huygia v9 t26 CKTKN

TUẦN 26 Ngày soạn: 20.02.2011
TIẾT 121 Văn bản SANG THU Ngày dạy: 21.02.2011
- Hữu Thỉnh -
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
Hiểu được những cảm nhận tinh tế của nhà thơ về sự biến đổi của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ:
1.Kiến thức :
Vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa và những suy nghó mang tính triết lí của tác giả.
2.Kó năng :
- Đọc - hiểu văn bản thơ trữ tình hiện đại.
- Thể hiện những suy nghó, cảm nhận về một hình ảnh thơ, một khổ thơ, một tác phẩm thơ.
3. Thái độ:
giáo dục học sinh tình u q hương đất nước
giáo dục học sinh tình u q hương đất nước
C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết trình , bình giảng
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1) Ổn đònh : Kiểm tra só số
2) Kiểm tra bài cũ :
- Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ “Viếng lăng Bác”
- Phân tích một trong những hình ảnh ẩn dụ mà em tâm đắc nhất(hàng tre,mặt trời … ) ?
- Phân tích các điệp từ,điệp ngữ trong bài thơ?
3) Bài mới :
*Giới thiệu bài :
§Êt níc ViƯt Nam chóng ta, ®Ỉc biƯt lµ MiỊn B¾c, mét n¨m cã 4 mïa râ rƯt: Xu©n, h¹ thu, ®«ng. Vào thời
điểm chuyển mùa, thiên nhiên vạn vật cũng đều có sự thay đổi rõ rệt và đó cũng là nguồn sáng tạo
nghệ thuật cho các nhà thơ có tâm hồn nhạy cảm tinh tế. Mùa thu đã đi vào thơ ca, nhạc hoạ rất nhiều,
là nguồn cảm hứng bất tận cho các nhà thơ. Chúng ta đã biết đến chùm thơ thu của Nguyễn Khuyến,
"Đây mùa thu tới" (Xuân Diệu),… Hôm nay, thầy trò chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu nét cảm nhận mới
lạ của nhà thơ Hữu Thỉnh khi đất trời chuyển sang thu qua văn bản "Sang thu"
Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt
HOẠT ĐỘNG 1 : Tìm hiểu về tác giả,tác phẩm

Cho HS đọc chú thích * sgk/ 71.
GV lưu ý HS chỉ cần biết mấy thông tin ngắn gọn về tác giả
(?) Bài thơ được sáng tác vào thời gian nào?(gần cuối năm 1977,in
lần đầu tiên trên báo văn nghệ)
HOẠT ĐỘNG 2 Hướng dẫn HS đọc-hiểu văn bản
Yêu cầu đọc giọng nhẹ,nhòp chậm,khoan thai,trầm lắng và thoáng
suy tư
GV cùng HS đọc toàn văn bản một lần,nhận xét cách đọc
Giải thích các từ khó theo chú thích sgk
(?) Theo em văn bản này thuộc thể thơ gì?
* GV: Cả bài thơ là những quan sát,cảm nhận của tác giả về thiên
nhiên mùa thu,từng khổ nối tiếp nhau đều như vậy nên không cần
thiết phải chia đoạn
HS đọc khổ 1
(?) Mùa thu “hình như đã về”được cảm nhận qua những biểu hiện
nào của thiên nhiên?
(?) Em hiểu “Gió se” là gió ntn?
I. Tìm hi ểu chung
1.Chú thích sgk/ 71
- Gần cuối năm 1977,in lần
đầu tiên trên báo văn nghệ)
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Đọc và tìm hiểu từ khó
2. Thể thơ: 5 tiếng
3. Phân tích
a. Khổ thơ 1
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
(?) Từ “phả”có thể thay thế bằng từ nào?(thổi,đưa,bay,lan, toả)

