Sáng kiến kinh nghiệm: Một số biện pháp rèn luyện học sinh yếu
Người soạn: Lê Thị Diệu Hiền
TÊN ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN HỌC SINH YẾU
PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài:
Năm học này tôi được giao chủ nhiệm lớp 5/C. Qua thi khảo sát chất
lượng đầu năm, tôi thấy điểm kiểm tra Toán và Tiếng Việt của các em rất thấp.
Từ đó, để nâng cao chất lượng giáo dục của lớp, tôi tự đạt ra cho mình nhiệm
vụ “ Rèn học sinh yếu”.
Như vậy, do sự cần thiết của lớp học do tôi chủ nhiệm nên bản thân tôi
chọn “ Rèn học sinh yếu” ở lớp 5C
Trường Tiểu học Lê Hồng Phong làm đề tài
nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng học tập cho các em.
Hiện tượng học sinh yếu là một vấn đề bức thiết cần phải được nghiên
cứu giải quyết. Với lương tâm và trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm lớp
nên tôi đã chọn đề tài này để nghiên cứu nhằm thực hiện mong muốn được góp
phần nhỏ bé vào việc “Rèn học sinh yếu” lớp 5/C thật sự trở thành những trò
giỏi có ích cho xã hội, cho đất nước.
Rèn học sinh yếu là công việc của mỗi giáo viên ở mỗi trường. Vấn đề
chính ở đây là phải tìm ra biện pháp để lấp lỗ hỏng kiến thức của các em bằng
nhiều hình thức học tập như: đôi bạn cùng tiến, phối hợp chặt chẽ với gia đình
để rèn luyện cho các em đạt kết quả tốt hơn ở cuối năm.
PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ
1. Cơ sở lý luận :
Đối với ngành giáo dục, sản phẩm cho ra phải là con người mới xã hội
chủ nghĩa có đầy đủ năng lực và phẩm chất đạo đức để đáp ứng với nhu cầu
phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Do đó rèn học
sinh yếu là một mặt rất quan trọng của sự nghiệp giáo dục toàn diện, vì thế mục
tiêu của việc rèn học sinh yếu là một mặt của mục tiêu giáo dục nói chung .
2. Thực trạng của vấn đề :
- Học yếu không chỉ là sự quan tâm của các thầy cô giáo, các cấp lãnh
đạo mà còn là nỗi lo lắng của các bậc phụ huynh. Trong thời gian gần đây, tỉ lệ
học sinh lưu ban ở các lớp, các trường là không đáng kể thậm chí là không có
nhưng thực tế thì không phải học sinh yếu không còn mà tình trạng trẻ học yếu
vẫn còn tồn tại ở các lớp, các trường.
- Về phía phụ huynh : đa số cho rằng giáo viên không có phương pháp
dạy đúng là nguyên nhân dẫn đến trẻ học kém.
Đối với học sinh yếu lớp 5C, những tình trạng thường xảy ra là do các
em không lo học, phần lớn là gia đình chưa quan tâm nhiều đến các em. Ở đầu
năm học 2011-2012, số học sinh yếu của lớp là 8,57%. Đây là một số liệu mà
chúng ta cần quan tâm. Đặc biệt là năm học này nhà trường đang phấn đấu làm
chuẩn Quốc gia giai đoạn II thì cần phải hạ thấp tối đa tỉ lệ học sinh yếu.
+Theo nghiên cứu các nhà khoa học về vấn đề học sinh kém ở học sinh
tiểu học thì tình trạng trẻ học kém chính là ở tư duy của trẻ.
- Qua nghiên cứu lớp trạng thực của lớp mình chủ nhiệm , theo tôi tình
trạng học yếu ở học sinh của lớp 5C xuất phát từ một số nguyên nhân sau :
+ Sau mấy tháng nghỉ hè, các em được tự do vui chơi, không ôn tập
nên dẫn đến khảo sát đầu năm kết quả thấp.
+ Do một số gia đình thiếu quan tâm đến việc học tập của con cái. Do
công việc làm ăn bận rộn nên phụ huynh không có thời gian để nhắc nhở, xem
xét việc học của các em.
+ Ảnh hưởng của những hoạt động văn hóa: phim ảnh, trò chơi điện
tử….làm cho các em say mê.
+ Hoàn cảnh kinh tế, gia đình không hạnh phúc, mồ côi không ai quan
tâm.
