giải trong vỡ bài tập : đáp án là 6.25g. khi đó giáo viên có thể đặt thêm
câu hỏi phụ là em làm bằng các nào? Nếu học sinh trình bày được : áp dụng quy tắc đại
lượng tỉ lệ thuận, tỉ lệ nghịch
Ta có: (25kg*250g)/1000kg = 6.25g.
Như vậy giáo viên có thể kết luận học sinh hiểu bài.
Khi học sinh không đưa ra được cách làm thì giáo viên có thể kết luận học sinh
chưa hiểu bài. Cho dù kết quả trong vỡ bài tập là đúng đi nữa.
Lưu Ý : Quá trình này không được mất nhiều thời gian ( cụ thể tối đa là 5 phút/ tiết dạy).
Khi kiểm tra phải ghi nhận xét và nội dung yêu cầu học sinh thực hiện sau khi kiểm tra.
Có thể sử dụng viết đỏ để ghi.
Ví dụ :
Tác dụng : Hình thành thói quen tự học, kĩ năng ghi sổ, trình bày, làm bài tập, hứng thú
hơn với môn học
* Kiểm tra sổ ghi chép của học sinh:
Tương tự, hoạt động này có thể áp dụng đối với tất cả các môn học và ở tất cả các
lớp của bậc học THCS.
Cách thức tiến hành : Có thể kiểm tra cùng thời điểm với kiểm tra bài cũ hay thu sổ
về nhà chấm lấy “điểm miệng”.
Khi kiểm tra bài cũ, trong thời gian học sinh trả bài giáo viên tranh thủ xem qua sổ
ghi chép của học sinh. Sau đó đưa ra nhận xét và cho điểm tương tự như phương pháp “
Kiểm tra việc làm bài tập về nhà của học sinh” tuy nhiên phần cho điểm cần kết hợp
với câu trả lời của học sinh.
Ví dụ:
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
10
Xem : 20/9/2012
Làm bài tập chưa đầy đủ
Chữ viết còn cẩu thả
Cần rèn luyện thêm cách trình bày
4 điểm GVBM
(kí tên)
Xem : 15/10/2012
Làm bài đầy đủ, tốt
Trình bày khoa học
Cần phát huy
8 điểm GVBM
(kí tên)
Xem : 17/10/2012
Sổ sạch sẽ, trình bày đẹp
Ghi chép khoa học, cẩn thận đầy
đủ nội dung, sáng tạo
Tiếp tục phát huy
8 điểm GVBM
(kí tên)
Xem : 21/10/2012
Chữ xấu, trình bày chưa khoa học
Ghi chép còn thụ động
Cần rèn luyện chữ viết và trình
bày
4 điểm GVBM
(kí tên)
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
Lưu Ý : Đầu năm học giáo viên cần cho học sinh biết được một số yêu cầu khi học bộ
môn mình. Trong đó không loại trừ khả năng học sinh cần phải ghi chép bài đầy đủ, giữ
gìn sổ cẩn thận, sạch đẹp, ghi chép khoa học. Khi lên kiểm tra bài cũ phải nộp sổ ghi
chép và sổ soạn (nếu có)
* Kiểm tra khả năng thực hành của học sinh
Hoạt động này chỉ áp dụng được một số tiết thực hành tuy nhiên nó rất quan trọng.
Cách thức tiến hành : Trong giờ thực hành khi hướng dẫn lí thuyết đồng thời làm
mẫu xong. Giáo viên quan sát khả năng thực hành của từng em một. Trong trường hợp
này giáo viên cần sự hỗ trợ của một số em có khả năng thực hành tốt trong lớp để kiềm
cặp và giúp đỡ các em có khả năng thực hành yếu hơn. Bên cạnh đó giờ thực hành đòi
hỏi học sinh cần phải có một số kĩ năng để giúp quá trình thực hành diễn ra một cách
thuận tiện hơn. Như một số kĩ năng : thu thập kết quả, lắp ghép, quan sát … trong quá
trình giảng dạy tiết thực hành giáo viên từng bước hình thành các kĩ năng nói trên cho
học sinh.
