sáng kiến kinh nghiệm Một số phương pháp giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách

Đề tài: Một số phơng pháp giúp trẻ hình thành và phát triển nhân
cách
Bố cục của đề tài:
Phần I: Đề cơng
I. Lý do chọn đề tài:
II. Đối tợng nghiên cứu:
IV. Kế hoạch và thời gian nghiên cứu:
Phần II: Nội dung chính
A. Đặt vấn đề
B. Giải quyết vấn đề
C. Kết quả - Bài học kinh nghiệm
Phần III: kết luận và ý kiến đề xuất
Phần IV: Tài liệu tham khảo
Phần I: Đề cơng
I. Lý do chọn đề tài:
Trong xã hội hiện đại ngày nay cùng với xu thế phát triển của toàn toàn
cầu phần lớn luôn lo nghĩ làm giàu và tính kế sinh nhai nên phần thời gian để lo
cho sự hình thành và phát triển của con nhỏ là rất ít.
Cùng với sự phát triển của nguồn thông tin đại chúng, luôn kích động đến
tâm hồn trong sáng của trẻ thơ song với lứa tuổi mầm non hầu hết các cháu cha
phân biệt Thiện - ác, tốt xấu mà chỉ bắt chớc theo cảm tính.
Cùng với yêu cầu của ngành giáo dục cũng nh yêu cầu của bộ chuẩn phát
triển trẻ em 5 tuổi theo những tiêu chí, chỉ số cụ thể chính vì vậy tôi lựa chọn đề
tài.
II. Đối tợng nghiên cứu: Trẻ mẫu giáo lớp 5 tuổi D năm học 2013 2014.
Số lợng 29 trẻ: 13 trẻ nữ, 16 trẻ nam
IV. Kế hoạch và thời gian nghiên cứu:
- Qua quan sát, trao đổi với phụ huynh để nắm bắt tình hình về đặc điểm,
thói quen của các cháu trong lớp.
- Phân loại trẻ theo nhóm đặc điểm đã thu thập đợc.
- Giáo dục, định hớng phát triển về nhân cách theo hớng tích cực qua các

hoạt động trong ngày của trẻ: Hoạt động học, hoạt động góc, hoạt động ngoài
trời, hoạt động lao động
- Thời gian nghiên cứu: Từ 19/08/2013 đến 20/05/2014.
2
Phần thứ II: Nội dung chính
A. Đặt vấn đề:
Nh các đồng chí đã biết giáo dục mầm non là một bậc học đầu tiên trong
hệ thống giáo dục quốc dân, theo quan điểm của giáo dục học: Ngời giáo viên
mầm non là ngời đặt những viên gạch đầu tiên làm nền móng để xây dựng nên
một tòa lâu đài nhân cách (Trích Tâm lý học đại cơng).
Theo quan điểm Hồ Chí Minh: Làm mẫu giáo tức là thay mẹ dạy trẻ
thấm nhuần lời căn dặn ấy của Bác mà bản thân tôi luôn canh cánh trong lòng là
làm thế nào để các con của mình có thể có nhân cách tốt.
Trên tình hình thực tế hiện nay nhân cách của con ngời nói chung của trẻ
em nói riêng đang trên đà phát triển theo một chiều hớng xấu, chiều hớng của
nền kinh tế thị trờng, chiều hớng của sự âu hóa, đặc biệt hơn là hiện nay trên
thông tin đại chúng hàng ngày trẻ đã đợc hấp thụ những thói h tật xấu của xã hội
nh một nguồn dinh dỡng nuôi sống trẻ em lớn lên hàng ngày.
Khi tiếp xúc với trẻ đặc biệt hơn tôi làm nghề nuôi dạy trẻ, hàng ngày đợc
ở bên trẻ, nuôi trẻ, nhìn trẻ lớn lên hàng ngày phần nào cũng hiểu trẻ: Cái tốt
thì nhận thức chậm, cái xấu thì nhận thức nhanh thậm chí chúng chuyền tin cho
nhau lại càng nhanh hơn nữa.
Với tình hình đất nớc hiện nay cũng nh trên toàn thế giới đang có sự biến
động lớn tác động đến sự sống còn của đất nớc, sự sống còn đến những chủ nhân
tơng lai của đất nớc. Vậy làm thế nào để những chủ nhân tơng lai của chúng ta
giữ vững đợc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ có một cuộc sống ấm no hạnh phúc
nh Bác Hồ đã cả một đời xây dựng.
Chính vì những lý do đó mà bản thân tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài Một
số phơng pháp giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách
3

