Xây dựng phần mềm quản lý ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm tuyển sinh đại học

KHOA CNTT – H KHTN




LI CÁM N
Chúng em xin chân thành cm n Khoa Công Ngh Thông Tin, trng i Hc
Khoa Hc T Nhiên, TpHCM đã to điu kin tt cho chúng em thc hin đ tài tt
nghip này.
Chúng em xin chân thành cm n Thy  Hoàng Cng đã tn tình hng dn, ch
bo chúng em trong sut thi gian thc hin đ tài.
Chúng em xin chân thành cm n quý Thy Cô trong Khoa đã tn tình ging dy,
trang b cho chúng em nhng kin thc quí báu trong nhng nm hc va qua.
Chúng con xin gi lòng bit n sâu sc đn ba, m, và gia đình đã nuôi dng, giáo
dc chúng con thành ngi.
Chúng em xin chân thành các anh ch em và bn bè đã ng h, giúp đ và đng viên
trong nhng lúc khó khn cng nh trong sut thi gian hc tp và nghiên cu.c
bit chúng em xin chân thành cm n anh Tô Hiu Tho thuc công ty Global
CyberSoft đã giúp chúng em thc hin đ tài này. Nh anh mà chúng em có th
nhanh chóng hiu đc công ngh H323 đang đc s dng rng rãi hin nay.
Mc dù chúng em đã c gng hoàn thành lun vn trong phm vi và kh nng cho
phép, nhng chc chn s không tránh khi nhng thiu sót, kính mong s cm thông
và tn tình ch bo ca quý Thy Cô và các bn.
Nhóm thc hin
Nguyn Minh Trí & Nguyn Thanh Tun
i

KHOA CNTT – H KHTN




LI NÓI U
Trong thi đi ngày này, công ngh thông tin đóng vài trò quan trng hu nh trong
tt c các lnh vc. Do vy con ngi phi không ngng hc tp đ m mang, trao
di kin thc. Nu không b sung kin thc chúng ta s b tt hu trong thi đi
thông tin phát trin mt cách nhanh chóng nh hin nay. Nht là khi internet xut
hin, nhu cu trao đi thông tin ngày càng cao, nhu cu hc hi kin thc không ch
gói gn trong nhà trng, hoc trong lp hc., gi đây vi máy vi tính cùng vi
mng internet, chúng ta có th tham gia vào các lp hc đc m trc tuyn, tham
gia phát biu trong lp hc. Bây gi cng có nhng trang web h tr vic hc trc
tuyn nhng giá thành mc, có khi không h tr ngi hc tp tham gia trc tip vào
lp hc. Các bài ging đc thit k trc và đc đa lên mng đ cho ngi hc
chép v hc hoc hc trc tip trên trang web đó.
Trong nhng nm trc đây, các dch v truyn thông đa phng tin đu rt khó
thc hin bi ít có s h tr v phn cng, đc bit bng thông chính là điu khó
khn nht trong vic truyn tín hiu âm thanh, và hình nh. Tuy nhiên, vi k thut
phát trin hin nay, các tín hiu âm thanh và hình nh có th đc nén li mt cách
d dàng, tit kim đc bng thông. Do vy, chúng em chn đ tài “ Nghiên cu và
xây dng h thng phn mm h tr vic dy hc trc tuyn trên mng
internet/intranet ” nhm xây dng lên mt h thng đào to t xa, có h tr âm thanh
và hình nh đ giúp cho giáo viên có th giáo tip trc tip vi sinh viên.
ii

KHOA CNTT – H KHTN




Ni dung ca lun vn đc trình bày trong 9 chng :

Chng 1 : Tng Quan : Gii thiu s lc v dy hc trc tuyn và nêu lên mc
tiêu ca đ tài
Chng 2 : Tìm hiu chun H323 và các u đim ca chun H323
Chng 3 :Cu hình mng theo chun H323 và các giao thc đc s dng trong
chun H323
Chng 4 : Nghiên cu cách thc thit lp cuc gi thông qua mng H323
Chng 5 : Nghiên cu các kh nng ca chun H323, các chun nén âm thanh,
hình nh, các ng dng ca chun H323 trong vic xây dng hi ngh và các dch v
đin thoi thông qua IP
Chng 6 : Gii thiu v h thng Student h tr trong vic dy hc trc tuyn
Chng 7 : Phân tích : trình bày bc phân tích trong xây dng h thng
Chng 8 : Thit k và cài đt : Trình bày bc thit k và cài đt h thng
Chng 9 : Tng kt : đánh giá h thng và nêu nhng bc phát trin trong tng
lai ca h thng


iii



KHOA CNTT – H KHTN

MC LC

LI CÁM N i
LI NÓI U ii
DANH SÁCH HÌNH vii
DANH SÁCH BNG xi
Chng 1 : Tng quan 1
1.1 Tng quan 1
1.2 Mc tiêu ca đ tài : 1
Chng 2 : Tìm hiu chun H323 2
2.1 Gii thiu chun H323: 2
2.2 Các u đim ca chun H323: 2
2.2.1 Cung cp các b mã hoá đã đc chun hoá : 2
2.2.2 Tính tng thích cao : 2
2.2.3 c lp h thng mng : 3
2.2.4 c lp vi ng dng và h điu hành : 3
2.2.5 H tr đa đim : 3
2.2.6 Qun lý bng thông : 3
2.2.7 H tr kh nng qun bá thông tin : 3
2.2.8 Linh hot : 3
2.2.9 Kh nng hi ngh liên mng : 3
Chng 3 : Cu hình mng theo chun H323 4
3.1 Terminal : 4
3.2 Gateway : 6
3.3 Gatekeeper : 8
3.4 MCU (Multipoint Control Unit): 10
3.5 Các giao thc s dng trong H323 : 11
3.5.1 Giao thc H225 RAS ( Registration/Admission/Status) : 11

