SKKN TỔNG PHỤ TRÁCH VỚI VIỆC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH

TỔNG PHỤ TRÁCH VỚI VIỆC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC
SINH
LỜI MỞ ĐẦU
Nói về vấn đề đạo đức thì hiện nay xã hội đề cập rất nhiều .Các biện
pháp,phương pháp giáo dục học sinh yếu kém về đạo đức rất nhiều sách
báo đã ghi chép .Các nhà tâm lý cũng đã tốn nhiều giấy mực để phân tích
tâm sinh lý của các em .Nếu chúng ta - những người làm công tác giáo
dục biết lưạ chọ những phương pháp tốt ,thích hợp để áp dụng vào công
việc giáo dục trẻ thì sẽ có kết quả tốt .
Là tổng phụ trách Đội (TPT) của trường Tiểu học Xuyên Mộc từ niên
học
1994-1995 đến nay, tôi rất chú trọng đến việc giáo dục đạo đức cho học
sinh .Đặc biệt tìm mối liên quan giữa công tác Đội - TPT và việc giáo dục
giáo dục đạo đức cho Đội viên học sinh .Tôi đã cố gắng tìm những biện
pháp và phương pháp tốt nhất để giáo dục các em toàn diện cả về đức lẫn
tài.Qua việc tìm hiểu học hỏi ở sách báo ,các đồng nghiệp có nhiều kinh
nghiệm trong nghề và những kiến thức học được ở các thầy cô trong
trường Sư Phạm ,cùng với sự tìm hiểu thực tế và rút tỉa những kinh
nghiệm trong quá trình làm việc .Nay tôi xin viết ra một số phương
pháp ,biện pháp mà tôi tâm đắc để các Bạn đồng nghiệp cùng tham
khảo .Vì đây là những ý kiến của riêng tôi ,nếu có điều gì chưa thích hợp
mong các Bạn góp ý .Tôi rất mong sự tham gia góp ý của các Bạn .Tôi
xin chân thành cảm ơn .

LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

Như chúng ta biết ,nhiệm vụ của người giáo viên - người làm công tác
giáo dục là giáo dục cho học sinh ở hai mặt chính : Đức dục và Trí dục .
Đức dục và Trí dục phải được giáo tiến hành song song và đồng bộ .
Giáo dục Trí dục là việc cung cấp cho các em những kiến thức về thế giới
chung quanh ,những kinh nghiệm qúy báu của con người từ xưa đến

nay .Từ đó các em có vốn tri thức cần thiết để hoà nhập vào cuộc sống xã
hội .
Giáo dục Đức dục là việc giáo dục cho các em nhân cách sống ,biết cách
cư xử lễ phép với mọi người xung quanh ,sống và làm việc theo pháp luật
,hiểu và tôn trọng tập tục truyền thống của cha ông , biết điều hay lẽ phải
tránh những thói hư tật xấu ,biết thương yêu giúp đỡ người kém may mắn
hơn
Theo đà phát triển đi lên của xã hội ,đạo đức của học sinh cũng có nhiều
thay đổi .Theo nhận định chung thì đạo đức của thanh thiếu niên đặc biệt
là ở học sinh sa sút rất nhiều .Chúng ta vẫn thấy các em nói tục chửi thề
,có em hỗn láo với cha mẹ thầy cô,đánh nhau ,chốn học … Đạo đức học
sinh ngày càng đi xuống bởi nhiều lý do ,tôi xét thấy một số nguyên nhân
chủ yếu là do cơ chế kinh tế thị trường làm cho mọi người trong xã hội
bận rộn nhiều với công việc ,với những toan tính để làm giàu mà lãng
quên đi một việc hết sức quan trọng là gần gũi giáo dục nhân cách cho
con cái trong gia đình .Mặt khác có lẽ do chúng ta chưa tìm ra những biện
pháp tốt có hiệu quả trong việc giáo dục các chuẩn mực đạo đức trong xã
hội đang ngày càng phát triển và thay đổi hiện nay .Do đó một nhiệm vụ
hết sức quan trọng đặt ra cho mỗi giáo viên là: song song với việc giáo
dục Trí dục phải nghiên cứu ,tìm hiểu thực tế đối tượng để tìm ra những
biện pháp tốt nhất ,những kinh nghiệm giáo dục có hiệu quả để phổ biến
rộng rãi mọi nơi để cùng nhau giáo dục lớp trẻ trở thành những người tốt
có ích cho xã hội .
Ngoài ra phong trào Đội là phong trào thu hút nhiều học sinh nhất ,ở đây
các em được rèn luyện ,vui chơi trong một tập thể đầy tình thương của bè
bạn thầy cô.Hoạt động Đội là hoạt động phong phú với nhiều hình
thức,mang tính trực quan sinh động phù hợp và thu hút học sinh .Do đó
các hoạt động Đội mang tính mang tính giáo dục cao và đầy hiệu quả.
Qua những lý do trên tôi thấy việc vận dụng hoạt động Đội,vai trò của
Tổng phụ trách trong việc giáo dục đạo đức ở học sinh như thế nào là đạt

hiệu quả nhất đó là điều nên bàn và nên làm nhất trong tình hình hiện nay.

