tiểu luận đai học sư phạm không gian và ánh sáng trong Bảo tàng Hồ Chí Minh

GIỚI THIỆU CHUNG
Bảo tàng Hồ CHí minh nằm trong quần thể Lăng CHủ Tịch Hồ chí minh
tại khu chính phủ, quận Ba Đình Hà Nội. Có thể nói đây là một trung tâm văn
hóa, một kho tàng quý báu của dân tộc Việt Nam. Bảo tàng Hồ Chí Minh là nơi
lưu giữ những hiện vật rất có giá trị trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng
của người.
Hồ CHí Minh – người anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hoá
thế giới. Cả cuộc đời của Người đã cống hiến cho phong trào cách mạng giải
phóng dân tộc Việt Nam. Từ quê hương Nam Đàn, Nghệ An, cậu bé Nguyễn
Sinh Cung đã cất tiếng khóc trào đời, lớn lên và chứng kiến bao cảnh lầm than,
cơ cực của người dân Viiệt Nam bị thực dân Pháp áp bực bóc lột. Xuất phát từ
lòng yêu nước, Người đã quyết chí ra đi tìm đường cứu nước. Người đã đến
nhiều nước ở châu A, châu Âu, châu Phi để học tập nghiên cứu lý luận, kinh
nghiệm cách mạng của các nước, đặc biệt là cuộc Cách mạng Tháng Mười Nga.
Người đã trở về nước vào năm 1941 tại Pác Bó(Cao Bằng), và lãnh đạo quân
dân Việt Nam giành độc lập dân tộc.
Tất cả những tư liệu, hình ảnh, hiện vật trong quá trình hoạt động Cách
mạng của người được Bảo tàng Hồ Chí Minh trưng bày một cách khoa học, sáng
tạo thông qua không gian và ánh sáng, nhằm tái hiện một cách sinh động cuộc
đời hoạt động cách mạng của Hồ Chí Minh và cuộc kháng chiến vĩ đại của dân
tộc Việt Nam
1
Bảo tàng Hồ Chí Minh
Sau khi đi thăm Bảo tàng Hồ Chí Minh một cách tổng thể chúng tôi rất Ên
tượng về cách trưng bày hiện vật qua không gian và ánh sáng của Bảo Tàng.
Cách trưng bày ở đây thể hiện sự tôn kính đối với Chủ Tịch Hồ Chí Minh. Qua
đó đã tái hiện lịch sử đấu tranh Cách mạng của dân tộc Việt Nam dưói sự lãnh
đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam và chủ tịch Hồ Chí Minh, làm cho người xem
cảm nhận được ý chí cách mạng và niềm tự hào dân tộc.
Các hình ảnh, hiện vật, tư liệu về Chủ Tịch Hồ Chí Minh và cuộc kháng chiến
của nhân dân Việt Nam được thể hiện qua 6 tổ hợp chính.:

