SKKN Một số thủ thuật ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy mầm non

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
“MỘT SỐ THỦ THUẬT ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀO
TRONG GIẢNG DẠY MẦM NON”
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài:
Trong thời đại công nghệ thông tin hiện nay, việc vận dụng công nghệ vào các lĩnh vực
trong đời sống không còn xa lạ nữa, và ngành giáo dục nói chung và giáo dục mầm non
nói riêng cũng đã từng bước tiếp cận với công nghệ hiện đại.
Hiện nay, việc áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy thể hiện rõ nét nhất qua các
“Giáo án điện tử”, bài giảng điện tử E-learning.
Ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp dạy học là một trong những
giải pháp hữu hiệu nhằm phát huy tính tích cực, hiệu quả và sáng tạo của cả giáo viên và
học sinh.
Hơn thế nữa, giáo án điện tử có thể dễ dàng trình chiếu các hình ảnh trực quan sinh động
bổ trợ cho bài giảng, phát huy tính tích cực, sự ham mê và hứng thú của trẻ khi tham gia
các hoạt động. Qua đó, giáo viên không chỉ mang đến cho trẻ những kiến thức cơ bản mà
còn cung cấp cho trẻ những kiến thức phong phú, hình ảnh sống động, hoặc có cả những
video clip minh họa cho bài giảng …Có thể thấy rằng, việc sử dụng giáo án điện tử là
một bước đột phá trong việc cải tiến, đổi mới phương pháp dạy học và tránh lối học theo
kiểu truyền thống với những bức tranh minh họa đơn điệu và đôi khi thiếu thẩm mỹ của
giáo viên mầm non.
Năm học 2011- 2012 là năm học tiếp tục “ Đổi mới công tác quản lý và nâng cao chất
lượng giáo dục”. Bản thân tôi cũng như mọi đồng nghiệp luôn nỗ lực phấn đấu học tập,
tìm kiếm các thông tin trên mạng internet để có những phương pháp, kĩ năng mới trong
việc thiết kế bài giảng điện tử.Tuy nhiên, tôi nhận thấy việc thiết kế bài giảng điện tử đối
với nhiều giáo viên còn gặp rất nhiều khó khăn. Giáo viên chưa thành thạo kĩ năng thiết
kế bài giảng và việc sử dụng bài giảng điện tử vào trong giảng dạy chưa đem lại kết quả
như mong muốn.
Từ những nhận định trên, tôi đã lựa chọn đề tài: “Một số thủ thuật ứng dụng công nghệ
thông tin vào trong giảng dạy” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm của mình nhằm tập hợp

những kinh nghiệm mà cá nhân mình tích lũy được trong quá trình thực hiện chuyên đề
“Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy” để cùng chia sẻ với các đồng
nghiệp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục của ngành giáo dục nói chung và của bậc học
mầm non nói riêng.
2. Mục đích nghiên cứu:
Đề tài: “ Một số thủ thuật ứng dụng công nghệ thông tin vài trong giảng dạy” nhằm tìm
ra những phương pháp, những biện pháp mới nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả của
việc thiết kế bài giảng điện tử, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học theo phương
pháp đổi mới trong trường mầm non.
Đề tài cũng là cơ hội để bản thân tôi cũng như các giáo viên mầm non trong toàn ngành
có cơ hội được chia sẻ, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau để có những cách thiết kế
bài giảng điện tử sinh động, hấp dẫn đối với trẻ.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Nghiên cứu tìm hiểu về một số thực trạng đối với giáo viên mầm non trong việc thiết kế
giáo án điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy
- Trao đổi, tìm ra những kĩ năng, những phương pháp mới trong việc thiết kế bài giảng
điện tử đối với giáo viên mầm non.
4. Đối tượng nghiên cứu: Trẻ mẫu giáo lớn( 5-6 tuổi)
5. Phạm vi nghiên cứu: Lớp mẫu giáo lớn A2- Trường mầm non Phùng Xá
6. Kế hoạch nghiên cứu:
- Xác định đề tài: Tháng 9 năm 2011
- Xây dựng đề cương : Tháng 01 năm 2012
- Tiến hành viết đề tài : Từ 01/ 3/ 2012 đến 29/4/2012
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ:
Giáo án điện tử và bài giảng điện tử:
Bài giảng điện tử là một hình thức tổ chức bài lên lớp mà ở đó toàn bộ kế hoạch hoạt
động dạy học đều được chương trình hoá do giáo viên điều khiển thông qua môi trường
multimedia do máy vi tính tạo ra.
Cần lưu ý bài giảng điện tử không phải đơn thuần là các kiến thức giáo viên nói trong tiết