I- TÌNH HÌNH CỦA TRƯỜNG TIỂU HỌC XUYÊN MỘC TRONG
NHỮNG NĂM QUA .

Trường tiểu học Xuyên Mộc cũng như một phần lớn các trường trong
huyện ,nó là trường nông thôn còn thiếu thốn rất nhiều về cơ sở vật
chất ,dân trí còn thấp ,nhiều người dân còn mù chữ ,dân tộc ít người lại
đông nhất so với trong huyện. Việc giáo dục con cái phụ huynh thường
khoán trắng cho nhà trường .Hoặc là giáo dục không đúng phương pháp
làm ảnh hưởng nhiều đến đức tính của các em .
Về đội ngũ giáo viên thì còn nhiều yếu về chuyên môn .Chỉ có khoảng 8
% là giáo viên người địa phương chính gốc ,40% giáo viên ở khác xã ,42
% giáo viên là người địa phương hoá. Do đó giữa nhà trường và người
dân chưa thực sự hiểu nhau lắm ,hoàn cảnh nhiều học sinh cá biệt giáo
viên cũng chưa nắm rõ .
Theo sự thống kê từ đầu năm thì trong một tuần có từ 30 đến 40 % học
sinh vi phạm các nội quy nhà trường .Và có khoảng 37 % học sinh cần
rèn luyện thêm về đạo đức .

II- TỔNG PHỤ TRÁCH HOẠT ĐỘNG ĐỘI TRONG VIỆC GIÁO DỤC
ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH .

Theo tôi nhận thấy rằng ở trường nào hoạt động đội mạnh thì trường đó
học sinh rất ngoan .Do đó ban giám hiệu và tổng phụ trách các trường cần
quan tâm hơn đến đạo đức của học sinh .Để tiến hành nâng cao chất
lượng đạo đức cho học sinh tôi thực hiện theo các bước sau :
Đầu tiên tôi xác định hai việc cần làm :
- Dùng hoạt động Đội để giáo dục những em có đạo đức cần cố gắng trở
thành người tốt (Chữa bệnh ).

- Dùng hoạt động Đội để ngăn chặn các em có đạo đức tốt ,khá không đi
vào con đường xấu (Phòng bệnh ).


A .Các Phương Pháp ,Biện Pháp Giáo Dục Học Sinh Có Đạo Đức Kém .

1/ Đây là một việc làm rất khó khăn và đòi hỏi tổng phụ trách kiên trì
,lòng yêu nghề và tình yêu thương con trẻ. Tổng phụ trách phải biết được
đặc điểm tâm sinh lý của học sinh từ đó có thể đưa ra những phương pháp
phù hợp .Việc đầu tiên mà tôi làm là thực hiện một cuộc điều tra học sinh
các lớp (Thông qua giáo viên chủ nhiệm và lớp trưởng) có đạo đức yếu
kém .Lập một sổ theo dõi các em gồm các mặt như sau :
- Sơ yếu lý lịch
- Hoàn cảnh gia đình .
- Các mặt cần giáo dục
- Biện pháp giáo dục .
- Kết quả.
Và phân các em này thành ba đối tượng khác nhau để đưa ra các phương
pháp giáo dục hợp lý .
a/ Học sinh có đạo đức yếu kém do hoàn cảnh gia đình làm ảnh hưởng :
Đối tượng này chiếm khoảng 25% học sinh có đạo đức cần cố gắng . Đây
là các em có hoàn cảnh gia đình đặc biệt : như mồ côi cha mẹ ,cha mẹ ly
dị hay chửi nhau ,rượu chè ,cờ bạc,đi làm ăn xa bỏ bê con cái ,hoặc bố mẹ
hay đánh đập con cái vô cớ ,quá mức chịu đựng của học sinh .Các em này
vì thiếu tình thương của cha mẹ ,thiếu sự quản lý của gia đình nên đâm ra
hư hỏng .Vì ấn tượng của học sinh rất mạnh mẽ bởi thế những nỗi đau
đớn tủi nhục mà người lớn vô tình trút lên đầu các em sẽ tổn thương tâm
hồn trẻ thơ ,làm ảnh hưởng đến tính cách . Từ đó các em thích chơi bời
lêu lổng ,thích quậy phá hoặc trở nên lì lợm .
Đối với những em này tôi không bao giờ dùng những hình thức kỷ luật