+ Bệnh tật, sức khỏe kém, giảm trí nhớ hoặc giảm sự chú ý của trẻ vào
bài học làm cho việc học bị gián đoạn, khiến cho trẻ bị hỏng kiến thức
* Từ các nguyên nhân trên nên sau một thời gian giảng dạy, tôi đã thực
hiện một số biện pháp sau đây :
3. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề :
a) Đối với giáo viên :
Là một giáo viên dạy lớp có những học sinh yếu thì chúng ta cần áp
dụng những phương pháp sau đây : trong những tiết dạy trên lớp mỗi ngày giáo
viên phải kiểm tra đủ các đối tượng học sinh : giỏi, khá, trung bình, yếu. Tạo
cho các em học tổ, nhóm, đôi bạn cùng tiến trong trường và về nhà. Chúng ta
có thể sắp xếp những học sinh khá giỏi kèm những em học yếu, hàng tuần giáo
viên tổ chức phụ đạo cho các em bằng nhiều hình thức từ thấp đến cao.
Giáo viên phải thực sự yêu thương các em, đừng nghĩ các em là “gánh
nặng chất lượng” của lớp, mà phải xem các em là những học sinh đáng thương
mà mọi người đều phải có trách nhiệm giúp đỡ. Khi dạy cho các em tuyệt đối
không được nôn nóng, phải kiên trì,bình tĩnh, khéo léo, tránh xúc phạm các em,
phải từng bước dẫn dắt các em đi từ những kiến thức dễ, cơ bản, vừa sức các
em. Luôn tạo một không khí học tập thật thoải mái, nhẹ nhàng và phải kịp thời
động viên các em nếu thấy các em có sự cố gắng, có sự tiến bộ dù là rất nhỏ
nhằm kích thích sự hưng phấn, ham học, ham tìm tòi mà các em đã đánh mất
trước đây.
Việc rèn học sinh yếu là một quá trình liên tục, không ngừng nghỉ. Nếu
thấy các em có sự tiến bộ mà đã vội dừng lại việc phụ đạo hoặc lơ là thì các em
sẽ dễ bị tái yếu kém vì thực chất sự tiến bộ đó là kết quả nhất thời, chưa thật
bền vững.
Ngoài ra , để rèn học sinh yếu, đòi hỏi người giáo viên phải phối hợp
chặt chẽ với các giáo viên bộ môn, các đoàn thể và gia đình học sinh như : ghi
- gởi sổ liên lạc đều đặn hàng tháng, đến thăm gia đình học sinh để có thể trực
tiếp bàn bạc biện pháp rèn luyện các em một cách tốt nhất.
Qua trao đổi với các bạn đồng nghiệp trong tổ tôi nhận thấy rằng việc
phụ đạo cho học sinh yếu là một yêu cầu cần thiết và muốn thực hiện nhiệm vụ
đạt hiệu quả đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm cần phải quan tâm đến việc dạy cho
các em. Đồng thời người giáo viên phải hiểu rõ lỗ hỏng kiến thức của các em ở
chỗ nào ? Yếu môn nào ? từ đó đề ra hình thức học tập hiệu quả.
b) Đối với gia đình :
Các bậc phụ huynh học sinh phải thật sự quan tâm đến việc học tập của
các em, nhắc nhở các em chuẩn bị bài thật chu đáo trước khi đến lớp phụ huynh
cũng có thể kiểm tra lại kiến thức của con em mình qua tập vở, qua các câu trả
lời của các em để từ đó có thể hướng dẫn giúp đỡ các em những phần các em
chưa nắm vững hay đã quên.
c) Đối với xã hội :
Khi có đối tượng học sinh yếu ngoài công tác chủ nhiệm giáo viên cần
phối hợp với chi Đoàn, Đội, nhà trường. Nếu chưa có kết quả tốt thì cần liên hệ
đến các ngành, đoàn thể… trình bày những khó khăn vướng mắc để có biện
pháp hỗ trợ tích cực để giáo dục các em có kết quả tốt hơn.
4. Hiệu quả của sáng kiến :
Qua thời gian thực hiện biện pháp nói trên đối với học sinh lớp
đã đạt
được một số kết quả như sau ;
- Sau một học kì thực hiện, bước đầu học sinh có những chuyển biến rõ
rệt.
- Số lượng học sinh yếu của lớp giảm so với đầu năm.
Tổng số học sinh của lớp 5C: 37 em.