dạy mà đó là toàn bộ hoạt động dạy và học - tất cả các tình huống sẽ xảy ra trong quá
trình truyền đạt và tiếp thu kiến thức của trẻ. Bài giảng điện tử càng không phải là một
công cụ để thay thế “bảng đen phấn trắng” mà nó phải đóng vai trò định hướng trong tất
cả các hoạt động trên lớp.
Giáo án điện tử là bản thiết kế cụ thể toàn bộ kế hoạch hoạt động dạy học của giáo viên
trong hoạt động dạy, toàn bộ hoạt động dạy học đó đã được multimedia hoá một cách chi
tiết, có cấu trúc chặt chẽ và logic được quy định bởi cấu trúc của bài học. Giáo án điện tử
là một sản phẩm của hoạt động thiết kế bài dạy được thể hiện bằng vật chất trước khi bài
dạy học được tiến hành. Như vậy bài giảng điện tử là công cụ tương tác giữa người học
và người dạy để thực hiện các mục tiêu của hoạt động dạy.
Với bài giảng điện tử, giáo viên được giảm nhẹ việc thuyết giảng. Người học được thu hút,
kích thích khám phá tri thức, có điều kiện quan sát vấn đề, người học chủ động lĩnh hội tri
thức và nhờ vậy quá trình học tập trở nên hứng thú, sâu sắc hơn.
Sử dụng giáo án điện tử trong giảng dạy, tức là các bài học được thiết kế, biên soạn và lưu
trữ trên máy tính, sau đó nhờ thiết bị máy chiếu kết nối với máy tính để trình chiếu nội
dung của bài học ra một màn hình lớn để trình chiếu cho trẻ xem. Với phương pháp dạy
học này, thay việc giáo viên phải lật từng bức tranh, treo từng hình ảnh, giáo viên chỉ cần
click chuột thì nội dung bài giảng đã xuất hiện. Việc sử dụng giáo án điện tử sẽ giúp cho
giáo viên tiết kiệm được thời gian trong việc chuyển đổi nội dung,hình ảnh, giúp giờ học
được liên kết một cách nhẹ nhàng.
Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy trong ngành mầm non hoàn toàn
có ích và mang lại không ít những hiệu quả thiết thực trong việc phát triển tư duy, kĩ
năng sống và nhiều mặt khác ở trẻ mầm non. Một giáo án tích hợp công nghệ thông tin
(sử dụng máy chiếu, các chương trình hỗ trợ như power point, flash, ). có thể cho trẻ có
cái nhìn trực quan, sinh động hơn về bài học.
Ví dụ: Trẻ có thể xem hình vẽ, đoạn phim mô tả hiện tượng, hay có thể xem các website
nói về chủ đề đang học (điều này một giáo án thông thường không thể có).
II. THỰC TRẠNG CỦA VIỆC ĐƯA ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
VÀO TRONG GIẢNG DẠY.
1. Thuận lợi:

- Bản thân tôi là một giáo viên được đào tạo chính quy và đã có 5 năm kinh nghiệm trong
công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Vì vậy, tôi nắm bắt được những khả năng, nhu cầu, mong
muốn của trẻ để có những cách thiết kế bài giảng hợp lý, phù hợp với yêu cầu của độ tuổi
trong từng hoạt động.
- Được nhà trường tạo điều kiện, tạo cơ hội cho tôi được đi tập huấn về tin học, về kĩ
năng thiết kế bài giảng điện tử tại phòng giáo dục, tại các huyện khác và được đi kiến tập,
dự giờ các hoạt động của các trường bạn trong toàn huyện cũng như một số trường trong
Thành phố. Đây thực sự là những cơ hội để tôi được học hỏi, trao đổi, chia sẻ, rút ra
những bài học kinh nghiệm quý báu cho bản thân trong việc thiết kế bài giảng điện tử,
đưa ứng dụng công nghệ thông tin vào trong giảng dạy.
- Nhà trường có dàn máy vi tính kết nối mạng internet, có máy chiếu, màn chiếu và bản
thân tôi cũng có máy tính xách tay, usb 3G nên tôi có thể vào mạng để tìm kiếm thông
tin, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm qua Email với bạn bè đồng nghiệp bất cứ lúc nào.
- Đội ngũ giáo viên trường Mầm non Phùng Xá đa số là giáo viên trẻ tuổi nên việc tiếp
cận với công nghệ thông tin rất nhạy bén.
- Trẻ lớp tôi phụ trách là trẻ mẫu giáo lớn( 5-6 tuổi) nên trẻ nhận thức rất nhanh và khả
năng tập trung , hứng thú của trẻ vào hoạt động rất dễ dàng tạo ra.
2. Khó khăn:
Nhiều giáo viên chưa biết cách thiết kế bài giảng hợp lý, chưa thành thạo kĩ năng, thao tác
trên máy tính, trên các phần mềm hỗ trợ soạn giảng nên các bài giảng điện tử chưa thực sự
sinh động, chưa thu hút trẻ và chưa đem lại hiệu quả cao.
2.1. Về cách phối màu nền và màu chữ:
Trong một số bản chiếu để bắt mắt hơn đôi khi giáo viên hay lạm dụng những hình ảnh
quá sặc sỡ quá nhiều chi tiết vẽ cầu kỳ, hoặc phối màu nền và màu chữ không bảo đảm quy
tắc tương phản nên khi chiếu lên rất khó quan sát nội dung.
2.2.Về hiệu ứng:
Trong các bài giảng, giáo viên còn hay lạm dụng các hiệu ứng, cho nhiều hiệu ứng trong
một slide, hiệu ứng cho các chi tiết trong slide nhiều kiểu khác nhau hoặc chọn hiệu ứng
không phù hợp sẽ làm trẻ cũng như người xem rối mắt, không tập trung vào bài giảng.
Ví dụ: Cho chữ xuất hiện lẻ tẻ, rời rạc, chuyển động bay bướm, vòng vèo, chậm chạp -

