Gây hứng thú cho trẻ trong giờ kể chuyện cho trẻ

SKKN : Một số biện pháp gây hứng thú cho cho trẻ trong giờ kể chuyện
cho trẻ nghe
đề tài : một số biện pháp
Gây hứng thú cho trẻ
trong giờ kể chuyện cho trẻ nghe
I. C S L LU N
Văn học là một loại hình nghệ thuật đến với trẻ sớm nhất và cũng đợc trẻ
yêu thích nhất.Nó không chỉ giúp cho trẻ cảm thụ đợc nghệ thuật mà qua đó
giúp trẻ phát triển về ngôn ngữ từ đó hoàn thiện dần về nhân cách cho trẻ.
Trong các thể loại văn học thì truyện là một thể loại rất đợc trể yêu thích.
Đến với mỗi câu truyện hay trẻ nh bớc vào thế giới của những con ngời với
ông bụt bà tiên cô tấm dịu hiền của thế giới muôn màu hoa lá cỏ cây ,của
những con vật đáng yêu .tất cả nh đợc sống trò chuyện để hoà quyện chung
cuộc sống nh con ngời .Việc tạo cho trẻ làm quen tác phẩm văn học :đọc
thơ, kể chuyện, nghe chuyện, giúp nhận thức thế giới xung quanh hiểu đợc
mối quan hệ con ngời với con ngời, con ngời với thiên nhiên, con ngời với
con vật mà qua đó giúp trẻ phát triển t duy, chú ý ghi nhớ có chủ định mà
dặc biệt giúp trẻ phát triển ngôn ngữ cho trẻ khi giao tiếp.
Ngôn ngữ trong tác phẩm văn học là mẫu ngôn ngữ chính xác chuẩn mực
phong phú đa dạng thúc đẩy cho trẻ nói theo vận dụng một cách tự nhiên và
đa đến thế giới ngôn ngữ một cách nhanh nhất, nhiều nhất, hoàn thiện nhất.
Chính vì thế giáo dục ngôn ngữ cho trẻ cho hoạt động kể chuyện có vai trò
quan trọng trong việc phát triển toàn diện về nhân cách cho trẻ.
Nhận thức đợc mục đích đó tôi đã mạnh dạn đi sâu vào nghiên cứu đề tài
Một số vấn đề phát triển ngôn ngữ cho trẻ 4 tuổi thông qua hoạt động kể
chuyện. Tuy nhiên tôi vẫn gặp phải những thuận lợi và khó khăn sau:
II. TH C TR NG
1)Thuận lợi
-Trờng tôicó nhiều phòng học sân chơi rộng rãi thoáng mát có vờn cổ tích,
có nhiều đồ dùng đồ chơi thuận lợi cho cô và cho trẻ hoạt động với môn văn
học.

-Tôi đợc nhà trờng giao chủ nhiệm 4 tuổi hầu nh các trẻ cùng độ tuổi và đã
học qua chơng trình nhà trẻ,3 tuổi nên có nề nếp hoạt động.
-Bản thân tôi yêu nghề mến trẻ, say sa với công việc tích cực học hỏi nâng
cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn, nhiều năm dạy trẻ 4 tuổi phần nào tôi
hiểu rõ đặc điểm tâm sinh lý trẻ.
Ngời viết : Lê Thị Thu Hiền Trờng MN Dũng Tiến
- 1 -
SKKN : Một số biện pháp gây hứng thú cho cho trẻ trong giờ kể chuyện
cho trẻ nghe
-Phụ huynh quan tâm hoạt động cho trẻ lam quen với văn học trong trờng
mầm non.
2)Khó khăn :
-Mặc dù ở cùng độ tuổi nhng khả năng nhận thức và sự tập trung chú ý của
mỗi trẻ không đồng đều.
-Một số trẻ phát âm còn ngọng cha đủ từ, đủ câu, còn lúng túng khi giao
tiếp. Những khó khăn này làm cho trẻ thiếu tự tin trong giao tiếp nên trẻ
ngày càng ít có cơ hội phát triển ngôn ngữ.
-Thời gian cho việc tạo môi trờng hoạt động, tìm tòi và khám phá câu
chuyện ngoài chơng trình còn hạn chế, kĩ thuật sử dụng vi tính còn gặp khó
khăn.
-Trong quá trình hoạt động nhiều lúc cô cha phát huy hết tính sáng tạo của
trẻ, cha tạo cho trẻ tự rèn luyện và phát triển ngôn ngữ qua việc cho trẻ thể
hiện giọng nhân vật, tự kể lại chuyên và kể chuyện sáng tạo.
-Cô còn lúng túng trong khi sử dụng đồ dùng nhất là những lúc các nhân vật
xuất hiện cùng một lúc trong đoạn chuyện vì vậy mà cha diễn tả hết tình
huống xảy ra trong đoạn chuyện, gây khó khăn cho việc giúp trẻ hiểu nội
dung chuyện.
Từ những khó khăn trên tôi đã tập chung nghiên cứu và mạnh dạn áp
dụng một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động kể
chuyện.

