yếu tố công khai minh bạch trong quả lý và sử dụng đất đai

M c L cụ ụ
M Đ UỞ Ầ 1
N I DUNGỘ 2
I. Lý lu n chungậ 2
II. Th c tr ng vi c công khai minh b ch trong qu n lý và s d ng đ t đai ự ạ ệ ạ ả ử ụ ấ 2
1. Vê quy hoach, kê hoach s dung đât (QH,KHSDD) ̀ ́ ̣́ ̣ ử ̣ 2
2. Vê giao đât, cho thuê đât, chuyên đ i muc đich s dung đât ̀ ́ ́ ́ ́̉ ổ ̣ ử ̣ 3
3. Thu hôi đât, bôi th ng, giai phong măt băng, hô tr , tai đinh c̀ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ̃ ́ươ ̉ ̣ ợ ̣ ư 4
4. Đăng ký quy n s d ng đ t, l p và qu n lý h s đ a chính, c p gi yề ử ụ ấ ậ ả ồ ơ ị ấ ấ
ch ng nh n, th ng kê, ki m kê đ t đai ứ ậ ố ể ấ 5
5. Gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v đ t đai; thanh tra, ki m tra vàả ế ấ ế ạ ố ề ấ ể
x lý vi ph m ử ạ 6
III M t s gi i pháp nh m nâng cao y u t công khai minh b ch trong qu n lýộ ố ả ằ ế ố ạ ả
và s d ng đ t đaiử ụ ấ 7
K T BÀIẾ 8
M Đ UỞ Ầ
Trong xã h i ta, v i Nhà n c pháp quy n "c a dân, do dân và vì dân", thì tínhộ ớ ướ ề ủ
công khai, minh b ch trong ho t đ ng qu n lý là l đ ng nhiên, cũng có th coiạ ạ ộ ả ẽ ươ ể
là l s ng, ngu n s c m nh c a b máy công quy n, đ c bi t là trong lĩnh v cẽ ố ồ ứ ạ ủ ộ ề ặ ệ ự
qu n lý và s d ng đ t đai. Do đó, đ hi u h n v v n đ này em xin ch n đả ử ụ ấ ể ể ơ ề ấ ề ọ ề
tài “ Y u t công khai minh b ch trong ho t đ ng qu n lý và s d ng đ t đai ế ố ạ ạ ộ ả ử ụ ấ ở
Vi t Namệ .”
N I DUNGỘ
I. Lý lu n chungậ
Đ t đai là tài nguyên thiên nhiên quý báu c a loài ng i, có t tr c khi loàiấ ủ ườ ừ ướ
ng i xu t hi n và v i m t di n tích h n ch . Nó là t li u s n xu t đ c bi t, làườ ấ ệ ớ ộ ệ ạ ế ư ệ ả ấ ặ ệ
đ a đi m, là c s cho m i ho t đ ng phát tri n kinh t xã h i c a đ t n c. Doị ể ơ ở ọ ạ ộ ể ế ộ ủ ấ ướ
nhu c u phát tri n c a n n kinh t cùng v i s gia tăng dân s đã gây ra m t s cầ ể ủ ề ế ớ ự ố ộ ứ
ép to l n đ n vi c khai thác và s d ng đ t. Vì v y, vi c qu n lý và s d ng đ tớ ế ệ ử ụ ấ ậ ệ ả ử ụ ấ
đai có ý nghĩa đ c bi t quan tr ng không ch cho tr c m t mà cặ ệ ọ ỉ ướ ắ òn lâu dài. Tuy
nhiên, đây v a là lĩnh v c x y ra nhi u tranh ch p, khi u ki n v a là môi tr ngừ ự ả ề ấ ế ệ ừ ườ

thu n l i cho nh ng ng i có ch c v , quy n h n tham nhũng ho c làm giàu b tậ ợ ữ ườ ứ ụ ề ạ ặ ấ
chính. Nhà n c ta đã có nhi u c g ng nh m tăng c ng qu n lý đ t đai, đ cướ ề ố ắ ằ ườ ả ấ ặ
bi t là vi c tăng c ng y u t công khai, minh b ch th hi n qua vi c Lu t đ tệ ệ ườ ế ố ạ ể ệ ệ ậ ấ
đai (LDD) và các văn b n h ng d n thi hành th ng xuyên đ c s a đ i, bả ướ ẫ ườ ượ ử ổ ổ
sung cho phù h p v i đi u ki n và tình hình m i, Lu t phòng, ch ng tham nhũngợ ớ ề ệ ớ ậ ố
năm 2005 quy đ nh công khai, minh b ch m t s khâu d x y ra tiêu c c trongị ạ ở ộ ố ễ ả ự
qu n lý đ t đai t i đi u 21. ả ấ ạ ề M c dù v yặ ậ , tình tr ng tham nhũng trong lĩnh v c đ tạ ự ấ
đai v n đ c coi là m t trong nh ng lĩnh v c x y ra nhi u tham nhũng v i sẫ ượ ộ ữ ự ả ề ớ ố
l ng tài s n l n nh t. Theo t đi n Ti ng vi t thì “ công khai” ượ ả ớ ấ ừ ể ế ệ nghĩa là “ không
gi kín, không gi u gi m mà đ cho m i ng i đ u có th bi t “ còn “ minhữ ấ ế ể ọ ườ ề ể ế
b ch” là “ rõ ràng, rành m ch”. Nh v y, ta có th hi u vi c công khai minhạ ạ ư ậ ể ể ệ
b ch nghĩa là ạ ph i ả có n i dung c th , rõ ràng rành m ch, đ c công b côngộ ụ ể ạ ượ ố
khai cho m i ng i bi t v i thông tin d dàng thu n ti n cho m i ng i truyọ ườ ế ớ ễ ậ ệ ọ ườ
c p, ti p nh n nh ng ậ ế ậ ư nó cũng ph i là thông tin tin c u đ c, ph i l ng tr cả ậ ượ ả ườ ướ
đ c và có th d đoán đ c.ượ ể ự ượ
II. Th c tr ng vi c công khai minh b ch trong qu n lý và s d ng đ t đai ự ạ ệ ạ ả ử ụ ấ
1. Vê quy hoach, kê hoach s dung đât (QH,KHSDD) ̀ ́ ̣́ ̣ ử ̣
Nguyên t c dân ch và công khai trong vi c l p QHKHSDD đã đ c quy đ nhắ ủ ệ ậ ượ ị
t i kho n 7 đi u 21 LDD 2003. Ngoài ra, trong QHKHSDD, y u t công khaiạ ả ề ế ố
minh b ch cũng đ c th hi n kho n 5 đi u 25, đi u 28 LDD và c th t iạ ượ ể ệ ở ả ề ề ụ ể ạ
đi u 12, 18, đi u 27 Ngh đ nh(ND) s 181 Theo đó, các c quan có th mề ề ị ị ố ơ ẩ
quy n l p QHKHSDD ph i l y ý ki n đóng góp c a nhân dân, trong quá trình l pề ậ ả ấ ế ủ ậ
2
QHKHSDD UBND xã, ph ng, th tr n có trách nhi m công b công khaiườ ị ấ ệ ố
QHKHSDD t i tr s c a mình và trên các ph ng ti n thông tin đ i chúng. Th iạ ụ ở ủ ươ ệ ạ ờ
h n công b là 30 ngày k t ngày QHKHSDD đ c c quan nhà n c có th mạ ố ể ừ ượ ơ ướ ẩ
quy n quy t đ nh, phê duy t Nh v y, ng i dân đã đ c ghi nh n quy nề ế ị ệ ư ậ ườ ượ ậ ề
tham gia trong vi c l p QHKHSDD và vi c công b QHKHSDD cũng t o đi uệ ậ ệ ố ạ ề
ki n thu n l i cho các nhân, t ch c đánh giá và đ a ra đ c các quy t đ nh phùệ ậ ợ ổ ứ ư ượ ế ị
h p v i vi c đ nh h ng phát tri n c a đ a ph ng. Tuy nhiên, qua các cu cợ ớ ệ ị ướ ể ủ ị ươ ộ

đi u tra c a Trung tâm nghiên c u chính sách và phát tri n ( DEPOCEN) thì côngề ủ ứ ể
tác l p, công b QHKHSDD còn thi u công khai, m t dân ch . Ph n l n ng iậ ố ế ấ ủ ầ ớ ườ
dân không đ c bi t, đ c bàn hay l y ý ki n vượ ế ượ ấ ế ề QHKHSDD đ a ph ng.ở ị ươ
Trong t ng s 66 trang web đ c ki m tra, m t n a web (34 web) cung c p tàiổ ố ượ ể ộ ử ấ
liêu liên quan đ n báo cáo quy ho ch k ho ch s d ng đ t chi ti t, chi m 52%.̣ ế ạ ế ạ ử ụ ấ ế ế
Hay trong 117 xã đ c đi u tra cũng ch có 60 xã có th ti p c n đ c thông tinượ ề ỉ ể ế ậ ượ
QHKHSDD chi ti t còn các xã khác vì nhi u lý do mà không có ho c không đi uế ề ặ ề
tra đ c M t khác, m t trong nh ng b ng ch ng v vi c th c hi n m c đượ ặ ộ ữ ằ ứ ề ệ ự ệ ứ ộ
công khai và s tham gia c a ng i dân là ự ủ ườ “biên b n l y ý ki n đóng góp c aả ấ ế ủ
ng i dân v s th o quy ho ch k ho chườ ề ự ả ạ ế ạ ” thì theo nghiên c u c a DEPOCENứ ủ
t i 12 t nh không l y đ c b t c thông tin gì v biên b n này.Th c tr ngạ ỉ ấ ượ ấ ứ ề ả ự ạ
QHSDD “treo” v n còn t n t i nhi u n i. Ngoài ra, trong vi c l p QHKHSDD,ẫ ồ ạ ở ề ơ ệ ậ
m t s các b đã l i d ng th m quy n đ l p ph ng án ho c đi u ch nhộ ố ộ ợ ụ ẩ ề ể ậ ươ ặ ề ỉ
ph ng án quy ho ch đi m dân c nông thôn, quy ho ch xây d ng đô th . Hươ ạ ể ư ạ ự ị ọ
cũng đ c các ch đâu t chia m t ph n l i nhu n trong vi c làm tăng giá tr đ tượ ủ ư ộ ầ ợ ậ ệ ị ấ
khi chuy n m c đích s d ng đ t. M t s ch đ u t và cán b qu n lý đã thaoể ụ ử ụ ấ ộ ố ủ ầ ư ộ ả
túng vi c quy ho ch, trì hoãn vi c công khai QHKHSDD đ mua gom đ t có thệ ạ ệ ể ấ ể
là đ t giáp m t đ ng trong t ng lai. Bên c nh đó, cũng không ít nhà đ u tấ ặ ườ ươ ạ ầ ư
g p ph i khó khăn, ph c t p khi th c hi n các d án đ u t vì n i dung QHSDDặ ả ứ ạ ự ệ ự ầ ư ộ
không rõ ràng và vi c ti p c n b n đ đ a chính cũng b h n ch . ệ ế ậ ả ồ ị ị ạ ế
2. Vê giao đât, cho thuê đât, chuyên đ i muc đich s dung đât ̀ ́ ́ ́ ́̉ ổ ̣ ử ̣
Hi n nay, căn c , hình th c, trình t và th m quy n giao đ t, cho thuê đ t vàệ ứ ứ ự ẩ ề ấ ấ
chuy n m c đích s d ng đ t đ c quy đ nh rõ ràng, c th t đi u 31 đ n đi uể ụ ử ụ ấ ượ ị ụ ể ừ ề ế ề
37, đi u 122 LDD cùng v i các quy đ nh b sung t i ề ớ ị ổ ạ ND 181 Nhìn chung, trình
t , th t c giao đ t, cho thuê đ t, chuy n m c đích s d ng đ t đã đ c th cự ủ ụ ấ ấ ể ụ ử ụ ấ ượ ự
hi n theo đúng quy đ nhệ ị , đã t ng b c kh c ph c tình tr ng giao đ t, cho thuêừ ướ ắ ụ ạ ấ
đ t trái th m quy n, không đúng đ i t ng. Nh ng do quy đ nh c a chính sáchấ ẩ ề ố ượ ư ị ủ
hi n hành, đ i t ng đ c giao đ t không thu ti n s d ng đ t quá r ng. Vi cệ ố ượ ượ ấ ề ử ụ ấ ộ ệ
phân c p m nh v th m quy n giao đ t, cho thuê đ t cùng v i quy đ nh phânấ ạ ề ẩ ề ấ ấ ớ ị
c p m nh th m quy n quy t đ nh đ u t c a pháp lu t v đ u t ch a đi đôiấ ạ ẩ ề ế ị ầ ư ủ ậ ề ầ ư ư

3
v i vi c gi m sát th c thi trên th c t đã b c l nhi u b t c p. H n m c nh nớ ệ ả ự ự ế ộ ộ ề ấ ậ ạ ứ ậ
chuy n quy n s d ng đ t nông nghi p hi n nay còn th p nên gây khó khăn choể ề ử ụ ấ ệ ệ ấ
công tác qu n lý nhà n c v đ t đai, gây ph c t p trong vi c đăng ký s d ngả ướ ề ấ ứ ạ ệ ử ụ
đ t, d phát sinh khi u ki n, tranh ch p đ t đai. Quy đ nh giao đ t, cho thuê đ tấ ễ ế ệ ấ ấ ị ấ ấ
theo hình th c đ u giá quy n s d ng đ t, đ u th u d án có s d ng đ t ch aứ ấ ề ử ụ ấ ấ ầ ự ử ụ ấ ư
đ c nhi u đ a ph ng nghiêm túc th c hi n. Vi c ki m tra, x lý vi ph m sauượ ề ị ươ ự ệ ệ ể ử ạ
khi giao đ t, cho thuê đ t ch a đ c ti n hành m t cách th ng xuyên. Ch aấ ấ ư ượ ế ộ ườ ư
th ng nh t các th t c v đ u t , xây d ng và đ t đai trong vi c thu h i đ t,ố ấ ủ ụ ề ầ ư ự ấ ệ ồ ấ
giao đ t, cho thuê đ t, chuy n m c đích s d ng đ t, h s còn ph c t p, th iấ ấ ể ụ ử ụ ấ ồ ơ ứ ạ ờ
gian th c hi n còn kéo dài, làm cho tình tr ng giao đ t, cho thuê đ t tràn lan,ự ệ ạ ấ ấ
không đúng m c đích, vi ph m pháp lu t. Ch đ u t bao chi m, găm gi đ t,ụ ạ ậ ủ ầ ư ế ữ ấ
b hoang gây lãng phí con xay ra. Vi c giao đ t, cho thuê đ t theo hình th c đ ùỏ ̉ ệ ấ ấ ứ ấ
giá quy n s d ng đ t, đ u th u d án có s d ng đ t ch a đ c tri n khai th cề ử ụ ấ ấ ầ ự ử ụ ấ ư ượ ể ự
hi n nghiêm túc. Còn tình tr ng nhi u t ch c đ c Nhà n c giao đ t không thuệ ạ ề ổ ứ ượ ướ ấ
ti n nh ng s d ng lãng phí và thi u trách nhi m trong qu n lý đ x y ra nhi uề ư ử ụ ế ệ ả ể ả ề
sai ph m. Đ c bi t là vi c công khai thông tin v tiêu chí giao đ t cho thuê đ t ,ạ ặ ệ ệ ề ấ ấ
quy t đ nh giao đ t, cho thuê đ t trên các trang web hay t i các t nh, huy n, xãế ị ấ ấ ạ ỉ ệ
v n ch a đ c chú tr ng, trong khi đó đây là thông tin khá quan tr ng v i ng iẫ ư ượ ọ ọ ớ ườ
dân, doanh nghi p và các nhà đ u t .ệ ầ ư
3. Thu hôi đât, bôi th ng, giai phong măt băng, hô tr , tai đinh c̀ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ̃ ́ươ ̉ ̣ ợ ̣ ư
Thu h i đ tồ ấ (THD) là quy t đ nh hành chính c a c quan nhà n c có th mế ị ủ ơ ướ ẩ
quy n v vi c ch m d t quy n SDD c a cá nhân, t ch c xu t phát t nhu c uề ề ệ ấ ứ ề ủ ổ ứ ấ ừ ầ
c a Nhà n c, do có hành vi vi ph m pháp lu t đ t đai ho c lý do đ ng nhiênủ ướ ạ ậ ấ ặ ươ
khách quan. LDD t i đi u 39, 40 quy đ nh rõ vi c ạ ề ị ệ THD ph i đ c th c hi n sauả ượ ự ệ
khi QHKHSDD ho c khi d án đ u t có nhu cặ ự ầ ư ầu SDD phù h p v i QHKHSDDợ ớ
đ c c quan có th m quy n xét duy t. Tr c khi ượ ơ ẩ ề ệ ướ THD thì c quan nhà n c cóơ ướ
th m quy n cũng ph i thông báo cho ng i b ẩ ề ả ườ ị THD bi t lý do, th i gian và kế ờ ế
ho ch di chuy n, ph ng án t ng th v b i th ng, gi i phóng m t b ng và hạ ể ươ ổ ể ề ồ ườ ả ặ ằ ỗ
tr tái đ nh c đ ng th i cũng ghi nh n quy n khi u n i c a ng i b c ngợ ị ư ồ ờ ậ ề ế ạ ủ ườ ị ưỡ

ch . T khi có LDD, tình tế ừ r ng THDạ tràn lan, manh mún ho c l i d ng vi c ặ ợ ụ ệ THD
đ t l i cá nhân đã gi m đáng k truy nhiên v n còn nhi u h n ch , b t c p.ể ư ợ ả ể ẫ ề ạ ế ấ ậ
V m t pháp lu t, c ch th c hi n hai d ng Nhà n c ề ặ ậ ơ ế ự ệ ạ ướ THD và chuy n đ i đ tể ổ ấ
đai t nguy n đ c quy đ nh khá rõ ràng nh ng c ch giá đ t v n ch a đ cự ệ ượ ị ư ơ ế ấ ẫ ư ượ
quy đ nh c th . m i đ a ph ng l i có m t trình t , th t c đ nh giá riêng. Thi uị ụ ể ỗ ị ươ ạ ộ ừ ủ ụ ị ế
quy đ nh c a pháp lu t d n t i tình tr ng khó khăn trong vi c gi i quy t khi uị ủ ậ ấ ớ ạ ệ ả ế ế
n i v giá đ t c a ng i b ạ ề ấ ủ ườ ị THD cho nên th i gian thu h i luôn b kéo dài. Nhi uờ ồ ị ề
tr ng h p, th i gian đ u nhà đ u t mu n ch đ ng áp d ng c ch chuy nườ ợ ờ ầ ầ ư ố ủ ộ ụ ơ ế ể
4
đ i đ t đai m t cách t nguy n nh ng th ng xuyên x y ra tình t ng ng i đangổ ấ ộ ự ệ ư ườ ả ạ ườ
SDD đòi giá cao h n th tr ng nên nhà đ u t không th hoàn t t vi c hoànơ ị ườ ầ ư ể ấ ệ
thành di n tích d án nên h l i tìm cách đ a v c ch Nhà n c ệ ự ọ ạ ư ề ơ ế ướ THD. C chơ ế
t o "đ t s ch" do T ch c phát tri n qu đ t th c hi n t i nhi u đ a ph ngạ ấ ạ ổ ứ ể ỹ ấ ự ệ ạ ề ị ươ
b c đ u đã phát huy hi u qu , góp ph n nâng cao giá tr , hi u qu s d ng đ t,ướ ầ ệ ả ầ ị ệ ả ử ụ ấ
đ ng th i minh b ch hóa công tác giao đ t, cho thuê đ t, h n ch tình tr ng thamồ ờ ạ ấ ấ ạ ế ạ
nhũng trong qu n lý đ t đai. Tuy nhiên, viêc ả ấ ̣ THD, bôi th ng, giai phong măt̀ ̀ ́ươ ̉ ̣
băng con ch a co c chê giai quyêt môt cach ro rang, hai hoa vê l i ich gi a Nhà ̀ ́ ́ ́ ́ ̃ ̀ ̀ ̀ ̀ ́ ̃ ̀ư ơ ̉ ̣ ợ ư
n c, ng i co đât bi ́ ̀ ́ ́ươ ươ ̣ THD va nha đâu t . Vi c l p k ho ch t o c h i cho vi c̀ ̀ ̀ ư ệ ậ ế ạ ạ ơ ộ ệ
thao túng trong kê khai đ t đai và k ho ch b i th ng đ c phê duy t nh vi cấ ế ạ ồ ườ ượ ệ ư ệ
gian l n trong vi c l p ph ng án b i th ng đ tham ô, xác nh n th i đi mậ ệ ậ ươ ồ ườ ể ậ ờ ể
SDD, v trí đ t, di n tích đ t có th b kê kh ng ho c có th th a thu n v iị ấ ệ ấ ể ị ố ặ ể ỏ ậ ớ
ng i dân đ chia l i nhu n. Không nh ng th , giá b i th ng th p và có sườ ể ợ ậ ữ ế ồ ườ ấ ự
chênh l ch khá l n v i giá th tr ngệ ớ ớ ị ườ b iở giá b i th ng hi n nay v n đ c xácồ ườ ệ ẫ ượ
đ nh m t cách r t ch quan, mang n ng tính hành chính m nh l nh, không tínhị ộ ấ ủ ặ ệ ệ
đ n các y u t khác.Vi c công khai thông tin v d th o k ho ch b i th ngế ế ố ệ ề ự ả ế ạ ồ ườ
và h tr tái đ nh c cũng ỗ ợ ị ư còn y uế , theo đi u tra c a DEPOCEN thì ch có 3 webề ủ ỉ
c a Bà R a – Vũng Tàu, H u Giang và Lai Châu là có d th o này. Nh v y, vi củ ị ậ ự ả ư ậ ệ
không rõ ràng làm nh h ng đ n quy n và l i ích c a r t nhi u ng i. ả ưở ế ề ợ ủ ấ ề ườ
4. Đăng ký quy n s d ng đ t, l p và qu n lý h s đ a chính, c p gi yề ử ụ ấ ậ ả ồ ơ ị ấ ấ
ch ng nh n, th ng kê, ki m kê đ t đai ứ ậ ố ể ấ

Nh có s ờ ự hình thành h th ng Văn phòng Đăng ký quy n s d ng đ t, cùngệ ố ề ử ụ ấ
v i s quan tâm ch đ o và h tr kinh phí c a Trung ng, s quan tâm đ u tớ ự ỉ ạ ỗ ợ ủ ươ ự ầ ư
kinh phí c a các đ a ph ng mà vi c đo đ c l p b n đ đ a chính, đăng ký, c pủ ị ươ ệ ạ ậ ả ồ ị ấ
Gi y ch ng nh n quy n ấ ứ ậ ề SDD đã đ c đ y m nhượ ẩ ạ , góp ph n gi i quy t nh ngầ ả ế ữ
v n đ t n t i trong qu n lý và ấ ề ồ ạ ả SDD và t o đi u ki n thu n l i cho ng iạ ề ệ ậ ợ ườ SDD
th c hi n các quy nự ệ ề c a mìnhủ . Nhi u đ a ph ng đã tri n khai xây d ng c sề ị ươ ể ự ơ ở
d li u đ a chính đ thay th d n cho vi c l p s sách đ a chính d ng gi y,ữ ệ ị ể ế ầ ệ ậ ổ ị ạ ấ
nh m thi t l p h th ng thông tin đ t đai hoàn ch nh, hi n đ i; t o đi u ki n choằ ế ậ ệ ố ấ ỉ ệ ạ ạ ề ệ
vi c khai thác, cung c p thông tin đ t đai m t cách thu n l i, nhanh chóng, chínhệ ấ ấ ộ ậ ợ
xác; nâng cao năng l c và hi u qu c a h th ng đăng ký đ t đai. V th ng kê,ự ệ ả ủ ệ ố ấ ề ố
ki m kê đ t đai, k t qu đã xác l p đ c b s li u đ t đai đ y đ c a c n c,ể ấ ế ả ậ ượ ộ ố ệ ấ ầ ủ ủ ả ướ
đáp ng yêu c u thông tin đ t đai ph c v cho qu n lý đ t đaiứ ầ ấ ụ ụ ả ấ và đ xu t nhi uề ấ ề
bi n pháp, chính sách, pháp lu t nh m ch n ch nh, tăng c ng qu n lý đ t đai,ệ ậ ằ ấ ỉ ườ ả ấ
ki m tra, thanh tra x lý tình tr ng vi ph m pháp lu t đ t đai c a các t ch c, cáể ử ạ ạ ậ ấ ủ ổ ứ
nhân. M c dù v y, ặ ậ công tác đăng ký quy n ề SDD, l p và qu n lý h s đ a chính,ậ ả ồ ơ ị
c p gi y ch ng nh n quy nấ ấ ứ ậ ề SDD, th ng kê, ki m kê đ t đai cũng còn m t s t nố ể ấ ộ ố ồ
5
t i, h n ch . H s đ a chính l p ch a đ y đ , th ng nh t; vi c c p nh t, ch nhạ ạ ế ồ ơ ị ậ ư ầ ủ ố ấ ệ ậ ậ ỉ
lý bi n đ ng ch a đ c th c hi n th ng xuyên, đ ng b theo quy đ nh; nhi uế ộ ư ượ ự ệ ườ ồ ộ ị ề
n i đã c p Gi y ch ng nh n, xây d ng h s đ a chính nh ng ch a n đ nh, cònơ ấ ấ ứ ậ ự ồ ơ ị ư ư ổ ị
ph i làm l i do vi c d n đi n đ i th a sau khi c p Gi y ch ng nh n ho c doả ạ ệ ồ ề ổ ử ấ ấ ứ ậ ặ
ch a có b n đ đ a chính nên ph i c p theo t khai báo c a ng i dân ho c c pư ả ồ ị ả ấ ự ủ ườ ặ ấ
theo các lo i b n đ cũ có đ chính xác th p. B i hi n nay, ch a có ch tài đạ ả ồ ộ ấ ở ệ ư ế ủ
m nh đ x lý nên nhi u tr ng h p chây ỳ, không kê khai đăng ký theo quyạ ể ử ề ườ ợ
đ nh, d n đ n nhà n c không l p đ c h s đ qu n lý.ị ẫ ế ướ ậ ượ ồ ơ ể ả Vi c xây d ng c sệ ự ơ ở
d li u đ t đai, h th ng thông tin v đ t đai ch a đ c quan tâm đúngữ ệ ấ ệ ố ề ấ ư ượ
m c.Vi c ch p hành quy đ nh v đăng ký, c p Gi y ch ng nh n nhi u đ aứ ệ ấ ị ề ấ ấ ứ ậ ở ề ị
ph ng ch a nghiêm nh yêu c u n p thêm nhi u gi y t trái quy đ nhươ ư ư ầ ộ ề ấ ờ ị , còn th cự
hi n thêm m t s th t c gây trùng l p pháp lý; th i gian th c hi n th t c cònệ ộ ố ủ ụ ặ ờ ự ệ ủ ụ
kéo dài quá quy đ nh mà không đ c thông báo lý do. Do m t th i gian dài buôngị ượ ộ ờ

l ng qu n lý đ t đai, tình tr ng vi ph m pháp lu t đ t đai còn nhi u (nh l nỏ ả ấ ạ ạ ậ ấ ề ư ấ
chi m, chuy n m c đích trái phép, không ế ể ụ SDD đ c giao; chuy n nh ng đ tượ ể ượ ấ
ho c chuy n nh ng d án ặ ể ượ ự SDD mà không làm th t c quy đ nh; tranh ch p đ tủ ụ ị ấ ấ
đai), nhi u v vi c vi ph m kéo dài nhi u năm, nhi u l n không đ c x lý d t.ề ụ ệ ạ ề ề ầ ượ ử ứ
Không nh ng th , các cán b đ a chính cũng không có trách nhi m trong vi cữ ế ộ ị ệ ệ
th c hi n vai trò c a mình. H th ng cung c p thông tin không đ y đ , h ngự ệ ủ ọ ườ ấ ầ ủ ướ
d n n a v i, kéo dài th i gian, sách nhi u gây khó khăn cho ng i dân. Cóẫ ử ờ ờ ễ ườ
tr ng h p cán b u tiên cho ng i thân, tr c l i t v trí có kh năng ti p nh nườ ợ ộ ư ườ ụ ợ ừ ị ả ế ậ
thông tin nên s d ng đ ph c v l i ích cá nhân. M t s còn tham gia vào cácử ụ ể ụ ụ ợ ộ ố
d ch v trung gian, t v n lách lu t, làm môi gi iị ụ ư ấ ậ ớ
5. Gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo v đ t đai; thanh tra, ki m traả ế ấ ế ạ ố ề ấ ể
và x lý vi ph m ử ạ
M t s đ a ph ng đã đ i m i công tác ti p công dân, ki n toàn b máy vàộ ố ị ươ ổ ớ ế ệ ộ
nâng cao ch t l ng đ i ngũ cán b làm công tác ti p công dân và gi i quy tấ ượ ộ ộ ế ả ế
tranh ch p, khi u n i, t cáo v đ t đai.ấ ế ạ ố ề ấ Tuy nhiên, tình hình tranh ch p, khi uấ ế
n i, t cáo v đ t đai v n di n ra ph c t pạ ố ề ấ ẫ ễ ứ ạ v i ớ tính ch tấ ngày càng gay g t, kéoắ
dài. Công tác thanh tra ch a đ c t ch c th ng xuyên, còn thi u tính ch đ ng,ư ượ ổ ứ ườ ế ủ ộ
ch a đáp ng yêu c u đòi h i c a th c ti n. Vi c x lý sau thanh tra c a các c pư ứ ầ ỏ ủ ự ễ ệ ử ủ ấ
các ngành ch a kiên quy t, tri t đ , k p th i. B i quy đ nh c a pháp lu t v gi iư ế ệ ể ị ờ ở ị ủ ậ ề ả
quy t tranh ch p, khi u n i v đ t đai ch a đ rõ d n đ n công tác xét x , gi iế ấ ế ạ ề ấ ư ủ ẫ ế ử ả
quy t các tranh ch p, khi u ki n v đ t đai còn nhi u h n ch ; ch tài x lýế ấ ế ệ ề ấ ề ạ ế ế ử
ch a đ m nh đ ngăn ng a các hành vi vi ph m. Công tác thanh tra ch a đ cư ủ ạ ể ừ ạ ư ượ
t ch c th ng xuyên, còn thi u tính ch đ ng, ch a đáp ng yêu c u đòi h iổ ứ ườ ế ủ ộ ư ứ ầ ỏ
c a th c ti n. Vi c x lý sau thanh tra c a các c p các ngành ch a kiên quy t,ủ ự ễ ệ ử ủ ấ ư ế
6
tri t đ , k p th i làm h n ch đ n hi u qu ho t đ ng thanh tra, c th : tìnhệ ể ị ờ ạ ế ế ệ ả ạ ộ ụ ể
tr ng l n chi m đ t công, chuy n đ i m c đích s d ng đ t nông nghi p, sạ ấ ế ấ ể ổ ụ ử ụ ấ ệ ử
d ng sai m c đích, đ đ t hoang hóa di n ra th ng xuyên và d i nhi u hìnhụ ụ ể ấ ễ ườ ướ ề
th c gây b c xúc trong d lu n nhân dân và xã h i nh ng ch a có ch tài đứ ứ ư ậ ộ ư ư ế ủ
m nh đ ngăn ng a các hành vi vi ph m. Vi c gi i quy t đ n th khi u n i, tạ ể ừ ạ ệ ả ế ơ ư ế ạ ố

cáo, tranh ch p đ t đai còn mang tính ch quan, n nang, n ng v m nh l nhấ ấ ủ ể ặ ề ệ ệ
hành chính, ch a th ng xuyên tham v n c ng đ ng, nhi u quy t đ nh gi i quy tư ườ ấ ộ ồ ề ế ị ả ế
ch a th u tình đ t lý. Vi c t ch c th c hi n các quy t đ nh gi i quy t đã cóư ấ ạ ệ ổ ứ ự ệ ế ị ả ế
hi u l c pháp lu t còn thi u kiên quy t, d n đ n v vi c không đ c gi i quy tệ ự ậ ế ế ẫ ế ụ ệ ượ ả ế
d t đi m, khi u ki n kéo dài.B máy và đ i ngũ cán ch a đ c ki n toàn c ngứ ể ế ệ ộ ộ ư ượ ệ ủ
c , cán b còn y u v năng l cố ộ ế ề ự , l c l ng cán b thanh tra tài nguyên và môiự ượ ộ
tr ng còn quá thi u, các cu c thanh tra ch y u do Thanh tra S ti n hành, c pườ ế ộ ủ ế ở ế ấ
huy n ch a đ cán b thanh tra đ th c hi n do v y ph m vi, m c đ cũng nhệ ư ủ ộ ể ự ệ ậ ạ ứ ộ ư
s l ng, ch t l ng, hi u qu c a công tác thanh tra còn h n ch .ố ượ ấ ượ ệ ả ủ ạ ế
III M t s gi i pháp nh m nâng cao y u t công khai minh b ch trong qu nộ ố ả ằ ế ố ạ ả
lý và s d ng đ t đaiử ụ ấ
Các c quan hành chính ph i coi công tác ti p công dân, gi i quy t khi u n i,ơ ả ế ả ế ế ạ
t cáo là nhi m v chính tr quan tr ng, th ng xuyên. Đ c bi t ch n ch nhố ệ ụ ị ọ ườ ặ ệ ấ ỉ
nh ng t n t i, y u kém trong qu n lý nhà n c, công khai minh b ch quá trìnhữ ồ ạ ế ả ướ ạ
xây d ng, ban hành và th c hi n chính sách, pháp lu t, nh t là trong lĩnh v cự ự ệ ậ ấ ự
qu n lý, s d ng đ t đai, đ u t , xây d ng nh m h n ch phát sinh khi u n i, tả ử ụ ấ ầ ư ự ằ ạ ế ế ạ ố
cáo. Ngoài ra, trong công tác qu n lý đ t đai, ph i chú tr ng làm t t công tác xácả ấ ả ọ ố
l p, xét duy t và tri n khai th c hi n quy ho ch, k ho ch s d ng đ t. Vi c thuậ ệ ể ự ệ ạ ế ạ ử ụ ấ ệ
h i đ t, l p ph ng án b i th ng, h tr , tái đ nh c ph i dân ch , công khai,ồ ấ ậ ươ ồ ườ ỗ ợ ị ư ả ủ
đúng chính sách, pháp lu t, sát th c t , nh t là đ i v i các d án đ u t xây d ngậ ự ế ấ ố ớ ự ầ ư ự
khu đô th , khu công nghi p, đ m b o hài hòa l i ích c a Nhà n c, nhà đ u tị ệ ả ả ợ ủ ướ ầ ư
và ng i s d ng đ t. Cùng v i đó, quá trình th c hi n c n làm t t công tácườ ử ụ ấ ớ ự ệ ầ ố
tuyên truy n, v n đ ng đ ng i dân hi u,ề ậ ộ ể ườ ể đ ng thu n, t giác ch p hành. Ngoàiồ ậ ự ấ
