CHuyên đề siêu âm 3 tháng đầu thai kỳ,CKII.BS.Huỳnh Văn Nhàn

1


CKII.BS. HUYØNH VAÊN NHAØN
2
I/ ĐẠI CƯƠNG:

< 5 tuần vô kinh: SA phát hiện được thai
menstrual age
gestation age
có những máy SA phát hiện được thai khi sản
phụ chưa mất kinh

pp ratio imuno essay
HCG < µg/ml  Chẩn đoán thai +
Trophoblastic cell tiết HCG.
3
I/ ĐẠI CƯƠNG:

Kết quả nghiên cứu
- 100 trứng  thụ tinh 84 zygote  69
implantation
- 27 hư thai - menstrual abortion
- 42 tồn tại - clinical prenancy
- 99% trứng bất thường NST  hư thai
- Thai sẩy > 6 tuần  70% bất thường NST
Plastocyte  HCG  HCG ⊕.
4
 !"#$%&' () *
$ **+$ 
, /./0.-123/-45


Sự phát triển phôi bình thường giai đoạn sớm
- Giai đoạn thụ tinh
- Giai đoạn rụng trứng
- Giai đoạn phôi

Buồng trứng: nang tiên khởi  noãn trưởng
thành > 14± 1  rụng trứng  2
nd
oocyte  ống
dẫn trứng  1/3 ngoài tai vòi + tinh trùng 
zygote vào trong  two cells  four cells 
eight cells  góc tử cung: morula  lòng tử
cung: blastocyte
5
- thời gian rụng trứng  two cells # 24 giờ (1
ngày)
- two cells  morula # 3 ngày
- rụng trứng  lòng tử cung # 1 tuần lễ

Chu kỳ kinh 28 – 30 ngày ≤ 3 tuần lễ SA 
phân biệt plano test ⊕
- thai quá nhỏ không rõ
- GEU

10w – 12w màng ối áp sát vào chorion ∈
decidura capsalaris
 !"#$%&' () *
$ **+$ 
, /./0.-123/-45

6
167-81 6
, /--.41-5
Nhận đònh sớm nhất là:
9":

Hình bầu dục

Tử cung lòng echo trống

Chung quanh túi thai mật độ SA trung bình là
lớp tế bào nuôi trophoblastic

Túi thai gắn 1 bên thành tử cung chung quanh có
echo dầy hình ảnh double decidura
7
9":
* Chẩn đoán phân biệt giữa hình ảnh không là thai và
hình ảnh là thai dựa vào double decidura

Chảy máu: vùng echo trống không trophoblaste, không
gắn 1 bên

Viêm nội mạc tử cung

Cyste nội mạc tử cung

Pseudo sac ∈ GEU + HCG ⊕
8
9":

* Đo túi thai

Cắt dọc đo chiều dài = length
đo chiều cao = height

Cắt ngang đo chiều ngang transection

Tiêu chuẩn: lấy lớp chorionic tissue với dòch
trong túi thai làm chuẩn

MSD = đk trung bình túi thai
Chiều dài + chiều cao + chiều ngang / 3
 xem bảng- gestation sac
- gestation age

Kết quả:
SA âm đạo: MSD – 2-3mm # 4 tuần 3 ngày
SA bụng: MSD = 5 mm # 5 tuần
9
2/ Phôi:

SA ngã bụng:
- MSD = 15 mm sẽ thấy được phôi gồm:
- yolk sac
- Amminotique sac
- ± thấy hoạt động tim thai ⊕

SA ngã âm đạo
−
MSD = 2-3 mm phôi 4 tuần 3 ngày

−
CRL (crow rum length): chiều dài đầu mông đo
được khi phôi # 5 mm cạnh bên yolk sac tách rời
lúc này MSD túi thai 15-18 mm # thai 6,5 tuần
10
1($!;%"%<$ *=>);(<
, /--.41-5
) *< $ 9?@;
A) *!$$ : "
11
IV/ ĐÁNH GIÁ TUỔI THAI
(EVALUATION OF GESTATIONAL AGE )
1/ 5w – 6,5w: xác đònh bằng MSD của túi
thai là chính xác nhất trong 3 tháng đầu
2/ > 6,5w – 10w : xác đònh bằng CRL chính
xác nhất
3/ > 10w: xác đònh bằng

BPD = đk lưỡng đỉnh

FML = chiều dài xương đùi
12
30B/
92$C D&$$

Chẩn đoán SA

peri sac bleeding: chảy máu quanh túi thai 4 dạng
−
intra amniotique sac bleeding

−
sub chorion (dưới màng)
−
intra chorinic sac bleeding
−
peri sac bleeding

Máu chiếm
−
< 30% túi thai  tốt
−
> 40 – 50% túi thai  xấu
13
1/ Doạ hư thai – threatened abortion