Ví dụ : Bài thực hành đo góc – Toán lớp 6. Sau khi giáo viên hướng dẫn học sinh
cách lắp cọc tiêu, cách ngắm trên giác kế đồng thời giáo viên làm mẫu. Sau đó giáo viên
phân lớp ra nhiều nhóm nhỏ, cử nhóm trưởng (phải là những em có năng lực tốt) hướng
dẫn các bạn trong nhóm tiến hành thực hành đo góc. Trong quá trình thực hành giáo viên
quán xuyến bao quát lớp học để kịp thời chỉnh sửa bổ sung cho các em hoàn thành nhiệm
vụ. Trong tiết dạy này giáo viên hình thành cho học sinh kĩ năng đo góc đồng thời hình
thành các kĩ năng cơ bản trong mọt tiết thực hành như : Kĩ năng quan sát, kĩ năng nghe,
kĩ năng thu thập kết quả, kĩ năng sử dụng các thiết bị, kĩ năng viết báo cáo…. Trải qua
những tiết thực hành với sự quán xuyến lớp học giáo viên sẽ nắm bắt được tình hình, khả
năng thực hành của từng em học sinh từ đó có biện pháp giáo dục đặc thù cho từng cá
nhân để đem lại hiệu quả cao nhất.
* Kết hợp với giáo viên chủ nhiệm quan sát đánh giá học sinh
Hoạt động này cần thực hiện thường xuyên lâu dài, bền bỉ thì mới có hiệu quả tích
cực.
Cách thức tiến hành : thực hiện thường xuyên trong 15’ đầu giờ các ngày sinh
hoạt. Hoạt động này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên chủ nhiệm với giáo viên
bộ môn. Tuyên truyền cho học sinh biết được tầm quan trọng của việc tự học, học để tích
lũy kiến thức cho cuộc sống sau này. Chứ không phải là học đối phó, học lấy điểm ( xem
bài bạn hay chép sách giải). Đồng thời tuyên truyền cho các em phải biết trân trọng sự
hiểu biết của mình. Không được tùy tiện để người khác bóc lột chất xám ( thành quả lao
động tích cực của mình). Nói ở đây để các em thấy được rằng hành động đó của mình
không phải là sự ích kỷ, mà là một việc làm tốt giúp bạn mình cải thiện việc học tập.
Ví dụ : Khi gíao viên giao bài tập về nhà cho cả lớp làm, bạn A và bạn B ngồi
chung bàn, bạn A học khá bạn B lười học. nhưng bạn B ỷ lại có bạn A lúc nào về nhà
cũng làm bài tập đầy đủ nên mình không cần làm bài mà chỉ đợi bạn A tới trường mượn
sổ chép lại. Như thế vô tình bạn A tiếp tay cho bạn B ngày càng lười học, đồng thời
thành quả lao động cật lực của mình đem cho không người khác huống hồ thành quả đó
đem lại tai hại cho người nhận.
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
11
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
Khi làm tốt được việc tuyên truyền này thì sẽ tạo được sự khác biệt lớn trong việc
học của các em.
Thứ nhất những học sinh như bạn B không còn cách nào khác hơn là phải tự thân
vận động.
Thứ hai thành tích ảo trong học tập sẽ không còn. Vì kết quả làm bài của các em
đều là tự bản thân mình phấn đấu.
Thứ ba những học sinh như bạn A sẽ cảm thấy tâm lí thoải mái hơn trong việc đối
sử với bạn bè, vì dù muốn dù không thì khi đưa bài cho bạn chép như thế mặc dù không
nói ra nhưng trong lòng vẫn khó chịu nhưng vì tình cảm bạn bè nên cho qua. Nhưng lần
này có sự can thiệp của giáo viên bô môn và giáo viên chủ nhiệm thì tình hình sé khác.
IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Nhìn chung tình hình học tập của học sinh khi chưa áp dụng các biện pháp tăng
cường hiệu quả công tác kiểm tra đánh giá nói trên còn nhiều điều bất cập : tình trạng
lười học vẫn còn xảy ra nhiều, nạn chép sách giải, chép bài của bạn còn khá phổ biến dẫn
đến tình trạng kết quả học tập của học sinh còn thấp thậm chí sa sút, mặt khác gây khó
khăn cho giáo viên: Đó là sự băn khoăn, trăn trở tìm cách khắc phục tình trạng nói trên.
Thông qua quá trình vận dụng các biện pháp tăng cường công tác kiểm tra đánh
giá thì kết quả học tập của học sinh nâng cao rõ rệt.
Cụ thể : thông qua bảng thống kê tình hình học tập của học sinh lớp 9 năm học
2011 – 2012 trước khi áp dụng các phương pháp tăng cường công tác kiểm tra đánh giá
như sau:
LỚP SĨ SỐ Giỏi Khá TB Yếu
9 28 em 0 7 em 17 em 4 em
0 25% 60.71% 14.29%
Bảng thống kê tình hình học tập của học sinh lớp 9 năm học 2011 – 2012 sau khi
áp dụng các phương pháp tăng cường công tác kiểm tra đánh giá như sau :
LỚP SĨ SỐ Giỏi Khá TB Yếu
9 28 em 2 9 em 17 em 0
7.14% 32.15% 60.71% 0
Với những kết quả khả quan như vậy tôi tin rằng năm học 2012 – 2013 thành tích
học tập của học sinh còn tiến xa hơn nữa.