các dòng chữ chuyển động quá cầu kỳ hoặc rời rạc, lừ đừ hoặc đôi khi lại chuyển động,
xoay quá nhanh. Màu sắc sặc sỡ, loè loẹt; âm thanh ồn ào khi chuyển slide sẽ khiến người
học, người xem cảm thấy khó chịu, gây ra những bất lợi cho bài giảng.
Hoặc trong hoạt động giáo dục âm nhạc, khi cho trẻ nghe hát những bài hát có giai điệu
nhẹ nhàng, êm ái thì hiệu ứng cho các slide chứa hình ảnh minh họa lại chạy với tốc độ
quá nhanh, quá nhiều kiểu hiệu ứng khiến người nghe không còn cảm nhận được giai
điệu, nội dung của bài hát nữa.
2.3. Không nên chèn ảnh động chỉ mang tính trang trí trong bản trình chiếu:
Việc chèn các ảnh động hoặc sử dụng hiệu ứng cho một đoạn hay một dòng văn
bản luôn chuyển động trong suốt thời gian trình chiếu sẽ gây nên sự phân tán cho trẻ bởi
tính mới lạ của nó thay vì tập trung vào nội dung bài giảng trẻ sẽ tập trung vào hiệu ứng
chuyển động của bức ảnh ,của các khung hình động trang trí hoặc của dòng chữ đó như
vậy ta đã vô tình làm mất tập trung của trẻ vào hoạt động, dẫn đến giờ học không đạt
được mục tiêu đã đề ra.
2.4. Việc lựa chọn các hình ảnh minh họa, các tư liệu liên quan trong các hoạt động:
Thực tế tôi cũng đã được đi dự nhiều tiết dạy của các giáo viên trong toàn huyện và một
số tiết dạy của giáo viên trong trường, tham khảo các giáo án điện tử trên mạng, tôi nhận
thấy: Những tư liệu giáo viên đưa vào trong bài giảng đôi khi còn quá đơn điệu, nhiều
giáo viên chưa biết khai thác hết các thông tin trên mạng internet để có thể tìm kiếm, lựa
chọn các tư liệu phong phú, phù hợp với bài giảng của mình.
Ví dụ: Trong hoạt động khám phá tìm hiểu một số con vật sống trong rừng, hay những
con vật sống dưới nước, con vật sống trong gia đình, hay tìm hiểu một số loại hoa…giáo
viên thường hay sử dụng những hình ảnh đơn điệu( những bức ảnh, tranh) – trẻ không
hứng thú, không được thấy sự vận động của các con vật đó như thế nào?Điều này dẫn đến
giờ học không đạt hiệu quả cao.
2.5. Về thiết kế trò chơi trên máy:
Những trò chơi trong các hoạt động dạy học nhằm củng cố, ôn luyện lại nội dung kiến
thức trong bài dạy, đồng thời phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ. Những trò chơi
này cần phải sinh động, hấp dẫn với trẻ, tạo sự thoải mái, thư giãn cho trẻ sau một khoảng
thời gian dài tập trung trong tiết học, đảm bảo phù hợp với yêu cầu độ tuổi, với nhu cầu

của trẻ trong từng lớp mà giáo viên lựa chọn thiết kế cho phù hợp. Tuy nhiên, để thiết kế
trò chơi hấp dẫn trẻ, đòi hỏi giáo viên phải học hỏi, tìm tòi các thao tác, kĩ năng nâng cao.
Tuy nhiên việc này đối với nhiều giáo viên vẫn là một vấn đề khó khăn.
2.6. Về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học:
Không phải trường mầm non nào cũng có máy tính, máy chiếu và màn chiếu để phục vụ
nhu cầu giảng dạy cho giáo viên và học sinh. Đây là một vấn đề khó khắc phục và cũng
là vấn đề kìm hãm sự phát triển, đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên. Đôi khi
giáo viên có những ý tưởng hay nhưng không có điều kiện để biến ý tưởng đó thành hiện
thực để có thể đưa vào trong tiết dạy của mình.
2.7. Giáo viên chưa nắm được quy trình thiết kế bài giảng điện tử:
Nhiều giáo viên chưa nắm bắt được yêu cầu của một giáo án điện tử, chưa nắm được quy
trình của việc thiết kế bài giảng điện tử nên các bài giảng thường hay đơn điệu, thiếu thẩm
mỹ và thiếu tính khoa học. Dẫn đến bài học không đạt hiệu quả cao như mong muốn.
III. BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT
1. Biện pháp 1: Lựa chọn phông nền và màu chữ phù hợp với nhau:
Hầu hết các bài giảng đều được thiết kế trên phần mềm PowerPoint, phần mền này vốn
đã có sẵn rất nhiều mẫu thiết kế với rất nhiều các hình nền bắt mắt và nó còn cho phép sử
dụng tranh ảnh làm hình nền cho bản chiếu một cách khá đơn giản tuy nhiên cần phải cân
nhắc giữa việc phối màu nền và màu chữ bảo đảm đúng quy tắc tương phản (contrast),
chỉ nên sử dụng chữ màu đậm (đen, xanh đậm, đỏ đậm…) trên nền trắng hay nền màu
sáng. Ngược lại, khi dùng màu nền đậm thì chỉ nên sử dụng chữ có màu trắng hay vàng.
Nền nên sử dụng màu đơn sắc không nên sử dụng các bức tranh có quá nhiều màu thuộc
các gam màu khác nhau hoặc có quá nhiều chi tiết vẽ cầu kì để làm nền dễ dẫn đến khó
phối màu chữ phù hợp cho tất cả chi tiết bức tranh và gây ra phân tán cho đối tượng là trẻ
mầm non, luôn thích thú với những cái mới lạ và rất dễ mất tập trung. Việc phối màu cần
được kiểm thử trên máy chiếu vì khi chiếu lên màn chiếu, độ nét của hình ảnh ít nhiều sẽ
bị giảm đi điều này cũng còn phụ thuộc vào các yếu tố khách quan như: phòng học quá
sáng không có rèm che, máy chiếu độ phân giải và cường độ sáng thấp. Trong trường hợp
này chọn màu nền sáng trắng tự nhiên và màu chữ xanh đậm, đen, đỏ đậm sẽ đạt hiệu quả
cao nhất.

