Động vật chuyển gen ứng dụng và thành tựu

Động vật chuyển gen
ứng dụng và thành tựu
Nhóm 1:
Trần Thị An
Hoàng Đức Anh
Giáp Thị Ngọc Ánh
Bùi Ngọc Ánh
Lê Thị Kiều Chang
Đỗ Thị Chiến
Trần Thị Kim Dung
Một số hình ảnh về động vật
chuyển gen



I. Khái niệm động vật chuyển gen
Ðộng vật chuyển gen là động vật có gen ngoại lai
(gen chuyển) xen vào trong DNA genome của
nó. Gen ngoại lai này phải được truyền lại cho
tất cả mọi tế bào, kể cả các tế bào mầm. Việc
chuyển gen ngoại lai vào động vật chỉ thành
công khi các gen này di truyền lại cho thế hệ
sau.

II. Công nghệ tạo động vật chuyển
gen.

1. Các PP chuyển gen vào tế bào động vật.

1.1. PP hấp thụ ngẫu nhiên ADN là sự hấp thụ
ngẫu nhiên hỗn hợp cADN vào tế bào động vật
theo cơ chế hấp thu của hiện tượng thực bào
1.2. PP thấm điện: dùng xung điện thế cao để
giúp ADN ngoại lai xâm nhập vào bên trong tế
bào và ghép vào NST của tế bào.
1.3. PP sử dụng vector là virus : như retrovirus
(virus có nhân là ARN) có khă năng ghép vào
NST của tế bào động vật chủ. Có thể sử dụng
virus này làm vector chuyển gen vào tế bào
động vật

1.4. PP vi tiêm: tiêm trực tiếp ADN ngoại lai
vào nhân tế bào động vật nhờ dụng cụ vi
tiêm. PP này thường dùng để đưa ADN vào
hợp tử hoặc các tế bào phôi sớm.
2. Quy trình tạo động vật chuyển gen
Công nghệ tạo động vật chuyển gen là một
quá trình phức tạo bao gồm các bước
chính sau:
Hình 4.1: Sơ đồ tạo động vật chuyển gen
2
. 1. Tách chiết, phân lập gen mong muốn
và tạo tổ hợp gen biểu hiện trong tế bào
động vật
2.2. Tạo cơ sở vật liệu biến nạp gen
2.3 Chuyển gen vào động vật
2.4 Nuôi cấy phôi trong ống nghiệm (

đối với động vật bậc cao)
2.5 Kiểm tra động vật được sinh ra từ
phôi chuyển gen.
2.6 Tạo nguồn ĐV chuyển gen một
cách liên tục

III. Một số thành tựu trong lĩnh vực tạo
động vật chuyển gen:

Bằng kỹ thuật vi tiêm DNA vào tiền nhân người
ta đã tạo ra nhiều động vật chuyển gen như
chuột, thỏ, lợn, cừu, bò, gà, cá
Các gen dùng để chuyển vào độngvật:

Người ta đã chuyển khá nhiều gen lạ có nguồn
gốc từ người, động vật, thực vật và vi sinh vật
vào các loại động vật như chuột, thỏ, cá và các
loại vật nuôi như bò, cừ, dê, lợn , gà, chim
thậm chí cả vào muỗi.
Động Vật
nhận

Gen và chức năng
Cá
-Gen sinh trưởng và yếu tố sinh trưởng (fGH, hGH,
bGH) -crystallin (gà), -gallactosidase, kháng
hygromycine, protein chống đông lạnh, ÀP, -globin.
Lợn
-Các loại gen hóc môn sinh trưởng và yếu tố sinh
trưởng (mMT, hGH, mMT-bGH, PRL-bGH )

Chuột hGH, rGH, hGRF, gen mã hoá luciferase
Cừu
smt-sGH5, sMT-sGH9.
1-antitripsin (trong điều trị viêm phổi), tạo albumin,
yếu tố trong quá trình đông máu.
Bò b_ GH
2. 1. Chuột chuyển gen
• Vào năm 1982, Palmiter
và Brinster đã thành
công trong việc tạo ra
động vật chuyển gen
đầu tiên trên thế giới,
bằng cách chuyển gen
của loài chuột này sang
phôi loài chuột khác.
Gen chuyển đã biểu hiện
ở chuột nhắt và các thế
hệ con cháu sau khi lấy
gen của chuột cống.
Hình 4.6:
Chuột chuyển gen horrmone sinh trưởng
(bên phải)
và chuột đối chứng (bên trái)
Chuột chuyển gen đã cung cấp những công cụ để khám
phá nhiều câu hỏi sinh học.Nó thể hiện tất cả những
triệu trứng của con người mà chuột bình thường không
làm được.

