SKKN nâng cao hiệu quả giáo dục trong giờ Giáo dục công dân 9

Ph n I: Đ T V NĐ :ầ Ặ Ấ Ề
Trên thực tế việc dạy và học môn GDCD ở trường THCS vẫn chưa
được chú trọng nhiều , chất lượng môn học còn thấp , vai trò tác
động của bộ môn đối với hành vi , thái độ của học sinh còn hạn chế ,
chưa đáp ứng mục tiêu đề ra . Sự xuống cấp của một bộ phận HS
trong thời gian vừa qua đã được nêu ra qua các phương tiện truyền
thông cho thấy không chỉ bởi những tác động ngoại cảnh có ảnh
hưởng đến vấn đề đạo đức của các em mà còn bởi vai trò của bộ
môn GDCD chưa được coi trọng trong nhà trường
PH N I: Đ T V N Đ :ầ Ặ Ấ Ề

Trong quan ni m c a m i ng i thì đây ch là ệ ủ ọ ườ ỉ
m t môn ph , không c n đ u t nhi u v th i ộ ụ ầ ầ ư ề ề ờ
gian và công s c . H c sinh ch chú tr ng dành ứ ọ ỉ ọ
th i gian cho các mô n khoa h c nh m nâng cao ờ ọ ằ
trí tu . Th i l ng dành cho b môn còn ít , ch ệ ờ ượ ộ ỉ
1 ti t /1tu n . M t khác ,đ i v i các c p qu n lí ế ầ ặ ố ớ ấ ả
v trí vai trò c a b môn cũng ch a đ c coi ị ủ ộ ư ượ
tr ng . Khi x p th i khóa bi u , môn GDCD ọ ế ờ ể
th ng đ c x p vào các ti t cu i d gây c m ườ ượ ế ế ố ễ ả
giác m t m i đ i v i c ng i d y và ng i h c . ệ ỏ ố ớ ả ườ ạ ườ ọ
Trong khi đó giáo viên d y b môn th ng là trái ạ ộ ườ
ban nên kh năng đ u t cho chuyên môn cò n ả ầ ư
h n ch ,vi c gi ng d y th ng mang tính ch t ạ ế ệ ả ạ ườ ấ
m t chi u, bám sát vào n i dung sách giáo khoa ộ ề ộ
do v y ít ho t đ ng trong gi h c ậ ạ ộ ờ ọ
Ph n I: Đ T V N Đ :ầ Ặ Ấ Ề
Đ i v i môn GDCD vi c nâng cao ch t l ng hi u qu môn h c có tác ố ớ ệ ấ ượ ệ ả ọ
đ ng r t l n đ i v i vi c hình thành nhân cách ng i h c , góp ph n ộ ấ ớ ố ớ ệ ườ ọ ầ
hoàn thi n h c sinh v m i m t phù h p v i h p v i yêu c u c a xã ệ ọ ề ọ ặ ợ ớ ợ ớ ầ ủ
h i ,góp ph n đào t o h c sinh thành nh ng ng i lao đ ng m i, v a có ộ ầ ạ ọ ữ ườ ộ ớ ừ

tri th c khoa h c, v a có đ o đ c, v a có năng l c ho t đ ng th c ti n, ứ ọ ừ ạ ứ ừ ự ạ ộ ự ễ
v a có ừ
ph m ch t chính tr - t t ng, bi t: “S ng và làm vi c theo hi n pháp ẩ ấ ị ư ưở ế ố ệ ế
và pháp lu t”.ậ
Phần II: NỘI DUNG
•
1.Cơ sở lí luận:
Khi ban hành sách b giáo d c và đào t o cũng đã nêu quan đi m ch đ o trong ộ ụ ạ ể ỉ ạ
SGV môn GDCD : “ph ng pháp d y h c môn GDCD ph i phát huy đ c tính tích ươ ạ ọ ả ượ
c c , t giác , ch đ ng , sáng t o c a HS trong quá trình d y h c’’.ự ự ủ ộ ạ ủ ạ ọ
Dạy hiệu quả bộ môn chính là góp phần thực hiện mục tiêu mà luật giáo dục đã đề ra:
“ Mục tiêu của giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức ,
trí tuệ,thể chất ,thẩm mĩ và các kĩ năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con
người Việt Nam xã hội chủ nghĩa…’’
Nâng cao hiệu quả giáo dục trong giờ dạy môn GDCD tức là:
-Lôi cuốn học sinh vào nội dung bài học một cách tự nhiên , khiến các em hứng thú
với môn học , yêu thích môn học.
-Kích thích được khả năng hoạt động tư duy ,tính sáng tạo của học sinh.
-Trên cơ sở các kiến thức truyền đạt trong nội dung bài học có tác động đến hành vi,
lối sống của HS theo hướng tích cực.Học sinh nhanh chóng nắm bắt kiến thức ngay tại
lớp và vận dụng vào thực tế cuộc sống.
-Đảm bảo tính chính xác , khoa học về nội dung bài học . Bám sát nội dung đổi mới
trong PPDH và công tác kiểm tra đánh giá . Tạo điều kiện cho việc kiểm tra , đánh giá
HS một cách dễ dàng .
a. Liên hệ thực tiễn với bài học :
Giúp các em có những liên hệ thực tế sau khi tìm hiểu nội dung bài học . Thực tế này gắn liền với cuộc sống ở
xung quanh các em . Từ thực tế đó , tôi cho các em nhận biết , phát hiện , quan sát và có những đánh giá ,
nhận xét cụ thể để rút ra được đúng/sai , nên học và không nên học theo.
Phần II: NỘI DUNG
2. Nội dung :

