skkn một số biện pháp thực hiện tốt công tác quản lý lớp chủ nhiệm

A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài.
Trong công cuộc đổi mới đất nước, việc phát triển nguồn nhân lực có đủ trình độ tri thức và
phẩm chất đạo đức là trách nhiệm hết sức to lớn của ngành giáo dục. Ở Điều 2, Luật Giáo dục năm
2005 của nước ta có ghi: “Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện,
có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc
và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực công dân, đáp
ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc”.
Một vấn đề quan trọng trong công tác giáo dục là tuyên truyền giáo dục trong nhân dân để
có sự đồng thuận rộng rãi về mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Nhất là trong giai
đoạn hiện nay trên đà phát triển của nền kinh tế thị trường trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế
thì không thể tránh khỏi sự du nhập của các nền văn hóa không lành mạnh tác động đến tư tưởng
thanh thiếu niên, làm thoái hóa, biến chất đạo đức, lối sống và làm ảnh hưởng đến sự phát triển của
đất nước theo con đường chủ nghĩa xã hội. Do đó, giáo dục có vai trò quan trọng trong lịch sử của
nhân loại nói chung và của đất nước Việt Nam nói riêng. Tuy rằng việc chấn hưng nền giáo dục
Việt Nam đã được cải tiến và hoàn thiện như các nước trên Thế giới nhưng chúng ta không thể
không lo sự tụt hậu của nó nhất là trong giai đoạn hiện nay, thực tiễn hàng ngày, hàng giờ cho thấy
sự khó khăn, sút kém khó đẩy lùi trong nền kinh tế - văn hóa - xã hội đang cần cảnh báo như: Chất
lượng dạy và học chưa đảm bảo, chưa đáp ứng nhu cầu của xã hội đặt ra, đạo đức học sinh suy
giảm, thanh, thiếu niên vi phạm pháp luật ngày càng tăng. Nguyên nhân thực tế của những hiện
tượng trên là do: Công tác quản lý, sự kết hợp giữa 3 môi trường giáo dục “nhà trường - gia đình
và xã hội” chưa chặt chẽ, phụ huynh học sinh chưa quan tâm đến việc học của con, em mình, cơ sở
vật chất trường lớp còn thiếu, một bộ phận giáo viên chưa nhiệt tình trong công tác giảng dạy, sự
ân cần quan tâm đến các em còn qua loa…Chính vì thế mà dẫn đến những hiện tượng tiêu cực như:
Học sinh thường đi học sớm la cà ở các quán, các tiệm chơi Game, cúp tiết trốn học ngày càng
nhiều, tác phong không chuẩn mực, ngôn phong ứng xử thiếu tế nhị giữa học sinh với học sinh và
học sinh đối với giáo viên…
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
Là một giáo viên chủ nhiệm tôi hết sức quan tâm đến vấn đề này. Tôi thường suy nghĩ làm
thế nào để nâng cao hiệu quả của công tác chủ nhiệm tại lớp mình? Làm sao cho các em được an
tâm đạt kết quả tốt trong học tập mà không gì khác hơn là thực hiện tốt công tác quản lý lớp chủ

nhiệm. Đó chính là lý do mà tôi chọn đề tài này và làm tiền đề cho những năm học tiếp theo.
II. Mục đích :
Nâng cao hiệu quả của công tác chủ nhiệm lớp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học ở
Trường THCS Tân Hội Trung.
III. Lịch sử vấn đề:
Trong những năm thực hiện công tác giáo dục, bên cạnh làm công tác giảng dạy chuyên
môn thì nhiều năm liền được phân công làm công tác chủ nhiệm, trong năm học 2011 - 2012 bản
thân được phân công làm công tác chủ nhiệm lớp 7A1, với kinh nghiệm thực tiễn cho thấy không
phải chỉ có giảng dạy về chuyên môn là quan trọng mà công tác chủ nhiệm cũng đóng vai trò quan
trọng không kém; không những ngoài việc hoàn thành các hồ sơ sổ sách, thông báo thông tin quan
trọng của Ban Giám hiệu, Đoàn, Đội cho học sinh mà còn phải tìm hiểu tâm lý của các em, động
viên khuyến khích khi các em học tập sa sút, là người tư vấn cho các em khi gặp phải những
chuyện buồn trong gia đình, uốn nắn những biểu hiện hành vi sai lệch của các em, tận tình giúp đỡ
khi các em chưa biết chọn phương pháp nào để học tốt,.… Nhằm hoàn thiện cho các em là một
người công dân tốt, có đầy đủ tri thức, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có khả năng đề phòng và
chống lại những âm mưu diễn biến hòa bình của các thế lực thù địch đang nhắm vào lứa tuổi thanh,
thiếu niên bằng con đường văn hóa không lành mạnh, để đáp ứng nhu cầu xã hội đặt ra trong thời
kỳ hội nhập kinh tế quốc tế. Do đó, việc giữ vai trò làm công tác chủ nhiệm không phải là một
chuyện dễ làm. Muốn làm được điều này thì bản thân giáo viên chủ nhiệm phải vững về chuyên
môn, kiên định mục tiêu lý tưởng của mình “yêu nghề, mến trẻ”, tận tâm, tận lực với công việc,
thân thiện với học sinh, tích cực năng nổ trong công tác. Tuy nhiên, trong khi thực hiện công tác
chủ nhiệm ngoài những thuận lợi thì bên cạnh đó cũng gặp phải những khó khăn, vướng mắc.
Với tư cách là một người giáo viên, tôi luôn trăn trở làm sao để nâng cao chất lượng của
học sinh thông qua công tác chủ nhiệm ở Trường THCS Tân Hội Trung
IV. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu :
Trang
2
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
1. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu thực trạng và thử nghiệm ở học sinh lớp 7A1.