B. Giải quyết vấn đề:
I. Cơ sở lý luận thực tiễn:
Hoà cùng với không khí phát triển của đất nớc nói chung, sự phát triển
của ngành giáo dục mầm non nói riêng mà bản thân tôi luôn trăn trở là mình
phải làm nh thế nào để nâng cao chất lợng giảng dạy trẻ đặc biệt là làm thế nào
để giúp cho trẻ tự tin, mạnh dạn, sáng tạo, nhận biết phân biệt cái tốt cái xấu,
cái gì cần phải học - phải lu giữ, cái gì là cái mà không thể chấp nhận đợc cái
gì cần phải tránh xa Nói chung là làm thế nào để giáo dục đợc đạo đức, lẽ
sống cho trẻ: Biết yêu đồng bào, biết kính trên nhờng dới, yêu quý kính trọng
ngời thân, biết bảo vệ các truyền thống bất khuất của dân tộc ta, những sản vật
quý của ông cha ta đã để lại
Cùng với Nghị quyết trung ơng Đảng lần thứ XI và chuyên đề giáo dục
hiện nay đó là Học tập và làm theo tấm gơng đạo đức hồ Chí Minh
Cùng với sự tin tởng của các phụ huynh học sinh: Đa con em mình đến
các cơ sở giáo dục với mong muốn là con mình đợc học tập tốt, có đạo đức tốt,
nói chung là mong muốn là con mình đợc tốt toàn diện.
Cũng nh lời dạy của bác phạm Văn Đồng con ngời cần phải có 2 thứ đó là
kiến thức và đạo đức thông qua câu nói:
Có Tài mà không có Đức là ng ời vô dụng,
Có Đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó .
Hay bất cứ ai bớc chân đến các cổng trờng cũng đều nhìn thấy biểu ngữ:
Tiên học lễ, hậu học văn tức là vào học ở trờng trớc hết phải học đạo đức, lễ
nghĩa, đạo làm ngời sau đó mới là học kiến thức, học cái sinh tồn của con ng-
ời.
Điều đó chứng tỏ rằng cái Đạo đức , hay Nhân cách con ngời lúc nào
cũng thực sự quan trọng trong sự nghiệp trồng ngời
II. Thực trạng của vấn đề:
4
Trong xã hội phát triển hiện nay mỗi gia đình chỉ có một đến hai con, ai
cũng mong muốn là làm thế nào để con của mình đợc hởng Vinh hoa phú quý

hay đợc Sung sớng vì bố mẹ của chúng cũng đã rất vất vả rồi, chính vì thế mà
đã vô tình nới lỏng cho sự đức độ của con mình. Hay chiều theo ý thích của trẻ
đã vô tình tạo cho trẻ tính ích kỷ chỉ biết đến bản thân mà không hay biết sự vất
vả của bố mẹ và những ngời xung quanh.
Từ tình yêu thơng con vô bờ bến, cùng với sự chạy theo đồng tiền để làm
giàu, cùng với sự phát triển của thông tin đại chúng quảng bá những hình ảnh vô
thức đã vô tình thâm nhập vào trẻ lúc nào mà không hay.
Nh ta đã biết lứa tuổi mầm non thì đây lại là lứa tuổi kỳ hiếu: Thích khám
phá tìm tòi, thích đợc làm ngời lớn, thích đợc trải nghiệm, mà lứa tuổi này ít có
khả năng phân biệt đúng sai hoặc biết nhng vẫn thích thực hiện cho thỏa chí tò
mò, hiếu kỳ
III. Các biện pháp tiến hành giải quyết.
Qua việc tìm hiểu tâm sinh lý trẻ, trao đổi với phụ huynh và qua nghiên
cứu tài liệu bản thân tôi đã lựa chọn 5 phơng pháp, nguyên tắc giáo dục trẻ em
của Hồ Chí Minh vào sáng kiến kinh nghiệm của mình:
1. Lòng thơng yêu là cơ sở của công tác giáo dục.
2. Phải tôn trọng và tin ở trẻ.
3. Động viên, khuyến khích, nêu gơng, khen thởng kịp thời.
4. Giáo dục phải phù hợp với tâm lý lứa tuổi, không làm mất đi tính
hồn nhiên của trẻ.
5. Kết hợp đồng bộ giữa gia đình, nhà trờng và xã hội giáo dục trẻ em.
sau khi đã lựa chọn đợc các phơng pháp tôi tiến hành thực hiện các phơng
pháp vào thực tế nh sau:
Với phơng pháp: Lòng thơng yêu là cơ sở của công tác giáo dục .
Nh các đồng chí đã biết trong một gia đình đâu có phải cứ cùng một mẹ
sinh ra là tất cả các con đều có Đức dục Trí dục Mĩ dục giống nhau,
huống chi là một lớp học tập hợp của các gia đình có hoàn cảnh, gia cảnh, cách
nhìn, cách dạy con khác nhau. Cho nên đến lớp ngời giáo viên cần phải sáng tạo
5
trong cách dạy trẻ nh lớp tôi phụ trách có những cháu thì tố chất thông minh, thể