3.5.2 Giao thc báo hiu cuc gi H225 : 12
3.5.3 Giao thc điu khin cuc gi H245 : 13
3.5.4 Giao thc RTP (Real-time Transport Protocol) : 14
3.5.5 Giao thc RTCP (Real-time Transport Control Protocol): 17
3.6 Mã hóa/gii mã (CODEC) tín hiu Audio : 17
3.7 Mã hoá/gii mã (CODEC)tín hiu Video : 18
3.8 Data channel (Kênh d liu): 19
Chng 4 Thit lp cuc gi thông qua mng H323 20
4.1 Các th tc thc hin trên kênh H225 RAS : 20
4.1.1 Tìm gatekeeper : 20
4.1.2 Th tc đng ký vi gatekeeper : 21
4.1.3 nh v đim cui : 23
4.1.4 Các th tc khác : 24
4.2 Thit lp cuc gi gia hai đim cui qua mng H323 : 24
4.2.1 nh tuyn kênh điu khin và báo hiu : 25
4.2.2 Quá trình thit lp cuc gi qua mng H323 : 27
Chng 5 : Các kh nng ca chun H323 và ng dng 49
5.1 Chun nén âm thanh : 50
iv



KHOA CNTT – H KHTN




5.1.1 Chun nén âm thanh G711: 50
5.1.2 Chun nén âm thanh G723 : 50
5.1.3 Chun nén âm thanh G729 : 50

5.2 Chun nén hình nh : 51
5.2.1 Chun nén hình nh H261 : 51
5.2.2 Chun nén hình nh H263: 51
5.3 Chun T120 : 51
5.3.1 Gii thiu : 51
5.3.2 Các u đim ca T120 : 52
5.4 Phát trin dch v đin thoi thông qua IP (VoIP): 53
5.4.1 Gii thiu : 53
5.4.2 Các ng dng ca đin thoi IP : 54
5.4.3 Các u đim ca VoIP : 55
5.5 Xây dng hi ngh đa truyn thông: 56
5.5.1 Hi ngh đa đim tp trung (Centralized multipoint conference): 56
5.5.2 Hi ngh đa đim phân tán (Decentralized multipoint conference): 57
5.5.3 Hi ngh đa đim phân tán tp trung kt hp: 58
5.6 B th vin OpenH323: 59
5.6.1 Gii thiu : 59
5.6.2 Cu trúc phân lp ca th viên OpenH323 : 59
5.6.3 Din gii ý ngha mt s lp : 63
Chng 6 : Student - H thng h tr hc t xa : 64
6.1 Gii thiu : 64
6.2 i tng s dng h thng: 65
6.3 Các chc nng : 66
6.3.1 Chc nng dàng cho Admin : 66
6.3.2 Chc nng dành cho giáo viên : 67
6.3.3 Chc nng dành cho sinh viên : 69
Chng 7 : Phân tích 70
7.1 Mô hình Use case : 70
7.2 Danh sách các Actor : 70
7.3 Danh sách các Use-case: 71
7.4 c t các use-case chính : 73

7.4.1 c t use-case “KetNoi”: 73
7.4.2 c t use-case “DangNhap” : 74
7.4.3 c t use-case “ThayDoiThongTinCaNhan” : 75
7.4.4 c t use-case “DangKy” : 76
7.4.5 c t use-case “QuanLyLop” : 77
7.4.6 c t use-case “QuanLyTextChat” : 79
7.4.7 c t use-case “QuanLyHinhAnh” : 80
7.4.8 c t use-case “QuanLyAmThanh” : 81
7.4.9 c t use-case “QuanLyThanhVien” : 82
7.4.10 c t use-case “TaoLopHoc” : 84
7.4.11 c t use-case “ThayDoiChuLop” : 85
7.4.12 c t use-case “QuanLyDSNguoiDung” : 86
7.4.13 c t use-case “ThayDoiQuyenNguoiDung” : 87
7.4.14 c t use-case “TruyenAmThanh” : 88
v



KHOA CNTT – H KHTN




7.5 Phân tích kin trúc h thng : 88
7.6 Phân tích các use-case chính : 90
7.6.1 Phân tích Use case “KetNoi”: 90
7.6.2 Phân tích Use case “DangNhap”: 91
7.6.3 Phân tích Use case “DangKy”: 92
7.6.4 Phân tích Use case “QuanLyLopHoc”: 93
7.6.5 Phân tích Use case “QuanLyThanhVien”: 95

7.6.6 Phân tích Use case “TaoLopHoc”: 97
7.6.7 Phân tích Use case “ThayDoiChuLop”: 98
7.6.8 Phân tích Use case “ThayDoiQuyenNguoiDung”: 99
7.6.9 Phân tích Use case “TruyenAmThanh”: 100
Chng 8 : Thit k và cài đt 101
8.1 Lc đ trin khai ca h thng : 101
8.1.1 Các node và chc nng ca các node 101
8.1.2 Trin khai h thng : 101
8.2 Thit k d liu : 102
8.2.1 S đ lp : 102
8.2.2 Thit k bng lu thông tin ca lp hc : 102
8.2.3 Thit k bng lu thông tin ngi s dng : 103
8.3 Thit k giao din : 104
8.3.1 Thit k màn hình chính : 104
8.3.2 Thit k màn hình đng nhp : 109
8.3.3 Thit k màn hình hin th danh sách lp : 110
8.3.4 Thit k màn hình to lp hc mi : 112
8.3.5 Thit k màn hình xoá mt lp : 113
8.3.6 Thit k màn hình thay đi mt khu : 114
8.3.7 Thit k màn hình server : 115
8.4 Thit k x lý : 116
8.4.1 Danh sách các x lý : 116
8.4.2 Thit k các x lý chính : 117
8.5 S đ lp ca mt s lp x lý chính : 141
8.6 Công c và môi trng phát trin h thng 142
8.7 Yêu cu v phn cng : 143
8.8 Hng dn s dng h thng : 143
8.8.1 Khi đng Server : 143
8.8.2 Khi đng các client : 144
Chng 9 : Tng kt 145

