SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
" MỘT SỐ KINH NGHIỆM TĂNG CƯỜNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG
SỐNG CHO HỌC SINH THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
NGOÀI GIỜ LÊN LỚP"
1
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. LỜI MỞ ĐẦU
"Kỹ năng sống" là khả năng làm chủ bản thân của mỗi người, khả năng ứng xử phù hợp
với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của
cuộc sống. Có thể nói kỹ năng sống chính là nhịp cầu giúp con người biến kiến thức
thành thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành mạnh. Người có kỹ năng sống phù hợp
sẽ luôn vững vàng trước những khó khăn, thử thách; biết ứng ứng xử, giải quyết vấn đề
một cách tích cực và phù hợp; họ thường thành công hơn trong cuộc sống, luôn yêu đời
và làm chủ cuộc sống của chính mình. Ngược lại người thiếu kỹ năng sống thường bị vấp
váp, dễ bị thất bại trong cuộc sống.
Vì vậy có thể nói , kỹ năng sống của học sinh chỉ có thể được hình thành thông qua
hoạt động học tập và giảng dạy cũng như các hoạt động giáo dục khác trong nhà trường.
Trong đó hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là một trong những hoạt động có ý nghĩa
rất quan trọng trong việc rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh. HĐNGLL tạo điều kiện
cho HS tiếp xúc và mở rộng ứng dụng thực tế, trải nghiệm được nhiều vấn đề trong các
hoạt động xã hội đồng thời gây hứng thú trong học tập.
Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là rất cần thiết, giúp các em rèn luyện hành vi
có trách nhiệm đối với bản thân, gia đình , cộng đồng và Tổ quốc; giúp các em có khả
năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp
với gia đình, bạn bè và mọi người, sống tích cực, chủ động, an toàn, hài hoà và lành
mạnh.
Vậy, làm thế nào để chúng ta giáo dục kỹ năng sống cho học sinh? tôi nghĩ có nhiều
phương pháp, nhiều cách thức để thực hiện việc này. Nhưng trong bài viết này, tôi xin
đưa ra để góp một phần nhỏ vào việc thực hiện nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục kỹ
2
năng sống trong nhà trường góp phần vào thực hiện mục tiêu giáo dục con người phát
triển toàn diện về đức, trí, thể, mỹ trên cơ sở tiếp thu được các kỹ năng sống đầy đủ.
2. THỰC TRẠNG CỦA VIỆC "GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH
THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG GD NGOÀI GIỜ LÊN LỚP " Ở TRƯỜNG TIỂU
HỌC CẨM VÂN
Năm học 2010-2011, Trường Tiểu học Cẩm Vân có 22 lớp với tổng số 456 học sinh.
Trường được công nhận danh hiệu trường chuẩn Quốc gia mức độ 1 năm 2002. Từ năm
2005 đến nay luôn được công nhận cơ quan văn hoá cấp huyện và đạt danh hiệu trường
tiên tiến cấp tỉnh. Trong hoạt động chuyên môn dạy và học, Nhà trường thường xuyên
nghiên cứu, cải tiến nâng cao chất lượng giảng dạy theo hướng phát huy tính tích cực của
học sinh, không ngừng đổi mới PPDH phù hợp với nội dung chương trình. Và đặc biệt
chú trọng đến việc "Giáo dục kỹ năng sống" cho học sinh. Nhà trường coi đây là một
trong những yếu tố quan trọng hàng đầu trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục. Chính vì
thế ngay sau khi Bộ Giáo dục đào tạo đưa nội dung giáo dục kỹ năng sống lồng ghép vào
các môn học và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở bậc tiểu học, nhà trường tiến hành
triển khai đồng bộ đến toàn thể cán bộ giáo viên về việc tăng cường rèn luyện kỹ năng
sống cho học sinh. Đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân
thiện, HS tích cực”. Mỗi thầy cô giáo tâm huyết, trách nhiệm hơn trong việc giáo dục đạo
đức, nhân cách cho học sinh. Mỗi giáo viên trong nhà trường không chỉ nâng cao chất
lượng chuyên môn nghiệp vụ, mà còn thường xuyên quan tâm đến đời sống, tâm tư tình
cảm của học sinh.
Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường,ngoài việc lồng ghép vào các
môn học hàng ngày, chúng tôi hoạt động ngoài giờ lên lớp là một trong những con đường
giáo dục có hiệu quả trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh . Chính vì thế ngoài
3
việc xây dựng và hoàn thiện các quy tắc ứng xử văn hóa trong nhà trường, bằng nhiều
hình thức khác nhau nhà trường thường xuyên tổ chức những buổi sinh hoạt ngoại khóa
với các cuộc thi như "Trạng nguyên nhỏ tuổi", "Chúng em với an toàn giao thông" trò
chơi dân gian, trò chơi vận động,… Trường còn mời cựu chiến binh của xã tới trường
trường kể chuyện cho các em nghe về anh bộ đội Cụ Hồ; cho các em đi thăm quan các di
tích lịch sử ở địa phương như Đình làng Tường Yên, thăm quan thắng cảnh như Chùa
Diệu Sơn; tham gia các hoạt động dọn vệ sinh bảo vệ môi trường, dọn vệ sinh khu tượng
đài liệt sĩ, tổ chức các hoạt động quyên góp ủng hộ bạn nghèo, bạn bị bệnh tật hiểm
nghèo Thông qua những hoạt động này, nhà trường muốn rèn luyện cho các em học sinh
tính đoàn kết tập thể, khả năng làm việc theo nhóm. Đồng thời xây dựng tinh thần chia
sẻ, ý thức trách nhiệm cho các em.
Chính nhờ việc chú trọng giáo dục kỹ năng sống thông qua hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp của nhà trường đã tạo tinh thần đoàn kết, gắn bó, quan tâm giúp đỡ lẫn nhau
trong học tập. học sinh nỗ lực tiếp thu bài giảng và tìm tòi những kiến thức liên quan đến
bài học để liên hệ áp dụng vào thực tiễn, qua đó phát huy tính tích cực, chủ động, sáng
tạo của học sinh. Các em cảm thấy rất vui và biết thêm nhiều kiến thức. Nhờ đó em biết
tự chăm sóc bản thân như là tự sắp xếp góc học tập thật ngăn nắp, tự giặt quần áo cho
mình. Ngoài ra, em còn giúp bố mẹ nhiều việc nhà .Đây được xem là bước tiến quan
trọng trong việc đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục xem học sinh là trung tâm, góp
phần tạo điều kiện cho việc hoàn thiện nhân cách học sinh ngay từ khi còn ngồi trên ghế
nhà trường.
Từ những thực trạng trên đây, thì việc "Tăng cường giáo dục KNS cho học sinh
thông qua HĐGDNGLL" là một việc làm vô cùng cần thiết giúp cho các em say mê,
4
hứng thú trong học tập, các em thấy mình mạnh dạn hơn trong giao tiếp, tự tin hơn trong
việc thể hiện những năng lực của bản thân .
Trong khuôn khổ của đề tài này, tôi chỉ muốn chia sẻ cùng quý đồng nghiệp một số
kinh nghiệm mà chúng tôi đã thực hiện có hiệu quả trong việc"Tăng cường giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp"
B.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I/. CÁC GIẢI PHÁP TỔ CHỨC THỰC HIỆN VIỆC "TĂNG CƯỜNG GIÁO
DỤC KỸ NĂNG SỐNG THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ
LÊN LỚP"
1. BÁM SÁT NỘI DUNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH .
Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh cũng như các quá trình hoạt động giáo dục khác
trong nhà trường đều có cấu trúc xác định. Nội dung giáo dục kỹ năng sống cho học sinh
tập trung vào các kỹ năng tâm lý - xã hội là những kỹ năng được vận dụng trong những
tình huống hàng ngày để tương tác với người khác và giải quyết có hiệu quả những vấn
đề, những tình huống của cuộc sống. Những nội dung này hết sức đơn giản, gần gũi với
trẻ em, là những kiến thức tối thiểu để các em có thể tự lập Và mục đích quan trọng
nhất là giúp các em tự tin hơn, tự lập hơn trong cuộc sống”. Vì vậy khi tổ chức các hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh cấn:
- Bám sát vào nội dung của giáo dục kỹ năng sống và vận dụng linh hoạt các nội dung
của giáo dục kỹ năng sống tuỳ theo từng hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp và điều
kiện cụ thể.