nghiêm khắc vì như vậy sẽ không đạt được hiệu quả giáo dục.Tôi cùng
với giáo viên chủ nhiệm tìm hiểu hoàn cảnh gia đình :nếu gặp trường hợp
gia đình hay xích mích ,bố mẹ rượi chè,cờ bạc ,đánh đập hành hạ con cái
thì nhờ hội phụ huynh và chính quyền địa phương đến can thiệp .Ngoài ra
tôi thường tâm sự trò chuyện cùng các em ,cho các em thấy xunh quanh
mình vẫn còn có nhiều bạn có hoàn cảnh khó khăn hơn mà họ vẫn vượt
qua được .Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm vận động các em học sinh
trong lớp thường xuyên đến nhà thăm hỏi và giúp đỡ.Đưa các em vào
sinh hoạt đội để các em cảm nhận sự ấm áp trong tình thương bè bạn thầy
cô .
Đối với những em thiếu vắng cha mẹ tôi thường nhờ hội phụ huynh tìm
người nhận làm cha mẹ đỡ đầu ….Đây là công việc phức tạp chủ yếu là
ngoài giờ làm việc nên tổng phụ trách cần phải chịu khó thì mới đạt được
chất lượng . Và qua thực hiện tôi thấy từ 25% các em có đạo đức yếu kém
trong trường hợp này cuối năm chỉ còn 10% có đạo đức yếu .

b/ Học sinh có đạo đức cần cố gắng do đặc điểm về tâm sinh lý về lứa
tuổi .
Khi một học sinh hư hỏng thì mọi người thường đổ lỗi cho nhau ,phụ
huynh thì đổ cho nhà trường thiếu dạy dỗ,nhà trường đỗ lỗi cho phụ
huynh thiếu quan tâm … Theo tôi mỗi người chúng ta đều có lỗi ,cả
những bậc phụ huynh ,cả nhà trường ,xã hội và mỗi người lớn chúng ta
trong cộng đồng . Những người có lỗi nhất vẫn là đội ngũ giáo viên .Vì
chúng ta là những người làm công tác giáo dục .
Ở đây tôi muốn nói về đặc điểm tâm sinh lý của học sinh : Ở lứa tuổi 6- 9
các em hoàn toàn lệ thuộc vào gia đình và nhà trường nhưnmg từ 10 tuổi
trở lên các em bắt đầu có ý thức về xã hội .Tính cách bướng bỉnh thích
làm theo ý mình càng thể hiện rõ nét hơn .Đặc biệt là các em nam rất hiếu
động ,luôn tìm hiểu thế giới xunh quanh ,thích hành động theo ý mình
.Do không có sự hướng dẫn kiềm chế của cha mẹ thầy cô nên những việc

làm của các em trở thanh những trò nghịch pháp vô ý thức và vi phạm nội
quy nhà trường .Ví Dụ : Trèo cây ,tắm sông suối ,đánh nhau ,nói tục chửi
thề ,chốn học đi chơi và bao trò nghịch phá khác …. Đây là những em vì
tính cách hiếu động ham hiểu biết ,muốn khẳng định mình mà trở thành
học sinh có đạo đức yếu kém .Nhiều em nói tục chỉ do thói quen ,do vô ý
mải chơi .Nhiều trận đánh nhau chỉ vì sự chọc ghẹo nhau .Những em này
rất dể dạy, biết nghe lời cha mẹ thầy cô nếu có biện pháp giáo dục phù
hợp .
Với đối tượng này mỗi lần các em vi phạm tôi thường phạt làm kiểm
điểm ,tưới cây hay lượm rác .Nhưng đó chỉ là biện pháp nhất thời ,chỉ có
kết quả trong thời gian ngắn .Để có kết quả lâu dài và tốt hơn ,tôi hướng
các em vào phong trào đội cho các em làm những công việc thích hợp
như : Làm sao đỏ ,lớp phó lao động ,tham gia thể thao …Thường các em
này rất thông minh và khéo léo trong công việc .Đổi lấy những trò nghịch
phá thì giờ đây các em đã làm được những việc có ích . Khi được giao
công việc thì các em rất có trách nhiệm và tự hào .Tôi cũng thường xuyên
quan tâm theo dõi để các em chú ý hơn vào công ,không nghịch phá trong
khi làm việc .Qua biện pháp trên thì 60-70% học sinh có đạo đức yếu
chuyển biến tốt .

c/ Học sinh có đạo đức yếu kém do bệnh tật .
Số lượng các em này chiếm khoảng 5-8% trong tổng số học sinh có đạo
đức yếu.Thường là những em có dị tật bẩm sinh ,trí tuệ chậm phát triển vì
mặc cảm thua kém bạn bè nên có cuộc sộng kép kín xa cách mọi người
.Không có hứng thú trong học tập ,học lực của các em rất yếu .Nhiều em
học 2,3 năm một lớp .Các em này ít được giáo viên quan tâm ,ít tiếp xúc
với bạn bè ,ít tham gia các hoạt động tập thể ,lời nói và sự dạy bảo của
cha mẹ ít tác dụng .Không nên dùng đòn roi để giáo dục đối tượng này
.Để khắc phục tôi cùng giáo viện chủ nhiệm theo dõi lý từng em ,gặp gỡ
trò chuyện .Động viên các em tham gia vào các trò chơi tập thể bổ ích

,phân công các đội viên khá giỏi kết bạn với các em này để giúp nhau
cùng tiến bộ (Thông qua phong trào Đôi bạn cùng tiến).Kết quả cuối năm
đạt 50% đạo đức tốt .