Ở các slide mở đầu, giới thiệu thì nên lựa chọn chữ nghệ thuật cho tiêu đề và màu chữ
cũng phải phối hợp hài hòa để người xem thấy hấp dẫn, thích thú, có ấn tượng với bài
giảng ngay lúc ban đầu.
2. Biện pháp 2: Lựa chọn hiệu ứng phù hợp:
Các hiệu ứng hình ảnh, màu sắc, âm thanh, chuyển động được sử dụng có mức độ, hợp
lý, không bị lạm dụng, không gây nhiễu loạn làm mất tập trung vào bài học. Các hiệu ứng
và âm thanh xử lý phù hợp theo độ tuổi của học sinh, độ tuổi mầm non cần màu sắc sặc
sỡ, âm thanh vui nhộn vì tuổi này cần sự hướng tập trung hơn là chú ý tư duy vì kiến thức
còn ít và không có kiến thức tư duy. Việc lựa chọn hiệu ứng quá nhiều sẽ làm trẻ phân
tán chú ý, mất tập trung dẫn đến kiến thức chính trong bài học bi ảnh hưởng bất lợi
Ví dụ: Cho con chữ xuất hiện lẻ tẻ, rời rạc, chuyển động bay bướm, vòng vèo, chậm chạp
- các dòng chữ chuyển động quá cầu kỳ hoặc rời rạc, lừ đừ. Màu sắc sặc sỡ, loè loẹt; âm
thanh ồn ào, gây khó chịu cho người học và người theo dõi.
Đối với hoạt động làm quen với toán, loại tiết đếm và nhận biết số lượng thì chúng ta nên
cho các đối tượng xuất hiện và biến mất một cách từ từ, lựa chọn hiệu ứng khác nhau cho
các đối tượng để gây hứng thú cho trẻ và để trẻ đếm, nhận biết số lượng một cách chính
xác, trẻ không bị cuống, lúng túng để chạy theo hiệu ứng một cách chóng mặt.
3. Biện pháp 3: Lựa chọn hình ảnh động hay tĩnh một cách hợp lý, phù hợp với nội
dung bài dạy và ý tưởng của giáo viên:
Đối với trẻ lứa tuổi mầm non, trẻ luôn thích thú, say mê với những gì nổi bật hoặc
chuyển động.
Ví dụ: Cho trẻ quan sát vườn hoa mà có một chú bướm đang bay lượn thì trẻ sẽ chú ý
quan sát chú bướm bay lượn như thế nào chứ không tập trung quan sát bông hoa đẹp thế
nào? Màu sắc ra sao?
Vì vậy, trong khi thiết kế bài giảng điện tử, muốn thu hút sự chú ý của trẻ vào đối tượng nào
thì chúng ta nên tìm cách để làm nổi bật đối tượng đó lên, bằng cách:
- Tạo kích thước, màu sắc nổi bật, khác biệt với các đối tượng xung quanh:
Ví dụ: Cho trẻ tham quan, quan sát vườn hoa mà cô giáo muốn trẻ tập trung vào bông hoa
Hồng Nhung thì chúng ta sẽ đưa hình ảnh hoa Hồng Nhung đặt giữa những bông hoa
màu vàng và màu trắng để làm nổi bật bông hoa Hồng Nhung màu đỏ lên. Như vậy sẽ