Trong đó có : 25 em nam: 12 em nữ
Đầu năm :
Xếp loại G K TB Y
Toán 8 11 15 3
Tiếng Việt 9 12 14 2
Giữa học kì I :
Xếp loại G K TB Y
Toán 10 12 12 3
Tiếng Việt 12 15 9 1
Cuối học kì 1
Xếp loại G K TB Y
Toán 10 15 10 2
Tiếng Việt 8 18 10 1
Giữa học kì II :
Xếp loại G K TB Y
Toán 12 15 9 1
Tiếng Việt 11 16 10 0
Cuối học kì II :
Xếp loại G K TB Y
Toán
Tiếng Việt
Phần III: KẾT LUẬN
1. Những bài học kinh nghiệm :
Qua nghiên cứu và tìm hiểu một số biện pháp rèn luyện học sinh yếu tại
lớp 5C Trường Tiểu học lê Hồng Phong- năm học 2011-2012, bản thân tôi rút
ra bài học kinh nghiệm như sau :
- Trước tiên cần phải tiến hành việc điều tra tìm hiểu từng đối tượng
học sinh cụ thể, theo dõi sự tiến bộ của các em trong từng thời điểm để có biện
pháp, phương pháp và nội dung phụ đạo phù hợp với từng đối tượng cụ thể.
- Cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình, xã hội.
- Việc rèn cho học sinh yếu cần phải thực hiện bằng nhiều con đường
và qua nhiều hình thức khác nhau.
- Khi thực hiện phụ đạo học sinh yếu cần tránh việc xúc phạm đến nhân
cách học sinh, cần phải kiên trì, thương yêu, gần gũi và giúp đỡ các em.
2. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm:
- Việc rèn học sinh yếu không phải là việc một sớm một chiều mà cả
một quá trình thống nhất, tích cực của cả thầy và trò, là hoạt động đồng bộ của
tất cả giáo viên các khối lớp.
- Việc rèn học sinh yếu ở tiểu học là điều cần thiết, tuy nhiên mỗi giáo
viên sẽ có phương pháp riêng của bản thân nhưng dù thế nào đi nữa mối quan
hệ tốt giữa giáo viên và học sinh, không khí tươi vui trong các giờ học, việc
hình thành thái độ học tập đúng đắn cho học sinh, động viên, khen thưởng kịp
thời… chính là những yếu tố quyết định dẫn đến sự thành công.
3. Khả năng ứng dụng, triển khai :
Tóm lại, để hoàn thành nhiệm vụ trọng trách người giáo viên chúng ta
phải quyết tâm khắc phục tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trở ngại thực
hiện. Đổi mới phương pháp giảng dạy, cách nghĩ cách làm, cách nhìn đối với
học sinh xem các em là chủ thể của mọi hoạt động, làm sao để học sinh chúng
ta được học tập rèn luyện trong một bầu không khí vui tươi cởi mở, lành mạnh,
bước đầu kích thích sự hứng thú ham thích, tự tin, chủ động. Trường lớp là gia
đình mái ấm của các em được như thế thầy cô phải đầu tư thiết kế một phương
pháp để chuyển tải nội dung từng bài học. Một lần nữa bản thân giáo viên hãy
tự học, tự rèn, tự tin trên tinh thần đổi mới phương pháp giảng dạy mà chúng ta
đều đã được học hỏi, nghe thấy và áp dụng nhưng cũng phải linh hoạt, nhạy
bén thích nghi với điều kiện thực tế của trường, lớp mình phụ trách mình miễn
sao học sinh của chúng ta thật sự hứng thú học tập để đạt chất lượng và hiệu
quả.
4. Những kiến nghị, đề xuất :
Đề nghị Ban giám hiệu và các đoàn thể thường xuyên hỗ trợ những em
có hoàn cảnh khó khăn thường là những em học sinh yếu, để các em đạt kết
quả tốt hơn ở cuối năm.
Ban giám hiệu nhà trường phải quan tâm, có chủ trương yêu cầu giáo
viên các lớp đánh giá thực chất, nhằm tạo cho các em đủ điều kiện học lên lớp
trên.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà bản thân đã tích lũy được trong quá
trình rèn luyện học sinh yếu, không tránh khỏi những sai sót. Mong được sự
góp ý của quý thầy cô cùng các bạn đồng nghiệp để sáng kiến hoàn thiện hơn.
Xin chân thành cám ơn!
Đông Hà, ngày 25 tháng 4 năm 2012
Người viết sáng kiến
Lê Thị Diệu Hiền