Thực trạng dạy học lớp 7 Trường THCS Tân Hội Trung.
Đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học sinh về hai mặt giáo dục trong công
tác quản lý chủ nhiệm.
2. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu thực trạng về kết quả hai mặt giáo dục của học sinh và thử nghiệm các biện
pháp đề xuất ở Trường THCS Tân Hội Trung.
3. Phương pháp nghiên cứu:
Nhóm các phương pháp nghiên cứu luận.
Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
Một số phương pháp nghiên cứu khác.
V. Kế hoạch thực hiện:
Thời gian : Bắt đầu từ 01/9/2011 đến 08/3/2012
B. PHẦN NỘI DUNG
I. Cơ sở lý luận:
Nghị quyết Trung ương 2 ngày 14 tháng 9 năm 2005, Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng
Cộng sản Việt Nam lần thứ IX đã khẳng định một số vấn đề chủ yếu: "Phát triển giáo dục đào tạo
là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá hiện đại hoá, là điều
kiện để phát triển nguồn lực con người, là yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng cường kinh tế
nhanh và bền vững…"
Bộ Chính trị cũng đã đưa ra trong Kết luận số 242-TB/TƯ ngày 15/4/2009 là phấn đấu đến
năm 2020 nước ta có một nền giáo dục tiên tiến, mang đậm bản sắc dân tộc, đáp ứng yêu cầu của
sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Để thực
Trang
3
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
hiện nhiệm vụ trên Bộ Chính trị đã đưa ra nhiệm vụ cho ngành giáo dục là: “Nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện, coi trọng giáo dục nhân cách, đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên; mở
rộng qui mô giáo dục hợp lý; đổi mới mạnh mẽ quản lý nhà nước đối với giáo dục - đào tạo; xây
dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, đáp ứng nhu cầu về chất lượng;
tiếp tục đổi mới chương trình, tạo chuyển biến mạnh mẽ về phương pháp giáo dục; đảm bảo công

bằng xã hội trong giáo dục; tăng cường hợp tác quốc tế về giáo dục và đào tạo”. Do đó công tác
giáo dục được Bộ Chính trị và toàn dân coi đó là một sứ mạng của lịch sử. Nếu không có giáo dục
thì con người sẽ tụt hậu, đất nước kém phát triển, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội thiếu ổn
định.
Để đáp ứng nhu cầu đổi mới của xã hội, để thực hiện Nghị quyết Trung ương 2, trong Kết
luận số 242-TB/TƯ ngày 15/4/2009 của Bộ Chính trị, đồng thời quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh
vì một nền giáo dục của dân, do dân và vì dân, ngành giáo dục đặt ra cho hệ thống giáo dục việc
nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục là một yêu cầu cấp thiết cho những nhà quản lý cũng như
mỗi người giáo viên. Chất lượng giảng dạy và giáo dục của nhà trường, phụ thuộc vào giờ lên lớp
của từng cá nhân của mỗi giáo viên và công tác quản lý của Lãnh đạo nhà trường và giáo viên chủ
nhiệm. Do đó công tác quản lý lớp chủ nhiệm phải được kiểm tra thường xuyên, kịp thời nhằm
nắm bắt được tình hình của lớp về học tập, tâm sinh lý của học sinh và từ đó đưa ra những biện
pháp hữu hiệu, giúp các em lĩnh hội được tri thức, tiến bộ trong học tập, chuẩn mực ngôn phong,
tác phong cho các em, để các em có đủ bản lĩnh vượt qua khó khăn vươn lên trong cuộc sống, đáp
ứng được nhu cầu của xã hội đặt ra “vừa hồng, vừa chuyên”, nhằm phát triển đất nước tiến lên theo
con đường xã hội chủ nghĩa.
II. Thực trạng
1. Thuận lợi:
Được sự hỗ trợ của lãnh đạo nhà trường, tổ chuyên môn, các đồng nghiệp vững về chuyên
môn, đạo đức tác phong chuẩn mực, luôn năng nổ nhiệt tình sẵn sàng giúp đỡ khi tôi gặp khó khăn.
Bản thân có sức khỏe tốt, có nhiều năm kinh nghiệm trong công tác, nắm được tình hình
lớp ngay từ đầu năm học.
Trang
4
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
Cơ sở vật chất của nhà trường tương đối đầy đủ đảm bảo tốt cho việc thực hiện công tác
giáo dục.
Các bậc phụ huynh học sinh của lớp 7A1 ngày càng có trách nhiệm hơn trong công tác
giáo dục, quản lý chặt chẽ trong học tập cũng như sinh hoạt hàng ngày của các em, hỗ trợ giúp đỡ
nhà trường về mọi mặt để bộ mặt giáo dục của nhà trường ngày càng đi lên.