thuận tiện cho giáo viên trong việc hướng trẻ tập trung vào đối tượng cần quan sát.
- Tạo hiệu ứng động cho vật( đối tượng) cần quan sát:
Ví dụ: Cho trẻ quan sát các phương tiện giao thông( các loại ô tô) trên màn chiếu, khi
muốn trẻ quan sát chiếc ô tô tải, ta chọn hiệu ứng chuyển động cho chiếc ô tô tải và hỏi
trẻ: Các con nhìn xem, chiếc ô tô đang từ từ chuyển bánh là ô tô gì? Như vậy trẻ sẽ
không bị nhầm giữa những chiếc ô tô đang đứng yên và chiếc ô tô đang chuyển động.
Thực tế tôi nhận thấy, nhiều giáo viên thích lựa chọn những khung hình động, màu sắc
lòe loẹt, nhấp nháy liên tục để tạo thẩm mỹ cho bài giảng của mình nhưng đôi khi những
khung hình đó lại làm mất đi sự tập trung của trẻ vào nội dung bài dạy, dẫn đến giờ học
đạt kết quả không cao. Vì vậy, để khắc phục tình trạng này, đòi hỏi giáo viên phải nắm
chắc nội dung, yêu cầu của bài dạy: cần cung cấp cho trẻ kiến thức gì? Và cần làm nổi
bật chi tiết nào? Để có thể giúp trẻ nhận biết, lĩnh hội tri thức một cách đơn giản, dễ nhất.
4. Biện pháp 4: Tìm kiếm, khai thác thông tin, tư liệu trên mạng internet để đưa vào
bài giảng:
Nếu trước đây giáo viên mầm non phải rất vất vả để có thể tìm kiếm những hình ảnh,
biểu tượng, đồ dùng phục vụ bài giảng thì hiện nay với ứng dụng công nghệ thông tin,
giáo viên có thể sử dụng Internet để chủ động khai thác tài nguyên giáo dục phong phú,
chủ động quay phim, chụp ảnh làm tư liệu cho bài giảng điện tử. Chỉ cần "nhấp chuột" là
hình ảnh những con vật ngộ nghĩnh, những bông hoa đủ màu sắc, những hàng chữ biết đi
và những con số biết nhảy theo nhạc hiện ngay ra với hiệu ứng của những âm thanh sống
động, ngay lập tức thu hút được sự chú ý và kích thích hứng thú của trẻ vì trẻ được chủ
động hoạt động nhiều hơn để khám phá nội dung của bài dạy.
Một số trang web hỗ trợ đắc lực cho giáo viên mầm non trong việc thiết kế các bài giảng
điện tử là giaovien.net, dayhocintel.org, mammon.edu.vn. Một số trang Web cho phép
bạn tìm kiếm nguồn tài nguyên khổng lồ để khai thác như Google.com.vn,
Download.com.vn Bạn có thể tìm thấy vô số hình ảnh, video, âm thanh, thậm chí cả
những phần mềm tin học hỗ trợ rất tuyệt vời cho việc thiết kế giáo án điện tử của bạn.
Tuy nhiên để vào được các trang web này, đương nhiên máy tính của bạn phải được nối
mạng hoặc thông dụng, tiện lợi hơn, bạn có thể dung USB 3G để vào mạng bất cứ lúc nào
và ở bất cứ nơi đâu.

Trong thời đại tiến bộ khoa học như hiện nay, phần đa giáo viên nào cũng có điện thoại
di động thậm chí máy ảnh, máy quay…Đây chính là những công cụ giúp chúng ta có thể
sưu tập những tư liệu cho bài giảng bằng cách: ghi âm, quay các đoạn video…Để chèn
được các File âm thanh hay video từ điện thoại vào các Slide đòi hỏi giáo viên phải biết
ứng dụng một số phần mềm đổi đuôi như: Convert, Fomatfactory…
Ví dụ: Tháng 12 năm 2011, sau một thời gian học tập, cùng nghiên cứu việc thiết kế bài giảng
điện tử bằng chương trình PowerPoint, tổ chuyên môn khối Mẫu giáo lớn của trường chúng
tôi, do tôi phụ trách đã thiết kế và thực hiện một tiết chuyên đề “Ứng dụng công nghệ thông
tin vào trong giảng dạy” với đề tài “Bé vui đón Xuân”. Ở đề tài này, ngoài việc thể hiện
những hình ảnh về lễ Tết, các đoạn video download trên mạng và các đoạn video chúng tôi tự
quay bằng điện thoại về Chợ Tết, không khí chuẩn bị đón tết, những đoạn video hoa nở rất
hấp dẫn đối với trẻ để chèn vào các Slide cho trẻ xem và quan sát.Trẻ thực sự rất hứng thú khi
được quan sát những hình ảnh sống động qua các đoạn video.
Hình ảnh minh họa hoạt động khám phá với đề tài: “Ngày hội hoa xuân”
Trẻ được theo dõi các đoạn video về các loại hoa
Khó khăn nhất là việc lựa chọn các hình ảnh thể hiện trong giáo án. Phần này hết sức
quan trọng vì nó ảnh hưởng rất lớn đến sự thành công của một giáo án điện tử. Chính thế
mà việc sưu tầm cũng mất rất nhiều thời gian, vì các hình ảnh được lựa chọn phải là các
hình ảnh có nền trắng hoặc là ảnh tách nền nhằm cho trẻ khi trực quan chỉ tập trung nhìn
rõ hình ảnh và không bị phân tán bởi các chi tiết khác.
5. Biện pháp 5: Một số phần mềm hỗ trợ giáo viên trong việc thiết kế giáo án điện
tử:
5.1. Phần mềm GIMP (Cắt sửa ảnh):
Đôi khi chúng ta chỉ cần một chi tiết nhỏ trong bức tranh nhưng không biết làm thế nào
để lấy được hình ảnh đó ra?
Phần mềm Gimp( cắt, sửa ảnh) sẽ giúp bạn tháo gỡ vướng mắc này. Bạn chỉ cần
Dowload phần mềm Gimp về máy, cài đặt và thao tác cắt hình ảnh trong bức tranh theo ý
muốn của bạn. Sau khi đã cắt được hình, bạn sẽ Paste hình đó vào một phông nền phù
hợp. Như vậy, bạn đã có một bức tranh như mong muốn. Nếu muốn con vật hay hình ảnh
của bạn chuyển động được, bạn lại cắt rời các bộ phận( các chi tiết) ra và tạo hiệu ứng