2/ Tổng Phụ Trách Và Giáo Viên Chủ Nhiệm Làm Gương Và Nhắc Nhở
Các Em Thường Xuyên .
Khi giáo dục các em có lỗi tôi thường dạy các em biết tôn trọng bản thân
mình và người khác , biết thương yêu giúp đỡ bạn bè .Nhưng chỉ nói
suông thôi thì sẽ ít có tác dụng ,nên để các em thực sự nhập tâm và chủ
động trong mọi hành vi cư xử của mình ,tập cho các em biết nhận xét việc
làm của mọi người xung quanh ,hướng cho các em biết học tập những
tính tốt và tránh những thói hư có hại.Khi đó mỗi giáo viên nên cư xử
hành động đúng mực và đó sẽ là những tấm gương sáng rất thực tế gần
gũi để học sinh noi theo.
Với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ nhỏ ,chúng thường chưa nhận thức sâu
sa với những lời khuyên dạy mà chúng ta cho rằng rất cần thiết .Nhưng
chúng sẽ thường quan sát nhận xét những hành vi của mọi người xung
quanh .Bởi vậy việc làm gương của giáo viên và những gương tốt của bạn
bè xunh quanh có tác dụng rất tốt đối với việc giáo dục đạo đức cho
trẻ.Do đó với những học sinh có đaọ đức chưa tốt tôi thường bớt đi những
hình phạt ,những lời trách móc mà thường khuyên bảo nhẹ nhàng tình
cảm ,theo dõi cảm hoá và làm gương trong mỗi lời nói cử chỉ việc làm
của mình .
Ví dụ : Tôi luôn làm việc đúng giờ ,giữ đúng lời hứa ,cư xử lịch sự tế nhị
lễ phép với mọi người ,với phụ huynh học sinh .
Ngoài ra tôi thường xuyên theo dõi giám sát nhắc nhở học sinh và giúp
các em dần dần đi vào nề nếp , tự ý thức trong việc bồi dưỡng đạo đức
bản thân để trở thành người tốt có ích cho gia đình và xã hội .Ví dụ : Khi
gặp học sinh mắc lỗi tôi thường tế nhị gặp riêng và nhắc nhở.

3/ Hãy Tìm Cách Gần Gũi Và Thể Hiện Tình Yêu Thương Khi Giáo Dục
Học Sinh .
Hầu như đa số những học sinh có đạo đức yếu kém thường ngại tiếp xúc
vớicha mẹ, thầy cô để thổ lộ tâm tình hay học hỏi .Vì chúng nghĩ rằng
mọi người đều ghét bỏ chúng ,thế thì chúng ta hãy gần gũi tạo sự thân
tình để hiểu đối tượng và khuyên bảo .Tôi chắc rằng cách này sẽ rất có
hiệu quả .Chúng ta nên tránh lớn tiếng và phạt quá nặng khi phê bình nỗi
lầm của học sinh .
Aùp dụng phương pháp đó tôi thường xuyên gần gũi tâm sự với trò
chuyện với những học sinh có đạo đức yếu kémvề gia đình ,về chuyện
học hành , lúc đó các em cảm thấy thân thiện và tôi sẽ hiểu được rất nhiều
về tâm tư tình cảm,hoàn cảnh và có biện pháp thích hợp giúp các em sửa
chữa lỗi lầm .Hạn chế khiển trách các em giữa chỗ đông người ,trừ những
trường hợp vi phạm quá nhiều lần mới phê bình trước tập thể lớp hoặc
trường .Chúng ta nên giúp học sinh có cơ hội tự khẳng định khả năng của
mình ,vì như thế chúng rất vui,tự hào và cảm thấy mình rất được việc .
Ví dụ :Nhờ các em cắt dán khẩu hiệu trong những ngày đại hội,thông báo
họp sao đỏ….
Ngoài ra tôi thường xuyên tôi thường đến thăm gia đình ,nhất là khi các
bị bệnh hoặc đang gặp khó khăn với tư cách là hàng xóm .những lúc đó
tôi thường chủ động trò chuyện ,để các em thấy tình thân thiết như với
anh chị em trong nhà.Tôi nhận thấy rằng nếu hôm trước tôi đến chơi nhà
các em thì hôm sau các em rất tự hào mà khoe với bạn bè và lân la đến trò
chuyện cùng tôi.Em sẽ vui vẻ kể nhiều chuyện với các bạn mà các em coi
như là một bí mật. VD :” Ngày xưa thầy H. học cùng lớp với ba bạn đó “,
“Rẫy nhà thầy gần rẫy nhà bạn …”.Điều chú ý là tránh các buổi uống
rượu với phụ huynh học sinh ,nói chuyện thân tình nhưng cũng phải giữ
đúng tư cách.
Khi tiếp xúc ,gần gũi với các em chúng ta cũng ngăn chặn được kịp thời
những hành vi quá trớn khi nói chuyện ,chơi đùa . VD :Nói những câu