5
- Xác định rõ các nội dung giáo dục kỹ năng sống (xác định rõ các kỹ năng sống cần hình
thành và phát triển cho học sinh) để tích hợp vào nội dung của hoạt động giáo dục ngoài
giờ lên lớp.
- Tạo ra động lực cho học sinh, làm cho học sinh tham gia một cách tích cực vào quá
trình hình thành kỹ năng sống nói chung và kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng ra quyết
định, kỹ năng tự nhận thức về bản thân, kỹ năng ứng phó với cảm xúc
2. ĐẢM BẢO THỰC HIỆN TỐT CÁC NGUYÊN TẮC GIÁO DỤC KỸ NĂNG
SỐNG
Kỹ năng sống là những kỹ năng tâm lý – xã hội cơ bản giúp cho cá nhân tồn tại và
thích ứng trong cuộc sống, giúp cho cá nhân vững vàng trước cuộc sống có nhiều thách
thức nhưng cũng nhiều cơ hội trong thực tại… Kỹ năng sống đơn giản là tất cả điều cần
thiết chúng ta phải biết để có được khả năng thích ứng với những thay đổi diễn ra hằng
ngày trong cuộc sống.
Vì thế giáo viên cần nắm rõ nắm rõ 5 nguyên tắc về giáo dục kĩ năng sống cho học sinh.
:
+ Tương tác: các kĩ năng thương lượng, kĩ năng giải quyết vấn đề … được hình thành tốt
trong quá trình HS tương tác với bạn bè và những người xung quanh. Tạo điều kiện để
các em có dịp thể hiện ý kiến của mình và xem xét ý kiến của người khác Do vậy GV
cần tổ chức các hoạt động có tính chất tương tác trong các hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp để giáo dục kỹ năng sống cho các em.
+ Trải nghiệm: Cần phải có thiết kế và tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho
HS được hoạt động thực, có cơ hội thể hiện ý tưởng, có cơ hội xử lí các tình huống cũng
như phản biện…Kỹ năng sống chỉ được hình thành khi người học trải nghiệm qua thực tế
và nó có kĩ năng khi các em được làm việc đó.
6
+ Nguyên tắc tiến trình và nguyên tắc thay đổi hành vi: Giáo viên không thể giáo dục kỹ
năng sống trong một lần mà kỹ năng sống là một quá trình từ nhận thức- hình thành thái
độ- thay đổi hành vi. Thay đổi hành vi của một con người đặc biệt hành vi tốt là quá trình
khó khăn. Do vậy giáo dục kỹ năng sống không thể là ngày một ngày hai mà phải là một
quá trình và cần duy trì nó không thể là cú nhát, nửa vời được.
+ Thời gian và môi trường giáo dục: Giáo dục giáo dục kỹ năng sống được thực hiện mọi
lúc mọi nơi; giáo dục kỹ năng sống được giáo dục trong mọi môi trường như gia đình,
nhà trường, xã hội; cần phải tạo điều kiện tối đa cho HS tham gia vào các tình huống thật
trong cuốc sống.
Do đó trong quá trình tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp tăng cường giáo
dục kỹ năng sống cho học sinh phải đảm bảo thực hiện tốt các nguyên tắc giáo dục kỹ
năng sống.
3. PHÁT HUY VAI TRÒ TÁC DỤNG VÀ HIỆU QUẢ CỦA HOẠT ĐỘNG GIÁO
DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP ĐỂ GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp là hoạt động được tổ chức theo mục tiêu, nội
dung, chương trình dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Bản chất của hoạt động này là
thông qua các loại hình hoạt động, các mối quan hệ nhiều mặt, nhằm giúp người học
chuyển hoá một cách tự giác, tích cực tri thức thành niềm tin, kiến thức thành hành động,
biến yêu cầu của nhà trường thành chương trình hành động của tập thể lớp học sinh và
của cá nhân học sinh,tạo cơ hội cho học sinh trải nghiệm tri thức, thái độ , quan điểm và
hành vi ứng xử của mình trong môi trường an toàn, thân thiện có định hướng giáo dục.
Thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp có thể giúp học sinh sống một cách an toàn , khoẻ
mạnh có khả năng thích ứng với biến đổi của cuộc sống hàng ngày.Rèn luyện cho học
7
sinh các kỹ năng cơ bản phù hợp với lứa tuổi như : kỹ năng giao tiếp ứng xử có văn hoá;
kỹ năng tổ chức quản lý và tham gia các hoạt động tập thể với tư cách là chủ thể của hoạt
động; kỹ năng tự kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, rèn luyện; củng cố, phát triển các
hành vi, thói quen tốt trong học tập, lao động và công tác xã hội.Bồi dưỡng thái độ tự
giác tích cực tham gia các hoạt động tập thể và hoạt động xã hội; hình thành tình cảm
chân thành, niềm tin trong sáng với cuộc sống, với quê hương đất nước; có thái độ đúng
đắn đối với các hiện tượng tự nhiên và xã hội. Như vậy, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp thực sự cần thiết và có nhiều khả năng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Do đó
cần phát huy tối đa vai trò, tác dụng và hiệu quả của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
để tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
1. Thiết kế các chủ đề giáo dục kỹ năng sống phù hợp với nội dung các hoạt động
thực hiện chủ đề của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
-Tạo ra nội dung giáo dục mang tính trọn vẹn, thống nhất giữa nội dung giáo dục kỹ năng
sống và nội dung của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
- Việc thiết kế các chủ đề giáo dục kỹ năng sống phù hợp với chủ đề của hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp được thực hiện qua các bước sau:
+ Giáo viên phải nắm vững chương trình, phân phối chương trình hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp của từng khối lớp, đặc biệt là khối lớp giảng dạy và thực hiện hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp.
+ Giáo viên nắm được nội dung của các kỹ năng sống cơ bản cần giáo dục cho học sinh.
+ Phân tích chương trình hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để xác định những chủ đề
nào của chương trình có thể thiết kế được các chủ đề về giáo dục kỹ năng sống.Chẳng
hạn:
8
THI
GIAN
CH
IM
GI í NI DUNG V HèNH THC
HOT NG
CH
GDKNS
- Thỏng
9/2010
Em yờu
trng em
- Nghe núi chuyn v ý ngha tờn trng
- T chc hi thi Tỡm hiu lut An ton
giao thụng ng b
-K nng lng
nghe tớch cc
- K nng m
nhn trỏch nhim
-K nng hot
ng i, nhúm
-K nng hp
tỏc
- Thỏng
10/2010
Giỏo dc
truyn
thng nh
trng
-Phát động phong trào quyên góp tập vở,
quần áo, tặng học sinh, các bạn có hoàn
cảnh khó khăn
- T chc hi thi K chuyn ó nghe, ó
c
-K nng th hin
s cm thụng.
- K nng lm ch
bn thõn.
-K nng th hin
s t tin.
Thỏng
11/2010
Kớnh yờu
thy cụ
giỏo
- Phỏt ng phong tro Cho mng ngy
Nh giỏo Vit Nam
-Lm bỏo nh ch v thy cụ, mỏi
trng.
- Sinh hot tp th k nim ngy 20/11
- K nng m
nhn trỏch nhim
-K nng hot
ng i, nhúm
-K nng hp tỏc
9
-Tổ chức hội thi văn nghệ : Tiếng hát mừng
thầy cô.
- Kĩ năng văn
nghệ
Tháng
12/2010
Uống
nước nhớ
nguồn
- Tìm hiểu về truyền thống quân đội, nghe
nói chuyện về anh bộ đội Cụ Hồ
- Tập hát những bài hát về anh bộ đội.
-Kỹ năng lắng
nghe tích cực
- Kĩ năng văn
nghệ.
Tháng
1,2/201
1
Giáo dục
truyền
thống dân
tộc
- Tổ chức cho học sinh tìm hiểu về truyền
thống địa phương
- Sinh hoạt tập thể kỷ niệm ngày 3/2, nghe
nói chuyện về truyền thống quê hương, đất
nước, Đảng.
- Tæ chøc héi thi: “Héi vui häc tËp”
-Kỹ năng lắng
nghe tích cực
-Kỹ năng giao
tiếp
-Kỹ năng điều
khiển các hoạt
động tập thể
Tháng
3/2011
Kính yêu
mẹ và cô
- Thi kể chuyện về bà, mẹ, các vị nữ anh
hùng dân tộc
- Thi vẽ chủ đề về ngày 8/3
-Giao lưu văn nghệ- trò chơi dân gian
- Tổ chức hội thi: “Hoa Trạng nguyên”.