chuyển động cho từng chi tiết. Như vậy, bạn đã tạo được một hình động như mong muốn.
Ví dụ: Từ hình ảnh em bé được chụp từ điện thoại:
Bạn muốn chọn nền khác cho bức ảnh đẹp hơn thì bạn thực hiện các thao tác như sau:
- Khởi động phần mềm GIMP 2.6. Khi đó trên màn hình sẽ xuất hiện hộp thoại. Bạn vào
File để chọn ảnh cần cắt.
- Chọn biểu tượng ( chiếc vòng) trong Toolbox để cắt hình theo mong muốn
- Phải chuột vào hình vừa cắt, khởi động Powerpoint và phông nền mới để Paste hình vừa
cắt vào.
Như vậy, chúng ta đã đưa được hình ảnh em bé vào phông nền mình muốn.
5.2. Phần mềm Boilsoft Video Splitter, Fomatfactory, Photostory( Cắt âm thanh, cắt
video, đổi đuôi, tạo đoạn video ):
Nếu như trước kia việc tìm bài hát cho phù hợp với chủ đề, với bài dạy các giáo viên phải
vất vả đến các cửa hàng băng đĩa để tìm và phải mở bằng đầu đĩa thì hiện nay, với mạng
internet chúng ta có thể Dowload bất cứ bài nhạc nào hoặc đoạn video mình cần và có thể
chèn trực tiếp vào trong các Slide. Có một số đoạn video hoặc bài nhạc yêu cầu phải đổi
đuôi mới có thể chèn vào Slide được, vì vậy, chúng ta phải làm thêm một thao tác đổi
đuôi cho đoạn nhạc, đoạn video cho phù hợp.
Chúng ta có thể tham khảo chương trình chuyên cắt nhạc Boilsoft Video Splitter tại
website hoặc phần mềm Fomatfactory. Phần mềm này có rất
nhiều tính năng, bạn có thể sử dụng để đổi đuôi ảnh, đổi đuôi cho đoạn video…cắt âm
thanh, cắt đoạn video…để có được những tư liệu như mong muốn.
Từ các hình ảnh , chúng ta có thể tạo ra đoạn video nhờ có phần mềm Photostory. Chúng
ta lựa chọn các hình ảnh cần chèn vào và chọn bài nhạc hoặc âm thanh mình cần để tạo
đoạn video có cả hình ảnh , bài nhạc hoặc âm thanh. Để tạo được đoạn video với những
hình ảnh bạn cần, trước tiên bạn Dowload phần mềm Photostory về máy, khởi động phần
mềm, sau đó Import các ảnh cần tạo trong đoạn video, vào mục Selectmusic để chọn bài
nhạc hoặc âm thanh cần chèn. Chọn ổ lưu đoạn video vừa tạo. Như vậy là chúng ta đã tạo
được một đoạn phim mà mình cần.
5.3. Bộ cài E-learning chuẩn:
Nếu như trước đây việc chèn các đoạn video vào Powerpoint gặp nhiều khó khăn, âm

thanh ghi âm bằng điện thoại chèn vào slide mang lại âm thanh không rõ nét, không trung
thực thì hiện may với bộ cài E-learning, các bạn thao tác và cài thành công về máy tính,
trong thanh công cụ của Powerpoint sẽ xuất hiện mục AdobePresenter. Với bộ cài này,
các bạn sẽ thuận tiện cho việc quay video, ghi âm trực tiếp bằng máy tính, cho chất lượng
hình ảnh, âm thanh rõ nét hơn.
Sau khi thu âm, để chèn được âm thanh vừa thu vào slide thì bạn phải sử dụng phần
mềm FomatFactory để đổi đuôi.
Hoặc chúng ta có thể tham khảo chương trình chuyển đổi đuôi cho file nhạc converter
tại websize sau
Đây là thanh công cụ trên Powerpoint khi bạn đã cài thành công:
- Bạn muốn ghi âm trực tiếp trên máy tính, kích chọn Record Audio
- Bạn muốn quay video trực tiếp trên máy tính, kích chọn Capture Video
- Bạn muốn cắt đoạn âm thanh, kích chọn Edit Audio
- Bạn muốn cắt đoạn video kích chọn Edit Video
- Bạn muốn chèn âm thanh vào slide, kích chọn Import Audio
- Bạn muốn chèn đoạn video, kích chọn Import Video…
Bộ cài này có rất nhiều tính năng, phù hợp và thuận tiện cho việc thiết kế bài giảng điện
tử, đem lại hiệu quả cao cho bài giảng.
5.4. Phần mềm Window Movie Maker:
Khi tôi tự mình học và nghiên cứu trên máy tính, tôi đã phát hiện ra một công cụ soạn
giáo án điện tử khá tiện ích với giáo viên mầm non đó là Phần mềm Window Movie
Maker. Phần mềm này có sẵn trong chương trình Window nhưng không phải ai cũng chú
ý tới nó. Các bạn chỉ cần nhấp chuột vào Start/ Program/Window Movie Maker, biểu
tượng là một cuộn phim. Phần mềm này cho phép các bạn làm giáo án như những đoạn
phim. Các bạn có thể đưa tranh ảnh, video, âm thanh, chữ viết vào bài giảng của mình và
làm hiệu ứng cho chúng thật sống động. Các bạn muốn tự ghi âm giọng kể truyện ngọt
ngào của mình để lồng vào đoạn phim? Thật đơn giản, các bạn chỉ cần kích vào biểu
tượng cái Micro và làm theo chỉ dẫn mà thôi. Không những thế các bạn còn có thể dễ
dàng in sao giáo án của mình ra đĩa VCD để dạy trên tivi mà không cần phải ra hiệu
Converter đâu. Các bạn hãy thử làm quen đi, các bạn sẽ thấy rất bất ngờ vì tính ứng dụng

đơn giản của Window Movie Maker.
6. Biện pháp 6: Mỗi giáo viên phải đầu tư thời gian và công sức, ham học hỏi, tìm
tòi, tham gia các buổi tập huấn, các lớp tập huấn để nâng cao trình độ, kĩ năng thiết
kế bài giảng điện tử, phải nắm được quy trình thiết kế bài giảng điện tử:
6.1. Giáo viên phải thực sự có ham mê, lòng nhiệt tình:
Bản thân tôi cũng như một số giáo viên trong trường đã đầu tư mua máy tính xách tay,
3G để thuận tiện vào mạng tìm các thông tin, tư liệu cho bài giảng, trao đổi thông tin,
kinh nghiệm lẫn nhau qua Email…
Phòng giáo dục tổ chức các buổi tập huấn về thiết kế bài giảng E-learning tại Phòng giáo dục
do các giảng viên chuyên nghiệp về giảng dạy.Bản thân tôi được nhà trường cử đại diện đi tập
huấn kĩ năng công nghệ tại Thạch Thất trong dịp hè năm 2011. Đây là những buổi tập huấn
vô cùng bổ ích đối với tôi và các đồng nghiệp.
Vì thông qua buổi tập huấn, các giáo viên hướng dẫn đã giúp chúng tôi tháo gỡ được
những vướng mắc khi thiết kế bài giảng, giúp chúng tôi có thêm kĩ năng mới để thiết kế
bài giảng hay hơn, hấp dẫn hơn như: Chèn các đoạn video vào slide, các file Flash, Tạo
đoạn video từ các hình ảnh và âm thanh…liên kết Hyperline, cách thiết kế trò chơi cho
trẻ trên Powerpoint…
Hình ảnh tập huấn Kĩ năng thiết kế bài giảng điện tử cho giáo viên mầm non tại Thạch
Thất- Quốc Oai - tháng 7 năm 2011
Nhưng nếu tập huấn xong mà chúng ta không thực hành, không áp dụng vào trong các
hoạt động thì những kiến thức sẽ dần bị mai một. Vì vậy, bản thân tôi sau mỗi buổi tập
huấn, biết thêm những thao tác, kĩ năng mới nào là tôi lại về, dở tài liệu tập huấn ra và
làm thử. Sau nhiều lần thực hành, những kiến thức đó đã khắc sâu trong trí óc và khi thực
hiện áp dụng vào bài giảng sẽ trở lên rất đơn giản và nhanh chóng, chúng ta không phải
mất thời gian tìm lại tài liệu, không phải mất thời gian thao tác, thực hành lại nữa
Sau khi hoàn thành phần thiết kế bài giảng mới, tôi đã hướng dẫn giáo viên thực hiện
hoạt động làm quen với thao tác trên bài giảng vừa thiết kế để tạo cơ hội học hỏi, chia sẻ
kinh nghiệm với đồng nghiệp, đồng thời nâng cao chất lượng chuyên môn của toàn
trường ngày càng đi lên. Các giáo viên dự giờ thì nắm bắt, mở rộng thêm những thao tác,
kĩ năng với bài giảng điện tử, còn bản thân tôi lại nhận được những lời góp ý, những ý

kiến đánh giá, nhận xét khác nhau để xây dựng cho bài giảng. Và qua đó, tôi lại có thêm
nhiều ý tưởng về cách thiết kế bài giảng điện tử của mình.
Ví dụ: Sau buổi tập huấn tại Thạch Thất, biết thêm cách thiết kế trò chơi với Triger và tạo
đoạn video có âm thanh từ các hình ảnh, file nhạc…Tôi đã về áp dụng ngay vào lớp mình
bài giảng với nội dung: “ Trò chuyện về Bác Hồ”
Trong nội dung này, tôi sưu tầm các đoạn video nói về tình cảm của Bác với thiếu nhi,
các hình ảnh Bác với thiếu nhi Việt Nam và quốc tế…Sau đó tôi tạo thành đoạn video với
những hình ảnh mình muốn, phù hợp với nội dung giảng dạy của mình, lựa chọn bài nhạc
để chèn vào đoạn video thông qua phần mềm Photostory. Và tôi thực sự thấy tiết dạy đạt
hiệu quả hơn hẳn: Trẻ thích thú với những đoạn video về Bác tràn đầy tình yêu thương,
cùng với các bài hát khiến người xem ai cũng phải bồi hồi, xúc động.
Hình ảnh hoạt động: “trò chuyện về Bác Hồ”- Trẻ cảm nhận sâu sắc tình cảm của Bác
dành cho thiếu nhi qua các đoạn video, các đồng nghiệp cùng trường ngồi dự hoạt động
để học tập và cùng nhau trao đổi.
Điều đặc biệt quan trọng để thiết kế bài giảng điện tử sinh động, hấp dẫn, phù hợp với trẻ
thì người giáo viên phải thực sự có lòng yêu nghề, mến trẻ, có sự ham mê để tìm ra cái
hay, cái mới lạ đưa vào bài giảng nhằm tạo hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động và
nội dung kiến thức sẽ được trẻ nắm bắt dễ dàng hơn. Để làm được điều đó, người thiết kế
bài giảng phải hiểu được nội dung bài học là gì? Cần cung cấp những nội dung đó như
thế nào để thu hút trẻ? Cần tìm những tư liệu nào phù hợp với nội dung kiến thức và hấp
dẫn đối với trẻ? Giáo viên phải nảy sinh ý tưởng trong đầu thì mới có thể thực hiện được
việc thiết kế bài giảng điện tử theo quy trình sau:
6.2. Quy trình thiết kế bài giảng điện tử:
Bài giảng điện tử có thể được xây dựng theo quy trình gồm 6 bước sau:
- Bước 1:Xác định mục tiêu bài học:
Trong phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm, mục tiêu phải được chỉ rõ khi học
xong bài, trẻ cần nắm được cái gì? Từ đó giáo viên cần cung cấp những tư liệu gì để phù
hợp với mục tiêu của bài.
- Bước 2: Lựa chọn kiến thức cơ bản, xác định đúng những nội dung trọng tâm:
Cần bám sát vào chương trình giáo dục ở độ tuổi và các bước tiến hành trong hoạt động