Đa số học sinh ngoan hiền, chú ý đến việc học tập, biết sửa đổi khi phạm sai lầm, chấp
hành tốt nội quy trường, lớp.
2. Khó khăn:
Một số em có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, cha mẹ phải đi làm thuê, làm mướn suốt ngày
nên chưa quan tâm đến việc học của các em.
Môi trường xung quanh có rất nhiều tụ điểm vui chơi giải trí, nên một số học sinh đã bị
cuốn hút vào nơi đó và lãng quên việc học của mình.
Phụ huynh học sinh thiếu thông tin về kiến thức xã hội, kiến thức nuôi dạy con, chưa tự
giác, chủ động phối hợp với nhà trường hoặc giáo viên chủ nhiệm trong việc quản lý con em mình,
chỉ khi nào mời thì các bậc phụ huynh mới đến, đôi khi không đến.
Một số học sinh ngại lao động, thường xuyên đi học trễ, ăn mặc có lúc chưa đúng theo nội
qui nhà trường, chưa chú ý lắng nghe thầy cô giảng bài, nghỉ học không lý do thỉnh thoảng chửi
thề, nói tục, đánh nhau…
Kết quả học tập ở cuối năm học trước của lớp còn thấp.
Một số giáo viên trong Hội đồng sự phạm còn yếu tay nghề hoặc có nhiều kinh nghiệm
nhưng tiết dạy chưa chuẩn bị chu đáo, chỉ mang tính hình thức, bài dạy chưa đào sâu kiến thức cho
học sinh, quản lý học sinh trong tiết dạy còn lỏng lẻo, chưa nghiêm túc nên dẫn đến các em chán
học hay bỏ tiết.
Học sinh chưa theo kịp phương pháp dạy nêu vấn đề của giáo viên.
Tóm lại, trước những thực trạng trên thì bản thân là một giáo viên chủ nhiệm tôi luôn trăn
trở, suy nghĩ với phương pháp quản lý của mình như thế nào để lớp chủ nhiệm ngày càng tiến bộ
Trang
5
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
hơn, lớp luôn đạt là Chi đội mạnh, học sinh của lớp đoàn kết, giúp đỡ nhau trong học tập, giảm đi
những hành vi sai lệch vi phạm nội qui trường, lớp, bản thân các em luôn thấy an toàn và an tâm
trong học tập, kết quả học tập ngày càng tiến bộ? Với những trăn trở đó tôi đã đưa ra nhiều giải
pháp để hoàn thành được nhiệm vụ và trách nhiệm của mình đối với lãnh đạo ngành cũng như
lương tâm của một nhà giáo, một sứ mệnh mà xã hội đã giao cho.
III. Các biện pháp giải quyết vấn đề:

1. Xây dựng hình tượng, rèn luyện nhân cách của giáo viên:
Lao động của người giáo viên, lao động sư phạm là loại hình lao động đặc biệt; đối tượng
lao động của người giáo viên là con người, là thế hệ trẻ đang lớn lên cùng với nhân cách của nó.
Đối tượng này không phải là vật vô tri, vô giác như tấm vải của người thợ may, viên gạch của
người thợ hồ hay khúc gỗ của người thợ mộc mà là một con người rất nhạy cảm với những tác
động của môi trường bên ngoài theo hướng tích cực và cả hướng ngược lại. Như vậy, người giáo
viên phải nâng cao toàn bộ phẩm chất của người giáo viên, tạo được hình tượng tốt đối với học
sinh là một yêu cầu tất yếu khách quan của xã hội như Mác đã nói: "Bản thân nhà giáo dục cũng
phải được giáo dục".
Một là, người giáo viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức tác phong chuẩn mực,
phải là người gương mẫu đi đầu trong công việc, lời nói phải đi đôi với việc làm, phải có sức khỏe
tốt, năng nổ nhiệt tình. Chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước, không vi phạm đạo đức, thuần phong mỹ tục của người Việt Nam, là một người
có ích cho xã hội. Nói không với cái xấu, tội ác, thù hằn, hiềm khích, ghen tị… đó là sự nêu gương
để cho học sinh noi theo
Hai là, luôn luôn tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, làm sao để trở thành một
kho tàng kiến thức để cho học sinh tìm hiểu và khai thác, chính điều này sẽ giúp giáo viên tiếp cận
học sinh dễ dàng hơn và tìm hiểu tâm lý cũng như hoàn cảnh học sinh thuận lợi hơn.
Ba là, giáo viên chủ nhiệm phải có đức, điềm tĩnh, biết kiềm chế và kiên nhẫn, mới có thể
lựa chọn dùng các phương pháp giáo dục đúng đắn, đừng thể hiện sự bực tức, có hành vi bạo lực là
điều quan trọng, vì bạo lực sẽ đẻ ra bạo lực. Học sinh sẽ dùng hành vi đó để hành xử tiếp với người
khác, hoặc ngay chính người giáo viên chủ nhiệm sẽ bị học sinh hành xử lại như thế.
Trang
6
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
Bốn là, sẵn lòng giúp đỡ các em khi có hoàn cảnh khó khăn. Sống với một trái tim tràn
ngập tình yêu thương sẽ giúp cho học sinh cảm thấy được là có người luôn quan tâm đến các em,
lo lắng cho các em, là một hậu phương tinh thần vững chắc để cho các em yêu đời và lạc quan hơn,
có như thế sẽ là một động lực thúc đẩy các em học tập tốt hơn.
Tóm lại, học sinh trong độ tuổi này phát triển, tâm sinh lý đang trong quá trình hoàn thiện,

trong đó, có những học sinh do hoàn cảnh xuất thân, cá tính đặc biệt, khó giáo dục nên gia đình
phải hỗ trợ rất nhiều, giáo viên phải hết sức kiên nhẫn. Giáo viên đều phải là tấm gương tốt để các
em thấy hành vi không đúng của mình, từ đó các em sẽ tự điều chỉnh và xóa dần đi những lệch lạc
của các em, các em sẽ chú tâm đến việc học nhiều hơn.
2. Tạo niềm tin đối với học sinh:
Ở lứa tuổi này các em thích làm công tác xã hội:
Có sức lực, đã hiểu biết nhiều, muốn làm được những công việc được mọi người biết đến,
nhất là những công việc cùng làm với người lớn.
Các em cho rằng công tác xã hội là việc làm của người lớn và có ý nghĩa lớn lao. Do đó,
được làm các công việc xã hội là thể hiện mình đã là người lớn và muốn được thừa nhận mình là
người lớn và luôn đòi hỏi sự công bằng trong công việc, trong cách đối xử, do đó khi tiếp xúc với
các em cần gương mẫu, khéo léo, tế nhị, sự công bằng trong: Cách cho điểm, đánh giá học lực,
hạnh kiểm, xử lý những mâu thuẫn của học sinh với học sinh, mâu thuẫn giữa học sinh với giáo
viên…
Như vậy, công bằng, tế nhị, khéo léo sẽ tạo được niềm tin đối với các em, các em luôn tin
tưởng đồng thuận theo định hướng, kế hoạch phương pháp của giáo viên. Từ đó, sẽ đưa phong trào
của lớp tiến bộ, kết quả học tập của các em cao hơn, lớp đoàn kết, hăng hái tham gia các phong
trào của nhà trường
3. Tiếp cận và tìm hiểu hoàn cảnh:
Khi đã tạo được niềm tin, hình tượng tốt đối với học sinh thì việc tiếp cận đối với học sinh
rất dễ dàng. Với thuận lợi đó giáo viên tìm hiểu thêm được tâm tư, nguyện vọng của các em, biết
các em cần gi? Muốn gì? Và làm gì? Tuy nhiên, trong giao tiếp sự ân cần và tế nhị của giáo viên sẽ
Trang
7
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
không làm bộc phát được những bản chất xấu của các em, do đó để rõ hơn bản chất của các em
giáo viên phải tiếp cận thêm phụ huynh học sinh và những người xung quanh các em, từ đó mới
đưa ra những phương pháp hợp lý để giáo dục các em.
Mục tiêu của phương pháp đặt ra trong năm học là tiếp cận những học sinh, gia đình học
sinh yếu kém, học sinh cá biệt của lớp sau đó sẽ tiếp cận những đối tượng còn lại sao cho đến nửa