9.1 Kt lun : 145
9.2 Hng phát trin : 145

vi



KHOA CNTT – H KHTN




DANH SÁCH HÌNH
Hình 3-1: Cu hình mng theo chun H323 4
Hình 3-2: Cu hình mt terminal 5
Hình 3-3: Gateway 6
Hình 3-4: Ni dung c bn ca Gateway 7
Hình 3-5: Kt hp gia đu cui (terminal), gatekeeper, gateway 10
Hình 3-6: Các giao thc s dng trong H323 11
Hình 3-7: Mã hoá gói tin RTP trong gói IP 16
Hình 4-1: T đng tìm gatekeeper 21
Hình 4-2: Th tc đng ký vi gatekeeper 22
Hình 4-3: Th tc đng ký vi gatekeeper 23
Hình 4-4: Các kênh logic trong mt cuc gi 24
Hình 4-5: Gatekeeper tìm đng báo hiu cuc gi 25
Hình 4-6: Báo hiu cuc gi trc tip gia các Endpoint 26
Hình 4-7: Thit lp kênh điu khin H.245 trc tip gia các Endpoint 27
Hình 4-8: Gatekeeper đnh tuyn kênh điu khin H.245 27
Hình 4-9: Cuc gi c bn không có gatekeeper 28
Hình 4-10: Hai đim cui đu đng ký vi mt gatekeeper 29

Hình 4-11: Hai đim cui đu đng ký vi mt gatekeeper 30
Hình 4-12: Ch có phía ch gi đng ký – Báo hiu trc tip 31
Hình 4-13: Ch có phía ch gi đng ký – gatekeeper đnh tuyn báo hiu 31
Hình 4-14: Ch có phía b gi đng ký – Báo hiu truyn trc tip 32
Hình 4-15: Ch có phía b gi đng ký gatekeeper đnh tuyn báo hiu 33
Hình 4-16: Hai đu cui đng ký vi hai gatekeeper – 34
Hình 4-17: Hai bên đng ký vi hai gatekeeper – Phía gi truyn trc tip còn phía b
gi thì đnh tuyn báo hiu qua gatekeeper 2 35
Hình 4-18: Hai bên đng ký vi 2 gatekeeper – gatekeeper 1 phía gi đnh tuyn báo
hiu còn phía b gi thì truyn trc tip 36
Hình 4-19: Hai đu cui đu đng ký - nh tuyn qua hai gatekeeper 37
Hình 4-20: Yêu cu thay đi đ rng ca bng tn – thay đi thông s truyn 43
vii



KHOA CNTT – H KHTN




Hình 4-21: Yêu cu thay đi đ rng bng tn – thay đi thông s nhn 44
Hình 4-22: im cui kt thúc cuc gi có s tham gia ca gatekeeper 46
Hình 4-23: Kt thúc cuc gi bt đu t gatekeeper 47
Hình 5-1: Các chun đc cung cp trong chun H323 49
Hình 5-2: Hi ngh phân tán và tp trung 57
Hình 5-3: Hi ngh đa đim phân tán tp trung kt hp 59
Hình 7-1: Mô hình UseCase 70
Hình 7-2: Kin trúc h thng Error! Bookmark not defined.
Hình 7-3: S đ lp đi tng ca Use case “KetNoi” 90

Hình 7-4: S đ lp đi tng ca Use case “DangNhap” 91
Hình 7-5: S đ lp đi tng ca Use case “DangKy” 92
Hình 7-6: S đ lp đi tng ca Use case “QuanLyLopHoc” – Thay doi mat khau.93
Hình 7-7: S đ lp đi tng ca Use case “QuanLyLopHoc” – Xoa lop hoc 94
Hình 7-8: S đ lp đi tng ca Use case “QuanLyThanhVien” – Cho phép phát
biu 95
Hình 7-9: S đ lp đi tng ca Use case “QuanLyThanhVien” – Cho phép phát
hình nh 95
Hình 7-10: S đ lp đi tng ca Use case “QuanLyThanhVien” – ui sinh viên .96
Hình 7-11: S đ lp đi tng ca Use case “TaoLopHoc” 97
Hình 7-12: S đ lp đi tng ca Use case “ThayDoiChuLop” 98
Hình 7-13: S đ lp đi tng ca Use case “ThayQuyenNguoiDung” 99
Hình 7-14: S đ lp đi tng ca Use case “TruyenAmThanh” 100
Hình 8-1: Lc đ trin khai ca h thng 101
Hình 8-2: Ánh x t lp entity CClassDB sang lp CRoomSet 102
Hình 8-3: Ánh x t lp entity CuserDB sang lp CusersSet 103
Hình 8-4: Màn hình chính 104
Hình 8-5: Màn hình th hin webcam 105
Hình 8-6: Màn hình danh sách thành viên 106
Hình 8-7: Menu call 107
Hình 8-8: Menu chat 107
Hình 8-9: Menu audio 107
Hình 8-10: Menu video 108
viii