III. biện pháp thực hiện
1)Tạo môi tr ờng phong phú gây hứng thú kích thích sự hoạt động tích
c c của trẻ
.Môi trờngcho trẻ hoạt động là một trong những việc cần thiết và không
thể thiếu đợc trong vấn đề đổi mới hình thức tổ chức giáo dục mầm non
hiện nay.Khác với những năm về trớc thì giáo viên tìm chọn hình ảnh thật
đẹp sống động và trang trí lớp cho đẹp từ đầu năm đến cuối năm. Vì thế mà
trẻ nhìn lâu rồi cũng thâý chán và cũng không kích thích phát triển ở trẻ.
Nhng ngày nay bằng những việc tìm tòi khám phá tôi đã tạo môi trờng cho
trẻ hoạt động. Nhờ đợc hoạt động môi trờng theo chủ đề trẻ thích khám phá
trải nghiệm trẻ có nhiều kinh nghiệm hơn, thông minh hơn và vận dụng đợc
ngay ngôn ngữ của mình trong khi giao tiếp nhờ đó mà trẻ thấy hứng thú
hơn và phát triển ngôn ngữ ở trẻ một cách tự nhiên hơn.
VD:ở góc sách chủ đề: thế giới động vật tôi bố trí môi trờng mở có
đủ các loại sách tranh, truyện tranh, cho trẻ tự làm các loại rối ,đồ chơi, mà
trẻ tự tạo theo chủ đề. Qua đó, trẻ có thể tự hoạt động tranh chuyện, con rối
để kể thành câu chuyện theo ý trẻ nhớ mà ngôn ngữ của trẻ ngày càng phát
triển.
Ngời viết : Lê Thị Thu Hiền Trờng MN Dũng Tiến
- 2 -
SKKN : Một số biện pháp gây hứng thú cho cho trẻ trong giờ kể chuyện
cho trẻ nghe
Môi trờng cô tạo cho trẻ không chỉ ở góc sách mà cô tạo xung quanh lớp
học, ngay chủ đề trẻ đang học cô tạo ra một số hình ảnh chủ đề,trẻ làm
cùng với cô bằng những nguyên vật liệu khác nhau theo ý trẻ.
VD: chủ đề thế giới động vật : những con vật sống trong gia đình cô làm
hình ảnh một số con vật:con chó, con mèo trẻ làm thêm một số con vật khác
cũng sống trong gia đình bằng các nguyên vật liệu khác nhau. Khi hoạt
động trong tiết chuyện, cô hỏi trẻ kể tên các con vật trong gia đình thì trẻ
kể, khi quên trẻ có thể nhìn trong chủ đề để kể. Hoặc khi tận dụng vào giờ

hoạt động đón, trả trẻ cô có thể cho trẻ ngắm nhìn chủ đề và hỏi :chủ đề
nói về con vật gì? có câu chyện nào nói về con vật đó và hớng cho trẻ kể
chuyện về những con vật đó.
2)Tích hợp các nội dung giáo dục và nghệ thuật kể chuyện của cô.
Nh chúng ta đã biết trẻ mầm non cha nhìn và tự đọc tác phẩm văn học,
trẻ muốn cảm nhận đợc tác phẩm văn học phải nhờ vào ngời lớn ở nhà và cô
giáo ở trờng. Vì vậy cô giáo là ngời trung gian là chiếc cầu nối đa tác phẩm
văn học đến với trẻ. Do đó lời đọc, lời kể diễn cảm tác phẩm văn học có thể
coi là phơng pháp quan trọng nhất khi cho trẻ làm quen tác phẩm văn học.
Lời kể càng hay,càng hấp dẫn bao nhiêu thì sẽ giúp trẻ cảm thụ đợc nội
dung tác phẩm bấy nhiêu, là tiền đề cho trẻ bắt chớc ngữ điệu, giọng điệu,
lột tả tính cách nhân vật là cơ sở phát triển ngôn ngữ cho trẻ tri giác toàn bộ
nội dung câu chuyện, tình tiết các câu hội thoại, đối thoại,độc thoại,và trẻ
dễ dàng hiểu đầy đủ hơn nghĩa của từ bấy nhiêu. Lời kể của cô chính là thớc
đo chuẩn mực cho trẻ học tập. Biết đợc điều đó tôi tìm hiểu tác phẩm sau đó
xác định giọng kể cho phù hợp. Tôi thờng căn cứ diễn biến tâm trạng , hành
động của nhân vật, bối cảnh xẩy ra, tình tiết thể hiện ngữ điệu.Cùng một
nhân vật bối cảnh khác nhau thì sắc thái ngữ điệu cũng khác nhau.
VD: Sẻ con tìm bạn cùng là một nhân vật sẻ con nhng đoạn đầu câu
chuyện sẻ con khinh bỉ chuột nhắt,cho nến sẻ nói với giọng đỏng đảnh
khinh miệt nhng cuối câu chuyện khi sẻ con biết lỗi giọng sẻ con ngập
ngừng bối rối.
Trong chuyện nhân vật phản diện cũng có những giọng điệu khác nhau:
VD:câu chuyện: Cáo, thỏ và gà trống Cáo là nhân vật phản diện, đoạn
đầu của chuyện cáo xin sang ở nhờ nhà thỏ thì giọng của cáo nhẹ nhàng, từ
tốn, tỏ thái độ thân ái còn khi gặp bầy chó, gấu thì giọng sói hung
hăng,quát nạt nhng khi gặp chú gà trống dũng cảm thì giọng sói sợ hãi,
hoảng hốt. Hoặc hay trong cùng câu chuyện có những lời dãn chuyện cô
cũng phải kể thật diễn cảm để trẻ tởng tợng ra khung cảnh trong chuyện.
VD: Khi kể chuyện Thỏ con không vâng lời Thỏ con đi mãi .....chơi