Tất cả những vấn đề liên quan đến con người đều được

nghiên cứu ở chuột trước.
Phôi thai chuột khi
chuyển gen
2. 2. Thỏ chuyển gen
• Việc tạo ra thỏ
chuyển gen thành
công đã được công
bố vào năm 1985.
• Vào năm 2001, đã
tạo một con thỏ
chuyển gen có khả
năng phát ra ánh
sáng màu lục ở trong
tối
Hình 4.7: Elba, thỏ chuyển gen protein
huỳnh quang màu xanh lá cây
_ Còn có loài thỏ chuyển gen người lấy
sữa thì đã được vắt sữa trên quy mô
công nghiệp tại công ty sinh học
Phamging có cơ sở ở Hà Lan
_ Sữa thỏ chứa protein người được
dùng để bào chế thành một loại thuốc
mới điều trị bệnh angioedema do di
truyền, một bệnh rối loạn máu hiếm
gặp có thể dẫn việc sưng phồng các
mô của cơ thể.
2. 3. Lợn chuyển gen
Hình 4.8: Lợn chuyển gen siêu nạc
Lợn chuyển gen được ứng dụng rất nhiều
trong các lĩnh vực khác nhau đặc biệt là

trong việc tăng tỉ nạc/mỡ, tăng khối lượng
để đem lại hiệu quả kinh tế. Trong y học,
sử dụng một số nội tạng để thay thế cho
người.
2.4 Cừu, dê chuyển gen
Tạo ra cừu chuyển gen mà trong sữa của
chúng có chứa protein Lactoferrin có tác
dụng như một chất kháng sinh.

Tạo ra dê chuyển gen mà trong máu của
chúng có chứa yếu tố antitrombine, một
glucoprotein có chức năng điều hòa sự
đông máu.
Protein trị liệu từ động vật chuyển gen là
những protein có cấu hình đúng, đảm bảo
hoạt tính cần thiết và an toàn hơn.
2.5. Khỉ chuyển gen

Bằng PP vi tiêm đã tạo được khỉ
chuyển gen phát ra ánh sáng xanh
Hình 4.10: ANDi - chú khỉ rhesus
chuyển gen được chào đời
vào ngày 2 tháng 10 năm 2000
2. 6. Gà chuyển gen
• Gà chuyển gen được phát
triển nhằm các mục đích:
phát triển, cải tiến các
phương pháp, kỹ thuật thí
nghiệm; sản xuất dược
phẩm và protein trong

trứng để sử dụng trong y
học người và vật nuôi;
nhận biết và khai thác các
tính trạng sinh học có lợi
cho sản xuất thịt gia cầm;
nghiên cứu sự phát triển
phôi.
Hình 4.9: Gà chuyển gen để nghiên
cứu quá trình phát triển phôi
2.7. Cá chuyển gen


Có rất nhiều PP chuyển gen vào cá,PP có hiệu
quả nhất là vi tiêm trực tiếp DNA vào phôi.

Chuyển gen vào phôi và cá bột thành công bằng
phương pháp xung điện, chuyển gen ngoại lai
vào cá bằng phương pháp biến nạp bằng xung
điện,gen luciferase đom đóm và lacZ của E. coli
và chuyển vào trứng thụ tinh đã loại bỏ màng
chorion của cá trê Châu Phi và cá mú vằn bằng
phương pháp xung điện.
Cá chép (
Common carp
) chuyển gen hormone sinh trưởng
Cá trê Châu Phi (
Channel catfish
) chuyển gen hormone
sinh trưởng