GA lop 10

Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi:
Đọc đoạn thơ Tình cảnh lẻ loi của ng ời chinh
phụ,phân tích tâm trạng ng ời chinh phụ và nêu ý nghĩa
đoạn trích?
Tâm trạng ng ời chinh phụ:
Hụt hẫng,trống trải
Cô đơn,buồn tủi
Đau đớn vì nhớ chồng

ý nghÜa :thÓ hiÖn niÒm khao kh¸t h¹nh
phóc gia ®×nh cña ng êi phô n÷,lªn ¸n
chiÕn tranh phong kiÕn phi nghÜa khiÕn
t×nh yªu ,gia ®×nh bÞ li t¸n.


Tiết 78:
tóm tắt văn bản thuyết minh
Nội dung bài học:
-Mục đích,yêu cầu tóm tắt văn bản tm
-Cách tóm tắt văn bản thuyết minh
-Luyện tập

I.Mục đích,yêu cầu tóm tắt văn bản
thuyết minh
Tóm tắt văn bản thuyết minh nhằm mục đích gì?
Cần tóm tắt nh thế nào?
- Mục đích:để hiểu và ghi nhớ,hoặc để giới thiệu
với ng ời khác về văn bản.

-Yêu cầu:phải ngắn gọn,rành mạch,sát với văn
bản gốc.

II.Cách tóm tắt văn bản thuyết minh
Đọc văn bản trong SGK và cho biết:đối t ợng của
văn bản trên là gì?
-Đối t ợng :Nhà sàn-một công trình xây dựng, gần
gũi,quen thuộc của bộ phận khá lớn ng ời dân miền
núi n ớc ta và một số n ớc Đông Nam á.

H·y t×m ®¹i ý cña v¨n b¶n trªn?

Đại ý:
Bố cục của văn bản trên gồm mấy phần?Nội dung
của mỗi phần là gì?
Kiến trúc
Nguồn gốc
Tiện ích của nhà sàn

Hãy tìm bố cục của văn bản trên?
Bố cục:
Mở bài :Từ đầu đến văn hoá cộng đồng- định nghĩa và nêu mục
đích sử dụng của nhà sàn .
Thân bài: Từ tiếp đó đến là nhà sàn- cấu tạo, nguồn gốc và công
dụng của nhà sàn.
Kết bài(đoạn còn lại )- đánh giá vẻ đẹp, sự hấp dẫn của nhà sàn

Hãy tóm tắt lại văn bản Nhà sàn để đ ợc văn bản ngắn hơn?
Hãy tóm tắt lại văn bản Nhà sàn để đ ợc văn bản ngắn hơn?

Tóm tắt văn bản nhà sàn nh sau:

Nhà sàn là công trình kiến trúc có mái che dùng để ở
hoặc sử dụng vào một số mục đích khác.Toàn bộ nhà sàn đ
ợc cấu tạo bằng tre,giang,nứa,gỗ;gồm nhiều cột chống,mặt
sàn,gầm sàn,các khoang nhà để ở hoặc để rửa ráy.Hai đầu
nhà có hai cầu thang.Nhà sàn xuất hiện từ thời Đá mới,tồn
tại phổ biến ở miền núi Việt Nam và Đông Nam á.Nhà sàn
có nhiều tiện ích:vừa phù hợp với nơi c trú miền núi,đầm
lầy,vừa tận dụng nguyên liệu tại chỗ,giữ đ ợc vệ sinh và đảm
bảo an toàn cho ng ời ở.Nhà sàn ở một số vùng miền núi n ớc
ta đạt tới trình độ kĩ thuật và thẩm mĩ cao,đã và đang hấp
dẫn khách du lịch.

Qua ví dụ trên ,em hãy nêu cách tóm
tắt văn bản thuyết minh?
B ớc 1:-Xác định mục đích,yêu cầu.
B ớc 2:Đọc văn bản gốc để nắm đ ợc nội dung.
B ớc 3:Tìm bố cục của văn bản,sau đó viết tóm tắt
các ý chính để hình thành văn bản tóm tắt.

Từ đây ,em hãy so sánh sự khác nhau
giữa cách tóm tắt văn bản thuyết minh
và văn bản tự sự?
-VB tự sự:có thể tóm tắt theo nhân vật, theo cốt truyện,nội
dung văn bản tự sự gắn với những biến cố, sự kiện của
nhân vật.
-VB thuyết minh:cần l u ý những số liệu (cần chính xác),các
ý,các đoạn chính là nội dung của văn bản.