1. Quê hương gia đình chủ tịch Hồ Chí Minh.
2
• 2. Xô viết Nghệ Tĩnh (1930 - 1931)
o 3. Pác Bó cách mạng
3
• 4. Việt Nam chiến đấu và chiến thắng(1945 - 1954)
•
• 5. Gian tưởng niệm Hồ Chí Minh
4
• 6. Việt Nam chiến đấu và chiến thắng(1954 - 1975)
Tổ hợp 1: Quê hương, gia đình Chủ Tịch Hồ Chí Minh
Tổ hợp không gian, hình tượng này thể hiện quê hương, gia đình của
Chủ Tịch Hồ Chí Minh ở xã Kim Liên, Nam Đàn, Nghệ An. Mảnh đất Êy có
truyền thống bất khuất, tinh thần quả cảm chống giặc ngoại xâm, truyền thống
hiếu học. Nơi đây cậu bé Nguyễn Sinh Cung (Chủ tịch Hồ Chí Minh) đã sinh ra
va lớn lên. nơi Êy, Người đã sống những năm 1890 – 1895,1901 – 1906 và tiếp
thu những truyền thống tốt đẹp của quê hương và gia đình trước khi ra đi tìm
đường cứu nước vào năm 1911.
Không gian của tổ hợp này rộng mở, có chiều sâu. ở đó hiện lên một quê
hương thanh bình, một cảnh gia đình đơn sơ, nghèo nàn nhưng đã bị quân xâm
lược tàn phá, bóc lột người dân đến tận xương tuỷ. Cảnh đời tối tăm nghèo khổ,
cơ cực là bức tranh thiên nhiên của làng Kim Liên, Nam Đàn Nghệ An. Đó là
bức tranh với bóng tối bao trùm và đè nâng lên cuộc đời của những người dân
nghèo khổ
5
Ánh sáng được bố trí chiếu từ trên xuống sù va đập ánh sáng đã hiện lên
rõ nét cảnh quê hương thanh bình, gia đình củ Chủ tịch Hồ Chí Minh.hình ảnh
mái nhà, đầm sen, những bông sen lấp lánh dươí Ênh sáng, ánh sáng Êy như một
niềm hi vọng, niềm tin và ngày mai tươi sáng của dân tộc Việt Nam nói chung
và người dân Nam Đàn nói riêng.

Hình ảnh quê hương gia đình Chủ tịch Hồ Chí Minh
Tổ hợp 2: Xô viết Nghệ Tĩnh (1930 – 1931)
Tổ hợp này thể hiện cuộc đấu tranh của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo
của đảng và ý nghĩa của củ phong trào naỳ đối với cách mạng Việt Nam. Lần
đầu tiên công nông và dân chúng đông dương dưới sự lãnh đạo của đảng tỏ rõ
giấu hiêu đoàn kết với vô sản thế giới và biểu dương lực lượng của mình. Từ
thành phố đến nông thôn, trên cả ba miền đất nước đã xuất hiện nhiều truyền
6
đơn, cờ đảng, mít tinh, bãi công, biểu tình. Nghệ Tĩnh là nơi phong trào phát
triển mạnh mẽ nhất.
Không gian bao trum tổ hợp này là bầ không khí sôi sục của giai cấp
công nhân và nông dân vùng lên chống lại chế độ Phong Kiến và ách thống trị
của thực dân pháp. qua hình tượng giáo mác của người nông dân, chiếc xe kéo
của thực dân và hình tượng tượng trưng cho giai cấp phong kiến. Không gian Êy
tràn ngập mầu nóng trên môt nền sáng rộng mở được trắc lại bằng những mảng
mầu đậm làm trọng tâm. thể hiện ý trí và ngọn lửa đấu tranh quyết liệt của nhân
dân ta đoói với giai cấp Phong Kiến va thực dân Pháp.
Ánh sáng được dọi từ nhiều phía khiến cho người xem có được cảm giác
về chiều
Sâu của không gian . ánh sáng Êy còn thể hiện sự soi đường, lãnh đạo của Đảng
đối với phong trào yêu nước giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam. Người
xem được tràn ngập trong một không gian cách mạng.
Phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh(1930 - 1931)
7
Tổ hợp 3: Pác Bó cách mạng.
Tổ hợp này miêu tả hình ảnh hang Pác Bó - Cao Bằng, nơi đồng chí
Nguyễn ái Quốc đã sống, làm việc và lãnh đạo phong trào Cách mạng Việt Nam
năm 1941 – 1945. Nơi đây Bác Hồ với áo nâu giản dị, với đôi mắt sán ngời đã
cùng với đồng bào lao động và xây dựng căn cứ địa cách mạng. Các phù điêu
xung quanh tổ hợp khắc hoạ lại những điểm di tích lịch sử của mảnh đất cách

