KILOBOOKS.COM
LI M U
Tuy là mt quc gia Bc Âu nhng v th ca an Mch trong Liên minh
Châu Âu (EU- Eutopear Union) và trên trng quc t rt cao. Cùng vi Thu
in và Phn Lan, an Mch đc coi là “mơ hình xã hi dân ch” ca ch
ngha t bn Châu Âu và trên tồn th gii. iu đó xut phát bi bi chính
sách đi ngoi tích c, đc lp; s phát trin kinh t-xã hi n đnh; đi sng ca
ngi ân mc cao (c v vt cht ln tinh thn)…
an Mch là mt trong s rt ít các quc gia theo ch đ t bn ch ngha
thit lp quan h ngoi giao vi chính ph Vit Nam Dân ch cng hồ trong
cuc kháng chin chng M (nm 1973). K t đó đn nay, quan h hp tác
gia hai nc khơng ngng đc đy mnh trên mi lnh vc (Ngoi giao, kinh
t, vn hố, giáo dc…). an Mch có đóng góp rt nhiu cho Vit Nam trong
cuc kháng chin chng M cu nc cng nh trong cơng cuc tái thit và
phát trin đt nc sau nm 1975. Quan h mi mt tt đp gia hai nc trong
thi gian qua chng t mt điu: khong cách đa lý, s khác bit v ch đ
chính tr khơng phi là vn đ q quan trng trong quan h quc t.
Trong mi quan h tt đp này, đc bit nói lên là quan h ngoi giao,
quan h kinh t, vn hố, giáo dc… vn cha xng tm. Hy vng rng, trên c
s quan h ngoi giao tt đp, các mi quan h hp tác v kinh t, chính tr, vn
hố, chính tr s khơng ngng đc ci thin trong thi gian ti.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
1
CHNG I
QUAN H NGOI GIAO VIT NAM - AN MCH
TRC NM 1971
Khơng phi ngi an Mch mà nhng ngi Tây Ban Nha - B ào
Nha, Anh, Hà Lan, Pháp mi là nhng ngi châu Âu đu tiên đt chân lên
mnh đt châu Á. H nhìn châu Á vi con mt thèm thung và đã gây ra hàng
lot nhng cuc chin tranh đ bin vùng đt màu m này thành thuc đa đ
khai thác, bóc lt. Vit Nam cng khơng phi ngoi l. T khi n ting súng đu
tiên à Nng (1858) đn Hip c Patrt - Vit Nam đã tr thành thuc đa
ca thc dân Pháp. Ngi Pháp đã “khai hố” vùng đt An Nam này bng ru
cn, thuc phin. Di “ánh sáng khai hố” ca thc dân Pháp, s ngi Vit
Nam cht đói, cht bnh và nhng t nn xã hi khơng ngng tng lên hàng
nm. Trong mt thi gian dài, Vit Nam khơng có quan h ngoi giao vi bt c
quc gia nào khác mà đn thun ch là mt vùng đt thuc đa ca thc dân
Pháp.
Cách mng tháng Tám nm 1945 thành cơng, đc bit là sau chin thng
in Biên Ph ly lng, Vit Nam đc bit đn nhiu hn và thu hút đc s
quan tâm chú ý ca nhiu quc gia. c bt là các lc lng dân ch, tin b
u chung hồ bình. Nm 1950, chính ph Vit Nam dân ch cng hồ thit
lp quan h ngoi giao chính thc vi Trung Quc (Quc gia đu tiên thit lp
quan h ngoi giao chính thc Vit Nam). Sau đó là Liên Xơ và các nc xã hi
ch ngha ơng Âu. Trong thi k kháng chin chng M cu nc, đu tranh
trên mt trn ngoi giao đc chú ý đc bit trong vic thu hút s ng h mi
mt ca các quc gia, các lc lng dân ch, tin b u chung hồ bình.
Trong thi gian này, n ra nhiu cuc biu tình các nc Châu Âu biu
th s ng h cuc kháng chin ca nhân dân Vit Nam. Các cuc biu tình n
ra Pháp (đc bit vi v án Ray - Mơng - iêng), Thu in, Hà Lan… Tuy
nhiên, an Mch trong thi gian này, hình nh v Vit Nam vn còn rt xa l.
Quan h ngoi giao gia hai nc hồn tồn cha có du hiu đc thit lp.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
2
Tuy nhiên, nm 1969, vic Vit Nam đã m đc “phòng thông tin” ti Th đô
Co-pen-ha-ghen là mt bc tin ln trong quan h ngoi giao gia hai nc.