không được lễ phép ,hoặc Học sinh có đạo đức yếu thì muôn hình, muôn
trạng nếu chúng ta khư khư áp
dụng một phương pháp giáo dục thì khó lòng đạt kết quả, qua những năm
làm tốt các. Vấn đề ở trên mà một số hoạt động phong trào sẽ nói ở phần
sau tôi thấy chất lượng Học sinh tiến bộ rõ rệt

B/Những Phương Pháp Để Giúp Các Em Có Đạo Đức Tốt Không Đi Vào
Còn Đường Xấu (Phòng Bệnh)

Nếu chúng chỉ biết giáo dục các em có đạo đức xấu thành người tốt mà
lại không chăm lo đến các em có đạo đức tốt thì thật là không phải; và
như thế em này ngoan lên thì em khác lại xấu đi, và cuối cùng chất lượng
đạo đức cuả học sinh sẽ không thây đổi. Để ngăn chăn các emkhông có
những hành vi xấu tôi thường chú ý đến những việc sau đây:
1/ Khen thưởng và kỉ luật cho đúng
Như cha ông ta đã nói:’’ thưởng phạt bất minh, nhân tâm bất phục’’
khi ta thưởng phạt không đúng thì thường làm nảy sinh ra hai tính cách ở
em.

a/Tính xu ninh gian dối: Khi không có công mà thưởng thì các em dễ nảy
ra những thói xấu,hay nịnh thầy cô, nói xấu bạn bè và nói xấu bạn bè và
tìm mọi cách gian dối để lấy thành tích, khi có một phong trào nào có thi
đua thì các em hây cãi lộn, lý sự để giành phần thắng về mình.VD:’’Có
một sinh 4 năm liền là học sinh tiên tiến. Khi lên lớp 5 làm bài kiểm tra
được điểm 1 ,GVCN điều tra mới biết rằng từ đó đến em điều copy bạn
bè’’. Nếu giáo viên chúng ta không tìm hiểu rõ thì những giấy khen
chúng phát cho các em chỉ như là tờ giấy trắng và phần thưởng đối với
các em không còn ý nghĩa nưã .

b/Tính chống đối: trong nhiều trường hộp khi bị phạt bất công các em

thường có tính cách chống đối ,mặc dù không công khai nhưng hễ có
chuyện gì các em tỏ thái độ không vưà ý ,bực tức. Và bất cứ phong trào
nào cuả trường các điều tham gia miễn cưỡng và hay phá phách . Khi bị
hình phạt các em chấp nhận một cách có tính chịu đựng và ngày càng trở
nên lì hơn
Bởi vì khi có một có một phong trào thi đua nào cũng gần cố gắng xét
thưởng phạt công minh , không thiên vị, trước khi hoạt động tôi thường
nhắc các em mục đích là thi đua chớ không chớ không phải giành đua.
Luôn tuân theo BGK nếu không thì sẽ bị loại ra.
Trước khi kỉ luật học sinh nào tôi thường tìm hiểu rõ nguyên nhân, nếu
xét thấy có thể tha thứ được thì sẽ tha, thật sự khi các em có hành vi xấu
điều xuất phát từ nguyên nhân nào đó .VD: Học sinh đánh bạn chắc chắn
bạn đã chọc ghẹo em 1 vấn đề nào đó rồi.
Ngoài ra thưởng phạt phải có nghệ thuật,làm sao để phát huy hết khả
năng của chúng .Nhiều giáo viên không biết cách thưởng phạt nên đã làm
bật nên mặt trái của vấn đề và làm cho thưởng phạt có tác dụng ngược
lại .Vô tình làm cho các em có tính xấu .VD : Nhiều em vi phạm nội quy
nhà trường nếu giáo không biết tính khí chúng ,la mắng các em giữa chỗ
đông người ,nặng lời quá sẽ vô tình xúc phạm thì các em tỏ thái độ hoặc
ngấm ngầm chống đối lại chứa không tiếp thu những lời dạy bảo,hoặc sẽ
bào chữa tội và dần dần sẽ quen tật nói dối .
Do đó tôi thường động viên khuyến khích các em nhiều hơn thay vì trách
mắng .Trước khi phê bình tôi thường tìm những ưu điểm mà khen ngợi
trước rồi mới khuyên bảo sau ,vì như thế sẽ làm giảm lòng tự ái giúp các
em cảm nhận được đó là những lời khuyên nhẹ nhàng và dễ chịu
hơn.VD : Tôi thường nói : “Bạn N khá ngoan nhưng lại hay trèo cây làm
hư hại cây cối ,nếu em bỏ được thói quen không tốt này sẽ ngoan hơn rất
nhiều”,”Lớp 5A các bạn đá bóng rất giỏi nhưng khi chơi có nhiều bạn còn
nói tục ,nếu bỏ tật xấu này thì sẽ tốt hơn …”,…Đặc biệt tôi luôn tôi luôn
nhắc nhở tinh thần tự giác ở các em .Biết nhận lỗi và sửa chưã thì đó là