Nâng cao hiệu quả giáo dục trong giờ dạy môn GDCD :
b. Đưa tư liệu trực quan vào bài học :
Các tư liệu trực quan thường là những bức ảnh , những đoạn băng hình hoặc băng tiếng được tôi sưu tập qua
báo chí , qua mạng … có tác dụng trong việc lôi cuốn học sinh vào bài họcđặc biệt khi áp dụng cho việc giới
thiệu bài mới, tìm hiểu bài .
c. Thực hành ngoại khóa:
Tổ chức lớp học thành các đội thi theo nhóm , tổ . Trong đó nội dung vẫn là những kiến thức đã học , những vấn
đề của địa phương liên quan đến những nội dung đã học nhưng đã được lồng ghép dưới hình thức thi trả lời câu
hỏi, thi tranh luận , thi văn nghệ …
d. Tổ chức cho học sinh tham quan và viết báo cáo:
Đối với một số tiết học tôi có thể lên kế hoạch , báo cáo với nhà trường tổ chức cho HS tham quan ở những địa
điểm gần , trong phạm vi địa phương , sau đó hướng dẫn các em viết báo cáo về những gì các em nhìn thấy ,
nhận thấy và có những đánh giá cụ thể về đối tượng theo quan điểm của các em .
e. K t h p m t cá ch hài hòa gi a các ph ng pháp d y h c , s ế ợ ộ ữ ươ ạ ọ ử
d ng ph ng pháp d y h c phù h p v i n i dung bài h c, ki m ụ ươ ạ ọ ợ ớ ộ ọ ể
tra ,đánh giá HS theo h ng đ i m i, nh m phát huy tính tích c c ướ ổ ớ ằ ự
c a HS:ủ
Thi t k bài d y có s k t h p t 2 đ n 3 ph ng pháp đ tránh s nhàm ế ế ạ ự ế ợ ừ ế ươ ể ự
chán cho HS , k t h p v a h c v a ch i , linh ho t trong ho t đ ng d y và ế ợ ừ ọ ừ ơ ạ ạ ộ ạ
h c t o cho HS tâm lí tho i mái , t giác tham gia vào ho t đ ng h c .ọ ạ ả ự ạ ộ ọ
T ch c ki m tra đánh giá HS k t h p gi a ki m tra vi t (k t h p gi a ổ ứ ể ế ợ ữ ể ế ế ợ ữ
tr c nghi m và t lu n ) v i hình th c đánh giá qua ho t đ ng c a HS . ắ ệ ự ậ ớ ứ ạ ộ ủ
Có s đ ng viên , khen ng i k p th i đ i v i các em có thái đ tích c c, ự ộ ợ ị ờ ố ớ ộ ự
ng c l i v i nh ng em có bi u hi n ch a t t , ch a tích c c cũng phê bình ượ ạ ớ ữ ể ệ ư ố ư ự
k p th i .ị ờ
Phần II: NỘI DUNG
2. Nội dung :
Nâng cao hiệu quả giáo dục trong giờ dạy môn GDCD :
Trong quá trình giảng dạy tôi đã vận dụng các phương pháp nêu trên vào từng bài dạy cụ thể như sau :
a. Đối với phương pháp liên hệ thực tiễn với bài học:

Phần II: NỘI DUNG
Khi dạy bài “kế thừa và phát huy truyền tốt đẹp của dân tộc’’, tôi đã cho HS tìm hiểu một số phong tục tập quán ,
lễ hội , trò chơi dân gian , trang phục của người Mường ở Lạc Sơn . Sau khi cho các em tìm hiểu xong , tôi
hướng các em đi đến kết luận :
Mỗi dân tộc trên đất nước ta đều có những truyền thống văn hóa tốt đẹp riêng và nhiệm vụ của chúng ta là
cần phát huy , trân trọng , bảo tồn những truyền thống tốt đẹp đó .
2. Nội dung :
Nâng cao hiệu quả giáo dục trong giờ dạy môn GDCD :
b. Đưa tư liệu trực quan vào bài học:
Khi dạy bài “nghĩa vụ bảo vệ tổ quốc’’tôi sẽ cho HS quan sát một số bức ảnh về các chiến sĩ quần đảo
Trường
Sa và quần đảo Hoàng Sa bảo vệ vùng lãnh hải của tổ quốc kèm theo một số thông tin trong sách giáo
khoa.


Tiếp đó là hình ảnh thể hiện tinh thần đền ơn đáp nghĩa đối với những người có công với nước , sau đó đặt
ra câu hỏi để các thảo luận : Thế nào là bảo vệ tổ quốc ?
Từ những hình ảnh đã quan sát học sinh sẽ dễ dàng rút ra khái niệm : bảo vệ tổ quốc là bảo vệ độc lập chủ
quyền , thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc , bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa và nhà nước Cộng hòa
xã hội chủ nghĩa Việt Nam .
Phần II: NỘI DUNG
2. Nội dung :
Nâng cao hiệu quả giáo dục trong giờ dạy môn GDCD :
c.Thực hành ngoại khóa :
Trong học kì I môn GDCD có 2 tiết thực hành ngoại khóa các vấn đề của địa phương và các nội dung đã học tôi
đã sử dụng 2 tiết này để tổ chức một cuộc thi giữa các nhóm , tổ trong lớp . Theo số lượng tổ và dãy bàn tôi chia
lớp thành 3 đội thi . Sẽ có 6 em làm ban giám khảo tham gia chấm điểm . Các đội tham gia 3 phần thi :
Phần 1: trả lời nhanh các câu hỏi liên quan đến những nội dung đã học và các vấn đề của địa phương có liên
quan đến nội dung đã học.
Phần 2: thi hát ,múa ,diễn kịch về các tình huống đạo đức trong đời sống hoặc các làn điệu dân ca của địa

phương.
Phần 3:thi giải quyết tình huống .
Sau khi kết thúc cuộc thi ban giám khảo tổng kết điểm , GV nhận xét , đánh giá về kết quả cuộc thi , tinh thần,
thái độ của các em . Khen ngợi những cá nhân tích cực đồng thời phê bình những em ý thức chưa tốt .
2. Nội dung :
Nâng cao hiệu quả giáo dục trong giờ dạy môn GDCD :
Phần II: NỘI DUNG
d. Tổ chức cho học sinh tham quan và viết báo cáo :
Sau khi dạy bài “kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc’’tôi lên kế hoạch tổ chức cho HS tham
quan thực tế , được sự nhất trí của nhà trường , tôi tổ chức đưa HS tham quan tại nhà của một người dân tộc
Mường tại địa phương . Cho các em quan sát cách thức sinh hoạt , kết cấu và hình thức nhà sàn , phỏng vấn
chủ nhà … Kết thúc chuyến tham quan các em sẽ phải làm bài thu hoạch với đề tài : những nét đẹp truyền thống
trong nếp sống,sinh hoạt của người Mường quê em . Với đề tài này yêu cầu các em cần nêu được những nét
đẹp truyền thống trong văn hóa dân tộc Mường , những suy nghĩ sâu sắc của em về đề tài này và những hành
động cụ thể để giữ gìn , phát huy những truyền thông tốt đẹp của dân tộc .
2. Nội dung :
Nâng cao hiệu quả giáo dục trong giờ dạy môn GDCD :
Phần II: NỘI DUNG
e. Kết hợp hài hòa giữa các phương pháp , hình thức tổ chức dạy học . Kiểm tra , đánh giá theo hướng
đổi mới , phát huy tính tích cực của HS : -Khi dạy bài “ vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí của công
dân
’’, trong phần dẫn vào bài tôi sẽ cho học sinh sắm vai tình huống một HS do thiếu tiền chơi điện tử đã ăn trộm gà
của nhà hàng xóm và mang đi bán . Xem xong tình huống tôi nêu câu hỏi : vậy hành động của bạn HS nọ có
phải
là vi phạm pháp luật hay không ? Hành động đó sẽ bị xử lí như thế nào ? Muốn biết được chúng ta sẽ cùng tìm
hiểu bài ngày hôm nay : vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí của công dân .
Khi kết thúc bài ,để củng cố kiến thức tôi sẽ cho HS trong lớp xung phong lên bảng để đóng vai các nhân vật
giải quyết tình huống đã nêu .
Bên cạnh phương pháp đóng vai , tôi kết hợp với phương pháp thảo lận nhóm trong phần đặt vấn đề . Lớp sẽ
chia nhóm theo tổ , các tổ thảo luận đưa ra câu trả lời cho câu hỏi :