lực phát triển tốt, nhng lại rất hiếu động hay quậy phá - nghịch ngợm, có những
cháu thì tố chất tốt nhng lại rụt dè nhút nhát, có những cháu thì phát triển
chậm, thể lực yếu, nhút nhát rụt dè. Với tôi tôi sử dụng phơng pháp này qua
sự gần gũi, động viên, khích lệ trẻ, yêu thơng trẻ coi trẻ nh con của mình. Chẳng
hạn ở lớp tôi cháu Thành, cháu Tuấn b, cháu Tuấn Huy nhận thức rất nhanh, thể
lực tốt nhng lại hay nghịch ngợm thì mỗi lần trẻ mắc lỗi tôi thờng gọi trẻ lại gần
hỏi han lý do đánh bạn, hay trèo cây, ngứt lá, vứt rác không đúng nơi quy định
Trớc hết để trẻ trình bày, tự nhận ra lỗi của mình, tự nhận hình phạt, rồi tôi mới
ân cần nói những điều con vừa nêu cô thấy cũng có lý do song việc con đánh
bạn là cha ngoan, lần sau nếu bạn có lỗi gì với con thì trớc hết con phải tha với
cô để cô phân tích bảo bạn chứ không đợc đánh bạn, đồng thời cũng gọi cháu bị
bạn đánh tôi cũng hỏi lại, cho trẻ nêu đợc lý do vì sao mà bạn đánh con, rồi phân
tích cho trẻ, cuối cùng là động viên cả hai trẻ, lúc nào cũng phải coi trẻ nh con
mình để c xử, từ đó mới có hiệu quả. Đối với hoạt động học thì tôi thờng giảng
nội dung nh trong bài hát, câu chuyện kể, bài thơ có những nhân vật có tính
cách giống trẻ tôi thờng hỏi trong chuyện này nhân vật này giống với bạn nào
trong lớp, con có thích nhân vật này không (Với những nhân vật phản biện thì
cho trẻ đa ra lời khuyên với nhân vật để tất cả mọi ngời đều yêu quý, hoặc
những nhân vật yếu đuối không vợt qua đợc những thử thách tôi cũng hỏi trẻ để
vợt qua đợc những thử thách này thì các con có ý kiến gì?) vậy với bạn A trong
lớp con rất giống nhân vật trong chuyện nhút nhát nh chú Dê trắng thì rất hay bị
bắt nạt vậy con có sợ bị bắt nạt không? Vậy con có mạnh mẽ nh Dê Đen không
con hãy cố gắng lên cô tin con sẽ làm đợc, theo con con có thể làm đợc không
nếu cứ nhút nhát nh vậy thì đôi lúc rất nguy hiểm đến tính mạng của mình. Hay
trong giờ hoạt động góc trớc khi vào hoạt động tôi thờng hỏi con sẽ chơi ở góc
nào, chơi gì trong góc đó, khi chơi phải chơi nh thế nào rồi cho trẻ về các góc để
tham gia hoạt động, trong khi trẻ đã ổn định ở các góc tôi đến từng góc chơi để
quan sát xem trẻ sẽ hoạt động nh thế nào, có tuân thủ theo các quy định của
nhóm chơi không, có biết bảo quản đồ dùng đồ chơi không, khi đó tôi thờng tạo
6

cho trẻ những tình huống (Có tình huống mang tính tích cực có tình huống
mang tính tiêu cực) để xem trẻ xử lý thế nào nếu trẻ xử lý tốt tôi khen và cho trẻ
cùng nhóm chơi khen cổ vũ bạn đồng thời cho cả nhóm chơi biết đó là điều tốt,
điều cô mong muốn cô cũng muốn tất cả các con cũng xử lý tình huống tốt nh
bạn. Nếu trờng hợp trẻ xử lý tình huống không đúng với những điều giáo dục
mong đợi thì hỏi những bạn cùng chơi là con con sẽ làm nh thế nào, một vài ý
kiến mà vẫn không toát lên đợc nội dung giáo dục trẻ tôi sẽ nêu lên kết quả của
vấn đề đó và cũng nhấn mạnh cho trẻ hiểu các cháu còn nhỏ việc nào cha hiểu
cần phải hỏi cô hoặc bố mẹ mình chứ không đợc tự ý quyết định từ đó để rèn
cho trẻ khả năng biết đợc sự cần thiết khi cần giúp đỡ và chọn đợc ngời có thể
giúp đợc trẻ. Từ những tình thơng yêu trẻ nh thế đầu năm học lớp tôi có thể tính
đến 60% trẻ nhút nhát không thể hiện đợc bản ngã của mình đến giờ thì đã có
100% trẻ sống hòa đồng, tự tin và mạnh dạn đề xuất những gì trẻ mong muốn.
Với phơng pháp Phải tôn trọng và tin ở trẻ
Chắc hẳn không ai quên câu thơ của chủ tịch Hồ Chí Minh nói về trẻ:
Trẻ em nh búp trên cành
Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngoan
Với câu thơ đầu Bác ví Trẻ em nh búp trên cành ta liên tởng đến câu
nói Trẻ em nh một tờ giấy trắng đây là những thứ tinh khôi, là cái nôi để bắt
đầu sinh sôi ra sự sống. Vậy để cho cái búp non ấy nó có sinh sôi nảy nở thành
một cái cành to chắc khỏe trên cây cổ thụ hay không thì lại phải nhờ vào bàn
tay chăm sóc đêm ngày của ngời chủ của nó. Trẻ em cũng vậy trẻ có ngoan hay
không cũng phải nhờ vào sự chăm sóc, nuôi dỡng của cô giáo ngời thay mẹ
dạy trẻ đặc biệt hơn chúng ta phải luôn đặt niền tin vào trẻ ta không nên tỏ thái
độ với trẻ mà lúc nào cũng phải ân cần, gần gũi. ở lớp tôi cũng có những trẻ
trong khoảng 2 tháng đầu của năm học nh cháu Thắng, cháu Thảo đến lớp có thể
nói cháu chỉ ngồi yên một chỗ, không nói chuyện không giao tiếp với bất cứ
ai trong lớp, bố cháu Thảo đến gặp gỡ và trao đổi nếu cô đào tạo đợc cháu mạnh
dạn, tự tin và giao tiếp với mọi ngời thì em thật sự cảm ơn cô. Trong 2 tháng đầu
của năm học khi bớc vào tổ chức bất cứ hoạt động nào trong ngày cháu cũng

