SKKN Xây dựng nề nếp lớp học

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
" XÂY DỰNG NỀ NẾP LỚP HỌC "
ĐẶT VẤN ĐỀ
Theo quan điểm trong trường Tiểu học, muốn giáo dục học sinh toàn diện về mọi
mặt đạt kết quả cao, học sinh học tốt, giáo viên có hứng thú dạy và có sự hoạt động đồng
bộ của thầy và trò, để cho lớp học sinh động trước hết phải có nề nếp lớp học tốt, học
sinh có ý thức tự giác và tự quản tốt. Trong “Từ điển tâm lý học” đã khái niệm về nề nếp
lớp học: “Lớp học là những chuẩn mực của giáo viên yêu cầu học sinh thực hiện”. Như
vậy, nề nếp là những chuẩn mực, hay nói cách khác là những quy định của giáo viên có
tính chuẩn mực đề ra bắt buộc mọi học sinh phải thực hiện tốt, không thể làm trái hoặc
làm ngoài những quy định trên. Cho nên trong thực tiễn giảng dạy cho thấy vai trò của nề
nếp ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng giảng dạy và giáo dục học sinh. Trong thực tế, nếu
như một tiết học cho dù giáo viên có nắm vững kiến thức, phương pháp truyền thụ tin
giản khoa học, hấp dẫn đến chừng nào mà lớp học không có nề nếp thì tất yếu sự lĩnh hội
kiến thức sẽ thấp và chắc chắn là không bao giờ có chất lượng cao. Đối với học sinh lớp
1, các em còn bỡ ngỡ khi bước vào trường Tiểu học, mọi cái đều mới mẽ với các em, nên
các em chưa ý thức được về nề nếp trong lớp học. Bởi vậy việc xây dựng nề nếp học tập
và tự quản tốt là một yêu cầu cơ bản quan trọng trước mắt đối với việc học tập của học
sinh và cả đối với tương lai sau này của các em khi các em bước vào đời và có cơ sở
vững vàng cho các lớp tiếp theo. Do đó, ngay từ tuổi thơ, việc xây dựng nề nếp cho các
em lại càng quan trọng vì lứa tuổi cảu các em là lứa tuổi dể uốn nắn nhất. Chính vì vậy,
ngay từ đầu năm mới nhận lớp tôi nghĩ rằng việc xây dựn nề nếp cho học sinh lớp 1 là
vấn đề cần thiết đặt ra cho mỗi giáo viên chủ nhiệm nói riêng và toàn xã hội nói chung.
Nên tôi quyết tâm đưa hết sức mình để xây dựng tốt nề nếp cho học sinh lớp 1 mà tôi
đang chủ nhiệm.
BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1.Tìm hiểu học sinh:
Năm học 2007 – 2008 tôi được phân công chủ nhiệm và trực tiếp giảng dạy lớp 1A,
có tổng số học sinh là 18 em, trong đó có 11 em nam còn lại là nữ. Có 8 em gia đình kinh
tế tạm ổn, còn 10 em gia đình còn gặp nhiều khó khăn, vất vã, là dân tộc Vân Kiều.

Đối với lớp 1, trường Tiểu học quá mới mẽ với các em, nhưng có thuận lợi là phần
lớn học sinh hiện nay đều được qua lớp mẫu giáo và cũng có một số em chưa được qua
lớp mẫu giáo. Chính vì thế nên khi bước vào trường Tiểu học đối với lớp 1 các em rất rụt
rè và bỡ ngỡ, các em bắt đầu làm quen với lớp học, với bàn ghế, sách vở Nên ngày từ
khi mới bước vào lớp cần phải cho học sinh bắt đầu làm quen với môi trường trường học,
dần dần xây dựng cho các em nề nếp học tập và tự quản tốt.
Qua quá trình tìm hiểu, điều tra với những điều đã học hỏi được ở các anh chị đồng
nghiệp cùng với kinh nghiệm của bản thân qua nhiều năm giảng dạy lớp 1, tôi nhận thấy
rằng xây dựng nề nếp cho học sinh lớp 1 không phải hiển nhiên mà có, mà phải do một
quá trình xay dựng, rèn luyện thường xuyên và công phu của giáo viên chủ nhiệm, đồng
thời có sự phối hợp nhịp nhàng của phụ huynh, học sinh. Do đó, muốn có được nề nếp
lớp học tốt bản thân tôi nhận thấy một mình cá nhân tôi khó có thể xây dựng được một
tập thể lớp theo ý muốn. Rút từ năm học trước tôi có được một số kinh nghiệm xây dựng
nề nếp như sau:
2. Tiến hành họp phụ huynh:
- Liên hệ chặt chẽ với phụ huynh, một lực lượng quan trọng trong việc phối hợp
giáo dục học sinh trong nhà trường – gia đình và xã hội.
- Được sự nhất trí của nhà trường tôi triệu tập cuộc họp phụ huynh với 3 nội dung
sau:
a. Nội dung 1: Giúp phụ huynh ý thức được tầm quan trọng của việc xây dựng nề
nếp lớp.
- Giao nhiệm vụ cho phụ huynh chịu trách nhiệm chính trong vấn đề đi học chuyên
cần của học sinh.
- Quan tâm đến nề nếp học ở nhà của các em.
- Quan tâm đến nề nếp dụng cụ học tập của các em.
b. Nội dụng 2: Đánh giá nhận xét từng em trong thời gian đến lớp đặc biệt là dụng
cụ học tập, sách vở phải đầy đủ.
c. Nội dung 3: Hướng dẫn các em phương pháp học tập theo phương pháp mới.
- Giáo viên thường xuyên quan tâm chăm sóc đến từng học sinh.
3. Nhiệm vụ của giáo viên trong lớp học:

Ở lớp 1, xây dựng nề nếp lớp học tự quản rất khó vì học sinh còn nhỏ, mới rời khỏi
vòng tay của mẹ để đến với trường Tiểu học nên các em chưa biết gì, chưa làm được việc
gì. Mọi việc trong lớp ngay từ buổi học đầu đều do giáo viên chủ nhiệm đảm nhiệm như
quét nhà, lau bảng, sắp đặt bàn ghế, kiểm tra học sinh. Đồng thời theo dõi tư thế ngồi học
của các em tôi nhận thấy rằng giai đoạn đầu trong lớp học còn lộn xộn rất nhiều, em thì đi
lại tùy tiện trong lớp học, có em thì ngồi nghiêng bên này, nghiêng bên kia, có em nằm
úp mặt lên bàn Những lúc như vậy tôi thường nhắc nhở nhẹ nhàng và hướng dẫn cho
các em từng lời nói, và cách ngồi học, cách đi đứng như thế nào cho đúng, cho hay và
đẹp mắt. Muốn làm được tất cả điều đó thật không dễ chút nào, bởi vì các em đã có thói
quen tự do từ trước, nếu như bắt các em phải thực hiện nghiêm túc theo ý của mình một
cách nhanh chóng thì không thể được mà phải qua quá trình nhắc nhở, giáo dục và uốn
nắn các em từ từ. Nhưng bên cạnh đó, có một số em có ý thức rất cao, tôi đã chú ý theo
dỏi lựa chọn những em lanh lợi, có năng lực, nhiệt tình, ngoan ngãn để làm cán bộ lớp.
Sau hai tuần học chính thức tôi đã chọn được em Ngô Văn Quang là một học sinh học
giỏi, nhanh nhẹn, tháo vát làm lớp trưởng chỉ đạo chung toàn lớp. Em Hồ Ninh Thảo
cũng là một học sinh nhanh nhẹn, học giỏi, có ý thức ngay từ buổi đầu, nên tôi chọn em
làm lớp phó học tập quản lý việc học trong lớp. Em Hồ Thị Hơn là một học sinh có năng
khiếu văn nghệ nên tôi chọn em làm lớp phó văn thể mỹ bắt hát đầu giờ, giữa giờ phụ
trách các buổi ca múa hát tập thể. Còn lại các em Lê Trọng Tuyên, Phan Văn Tiến, Đào
Tâm Nhật cũng là những em ngoan và học khá nên tôi chọn các em làm tổ trưởng tổ 1, 2,
3.
Tất cả các em trên đều nhanh nhẹn và học tập khá giỏi nên tôi đã giao nhiệm vụ cụ
thể cho từng em. Các tổ trưởng chịu trách nhiệm quản lý tổ mình, kiểm tra mọi hoạt động
của tổ viên, phân chia công tác cho tổ viên. Lớp phó học tập chịu trách nhiệm kiểm tra
vấn đề học tập của các bạn như bài cũ, làm bài tập ở nhà, đồ dùng học tập. Lớp phó văn
thể mỹ phụ trách văn nghệ của lớp như bắt hát, kiểm tra theo dỏi những bạn nào không
hát, quản lý các bạn khi ca múa hát tập thể, tập thể dục giữa giờ Còn lớp trưởng phụ
trách chung, giám sát mọi hoạt động trong lớp theo dỏi báo cáo lại cho giáo viên chủ
nhiệm. Chỗ ngồi của các em cũng rất quan trọng và ảnh hưởng đến nề nếp lớp học.
Những em thấp tôi bố trí cho các em ngồi trước, những em cao bố trí cho ngồi sau.