KHOA CNTT – H KHTN

Hình 8-11: Màn hình sau khi kt ni 109
Hình 8-12: Màn hình đng nhp 109
Hình 8-13: Màn hình danh sách lp 111
Hình 8-14: Menu lp hc 112
Hình 8-15: Menu ngi dùng 112
Hình 8-16: Màn hình to lp hc 113
Hình 8-17: Màn hình xoá lp hc 113
Hình 8-18: Màn hình thay đi mt khu 114
Hình 8-19: Màn hình server 115
Hình 8-20: Lc đ tun t ca x lý XL1 117
Hình 8-21: Biu đ cng tác ca x lý XL1 118
Hình 8-22: Lc đ tun t ca x lý XL2 119
Hình 8-23: Biu đ cng tác ca x lý XL2 120
Hình 8-24: Lc đ tun t ca x lý XL3 121
Hình 8-25: Biu đ cng tác ca x lý XL3 122
Hình 8-26: Lc đ tun t ca x lý XL5 123
Hình 8-27: Biu đ cng tác ca x lý XL5 124
Hình 8-28: Lc đ tun t ca x lý XL6 125
Hình 8-29: Biu đ cng tác ca x lý XL6 126
Hình 8-30: Lc đ tun t ca x lý XL13 127
Hình 8-31: Biu đ cng tác ca x lý XL13 128
Hình 8-32: Lc đ ca x lý XL14 129
Hình 8-33: Biu đ cng tác ca x lý XL14 130
Hình 8-34: Lc đ tun t ca x lý XL15 131
Hình 8-35: Biu đ cng tác ca x lý XL15 132
Hình 8-36: Lc đ tun t ca x lý XL16 133
Hình 8-37: Biu đ cng tác ca x lý XL16 134
Hình 8-38: Lc đ tun t ca x lý XL17 135

Hình 8-39: Biu đ cng tác ca x lý XL17 136
Hình 8-40: Lc đ tun t ca x lý XL19 137
Hình 8-41: Biu đ cng tác ca x lý XL19 138
Hình 8-42: Lc đ tun t ca x lý XL24 139
ix



KHOA CNTT – H KHTN




Hình 8-43: Biu đ cng tác ca x lý XL24 140
Hình 8-44: Khi đng server 143
Hình 8-45: Khi đng client 144
Hình 8-46: Client đng nhp 145

x



KHOA CNTT – H KHTN




DANH SÁCH BNG
Bng 2-1: Bng so sánh các chun CODEC 18
Bng 5-1: Bng tng kt các chun trong nm 49

Bng 7-1: Danh sách các actor 71
Bng 7-2: Danh sách các use case 72
Bng 7-3: Danh sách các lp đi tng ca Use case “KetNoi” 90
Bng 7-4: Danh sách các lp đi tng ca Use case “DangNhap” 92
Bng 7-5: Danh sách các lp đi tng ca Use case “DangKy” 93
Bng 7-6: Danh sách các lp đi tng ca Use case “QuanLyLopHoc” 94
Bng 7-7: Danh sách các lp đi tng ca Use case “QuanLyThanhVien” 96
Bng 7-8: Danh sách các lp đi tng ca Use case “TaoLopHoc” 97
Bng 7-9: Danh sách các lp đi tng ca Use case “ThayDoiChuLop” 99
Bng 7-10: Danh sách các lp đi tng ca Use case “ThayDoiNguoiDung” 100
Bng 7-11: Danh sách các lp đi tng ca Use case “TruyenAmThanh” 100
Bng 8-1: Danh sách các thuc tính ca bng CRoomSet 103
Bng 8-2: Danh sách các thuc tính ca bng CUsersSet 103
Bng 8-3: Các trng trên màn hình chính 105
Bng 8-4: Các trng trên màn hình th hin webcam 106
Bng 8-5: Các trng trên màn hình danh sách thành viên 107
Bng 8-6: Các trng trên menu call 107
Bng 8-7: Các trng trên menu chat 107
Bng 8-8: Các trng trên menu audio 108
Bng 8-9: Các trng trên menu video 108
Bng 8-10: Các trng trên màn hình đng nhp 110
Bng 8-11: Các trng trên màn hình th hin danh sách lp 111
Bng 8-12: Các trng trên menu lp hc 112
Bng 8-13: Các trng trên menu ngi dùng 112
Bng 8-14: Các trng trên màn hình to lp hc 113
Bng 8-15: Các trng trên màn hình xóa lp hc 114
xi

KHOA CNTT – H KHTN




Bng 8-16: Các trng trên màn hình thay đi mt khu 115
Bng 8-17: Các trng trên màn hình server 115
Bng 8-18: Danh sách các x lý 117
Bng 8-19: Danh sách các hành đng ca x lý XL1 119
Bng 8-20: Danh sách các hành đng ca x lý XL2 121
Bng 8-21: Danh sách các hành đng ca x lý XL3 123
Bng 8-22: Danh sách các hành đng ca x lý XL5 125
Bng 8-23: Danh sách các hành đng ca x lý XL6 127
Bng 8-24: Danh sách các hành đng ca x lý XL13 129
Bng 8-25: Danh sách các hành đng ca x lý XL14 131
Bng 8-26: Danh sách các hành đng ca x lý XL15 133
Bng 8-27: Danh sách các hành đng ca x lý XL16 135
Bng 8-28: Danh sách các hành đng ca x lý XL17 137
Bng 8-29: Danh sách các hành đng ca x lý XL19 139
Bng 8-30: Danh sách các hành đng ca x lý XL24 141

xii



KHOA CNTT – H KHTN

Chng 1 : Tng quan
1.1 Tng quan
Dy hc trc tuyn là hình thc đào to không tp trung, các hc viên không cn phi
tp trung ti mt đa đim c th nào, điu này s giúp cho các hc viên  xa không
có điu kin đn lp nhng vn có th tham gia vào lp hc. iu đc bit là giáo
viên có th trc tham gia ging dy ti mt đa đim nào đó. Hc viên có th trao đi
trc tip vi giáo viên.
1.2 Mc tiêu ca đ tài :
 nc ta hin nay, hình thc đào to thông dng là hc viên trc tip trên truyn
hình, các bài ging đc các giáo viên thu li và phát trên truyn hình vào mt thi
đim nht đnh. Hình thc này giúp cho hc viên có th tip thu bài tt hn nhng li
thiu s giao tip trc tip vi giáo viên.
Các phn mm h tr ging dy hin đi hin nay đu do nc ngoài vit, do vy giá
thành mc không phù hp vi điu kin kinh t ca Vit Nam. Do vy, chúng em đã
nghiên cu, tìm hiu các phng tin đa truyn thông hin nay đ to ra mt h thng
giúp cho vic dy hc trc tuyn phù hp vi điu kin kinh t nc ta hin nay. Mt
trong nhng chun đc áp dng ph bin hin nay là chun H323. Chúng em đã
nghiên cu các tình nng u vit ca chun H323, nhng kh nng do chun này
mang li và đã xây dng nên h thng h tr dy hc trc tuyn Student.
1