mạng, từ Pắc Bó đến Tân Trào Tuyên Quang.
Không gian ở đây được thể hiện bao la, chập trùng, Èn hiện và huyền bí
với nhũng mảng tối lớn. đó là một không gian chứa đầy thiên nhiên, khung cảnh
hữu tình và những con người giàu lòng yêu nước. ở đó hiện lên một bàn đá, bàn
làm việc của chủ tịch Hồ Chí Minh. Người đã chiụ đựng mọi hi sinh gian khổ,
với cuộc sống và điều kiện làm việc thiếu thốn để cống hiến cho sự nghiệp giải
phóng cho dân tộc Việt Nam.
ánh sáng được sắp đặt dọi vào từ hai bên, đặc biệt là điểm sáng ở trên
đỉnh tượng trưng cho ý chí, sức mạnh và niềm tin của chủ tịch Hồ Chí Minh và
nhân dân Việt Nam đối với cuộc Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân. ánh sáng
đó như một hào quang soi đường dẫn lối cho công nhân và nông dân và các tầng
lớp nhân dân đứng lên chống kẻ thù vì độc lập tự do. Không phải ngẫu nhiên
không gian và ánh sáng được sắp xếp một cách khoa học như vậy, tất cả để làm
nổi bật lên hình ảnh của chủ tịch Hồ Chí Minh.
Tổ hợp về Pác Bó Cách mạng
8
Tổ hợp 4: Việt Nam chiến đấu và chiến thắng năm 1945 – 1954.
Tổ hợp này miêu tả cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện trường kì kháng
chiến, dựa vào sức mình là chính của nhân dân Việt Nam và Đảng Cộng Sản
Việt Nam lãnh đạo. đó là đường lối cách mạng vừa kháng chiến , vừa kiến quốc,
xây dựng căn cứ địa cách mạng, củng cố chính quyền của dân, do dân, và vì dân
trong những ngày đầu lập nước. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và chủ tịch Hồ Chí
Minh chóng ta đã phát huy sức mạnh toàn dân đã làm lên chiến thắng Điện Biên
Phủ chấn động địa cầu.
Không gian ở tổ hợp này đã làm hiện lên một cách chân thực hào hùng, bi
tráng của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp vô cùng gian khổ và oanh liệt
của dân tộc ta dưói sự lãnh đạo của Đảng và chủ tịch Hồ Chí Minh.
ánh sáng được chiếu từ hai bên sang và từ trên xuống đã làm hiện lên hình
ảnh sáng ngời và ý chí quyết chiến của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến
chống thực dân Pháp xâm lược. ánh sáng đã làm hiện lên sáng ngời một niềm tin

quyết thắng, một tinh thần dân tộc quả cảm của một dân tộc nhỏ bé. Không gian
và ánh sáng cùng hoà quện với nhau tạo cho người xem cảm nhận đầy đủ nhất,
chân thực nhất về cuộc kháng chiến chông thực dân Pháp. Hình ảnh người chiến
sĩ du kích với vũ khí trên tay đăm đăm hướng về phía quân thù đươc ánh sáng
dọi từ trên đỉnh xuống lột tả vẻ mạt căm phẫn và ý trí quyết tâm giết giặc.Mét
khung cảnh hoang tàn của làng quê Việt Nam bi giặc mĩ dội bom tàn phá,được
thể hiện một cách rõ nét qua từng gốc tre, mảnh đạn. Chỉ với một góc không
gian nhỏ hẹp nhưng cũng đã lột tả đầy đủ không khí và tinh thần bất khuất của
nhân dân Việt Nam.
9
Hình ảnh Việt Nam chiến đấu và chiến thắng năm 1945 – 1954.
Gian tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh
10
Tổ hợp 5: Gian tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Gian này thể hiện một hình ảnh, một đền thờ. Những hiện vật ở đây nói
lên trái tim của chủ tịch tuy đã ngừng đập nhưng hình ảnh, sự nghiệp, tư tưởng
của Người vẫn sống mãi với thời gian, với dân tộc Việt Nam.
ở đây chung ta có thể thấy một không gian thoáng đãng, trang nghiêm,
giản dị làm xúc động người xem. ánh sáng nhẹ nhàng được chiếu từ nhiều
hướng bao trùm lên toàn bộ gian tưởng niệm. Tạo cho người xem một cảm giác
uy nghiêm, sâu lắng .
Với ánh sáng tràn ngập không gian trên một nền sáng màu vàng nhẹ tạo
ra cảm giác thanh tịnh tĩnh tâm. Sự kết hợp giã hai mầu đỏ son và mầu vàng, tạo
ra mét gam mầu sơn son thếp vàng toát ra vẻ sang trọng, thể hiện tấm lòng biết
ơn của nhân dân Việt Nam với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Gian tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh với kiến trúc giả dị đậm nét văn
hoá Việt Nam, nó còn thể hiện cuộc đời Bác luôn hướng về cội nguồn dân
tộc,quê hương đất nước.
Tổ hợp 6: Việt nam chiến đấu và chiến thắng(1954 – 1975 )
Tổ hợp không gian hình tượng này phản ánh cuộc đấu tranh của nhân