-Nhận xét các hành vi trong tình huống của phần đặt vấn đề ?
-Những người thực hiện từng hành vi mắc lỗi gì ?
-Những hành vi đó gây hậu quả gì ?
-Trách nhiệm của từng người đói với hậu quả đã gây ra ?
Sau 15 phút thảo luận các nhóm sẽ cử đại diện lên trình bày câu trả lời , các nhóm còn lại nhận xét , bổ sung .
Cuối cùng giáo viên kết luận và chốt lại câu trả lời .
Cùng với 2 phương pháp này là phương pháp kích thích tư duy, đặt ra các câu hỏi gợi mở: Em hãy nêu
những
hành vi vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí đối với người thực hiện hành vi đó? Theo em để hạn chế hành
vi vi phạm pháp luật chúng ta cần phải làm gì ?
2. Nội dung :
Nâng cao hiệu quả giáo dục trong giờ dạy môn GDCD :
Phần II: NỘI DUNG
Trong kiểm tra đánh giá HS tôi tiến hành kiểm tra kết hợp giữa hình thức trắc nghiệm và tự luận đối với bài
kiểm
tra một tiết . Còn đối với diểm miệng và điểm 15 phút tôi lấy kết quả từ các bài báo cáo,phần trả lời câu hỏi ,
bài
tập,giải quyết tình huống của HS. Đối với những em có biểu hiện tích cực trong giờ học có chế độ cộng
điểm, còn
những em có biểu hiện chưa tốt , tiêu cực thì phê bình và trừ diểm .
2. Nội dung :
Nâng cao hiệu quả giáo dục trong giờ dạy môn GDCD :
Phần II: NỘI DUNG
3. Hiệu quả của sáng kiến :
Trong thực tế khi giảng dạy môn GDCD lớp 9 năm học 2013-1014 tại trường THCS Vũ Lâm tôi đã vận dụng
các phương pháp , biện pháp nói trên tại lớp 9A1 ,9A2 và thu được kết quả như sau :
Từ chỗ các em không có hứng thú với môn học , không thích học bộ môn và chất lượng học tập còn thấp :
Kết quả điều tra đầu năm học 2013-2014 , tại lớp 9A1, 9A2 cho thấy có tới hơn 50% số HS trong lớp không có
hứng thú với môn học , 32% HS không thường xuyên ghi bài trong giờ học và làm bài tập về nhà (tập trung ở các
em nam ) .Việc học tập bộ môn đối với các em chỉ là bắt buộc , hầu hết các em không thích học bộ môn và cho