Dùng từ “phả”có gì hay hơn? (thấy được cái đột ngột,bất ngờ)
(?) Từ “bỗng”đặt ở đầu bài có ý nghóa gì?
(?) Từ “chùng chình”có thể thay bằng từ nào?(dềnh dàng,đủng
đỉnh,chầm chậm,….)với từ này hình ảnh thơ trở nên ntn trong việc
biểu hiện thiên nhiên?
HS đọc tiếp khổ 2
(?) Trong khổ thơ 2 hình ảnh thiên nhiên sang thu được tiếp tục
phát hiện bằng những hình ảnh,chi tiết nào?
(?) Tại sao sông dềnh dàng mà chim bắt đầu vội vã?(chim vội vã
vì sợ lạnh,phải đi tránh rét ở những miền ấm áp hơn.Dòng sông
nước bắt đầu cạn,chạy chậm lại,không cuồn cuộn như thời gian
mùa hè)
(?) Hình ảnh có đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu nên hiểu
ntn?
(?) Có thật có một đám mây như thế không?
HS đọc tiếp khổ 3
(?) Thiên nhiên sang thu còn gợi ra bằng những hình ảnh nào?
* Thảo luận: Tại sao tác giả viết: Sấm cũng bớt bất ngờ - trên
hàng cây đứng tuổi? (Suy ngẫm của tác giả….)Theo em đây có phải
là 2 câu thơ hay nhất trong bài không?Vì sao?
* GV so sánh thêm với một số bài thơ thu: Tiếng thu (Lưu Trọng
Lư);Đây mùa thu tới (Xuân Diệu)
HOẠT ĐỘNG 3 : Tổng kết
(?) Nhận xét về đặc sắc nội dung, nghệ thuật của bài thơ?
HS đọc ghi nhớ sgk/71
Hình như thu đã về
=> Từ láy gợi hình,từ ngữ
chọn lọc,cảm nhận qua nhiều
giác quan
=> Tâm trạng ngỡ ngàng,cảm

xúc bâng khuâng khi nhận ra
tín hiệu của sự chuyển mùa từ
ngọn gió se mang theo hương
ổi
b.Khổ thơ 2
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
=> Từ láy ,liên tưởng sáng
tạo,thú vò
=>Mùa thu sang được cụ thể
hoá hơn,tất cả mọi vật đã thay
đổi hẳn
c. Khổ thơ 3
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
=> Tả thực về thiên nhiên lúc
sang thu
=> Hình ảnh ẩn dụ:Khi con
người đã từng trải thì cũng
vững vàng hơn trước những tác
động bất thường của ngoại
cảnh,của cuộc đời
III. Tổng kết
Ghi nhớ sgk/71
a. Nghệ thuật:
- Khắc họa được hình ảnh thơ

đẹp, gợi cảm, đặc sắc về thời
điểm giao mùa hạ – thu ở
nông thôn vùng đồng bằng
Bắc Bộ.
- Sáng tạo trong việc sử dụng
từ ngữ (bỗng, phả, hình
như, ), phép nhân hóa (sương,
chình, sông được lúc dềnh
dàng, ), phép ẩn dụ (sấm,
hàng cây đứng tuổi).
b. Y Ù nghóa văn bản :
HOẠT ĐỘNG 4: Luyện tập
Dựa vào các hình ảnh,bố cục của bài thơ,em hãy viết một bài văn
ngắn diễn tả cảm nhận của Hữu Thỉnh trước sự biến chuyển của
đất trời sang thu.
Bài thơ thể hiện những cảm
nhận tinh tế của nhà thơ trước
vẻ đẹp của thiên nhiên trong
khoảnh khắc giao mùa.
IV. Luyện tập
4. Hướng dẫn tự học:
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Phân tích, cảm thụ những hình ảnh thơ hay, đặc sắc trong bài.
- Sưu tầm thêm một vài đoạn thơ, bài thơ viết về mùa thu, cảm nhận để thấy được nét đặc sắc của mỗi
bài.
- chuẩn bị bài " NghĩaTường minh và hàm ý''
E. Rút kinh nghiệm:

