MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
A. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của vấn đề:
ăn nghò luận nói chung và văn lập luận chứng minh nói riêng là một thể
loại nhằm pháp biểu tư tưởng, tình cảm, thái độ, quan điểm của người viết
một cách trực tiếp về văn học hoặc chính trò, đạo đức, lối sống. Tuy nhiên phải
được trình bày, chuyển tải bằng một thứ ngôn ngữ trong sáng, hùng hồn với
những lập luận chặt chẽ, mạch lạc, giàu sức thuyết phục. Đây là một lý do khiến
người hành văn cần xác đònh cho mình một phương pháp thể hiện nhất đònh.
V
Lập luận chứng minh được viết ra nhằm xác lập cho người đọc, người
nghe một tư tưởng, quan điểm nào đó. Muốn thế bài viết phải có luận điểm rõ
ràng, có lý lẽ, dẫn chứng thuyết phục. Điều này lại đòi hỏi người lập luận phải
có được một số kỷ năng và phương pháp phù hợp.
Mặt khác những luận điểm, lí lẽ mà người viết đưa ra trong bài văn phải
hướng tới giải quyết những vấn đề đặt ra trong đời sống thì mới có ý nghóa, bài
văn mới có giá trò. Muốn vậy người viết phải qui hợp toàn bộ những giá trò thực
tiễn để làm sáng tỏ lý luận. Nhưng không phải ai cũng làm được điều đó ngoại
trừ chúng ta có được một hệ thống biện pháp để áp dụng.
Vì những lý do trên mà không thể không nghiên cứu để tìm ra một hệ
thống biện pháp nhằm giúp cho người hành văn có được một hành trang khi tiếp
cận và thực hành văn nghò luận. Bởi vậy tôi mạnh dạn tìm hiểu từ thực trạng,
nghiên cứu từ lý luận và xây dựng lên một số biện pháp để Giáo viên và học
sinh cùng áp dụng khi thực hành văn nghò luận chứng minh.
Qua quá trình thực nghiệm cho thấy kết quả áp dụng là khá khả quan nên
tôi quyết đònh xây dựng thành đề tài sáng kiến để áp dụng vào thực tiễn dạy học
có hiệu quả hơn, chất lượng bài viết của các em tốt hơn.
2. Mục đích nghiên cứu.
Đề tài này được nghiên cứu với mục đích nâng cao chất lượng bài viết kiểu
văn lập luận chứng minh của học sinh.
3. Đối tượng nghiên cứu.

Một số biện pháp lập luận chứng minh.
4. Khách thể và phạm vi nghiên cứu.
o Khách thể: Quá trình hành văn của học sinh khối 7 .
o Phạm vi: Kiểu
5. Phương pháp nghiên cứu.
Tổ: Văn – GDCD: 1
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
Phương pháp là chìa khoá dẫn tới kiến thức, là công cụ không thể thiếu
được đối với người nghiên cứu. Đer62 tài này được hoàn thành với các phương
pháp nghiên cứu sau:
+ Khảo sát thực tế: Là cách nghiên cứu thực tiễn để tìm hiểu thực trạng.
+ Phân loại, phân tích: Là cách chia nhỏ vấn đề và phân nhóm vấn đề.
+ Nghiên cứu tài liệu: Tìm hiểu các yếu tố lý thuyết dựa vào các tài liệu.
+ Nêu ví dụ: Dẫn chứng minh hoạ.
2. Cơ sở lý luận.
2.1/ Khái niệm về văn nghò luận và lập luận chứng minh.
Chương trình Tập làm văn THCS lấy sáu kiểu văn bản làm phương thức
biểu đạt chính đó là: tự sự, miêu tả, biểu cảm, thuyết minh, nghò luận, hành
chính – công vụ. Tuy nhiên, có thể nói rằng văn nghò luận là một phương thức
biểu đạt trọng tâm, nó ảnh hưởng trực tiếp và làm cơ sở cho năm phương thức
còn lại. Nói như vậy bởi vì khi chúng ta tạo lập một bài văn theo phương thức
nào đi chăng nữa thì vấn đề lập luận cũng là linh hồn của của bài văn. Chúng ta
sẽ tham khảo khái niệm về văn nghò luận để chứng tỏ nhận đònh trên.
 Văn nghò luận
Văn nghò luận là kiểu văn được viết ra nhằm xác lập cho người đọc, người
nghe một tư tưởng, quan điểm nào đó (SGK –NV7).
Đây là kiểu văn ta thường gặp nhiều dưới dạng các ý kiến nêu ra trong
cuộc họp, các bài xã luận, bình luận, bài phát biểu ý kiến Tuy nhiên phương
thức này cơ bản tồn tại nhiều dưới hai dạng đó là lập luận chứng minh và lập
luận giải thích. Cả hai dạng đó đều thuộc phạm trù lý thuyết nhưng trong nó bao