-Kĩ năng xác định
giá trị
-Kỹ năng sáng tạo
- Kĩ năng văn
nghệ, vui chơi
-Kỹ năng giải
quyết vấn đề
10
Tháng
4/2011
Hòa bình
hữu nghị
- Tổ chức cuộc thi sưu tầm tranh ảnh, tư liệu
về cuộc sống của thiếu nhi các nước trên thế
giới.
- Tổ chức hội thi: “Nhà sử học nhỏ tuổi”.
-Kĩ năng xác định
giá trị
-Kỹ năng thể hiện
sự tự tin
Tháng
5/2011
Kính yêu
Bác Hồ
- Sinh hoạt tập thể kỷ niệm ngày sinh nhật
Bác: Nghe kể chuyện về Bác Hồ. Tìm hiểu
về Bác Hồ với thiếu nhi Việt Nam.
- Tổ chức hội thi: “Chúng em kể chuyện Bác
Hồ”.
-Kỹ năng lắng
nghe tích cực
-Kỹ năng thể hiện
sự tự tin.
2. Vận dụng linh hoạt các loại hình hoạt động, các hình thức tổ chức hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp để thực hiện mục tiêu giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
- Luôn "làm mới" các hình thức thực hiện từng chủ đề của hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp
- Đa dạng hoá các loại hình hoạt động của hoạt động GD ngoài giờ lên lớp.
- Tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để thu hút học sinh tích cực tham gia.
- Sự mới lạ bao giờ cũng có sức hấp dẫn đối với học sinh khiến các em say mê khám
phá. Các hoạt động mà nội dung đơn điệu, hình thức không phong phú học sinh dễ chán
nản hoặc thờ ơ. Vì vậy cần sử dụng linh hoạt các loại hình hoạt động, các hình thức tổ
chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để thực hiện mục tiêu giáo dục kỹ năng sống
cho học sinh.
11
3. Một số hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường Tiểu học Cẩm Vân nhằm
thực hiện giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Xuất phát từ nội dung giáo dục ngoài giờ lên lớp và nội dung, nguyên tắc giáo dục kỹ
năng sống cho học sinh tiểu học chúng tôi đã tiến hành các hoạt động cụ thể như sau:
a.Hoạt động văn hóa nghệ thuật:
Đây là một loại hình hoạt động quan trọng, không thể thiếu được trong sinh hoạt tập
thể của trẻ em, nhất là học sinh tiểu học. Hoạt động này bao gồm nhiều thể loại khác
nhau: Hát, múa, thơ ca, kịch ngắn, kịch câm, tấu vui, độc tấu, nhạc cụ, thi kể chuyện…
Các hoạt động này góp phần hình thành cho các em kỹ năng mạnh dạn, tự tin trước đám
đông. Đây là một trong những kỹ năng rất quan trọng trong xu thế toàn cầu hóa. Xác định
được tầm quan trọng của hoạt động này nhà trường đẫ thường xuyên tổ chức các hoạt
đông phù hợp với chủ điểm từng tháng.
Hội thi “Tìm hiểu luật An toàn giao thông đường bộ”và phòng chống đuối nước
(chủ
điểm tháng 9)
nhằm tạo sân chơi, nâng cao kiến thức học tập cũng như kỹ năng hoạt
động đội nhóm, xử lý tình huống cho học sinh trong trường.
Hội thi "Chúng em kể chuyện về Bác Hồ" -ND hoạt động của chủ điểm tháng 5.
12
b.Hoạt động vui chơi giải trí, thể dục thể thao:
Vui chơi, giải trí là nhu cầu thiết yếu của trẻ, đồng thời là quyền lợi của các em. Nó là
một loại hoạt động có ý nghĩa giáo dục to lớn đối với học sinh ở trường tiểu học. Hoạt
động này làm thỏa mãn về tinh thần cho trẻ em sau những giờ học căng thẳng, góp phần
rèn luyện một số phẩm chất: tính tổ chức, kỉ luật, nâng cao tinh thần trách nhiệm, tinh
thần đoàn kết, lòng nhân ái… Nói về hoạt động này thì nhà trường đã tổ chức thực hiện
có hiệu quả đạt mục tiêu đã đề ra.