đầu học kỳ II thì tất cả gia đình học sinh đều tiếp xúc đầy đủ.
4. Tổ chức bộ máy quản lý chặt chẽ, có khoa học:
Trong công tác quản lý lớp, việc phân công học sinh làm ban cán sự lớp sẽ rèn luyện cho
các em có khả năng lãnh đạo, mạnh dạn, linh hoạt, tự tin, rèn luyện kỹ năng sống cho các em, đồng
thời đào tạo được một con người có bản lĩnh.
Ngoài ra việc phân công học sinh làm ban cán sự lớp còn giúp cho giáo viên chủ nhiệm
quản lý tất cả các mặt nề nếp, đạo đức, tác phong, học tập, vệ sinh. . . khi giáo viên không đến lớp
và nắm được tình hình của lớp hàng ngày chặt chẽ hơn.
4.1. Cơ cấu tổ chức đội ngũ quản lý lớp
Cơ cấu tổ chức đội ngũ quản lý lớp theo sơ đồ sau:
Nhìn theo sơ đồ trên ta thấy cơ cấu tổ chức đội ngũ quản lý lớp gồm có:
Một lớp trưởng: Chịu trách nhiệm chung tất cả các mặt của lớp.
Trang
8
Lớp trưởng
Lớp phó
học tập
Lớp phó lao
động
Lớp phó văn
thể
TT
tổ 1
TT
tổ 3
TT
tổ 2
TT
tổ 4
TT

tổ 6
TT
tổ 5
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
Ba lớp phó: Hỗ trợ lớp trưởng quản lý tổ chức các mặt hoạt động của lớp về: Nề nếp học
tập, lao động vệ sinh và văn hóa văn nghệ theo chức danh.
Cuối cùng lớp được chia làm 6 tổ học tập, mỗi tổ đều có một tổ trưởng, tổ trưởng chịu
trách nhiệm quản lý các mặt hoạt động của tổ.
4.2. Cơ chế vận hành của tổ chức quản lý lớp:
Ngoài vai trò cán bộ lớp vừa nêu trên, đặc điểm nổi bật của cơ chế vận hành này là:
Thay đổi vị trí lãnh đạo của cán bộ lớp tức là mỗi học sinh trong lớp đều thực hiện vai trò
cán bộ lớp trong một tuần sau đó cuối tuần các em sẽ tổng kết báo cáo vai trò lãnh đạo của mình
đạt được những gì và chưa làm được những gì để rút kinh nghiệm.
Hàng ngày, sau mỗi buổi học tất cả các nhóm trưởng các tổ báo cáo tình hình của tổ cho
lớp trưởng và lớp trưởng sẽ tổng hợp các báo cáo đưa ra kết luận điểm mạnh, điểm yếu của lớp
bằng văn bản nộp cho giáo viên chủ nhiệm vào cuối buổi học để giáo viên chủ nhiệm nắm được
tình hình của lớp, tiếp theo lớp trưởng ghi nhận những tồn tại, yếu kém của lớp qua đầu buổi học
sau sinh hoạt cho lớp rút kinh nghiệm để cho các thành viên trong lớp tự điều chỉnh hành vi của
mình ngày càng tiến bộ hơn.
Một chuyển đổi mới vai trò của lớp phó lao động và tổ trưởng là: Hàng ngày sau mỗi buổi
học lớp phó lao động sẽ công bố và phân công khoảng 03 thành viên trực vệ sinh lớp cho ngày sau
theo thứ tự danh sách lớp thay vì trước đây theo cách cũ lớp phó lao động bàn giao cho tổ trưởng
và tổ trưởng sẽ phân công thành viên trong tổ trực nhật. Còn vai trò của tổ trưởng là quản lý vấn đề
đi lại của các bạn trong tổ từ nhà đến trường và từ trường tới nhà để phát hiện những hành vi sai
lệch của các bạn ngoài giờ ở trường, đảm trách khâu nề nếp của tổ và kết quả học tập của tổ, đồng
thời đề ra phương hướng, kiến nghị giải pháp lên giáo viên chủ nhiệm, giáo viên chủ nhiệm sẽ
thống nhất phương án chung nhằm thúc đẩy các thành viên của tổ điều chỉnh theo hướng tích cực
trong khâu nề nếp, học tập, đạo đức tác phong.
Tóm lại, với cơ chế vận hành này, giáo viên chủ nhiệm dễ nắm bắt được tình hình của lớp
kịp thời, các em học sinh sẽ tự giác, nâng cao được ý thức trách nhiệm của mình, giảm đi những