III. Luyện tập
Bài tập 1
Đọc văn bản trong SGK và xác định đối t ợng của
văn bản trên?
a.Đối t ợng: tiểu sử,sự nghiệp,và những đặc điểm thơ
Hai-k của Ba-sô.
Hãy tìm bố cục của văn bản trên?
b.Bố cục:
Đoạn 1:tóm tắt tiểu sử và những tác phẩm của Ba-sô.
Đoạn 2:đặc điểm nội dung và nghệ thuật thơ Hai-k .

Bài tập 2:
Đọc văn bản Đền Ngọc Sơn và hồn thơ Hà
Nội trong SGK,bà cho biết:
văn bản thuyết minh
này có gì khác so với các văn bản tr ớc?

*Đối t ợng và nội dung khác các văn bản tr ớc:
-Đối t ợng:là một thắng cảnh.
-Nội dung:vừa nêu đặc điểm kiến trúc,vừa ca ngợi
vẻ đẹp nên thơ của đền Ngọc Sơn,đồng thời bày tỏ
niềm tự hào đối với di sản văn hoá của dân tộc.

Có thể tóm tắt đoạn giới thiệu về Tháp
Bút,Đài Nghiên nh sau:
Đến thăm đền Ngọc Sơn,hình ảnh đầu tiên gây
ấn t ợng cho ta là Tháp Bút,Đài Nghiên.Tháp Bút
dựng trên núi Ngọc Bội,đỉnh tháp có ngọn tháp trỏ
lên trời xanh,trên mình tháp là ba chữ tả thanh
thiênđầy kiêu hãnh.Cạnh Tháp Bút là cổng Đài

Nghiên.Gọi là Đài Nghiên bởi cổng này là hình t ợng
cái đài đỡ nghiên mực hình trái đào tạc bằng đá đặt
trên đầu ba chú ếch với thâm ý sâu xa ao
nghiên,ruộng chữ .

Hãy đọc văn bản sau đây và tóm tắt lại
những nội dung chính của văn bản?
Tranh Đông Hồ
Ca dao x a có câu:
Làng Mái có lịch có lề,
Có ao tắm mát có nghề làm tranh.
Ca từ mang nội dung nh một lời tự giới thiệu
dẫn ta về làng Mái.Đó là làng Đông Hồ-tên cũ là
làng Đông Mái-đ ợc ng ời dân gọi bằng cái tên nôm
na:làng Hồ.Là quê h ơng của dòng tranh Đông Hồ
nổi tiếng,nó nằm ở phía bên phải con sông Đuống
trong huyện Thuận Thành,tỉnh Bắc Ninh.

Tranh Đông Hồ cũng đ ợc gọi là tranh Tết làng Hồ
phục vụ nông dân lao động. Tranh Đông Hồ gà lợn
nét t ơi trong-Màu dân tộc sáng bừng trên giấy điệp
.Câu thơ của thi sĩ Hoàng Cầm đã khái quát vẻ đẹp
mộc mạc,dân dã của tranh Đông Hồ.Nó là loại tranh
khắc gỗ in trên giấy dó,nền đ ợc quét điệp với những
thớ khoẻ lấp lánh bạc,hoặc rực rỡ màu vàng
cam,vàng quýt bởi đ ợc phủ thêm n ớc gỗ vang hay n
ớc hoa hòe.Tranh đ ợc in cả nét lẫn màu,màu in tr ớc
nét in sau,tranh có bao nhiêu màu là bấy nhiêu lần
in.Bảng màu của tranh đều là những màu lấy trong
tự nhiên gần gũi với đời sống con ng ời.

Khi sản xuất tranh,ng ời ta lấy hồ nếp trộn với màu
tạo nên dẻo quánh cho dễ in,màu bền khó
phai.Những màu đó đ ợc in thành các mảng cạnhh
nhau,cuối cùng là in ván nét đen to đậm mềm mại
bao quanh các mảng màu thành một tờ tranh hoàn
chỉnh.
(Theo Đặng Thế Minh,trong
Thuyết minh bảo tàng mĩ học)

Những nộ dung chính của văn bản:
Làng Mái-làng Hồ-quê h ơng của tranh Đông Hồ,
đã đi vào thơ của Hoàng Cầm.Tranh Đông Hồ đ ợc
trang trí hết sức đặc biệt.Cách in,cách pha màu
cũng có những nét độc đáo,và màu sắc có nguồn
gốc thiên nhiên, gần gũi với đời sống con ng ời.

Bài tập về nhà
Đọc Tiểu dẫn - phần hai,bài Đại cáo bình Ngô
(SGK Ngữ văn 10,tập 2,trang 16),và xác định đối t
ợng thuyết minh,và tìm bố cục của văn bản?