7
không tham gia chỉ ngồi yên vô hồn thậm chí đến nhu cầu cá nhân mà cháu
cũng không thực hiện để đến lúc cô phát hiện rồi bế ra nhà vệ sinh để giải quyết
Hậu quả. Từ những biểu hiện trên tôi bắt đầu chú ý đầu tiên tôi mời cháu tham
gia chơi cùng các bạn cháu chỉ nhìn mà không đáp lời cô, các cháu trong lớp thì
nói ở nhà bố mẹ bạn ấy gọi bạn ấy là Con súng đấy cô ạ, các đồng chí có biết
Con súng là gì không? nó có nghĩa là súng bắn cũng không lay chuyển. Tôi
tiếp tục dùng lời khích lệ và mời cháu tham gia trong một vài cuộc chơi, trò chơi
với sự động viên dần dà cháu đã nhập hội. Trong hoạt động học tôi cha khẳng
định là cháu nhận thức chậm nhng ở đầu năm học khi giao nhiệm vụ nào, bài tập
nào thực hiện cháu cứ ngồi yên nh phỗng không thực hiện, có cháu nói bạn ấy
Ngu lắm cô giáo ạ, bạn trả làm đợc gì đâu? Tôi đến bên cháu tôi hỏi: Con có
biết đây là chữ gì không, số gì không, khi vẽ tranh này thì bắt đầu từ đâu nào
con cha biết con nhìn kỹ lần nữa cô sẽ giúp con, rồi tôi cầm tay cháu con làm
nh thế này này, con làm đợc chứ, rồi đi quanh lớp bao quát quá trình hoạt động
của lớp - đó chỉ là giả vờ để xem cháu sẽ làm thế nào, lúc sau tôi quay lại thấy
cháu bắt đầu thực hiện, tôi bắt đầu động viên: Con giỏi lắm đấy cô thấy đẹp hơn
cả bạn Hùng ngồi cạnh con rồi, cuối buổi nêu gơng những bạn có sản phẩm đẹp,
tốt trong lớp tôi không quên nêu gơng cháu: Cả lớp cùng nhìn xem đây là bài
của ai các con có đoán đợc không? bài của bạn Thảo đấy, giờ trớc bạn còn làm
bài cha đợc tốt nhng hôm nay bạn đã thật tiến bộ bạn đã hoàn thành bài của
mình rồi, cả lớp hãy khen bạn nào! đồng thời tôi dùng lời nói để khuyến khích
và hỏi cháu: Giờ sau con có cố gắng để có sản phẩm đẹp hơn hôm nay không?
Con nói to cho cả lớp cùng nghe nào! Cứ nh thế đến những tháng đầu của học
của kỳ 2 cháu đã dần mạnh dạn tự tin, bắt đầu có nhóm bạn chơi, mạnh dạn
giao tiếp . Khi tôi tổ chức hoạt động học và hoạt động góc trong kỳ thi giáo viên
dạy giỏi cấp huyện, lúc đầu tôi cũng lo cháu sẽ không dám hoạt động khi có ng-
ời lạ đến dự lớp, nhng thật kỳ diệu chỉ những lời động viên kịp thời, chỉ những
niềm tin tôi đặt vào cháu, bằng tình thơng yêu vô bờ bến ấy mà cháu thực hiện
hoạt động một cách không chút do dự. Tôi tự nghĩ thế là bớc đầu tôi đã thành

công, cái búp non của tôi giờ đã bắt đầu chuyển màu xanh.
8
Với vế sau của câu thơ: Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngoan, ý
nghĩa của vế này là gì? Ăn thế nào cho đúng, cho đẹp, ngủ thế nào cho cho khỏe
cho hay, học hành thế nào là ngoan, là đúng mục tiêu của giáo dục câu thơ
này tôi thấy nó cũng giống nh lời nói Trẻ em nh một tờ giấy trắng, xấu hay đẹp
là do cô giáo vẽ. Để làm đợc việc này tôi nghĩ rằng trớc mặt trẻ, ngời giáo viên
luôn phải làm cho trẻ tin, phải là cái gơng phản chiếu cho trẻ soi và bắt chớc. Tr-
ớc hết ngời lớn phải biết tôn trọng lẫn nhau, tôn trọng trẻ, thể hiện những cái
hay cái đẹp qua cách c sử và qua các hoạt động giáo dục hàng ngày đặc biệt hơn
chúng ta không đợc nói dối trẻ đã nói là phải đúng, chúng ta phải hòa mình đặt
cơng vị mình vào cơng vị của trẻ để thể hiện. Chắc chắn ai cũng nhớ đoạn
chuyện một câu chuyện rất cảm động về sự tôn trọng các cháu của Bác Hồ trong
câu chuyện Niềm vui bất ngờ (Tuyển tập thơ ca chuyện kể lớp mẫu giáo 5 6
tuổi NXB Giáo dục).
Có một lớp mẫu giáo đợc vào thăm phủ Chủ Tịch. Trong lúc vào cửa, có
một cháu gái vấp ngã òa khóc. Cô giáo vội bế cháu lên và dỗ dành:
- Cháu nín đi! Nín đi rồi cô cho cháu xem con thỏ của Bác Hồ nuôi. Nghe
đợc câu đó, Bác ra vờn hái một bông hoa hồng đa cho cháu bé, Bác nói:
- Bác không có thỏ đâu, nhng Bác có hoa này, Bác tặng cháu nhé!
Nghe giọng nói ân cần, nhận bông hoa của Bác, cháu bé nín. Bác mới nói
nhỏ với cô giáo:
- Đối với các cháu dù là rất nhỏ, ta phải nói đúng sự thật. Cháu không biết
Bác có nuôi thỏ hay không mà sao lại nói với cháu bé nh vậy?.
Qua đoạn chuyện đó nh đã dạy chúng ta rằng làm việc gì, nói câu gì với
trẻ trớc hết ta cũng phải suy nghĩ mình nói ra điều đấy liệu có đúng không, liệu
rằng ta có thực hiện đợc không? Nếu ta chỉ nói cho vui, khôi hài, rồi xua tay thì
chắc chắn rằng ta cũng sẽ đào tạo đợc một thế hệ trẻ thơ cũng chỉ nói bâng quơ.
Mà hãy đặt mình vào cơng vị trẻ nếu cha mẹ ta, thầy cô, đồng nghiệp của ta
cũng là ngời chỉ nói nhng không thực hiện thì ta sẽ có phản ứng thế nào. Chính

vì vậy mà Tin tởng và tôn trọng trẻ em là một nguyên tắc quan trọng, chi phối
toàn bộ phơng pháp, hình thức giáo dục trẻ em. Đó cũng là t tởng của khoa học
9
giáo dục tiến bộ là coi trẻ em, đối tợng đợc giáo dục là chủ thể của quá trình
giáo dục và đào tạo nhân cách của con ngời trong suốt quá trình sống và làm
việc.
Với phơng pháp Động viên, khuyến khích, nêu gơng, khen thởng kịp
thời.
Trong một ngày hoạt động ở trờng của bé, ta không quên trong ngày ta có
hoạt động Nêu gơng Cắm cờ , trong một tuần thì có buổi thứ sáu các cháu
đợc nhận bé ngoan. Hoạt động này đợc lặp đi lặp lại từ đầu năm học đến cuối
năm học nhng các cháu lúc nào cũng hào hứng và mong muốn đợc cắm cờ, đến
buổi thứ 6 cho cả lớp cùng kiểm tra xem ai đợc nhiều cờ, ai đợc ít cờ? nêu lý do
bạn A có nhiều cờ trong ống, bạn B có ít cờ trong ống, trong lớp thì những bạn
nào đợc nhận bé ngoan dán vào sổ bé ngoan bạn nào không đợc dán bé ngoan
vào sổ. Từ những lời nhận xét của các bạn trong lớp, bao giờ cũng có phần để
cháu mắc lỗi trong tuần tự nhận ra việc làm của cháu có ảnh hởng gì đến cháu,
ảnh hởng gì đến các bạn xung quanh, rồi cháu h thì bố mẹ cháu ở nhà có vui
không? Cháu có muốn tuần sau cũng đợc bé ngoan nh các bạn không? Vậy cháu
phải làm gì? Với những trờng hợp đặc biệt dù cháu trong tuần có mắc nhiều
lỗi cũng có thể đợc bé ngoan với lý do cháu đã có sự tiến bộ, thẳng thắn nhận
lỗi, cô thởng bé ngoan cho cháu là để động viên, nhng khi thởng ta cũng phải
nói lên đợc lý do cô vẫn thởng cho bạn.
Nh trong câu chuyện Ai ngoan đợc ăn kẹo đến cháu tên Tộ không giám
nhận kẹo của Bác và khẽ tha Tha Bác hôm nay cháu không vâng lời cô giáo,
cháu cha ngoan ạ giọng Tộ nghẹn ngào, hối hận. Bác hiền từ xoa đầu đứa cháu
bé bỏng nhng đã dũng cảm nhận khuyết điểm. Bác khen: - Cháu biết nhận lỗi
nh thế là ngoan lắm đấy! Cháu vẫn đợc nhận phần kẹo nh các bạn khác. Tộ sung
sớng quá, ngẩng lên nhìn Bác đặt phần kẹo vào tay em .
Qua việc thực hiện hoạt động một ngày của trẻ ở trờng, cũng nh qua mẩu