dân Việt Nam giả phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc, thống nhất đất nước như
mong ước sủa Chủ tịch Hồ Chí Minh, và tiếp tục thực hiện Di chúc sủa Người
để xây dựng một nước Việt Nam hoà bình thống nhất, độc lập dân chủ và giàu
mạnh.
Không gian hoà quện vào nhau đã thể hiện sức mạnh không gì lay
chuyển của hai miền đất nước, của ý trí thống nhất đất nước của dân tộc Việt
Nam. Xen kẽ nhau là những hình ảnh củ quân dân hai miền kháng chiến chống
Mĩ xâm lược và bọn tay sai.
ánh sáng được chiếu thẳng vào những hiện vật được thể hiện rõ nét
những hình ảnh của cuộc kháng chiến tà khốc mà đế quốc Mĩ đã gây ra cho dân
11
tộc ta. Đây là cuộc kháng chiến vi đại nhất, hiểm hách nhất trong lịch sử mấy
ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta.
Việt Nam chiến đấu và chiến thắng (1954 - 1975)

Với ánh sáng tập trung chiếu về một phía thể hiện một bầu không khí của
miền Nam khói lửa, một tiền tuyến lớn trực tiếp chiến đấu chống Mĩ. Với dàn
đèn trần dọi xuống tạo ra một không gian Èn hiện lúc xa lúc gần,
Một không gian tối trầm lắng, ánh sáng chạy dọc theo chiều sâu của không
gian, mảng tối và mảng sáng kết hợp một cách hài hoà, hợp lí. Hệ thống chiếu
sáng nhấn đã làm nổi bật hiện vật trưng bầy, thu hút cái nhìn của người xem và
làm tôn lên giá trị của hiện vật.Nó tạo ra anhs sáng tập trung hướng vào hiện vật,
đưa nội dung tới người xem. Hiện vật được sắp xếp với bố cục trặt trẽ và có sự
thay đổi về nhịp điệu tạo nên một không gian lôi quấn người xem.
Ngay từ khi mới bước vào khu chưng bầy chúng tôi đã bị thu hút bởi hệ
thống ánh sáng. Mọi sự vật, hình ảnh chở nên sống động trongn ánh sáng lung
linh huyền ảo, nhờ có ánh sáng mà mọi thứ được hiện lên trước mắt người xem
12
đầy đủ, giúp cho người xem hiểu va cảm nhận được một cuộc kháng chiến tàn
khốc.