giờ cũng chứa đựng những hạt nhân riêng biệt. Chúng ta sẽ tìm hiểu về khái
niệm của loại văn mà chúng ta đề cập ở chuyên đề này (lập luận chứng minh) để
đưa ra giải pháp có tính đồng nhất.
 Lập luận chứng minh.
Chứng minh là một phép lập luận dùng những lý lẽ, bằng chứng chân thực đã
được thừa nhận để chứng tỏ một điều gì đó là đáng tin (SGK –NV7).
Đề bài văn lập luận chứng minh bao giờ cũng nêu ra một vấn đề đòi hỏi
người viết dùng khả năng lập luận của mình từ dẫn chứng cụ thể, từ lí lẽ biện
chứng để làm sáng tỏ vấn đề đó vậy nên bài làm phải vận dụng các biện pháp
phù hợp.
Tổ: Văn – GDCD: 2
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
Trong SGK Ngữ văn 7 – tập 2 có một tiết đề cập đến “Cách làm bài văn
lập luận chứng minh”. Tuy nhiên nội dung bài học chỉ nêu ra các bước làm một
bài văn và dừng lại ở đó mà thôi. Thiết nghó, đối với tất cả các kiểu văn thì kiểu
văn nào mà không tuân thủ theo các bước như vậy. Điều quan trọng là muốn
thực hiện theo các bước như vậy thì cần phải làm như thế nào. Điều này thì lại
không nói đến trong chương trình. Vậy nên, chúng tôi mạnh dạn đưa ra các biện
pháp cụ thể nhằm hướng dẫn HS hiểu cách thức, biết thực hiện để nâng cao khả
năng hành văn và chất lượng bài văn của các em.
2.2/ Những điều kiện để giáo viên áp dụng biện pháp.
Thứ nhất: Dựa trên cơ sở biên soạn chương trình SGK Ngữ văn 7 (tập 2) có 5 tiết
nói về văn nghò luận và 5 tiết nói cụ thể về văn lập luận chứng minh. Trong 10
tiết đó có tới 2 tiết tìm hiểu về cách làm, 2 tiết luyện tập và 2 tiết thực hành. Như
vậy đó là một điều kiện thuận lợi để GV áp dụng giải pháp trực tiếp vào 2 tiết
cách làm, từ đó kiểm chứng lại biện pháp của mình trong 2 tiết luyện tập và
đánh giá kết quả ở 2 tiết thực hành.
Thứ hai: Giáo viên bộ môn Văn trong trường đều đạt chuẩn, đều được đào tạo
đúng chuyên ngành, đều nắm chắc lý luận và phương pháp thực hành văn chứng
minh. Mặt khác đều có kinh nghiệm giảng dạy từ 3 năm trở lên nên khả năng

biến chuyển linh hoạt các phương pháp để lồng ghép các biện pháp là đều có
thể.
Đó là những điều kiện thuận lợi để khẳng đònh rằng “Giải pháp mà chúng
tôi xây dựng trong chuyên đề này có thể áp dụng (có bài áp dụng, có nơi áp
dụng và có người để áp dụng).
1. Thực trạng cần giải quyết.
Phải nói rằng một dung lượng rất lớn được nhà biên soạn dành riêng cho
kiểu văn lập luận chứng minh. Vậy nhưng thực tế cho thấy kết quả bài viết của
các em hầu hết còn hạn chế về kó năng lập luận, chưa hình dung được công việc
cần làm trong từng giai đoạn tạo lập văn bản. Sau đây là kết quả khảo sát bài
viết số 5 của học sinh khối 7 năm học 2005 – 2006 và 2006 – 2007.
Năm học
Tổng
số
bài
Xếp loại TB
Trở
lên
G K Tb Yếu Kém
SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL
2005-2006
96 2 2,1% 15 15,6% 58 60.5% 19 19,8% 2 2% 78,2
2006-2007
148 7 4,7% 30 20,3% 93 62,5% 17 11,7% 1 0,8% 87,5
Tổ: Văn – GDCD: 3
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
HKI 07-08
160 15 9,4% 41 25,6% 92 55% 14 10% 0 90
- Dựa vào bảng thống kê trên ta có thể nhận xét thực trạng viết bài văn lập
luận chứng minh của học sinh trong từng năm.