****************************************************
TUẦN 26 Ngày soạn: 20.02.2011
TIẾT 122, Tiếng Việt: Ngày dạy: 21.02.2011
NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Hiểu được thế nào là nghóa tường minh và hàm ý.
- Xác đònh được nghóa tường minh và hàm ý ở trong câu.
- Biết sử dụng hàm ý trong giao tiếp hằng ngày.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ:
1.Kiến thức :
- Khái niệm nghóa tường minh và hàm ý.
- Tác dụng của việc tạo hày ý trong giao tiếp hàng ngày.
2.Kó năng :
- Nhật biết được nghóa tường minh và hàm ý ở trong câu.
- Giải đoán được hàm ý trong văn cảnh cụ thể.
- Sử dụng hàm ý sao cho phù hợp với tình huống giao tiếp.
3. Thái độ: u
ti
ti
ếng việt nhiều hơn, có ý thức trong khi nói , viết
ếng việt nhiều hơn, có ý thức trong khi nói , viết
C. PHƯƠNG PHÁP: thuyết trình , vấn đáp, đàm thoại,
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1) Ổn đònh : Kiểm tra só số
2) Kiểm tra bài cũ :
Kiểm tra vở soạn bài của HS
3) Bài mới :
*Giới thiệu bài :
Trong giao tiếp hàng ngày, mỗi phát ngôn của chúng ta đều chứa đựng một thông tin nào đó. Có khi
thông tin được trực tiếp thông báo qua lời nói, tức nó có nghóa tường minh. Xong cũng có khi có những

thông tin phải suy ra từ lời nói mà không được hiểu trực tiếp, đó là nghóa hàm ý. Vậy, nghóa tường minh
và nghóa hàm ý là gì? Chúng ta cần phât biệt chúng ra sao? Bài học hôm nay thầy trò chúng ta cùng
nhau tìm hiểu
Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt
HOẠT ĐỘNG 1: Phân biệt nghóa tường minh và
hàm ý
Gọi HS đọc đoạn trích sgk/74-75 được ghi ở bảng
phụ
* Thảo luận: Qua câu “Trời ơi,chỉ còn 5 phút!”
em hiểu anh thanh niên muốn nói điều gì?Vì sao
anh thanh niên không nói thẳng điều đó với hoạ
só và cô gái?
(?) Câu nói thứ 2 của anh thanh niên có ẩn ý gì
không?
(?) Câu nói thứ nhất được cô gọi là câu nói hàm ý
còn câu nói thứ 2 là nghóa tường minh. Vậy theo
em thế nào là nghóa tường minh và hàm ý?
Gọi HS đọc ghi nhớ
* Bài tập nhanh:
Thấy chàng trai mặc cái áo sơ mi mới khá đẹp, cô
gái (là bạn thân của chàng trai) hỏi:
- Ai đã tặng anh cái áo này?
1. Cho biết câu hỏi của cô gái có hàm ý gì?
2. Câu trả lời của chàng trai sẽ có tác dụng ntn
đối với cô gái khi:
a. Chàng trai là người thật thà
b. Chàng trai là người giả dối
HOẠT ĐỘNG 2 : Luyện tập
Thảo luận:
Bài 1/75: Đọc lại đoạn trích dẫn ở mục I và cho

biết:
a. Câu nào cho thấy hoạ só cũng chưa muốn chia
tay anh thanh niên?Từ ngữ nào giúp em nhận ra
điều ấy?
b. Tìm những từ ngữ miêu tả thái độ của cô gái
trong câu cuối đoạn văn.Thái độ ấy giúp em
đoán ra điều gì liên quan tới chiếc khăn mùi soa?
Bài 2/75
Hãy cho biết hàm ý của câu in đậm trong đoạn
trích?
I. Phân biệt nghóa tường minh và hàm ý
1. Ví dụ: Bảng phụ
- “Trời ơi,chỉ còn 5 phút!” (Tiếc quá,không còn
đủ thời gian để được trò chuyện,tâm tình; …….)
→ Hàm ý
- Ô! Cô còn quên chiếc mùi soa đây này!
→ Tường minh
2. Ghi nhớ sgk/75
II. Luyện tập
Bài 1/75
a. – Nhà hoạ só tặc lưỡi đứng dậy.
Cụm từ “tặc lưỡi”
b. - “mặt đỏ ửng”:ngượng ngùng,khó nói
- “nhận lại chiếc khăn”:một hành động thay lời
cảm ơn
- “quay vội đi”:lúng túng,bối rối không thể thốt
nên lời và cũng không đủ can đảm kéo dài
khoảng thời gian đứng rất gần nhau để nhìn anh
thanh niên
Bài 2/75