hành vi vi phạm nội qui nhà trường, học sinh đoàn kết giúp đỡ nhau cùng tiến bộ, đồng thời sẽ rèn
Trang
9
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
luyện cho các em là người có bản lĩnh, giải quyết được vấn đề khó khăn trong học tập và trong
cuộc sống.
5. Biết lắng nghe học sinh (là một nhà tư vấn tâm lý):
Cũng như đã trình bày ở trên, lứa tuổi này rất thích tự khẳng định mình, các em luôn tìm
tòi học hỏi và làm như người lớn, có những thắc mắc không thể giải bày cùng ai, hoặc có những
em môi trường sống trong gia đình khó khăn về kinh tế, thiếu tình thương, sự qua tâm với nhau
trong gia đình, nên có khi các em tự hành động mang tính mâu thuẫn, ấu trĩ. Do đó GVCN phải
tiếp cận với các em, tạo niềm tin đối với các em, để là chỗ dựa tinh thần để cho các em giãi bày
tâm sự, giúp các em giải tỏa căng thẳng tâm lý, phải biết lắng nghe và kiềm chế xúc cảm của mình,
cần có thái độ cởi mở khi học sinh thắc mắc, nhằm tạo bầu không khí tâm lý vui tươi, lành mạnh từ
đó sẽ giúp giáo viên thuận lợi trong công tác giáo dục nhân cách học sinh.
6. Dự giờ thăm lớp, tiếp xúc giáo viên bộ môn:
Trong học tập, học sinh sẽ gặp trở ngại về phương pháp giảng dạy của giáo viên, có những
phương pháp cứng nhắc nhàm chán hay có những giáo viên quá nghiêm khắc tạo bầu không khí
học tập nặng nề chỉ biết la ó, chửi mắng dẫn đến các em không hứng thú học tập dẫn đến tình trạng
học sinh cúp tiết, trốn học.
Việc dự giờ thăm lớp rất cần thiết, nó sẽ giúp cho GVCN nắm bắt được tình trạng không
khí học tập của lớp, nguyên nhân vì sao học sinh không thích học, không hiểu bài, hay cúp tiết,
trốn học và đưa ra giải pháp kịp thời giúp học sinh ổn định tâm lý, củng cố lại sự hứng thú học tập
của các em, đồng thời giúp giáo viên chủ nhiệm nắm được những thiếu sót trong phương pháp
giảng dạy của GVBM và đóng góp chân thành, khéo léo, tế nhị sẽ giúp cho giáo viên bộ môn điều
chỉnh lại phương pháp giảng dạy của mình, giúp học sinh hiểu bài, thích học bộ môn mình hơn.
Ngoài ra, việc liên hệ thường xuyên với giáo viên bộ môn sẽ giúp cho GVCN nắm rõ được
mức độ học tập, nề nếp của lớp hàng ngày.
7. Tổ chức mô hình “Đôi bạn cùng tiến”:
Phân công một học sinh kèm một học sinh. Mỗi ngày kiểm tra bài và bài tập của bạn, nhắc

nhở bạn học bài, làm bài tập, thực hiện tốt nội quy của nhà trường và hướng dẫn các bạn làm
Trang
10
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
những bài tập mà họ không làm được Mỗi tuần báo cáo tình hình học tập của lớp vào tiết sinh
hoạt lớp.
8. Tổ chức đối thoại trực tiếp:
Trong quá trình quản lý lớp, cán bộ lớp cũng gặp khó trong việc giải quyết xử lý tình
huống trên lớp, do đó giáo viên chủ nhiệm cần tổ chức một cuộc đối thoại trực tiếp với cán bộ lớp,
vừa để nắm được một cách cụ thể chi tiết tình hình của từng học sinh trên lớp, vừa tạo cơ hội để
cán bộ lớp thể hiện tâm tư nguyện vọng của mình, đồng thời là cơ hội để giáo viên chủ nhiệm bồi
dưỡng, nâng cao năng lực quản lý, phong cách giao tiếp ứng xử với bạn bè cho cán bộ lớp . . . làm
sao cán bộ lớp đủ khả năng lãnh đạo tạo được sự đoàn kết thống nhất trong tập thể giúp tập thể
ngày càng vững mạnh.
9. Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh:
Cần phối hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh để kiểm tra góc học tập, thời khoá biểu học
ở nhà của mỗi học sinh, giờ giấc đi học và về của các em có hợp lí không
Nắm rõ thời khóa biểu chính khóa và phụ đạo để theo dõi giờ giấc của các em, kiểm tra sổ
liên lạc hàng tháng để biết kết quả học tập nhằm có sự nhắc nhở, động viên kịp thời.
IV. Hiệu quả áp dụng:
Với những giải pháp trên khi tôi áp dụng vào lớp 7A1 mà tôi được phân công phụ trách,
kết quả cho thấy có nhiều chuyển biến tích cực:
Không còn học sinh đi học trễ
Hạn chế học sinh vắng.
Phong trào thi đua đều đạt thứ hạng cao, nhất hoặc nhì hàng tuần.
Không có học sinh trốn học, cúp tiết, la cà ở các quán, tiệm game.
100% học sinh chú ý trong học tập, ít nói chuyện trong giờ học.
Học sinh trung thực, thẳn thắn, đoàn kết, không ỉ lại vào bạn bè.
Trang
11

Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
Các em luôn giúp đỡ nhau trong học tập và đạt kết quả đáng khích lệ.
Với giải pháp trên nếu tiến hành tốt, triệt để thì chắc chắn rằng lớp sẽ đạt được kết quả cao
hơn ở cuối học kỳ.
V. Bài học kinh nghiệm:
Trong công tác quản lý lớp chủ nhiệm, tôi gặp rất nhiều khó khăn, nhưng với sự cố gắng
nỗ lực của bản thân trong quá trình thực hiện cũng rút ra được một số bài học quý báo.
Học sinh cố gắng nhiều trong học tập cũng như trong công tác quản lý lớp, ít vi phạm nội
qui nhà trường, giảm tỷ lệ học sinh bỏ học, đảm bảo tính trung thực khách quan trong chế độ báo
cáo của học sinh.
Được sự hỗ trợ nhiệt tình của giáo viên bộ môn, có biện pháp và hỗ trợ kịp thời cùng giáo
viên chủ nhiệm.
Được sự quan tâm của gia đình, kết hợp chặt chẽ cùng giáo viên chủ nhiệm bên cạnh sự
giúp đỡ của BGH nhà trường của chính quyền địa phương.
Giáo viên chủ nhiệm đỡ vất vả hơn và có thời gian thực hiện công tác khác.
Trên đây là một vài biện pháp trong phần quản lí học sinh của lớp chủ nhiệm rất mong sự
đóng góp của các đồng nghiệp để giúp đỡ tôi làm tốt hơn cho năm học sau. Xin chân thành cảm
ơn!
C. KẾT LUẬN
I. Ý nghĩa của đề tài đối với công tác:
Bằng kinh nghiệm của mình khi tôi áp dụng vào thực tế, thì nắm bắt tình hình học sinh khi
không đứng lớp, xử lí học sinh kịp thời, được phụ huynh thống nhất, vai trò tự quản của các em
được nâng cao. Tôi tin rằng với biện pháp nêu trên, được sự giúp đỡ của giáo viên bộ môn, của
BGH nhà trường, gia đình và xã hội, kết quả trong công tác chủ nhiệm lớp sẽ đạt cao hơn.
II. Khả năng áp dụng:
Trang
12
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
Bản thân là một giáo viên với tinh thần “yêu nghề, mến trẻ” thì đối với tất cả giáo viên nói
chung và những người làm công tác chủ nhiệm nói riêng với những biện pháp đơn giản, dễ áp dụng

đó, tôi nghĩ rằng có thể áp dụng rộng rãi và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
III. Đề xuất, kiến nghị:
Thông qua thực tế nghiên cứu thực trạng và thử nghiệm ở học sinh lớp 7A1 ở trường
THCS Tân Hội Trung tôi có một số ý kiến đề xuất như sau:
1. Đối với giáo viên, phải luôn quan tâm, giúp đỡ, lắng nghe ý kiến của các em để có biện
pháp xử lí thích hợp giúp các em nhìn nhận những vấn đề đúng, sai và để tự hoàn thiện mình.
Chú ý xây dựng tập thể học sinh tự quản tốt nhằm phát huy tinh thần đoàn kết, giúp đỡ nhau cùng
tiến bộ. Mỗi lớp học cần lập đội tự quản hoặc đội xung kích gồm các thành viên ưu tú trong lớp để
theo dõi, nhắc nhở các học sinh vi phạm hoặc kịp thời báo cáo tình hình cho giáo viên chủ nhiệm
hay Ban giám hiệu để có biện pháp chấn chỉnh đúng lúc.
Cần phối hợp tốt với Ban đại diện cha mẹ học sinh trong việc tuyên truyền, giáo dục
học sinh và phụ huynh học sinh nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của học vấn, đó là học
không chỉ để thi cử, đỗ đạt có nghề nghiệp ổn định mà học đến nơi đến chốn là để hoàn thiện nhân
cách, để tự khẳng định mình trong cộng đồng xã hội. Từ sự nhận thức này, học sinh sẽ sống có
trách nhiệm hơn, phụ huynh học sinh sẽ quan tâm, theo dõi việc học tập của con em mình chặt chẽ
hơn và đầu tư thời gian, tiền bạc cho việc học tập của các em nhiều hơn.
2. Đối với gia đình, phải luôn phối hợp chặt chẽ với nhà trường và giáo viên chủ nhiệm, từ
đó đưa ra các biện pháp xử lí giúp các em có tinh thần học tập tốt hơn.
3. Đối với nhà trường
- Nhà trường cần thắt chặt kỷ luật hơn nữa, phải xây dựng một nề nếp, kỷ cương chặt
chẽ, kiên quyết xử lý thật nghiêm những hành vi vi phạm đạo đức một cách thường xuyên và có hệ
thống theo Thông tư 08 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về khen thưởng, kỷ luật học sinh.
Ngay từ đầu năm học, nhà trường cần phổ biến trước toàn thể học sinh qui định về các hình thức
khen thưởng, xử phạt. Chẳng hạn nếu học sinh vi phạm các lỗi thông thường như đi trễ, không
đồng phục, nhuộm tóc loè loẹt, hút thuốc…sẽ bị viết kiểm điểm hay bị phạt cấm túc đi lao động
Trang
13
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
trái buổi từ 1 đến 3 ngày tùy mức độ vi phạm. Nếu học sinh cúp tiết, nghỉ học không lý do, nhà
trường kiên quyết mời bằng được phụ huynh học sinh đến để trao đổi và cho học sinh làm cam kết