Giao lưu văn nghệ-Trò chơi dân gian(chủ điểm tháng 3)
"Kéo co" - Trò chơi dân gian được HS yêu thích
Trò chơi "Bịt mắt bắt bóng" được HS yêu thích
c Hoạt động xã hội:
Bước đầu đưa học sinh vào các hoạt động xã hội để giúp các em nâng cao hiểu biết về
con người, đất nước, xã hội. Đây là một hoạt động tuy khó nhưng nó mang một ý nghĩa
vô cùng to lớn. Thông qua hoạt động này, giáo dục cho các em tình yêu quê hương đất
nước, niềm tự hào dân tộc và giáo dục các em có tinh thần trách nhiệm, có nghĩa vụ đối
với cộng đồng; các em sẽ được bồi dưỡng thêm về nhân cách, đặc biệt là tình người.
Trong thực tế, hoạt động này đã được nhà trường tiến hành tương đối tốt. Hoạt động này
phải được khai thác một cách triệt để nhằm phát triển tối đa nhân cách ở các em.
13
Quyên qóp giúp đỡ bạn bị bệnh hiểm nghèo-HĐ mang tính giáo dục cao
d.Hoạt động lao động công ích:
Đây là một loại hình đặc trưng của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Thông qua lao
động công ích sẽ giúp các em gắn bó với đời sống xã hội, với công cuộc xây dựng đất
nước. Ngoài ra lao động công ích còn góp phần làm cho trẻ hiểu thêm về giá trị lao động,
từ đó giúp trẻ có ý thức lao động lành mạnh. Lao động công ích giúp trẻ vận dụng kiến
thức vào đời sống như: Trực nhật, vệ sinh lớp học, sân trường, làm đẹp bồn hoa, cây cảnh
cho đẹp trường, lớp. Đây là hoạt động thật sự cần thiết giúp các em thích nghi với cuộc
sống xung quanh. Sau này dù có rơi vào hoàn cảnh khắc nghiệt nào thì các em vẫn có thể
tồn tại được. Đó là nhờ các em biết lao động. Hoạt động này được tiến hành thường
xuyên trong nhà trường.
Chăm sóc bồn hoa, cây cảnh là hoạt động thường xuyên của HS trong trường.
e. Hoạt động tiếp cận khoa học - kĩ thuật:
Đây là hoạt động giúp các em tiếp cận được những thành tựu khoa học - công nghệ tiên
tiến của nhân loại , của đất nước, của địa phương. Điều đó sẽ tạo cho các em niềm tin,
kích thích học tập và mong muốn đạt được kết quả tốt hơn. Những hoạt động này có thể
là sưu tầm những bài toán vui, sưu tầm các loại cây thuốc quý; thi hỏi đáp về các hiện
tượng của tự nhiên và xã hội, tìm hiểu các danh nhân, các nhà bác học, đố vui có
thưởng… Đây là một hoạt động nhằm tạo điều kiện cho các em làm quen với việc nghiên
14
cứu khoa học và tự khẳng định mình. Có thể nói đây là hoạt động mà nhà trường đang
chú trọng.
Tóm lại, HĐNGLL có ý nghĩa hết sức to lớn đối với việc hình thành KNS cho HS. Do
đó, các nhà quản lý giáo dục cần tạo mọi điều kiện thật tốt cho những giáo viên phụ trách
công tác này để sao cho việc rèn luyện KNS cho HS đạt
4. Những kết quả đạt được qua việc "Tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh
thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp"
Khi tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp "Tăng cường giáo dục kỹ năng
sống cho học sinh" , ở mỗi lớp trong nhà trường chúng tôi đã tiến hành nhận xét và đánh
giá những yêu cầu đã đặt ra, đồng thời rút kinh nghiệm trong cách tổ chức hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp . Và chúng tôi nhận thấy:
- 100% học sinh của trường rất hào hứng và thích thú với hoạt động này.Nó đã cuốn
hút các em ; khuyến khích các em cố gắng vươn lên , tạo điều kiện cho tất cả học sinh
cùng tham gia và có cơ hội trình bày, trao đổi và nhận xét lẫn nhau.Từ đó giúp cho các
em nắm những kỹ năng sống cơ bản như khả năng nhanh nhẹn, khéo léo, mạnh dạn, tự
tin và tạo không khí thi đua lành mạnh.