KHOA CNTT – H KHTN




Chng 2 : Tìm hiu chun H323

2.1 Gii thiu chun H323:
H323 là mt chun quc t v hi thoi trên mng đc đa ra bi hip hi vin
thông quc t ITU (International Telecommunication Union). Chun H323 ca ITU
xác đnh các thành phn, các giao thc, các th tc cho phép cung cp dch v truyn
d liu đa phng tin (multimedia) audio, video, data thi gian thc qua mng
chuyn mch gói (bao gm c mng IP) mà không quan tâm đn cht lng dch v.
H323 nm trong b các khuyn ngh H32x cung cp các dch v truyn d liu đa
phng tin qua các loi mng khác nhau. Mt trong các ng dng ca H323 chính
là dch v đin thoi IP và hi ngh đa truyn thông. n nay, H323 đã phát trin
thông qua hai phiên bn. Phiên bn th nht đc thông qua vào nm 1996 và phiên
bn th hai đc thông qua vào nm 1998. ng dng vào chun này rt rng bao gm
c các thit b hot đng đc lp cng nh ng dng truyn thông nhúng trong môi
trng máy tính cá nhân, có th áp dng cho đàm thoi đim - đim cng nh cho
truyn thông hi ngh. H323 còn bao gm c chc nng điu khin cuc gi, qun lí
thông tin đa phng tin và qun lí bng thông và đng thi còn cung cp giao din
gia mng LAN và các mng khác.
2.2 Các u đim ca chun H323:
2.2.1 Cung cp các b mã hoá đã đc chun hoá :
H.323 thit lp các chun nén và gii nén cho các lung d liu audio và video, bo
đm cho các thit b t các nhà cung cp khác nhau có s h tr chung.
2.2.2 Tính tng thích cao :
Ngi s dng có th trao đi d liu mà không phi lo lng v tính tng thích 
bên nhn. Bên cnh vic đm bo bên nhn có th gii nén thông tin nhn đc,
H.323 còn thit lp nhng kh nng cho phép bên nhn có th trao đi kh nng đi
vi bên gi.
2



KHOA CNTT – H KHTN

2.2.3 c lp h thng mng :
H.323 đc thit k đ chy  tng trên ca kin trúc mng. Nhng gii pháp c bn
ca H.323 cho phép tn dng đc nhng ci tin v k thut mng và s phát trin
bng thông.
2.2.4 c lp vi ng dng và h điu hành :
H.322 không b ràng buc vi phn cng hay h điu hành.
2.2.5 H tr đa đim :
Tuy H.323 có th qun lý đc nhng cuc hi ngh có nhiu kt ni mà không cn
s dng thêm mt trình điu khin đa đim chuyên dng nào, nhng vic s dng
MCU (Multipoint Control Unit – trình điu khin đa đim) s cung cp mt kin trúc
mnh và linh hot hn cho hi ngh kiu nhiu kt ni.
2.2.6 Qun lý bng thông :
Vic truyn các d liu truyn thông đa phng tin đòi hi bng thông rt ln và có
th làm nghn mch.  gii quyt vn đ này, H.323 đa ra trình qun lý bng
thông. Nhân viên qun tr mng có th gii hn s kt ni H.323 hay gii hn bng
thông cho các ng dng s dng H.323. iu này đm bo cho s lu thông trên
mng không b tt nghn.
2.2.7 H tr kh nng qun bá thông tin :
Giúp cho vic s dng bng thông hiu qu hn.
2.2.8 Linh hot :
Mt hi ngh s dng chun H.323 có kh nng tip nhn các thit b đu cui khác
nhau. Ví du: mt terminal ch h tr kh nng truyn và nhn âm thanh có th tham
gia hi ngh vi các máy h tr kh nng truyn d liu và hình nh. Máy s dng
chun H.323 có th chia s d liu, âm thanh, hình nh vi các máy khác.
2.2.9 Kh nng hi ngh liên mng :
Nhiu ngi dùng mun kt ni t mng LAN đn mt đu xa chng hn nh kt ni

gia h thng LAN vi h thng ISDN. H.323 cng h tr kh nng này và s dng
k thut mã hoá chung t các chun hi ngh khác nhau đ gim thiu thi gian
chuyn đi mã và to mt hiu sut ti u cho hi ngh.
3



KHOA CNTT – H KHTN




Chng 3 : Cu hình mng theo chun H323
Chun H.323 ca ITU là mt tp hp các tiu chun, giao thc liên quan đn truyn
thông âm thanh và hình nh trong mng LAN mà cht lng dch v không bo đm.
Kin trúc ca H.323 không bao gm c mng LAN hay tng transport dùng đ kt
ni gia các mng LAN khác mà ch có nhng thành phn cn thit cho vic tng
tác vi mng chuyn mch đin t SCN (Switched Circuit Network).
H.323 gm có bn thành phn chính cho mt h thng truyn tin trên mng đó là:
Terminal, Gateway, Gatekeeper và MCU.