Thông qua “phòng thông tin” này, hình nh Vit Nam ngày càng tr lên gn gi
hn đi vi ngi dân an Mch và nó cng th hin s ng h ca an Mch
đi vi Vit Nam trong cuc kháng chin. Tuy nhiên quan h gia hai nc vn
ch dng li đó bi lý do khác bit v ch đ chính tr và đc bit là nh hng
ca M trong h thng các nc t bn.
Nm 1973, khi Hip đnh Pari đc ký kt (28-1-1973), trên danh ngha
M chính thc chm dt s “dính líu” ca mình vào Vit Nam. Mt lot các
quc gia t bn ch ngha tin b thit lp quan h ngoi giao chính thc vi
Vit Nam. Vic an Mch chính thc thiêt lp quan h ngoi giao vi Vit Nam
vào nm 1971 đã m ra mt thi k mi trong quan h hp tác mi mt gia hai
nc.
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM
3
CHNG II
QUAN H NGOI GIAO GIA VIT NAM AN MCH
TRONG THI K 1971 1980
An Mch chớnh thc thit lp quan h ngoi giao vi Vit Nam ngy
25-11-1971
(1)
, cú th núi õy l mt trong s ớt cỏc nc t bn thit lp quan h
ngoi giao rt sm vi Vit Nam. Thi k ny quan h ngoi giao gia hai nc
ch dng li mt chng mc nht nh. Vit Nam cng nh an Mch cha
t c quan ngoi giao chớnh thc (i s quỏn) trờn lónh th ca nhau. i din
ngoi giao ca Vit Nam trờn lónh th an Mch l phũng thụng tin Cụ -
pen-ha-ghen cũn ti H Ni cha cú c quan ngoi giao no ca an Mch.
Trong thi gian ny, do nguyờn nhõn chin tranh nờn hai bờn cha c bt c
on ngoi giao no cho cỏc cuc thm ving nhau. Ch sau khi chin tranh kt
thỳc ti Min Nam (1975), quan h ngoi giao gia hai nc mi c y
mnh.
Thỏng 3/1977, ln u tiờn on i biu ca B hp tỏc phỏt trin an
Mch sang thm Vit Nam. Chuyn thm ny cú ý ngha rt quan trng, ó m
ra mt chng mi trong quan h hp tỏc phỏt trin mi mt gia hai nc.
ỏp li, thỏng 6 nm 1977, th tng Phm Vn ng cú chuyn thm hu ngh
chớnh thc an Mch, qua chuyn thm ny, quan h gia hai nc c tht
cht hn na.
Trong khong thi gian t nm 1971 n 1986, quan h ngoi giao gia
Vit Nam v an Mch mi ch dng li mc xó giao. Mc dự ó cú s
ng h c v vt cht ln tinh thn cho Vit Nam trong cuc khỏng chin chng
M, nhng do s khỏc bit v h t tng v ch chớnh tr nờn hu nh
khụng cú bc tin ỏng k no trong quan h ngoi giao hai nc. Khi chin
tranh kt thỳc, song song vi cụng cuc tỏi thit t nc, Vit Nam ó y
mnh quan h hp tỏc phỏt trin vi cỏc quc gia khỏc. Nhng ch yu vn l
Liờn Xụ, cỏc nc ụng u v cỏc nc xó hi ch ngha khỏc trờn th gii.
(1)
Ngun: tang web: Mofa.gov.vn/vi/cn-vakv/euro/nr040819111225/nso6090715326
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
4
Ngồi ra, chúng ta khơng có s hp tác đáng k nào trong lnh vc kinh
t, vn hố vi các nc ngồi khi xã hi ch ngha. ó cng là điu tt yu
trong cuc đi đu cng thng gia hai khi xã hi ch ngha và t bn ch
ngha trong cuc chin tranh lnh. Quan h ngoi giao gia hai nc cng chu
nh hng rt ln bi cuc chin tranh lnh.
Ngày 12-5-1980 đánh du mt mc quan trng trong quan h ngoi giao
gia hai nc, an Mch chính thc m i s quan ti Hà Ni. Sau 9 nm k
t khi chính thc quan h ngoi giao gia hai nc đc nâng lên tm đi s.