Những em hay hoang nghịch được tôi cho ngồi ngoài và gần với giáo viên để giáo viên
tiện theo dỏi và quản lý. Cứ sau mỗi tháng tôi lại đổi chỗ ngồi cho các em để các em khỏi
mắc các tật về mắt như gần bảng quá (cận thị), xa bảng quá (viễn thị) và góp phần không
làm ảnh hưởng đến các em.
a. Về học tập:
Từ đầu năm học tôi đã yêu cầu phụ huynh học sinh mua cho các em đầy đủ toàn bộ
sách, vở lớp 1 và bao bọc, dán nhãn cẩn thận cho các em. Song vẫn còn một số em thiếu
do phụ huynh chưa quan tâm thực sự. Đến lớp tôi yêu cầu các em phải thực hiện một số
chuẩn mực sau:
- Học sinh phải giữ gìn sách vở cẩn thận, lấy ra cất vào phải tránh không để sách vở
quăn góc và rách bìa.
- Sách học phải có que chỉ để đọc và làm dấu khi gấp sách lại.
- Vở học sinh có 2 loại, vở ở nhà dùng để tập viết và làm bài tập ở nhà còn vở ở lớp
dùng để làm bài và ghi bài ở lớp.
- Về dụng vụ học tập phải thường xuyên đầy đủ. Mỗi em phải có 10 que tính, thước
kẻ, kéo thủ công, tẩy, bút chì, bút màu, phấn, tất cả được đựng trong hộp bút.
- Bảng con phải có kẻ ô để học sinh dể viết, có xốp lau bảng (trước khi đi học phải
nhúng nước vắt khô bỏ vào trong hộp phấn).
- Có một tờ giấy trắng dùng để kê dưới tay khi học sinh viết khỏi bẩn vở.
Để đảm bảo cho học sinh luôn có đầy đủ dụng cụ học tập, tôi đã giao trách nhiệm
cho lớp trưởng kiểm tra đồ dùng học tập vào các ngày thứ 2, 4, 6 trong tuần. Quy trình
kiểm tra: 15 phút đầu giờ lớp trưởng lên ký hiệu trên bảng (KT) thì tất cả học sinh trong
lớp đều bỏ dụng cụ trên bàn, các tổ trưởng đi kiểm tra tổ mình xem bạn nào thiếu báo cáo
lại cho lớp trưởng để cuối tuần lớp trưởng báo cáo lại cho giáo viên chủ nhiệm.
b. Các nề nếp khác:
Ngay từ khi mới vào học lớp 1, tôi đã rèn cho các em từng việc làm có nề nếp như:
Xếp hàng ra vào lớp, đọc “5 điều Bác Hồ dạy”, hát… vệ sinh cá nhân phải sạch sẽ, tóc
phải gọn gàng, đến lớp phải mang dày hoặc dép không đi chân đất, ăn mặc thì phải bỏ áo
vào quần trước khi đến lớp. Khi vào giờ học tôi ký hiệu vòng tròn lên bảng là cả lớp ngồi
ngay ngắn vòng tay lên bàn, im lặng mắt hướng lên bảng, không một em nào nói chuyện

riêng và làm việc riêng. Đồng thời tôi giao cho các em tổ trưởng quản lý các tổ viên của
mình, nhắc nhở các bạn không nói chuyện riêng, đến cuối tuần báo cáo cho giáo viên chủ
nhiệm. Giáo viên ghi toàn bộ những em vi phạm và xử lý bằng hình phạt trừ điểm. Bên
cạnh đó, tôi luôn động viên ban cán sự lớp để các em làm công tác nhiệt tình hơn.
Ngoài những biện pháp trên, tôi luôn gần gũi với học sinh, yêu mến, thân thiết, nói
chuyện với các em làm cho tình cảm giữa giáo viên và học sinh ngày càng gắn bó hơn.
Nhưng tôi cũng rất nghiêm khắc với những em bị mắc khuyết điểm. Phê bình những em
vi phạm và động viên khen thưởng những em ngoan và có nhiều tiến bộ.
KẾT QUẢ THỰC HIỆN:
Qua một thời gian thực hiện, lúc đầu các em trong ban cán sự lớp rất bỡ ngỡ với
việc làm và nhiệm vụ của mình. Các em khác rất lạ lùng với việc làm và phương pháp
của tôi đưa ra, nhưng càng về sau thì các em đã trở thành thói quen và thực hiện một cách
đồng bộ nhịp nhàng. Việc sử dụng cách đưa bảng, cầm sách vở của lớp tôi đã thành thao
tác thành thạo và đẹp mắt. Các em tự quản được nhau không cần đến giáo viên can thiệp.
Tôi rất thoải mái trong việc giảng dạy, lớp học tiếp thu bài tốt. Các em rất ngoan và biết
vâng lời thầy cô giáo, biết tự giác trong học tập, không nói chuyện riêng, không làm việc
riêng. Sách vở giữ gìn cẩn thận, vệ sinh cá nhân luôn sạch sẽ. Các em: Quang, Thảo,
Hơn, Tuyên, Tiến, Nhật xứng đáng là đội ngũ cán sự lớp gương mẫu cho lớp.
Qua quá trình cố gắng học tập và rèn luyện của cô và trò chúng tôi, lớp tôi đã đạt
được những kết quả đáng mừng. Lớp cuối năm không có một học sinh nào không biết
đọc, biết viết.
Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi về xây dựng nề nếp cho học sinh lớp 1.
Rất mong được sự góp ý của các đồng chí để sáng kiến của tôi được hoàn thiện.
Cam Thành, ngày 18 tháng 05 năm 2008
Người viết