Hàm ý: Nhà hoạ só già chưa kòp uống nước chè
* GV ra thêm bài tập bổ trợ để về nhà HS làm
Tìm hàm ý trong các câu nói in đậm trong cuộc
thoại:
a.Lan:Tối qua tớ thấy bạn đi chơi với anh Hùng!
Cúc:Tớ nghó,hình như bạn thích ăn ốc lắm thì
phải?
b. Vợ: Chồng cái Hà tâm lý thật,sinh nhật nào
cũng tặng hoa cho vợ!
Chồng: Thì tay ấy dạy môn tâm lý mà!
Vợ: Thế anh dạy môn gì?
Chồng : Nhưng anh làm công tác quản lý kia mà!
đã phải đi.
Bài 3/75:
Hàm ý: ông vô ăn cơm đi
Bài 4/76
“ Hà nắng gớm,về nào… ”không có hàm ý,mà
chỉ là câu đánh trống lảng
“ Tôi thấy người ta đồn … ” không có hàm ý,mà
chỉ là câu nói bỏ lửng
4.Hướng dẫn tự học:
- Liên hệ thực tế để sử dụng hàm ý một cách hợp lí, hiệu quả khi nói và viết.
- học kĩ bài chuẩn bị bài'' Nghóa tường minh và hàm ý''ti ếp theo
E. Rút kinh nghiệm:



*****************************************************
TUẦN 26 Ngày soạn: 20.02.2011
TIẾT 123 Tiếng Việt: Ngày dạy: 22.02.2011

NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý
(T. Theo )
A. Mức độ cần đạt:
- Nắm được hai điều kiện sử dụng hàm ý liên quan đến người nói , người nghe
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ:
1. Kiến thức: - Giúp học sinh xác định dược điều kiện sứ dụng hàm ý
- Người nói (người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói
- Người nghe có đủ năng lực giải đốn hàm ý
2. Kĩ năng : - Người nghe có đủ năng lực giải đốn hàm ý
3. Thái độ: - Biết sử dụng nghĩa tường minh và hàm ý trong giao tiếp
B. Chuẩn bị:
- Tích hợp với phần tập làm văn; liên kết câu và đoạn văn.
- Giáo viên : Bảng phụ, các bài tập
- Học sinh : đọc trước bài
C. Tiến trình lên lớp:
1. Tổ chức:
2. Kiểm tra : ? Như thế nào là nghĩa tường minh, nghĩa hàm ý?
? Cho ví dụ về nghĩa hàm ý và tường minh?
3. Bài mới: Giới thiệu bài :
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ GHI BẢNG
* Hoạt động 1: Điều kiện sử dụng
hàm ý
- GV: Cho HS đọc đoạn trích mục 1
SGK
? Trong đoạn văn trên câu văn nào
có sử dụng hàm ý
HS: Tìm và trả lời
? Nêu hàm ý của các câu vừa tìm
HS suy nghĩ trả lời
? Vì sao chị Dậu không dám nói

thẳng ra mà phải dùng hàm ý
*Hoạt động 2: Hướng dẫn HS
luyện tập
Bài tập1
- 1 HS đọc yêu cầu bài tập
- Trình bày miệng trước lớp
- HS khác bổ sung (nếu có)
Bài tập2
- 1 HS đọc yêu cầu bài tập và thực
hiện
- HS khác bổ sung (nếu có)
- GV đánh giá.
Bài tập3
- 1 HS đọc yêu cầu bài tập
- Trình bày miệng trước lớp
- HS khác bổ sung (nếu có)
+ HS: Tìm thêm các ví dụ trao đổi
giữa các tổ phân tích các câu chứa
câu nói hàm ý.
I. Điều kiện sử dụng hàm ý
1. Xét vd : Đoạn trích SGK/90
- Con chỉ được ăn ở nhà bữa này nữa
- Hàm ý : Sau bữa ăn này con không được ăn cơm ở nhà
với thầy mẹ và các em nữa .Mẹ đã bán con. Đây là điều
đau lòng nên chị Dậu tránh nói thẳng ra.
- Con sẽ ăn cơm ở nhà cụ Nghị thôn Đoài
- Hàm ý :: Mẹ đã bán con cho nhà cụ Nghị thôn Đoài .
Hàm ý này rõ hơn vì cái tí không hiểu được hàm ý của câu
nói thứ nhất . Sự :giãy nảy » và câu nói trong tiếng khóc
của cái tí « U bán con thật đấy ư ? « cho thấy Tí đã hiểu