Thơng qua cánh ca an Mch, chúng ta có c hi tip cn và hp tác vi Liên
minh Châu Âu - đi tác chin lc sau này ca Vit Nam.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
5
CHNG III
QUAN H NGOI GIAO GIA VIT NAM V AN MCH T NM
1980 N NAY
Mc dự i s quỏn an Mch ó c m ti H Ni nhng trong thi
gian ny, quan h hai nc vn b úng bng. Lý do l vn Cam-pu-chia,
cng nh nhiu quc gia khỏc. An Mch phn i Vit Nam trong vic a
quõn vo Cam-pu-chia. Nhng bt ng ny ó dn c gii quyt khi Vit
Nam rỳt quõn khi Cam-pu-chia (9-1989). tht cht quan h gia hai nc
v gii quyt nhng mõu thun, bt ng, thỏng 7 nm 1972, Phú Th tng
Trn c Lng ó cú chuyn thm v lm vic ti an Mch. Trong chuyn
thm ny, chớnh ph an Mch t rừ mong mun tng cng cỏc mi quan h
hp tỏc v kinh t, thng mi, khoa hc k thut vi Vit Nam: Chuyn
thm ó c d lun cỏc nc hu quan ỏnh giỏ l cn thit, ỳng lỳc v ó
t kt qu tt
(1)
. Song thỏng 8 nm 1973, on i biu ca B Hp tỏc phỏt
trin an Mch sang thm Vit Nam, trong chuyn thm ny, h ó tỡm hiu sõu
hn v c h u t Vit Nam. T khi Lut u t c thụng qua (12-1987)
Vit Nam ó dn tr thnh im n hp dn ca nhiu nh u t trờn th gii.
Tuy nhiờn, vỡ nhng khú khn riờng m n thỏng 3/1993, i s quỏn
an Mch ti H Ni ó b úng ca. Quan h gia hai nc b giỏn on trong
thi gian hn mt nm. n ngy 1/4/1994, an ó m li i s quỏn H
Ni v lp Tng lónh s quỏn i thnh ph H Chớ Minh. V phớa mỡnh, ngy
12/8/2000, Vit Nam ó m i s quỏn ti th ụ Co-pen-ha-ghen. Trong mt
thi gian di cú nhng trc rc, quan h ngoi giao gia hai nc ó c ni li
m thm hn.
Hai bờn liờn tc cú nhng chuyn thm ving ln nhau ca cỏc c quan,
b ngnh, nguyờn th quc gia. Trờn c s, quan h hp tỏc mi mt m nht l
v kinh t c y mnh. V phớa Vit Nam l cỏc chuyn thm ca th tng
Vừ Vn Kit (3/1995), Th tng Phan Vn Khi (t 29/9 ờn 1/10/1999), B
(1)
Ngun: Bỏo Nhõn dõn s 13703. 30/7/1992, tr 1
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
6
trng ngoi giao Nguyn Mnh Cm (11/2001), ca ch tch Quc hi Nguyn
Vn Yu (10/2002) v phớa an Mch, trong khong thi gian ny, B hp
tỏc phỏt trin ó 5 ln ca cỏc on i biu sang thm v tỡm hiu c hi u t
cng nh hp tỏc vi Vit Nam (8/1993; 5/1994; 3/1996; 1/1998; 11/1999);
on i biu ca B T phỏp (1/2000), B Ngoi giao (5/2002; 2/1999), Quc
hi (8/1993; 9/1995; 9/2003)
Thụng qua cỏc chuyn thm ny l hng lot cỏc hip nh hp tỏc c
ký kt: Hip nh v nhng iu khon v th tc chung cho s hp tỏc phỏt
trin gia Vit Nam - an Mch (8/1993); Hip nh khuyn khớch v bo h
u t (8/1993); Hip nh trỏnh ỏnh thu hai ln v chng trn lu thu
(5/9995), Hip nh hp tỏc vn chuyn hng khụng (9/1997). Hai bờn ó tỡm
thy li ớch trong mi quan h tt p ny, t quan h ngoi giao, quan h hp
tỏc mi mt ó v ang c y mnh.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
7
CHNG IV
TNG LAI TRONG QUAN H NGOI GIAO GIA
VIT NAM - AN MCH
K t khi chính thc thit lp quan h ngoi giao (1973) đn nay, mc dù
đã tri qua nhiu thng trm nhng hai nc đã gt b nhng hiu lm đ
hng ti tng lai tt đp hn. vn đ Cam-pu-chia dn đn vic nhiu nc
phn đi d di Vit Nam (trong đó có an Mch) i s qn an Mch ti
Hà Ni và Tng lãnh s qn ti thành ph H Chí Minh đu b đóng ca. Quan
h gia hai nc b gián đon trong mt thi gian dài, điu đó phn ánh s thc
tt yu trong quan h quc t: gia các quc gia ln tn ti nhng quan đim và
nhng hành đng khác nhau dn đn nhng s hiu lm đáng tic. Trong thi
gian này Vit Nam khơng có nhng hành đng khơn khéo trong quan h ngoi
giao vi các nc trong khu vc và trên th gii. Do vy, hiu lm xut phát
phía an Mch là tt yu.