Intenet
PSTN
Cell phone
Router
Gateway
Gatekeeper
Mang
H323
MCU

Mang H320
(ISDN)
Gateway
ISDN
videophone
IBM Compatible
H323
terminal
Laptop computer
H323
terminal

Hình 3-1: Cu hình mng theo chun H323
3.1 Terminal :
H323 Terminal là mt thit b đu cui trong mng LAN có kh nng truyn thông
hai chiu theo thi gian thc. Nó có th là mt máy PC hoc mt thit b đc lp. Tt
c các đu cui H323 đu phi đc h tr kh nng truyn d liu audio hai chiu,
còn d liu và video là la chn. H323 ch ra nhng cách thc cho nhng hot đng
mà cn audio, video, d liu làm vic chung vi nhau đc. Nó m ra mt th h mi
cho s dng đin thoi internet, hi ngh truyn thông. Các thit b đu cui H323
phi h tr chun H245 đc dùng đ điu tit các kênh truyn d liu, và khà nng
ca thit b. Ngoài ra nó phi đc h tr các thành phn sau:
- Giao thc báo hiu H225 phc v trong quá trình thit lp và hu b cuc gi.
4



KHOA CNTT – H KHTN

- Giao thc H225 RAS (Registration/Admision/Status) thc hin các chc nng
đng kí, thu nhn vi gatekeeper.
- Giao thc Q.931 dùng cho báo hiu và thit lp cuc gi.
- Giao thc RTP/RCTP đ truyn và kt hp các gói tin audio, video
Mt đu cui H323 cng có th đc trang b thêm các tính nng nh:
- Mã hoá và gii mã các tín hiu audio, video.
- H tr giao thc T120 phc v cho vic trao đi thông tin s liu (data).
- Tng thích vi MCU đ h tr các liên kt đa đim


Hình 3-2: Cu hình mt terminal
5



KHOA CNTT – H KHTN




3.2 Gateway :
Nhim v ca gateway là thc hin vic kt ni ga 2 mng khác nhau. H323
gateway cung cp kh nng kt ni gia 1 mng H323 và mt mng khác (không
phi H323) . Ví d nh mt gateway có th kt ni và cung cp kh nng truyn tin
gia mt đu cui H323 và mng chuyn mch kênh (bao gm tt c các loi mng
chuyn mch đin thoi chng hn PSTN). Vic kt ni này đc thc hin nh chc
nng chuyn đi giao thc trong quá trình thit lp, gii phóng cuc gi và chc nng
bin đi khuôn dng d liu gia hai mng khác nhau ca gateway. Nh vy đi vi

kt ni gia hai thit b đu cui H323 thì không cn thit phi có gateway, nhng
đi vi cuc gi có s tham gia ca mng chuyn mch kênh thì gateway là bt buc
phi có.

Hình 3-3: Gateway

Gateway là mt thành phn tu chn trong hi ngh H.323, thng là các máy tính có
nhiu giao din vi các mng khác nhau. Gateway cung cp nhiu dch v, tng quát
nht là chc nng biên dch gia các đu cui H.323 và các loi đu cui khác. Bng
nhng b chuyn mã thích hp, Gateway H.323 có th h tr nhng thit b đu cui
tuân theo các chun H.310, H.321, H.322 và V.70. Chc nng này bao gm biên dch
gia nhng khuôn dng truyn (H.225.0 đn H.221) và gia nhng th tc truyn
thông (H.245 sang H.242). Ngoài ra, Gateway cng biên dch gia các b mã hoá âm
6



KHOA CNTT – H KHTN




thanh và hình nh, thc hin thit lp và kt thúc cuc gi trên c đu mng LAN và
đu mng chuyn mch đin t SCN.
Gateway khi hot đng s có đc đim ca mt thit b đu cui H.323 hoc mt
MCU trong mng LAN và có đc đim ca mt thit b đu cui trong SCN hoc
mt MCU trong SCN. Vì vy ta có 4 cu hình c s ca gateway . Mi gateway có
th có t hp ca các cu hình c s hoc có th gm c 4 cu hình này.

Hình 3-4: Ni dung c bn ca Gateway

Nhng ng dng c bn ca Gateway là:
• Thit lp kt ni vi đu cui PSTN tng t.
• Thit lp kt ni vi đu cui tng hp H.320 đu xa qua mng chuyn
mch mch da trên nn ISDN.
• Thit lp kt ni vi các đu cui tng hp H.324 đu xa qua mng
PSTN.
Các thit b đu cui giao tip vi Gateway s dng giao thc H.245 và
Q.931.

7



KHOA CNTT – H KHTN




3.3 Gatekeeper :
Gatekeeper là mt thành phn quan trng trong mng H323, nó đc xem nh b não
ca mng. Gatekeeper hot đng nh mt b chuyn mch o. Gatkeeper có các chc
nng nh đánh đa ch; cho phép và xác nhn các đu cui H323, các gateway; qun
lí gii thông; tính cc cuc gi; ngoài ra nó còn có th cung cp kh nng đnh
tuyn cuc gi. gatekeeper qun lí gii thông nh kh nng cho phép hay không cho
phép các cuc gi xy ra. Khi s cuc gi đã vt qua mt ngng nào đó thì nó s
t chi tt c các cuc gi khác.
Mc dù vy, gatekeeper là thành phn tu chn trong mng H323 nhng nó có kh
nng đnh tuyn các cuc gi H323. Bng cách này, các cuc gi thông qua
gatekeeper đc kim soát hiu qa hn. Nhng ngi cung cp dch v cn kh

nng này đ có th tính tin cuc gi. Dch v này có th đc dùng đ đnh tuyn li
mt cuc gi nu đim đc gi không xác đnh đc. Kh nng đnh tuyn ca
gatekeeper có th giúp gii quyt s cân bng gia nhiu gateway. Gatekeeper là mt
thành phn đc lp vi các thit b H323, nhng nhà cung cp có th tích hp nhng
chc nng ca gatekeeper vào thành phn ca MCU.
Mt gatekeeper không cn thit trong mng H323, tuy nhiên nu trong mng có
gatekeeper thì các thit b đu cui và các Gateway phi s dng các th tc ca
gatekeeper. Các chc nng ca mt gatekeeper đc phân bit làm 2 loi là các chc
nng bt buc và các chc nng không bt buc.
Các chc nng bt buc ca gatekeeper :
- Chc nng dch đa ch: - gatekeeper s thc hin vic chuyn đi t mt đa ch
hình thc (dng tên gi) ca các thit b đu cui và gateway sang đa ch truyn dn
thc trong mng (đa ch IP). Chuyn đi này da trên bng đi chiu đa ch đc
cp nht thng xuyên bng bn tin đng ký dch v ca các đu cui.
- iu khin truy nhp - gatekeeper s chp nhn mt truy nhp mng LAN bng
cách s dng các bn tin H.225.0 là ARQ/ACF/ARJ . Vic điu khin này da trên
đ rng bng tn và đng ký dch v hoc các thông s khác do nhà sn xut qui
đnh.
8