Tóm lại : Sáu tổ hợp không gian trong bảo tàng Hồ Chí Minh là kết quả của
sự kế hợp hài hoà giữa không gian và ánh sáng, đó cũng là kết quả của việc vận
dung mĩ thuật một cách linh hoat vào đời sống con người. Không chỉ hiện vật
góp phần vào sự thành công của các gian trưng bầy mà ánh sáng và không gian
cũng đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của bảo tàng Hồ Chí Minh.
Sau khi chúng tôi thăm quan sáu tổ hợp không gian chính chúng tôi
chúng tôi đã bị lôi quấn ngay bởi gian trưng bầy đề mục mở rộng: phong trào
giả phóng dân tộc sau Chiến tranh thế giới thứ hai (1945- 1960 ) và một số
chuyên đề mở rộng.
- Tình hình thế giới Việt Nam từ giữa thế kỉ mười chín đầu thế kỉ hai mươi.
- ảnh hưởng của cuộc Cách mạng tháng mười Nga đối với cách mạng Việt
Nam.
- Hệ thống xã hội chủ nghĩa trên thế giới (1945 - 1960)
- Việt Nam trong cuộc đấu tranh vì hoà bình , độc lập, dân chủ và tiến bộ xã
hội.
- Chuyên đề Bác Hồ với thế hẹ trẻ.
13
Sau khi đa thăm quan một loạt các gian chuyuên đề mở rộng, bức ảnh trên là
một góc của gian trưng bầy mở rộng nó gây Ên tượng mạnh mẽ đối với chúng
tôi. Có lẽ chúng tôi chưa hiểu hết ý nghĩa sâu xa củ tác phẩm này, nhưng phai
chăng tác giả muốn nói lên nõi đau khổ của con người trong chiến tranh, và
những di chứng mà chiến tranh để lại.
Nếu hiểu theo ngiã đen thì tác phẩm như đã khắc hoạ chân dungcủa một nạn
nhân chất độc mầu da cam. Nhưng nếu nhin vào chiều sâu và tư tưởng của tác
phẩm thì cò lẽ nó là một lòi cầu cứ, một tiếng thet, một nỗi đau quằn quại củ
những người vô tội, những nạn nhân của chiến tranh.
Tác phẩm được đặt trong một không gian rộng lớn với ánh sáng dọi từ trên
xuống thể hiện sự cô độc, bất lực của con người trước hiện thực cuộc sống.
Ngoài những hiện vật được trưng bầy ở bảo tàng chúng ta còn thấy hệ thống
chiếu phim tư liệu lịch sử khắp các gian trưng bầy, đó là những thước phim vô

cùng quý giá lam cho người xem sống lại một thời kì lịch sử vô cùng đau
thương và hào hùng của dân tộc.
14
Hệ thống chiếu phim của bảo tàng
15
Cùng với đó là các gian ciếu phim tư liệu chuyên đề về Chủ tịch Hồ Chí
Minh , tội ác chiến tranh
Gian chiếu phim chuyên đề
Chúng tôi đến bảo tàng Hồ Chí
Minh vào một buổi sáng tháng sáu,
khi cả nước đang tưng bừng khí thế
hưởng ứng cuộc vận động “ học tập
và làm theotấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh”. Là môt trong những thế hệ trẻ của dân tộc Việt Nam, chúng tôi vô
cùng tự hào về đất nước Việt Nam đã sinh ra một vị lãnh tụ kính yêu, một người
anh hùng giải phóng dân tộc, một danh nhân văn hoá thế giới.
Bảo tàng Hồ Chí Minh là địa điểm mà bất cứ ai đặt chân đến Hà Nội đều
đến thăm.
Bảo tàng Hồ Chí Minh là nơi trưng bầy những hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp
cách mạng của chủ tịch Hồ Chí Minh.
Thông qua hệ thống không gian và ánh sáng bảo tàng Hồ Chí Minh đã làm
sống lai cuộc đời sự nghiệp cách mạng của Hồ Chí Minh. điều đó cho chóng ta
thấy tầm quan trọng của mĩ thuật nói chung và không gian ánh sáng nói riêng
đối với đời sống con người.
16
KHÔNG GIAN VÀ ÁNH SÁNG TRONG BẢO TÀNG
HỒ CHÍ MINH
17