Tuy nhiên, hin nay vn đ Hồng Sa, Trng Sa và bin ơng vn còn
ht sc nhy cm, liu Vit Nam có đ xy ra s kin hiu lm đáng tic nào
khong? Hn na, có th khng đnh tình hình trong nc vn còn tn ti nhng
vn đ ht sc nhc nhi: tham nhng (v PMU 18, v án v đt ti Sn -
Hi Phòng…), Th tc hành chính phc tp, rm rà gây nhiu khó khn cho
các nhà đu t (trng đó có các nhà đu t đn t an Mch)… Quan h ngoi
giao chính là chìa khố cho quan h hp tác, trao đi v kinh t, vin tr, vn
hố…
Nu Vit Nam khơng nhanh chóng “làm sch” chính mình, liu nhng
quan h tt đp vi các quc gia khác có tn li mãi đc khơng? Ngi Nht
Bn ngh gì sau v PMU 18? Ngi tiêu dùng châu Âu ngh gì sau hàng lot
nhng trng hp phát hin d lng kháng sinh q ln trên nhng con tơm
xut khu đn EU? Ngi an Mch ngh gì khi nhng khong đu t vào Vit
Nam khơng thu đc li nhun nh mong mun, h s tip tc vin tr khi
nhng khon vin tr ca h khơng đc s dng hiu qu?
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
8
Nhiu câu hi đc đt ra đ tr li cho câu h: tng lai? Khơng th có
tng lai tt đp đc nu bn thân mi quc gia khơng có s c gng nht
đnh. Vic t chc thành cơng APEC 2006 ti Hà Ni cng nh hồn tt vic gia
nhp WTO khng đnh nhng n lc ca Vit Nam. Trong con mt bn bè quc
t, uy tín ca Vit Nam lên rt cao. Liên tc t nm 2001 đn 2006, nn kinh t
Vit Nam ln đt mc tng trng t 7 đn 8% (thng đng th hai trên th
gii sau Trung Quc). ó là nng c s vng chc đ khng đnh v tng lai
tt đp trong quan h hp tác gia hai quc gia.
Tuy nhiên, mi th đu là d đốn, th gii đang thay đi tng ngày, tng
gi. Con đng trc mt ln khơng bàng phng. Trong q kh, hai nc đã
đi trên con đng đó và trong tng lai, có l vn là con đng khơng hồn tồn
bng phng đó.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
9
KT LUN
Tồn cu hố và khu vc hố đã tr thành xu th ch yu ca quan h
quc t hin đi. khi b gt ra ngồi l, các quc gia nt là các quc gia
đang phát trin (trong đó có Vit Nam) đu phi tng cng quan h vi các
quc gia khác trên mi phm vi, lnh vc nhm mc đích cao nht: vì s phát
trin mi mt ca đt nc (v kinh t, vn hố, giáo dc…).
Ngày nay, sau s sp đ ca ch ngha xã hi Liên Xơ và ơng Âu, M
cùng vi Nht Bn, EU đang là nhng đi tác quan trng nht ca Vit Nam.
Khi mà s khác nhau v h t tng và ch đ chính tr khơng còn là rào cn thì
quan h hp tác trên mi lnh vc gia Vit Nam vi các quc gia khác khơng
ngng đc đy mnh. Chính điu đó đã khin Vit Nam có đc s tng
trng kinh t nhanh, n đnh trong mt thi gian dài, đng thi vì th chính tr
ca Vit Nam trên rng quc t khơng ngng đc ci thin.
Vi nhng thành tu đã đt đc trong thi gian qua, phng châm:
“Vit Nam sn sàng là bn vi tt c các nc” ca ng và Nhà nc ta t ra
ht sc đúng đn. Tin tng rng, trên c s vng chc đó, chúng ta s hng
ti mt tng lai tt đp đng thi vt qua nhng khó khn đang tn ti. Tt c
vì mc tiêu: dân giàu, nc mnh, xã hi cơng bng vn minh.
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
10
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
1. Báo Nhân dân
2. Tp chí Nghiên cu Châu Âu
3. Báo Quc t
4. Trang Web:
/>vakv/euro/nr040819111225/ns060907153326.
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
KILOBOOKS.COM
11
MC LC
LI M U 0
CHNG I 1
QUAN H NGOI GIAO VIT NAM - AN MCH 1
TRC NM 1971 1
CHNG II 3
QUAN H NGOI GIAO GIA VIT NAM AN MCH 3
TRONG THI K 1971 – 1980 3
CHNG III 5
QUAN H NGOI GIAO GIA VIT NAM VÀ AN MCH T NM
1980 N NAY 5
CHNG IV 7
TNG LAI TRONG QUAN H NGOI GIAO GIA 7
VIT NAM - AN MCH 7
KT LUN 9
DANH MC TÀI LIU THAM KHO 10
MC LC 11
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN