Một số biện pháp phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 tuổi dân tộc Mông qua hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm Non Sơn Bình Tam Đường

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn SKKN
Trẻ em hôm nay là thế giới ngày mai và được phát triển toàn diện về
“Đức - Trí - Thể - Mĩ” muốn cho trẻ phát triển toàn diện nhân cách tâm hồn trẻ
thơ thì phải cho trẻ tiếp xúc với các hoạt động phong phú, linh hoạt trong đó
phải kể đến hoạt động âm nhạc. Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế
giới xung quanh. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ khi còn nằm trong bụng
mẹ. Trẻ Mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ, trong sáng nên tiếp xúc với âm
nhạc là nhu cầu không thể thiếu bởi “Nhiệm vụ cao quý nhất của âm nhạc là
chiếu sáng vào những cõi sâu thẳm trong trái tim mỗi con người”. Thế giới âm
thanh muôn màu sắc, không ngừng chuyển động tạo điều kiện cho trẻ phát triển
các chức năng tâm lý, năng lực hoạt động và sự hiểu biết của trẻ. Trong quá
trình cho trẻ làm quen với âm nhạc giúp trẻ khám phá những điều mới lạ trong
cuộc sống hàng ngày, việc phát huy được tính tích cực cho trẻ qua hoạt động
giáo dục âm nhạc không chỉ giúp trẻ phát triển toàn diện mà các nhà tâm lí học
nghiên cứu và chỉ ra rằng việc phát huy tính tích cực có một vai trò quan trọng
trong quá trình hoạt động của con người. Nó là động cơ thúc đẩy con người
tham gia nhiệt tình, hăng hái vào hoạt động. Khi được làm việc một cách tích
cực dù phải làm trong điều kiện khó khăn thì con người cũng vẫn cảm thấy thoải
mái và đạt được hiệu quả cao.
Thực tế chất lượng âm nhạc 5 tuổi ở 3 bản Nậm Dê, Bốn Sáu, Chu Va 6
nói riêng và ở trường mầm non Sơn Bình nói chung chưa thực sự đạt được
những yêu cầu trên. Đa số giáo viên vẫn còn dạy theo lỗi cũ còn nặng về chuyền
đạt lý thuyết, chưa chú ý đến phát triển tư duy dẫn đến hoạt động của trẻ trong
tiết học còn gò bó, trẻ ít được hoạt động trong tổ chức, các trò chơi âm nhạc còn
nghèo nàn về hình thức và nội dung. Mặt khác, do khả năng tiếp nhận tiếng Việt
của trẻ còn hạn chế nên khi tham gia biểu diễn âm nhạc trẻ thấy thiếu tự tin,
không mạnh dạn, đôi khi thấy nhàm chán, không phát huy được tính tích cực,
chủ động của trẻ khi tham gia hoạt động, nên chất lượng hiệu quả hoạt động
giáo dục âm nhạc không cao. Đặc biệt là đối với trẻ 5 tuổi dân tộc mông, là lứa
tuổi chuẩn bị bước vào lớp 1, Chúng tôi nhận thấy bộ môn âm nhạc với trẻ là vô

cùng quan trọng, âm nhạc giúp trẻ trưởng thành hơn về cả tâm hồn và thể chất.
Nhận thức được tầm quan trọng của âm nhạc với việc chăm sóc và giáo dục trẻ
mầm non nói chung và trẻ 5 tuổi nói riêng, chúng tôi đã nghiên cứu để tìm ra
“Một số biện pháp phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 tuổi dân tộc
Mông qua hoạt động giáo dục âm nhạc tại trường Mầm Non Sơn Bình - Tam
Đường”.
2. Phạm vi, đối tượng nghiên cứu
Phạm vi: 21 học sinh 5 tuổi dân tộc Mông lớp mẫu giáo lớn bản Nậm Dê,
Bốn Sáu, Chu Va 6 trường mầm non Sơn Bình - Tam Đường
Đối tượng: Một số biện pháp phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5
tuổi dân tộc Mông qua hoạt động giáo dục âm nhạc
1
3. Mục đích
Nhằm phát huy được tính tích cực, giúp trẻ mạnh dạn tự tin biết bộc lộ
cảm xúc một cách tự nhiên.
Giúp cho phụ huynh có nhận thức đúng đắn về việc cho trẻ đi học và biết
cách phối hợp cùng cô trong việc chăm sóc giáo dục trẻ
Giúp trẻ phát triển ngôn ngữ tiếng Việt, thu hút trẻ đến trường, nâng cao
chất lượng cho trẻ qua hoạt động giáo dục âm nhạc
Hình thành cho trẻ có cảm nhận và cảm xúc âm nhạc, giúp giáo viên biết
vận dụng sáng tạo linh hoạt điều chỉnh nội dung và hình thức tổ chức phù hợp
với nhu cầu của từng trẻ
4. Điểm mới của SKKN
Thay đổi cách trò chuyện với trẻ, tổ chức các hình thức sân khấu hóa để
trẻ được biểu diễn và thu hút trẻ giúp trẻ mạnh dạn tự tin khi tham gia hoạt
động, trẻ cảm nhận được nội dung, giai điệu bài hát.
Ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học: Trẻ khám phá các âm thanh,
hình ảnh qua video. Kích thích sự sáng tạo của cá nhân trẻ khi tiếp xúc âm nhạc
Sử dụng, và phát huy hết khả năng tiếp nhận ngôn ngữ tiếng Việt cho trẻ
PHẦN GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

Chương 1
Cơ sở lý luận về một số biện pháp phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo
5 tuổi dân tộc mông qua hoạt động giáo dục âm nhạc
“Tính tích cực” là gì? Đó là trạng thái của các chủ thể, nghĩa là của người
hành động chỉ đề cập trong quá trình nhận thức, thuộc mục đích trước mắt (I F.
khalamop)
Giáo dục Âm nhạc cho trẻ mầm non là hoạt động nghệ thuật có tác dụng
giáo dục thẩm mỹ ngoài ra nó còn giúp trẻ phát triển trí tuệ, giúp trẻ có khả năng
trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình cảm thụ và thể hiện âm nhạc. Âm
nhạc còn giúp trẻ phát triển tai nghe, phát triển ngôn ngữ và khả năng phát triển
cảm xúc vì “ca hát” là bộ môn nghệ thuật phối hợp giữa ngôn ngữ và âm nhạc,
gọi là thanh nhạc, nó khác với khí nhạc là loại âm nhạc viết riêng cho nhạc cụ
diễn tấu. Ai trong chúng ta cũng đã từng hát, hoặc ít nhất cũng đã từng nghe
người khác hát. Một người hát gọi là đơn ca, hai ba người hát gọi là song ca, tam
ca … nhiều người cùng hát một lời ca, một giai điệu là đồng ca, còn nếu hát theo
nhiều bè, nhiều giai điệu khác nhau gọi là hợp ca.
Tiếng hát, chính là tiếng nói được khuyếch đại, được thổi phồng lên về
mặt hình thức (thanh điệu của ngôn ngữ) cũng như về mặt nội dung (ý nghĩa của
ngôn ngữ), nhằm đánh động tâm hồn người nghe. Muốn đánh động tâm hồn
người khác, thì tiếng hát trước hết phải xuất phát từ tâm hồn người sáng tác,
người diễn tấu, và như vậy ta mới thấy “Tiếng hát thực sự là tiếng nói của tâm
hồn”, như người ta thường nói. Muốn đạt đến cái hay, cái đẹp trong ca hát, bất
2
cứ người diễn tấu nào, người ca sĩ nào, người ca viên nào cũng phải tìm cho ra
cái hồn của bài hát, rồi truyền đạt nó đến tại người nghe bằng một giọng hát điêu
luyện nhất, qua âm nhạc trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của âm nhạc, ảnh
hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm. Đồng thời âm nhạc cũng
dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, giúp trẻ hình
thành sự liên tưởng. Với nhịp điệu vui nhộn mạnh mẽ gợi cho trẻ niềm vui, hào
hứng phấn khởi. Từng câu nhạc có giai điệu nhẹ nhàng gần gũi gắn liền hành vi

thói quen hàng ngày sẽ như những lời thủ thỉ nhắc nhở trẻ một hành vi lễ giáo
phù hợp, phát huy được tính tích cực cho trẻ.
Trẻ dân tộc mông có đặc điểm nhận thức phù hợp với độ tuổi như bao dân
tộc khác song do đặc điểm về môi trường sống nên đa số trẻ khả năng giao tiếp
tiếng việt còn hạn chế nên khả năng nghe hiểu lời nói cũng như nội dung các bài
hát bài thơ …cũng hạn chế. khả năng về mạnh dạn tự tin trong giao tiếp cũng
như khả năng thể hiện của trẻ trưỡng đám đông hay người lạ cũng hạn chế
Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban chấp hành trung
ương đảng về “ Đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu
công nghiệp hóa hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường, định hướng xã
hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”
Căn cứ vào công văn số 758A/HD-PGD&ĐT ngày 26/11/2013 về việc
hướng dẫn thực hiện phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện học
sinh tích cực năm 2013-2014 giai đoạn 2013-2018
Luật Giáo dục đã ghi: “Phương pháp giáo dục phải phát huy tính tích cực,
tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp
học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến
thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập
cho học sinh”
Theo luật giáo dục có nêu Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát
triển thể chất tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ hình thành những yếu tố đầu tiên của
nhân cách chuẩn bị cho trẻ vào giáo dục lớp 1 phổ thông
Như vậy phát huy tính chủ động, tích cực của trẻ trong học tập đặc biệt
trong môn âm nhạc là nhiệm vụ cần thiết giúp trẻ lĩnh hội kiến thức kỹ năng
giáo dục cũng như hình thành tính mạnh dạn trong cuộc sống
Chương 2
Thực trạng một số biện pháp phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 tuổi
dân tộc mông qua hoạt động giáo dục âm nhạc
2.1. Vài nét về địa bàn thực hiện sáng kiến
Lớp Mẫu giáo lớn bản Nậm Dê, Bốn Sáu, Chu Va 6 là những điểm bản

khó khăn của xã Sơn Bình, phụ huynh là người dân tộc Mông, nhận thức còn
hạn chế, tổng số học sinh 5 tuổi dân tộc Mông của 3 lớp là 21 trẻ, phụ huynh chủ
yếu làm ruộng và làm thuê, diện tích lớp học chưa đảm bảo theo điều lệ trường
mầm non. Chưa có phòng âm nhạc cho trẻ hoạt động.
3
2.2. Thực trạng vấn đề được nghiên cứu
* Thuận lợi
Được sự quan tâm tạo điều kiện của ban giám hiệu nhà trường, được sự
tín nhiệm và tin cậy của phụ huynh.
Về phía giáo viên có đủ 2 cô, có trình độ chuyên môn đạt chuẩn trở lên,
vững vàng về chuyên môn biết nắm bắt tâm lí của trẻ theo lứa tuổi, nhiệt tình
yêu nghề mến trẻ.
* Khó khăn
Giáo viên còn chưa linh hoạt sáng tạo trong soạn giảng, tổ chức tiết dạy
còn thụ động chưa kích thích được sự chủ động tích cực hoạt động của trẻ.
Đồ dùng trực quan dạy học của trẻ còn chưa đẹp, chưa phong phú về
chủng loại.
Học sinh là người dân tộc Mông nên vốn tiếng Việt còn hạn chế, một số
trẻ nói ngọng nên cũng khó khăn trong giao tiếp và trao đổi với cô giáo. Trẻ học
lớp ghép 2 đến 4 độ tuổi
Đời sống của phụ huynh còn khó khăn nên việc tiếp xúc với các phương
tiện thông tin như ti vi, đầu đĩa, loa đài còn hạn chế. Phụ huynh chưa biết cách
quan tâm đến việc chăm sóc giáo dục của trẻ.
Trước khi thực hiện sáng kiến kinh nghiệm ngày 27/8/2013 giáo viên tiến
hành khảo sát 21 trẻ dân tộc mông tại 3 lớp với nội dung như nhau (Trong đó
lớp MGL Nậm Dê: 6 trẻ; Lớp MGL Bốn Sáu: 2 trẻ; Lớp MGL Chu Va 6: 13 trẻ)
sau khi khảo sát thì tổng hợp được kết quả như sau:
BẢNG KHẢO SÁT
Tiêu chí đánh
giá

Trẻ tích cực và hứng thú với
hoạt động âm nhạc
Trẻ có kỹ năng ca hát và
vận động
Tống số trẻ % Tống số trẻ %
Tốt 3/21 14,3 2/21 9,5
Khá 2/21 9 2/21 9,5
Trung bình 8/21 38,1 7/21 33,3
Yếu 9/21 42,9 10/21 47,6
Với kết quả khảo sát tại 3 lớp trên chúng tôi nhận thấy một số trẻ đã tỏ
ra mạnh dạn say mê, hứng thú tham gia các hoạt động của tiết học. Bên cạnh
đó mức độ cảm thụ âm nhạc của trẻ còn không đồng đều, đa số trẻ thờ ơ
không hứng thú, kĩ năng vận động còn đơn điệu, khả năng nghe, hiểu nội
dung cũng như giai điệu bài hát còn hạn chế, trẻ còn nhút nhát chưa mạnh dạn
tự tin tham gia biểu diễn cũng như mạnh dạn trao đổi giữa cô và trẻ, giữa trẻ
4
với trẻ trong hoạt động.
2.3. Nguyên nhân
Nguyên nhân là do vốn tiếng việt của trẻ còn hạn chế, nên ảnh hưởng
tới việc nghe và hiểu của trẻ.
Đa số phụ huynh chưa biết quan tâm cũng như kích thích trẻ học ở nhà,
một phần phụ huynh chưa hiểu được tầm quan trọng của việc cho trẻ đến
trường.
Trong quá trình giảng dạy giáo viên còn sử dụng trình bày diễn giải
chưa tạo nhiều cơ hội cho trẻ tham gia hoạt động và trải nghiệm. Lời nói nét
mặt cử chỉ điệu bộ của cô chưa gây được sự thu hút chú ý của trẻ. Khi tổ chức
hoạt động âm nhạc theo chủ đề, hình thức tổ chức còn rập khuôn máy móc
chưa biết cách giúp trẻ chủ động lĩnh hội tìm tòi khám phá.
Trong quá trình tổ chức hoạt động việc sử dụng phương tiện hoạt động
cũng như chuẩn bị cho tiết dạy của cô còn hạn chế chưa phong phú mới lạ

hấp dẫn thu hút trẻ, các phương tiện dạy học còn mang tính hình thức, chưa
linh hoạt.
Công tác bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên môn, khả năng thể hiện
kỹ năng tổ chức giảng dạy âm nhạc của giáo viên còn lúng úng chưa thể hiện
hết cái hay cái đẹp của các bài hát, các làn điệu dân ca dẫn đến trẻ không
hứng thú, cảm nhận được cái hay cái đẹp nên chưa thu hút được trẻ.
Chương 3
Biện pháp thực hiện “Một số biện pháp pháp huy tính tích cực của trẻ 5
tuổi dân tộc Mông qua hoạt động giáo dục âm nhạc”
3.1 Biện pháp thực hiện
* Biện pháp 1: Tăng cường tiếng Việt cho trẻ
Đối với trẻ khi trẻ được nghe, hiểu, cảm nhận được nội dung, giai điệu
bài hát cũng như cảm nhận được cái hồn của bài hát thì trẻ sẽ hứng thú, tập
trung và mạnh dạn tự tin hát và thể hiện được tình cảm sắc thái âm nhạc phù
hợp với bài hát.
Người xưa có câu: “Học ăn học nói, học gói học mở” tiếng Việt rất
quan trọng với người dân Việt Nam, đặc biệt học sinh dân tộc Mông ở bản
Nậm Dê, Bốn Sáu, Chu Va 6 trường Mầm Non Sơn Bình đa số nghe và nói
tiếng Việt kém. Nhìn chung cho đến nay việc dạy - học tiếng việt cho trẻ dân
tộc thiểu số chỉ đạt kết quả thấp. Vậy để thực hiện vấn đề này một cách hiệu
quả thì cần phải phát triển ngôn ngữ tiếng Việt, sự phát triển ngôn ngữ giúp
trẻ lĩnh hội kiến thức được tốt hơn từ đó mạnh dạn tham gia vào hoạt động
được tốt hơn
Giáo viên thường xuyên trò chuyện với trẻ, và áp dụng phương pháp sử
dụng tiếng mẹ đẻ để dạy tiếng Việt, tạo sự tự tin cho trẻ bằng việc tạo cơ hội
cho trẻ “Nói” trẻ sẽ hiểu nhanh bởi vì trẻ hiểu được nghĩa trước khi học khái
5
niệm mới. Ví dụ: khi dạy trẻ hát bài “Tay thơm tay ngoan” Giáo viên sẽ đặt ra
những câu hỏi đơn giản để hỏi trẻ qua những câu hỏi như: (Bàn tay của các
con đâu?) nói song ngữ bằng cả tiếng Mông và tiếng Việt. Ngoài ra còn nhờ

phụ huynh dịch một số bài hát có nội dung gần gũi sang tiếng Mông để hát
cho trẻ nghe bằng cả tiếng Mông và tiếng tiếng việt như bài: “Rửa mặt như
mèo” tạo cho trẻ không khí vui vẻ gần gũi để trẻ có tâm thế thoải mái, tăng
cường lồng ghép dạy tiếng việt vào các hoạt động cho trẻ.
Ngoài ra để nâng cao hiệu quả tiếp nhận của trẻ đối với âm nhạc chúng
tôi tuyên truyền để các bậc phụ huynh cùng kết hợp dạy tiếng việt tại nhà cho
trẻ .Vì vậy chúng tôi đã động viên trẻ về nhà hát cho bố mẹ nghe, đồng thời
vận động phụ huynh động viên con em mình hát cho những người thân nghe.
Ví dụ: Giáo viên hướng dẫn tuyên truyền phụ huynh về động viên con em
mình hát cho cả nhà nghe bài: “Cháu yêu bà” phụ huynh có thể động viên con
mình bằng tiếng Mông “Con yêu bà vậy con hãy hát bài hát cháu yêu bà để
thể hiện con yêu bà nhất nào” Việc làm trên được học sinh, phụ huynh hưởng
ứng nhiệt tình tạo động lực phát huy tính tích cực cho trẻ thích đi học hơn
đồng thời trẻ cũng mạnh dạn tự tin trong giao tiếp hàng ngày hơn, giảm bớt
nhút nhát.

(Hình ảnh cô: Nguyễn Thị Dung cùng các cháu lớp MGL Trung Tâm đang
tổ chức tiết dạy âm nhạc lồng ghép tăng cường tiếng Việt)
Trong giờ học giáo viên luôn tuyên dương kịp thời những cháu hát
đúng, hát hay, vận động thành thạo theo lời ca nhằm khuyến khích trẻ học
tốt hơn. Tuyệt đối không chê trẻ, tôn trọng trẻ, nhẹ nhàng sửa sai đối với
những trẻ thực hiện chưa đúng. Việc dạy học phụ thuộc vào việc giáo dục.
Do đó nội dung các bài dạy không chỉ đơn thuần là một nội dung cần dạy
cho trẻ mà còn là một phương tiện giáo dục. Vì vậy tôi luôn quan sát và
nhận xét xem trong quá trình học tập trẻ có hoạt động không? Có thích thú
không? Tìm hiểu nguyên nhân vì sao trẻ không hoà đồng cùng bạn để có
hướng tìm cách đưa trẻ hoà nhập với bạn bè, dần dần tôi thấy trẻ rất thích
học giáo dục âm nhạc.
* Biện pháp 2: Tổ chức dạy theo hình thức sân khấu hóa
Sân khấu hóa là hoạt động học tập dưới hình thức các câu lạc bộ, đó là

một nét đổi mới phương pháp dạy học, giúp học sinh phát huy được năng
lực, sở trường, khả năng nhận thức phù hợp với nhóm đối tượng, và học sinh
được trải nghiệm nhiều hơn qua đó giúp các con nắm sâu kiến thức bài học
và phát huy tốt tính tích cực trong mỗi cá nhân trẻ.
Cụ thể khi tổ chức hoạt động âm nhạc với hình thức sân khấu hóa giáo
viên tiến hành như sau: Mở đầu là sự xuất hiện của cô giáo trong vai trò
người dẫn chương trình, với lối dẫn lôi cuốn, nhẹ nhàng sau khi tổ chức trò
chuyện dẫn dắt vào bài rồi hát cá nhân, hát nhóm, phần sau sẽ là sự xuất
hiện của các đội chơi theo tổ, cùng với những hình ảnh đặc sắc, âm thanh
6
sống động, cùng với sự truyền cảm hứng từ MC dẫn chương trình với hình
thức tổ chức cho trẻ thay đổi đội hình thay vì ngồi ghế hát như trước thì trẻ
sẽ được xuất hiện trên sân khấu biểu diễn dưới sự điều hành của người dẫn
chương trình, các nội dung đã được chọn lọc phù hợp với đối tương trẻ, học
sinh bị lôi cuốn vì phải vận dụng mọi kiến thức cũng như khả năng âm nhạc
của mình thì mới thực hiện đúng yêu cầu của trò chơi, và hào hứng không
kém là phần chơi trò chơi âm nhạc dành cho các đội chơi, những cánh tay,
những kiến thức âm nhạc và những ánh mắt tiếc nuối khi phần chơi kết thúc
đã nói lên sự thành công khi tổ chức cho học sinh một sân chơi hấp dẫn, bổ
ích giúp trẻ tiếp thu bài học tốt nhất. Bên cạnh đó mỗi đưa trẻ có một cá thể
riêng biệt khác nhau về thể chất, tình cảm xã hội, trí tuệ tâm lý, nên mỗi trẻ
có hứng thú với cách học và tốc độ học tập riêng đòi hỏi cô giáo phải linh
hoạt điều chỉnh nội dung cũng như các thiết kế bài học thiết thực phù hợp
với kinh nghiệm nhu cầu trình độ phát triển của từng cá nhân trẻ. Mỗi lần tổ
chức như vậy học sinh hứng thú mạnh dạn tích cực tham gia vào hoạt động
âm nhạc hơn trước rất nhiều và đó cũng là những động lực để chúng tôi tiếp
tục đưa ra những định hướng phát triển, đổi mới nhằm thực hiện đúng
phương châm “Dạy những gì học sinh cần, không chỉ dạy những gì giáo viên
có”. Từ những cách tổ chức sân khấu hóa đơn giản hàng ngày tại các lớp đã
giúp trẻ tự tin khi kết hợp thành đội biểu diễn nơi đông người.

(Hình ảnh các cháu biểu diễn tổ chức dưới hình thức sân khấu hóa)
*Biện pháp 3: Tăng cường làm thêm đồ dùng, dụng cụ âm nhạc tự
tạo phong phú phục vụ cho hoạt động giáo dục âm nhạc
Đối với trẻ việc tiếp sức với các đồ dùng đồ chơi giúp cho trẻ được trải
nghiệm thực hành được khám phá. Đồ dùng đồ chơi luôn thu hút trẻ hoạt động ở
bất kỳ trong tất cả hoạt động từ đó nâng cao được hiệu quả chất lượng hoạt
động.
Với trẻ em thì đồ dùng đồ chơi bao giờ cũng là món ăn tinh thần không
thể thiếu, tuy đồ dùng đồ chơi hàng năm vẫn được cấp phát nhưng số lượng
chưa đảm bảo chưa phong phú, vậy để tăng hiệu quả và khả năng sử dụng vận
dụng đồ dùng đồ chơi đòi hỏi cô giáo cần phải làm thêm nhất là những đồ dùng,
đồ chơi có màu sắc hấp dẫn sinh động thu hút trẻ là mục tiêu mà giáo viên luôn
đặt ra. Những đồ dùng âm nhạc như: Trống, đàn T’rưng, đàn, phách, trống lắc
từ những nguyên vật liệu bỏ đi không còn giá trị sử dụng. Trong quá trình làm
đồ dùng giáo viên tổ chức cho trẻ cùng tham gia làm đồ dùng đồ chơi như trống
lắc, phách, đàn sau đó khii thực hiện tiết dạy vân động hoạc biểu diễn chúng
tôi cho từ tổ; nhóm; cá nhân tham gia thể hiện với mỗi tổ, nhóm, cá, nhân 1 loại
đồ dùng khác nhau như vậy trẻ không chỉ được chơi mà còn được thực hiện
khám phá các âm thanh khác nhau trong âm nhạc trẻ rất hưng phấn thích thú với
sản phẩm âm nhạc do mình tạo ra. Trẻ cảm nhận âm nhạc có hiệu quả và có thái
độ tham gia tích cực. Hơn nữa khi cho học sinh của mình cùng tham gia làm
7
trực tiếp làm đồ dùng để học cùng cô giáo, học sinh sẽ cảm nhận và tiếp thu
nhanh về thực tế hơn, có nhiều học sinh đã làm được và làm rất tốt như: Thả sỏi
vào trong trống lắc, dán hoa vào phách tre, trang trí cho những chiếc Micro làm
bằng xốp chúng tôi thường xuyên tranh thủ cùng đồng nghiệp trong tổ làm
thêm đồ dùng đồ chơi bằng các vật liệu phế thải không còn giá trị sử dụng vừa
rẻ, dễ làm và thân thiện với môi trường, phục vụ hữu ích cho tiết dạy âm nhạc
thêm hấp dẫn với học sinh. Vì vậy, việc tiến hành đào tạo con người toàn diện,
nhân tài của mọi thời đại không thể coi nhẹ tác dụng của âm nhạc.

(Hình ảnh cô và trẻ cùng làm đồ dùng đồ chơi âm nhạc từ các phế liệu)
*Biện pháp 4: Tự bồi dưỡng khả năng âm nhạc
(H. XPEN ) nhận định rằng: “Trong việc giáo dục, phải dành vị trí rộng
lớn nhất cho quá trình tự bồi dưỡng Chỉ có qua con đường tự học, loài người
mới có thể phát triển mạnh mẽ lên được”.
Các nhà tâm lý đánh giá năng khiếu như một khái niệm mang tính điều
kiện vì năng khiếu có thể được nuôi dưỡng và phát triển có thể bị mai một hoặc
biến mất hoàn toàn nếu không được bồi dưỡng hoạc bị lãng quên, chính vì vậy
chúng ta phải luôn tự bồi dưỡng thêm khả năng âm nhạc cho mình.
Trong thời kỳ đổi mới để đáp ứng với nhu cầu công nghiệp hóa hiện đại
hóa thì nền giáo dục cũng cần phải đổi mới không ngừng để truyền tải các tri
thức mới nhất cho thế hệ tương lại. Là một giáo viên thì cần phải liên tục trau
dồi tri thức, linh hoạt áp dụng các kiến thức mới, khoa học mới để truyền đạt
cho trế hệ tương lai.
Ý thức được điều đó chúng tôi thường xuyên tìm tòi học hỏi kỹ năng âm
nhạc qua việc xem băng đĩa, ti vi, nghe đài, trao đổi với đồng nghiệp qua các
buổi sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề… giúp khả năng nghe về thẩm âm tiết
tấu chính xác hơn và dạy học sinh sẽ tốt hơn, ngoài ra thấy có động tác vận động
nào đẹp tôi học theo và làm theo, tự tập trước gương rồi tập cho đồng nghiệp
nhận xét. Có bài hát hay phù hợp với chương trình mầm non, phù hợp với khả
năng nhận thức của trẻ chúng tôi ghi chép lại để hướng dẫn thêm cho trẻ.
Trước khi dạy hát hoặc hát cho trẻ nghe, Cô giáo tập đi tập lại nhiều lần,
hát cho thuộc lời, đúng giai điệu có như vậy thì khi dạy trẻ sẽ thấy tự tin và phát
huy hết được khả năng âm nhạc cũng như nét mặt cử chỉ phù hợp với hành động
có như vậy thì mới thu hút được trẻ tham gia tích cực. Ngoài ra khả năng nhận
thức, và lĩnh hội kiến thức của mỗi trẻ một khác đòi hỏi cô giáo phải nắm bắt
được tâm sinh lí của từng trẻ từ đó tăng cường hoạt động của trẻ dưới hình thức
nhóm, cá nhân để giúp trẻ thể hiện tốt hoạt động âm nhạc. Trẻ hoạt động không
bị áp đặt để trẻ phát huy được năng lực bản thân. Được trao đổi, nhận xét để trở
nên năng động hơn.

* Biện pháp 5: Ứng dụng công nghệ thông tin vào bài dạy
8
Ứng dụng công nghệ thông tin vào bài dạy xẽ thu hút trẻ chú ý tập trung
tới đối tượng và hoạt động tích cực hơn. Vì với trẻ em thì những gì mới lạ, hấp
dẫn, đặc biệt là khi những hình ảnh trẻ trông thấy được thay đổi, vận động. Hình
ảnh trên mạng internet rất đẹp, có nhiều hình ảnh phù hợp với nội dung bài học.
Trường học không có phòng nghệ thuật với đầy đủ trang thiết bị công
nghệ thông tin hiện đại có khả năng ứng dụng phù hợp với nội dung tổ chức hoạt
động. Để để có thể tạo được thu hút và phát huy tính tích cực của trẻ trong ứng
dụng công nghệ thông tin vào hoạt động âm nhạc. Chúng tôi đã tìm hiểu mạng
internet tải về máy kết nối với loa mini như vậy là đã có đủ nhạc đệm cho trẻ
biểu diễn, kết hợp xem các hình ảnh được thiết kế với hiệu ứng phù hợp đã gây
được sự thích thú, tò mò cho trẻ.
Ngoài ra chúng tôi có thể tải các đoạn video, hình ảnh liên quan đến nội
dung bài hát, nghe hát, nhạc cụ, hình ảnh trông rất thật có kèm lời dẫn càng gây
chú ý với trẻ tới đối tượng.
Khi ứng dụng phương tiện hiện đại, ta có thể tự chụp ảnh, quay video, tải
các bài hát, tải phần nhạc beat không lời rất tiện lợi theo nội dung cần truyền đạt
rồi đưa vào máy tính từ đấy ta đã có tư liệu để sử dụng thiết kế bài giảng, gây
được sự thích thú, tò mò với trẻ sẽ góp phần phát huy tính tích cực, trẻ thích đi
học và đi một cách tự nguyện hơn. Ngoài sử dụng công nghệ thông tin trong tiết
học âm nhạc thì ta có thể sử dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động trong
ngày (Ví dụ: Như sử dụng laptop trong góc nghệ thuật cho trẻ xem tranh và hát
bài hát có nội dung liên quan đến bức tranh)
(Hình ảnh: Trẻ khám phá bức tranh thuyền buồm và hát bài em đi chơi thuyền
về phương tiện giao thông trong giờ hoạt động góc)
3.2. Hiệu quả của sáng kiến
Sau quá trình thực hiện đến 3/2013 thì đạt được kết quả như sau
KẾT QUẢ SAU KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Thời gian

áp dụng
Tiêu chí
đánh giá
Trẻ tích cực và hứng thú
với hoạt động âm nhạc
Trẻ có kỹ năng ca hát
và vận động
Tống số trẻ % Tống số trẻ %
Kết quả
khảo sát
Tốt 3/21 14,3 2/21 9,5
Khá 2/21 9,5 2/21 9,5
Trung bình 8/21 38,1 7/21 33,3
Yếu 9/21 42,9 10/21 47,6
Tốt 8/21 38,1 7/21 33,3
9
Khá 7/21 33,3 6/21 28,6
Trung bình 5/21 23,8 7/21 33,3
Yếu 1/21 4,8 1/21 4,8
Qua một năm học thực hiện các biện pháp trên trẻ đã tích cực tham gia và
ham muốn thể hiện năng khiếu âm nhạc của mình, kĩ năng vận động đã phong
phú đa dạng được thực hiện chính xác hơn trước. Tạo được mỗi quan hệ khăng
khít giữa cô và trẻ. Chất lượng về lĩnh vực phát triển thẩm mỹ được nâng lên so
với lúc chưa áp dụng sáng kiến. Không chỉ đạt được kết quả như vậy mà các
cháu 5 tuổi dân tộc Mông đã tự tin trong các hoạt động âm nhạc đặc biệt là một
số cháu còn mạnh dạn tham gia các tiết mục văn nghệ biểu diễn trong các ngày
lễ hội của trường của huyện. Từ đó tạo tiền đề cho chất lượng của lớp đi lên, cô
trò hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao khi thực hiện các biện pháp như:
Tăng cường tiếng việt cho trẻ, tăng cường làm đồ dùng âm nhạc, ứng dụng công
nghệ thông tin

Giáo viên đã biết cách tổ chức tiết học một cách linh hoạt sáng tạo lấy trẻ
làm trung tâm. Xây dựng nội dung tiết học phù hợp với điều kiện và khả năng
tiếp nhận kiến thức của từng trẻ
Các bậc phụ huynh cũng đã có những chuyển biến rõ rệt trong việc cho
trẻ đến trường, đã biết cách phối hợp cùng cô để chăm sóc giáo dục trẻ.
3.3. Ứng dụng vào thực tiễn
3.3.1. Bài học kinh nghiệm
Khi tổ chức “Một số biện phát huy tính tích cực của trẻ 5 tuổi dân tộc
Mông qua hoạt động giáo dục âm nhạc” tôi nhận thấy
Đối với học sinh: Trẻ nghe hiểu và tích cực đi học và thích thú với hoạt
động giáo dục âm nhạc
Đối với giáo viên: Yêu thương, gần gũi, tạo môi trường gần gũi thân thiện
cho trẻ hoạt động nắm vững mục tiêu cũng như phương pháp của môn học, nắm
vững đặc điểm tâm sinh lý cũng như đặc điểm nhận thức của từng lứa tuổi để từ
đó xây dựng được những giáo án mang tính sáng tạo, khoa học phù hợp với lứa
tuổi, có sự đổi mới trong phương pháp dạy trẻ.
3.3.2. Ý nghĩa
Đối với học sinh
Từ việc làm trên thì trẻ 5 tuổi dân tộc Mông tại lớp mẫu giáo lớn Bản
Nậm Dê, Bốn Sáu, Chu Va 6, trường mầm non Sơn Bình đã tự tin, tích cực
trong các hoạt động nói chung và hoạt đông giáo dục âm nhạc nói riêng
Đối với giáo viên
10
Qua hoạt động giáo dục âm nhạc phát huy tính tích cực của trẻ 5 tuổi dân
tộc Mông từ đó tiền đề cho trẻ tự tin bước vào lớp 1 thì cô giáo cần thân thiện,
giàu tình yêu thương để tạo tâm lý thoải mái tạo môi trường thân thiện với trẻ
3.3.3. Tính khả thi và khả năng áp dụng triển khai của sáng kiến
Sáng kiến kinh nghiệm này rất phù hợp với đối tượng học sinh lớp mẫu
giáo lớn Bản Nậm Dê, Bốn Sáu, Chu Va 6 - Trường Mầm non Sơn Bình và còn
có khả năng áp dụng với tất cả các lớp mẫu giáo có học sinh dân tộc thiểu số của

trường Mầm Non Sơn Bình và các trường khác thuộc diện vùng sâu, vùng xa
trên địa bàn tỉnh Lai Châu.
PHẦN KẾT LUẬN
1. Kết luận
Qua thời gian thực hiện sáng kiến kinh nghiệm làm sáng tỏ cơ sở lý luận
của việc phát huy tính tích cực của trẻ 5 tuổi dân tộc mông trong hoạt động âm
nhạc là một nhiệm vụ rất quan trong đối với giáo viên mầm non. Sử dụng các
biện pháp tăng cường tiếng việt, bồi dưỡng chuyên môn, đổi mới phương pháp
dạy học, sử dụng các đồ dùng đồ chơi cũng như ứng dụng công nghệ thông tin
trong hoạt động âm nhạc đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt, sáng tạo. Để đạt đến
thành công cần “lấy trẻ làm trung tâm, phải luôn hướng, luôn nghĩ về trẻ và phải
thật sự yêu nghề, mến trẻ” có như vậy mới hình thành ở trẻ những yếu tố của
một nhân cách phát triển toàn diện, hài hoà, đó là sự phát triển về thẩm mỹ, đạo
đức, trí tuệ và thể lực trong mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Góp phần đào tạo
thế hệ trẻ thành những con người phát triển toàn diện.
2. Kiến nghị
Đối với nhà trường: Tổ chức cho giáo viên bồi dưỡng chuyên môn thông
qua các tiết dạy thực hành ở trường để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ.
Đối với giáo viên: Phải có nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của việc
phát huy tính tích cực cho trẻ, nắm được những ảnh hưởng đến chất lượng trẻ từ
đó có những tác động phù hợp giúp trẻ có thái độ tích cực với môn học.
Sơn Bình, ngày 20 tháng 3 năm 2014
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ NGƯỜI THỰC HIỆN
Hoàng Thị Thanh Vân
Nguyễn Thị Dung
11
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Luật giáo dục năm 2005. Chỉ thị về nhiệm vụ trọng tâm bậc giáo dục
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
TRƯỜNG MẦM NON SƠN BÌNH

Tổng điểm:…………………….Xếp loại:…………………………
TM.HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
CHỦ TỊCH
HIỆU TRƯỞNG
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
NGHÀNH GD&ĐT HUYỆN TAM ĐƯỜNG
Tổng điểm:…………………….Xếp loại:…………………………
TM.HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
CHỦ TỊCH
………………………………………….
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
HUYỆN TAM ĐƯỜNG
Tổng điểm:…………………….Xếp loại:…………………………
TM.HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
CHỦ TỊCH
12
mầm non năm học 2013-2014
Từ điển Nhà xuất bản Khoa học xã hội
Chương trình giáo dục mầm non ban hành theo thông tư số 17/2009TT-
BGDĐT ngày 25/7 /2009. Hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục mầm non
5 - 6 tuổi của Vụ giáo dục Mầm non.
Báo giáo dục thời đại
Weftise: mamnon.com.vn
Tài liệu hướng dẫn chuẩn bị tiếng việt cho trẻ mẫu giáo vùng dân tộc
thiểu số cho trẻ 5 - 6 tuổi
MỤC LỤC
13
PHẦN GIẢI QUYẾT VẪN ĐỀ
1. Lý do chọn SKKN
- Khái quát về lý luận

- Về mặt thực tiễn:
2. Phạm vi, đối tượng nghiên cứu
3. Mục đích
4. Điểm mới của SKKN
PHẦN GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Chương 1
- Cơ sở lý luận
Chương 2
2.1. Vài nét về địa bàn thực hiện sáng kiến
2.2. Thực trạng vấn đề được nghiên cứu
Chương 3
3.1. Biện pháp thực hiện
* Biện pháp 1: Biện pháp tăng cường tiếng việt
* Biện pháp 2: Tổ chức dạy theo hình thức sân khấu hóa
* Biện Pháp 3: Tăng cường làm thêm đồ dùng, dụng cụ âm
nhạc tự tạo phong phú phục vụ cho hoạt động âm nhạc
* Biện pháp 4: Tự bồi dưỡng khả năng âm nhạc
* Biện pháp 5: Ứng dụng công nghệ thông tin vào bài dạy
3.2. Hiệu quả của sáng kiến
3.3. Ứng dụng vào thực tiễn
3.3.1. Bài học kinh nghiệm
3.3.2. Ý nghĩa
3.3.3. Tính khả thi và khả năng áp dụng triển khai
PHẦN KẾT LUẬN
1. Kết luận
2. Kiến nghị

1
1
1

1
1
1-2
2-3
3
3-5
5-7
7-8
8-9
9-10
10-11
11-11
11-12
11-12
12-12
12-12
12
12-13
14