chuyện Ai ngoan đợc ăn kẹo ta thấy rằng việc nêu gơng là sự động viên
khuyến khích một cách kịp thời và là biện pháp thúc đẩy phong trào thi đua hiệu
quả nhất.
10
Việc nêu gơng quả là liều thuốc bổ ích nhng nêu gơng không đúng đối t-
ợng thì chắc chắn hiệu quả cũng sẽ không cao. Khi nêu gơng, thởng bé ngoan
cho trẻ ta cũng đặt mình vào cơng vị trẻ nếu một đồng nghiệp dù làm rất nhiều
công việc và đều đạt đợc kết quả nhng lại không đợc thừa nhận, ngợc lại cũng là
một đồng chí làm việc hiệu quả kém hơn và đôi khi lại ỷ nại vào ngời khác mà
lại đợc khen thì ta cũng sẽ nghĩ gì? ta sẽ có phản ứng gì? tôi cứ làm nh vậy nên
việc nêu gơng - khen thởng trẻ đạt hiệu quả
rất cao trong năm học.
Với phơng pháp: Giáo dục phải phù hợp với tâm lý lứa tuổi, không làm
mất đi tính hồn nhiên của trẻ.
Nh các đồng chí đã biết với trẻ mầm non thì chúng còn nhận thức nặng
về cảm tính, trực quan, là tuổi thích hoạt động, vui chơi, ca hát, thích có bạn,
thích đợc khen Chúng ta những ngời giáo viên mầm non ai cũng đợc học, đợc
tập huấn hay đọc tài liệu về GDMN lúc nào cũng có nội dung chốt: Giáo dục
trẻ phải phù hợp với lứa tuổi. Trong các nguyên tắc hay các phơng pháp tôi đã
phân tích ở trên nh yêu thơng trẻ, tôn trọng trẻ, trú trọng động viên khuyến
khích, nêu gơng khen thởng chính là những phơng pháp phù hợp với tâm sinh lý
của trẻ. Trong đó phơng pháp giáo dục phải phù hợp với lứa tuổi là một phơng
pháp tiên quyết, quyết định đến việc dạy và học. Chẳng hạn với trẻ ở đối tợng
nhóm trẻ là gì? Hoạt động với đồ vật là chủ đạo, đến 3 tuổi trẻ lại có mốc lớn
đó là Khủng hoảng tuổi lên ba trẻ 4, 5 tuổi chúng bắt đầu có ý thức và học
một số hành vi của ngời lớn và đặc biệt ở năm học này năm học 2013 2014
phòng giáo dục đã đaa việc thực hiện đánh giá trẻ theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5
tuổi, việc thực hiện bộ chuẩn giúp cho các nhà giáo, phụ huynh nắm bắt đợc để
giúp cho trẻ phát triển và hình thành những hiểu biết sơ dẳng và không bắt trẻ
làm những công việc mà trẻ cha có thể làm đợc hay chính là không đợc bắt trẻ

làm quá sức của mình với độ tuổi cha thể làm đợc.
Trong phơng pháp này tôi minh chứng một việc làm có thể nói là bớc đầu
hình thành nhân cách cho trẻ đó là việc: Vệ sinh môi trờng, ý thức vệ sinh cá
nhân và một số nền nếp thói quen hàng ngày:
11
+ Với trẻ ở nhóm trẻ 24 36 tháng nh ở trờng ta thì đòi hỏi ở trẻ cuối độ
tuổi là gì? Chắc chắn là đòi hỏi trẻ biết nhờ ngời lớn rửa tay, chải đầu hay có
biểu hiện khi có nhu cầu cá nhân, hay biết cũng cô giáo nhặt lá rụng trên sân tr-
ờng, có những biểu hiện chào hỏi
+ Với trẻ 3 4 tuổi ngoài những yêu cầu nh trẻ ở nhóm trẻ thì biết rửa tay
trớc khi ăn, sau khi đi vệ sinh, biết để rác đúng nơi quy định, biết chào cô, biết
chơi đoàn kết, biết xếp dọn đồ dùng, đồ chơi cùng cô.
+ Với trẻ 5 6 tuổi ngoài những yêu cầu của 3 độ tuổi trên thì đã có
những chỉ số đòi hỏi rõ ràng: Đầu năm biết rửa tay trớc khi ăn, sau khi đi vệ
sinh, biết không đợc ăn những loại thức ăn ôi thiu, biết không đi theo ngời lạ,
biết xếp dọn đồ dùng đồ chơi, biết tham gia lao động tự phụ vụ
Từ những minh chứng trên đòi hỏi ngời dạy phải biết lựa chọn nội dung,
giáo dục sau cho phù hợp với đúng độ tuổi của trẻ và cũng không đợc làm mất
đi tính hồn nhiên của trẻ
Với phơng pháp: Kết hợp đồng bộ giữa gia đình, nhà trờng và xã hội
trong giáo dục trẻ em.
Để dạy trẻ đợc tốt, đặc biệt là việc giáo dục nhân cách trẻ, việc đào tạo cốt
cách của một con ngời. Để làm tốt đợc việc này trớc hết ngời thầy luôn phải là
một tấm gơng sáng để trẻ học tập và noi theo, song bên cạnh việc cô giáo dạy
trẻ, giáo dục trẻ cần sự phối kết hợp của gia đình trẻ, cùng trao đỏi với gia đình
trẻ để có những biện pháp hữu hiệu để giáo dục trẻ. Tục ngữ có câu:
Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao
Từ câu tục ngữ đấy, cùng với hớng dẫn trong việc nuôi dỡng giáo dục trẻ
tôi thấy việc kết hợp với gia đình , với các lực lợng xã hội là hoàn toàn hữu hiệu