mẹ.
Ghi nhớ : SGK/91
II. Luyện tập :
1.Bài tập 1 :
a. Người nói :Anh thanh niên
- Người nghe :Ông hoạ sĩ và cô gái
- Hàm ý của câu in đậm là : « Mời bác và cô vào nhà
uống nước »
- Hai người nghe đều hiểu hàm ý đó, Chi tiết :Ông theo
liền anh thanh niên vào trong nhà ,ngồi xuống ghế cho
biết điều này
b. Người nói là anh Tấn người nghe là chị hàng đậu
« Ngày trước »
- Hàm ý của câu nói đó là :Chúng tôi không thể cho
được »
Người nghe hiểu được câu nói đó ở câu nói cuối cùng :
« Thật là càng giàu có càng không giám rời một đồng
xu ! Càng không giám rời một đồng xu càng giàu có » ! »
c. Người nói là Thuý Kiều, người nghe là Hoạn Thư
- Hàm ý của câu nói thứ nhất « mát mẻ », »giễu
cợt » :Quyền quý như tiểu thư cũng phải có lúc đứng
trước « Hoa Nô » này ư ?
- Hàm ý của câu in đậm thứ hai này là « Hãy chuận bị
cho sự báo án thích đáng »
- Hoạn Thư hiểu hàm ý đó, cho nên « Hồn lạc phách
xiêu –Khấu đầu dưới trướng liệu điều kêu ca. »
2. Bài tập 2 :
- Cơm sôi nhão bây giờ
- Hàm ý cảu câu in đậm : » Chắt giùm nước để cơm khỏi
nhão ».Em bé dùng hàm ý vì đã có lần trước đó nói thẳng

rồi mà không hiệu quả,,và vì thế mà bực mình . Lần nói
thứ hai này có thêm thời gian bức bách(tránh để lâu cơm
nhão)
- Việc sử dụng hàm ý không thành công vì « Anh Sáu vẫn
ngồi im » ,tức là anh tỏ ra không cộng tác(Vờ như không
nghe không hiểu »
3. Bài tập 3 :
- Dùng câu: mai mình phải đi thăm người ốm
4. Bài tập 4 :
Hàm ý : Tuy hi vọng chưa thể nói là thực , hay hư nhưng nếu
cố gắng thực hiện thì có thể đạt được
4. Củng cố, dặn dò:
- Các nội dung cần nắm chắc: + Nghĩa tường minh+ Hàm ý
+ Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý
- Học bài + xem lại và hồn thành các bài tập
- Tìm thêm các tình huống trong đời sống mà ở đó người nói có sử dụng hàm ý
- Điều kiện sử dụng hàm ý
- Chuẩn bị bài : ''Nói với con "
E. Rút kinh nghiệm:




*********************************************
TUẦN 26 Ngày soạn: 20.02.2011
TIẾT 124 Ngày dạy: 23.02.2011
NÓI VỚI CON
- Y Phương -
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Cảm nhận được tình cảm gia đình ấm cúng, tình yêu quê hương thắm thiết, niềm tự hào về sức sống