rằng không cần đầu tư nhiều thời gian , công sức cho bộ môn .
Chất lượng hạnh kiểm của lớp cũng thấp , trong đó có cả trường hợp hạnh kiểm trung bình.
Sau khi vận dụng ,các em dã trở nên yêu thích môn học, có tâm lí muốn học và tự giác học tập . Mặc dù môn
học được xếp vào tiết 5 trong thời khóa biểu nhưng giờ học rất sôi nổi , 100% HS ghi bài và làm bài đầy đủ,có sự
chuẩn bị bài trước khi đến lớp .
Chất lượng học lực của bộ môn cũng được nâng lên rõ rệt :
Lớp 9A1: tổng số : 24 HS Lớp 9A1: Tổng số : 20hs
Trong năm học 2012-2013: Giỏi: 1 =4,2% năm học 2013- 2014 : giỏi : 3 =15%
KHá: 6 =25% Khá : 11=55%
TB: 16 =66,6% TB: 6 =30%
Y: 1 =4,2% Không có học sinh yếu kém
100% HS có hạnh kiểm tốt, khá.
Lớp 9A2: Lớp 9A2:
Tổng số :22 Tổng số :24
Giỏi: 1 =4,5% Giỏi: 7=29,2%
KHá: 5 =22,8% KHá: 7=29,2%
TB: 14 =63,7% TB: 10=41,6%
Y: 2 =9 Không có HS yếu,kém
100% HS có hạnh kiểm tốt, khá
Phần II: NỘI DUNG
Ph n 3:K T LU N CHUNG VÀ Đ XU Tầ Ế Ậ Ề Ấ
Xã h i ngày càng phát tri n , đó là quy lu t chung c a quá trình v n đ ng , giáo ộ ể ậ ủ ậ ộ
d c cũng không n m ngoài quy lu t đó . Đ dáp ng nh ng yêu c u c a giáo d c ụ ằ ậ ể ứ ữ ầ ủ ụ
trong th i đ i m i đòi h i ng i GV c n có s n l c h t mình , h c h i , trau d i ờ ạ ớ ỏ ườ ầ ự ỗ ự ế ọ ỏ ồ
v m t chuyên môn , có nh ng tìm tòi , sáng t o trong ph ng pháp d y h c . Riêng ề ặ ữ ạ ươ ạ ọ
đ i v i môn GDCD ng i d y c n th y đ c t m quan tr ng c a b môn trong ố ớ ườ ạ ầ ấ ượ ầ ọ ủ ộ
vi c th c hi n m c tiêu ch ng trình l p h c , c p h c , bên c nh đó là giáo d c ệ ự ệ ụ ươ ớ ọ ấ ọ ạ ụ
HS v m t tri th c c n giáo d c các em v nhân cách , đ o d cđ các em hoàn thi n ề ặ ứ ầ ụ ề ạ ứ ể ệ
v m i m t , đáp ng yêu c u c a xã h i . Đ làm đ c đi u đó thì v n đ nâng cao ề ọ ặ ứ ầ ủ ộ ể ượ ề ấ ề
h u qu giáo d c trong gi d y môn GDCD là h t s c thi t th c và c n thi t . V i ệ ả ụ ờ ạ ế ứ ế ự ầ ế ớ

nh ng n l c c a giáo viên và HS , k t qu thu đ c s là hoàn thi n nhân cách ữ ỗ ự ủ ế ả ượ ẽ ệ
cho HS , s a đ i nh ng hành vi l ch l c , h ng các em t i nh ng giá tr t t đ p . ử ổ ữ ệ ạ ướ ớ ữ ị ố ẹ
Đ u t cho giáo d c là đ u t cho t ng lai , h ng t i m t t ng lai cho đ t n c ầ ư ụ ầ ư ươ ướ ớ ộ ươ ấ ướ
và kh i đ u là v c nâng cao ch t l ng ,hi u qu c a giáo d c.ở ầ ệ ấ ượ ệ ả ủ ụ
Để nâng cao hiệu quả giáo dục trong một giờ dạy môn GDCD thì chỉ riêng sự nỗ lực của GV là chưa đủ mà cần
có sự quan tâm, đầu tư của cả hệ thống giáo dục ,bởi vậy tôi xin có một đề xuất như sau:
*Đối với nghành giáo dục cần có sự chỉ đạo quan tâm hơn ,sát sao hơn đối vai trò của bộ môn trong hệ thống
giáo dục.
-Thường xuyên tổ chức các chuyên đề ,hội thảo về nâng cao chất lượng bộ môn. Tổ chức các hội thi ,các cuộc
trao đổi giữa các trường, các huyện, các tỉnh để các giáo viên dạy bộ môn này có cơ hội được cọ sát,học hỏi
nâng cao trình độ chuyên môn,kịp thời có những thay đổi ,cải tiến về phương pháp cho phù hợp.
-Có chế độ chính sách động viên kịp thời đối với những giáo viên có thành tích cao trong giảng dạy
và có những cải tiến hợp lí , hiệu quả trong giảng dạy.
-Đầu tư nhiều về trang thiết bị , đồ dùng dạy học . Đặc biệt là tổ chức các lớp tập huấn về sử dụng máy chiếu và
công nghệ thông tin trong dạy học .
-Bổ sung các tài liệu tham khảo dành riêng cho bộ môn . Hướng dẫn cụ thể đối với những tiết thực hành ngoại
khóa .
*Đối với các nhà trường cần tổ chức lồng ghép nội dung bài học môn GDCD vào các tiết học ,môn học khác ,
trong những giờ chào cờ … Tổ chức, phân công chuyên môn hợp lí , tạo điều kiện cho giáo viên dạy bộ môn hoàn
thành tốt công việc giảng dạy của mình .

Trên đây là một số ý kiến đóng góp của tôi trong việc nâng cao chất lượng ,
hiệu quả giáo dục trong môn GDCD . Tôi rất mong được sự đóng góp ý kiến
của đồng nghiệp để hoàn thiện hơn về phương pháp dạy học .
Tôi xin chân thành cảm ơn !