+ Năm học 2005-2006: Tỉ lệ bài viết kém tương đương với tỉ lệ bài viết
giỏi (cho thấy số lượng bài viết có sức thuyết phục là quá ít). Đa số các em viết
theo lối kể chuyện, biểu cảm nên xa rời với đặc điểm văn nghò luận. Trong khi
đó số lượng bài viết yếu kém lại chiếm hơn 20% (số bài viết này chưa xác đònh
được đối tượng chứng minh và chưa hình dung được phạm vi của đối tượng).
+ Tới năm học 2006-2007: Đây là thời điểm chúng tôi áp dụng 4 thao tác
khi dạy kiểu bài lập luận chứng minh. Kết quả cho thấy đã có bước tiến chuyển
(hơn 87% số bài viết đạt trên trung bình). Tuy nhiên số bài viết khá giỏi vẫn còn
hạn chế. Điều này một phần vì giáo viên chưa mạnh dạn áp dụng triệt để các
thao tác, phần còn lại do học sinh chưa sẵn sàng đón nhận các thao tác và chưa
áp dụng phổ biến vào bài viết của mình nên đa số các bài viết còn hạn chế phần
dẫn chứng và lí lẽ, mặt khác còn chưa nhìn nhận được vai trò của đối tượng
chứng minh trong đời sống nên thiếu đi tính thực tiễn.
+ Tuy nhiên, đến học kì I của năm học này số lượng bài viết khá, giỏi đã
có mức gia tăng đột biến, không còn trường hợp bài viết kém. Nội dung bài viết
các em đã có sức thuyết phục cao, lý lẽ rõ ràng, lập luận chặt chẽ.
Trên đây là thực trạng của quá trình hành văn lập luận chứng minh của các
em. Từ thực trạng đó chúng tôi đã tìm ra giải pháp và áp dụng trong năm học vừa
qua. Thực trạng khi đã áp dụng giải pháp cũng cho ta thấy tính khả thi của các
thao tác khi làm bài văn lập luận chứng minh. Chúng tôi xin trình bày để tất cả
chúng ta cùng nghiên cứu.
II. Giải pháp.
Muốn khắc phục thực trạng trên một cách có hiệu quả và đồng loạt, yêu
cầu giáo viên phải nắm vững cấu trúc chương trình, nắm chắc lý thuyết về đặc
điểm và cách làm kiểu văn lập luận chứng minh, đồng thời thành thạo về kó năng
thực hành …Tức là phải tìm tòi nghiên cứu, đầu tư để có thể sẵn sàng vào cuộc
nhằm thực hiện giải pháp một cách đồng bộ. Ở đây giải pháp chúng tôi chỉ đưa
ra 4 thao tác cơ bản.
Thao tác là cách thức, là kó năng hình thành thói quen hành văn. Vậy nên
cách thực hiện các thao tác mà chúng tôi giới thiệu sau đây chính là cách trả lời