điều tốt cần được khuyến khích .VD :”Trong giờ chơi ,chỗ chơi của một
số học sinh có nhiều rác .Tôi đến và nhắc nhở các em tự giác lượm nếu
lỡ xả.Nếu không ai tự giác nhận thì tôi tự mình sẽ lượm và không nói gì
cả.Và lần sau các em này sẽ không còn xả rác bừa bãi nưã.
Về thưởng cũng phải xét đúng người đúng việc thật thích đáng thì mới
phát huy tính động viên khuyến khích .Còn có một số giáo viên thưởng
theo cảm tính như thế sẽ phát sinh tính tự kiêu tự đại trước bạn bè và rồi
lại ỉ i vào cô thầy mà không phấn đấu.Còn tôi em nào đáng thưởng thì
mới thưởng xét đúng thực lực các em.Trước khi thưởng tôi cho các em
thấy công sức đã bỏ ra rất nhiều mới có kết quả , nhưng không phải vi
vậy mà kiêu hãnh với bạn bè.
Làm tốt vẫn đề này càng làm tăng sự hăng hái và quyết tâm trong thi đua ,
tránh được sự ghen đua làm mất đoàn kết.

2/Đội nồng cốt làm gươ ng cho các bạn:
Muốn các em có đạo đức tốt , hành vi cử chỉ đẹp thì chúng ta phải có
nhiều tấm gương sáng gần gũi để các em noi theo . Như nói ở trên ,giáo
viên là một tấm gương , các bạn đội viên gương mẫu . VD . Học sinh lớp
5 biết chơi bắn bi thì lớp 3 chúng cũng biết chơi… và còn nhiều điều khác
nưã mà các em có thể học lóm nhau vì các em nhỏ thường học nhiều hơn
là chúng ta dậy ,như nói tục chửi thề chúng điều học theo . Như vậy
chúng nên xây dựng thật nhiều những mẫu người tốt ở ngay trong tập thể
lớp ,trường để các em học tập những cái hay cái tốt cuả anh chị bạn bè
mình .Tục ngữ có câu :” Gần mực thì đen gần đèn thì sáng .”, “ Đi với bụt
mặc áo ca sa, đi với ma mặc áo giấy.”
Để có được những tấm gương tốt ở học sinh vậy tôi đã thành lập một đội
nồng cốt là những đội viên xuất sắc , ban cán sự lớp. Đây là những em
học giỏi và chăm ngoan . các em này luôn lấy việc thực hiện tác phong
đạo đức làm đầu . Có một bản nội quy giành cho các tham khảo để phấn
đấu , nếu quy phạm 3 lần sẽ bị loại ra khỏi đội .

Nội quy gồm : không nói tục chửi thề , không gây gỗ đánh nhau , biết
chào hỏi cha mẹ thầy cô , biết đoàn kết giúp nhau cùng tiến , kêu bạn
xưng tôi … Để các em có hứng thú và hãnh diện tham gia vào đội nồng
cốt , giao cho làm những công việc như tập nghi thức đội , vào đội văn
nghệ , tham gia sinh hoạt sao … Hàng tuần có họp đánh giá tổng kết hoạt
động , tập dượt các công tác chuyên môn . Các đội viên gương mẫu này
sẽ tỏa về các lớp phát động phong trào thi đua, giúp đỡ nhắc nhở các bạn
học yếu hoặc chưa ngoan .Qua 2 năm thực hiện tôi thấy đội nồng cốt hoạt
động rất có hiệu quả. Nhiều học sinh yếu , hoặc có đạo đức chưa tốt sẽ tốt
hơn để phấn đấu gia nhập vào đội.