mạnh mẽ, biền bỉ của “người đồng mình” và mong mỏi của một người cha với con qua cách diễn tả
độc đáo của nhà thơ Y Phương.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ:
1.Kiến thức :
- Tình cảm thắm thiết của cha mẹ đối với con cái.
- Tình yêu và niềm tự hào về vẻ đẹp, sức sống mảnh liệt của quê hương.
- Hình ảnh và cách diễn đạt độc đáo của tác giả trong bài thơ.
2.Kó năng :
- Đọc - hiểu văn bản thơ trữ tình hiện đại.
- Phân tích cách diễn tả độc đáo, giàu hình ảnh, gợi cảm của thơ ca miền núi.
3. Thái độ:
gi
gi
áo dục HS tình u q hương đất nước, q trọng những gì của q hương dù là những điề
áo dục HS tình u q hương đất nước, q trọng những gì của q hương dù là những điề


bình thường giản dị nhất
bình thường giản dị nhất
C. PHƯƠNG PHÁP: Thuyết trình, vấn đáp, bình giảng, đọc diễn cảm
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1) Ổn đònh : Kiểm tra só số
2) Kiểm tra bài cũ :
- Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài thơ “Sang thu”,nói cảm nhận của em về 2 câu thơ mà em cho là hay
nhất?
- Giải thích ý vò triết lý trong 2 câu thơ cuối cùng?
- Vì sao nói cảm nhận và cách miêu tả của Hữu Thỉnh trong bài thơ thật tinh tế?
3) Bài mới :
*Giới thiệu bài :
Lòng thương yêu con cái, ước mong thế hệ sau tiếp nối xứng đáng, phát huy truyền thống của tổ tiên,

của quê hương vốn là một tình cảm cao đẹp của con người Việt Nam từ xưa đến nay. Bài thơ “Nói với
con” của nhà thơ Y Phương cũng nằm trong nguồn cảm hứng rộng lớn, phổ biến ấy nhưng tác giả lại có
cách nói xúc động của riêng mình. Điều tạo nên cái riêng, động đáo ấy là gì? Chúng ta cùng tìm hiểu
bài thơ

Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt
HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu về tác giả,tác phẩm
Cho HS đọc chú thích * sgk/ 73.
GV lưu ý HS chỉ cần biết mấy thông tin ngắn gọn về tác
giả
(?) Em biết gì về bài thơ “Nói với con”?
HOẠT ĐỘNG 2 Hướng dẫn HS đọc-hiểu văn bản
Yêu cầu đọc giọng ấm áp,yêu thương,ngọt ngào
GV cùng HS đọc toàn văn bản một lần,nhận xét cách đọc
Giải thích các từ khó theo chú thích sgk
(?) Theo em văn bản này thuộc thể thơ gì? Chia bố cục?
HS đọc đoạn 1
(?) Bốn câu đầu có cách diễn đạt ntn?
(?) Em hiểu ý nghóa 4 câu thơ đó ra sao?
(?) Những hình ảnh chân phải,chân trái,một bước,hai bước
nói lên điều gì?(từng bước đi,từng tiếng nói,tiếng cười của
con đều được cha mẹ chăm chút,mừng vui đón nhận)
(?) Em hiểu “người đồng mình”là gì?Có thể thay thế
“người đồng mình” bằng từ ngữ nào khác? ( người
bản,quê mình)
(?) Các hình ảnh “Đan lờ ……………… câu hát”
và “Rừng cho hoa ………………… cho những tấm lòng”
HS đọc tiếp đoạn còn lại
(?) Người cha đã nói với con mình về những đức tính gì
của người đồng mình? ( HS tìm chi tiết qua ý thơ sau đó

khái quát lại)
I.Tìm hi ểu chung
1. Chú thích sgk/ 73
II. Đọc-tìm hiểu văn bản
1. Đọc và tìm hiểu từ khó
2. Thể thơ: tự do
3. Bố cục 2 phần
- Từ đầu…………….trên đời:Con lớn lên
trong tình yêu thương,nâng đỡ của cha
mẹ,trong cuộc sống lao động êm đềm
của quê hương
- Còn lại:Tự hào về sức sống mạnh
mẽ,bền bỉ,về truyền thống cao đẹp của
quê hương và niềm mong ước con hãy kế
tục xứng đáng truyền thống ấy.
4. Phân tích
a. Con lớn lên trong tình yêu
thương,nâng đỡ của cha mẹ,trong sự
đùm bọc của quê hương
Chân phải bước tới cha
…………………………………
Hai bước chạm tiếng cưòi
=> Cách nói hình ảnh,cụ thể
=> Tạo được không khí gia đình đầm
ấm,quấn quýt
Người đồng mình yêu lắm con ơi
………………………………………………….
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời
=> Miêu tả cụ thể (đan lờ cài …. ken câu
hát) => Gắn bó quấn quýt trong lao động