KHOA CNTT – H KHTN




ây cng có th là mt th tc rng có ngha là chp nhn mi yêu cu truy nhp ca
các thit b đu cui.
- iu khin đ rng bng tn - gatekeeper h tr vic trao đi các bn tin H.225.0 là

BRQ/BCF/BRJ đ điu khin đ rng bng tn ca mt cuc gi. ây cng có th là
mt th tc rng có ngha là nó chp nhn mi yêu cu v s thay đi đ rng bng
tn.
- iu khin min - Mt min là mt nhóm các đu cui H323, các gateway, MCU
đc qun lí bi 1 gatekeeper. Trong mt min có ti tiu mt đu cui H323, mi
min ch có duy nht mt gatekeeper. Mt min hoàn toàn có th đc lp vi cu trúc
mng, bao gm nhiu mng đc kt ni vi nhau. Thông qua các chc nng  trên:
dch đa ch, điu khin truy nhp, điu khin đ rng bng tn, gatekeeper cung cp
kh nng qun lí min.
Các chc nng không bt buc ca Gatekeeper :
- iu khin báo hiu cuc gi - gatekeeper có th la chn gia hai phng thc
điu khin báo hiu cuc gi là: nó kt hp vi kênh báo hiu trc tip gia các đu
cui đ hoàn thành báo hiu cuc gi hoc ch s dng các kênh báo hiu ca nó đ
x lý báo hiu cuc gi.
Khi chn phng thc đnh tuyn báo hiu cuc gi trc tip gia các đu cui, thì
gatekeeper s không phi giám sát báo hiu trên kênh H.225.0.
- Hn ch truy nhp - Gatekeeper có th s dng báo hiu trên kênh H.225.0 đ t
chi mt cuc gi ca mt thit b đu cui khi nhn thy có li trong vic đng ký.
Nhng nguyên nhân t chi bao gm: mt Gateway hoc đu cui đng ký hn ch
gi đi mà li c
gng thc hin mt cuc gi đi và ngc li hoc mt đu cui đng ký hn ch truy
nhp trong nhng gi nht đnh.
- Giám sát đ rng bng tn - Gatekeeper có th hn ch mt lng nht đnh các đu
cui H.232 cùng mt lúc s dng mng. Nó có th thông qua kênh báo hiu H.225.0
t chi mt cuc gi do không có đ bng tn đ thc hin cuc gi. Vic t chi
này cng có th xy ra khi mt đu cui đang hot đng yêu cu thêm đ rng bng.
9

KHOA CNTT – H KHTN




ây có th là mt th tc rng ngha là tt c mi yêu cu truy nhp đu đc đng
ý.
- Giám sát cuc gi - Mt ví d c th v chc nng này ca Gatekeeper là nó lu
danh sách tt c các cuc gi H.323 hng đi đang thc hin đ ch th các đu cui
b gi nào đang bn và cung cp thông tin cho chc nng qun lý đ rng bng tn.
Gatekeeper cng có th đóng vai trò trong đa kt ni.  có th h tr hi ngh đa
đim, thì phi s dng gatekeeper đ nhn kênh điu khin H245 t hai đu cui
trong hi ngh point-to-point. Khi hi ngh chuyn sang đa đim, gatekeeper có th
đnh hng li kênh điu khin H245 sang b phn điu khin đa đim, gi là MC.
Gatekeeper không cn x lý tín hiu H245, nó ch cn truyn đó sang các đu cui
hoc gia đu cui và MC.
Mng LAN mà có s dng gateway cng có th có gatekeeper đ chuyn đi đa ch
vào E.164 sang Transport Address.


Hình 3-5: Kt hp gia đu cui (terminal), gatekeeper, gateway

3.4 MCU (Multipoint Control Unit):
MCU là mt đim cui (Endpoint) trong mng, nó cung cp kh nng nhiu thit b
đu cui, gateway cùng tham gia vào mt liên kt đa đim (multipoint conference).
Nó bao gm mt MC (Multipoimt Controller) bt buc phi có và mt MP
(Multipoint Process) có th có hoc không.
Nhim v ca MC là điu tit kh nng audio, video, data gia các thit b đu cui
theo giao thc H245. Nó cng điu khin các tài nguyên ca hi thoi bng vic xác
đnh dòng audio, video, data nào cn đc gi đn các đu cui. Tuy nhiên, MC

10



KHOA CNTT – H KHTN




không thao tác trc tip trên các dòng d liu mà nhim v này đc giao cho MP.
MP s thc hin vic kt hp, chuyn đi, x lí các bít d liu.
3.5 Các giao thc s dng trong H323 :
Khuyn ngh H323 đa ra mt tp các giao thc phc v cho quá trình truyn d liu
media thi gian thc trên mng chuyn mch gói. Kin trúc phân tng giao thc đc
mô t trên hình :