3/ HÃY TỔ CHỨC NHIỀU PHONG TRÀO HƠN
Ở đa số các trường tiểu học không có hoặc rất ít những sân chơi để thu
hút học trò trong giờ chơi . Nên phần lớn các em tự tìm chò chơi giải trí
tuỳ ý.Do chưa nhận thức được đúng sai nên các em dễ đi vào những con
đường xấu.
VD: Tụ tập nhau đánh bài,chơi bi da,rồi hiện nay lại là hút thuốc …Nạn
ma túy rất dễ dàng xâm nhập.Rồi lại bị bạn bè xấu lôi kéo trốn học đi
chơi .Cho nên để thu hút các em vào những trò chơi bổ ích tôi thường tổ
chức nhiều phong trào ở nhà trường như : Đá bóng ,cầu lông ,”Kính vạn
hoa “… các phong trào tôi tổ chức gần như nối liền nhau .và cho mọi
thành phần tham gia .Để tránh các em chỉ tập trung chơi mà không lo học
hành tôi gặp giáo viên chủ nhiệm thăm dò,nếu em nào chưa thuộc bài thì
bị loâi ra khỏi cuộc chơi .Trong lúc tổ chức các trò chơi tôi cũng thường
để ý đến việc các em hay chửi thề ,nói tục vì đây là hiện tượng thường
gặp ở các em nhất là chơi đá bóng ,bóng ném…Nếu ai vi phạm thì tôi
phạm thẻ và đuổi ra sân ngay .Tổ chức phong trào như thế nào để thu hút
học sinh vào lại một chuyện lớn ? Theo tôi chúng nên tổ chức nghiêm túc
không bỏ nửa chừng, luôn khích lệ tinh thần thi đua ở các em .
Ngoài ra chúng ta cần phải biết đổi các hình thức chơi để thu hút các em.

VD : Về phong trào học tập từ hình thức “ Đố em “ ,rồi “Hái hoa dân
chủ” ,nay lại “Kính vạn hoa “.Trong các ngày lễ lớn như ngày thành lập
quân đội nhân dân Việt Nam ,ngày thương binh liệt sĩ… Ngày trước tôi
thường mời các đại biểu về nói chuyện để giáo dục truyền thống yêu
nước cho các em .Nhưng làm như vậy thì ít có kết quả vì trong các buổi
đọc suông như vậy các em rất ít chú ý nghe,mà mải chơi,nói chuyện
thành ra làm cho các em mất trật tự thêm . Ngày nay vào những ngày lễ
lớn tôi tổ chức các cuộc trò chuyện ,phỏng vấn giữa các em và những vị
khách được mời để cho các em cảm thấy được quyền tự do hơn .VD:Tổ
chức mời các:
“Bà mẹ Việt Nam anh hùng”,”Các chú thương binh”.Cho các em phỏng
vấn theo ý thích của mình.(Nhưng những câu hỏi các em đều được thông
qua tôi để tránh những câu hỏi không đúng) Hay những gương học tốt
trong trường ,những bạn làm việc tốt ,v.v…Được tôi tổ chức giao lưu với
toàn thể học sinh trong trường để các em khác noi theo gương tốt, tránh
tời gian chơi bời vô ích .

4) Chào Cờ Đầu Tuần Và Việc Giáo Dục Đạo Đức Học Sinh.
Giờ chào cờ và sáng thứ hai là tiết học quan trọng nhất .Bởi đây là tiết
học đánh giá tổng kết và đưa ra phương hướng trong một tuần .Ở tiết học
này chủ yếu là do Ban giám hiệu và Tổng phụ trách chủ đạo vào mục
đích là giáo dục đạo đức cho cac em .Nhưng làm như thế nào để giờ chào
cờ đạt được kết quả tốt nhất đó là một vấn đề lớn …
Trước tiên tôi tổ chức buổi chào cờ thật nghiêm trang cho các em thấy rõ
ý nghiã,ý nghiã khi hát quốc ca .Trong khi làm lễ nếu có em nào giỡn thì
sẽ bị nhắc nhở ,từ đó các em có ý thức tự giác .Trong buổi lễ cũng yêu
cầu các đồng chí giáo viên nghiêm túc gương mẫu cho các em noi theo .
Trong phần nhận xét xin nói thêm một số vấn đề nhỏ sau : Nhiều khi
Tổng phụ trách nhận xét các em rất ít chú ý .Mà hay nói chuyện ,đùa
giỡn ,nếu có la rầy , phạt thì các em vẫn không chừa được .Vậy nói như