=> Con được trưởng thành trong cuộc
sống lao động,trong thiên nhiên thơ
mộng và nghóa tình của quê hương
b. Những đức tính của người đồng mình
và mơ ước của người cha với con mình
Người đồng mình thương lắm con ơi
……………………………………………………
* Thảo luận :Trong cách nói ấy em thấy người cha muốn
truyền cho người tình cảm gì với quê hương? (tình cảm
yêu thương trìu mến,thiết tha và niềm tin tưởng của người
cha qua lời nói với con)
HOẠT ĐỘNG 3: Tổng kết
(?) Qua bài thơ em thấy tình cảm của người cha đối với
con ntn?
(?) Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của bài thơ? (giọng
điệu thiết tha,trìu mến;xây dựng hình ảnh cụ thể mà có
tính khái quát,mộc mạc mà vẫn giàu chất thơ;bố cục chặt
chẽ,dẫn dắt tự nhiên)
HS đọc ghi nhớ sgk/73
HOẠT ĐỘNG 4: Luyện tập
Làm câu hỏi sgk/74
Không lo cực nhọc
=> Nghèo đói,cực nhọc,lam lũ nhưng
mạnh mẽ,khoáng đạt với chí lớn,luôn
yêu quý,tự hào gắn với quê hương
=> Mong con phải có nghóa tình chung
thuỷ với quê hương,biết chấp nhận vượt
qua gian nan thử thách bằng ý chí,niềm
tin của mình
Người đồng mình thô sơ da thòt

…………………………………………………
Nghe con
=> Mộc mạc,giàu chí khí,niềm tin
=>Mong con biết tự hào với truyền
thống quê hương,dặn dò con cần tự tin
mà vững bước trên đường đời
III. Tổng kết
Ghi nhớ sgk/71
1. Nghệ thuật:
- Có giọng điệu thủ thỉ, tâm tình tha
thiết, trìu mến.
- Xây dựng những hình ảnh thơ vừa cụ
thể, vừa mang tính khái quát, mộc mạc
mà vẫn giàu chất thơ.
- Có bố cục chặt chẽ, dẫn dắt tự nhiên.
2. Y Ù nghóa văn bản :
Bài thơ thể hiện tình yêu thương thắm
thiết của cha mẹ dành cho con cái;tình
yêu, niềm tự hào về quê hương, đất
nước.
IV. Luyện tập
4.Hướng dẫn tự học, d ặn dò :
- Học thuộc lòng và tập đọc diễn cảm bài thơ.
- Cảm thụ, phân tích những hình ảnh thơ độc đáo, giàu ý nghóa trong bài.
- chuẩn bị bài : '' Nghị luận về một đoạn thơ , bài thơ "
E. Rút kinh nghiệm:



****************************************************

TUẦN 26 Ngày soạn: 20.02.2011
TIẾT 125 T ập làm văn Ngày dạy: 25.02.2011
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ,BÀI THƠ
A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Hiểu và biết cách làm một bài nghò luận về một đoạn thơ, bài thơ.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ:
1.Kiến thức :
Đặc điểm, yêu cầu đối với bài văn nghò luận về một đoạn thơ, bài thơ.
2.Kó năng :
- Nhận diện được bài văn nghò luận về môt đoạn thơ, bài thơ.
- Tạo lập văn bản nghò luận về một đoạn thơ, bài thơ.
3. Thái độ: giáo dục HS có khả năng - Tạo lập văn bản nghò luận về một đoạn thơ, bài thơ.
C. PHƯƠNG PHÁP: vấn đáp, thuyết trình,
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1) Ổn đònh : Kiểm tra só số
2) Kiểm tra bài cũ :
- Nêu cách làm bài văn nghò luận về một tác phẩm truyện (đoạn trích)?
3) Bài mới :
*Giới thiệu bài :
Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt
HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu bài nghò luận về một
đoạn thơ,bài thơ
Cho HS đọc văn bản sgk/77
* Thảo luận 5 câu hỏi sau:
(?) Vấn đề nghò luận của văn bản này là gì?
(?) Khi phân tích hình ảnh mùa xuân,tác giả nêu
ra mấy luận điểm?
(?) Những luận cứ nào làm sáng tỏ cho các luận
điểm?
(?) Nhận xét về bố cục của văn bản? (bố cục đầy