không tái phạm. Nếu học sinh tiếp tục những vi phạm này thì trường sẽ phạt cấm túc hoặc đưa vào
danh sách học sinh cá biệt để có cách thức giáo dục riêng. Đối với các vi phạm lớn như đánh bạn,
uống rượu, vô lễ với giáo viên, phá hoại tài sản, vi phạm luật giao thông có quyết định xử phạt của
công an thì nhà trường sẽ lập Hội đồng kỷ luật để thi hành kỷ luật các em theo Thông tư 08 của Bộ
Giáo dục. Bên cạnh đó, nhà trường cũng thường xuyên động viên, khen thưởng kịp thời những học
sinh cá biệt có ý thức sửa đổi tiến bộ dù là tiến bộ nhỏ nhằm khuyến khích các học sinh khác phấn
đấu theo.
Đối với việc giáo dục học sinh cá biệt, hàng quý, giáo viên chủ nhiệm lập danh sách
những học sinh thường xuyên vi phạm nội qui như trốn học, không thuộc bài nhiều lần, hay quấy
phá trong giờ học, không đồng phục.v.v…để nhà trường tập hợp và tổ chức các buổi sinh hoạt đặc
biệt. Việc chủ trì các buổi sinh hoạt này sẽ do Ban đại diện cha, mẹ học sinh đảm nhiệm cùng với
sự có mặt của Ban giám hiệu, các giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh của các em. Nội dung chính
của buổi làm việc là giáo viên chủ nhiệm thông qua tình hình đạo đức học sinh để phụ huynh học
sinh, Ban đại diện và Ban giám hiệu có ý kiến nhắc nhở, uốn nắn. Sau đó, cho từng em phát biểu,
trình bày nguyện vọng nếu có và hứa hẹn, ký vào bản cam kết không tái phạm kèm theo chữ ký xác
nhận của phụ huynh các em. Nhà trường sẽ giao cho giáo viên chủ nhiệm giữ các bản cam kết này
để nhắc nhở các em khi cần.
Trường cần chọn những giáo viên có nhiều kinh nghiệm giáo dục học sinh để quản lý
các lớp có nhiều em có ý thức kém hay các lớp đầu cấp. Kinh nghiệm cho thấy chính tài năng, đức
độ của thầy cô có sức cảm hóa rất lớn đối với các học sinh hư hỏng, kém ý thức học tập. Ngoài ra,
nhà trường cũng nên thường xuyên có kế hoạch bồi dưỡng nghiệp vụ cho giáo viên chủ nhiệm,
định kỳ kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở giáo viên chủ nhiệm về công tác giáo dục đạo đức, có chế độ
động viên, khen thưởng những giáo viên có thành tích tốt trong công tác này.
Hàng tháng cần tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ pháp lý trong đó có mời các cán bộ công
an của đội Phòng chống ma túy và các tệ nạn xã hội và công an giao thông đến tuyên truyền kiến
thức pháp luật cho toàn thể học sinh dưới sân cờ. Cần thường xuyên tổ chức các cuộc thi tìm hiểu
kiến thức pháp luật giữa các lớp với nhau kèm theo các phần thưởng hấp dẫn.
Trang
14
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum

Thành lập hộp thư tư vấn học đường để học sinh bày tỏ các thắc mắc về tâm tư, tình
cảm, các vấn đề liên quan đến đời sống sinh hoạt, học tập kể cả việc tố giác những hành vi tiêu cực
của các học sinh cá biệt.
Trên đây cũng chỉ là ý kiến chủ quan của tôi, rất mong nhận được những ý kiến đóng góp
để sáng kiến của tôi được hoàn thiện và chính xác hơn.
Trang
15
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên : nguyễn minh bum
NHẬN XÉT CỦA TỔ CHUYÊN MÔN, XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG, CHỦ ĐỀ
TÀI KÝ TÊN










BAN GIÁM HIỆU PHÊ DUYỆT
Vĩnh Bình Bắc , ngày 10tháng 4 năm 2014
Người thực hiện
Trang
16