giáo dục. Đây là điều bắt buộc tất yếu vì giáo án là tài liệu giảng dạy và học tập chủ yếu;
chương trình là pháp lệnh cần phải tuân theo.
Tuy nhiên, để xác định được đúng kiến thức cơ bản mỗi hoạt động, mỗi loại tiết thì cần
phải đọc thêm tài liệu, sách báo tham khảo để mở rộng hiểu biết về vấn đề cần giảng dạy
và tạo khả năng chọn đúng kiến thức cơ bản.
Việc chọn lọc kiến thức cơ bản của hoạt động dạy học có thể gắn với việc sắp xếp lại cấu
trúc của bài để làm nổi bật các mối liên hệ giữa các hợp phần kiến thức của hoạt động, từ
đó rõ thêm các trọng tâm, trọng điểm của hoạt động.
- Bước 3: Multimedia hoá từng đơn vị kiến thức:
Đây là bước quan trọng cho việc thiết kế bài giảng điện tử, là nét đặc trưng cơ bản của
bài giảng điện tử để phân biệt với các loại bài giảng truyền thống, hoặc các loại bài giảng
có sự hỗ trợ một phần của máy vi tính. Việc multimedia hoá kiến thức được thực hiện
qua các bước:
+ Dữ liệu hoá thông tin kiến thức
+ Phân loại kiến thức được khai thác dưới dạng văn bản, ảnh tĩnh, phim, âm thanh
+ Tiến hành sưu tập hoặc xây dựng mới nguồn tư liệu sẽ sử dụng trong hoạt động. Nguồn
tư liệu này thường được lấy từ một phần mềm dạy học nào đó hoặc từ internet, hoặc
được xây dựng mới bằng ảnh quét, ảnh chụp, quay video, bằng các phần mềm chuyên
dụng như: Fomatfactory, Bộ cài Adobepresenter…
+ Chọn lựa các phần mềm dạy học có sẵn cần dùng đến trong hoạt động để đặt liên kết.
+ Xử lý các tư liệu thu được để nâng cao chất lượng về hình ảnh, âm thanh. Khi sử dụng
các đoạn phim, hình ảnh, âm thanh cần phải đảm bảo các yêu cầu về mặt nội dung,
phương pháp, thẩm mỹ và ý đồ sư phạm.
- Bước 4: Xây dựng thư viện tư liệu
Sau khi có được đầy đủ tư liệu cần dùng cho bài giảng điện tử, phải tiến hành sắp xếp tổ
chức lại thành thư viện tư liệu, tức là tạo được cây thư mục hợp lý. Cây thư mục hợp lý
sẽ tạo điều kiện tìm kiếm thông tin nhanh chóng và giữ được các liên kết trong bài giảng
đến các tập tin âm thanh, video clip khi sao chép bài giảng từ ổ đĩa nay sang ổ đĩa khác,
từ máy này sang máy khác.
- Bước 5:Lựa chọn ngôn ngữ hoặc các phần mềm trình diễn để xây dựng tiến trình

dạy học thông qua các hoạt động cụ thể:
Sau khi đã có các thư viện tư liệu, giáo viên cần lựa chọn ngôn ngữ hoặc các phầm mềm
trình diễn thông dụng để tiến hành xây dựng giáo án điện tử.
Trước hết cần chia quá trình dạy học trong giờ lên lớp thành các hoạt động nhận thức cụ
thể. Dựa vào các hoạt động đó để định ra các slide (trong PowerPoint) hoặc các trang
trong Frontpage. Sau đó xây dựng nội dung cho các trang (hoặc các slide). Tuỳ theo nội
dung cụ thể mà thông tin trên mỗi trang/slide có thể là tranh ảnh, âm thanh, video clip
Hiện nay để xây dựng bài giảng điện tử ta có thể áp dụng các phần mềm căn bản sau:
+ Microsoft PowerPoint
+ Macromedia Flash
+ Frontpage
+ LectureMaker
Trong phần mềm Powerpoint 2003 ta thường sử dụng các hiệu ứng sau:
- Hiệu ứng chuyến trang Slide Transition
- Hiệu ứng chạy chữ Slide Design – Animation Schemes
- Hiệu ứng hoạt hình Custuom Animation
Phần minh họa:
Phần minh họa thiết kế trong bài giảng điện tử thể hiện tính trực quan sinh động của bài
giảng. Nội dung minh họa thể hiện ở các loại sau:
- Âm thanh: nhạc nền, nhạc cho từng phần, giọng thuyết trình, lời giới thiệu hay các âm
thanh đặc biệt tạo điểm nhấn cho bài. Dữ liệu âm thanh này được đóng gói từ bên ngoài
và đưa vào bài giảng để sử dụng
- Hình ảnh: đó là những hình nền, hình minh họa, hình vẽ thể hiện nôi dung bài học