trong công tác giáo dục trẻ. Chẳng hạn trong việc thực tế xảy ra ở lớp tôi trong
năm học có một số cháu luôn làm nũng bố mẹ, hôm nào đến lớp cũng phải mặc
cả bố mẹ mua cho bất cứ thứ gì mình muốn nếu không đáp ứng đợc có thể kêu la
hoặc không vào lớp học: Bớc đầu tôi đã giỗ giành, sau đó hỏi lý do cháu khóc,
khi đã biết đợc lý do tôi đã hỏi trẻ trong lớp bạn nh vậy có ngoan không, có thực
12
hiện những gì cô đã dạy ở lớp cha Sau việc làm sáng tỏ việc cháu làm nũng bố
mẹ, tôi trao đổi với phụ huynh về một số phơng pháp giáo dục trẻ là phải biết
yêu thơng, chia sẻ cùng mọi ngời trong gia đình không nên quá chiều cháu mà
tạo cho cháu tính ích kỷ, cho mình là nhất trong nhà. Ngoài việc trao đổi với phụ
huynh trong những giờ hoạt động tại trờng lớp tôi luôn gắn liền việc giáo dục
những thói quen, nền nếp, giáo dục lễ giáo, tính tôn trọng và vâng lời ngời trên
đặc biệt là biết chia sẻ cùng với bạn bè, nời thân trong bất cứ điều kiện nào.
Hoặc trong việc tạo nền nếp, thói quen và đặc biệt là thích đi học cho trẻ, nh ở
lớp tôi phụ trách 100% các cháu theo đạo Thiên Chúa nh những năm học trớc
thờng những ngày lễ nghỉ các cháu thờng nghỉ vô tổ chức, song qua những buổi
hội họp: Họp phụ huynh, tổ chức các buổi tuyên truyền về việc chăm sóc giáo
dục trẻ tôi cũng đề cập đến việc giúp đỡ của các bậc phụ huynh và các ban
ngành đoàn thể về việc tạo thói quen đến trờng lớp cho trẻ nh những ngày lễ thì
các bậc phụ huynh sau buổi lễ phải cho các cháu đến trờng học bình thờng, hay
việc yêu cầu của phổ cập trẻ 5 tuổi 100% học sinh 5 tuổi ở bán trú và học 2 buổi
trên ngày ở đầu năm học số lợng tham gia ở bán trú tại lớp còn thấp cha đạt đợc
yêu cầu. Qua buổi họp đầu năm bản thân tôi đã tuyên truyền, vận động phụ
huynh khắc phục mọi khó khăn để cho con ở tại trờng để đảm bảo nền nếp. Lúc
đầu chúng tôi cũng còn gặp nhiều khó khăn trong việc đa các cháu vào nền nếp
và tạo cho các cháu một nếp sống tập thể, biết chia sẻ cùng bạn bè và cô giáo:
Ăn cơm phải ăn hết xuất, không đợc nói chuyện khi ăn và không làm rơi cơm
Từ những điều tởng chừng nhỏ nhặt nhng lại đang giúp trẻ hình thành đợc đức
tính: Tôn trọng sản phẩm của ngời lao động, tiết kiệm chống lãng phí, cẩn
thận nếu hình thành đợc ngay từ bây giờ thì nó sẽ giúp cho cả quá trình rèn

luyện sau này của trẻ.
* Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
+ Đối tợng: Trẻ lớp mẫu giáo 5 6 tuổi D.
+ Sau một năm thực hiện, áp dụng các phơng pháp và trải nghiệm các ph-
ơng pháp đề tài: Một số phơng pháp giúp trẻ hình thành và phát
13
triển nhân cách vào trẻ tôi đã thấy kết quả đợc nâng lên rõ dệt và đợc so
sánh với năm học trớc, năm học 2012 2013 khi cha áp dụng các phơng pháp
trên cụ thể nh sau:

Nội dung
Đầu năm học Giữa năm học Cuối năm học
2012 -
2013
2013 -2014 2012-2013
2013
-2014
2012 -2013 2013 - 2014
- Biết để rác đúng nới
quy định, ăn cơm biết ăn
hết xuất không nói
chuyện khi ăn, bảo vệ
đồ dùng - đồ chơi
21/33
= 64%
18/29
= 62%
25/33
= 76%
25/29