Thông qua hoạt động này, đã giúp các em tự điều chỉnh, bổ sung trao đổi, hợp tác tốt
hơn để góp phần giáo dục cho các em những kỹ năng thực hiện các công việc lao động
đơn giản, các kỹ năng sáng tạo nghệ thuật, thực hiện các bài thể dục, các trò chơi, các
hành vi ứng xử đối với mọi người trong gia đình, trong nhà trường và trong xã hội.
Những kỹ năng tham gia hoạt động tập thể, kỹ năng tổ chức những hoạt động chung cùng
nhau, biết phối hợp với mọi người cùng thực hiện hoạt động chung, nâng cao ý thức tự
15
chủ, tự tin, chủ động và giao tiếp với mọi người. Dựa vào những kỹ năng, hành vi này để
rèn luyện những kỹ xảo, thói quen đạo đức bền vững và tự quản trong sinh hoạt tập thể.
16
C.KẾT LUẬN
Kết luận chung
Từ thực tiễn tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp nhằm"Tăng cường giáo
dục kỹ năng sống cho học sinh " ở trường Tiểu học Cẩm Vân chúng ta đã có thể rút ra
một số kết luận sau đây:
1.Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua các hoạt động, để học sinh tự cảm nhận,
đánh giá, nhận xét qua các hành vi và từ đó hình thành các kỹ năng; thực hiện sự phối
hợp trong và ngoài nhà trường làm tốt công tác xã hội hoá trong việc giáo dục kỹ năng
sống cho học sinh.
2. Giáo dục kỹ năng sống trong trường học góp phần rèn luyện, hình thành cho học sinh
sống có trách nhiệm hơn và biết lựa chọn cách ứng xử phù hợp, ứng phó các sức ép,
thách thức trong cuộc sống; thúc đẩy hành vi mang tính xã hội, giảm bớt tỷ lệ phạm pháp.
3. Giáo dục kỹ năng sống còn tạo mối quan hệ thân thiện, cởi mở giữa thầy, trò, sự hứng
thú tự tin, chủ động sáng tạo trong học tập, nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục. Học
sinh được giáo dục kỹ năng sống xác định được bổn phận và nghĩa vụ của mình đối với
bản thân, gia đình và xã hội.
4- Giáo dục kỹ năng sống còn cần đến vốn sống, tình thương và nhân cách của người
thầy. Học sinh học kiến thức ở thầy trước hết là ở tấm gương sống của người thầy. Vì
vậy, để học sinh không thất vọng vì thầy thì trước hết “mỗi thầy cô giáo là một tấm
gương đạo đức, tự học và sáng tạo” mà ngành Giáo dục đang vận động.
5- Giáo dục kỹ năng sống cần cho suốt cả cuộc đời và luôn luôn được bổ sung, nâng cấp
để phù hợp với sự thay đổi của cuộc sống biến động. Người trưởng thành cũng vẫn cần
học kỹ năng sống.
17
6-Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh không phải là công việc “một sớm, một chiều” mà
đòi hỏi phải có quá trình, kiên nhẫn và bằng cả tâm huyết và ở mọi lúc, mọi nơi, thực
hiện càng sớm càng tốt đối với trẻ em. Kỹ năng sống rất đa dạng và mang đặc trưng
vùng, miền đòi hỏi người giáo viên phải vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo cho phù
hợp với nhu cầu, trình độ của học sinh và đặc điểm, hoàn cảnh của nhà trường, địa
phương.
7-Giáo dục kỹ năng sống không phải chỉ là công việc của giáo viên, nhà trường mà của
cả xã hội, cộng đồng, có như vậy mới mong đào tạo ra được những thế hệ trẻ phát triển
toàn diện, chuẩn bị tốt cho việc thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội
nhập quốc tế.
Trên đây chỉ là một số kinh nghiệm được rút ra từ thực tiễn quá trình tổ chức thực
hiện "Tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh thông qua hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp" ở trường chúng tôi. Tuy nhiên do năng lực bản thân nên chắc chắn
rằng sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến và
bổ sung thêm của các đồng nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn!
Cẩm Vân , ngày 20 tháng 4 năm 2011
18