Lâm sàng:
−
Đau bụng
−
Huyết âm đạo
−
Cổ tử cung đóng kín
−
< 20 tuần đầu

Lợi thế của SA:
−
Biết được phôi sống hay chết nhờ xác đònh TT (tiêu chuẩn)
−
Phôi > 5 mm mà không tim thai mới xác đònh thai hư (chú ý

phôi 2-3mm)
−
Khảo sát phôi phải cẩn thận
−
Thấy rõ phôi trước khi đi tìm TT (phân biệt yolk sac)
−
tìm TT > 6 phút mới q đònh
Tỷ lệ 25% thai kỳ
→ 50% hư thai
14
?=$ C E&F&$$ :

Chẩn đoán SA:
−
T/c + ctc bò hở
−
Túi thai nằm thấp sụt
−
Tụ máu lòng tử cung + cổ tử cung
−
Phôi còn hoạt động hoặc không
15
$ C!$<F&$$

Chẩn đoán SA:

Lần 1: xác đònh có túi thai

Lần 2 :
−

lòng tử cung trống
−
không có lớp nội mạc
−
không có mô bất thường
16
4/ Hư thai lưu – Missed abortion

Chẩn đoán SA:

Có phôi không có TT

Không cử động thai

Tử cung nhỏ so với tuổi thai
17
5/ Trứng trống – Blighted ovum

Chẩn đoán SA:

túi thai không phôi

MSD phải ≥ 30 mm không phôi có
thể là lưu thai bò tiêu
18
6/ Hư thai nhiễm trùng – Septic abortion

Chẩn đoán SA

Mô t/c lòng tử cung phản âm

không đồng nhất

Echo hỗn hợp (nhau + thai)

Bóng lưng do gas VT sinh hơi
19
1!+$1./

Cách 1:

Đường cắt thấy TT

Thế nghiên

Chờ cho phôi duỗi thẳng

Cách 2:

phôi ít cử động: đo 2 lần cộng tổng số

chú ý không đo yolk sac
20
1!+$1./

Tiêu chuẩn túi thai bất thường

túi thai ≥ 25mm MSD không phôi

túi thai ≥ 25mm không yolk sac


lớp phản ứng màng rụng mỏng < 2mm

túi thai bờ không đều, nằm vò trí thấp

không có hình ảnh double decidual
21
( *G" *H+$IF( "E)1
,1$F$ &@ ;JK1FEF5

Lợi ích
- Đánh giá được thai kỳ sớm bình thường hoặc không bình
thường

Tiêu chuẩn:
−
SA âm đạo: MSD 2-4mm # HCG 500 – 1500 UI
−
Độ lớn túi thai phát triển thuận với HCG đến 8w: MSD
25mm, lúc này nhận diện được phôi.
−
Sau đó HCG giảm dần trong khi kích thước túi thai phát
triển
22
 *=$L"$ *=>);(<
,EF"$ $M<;;; F>*5

Bệnh lý:

UXTC : myoma


Nang hoàng thể: corpus luteum cyst

Sinh lý:

Khối tạo do co thắt cơ tử cung

So-called mass
23
UXTC So-called mass
-
# %<=<=$% *+$N *
 L;$E(!(&' () *
O*#<%<P;"=$L"
- &L D *!E)F$) *!
-
2$F:P<!<"
-
Lần SA khác UXTC còn
- # %<*$L * !(Q
+$N * L
- =$% *&L D *F$) *!
R
O2$F N"<!
<"
- Lần SA khác khối này
biến mất
24
 *$) *C!$";F"F!>;

Chẩn đoán SA:


Echo trống, thành dầy

Lòng không vách, không chồi

D # 10cm

Sinh lý:

trứng rụng  nang hoàng thể echo dầy 2cm, tăng kích thườc 3
tháng đầu thai kỳ gần ½ ovaire

thoái hóa sau 10 tuần

tiết progesteron nuôi thai

biến mất sau 12w – 14w (nhau thai thành lập nuôi thai 10w – 12w)

Nếu phát triển quá độ, hoàng thể thành corpus luteal cyste

Chú ý: theo dõi và SA kiểm tra ở cuối thai kỳ 1
25
)AOS"N :!$"Q!!$$%

Hình ảnh túi thai bình thường:
Cấu trúc echo trống, thành dày (túi thai
kép), bờ đều. Có thể có túi noãn hoàng (Yolk
sac). Túi thai nằm trong lòng tử cung.
Thường hẹn siêu âm lại sau 2-3 tuần để
xác đònh có phôi thai, tim thai hay không.