= 86%
30/33
= 91%
29/29
= 100%
- Chơi đoàn kết, biết nh-
ờng nhịn chia sẻ cùng
bạn bè và giúp đỡ ngời
khác.
24/33
= 73%
21/29
= 72%
28/33
= 85%
26/29
= 90%
31/33
= 94%
29/29
= 100%
- Có ý thức lao động tự
phục vụ, vệ sinh cá
nhân, vệ sinh môi trờng
20/33
= 61%
18/29
= 62%
24/33
= 73%

22/29
= 76%
30/33
= 91%
27/29
= 93%
- Trẻ mạnh dạn trong
giao tiếp, hòa đồng với
bạn bè, biết bày tỏ
những tâm t, nguyện
vọng
20/33
= 61%
15/29
= 52%
25/33
= 76%
23/29
=79%
30/33
= 91%
29/29
= 100%
- Sẵn sàng nhận nhiệm
vụ và hoàn thành tốt
nhiệm vụ đợc giao
22/33
= 67%
19/29
= 66%

27/33
= 82%
24/29
= 83%
31/33
= 94%
29/29 =
100%

Phần III: Kết luận và kiến nghị
1. Kết luận:
14
Từ bảng so sánh kết quả đạt đợc qua các giai đoạn đánh giá trẻ qua 2 năm
học liên tiếp nhau ta cũng thấy đợc ý nghĩa của việc áp dụng 5 phơng pháp : Từ
kết quả đó theo tôi để đạt đợc kết quả cao trong việc hình thành và phát triển
nhân cách trẻ thơ việc đầu tiên theo tôi chúng ta cần phối hợp một cách hài hòa,
linh động trong mọi tình huống, mọi lúc, mọi nơi. Ta không nên cứng nhắc mà
luôn tạo cho trẻ đợc cảm giác an toàn nh ở ngay cạnh mẹ của trẻ. Đồng thời ta
cần phải đối xử công bằng với tất cả các trẻ không đợc phân biệt đối xử. Với
những trờng hợp cá biệt thì cần phải gần gũi trẻ hơn, động viên trẻ nhiều hơn và
phối kết hợp cùng với cha mẹ trẻ, với các cộng đồng xã hội để làm tốt sự nghiệp
trồng ngời.
Để đạt đợc những kết quả cao, hình thành cho trẻ những phẩm chất tốt
đẹp, những nghĩa cử cao cả thì ngời giáo viên đừng bao giờ quên chính chúng ta
đang là tấm gơng lớn cho trẻ soi và học tập, vậy trớc mặt trẻ cũng nh khi giáo
dục trẻ trong bất cứ hoạt động nào trong ngày thì ta cũng phải luôn xác định ta
đang làm nhiệm vụ giáo dục trẻ.
Ngời giáo viên cần phải trau rồi đạo đức đặc biệt hơn là luôn phải học tập
và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh tấm gơng mà cả nhân loại tôn sùng.
2. Kiến nghị.

Sau khi tiến hành áp dụng và trải nghiệm những phơng pháp theo quan
điểm của Hồ Chí Minh vào công tác giáo dục trẻ tôi xin có một số đề xuất sau:
+ ý kiến đề xuất với Ban giám hiệu nhà trờng: Luôn đẩy mạnh công tác
Học tập và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí minh vào các hoạt động của
nhà trơng, thực hiện các phong trào thi đua trong nhà trờng luôn đợc công bằng
dân chủ để mọi giáo viên trong trờng phát huy hết khả năng của mình, đặc biệt
là giám nói những tâm t nguyện vọng của mình để chị em cùng nhau chia sẻ.
+ Với tổ chuyên môn: Xây dựng một số hoạt động ngoại khóa cho trẻ,
động viên khuyến khích chị em kịp thời, đóng góp ý kiến kịp thời cho chị em
không chỉ trong chuyên môn mà ngay cả những quan điểm, những lối sống cha
đẹp.
15
+ Với các đồng nghiệp: Tôi mong muốn 100% chị em áp dụng các phơng
pháp mà tôi đã lựa chọn theo quan điểm của chủ tịch Hồ Chí Minh vào việc
chăm sóc giáo dục trẻ và hình thành nhân cách tốt cho trẻ vào các hoạt động
trong ngày của bé đặc biệt là có những nghĩa cử cao đẹp trong quan hệ đồng
nghiệp và quan hệ với trẻ trong môi trờng s phạm.


Phần IV: Tài liệu tham khảo
16
1. Sách bồi dỡng nghiệp vụ hè năm 2011 2012.
2. Một số quan điểm trong giáo dục của chủ tịch Hồ Chí Minh.
3. Tuyển tập thơ ca chuyện kể cho trẻ mẫu giáo lớn.
4. Sách Tâm lý học đại cơng
5. Chơng trình giáo dục mầm non nhà xuất bản giáo dục Việt nam
17