xa...thật là xa .....thế rồi thỏ con quên mất đờng về nhà thì ngời đọc phải
Ngời viết : Lê Thị Thu Hiền Trờng MN Dũng Tiến
- 3 -
SKKN : Một số biện pháp gây hứng thú cho cho trẻ trong giờ kể chuyện
cho trẻ nghe
kéo dài âm mãi để diễn tả đờng đi chơi của thỏ rất dài và rất xa ngôi nhà
của mình.
Không chỉ chú ý đến ngữ điệu giọng kể tôi còn chú ý đến nhịp độ, cờng
điệu, lúc dồn dập hồi hộp, lúc từ tốn, lúc to lúc nhỏ khác nhau, chỗ ngập
ngừng. Tôi đã làm trẻ thu hút chú ý tới lời kể của tôi nhờ đó mà trể tiếp thu
bài nhanh hơn, nhớ lâu hơn.
Nh vậy để có giọng kể hay, hấp dẫn tôi phải tự rèn luyện mình tập kể
nhiều lần cho đồng nghiệp nghe để tham gia góp ý cùng chỉnh sữa .
Nếu đơn thuần chỉ có lời kể trong giờ học sẽ làm cho trẻ cảm thấy chán
nản, mệt mỏi .Muốn vậy trong giờ học tôi tích hợp các nội dung giáo dục
vào để dạy ,việc lồng ghép tích hợp nội dung giáo dục trong tiết dạy kể
chuyện cho trẻ nghe vừa có tác dụng tạo ra bầu không khí thoải mái không
gò bó ép buộc đối với trẻ, trẻ học mà chơi, chơi mà học, vừa có tác dụng
giáo dục trẻ một cách toàn diện về trí tuệ, thẩm mĩ .Nhng lồng ghép ở đây
không có nghĩa là xáo trộn kèm dạy quá nhiều lần môn học khác nhau mà
ta phải lồng ghép tích hợp sao cho thật nhẹ nhàng hoà quyện với nhau và
xen kẽ các hoạt động:động, tĩnh khác nhau.
VD: Kể câu chuyện Sẻ con tìm bạn Tôi lồng ghép bộ môn âm nhạc
:Tôi cho trẻ hát múa Những khúc nhạc hồng, cho trẻ đàm thoại về các
loại chim, tôi đa ra câu đố để hớng vào bài dạy của mình, Tôi có thể cho trẻ
chơi trò chơi :bắt chớc tạo dáng các nhân vật trong truyện , kết thúc cho trẻ
múa hát bài hát về tình bạn.
Tuỳ theo nội dung truyện mà tôi đa ra trò chơi cho phù hợp hấp dẫn.
Nh vậy qua việc tích hợp lồng ghép các nội dung giáo dục tôi thấy trẻ
hứng thú và tiếp thu kiến thức một cách rất nhẹ nhàng không bi gò bó .