ra, ng i có th m quy n, trách nhi m ph i n m ch c tình hình, ch đ ng gi iườ ẩ ề ệ ả ắ ắ ủ ộ ả
quy t k p th i, đúng pháp lu t các v vi c khi u n i, t cáo; xác đ nh nguyênế ị ờ ậ ụ ệ ế ạ ố ị
nhân phát sinh khi u n i, t cáo đ có bi n pháp ch n ch nh nh ng y u kémế ạ ố ể ệ ấ ỉ ữ ế
trong qu n lý nhà n c, x lý cán b có sai ph m, ki n ngh c quan có th mả ướ ử ộ ạ ế ị ơ ẩ
quy n gi i quy t nh ng b t c p c a chính sách, pháp lu t. Ch t ch UBND cácề ả ế ữ ấ ậ ủ ậ ủ ị
c p, Th tr ng các c quan, đ n v ph i th c hi n nghiêm t c ch đ ti p dânấ ủ ưở ơ ơ ị ả ự ệ ụ ế ộ ế
theo quy đ nh, dành th i gian thích đáng tr c ti p g p và đ i tho i v i dân, l ngị ờ ự ế ặ ố ạ ớ ắ

nghe dân, th c s "g n dân, hi u dân", k p th i gi i quy t đúng chính sách, phápự ự ầ ể ị ờ ả ế
lu t nh ng ph n ánh, ki n ngh , khi u n i, t cáo c a dân.ậ ữ ả ế ị ế ạ ố ủ
7
K T BÀIẾ
Quá trình th c hi n công khai, minh b ch và trách nhi m gi i trình không hự ệ ạ ệ ả ề
d dàng, vì có th g p nhi u tr ng i. Nh ng n u c quan nhà n c và cán b ,ễ ể ặ ề ở ạ ư ế ơ ướ ộ
công ch c đ t l i ích c a dân t c, đ t n c lên trên, ch c ch n s kh c ph cứ ặ ợ ủ ộ ấ ướ ắ ắ ẽ ắ ụ
đ c tr ng i, tìm ra đ c nh ng hình th c thích h p đ th c hi n và đ t hi uượ ở ạ ượ ữ ứ ợ ể ự ệ ạ ệ
qu thi t th c. Đ c bi t, chúng ta là sinh viên Lu t chúng ta cũng có m t ph nả ế ự ặ ệ ậ ộ ầ
trách nhi m đ tuyên truy n giúp m i ng i hi u và n m rõ các thông tin, thệ ể ề ọ ườ ể ắ ủ
t c đ b o v quy n l i c a h .ụ ể ả ệ ề ợ ủ ọ
DANH M C TÀI LI U THAM KH OỤ Ệ Ả
1. Tr ng Đ i H c Lu t Hà N i, Giáo trình lu t đ t đai, NXb CAND,ườ ạ ọ ậ ộ ậ ấ
Hà N i, 2008.ộ
2. Nguy n Hoàng Minh Ph ng, Các gi i pháp nh m công khai, minhễ ươ ả ằ
b ch hóa th tr ng quy n s d ng đ t Vi t Nam, Đ i h c Lu t Hàạ ị ườ ề ử ụ ấ ở ệ ạ ọ ậ
N i, Hà N i, 2010.ộ ộ
3. Nguy n Th Ngânễ ị , Công khai, minh b ch trong các quy đ nh v qu nạ ị ề ả
lý đ t đai - M t y u t c b n đ phòng, ch ng tham nhũng n c taấ ộ ế ố ơ ả ể ố ở ướ
hi n nay, , Đ i h c Lu t Hà N i, Hà N i, 2011.ệ ạ ọ ậ ộ ộ
4. Lu t Đ t Đai 2003ậ ấ
5. Ngh đ nh c a Chính ph s 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 v thiị ị ủ ủ ố ề
hành Lu t đ t đai.ậ ấ
6. Ngh đ nh c a Chính ph s 182/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 vị ị ủ ủ ố ề
x lí vi ph m hành chính trong lĩnh v c đ t đai.ử ạ ự ấ
7. Ngh đ nh ị ị c a Chính ph ủ ủ s 188/2004/NĐ-CP ngày 16/11/2004 vố ề
nguyên t c, ph ng pháp xác đ nh giá đ t và khung giá các lo i đ tắ ươ ị ấ ạ ấ .
8. Ngh đ nh c a Chính ph s 197/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004 v b iị ị ủ ủ ố ề ồ
th ng h tr và tái đ nh c khi Nhà n c thu h i đ t.ườ ỗ ợ ị ư ướ ồ ấ
9. Ngh đ nh c a Chính ph s 198/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004 v thuị ị ủ ủ ố ề

ti n s d ng đ t.ề ử ụ ấ
10. B Tài Nguyên Và Môi Tr ng, Báo cáo t ng k t tình hình thi hànhộ ườ ổ ế
Lu t Đ t đai 2003và đ nh h ng s a đ i Lu t Đ t đai,ậ ấ ị ướ ử ổ ậ ấ Hà N i, 2012ộ
8
11.
esources/LandTransparencyReportVie.pdf
12.
9