đủ 3 phần hợp lý, mở bài đoạn 1, thân bài 4 đoạn
giữa, kết bài đoạn cuối)
(?) Nhận xét về cách diễn đạt trong từng đoạn?
(cách dẫn dắt vấn đề hợp lý;phân tích hợp lý;
cách tổng kết,khái quát có sức thuyết phục)
(?) Theo em thế nào là nghò luận về một đoạn
thơ,bài thơ ? HS đọc ghi nhớ sgk/78
HOẠT ĐỘNG 2 Hướng dẫn HS luyện tập
* Thảo luận:
Ngoài các luận điểm đã nêu về hình ảnh mùa
xuân trong bài “Mùa xuân nho nhỏ” ở văn bản
trên,hãy suy nghó và nêu thêm các luận điểm
khác nữa về bài thơ đặc sắc này?
* Sau khi làm xong bài tập: GV đọc tham khảo
I. Tìm hiểu bài nghò luận về một đoạn thơ,bài
thơ
1 ví d ụ Ï: Văn bản sgk/77
- Vấn đề nghò luận: Hình ảnh mùa xuân và
cảm xúc của Thanh Hải trong bài “Mùa xuân
nho nhỏ”
- Các câu mang luận điểm:
+ Hình ảnh mùa xuân trong bài thơ của Thanh
Hải mang nhiều ý nghóa
+ Hình ảnh mùa xuân hiện lên trong cảm xúc
thiết tha,trìu mến của nhà thơ
+ Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ thể hiện khát
vọng được hoà nhập,được dâng hiến của nhà
thơ
⇒ Bố cục đầy đủ 3 phần hợp lý; cách dẫn dắt
vấn đề hợp lý;phân tích hợp lý; cách tổng kết,

khái quát có sức thuyết phục
2. Ghi nhớ sgk/78
II. Luyện tập
- Luận điểm về nhạc điệu của bài thơ : bất kỳ
một bài thơ hay nào cũng có nhạc hàm chứa
trong nó;tính nhạc thể hiện ở nhòp điệp và tiết
tấu của bài thơ,nó vang ngân trong tâm hồn
người đọc.Bằng chứng là nhạc só Trần Hoàn
đã phổ nhạc bài thơ này
- Luận điểm về bức tranh mùa xuân của bài
thơ : một bài thơ hay bao giờ cũng hàm chứa
những yếu tố hội hoạ trong nó (tho trung hữu
hoạ);tính hoạ thể hiện ở hình ảnh,màu
một bài văn mẫu với đề bài:
Bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” là những lời tâm
nguyện thiết tha,cảm động của nhà thơ Thanh
Hải.
Hãy phân tích bài thơ để thấy những tình cảm đó.
(Thiết kế Ngữ văn 9 tập 2,sgk/179)
sắc,không gian,đối tượng … được miêu tả
trong bài thơ,nó giúp cho người đọc có thể
hình dung ra một cách cụ thể các đối tượng và
kèm theo đó là những cảm xúc khi thì hưng
phấn,lúc lại bâng khuâng …….
4. Hướng dẫn tự học:
- Dựa vào dàn ý đã lập, viết bài nghò luận về một đoạn thơ hoặc bài thơ.
- Học thuộc ghi nhớ sgk, chuẩn bị bài " Cách làm bài nghò luận về một đoạn thơ,bài thơ ''
E. Rút kinh nghiệm:

*******************************************************