C. KẾT LUẬN VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Thành tích học tập của học sinh được nâng cao là một điều mà tất cả giáo viên ai
cũng mong muốn, vui mừng khi có được nó, đồng thời nó là nguồn động viện, động lực
thúc đẩy giáo viên càng yêu nghề hơn.
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
12
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
Nhất là trong giai đoạn hiện nay khi cả nước đang thực hiện chương trình đổi mới
phương pháp dạy học.
Từ thực tế trên chúng tôi thấy để có thể thực hiện tốt công tác đổi mới kiểm tra
đánh giá theo yêu cầu đổi mới hiện nay giáo viên cần lưu ý những vấn đề sau:
- Tham mưu với Ban Giám Hiệu đồng thời đề xuất ý kiến để có một kế hoạch phối hợp
giữa các giáo viên bộ môn và giáo viên chủ nhiệm cho thật tốt.
- Lên kế hoạch ngay từ đầu năm, sau đó trình bày trong buổi họp tổ để các thành viên
trong buổi họp nắm tinh thần đồng thời đóng góp ý kiến để cho kế hoạch hoàn thiện
hơn.
- Tìm hiểu các tư liệu nắm bắt tâm lí lứa tuổi sinh THCS, để có thể xử lí tình huống
đồng thời đưa ra các biện pháp đổi mới đánh giá phù hợp với từng đối tượng học
sinh.
- Trong kế hoạch của bản thân tham mưu với BGH nhà trường phải có ít nhất một
buổi/1 tuần để thảo luận, trao đổi giữa các giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn
để tìm cách xử lí và bàn bạc phương hướng trong thời gian tới khi có vấn đề phát
sinh. Vì tâm lí học sinh THCS rất đa dạng và phức tạp, hơn nưa mỗi năm học sẽ có sự
khác nhau về đối tượng học sinh, sự đặc thù của hoạt động nên những vấn đề phát
sinh là không thể tránh khỏi. Bên cạnh đó phương pháp “kết hợp với GVCN để đánh
giá quan sát” đòi hỏi việc làm này rất cao.
- Khi áp dụng các loại đề thi chẵn – lẻ cần phải có ngân hàng đề thi để tránh việc mất
thời gian và mệt mỏi cho giáo viên khi soạn đề thi.
- Riêng đối với phương pháp “kiểm tra sổ ghi chép của học sinh” giáo viên cần đặt ra
yêu cầu ngay từ năm học những việc mà GVBM muốn học sinh làm để tiện việc kiểm
tra đồng thời học sinh khỏi phải bở ngỡ khi giáo viên tiến hành.
- Lập sổ cá nhân theo dõi sự tiến bộ của từng em trong quá trình thực hiện.
- Đóng vai trò là giáo viên chủ nhiệm cần bám sát tình hình học tập, hoàn cảnh gia
đình, khả năng phấn đấu của học sinh trong quá trình học tập để từ đó có biện pháp
giáo dục cho tốt.
Trên đây là một vài kinh nghiệm mà chúng tôi rút ra được qua việc “Tăng cường
hiệu quả trong công tác đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh THCS” Do nhiều yếu tố
khách quan và chủ quan (điều kiện thời gian và năng lực, sức khỏe, tuổi tác , mặt bằng
nhận thức của học sinh nên đề tài này chắc chắn còn nhiều khiếm khuyết.
Nhưng dù sao chăng nữa thì với đề tài này quả là cả một quá trình mà cá nhân tôi đã
nổ lực cố gắng để góp phần đổi mới phương pháp giảng dạy học nhằm hạn chế bớt
những tồn tại trong dạy- học.
Rất mong được sự xem xét , góp ý của các đồng nghiệp để chúng tôi có thêm nhiều
kinh nghiệm trong giảng dạy.
Xin chân thành cảm ơn!
Tân Thuận, ngày 10 tháng 12 năm 2012
Người viết
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
13
SKKN Tăng cường hiệu quả trong kiểm tra đánh giá học sinh THCS
Cao Hoàng Quân
GV thực hiện : Cao Hoàng Quân trường THCS Tân Thuận
14