thế nào để các em chăm chú lắng nghe ? Đầu tiên ta phải biết các em
thích nghe những gì ?. Giọng nói như thế nào ? .v.v…Theo tôi thì không
nên nhận xét chung mà nêu đích danh từng em dù em đó hành vi xấu hay
là một gương tốt .Mời những em có bên lên ghế trên (Một dãy dành cho
gương tốt ,một dãy ghế cho những em vi phạm nội quy nhà trường ).Có
như vậy vừa giáo dục các vưa làm tăng thêm sự chú ý của các em khác
vào buổi lễ .Ngoài ra để lôi cuốn các em vào cuộc tôi thường nhận xét
tuần theo phương pháp kể chuyện hoá :Lấy những việc cụ thể xảy ra hằng
ngày để giáo dục các em .VD :” Hôm qua đội ghi thức trường mình vừa
dự thi ở huyện các em thi đấu rất nhiệt tình sôi nổi .Nhưng thầy rất buồn
vì các em còn thiếu tinh thần đoàn kết giúp đỡ nhau .Bạn N xe đạp hư
phải sửa thế mà các bạn khác mạnh ai lấy đi không chờ bạn.” ,hay “Hôm
qua chú T ở xóm thầy có phàn nàn là một số em vào hái ổi mà không xin
phép “… Cứ nêu những việc cụ thể như thế mới khắc sâu những điều
Tổng phụ trách nhắc nhở.Để các em nhận ra những việc làm có hại cần
tránh tôi thường giáo dục các em theo phương pháp “Nhân hoá sự vật
“.VD :”Các em có bao giời nghe cây bàng nói chuyện chưa ? Hôm qua
lúc thầy lại gần cây bàng tâm sự rằng nó không thể nào lớn được vì một
số bạn học sinh không thương nó ! Thường leo trèo làm nó đau đớn.”
Tổng phụ trách quán triệt đội ngũ sao đỏ làm công tác theo dõi chấm thi
đua thật chính xác để tránh thắc mắc gây ồn ào trong giờ chào cờ .Thực
hiện “Hòm thư giúp bạn : gồm những thư của bạn bè có mục đích phát
hiện những hành vi vi phạm kỷ luật hoặc nêu những hoàn cảnh khó khăn
cần giúp đỡ …Hàng tuần tôi thường đọc trước cờ “Thư giúp bạn “.Việc
thực hiện tốt chào cờ đầu tuần và những hoạt động khác tôi thấy chất
lượng đạo đức học sinh ngày càng nâng cao ,các em ngoan hơn,biết chào
hỏi thầy cô không những chỉ ở trường mà cả ở những nơi khác .Hạn chế
việc nói tục ,chửi thề.Các em hăng hái lao vào các phong trào,chăm lo rèn
luyện sức khoẻ….

III –BÀI HỌC RÚT RA TRONG NHỮNG NĂM THỰC HIỆN PHONG
TRÀO ĐỘI .
Thật ra bất cứ hoạt động nào nhà trường cũng đều mang tính giáo dục cao
.Một bài dạy tập đọc,một buổi lao động ,một buổi nói chuyện… đều có
tính giáo dục cao .Điều quan trọng là giáo viên có biết cách áp dụng để
giáo dục học sinh hay không ?Trong hoạt động phong trào Đội cũng vậy
bất cứ hoạt động nào cũng gây ảnh hưởng lớn đối với các em học sinh
.Theo tôi phương hay nhất là hãy làm việc tự đúc kết lại các kinh nghiệm.
Sau đây là những phương pháp ,biện pháp mà tôi thấy có hiệu quả trong
phong trào Đội và tổng phụ trách cần chú ý để giáo dục học sinh về mặt
đạo đức :

I- Giáo dục các em có đạo đức yếu thành người tốt :
1)Lập một sổ theo dõi nắm rõ hoàn cảnh gia đình và cả tính tình từng em .
2) Phân ra thành ba nhóm đối tượng để dễ giáo dục :
a/ Đạo đức yếu vì hoàn cảnh gia đình .
b/ Đạo đức yếu vì đặc điểm tâm sinh ly của lứa tuổi.
c/ Đạo đức yếu vì bị tật ,bệnh bẩm sinh ,trí óc kém phát triển .
3) Hãy tìm cách gần gũi và thể hiện lòng yêu thương các em .
4)Tổng phụ trách và đội ngũ giáo viên hãy làm gương cho các em .
5)Đưa các em vào các hoạt động của Đội .

II- Giáo dục các em có đạo đức tốt không có những hành vi xấu .
1) Khen thưởng và kỷ luật phải phân minh
2) Bỏ bớt các hình thức kỷ luật thay bằng nêu gương tốt
3) Thành lập đội nồng cốt thu hút các em vào sinh hoạt và làm gương cho
các bạn .
4) Thực hiện nhiều phong trào luôn thay đổi các hình thức sinh hoạt .
5) Tổ chức buổi lễ chào cờ tốt,thực hiện tốt các phong trào phụ trợ :
- Đội sao đỏ .

- Hòm thư giúp bạn.

Trên đây là một số vấn đề tôi rút ra trong hoạt động Đội ở trường tiểu học
.Mong các bạn cho thêm ý kiến.

Xuyên Mộc ,Ngày 10 tháng 02 năm 1999
Người viết





Nguyễn Hồng Hà