3)Xây dựng hệ thống đa dạng và phong phú.
Căn cứ vào yêu cầu vào độ tuổi mà tôi có thể chủ động đặt ra các câu hỏi
đàm thoại khác nhau .Nhng câu hỏi phải đòi hỏi chính xác ,ngắn gọn dễ
hiểu từ dễ đến khó ,từ đơn giản đến phức tạp và mang tính gợi mở tác động
đến toàn bộ trẻ trong lớp .Và câu hỏi đặt ra phải theo trình tự nội dung , sát
nội dung cốt truyện.
VD : Khi bắt đầu đàm thoại câu chuỵên Sẻ con tìn bạn
-Cô kể câu chuyện gì ?
- Trcng câu chuyện có những nhân vật nào ?
Sau đó cô dần hỏi đến câu hỏi : Vì sao ? nh thế nào ?
- Vì sao sẻ con lại bị sa lới ?
- Ai đã giúp sẻ con thoát nạn ?
-Trong chuyện coc yêu ai nhất ? Vì sao ?
VD : Câu chuyện: Cáo, thỏ và gà trống
-Cô vừa kể cho các con nghe chuyện gì ?
Ngời viết : Lê Thị Thu Hiền Trờng MN Dũng Tiến
- 4 -
SKKN : Một số biện pháp gây hứng thú cho cho trẻ trong giờ kể chuyện
cho trẻ nghe
-Những nhân vật nào xuất hiện trong chuyện ?
-Con có nhận xét gì về ngôi nhà của cáo và ngôi nhà của thỏ ?
-Khi mùa xuân đến cáo đang làm gì ?
-Ai đã đến giúp thỏ đuổi cáo đi ?
-Vì sao bầy thỏ và bác gấu lại không đuôỉ đợc cáo ?
- Gà trống làm thế nào mà đuổi đợc cáo ?
Hay cô có thể kích thích trẻ để trả lời dới dạng câu ghép .
VD : Câu chuyện sẻ con tìm bạn Vì sao sẻ con bị sa lới ?
Trẻ có thể trả lời : (Bởi vì sẻ con mải chơi không chú ý nên sẻ con bị sa vào
lới bẫy chim )
Trong khi đàm thoại cô cần phải chú ý đối tợng trẻ .với trẻ khác nhau, tôi

đa ra cho trẻ câu hỏi cho phù hợp để trẻ có thể trả lời đợc đó là động lực
kích thích trẻ phát triển ngôn ngữ .
VD : Cùng một nội dung hỏi nhng giáo viên có thể đa ra nhiều cách hỏi
khác nhau nhằm cho trẻ làm quen với cách đặt câu và mở rộng cho trẻ về
nghĩa của câu.
VD : Khi hỏi về nhân vật trong chuyện : Sẻ con tìm bạn
-Trong chuyện có những nhân vật nào ?
-Những nhân vật nào xuất hiện trong câu chuyện ?
- Câu chuyện nói về ai ?
Hay khi hỏi về mục đích làm việc của nhân vật
VD : câu chuyện Sẻ con tìm bạn
-Tại sao chuột nhắt lại cắn đứt mất lới ?
-Chuột nhắt cắn đứt mất lới để làm gì ?
Nh vậy có thể nói với mỗi câu chuyện đa nhiều cách hỏi nh vậy sẽ giúp trẻ
lựa chọn ngôn ngữ trả lời, qua đó giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, nói đủ câu,
câu đơn, câu ghép và chắt lọc ngôn ngữ cho trẻ khi giao tiếp . Đặc biệt khi
hỏi trẻ cô cũng phải hỏi trẻ bằng các giọng điệu , cử chỉ điệu bộ khác nhau
nhằm kích thích gây hứng thú cho trẻ trả lời.
Nh vậy có thể nói bằng việc sử dụng các câu hỏi đàm thoại khác nhau
tuỳ thuộc độ tuổi, yêu cầu tiết dạy vào đối tuợng của trẻ tôi thấy không chỉ
giúp trẻ phát triển về nhận thức , thể hiện tình cảm với nhân vật, qua đó còn
giúp trẻ phát triển nhân cách, đặc biệt là phát triển ngôn ngữ ở trẻ .vì vậy
mà chất lợng tiết dạy của tôi đạt chất lợng cao.
4)Sử dụng đồ dùng gây hứng thú ở trẻ
Nh chúng ta đã biết t duy của trẻ là t duy trực quan hình tợng vì thế ở mọi
lứa tuổi đều rất thích đợc nhìn, hoạt động với đồ vật .Chính vì vậy trong quá
trình cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, giáo viên nào cũng phải nghĩ
là đồ dùng trực quan gì ? Đồ dùng đó có đẹp hấp dẫn bao nhiêu sẽ kích
thích gây hứng thú đợc cho trẻ bấy nhiêu mà trẻ mầm non rất thích đồ dùng
Ngời viết : Lê Thị Thu Hiền Trờng MN Dũng Tiến

- 5 -