Hình 3-6: Các giao thc s dng trong H323

3.5.1 Giao thc H225 RAS ( Registration/Admission/Status) :
Các bn tin H225 RAS đc dùng đ trao đi gia các đim cui (các đu
cui, các gateway) và gatekeeper cho các chc nng nh tìm gatekeeper, đng kí,
qun lí gii thông Kênh này đc lp vi kênh báo hiu cuc gi và kênh điu khin
H.245. Th tc m kênh logic H.245 không dùng đ thit lp kênh báo hiu RAS.
Trong môi trng mng không có Gatekeeper thì không s dng kênh báo hiu RAS.
Nu có Gatekeeper thì kênh báo hiu RAS đc m gia Endpoint và Gatekeeper và
đc m trc khi thit lp các kênh khác gia các H.323 Endpoint.
11

KHOA CNTT – H KHTN




Kênh báo hiu RAS H.225.0 là kênh không tin cy vì vy chúng đc ti đi
trong gói tin UDP, mang thông đip dùng trong quá trình tìm Gatekeeper và đng ký
Endpoint liên quan đn đa ch đnh danh ca Endpoint trong đa ch chuyn ti kênh
báo hiu cuc gi. Vì kênh báo hiu RAS không tin cy nên chun H.225.0 đa ra
thi gian Timeout và đc đm li cho mi thông đip khác nhau. Mt Endpoint hay
Gatekeeper không đáp ng đc yêu cu trong thi gian Timeout thì có th dùng
thông đip RIP (Request In Progress) đ thông báo rng nó vn đang tip tc yêu
cu. Mt Endpoint hay Gatekeeper nhn RIP s xoá Timeout ca nó và đm li.
- Tìm gatekeeper: Là quá trình đim cui tìm mt gatekeeper đ nó có th đng kí.
- ng kí:  tham gia vào mt min do gatekeeper qun lí, các đim cui phi đng
kí vi gatekeeper và thông báo đa ch giao vn và các đa ch hình thc ca nó.
(Trong h thng có gatekeeper thì đa ch hình thc chính là s đc quay) .
- nh v các đim cui: Là tin trình tìm đa ch giao vn cho mt đim cui khi bit
đa ch hình thc ca nó (thông qua gatekeeper). Mi khi có cuc gi, gatekeeper
nhn đc đa ch hình thc ca phía b gi, nó phi thc hin th tc này đ xác
đnh đc đa ch dùng đ truyn tin ca b gi.
- Các điu khin khác: Giao thc RAS còn đc dùng trong các c ch điu khin
khác nh điu khin thu nhn đ hn ch s đim cui tham gia vào min, điu khin
gii thông, điu khin gii phóng khi gatekeeper.
3.5.2 Giao thc báo hiu cuc gi H225 :
Giao thc H225 dùng đ thit lp liên kt gia các đim cui H323 (các đu cui, các
Gateway), qua liên kt đó các d liu thi gian thc s đc truyn đi. Báo hiu cuc
gi  mng H323 là trao đi các bn tin ca giao thc H225 qua mt kênh báo hiu
tin cy. Do

yêu cu tin cy ca báo hiu nên các thông báo ca H225 s đc truyn đi trong gói
tin TCP. Kênh báo hiu cuc gi đc lp vi kênh RAS và kênh điu khin H.245.
Không dùng th tc m kênh logic H.245 đ thit lp kênh báo hiu cuc gi. Kênh
báo hiu cuc gi đc m trc khi thit lp kênh H.245 và các kênh logic gia các
12



KHOA CNTT – H KHTN




H.323 Endpoint. Kênh báo hiu cuc gi là mt kênh tin cy, đc dùng đ mang
thông đip điu khin cuc gi H.225.0.
Quá trình báo hiu ca cuc gi đc bt đu bi bn tin SETUP đc gi đi trên
kênh báo hiu tin cy H.225.0. Theo sau bn tin này s là chui các bn tin phc v
cho quá trình thit lp cuc gi vi trình t da trên khuyn ngh H225 mà đu tiên là
bn tin yêu cu giám sát bt buc. Yêu cu này cùng vi nhng bn tin sau đó liên
quan đn quá trình khai báo/tìm kim gia đu cui và Gatekeeper s đc truyn đi
trên kênh không tin cy RAS (kênh
truyn thông tin v khai báo, giám sát và trng thái). Quá trình này kt thúc khi thit
b đu cui nhn đc trong bn tin CONNECT đa ch chuyn ti an toàn mà trên đó
s gi đi các bn tin điu khin H.245. Bn tin báo hiu H.225.0 s không b phân
đon khi đi qua các PDU (Protocol Datagram Unit), còn nhng bn tin đc truyn
đi trên kênh RAS là nhng bn tin không chun hoá.
Trong h thng không có Gatekeeper , kênh báo hiu cuc gi đc m gia hai
Endpoint liên quan đn cuc gi. Thông đip báo hiu cuc gi đc truyn trc tip
gia hai Endpoint ch gi và Endpoint b gi s dng đa ch chuyn ti kênh báo
hiu. Trong trng hp này, xem nh Endpoint ch gi đã bit đa ch chuyn ti

kênh báo hiu cuc gi ca Endpoint b gi nên có th truyn trc tip.
Trong h thng có Gatekeeper, kênh báo hiu cuc gi đc m gia Endpoint và
Gatekeeper, hoc gia các Endpoint vi nhau ( do Gatekeeper quyt đnh).
Trong chng sau khi nghiên cu v x lí cuc gi s nói rõ hn v giao thc báo
hiu cuc gi H225.
3.5.3 Giao thc điu khin cuc gi H245 :
Giao thc điu khin H245 dùng đ thc hin vic giám sát các hot đng ca các
thc th H323 bao gm: trao đi kh nng các đim cui; đóng m kênh logic; điu
khin lung; quyt đnh ch t; và các lnh và ch th khác.
Kênh H245 đc thit lp gia hai đim cui, mt đim cui vi MC, hoc mt đim
cui vi gatekeeper. Các đim cui ch thit lp mt kênh H245 duy nht cho mi
cuc gi mà nó tham gia.Kênh này s dng các thông đip và th tc trong chun
13