4 câu hỏi lớn khi lập luận chứng minh.
Tổ: Văn – GDCD: 4
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
1. Trả lời câu hỏi: “Chứng minh cái gì?”.
- Đây là thao tác tiền đề cho các thao tác còn lại. Muốn làm một bài văn
chứng minh thì đương nhiên người làm văn phải xác đònh được đối tượng chứng
minh. Có nghóa là phải trả lời được câu hỏi “Chứng minh cái gì?”.
- Tuy nhiên điều quan trong mà chúng tôi muốn đề cập đến trong thao tác
này không phải là vấn đề xác đònh đối tượng nữa mà là xác đònh phạm vi của
đối tượng. Tức là phải xác đònh được cái mà chúng ta thuyết minh nó tồn tại từ
đâu tới đâu, nó gồm những cái gì. Vậy muốn trả lời được câu hỏi lớn đó chúng
ta lại phải thiết lập hai câu hỏi nhỏ nữa. Đây là thao tác quan trọng khi tạo lập
một văn bản, nhưng lại chưa bao giờ được nói đến trong chương trình.
Ví dụ: Cho đề bài “Em hãy chứng minh dân tộc ta có lòng yêu nước nồng nàn”.
+ Trả lòi câu hỏi: Chứng minh cái gì?
 Chứng minh: Lòng yêu nước của nhân dân ta. (đối tượng).
+ Xác đònh phạm vi đối tượng:
 Là truyền thống từ lâu đời.
 Truyền thống đấu tranh.
 Lòng căm thù giặc. Phạm vi đối tượng
 Xây dựng đất nước.
Nếu chúng ta thực hiện tốt thao tác này thì chúng ta đã có một qui hoạch
tổng thể trước khi đi vào xây dựng bài văn.
2. Trả lời câu hỏi “Đối tượng chứng minh đó đúng hay sai?”.
- Nếu như ở bước một chúng ta đã xác đònh xong đối tượng và phạm vi
đối tượng thì tiếp theo nhất thiết chúng ta phải xác đònh xem ý kiến, nhận
đònh về đối tượng đó là đúng hay sai.
- Tức là chúng ta phải rút ra một nhận đònh của riêng mình. Nhận đònh
đó phải được thể hiện chắc chắn bằng những câu khẳng đònh hoặc phủ đònh.
(có hoặc không, đúng hoặc sai). Đây là những cặp từ hô ứng mà không thể

không sử dụng trong bài văn chứng minh.
- Những ý chúng ta vừa trả lời trong câu hỏi thứ nhất ở bước một và
nhận đònh chúng ta trả lời ở thao tác hai này chúng ta có thể đưa tất cả vào
phần mở bài của bài viết.
Ví dụ: Để xây dựng bài viết cho đề bài trên thì trước hết chúng ta phải khẳng
đònh: “Dân tộc ta có một lòng nồng nàn yêu nước là đúng”.
Chúng ta lấy: bước (1) + bước (2) = (Mở bài) như sau:
Tổ: Văn – GDCD: 5
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
“ Dân ta luôn luôn có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống q
báu của dân tộc trãi qua 4000 năm giữ nước. Đó là lòng căm thù giặc và đó là ý
chí đấu tranh quật cường. Không những thế tinh thần yêu nước còn được thể hiện
qua từng chặng đường phát triển quang vinh của đất nước.
Như vậy chúng ta đã thực hiện được hai thao tác. Như vậy đồng nghóa với
việc chúng ta đã xác đònh được luận điểm mà chúng ta chứng minh là đúng hay
sai. Tuy nhiên nhận đònh mà chúng ta vừa đưa ra mới chỉ tồn tại trên lý thuyết
mà thôi, hoàn toàn chưa có sức thuyết phục.
3. Trả lời câu hỏi: “Tại sao lại đúng hoặc sai?”.
- Đây là bước bắt buộc chúng ta phải chứng minh nhận đònh mà chúng ta
vừa đưa ra ở bước thứ 2. Muốn hoàn thành bước này chúng ta phải dùng hai thứ
chất liệu đề chứng minh đó là: dẫn chứng và lý lẽ.
a/ Dùng dẫn chứng.
Chúng ta sẽ tìm tòi dẫn chứng trong ba thời kỳ:
+ Quá khứ: Lấy những điều đã xảy ra để chứng minh cho lập luận của
mình là có cơ sở.
+ Hiện tại: Lấy dẫn chứng hiện tại để chứng tỏ lập luận của mình là thiết
thực.
+ Tương lai: Giả thiết trong tương lai để chứng tỏ lập luận của mình là bền
bỉ.
Ví dụ: Nhân dân ta luôn có một lòng nồng nàn yêu nước vì:

- Dân ta đã trãi qua quá trình lòch sử đấu tranh vẻ vang, không chòu
khuất phục trước kẻ thù đã làm nên những trang sử vàng bất hủ
- Tới bây giờ truyền thống đó luôn ấp ủ trong bước đường xây dựng
đất nước
- Cho tới mai sau để bảo vệ và phát huy thành quả đã đạt được hôm
nay thỉ truyền thống đó càng phải được nhân lên gấp bội
b/ Dùng lý lẽ:
Khi lập luận đòi hỏi lý lẽ của mình phải vừa mang tính lý luận vừa mang tính
thực tiễn thì mới thuyết phục người nghe. Muốn vậy chúng ta áp dụng cách viết
diễn dòch, qui nạp hoặc móc xích để trình bài lý lẽ của mình.
Lý lẽ thuộc phạm trù cá nhân nên chúng tôi không bàn nhiều. Ở đây chúng
tôi chỉ nêu lên vài gợi ý cơ bản.
Như vậy thông qua thao tác này chúng ta đã làm sáng tỏ nhận đònh mà
chúng ta đưa ra ở bước 2. Nghóa là có đầy đủ dẫn chứng, lý lẽ để nghò luận về
Tổ: Văn – GDCD: 6
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
đối tượng mình chứng minh. Kết quả của thao tác này chúng ta đưa toàn bộ vào
phần thân bài của bài viết.
4. Trả lời câu hỏi: “Điều vừa chứng minh có ý nghóa gì?”.
- Ở bước ba chúng ta đã chứng minh xong đối tượng. Tuy nhiên chúng ta
không dừng lại ở đó mà chúng ta cần lấy cái sản phẩm mình vừa chứng minh để
áp dụng lại thực tế. Đây là phương pháp mở rộng (trong toán học thì đây là thao
tác thử lại).
- Khi khai thác về ý nghóa cuả đối tượng thuyết minh chúng tôi đưa ra 3
lónh vực cần khai thác là:
+ Ý nghóa gì cho xã hội.
+ Ý nghóa với bản thân.
+ Nhiệm vụ của mọi người.
Ví dụ: Khi chúng ta chứng minh xong luận điểm “dân ta có một lòng nồng nàn
yêu nước”. Chúng ta cần rút ra:

- Lòng yêu nước đó là sức mạnh tổng hợp của dân tộc, từ khi khai
thiên lập đòa tới bây giờ sức mạnh đó như ngọn lửa âm ỉ trong lòng
dân tộc
- Tinh thần đó đã sưởi ấp bao nhiêu trái tim Việt Nam, tôi cảm thấy
ấp lên trong truyền thống vẻ vang đó.
- Tinh thần đó như một thứ của q nên tất cả chúng ta phải biết cất
giữ, phải phát huy
Thao tác cuối cùng này chúng ta áp dụng để xây dựng phần kết bài.
 Trên dây là 4 thao tác nằm trong nội dung trả lời của 4 câu hỏi lớn chúng tôi
sẽ phác thảo thành mô hình vận dụng sau
ĐỀ
TÌM HIỂU ĐỀ
(xác đònh (khẳng đònh (Dẫn chứng và (Với cá nhân
đối tượng, luận điểm lý lẽ) xã hội và
Tổ: Văn – GDCD: 7
(1)
Chứng minh
cái gì?
(4)
Điều c/m có
ý nghóa gì?
(3)
Tại sao lại
đúng hoặc
sai?
(2)
Cái c/m đó
đúng hay sai?
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
và phạm vi) chứng minh) nhiệm vụ )

LẬP DÀN BÀI
MỞ BÀI THÂN BÀI KẾT BÀI
 Đó là các thao tác yêu cầu được áp dụng trong giờ dạy bài lý thuyết về văn
nghò luận, trong tiết luyện tập văn lập luận chứng minh và cả trong giờ làm
bài, trả bài viết. Chúng ta liên tục cung cấp cho các em những cách thức thì
các em sẽ liên tưởng ngay đến cách tiến hành. Nên nhớ rằng chúng ta nên
lấy sản phẩm của học sinh để làm thước đo cho chính phương pháp của mình.
Không có phương pháp nào là tối ưu, không có biện pháp nào là hữu hiệu
nhưng biết cách áp dụng biện pháp vào từng thời điểm cụ thể lại là điều hữu
ích.
III/ Kết luận và kiến nghò.
1. Kết quả.
Qua 1 năm vừa qua chúng tôi – Tập thể GV Văn thấy vấn đề rèn luyện
cho học sinh biết cách lập luận trong văn nghò luận là vô cùng cần thiết. Bởi đó
là cách thức, là con đường, là kó năng dẫn các em đi tới hoàn thành một văn bản
nghò luận mang tính nghệ thuật. Một văn bản, bất cứ là kiểu văn bản gì cũng
phải đạt hai yêu cầu tối thiểu đó là có tính thuyết phục và có tính nghệ thuật.
Trong một năm thí điểm cho thấy:
- Về phía giáo viên: + 100% GV nắm vững các biện pháp và áp dụng các
biện pháp trên vào các tiết học như: bài mới, tiết luyện tập, tiết viết bài
và trả bài một cách có hiệu quả
+ Đã cùng nhau bàn bạc và tháo gỡ những khó khăn
để tìm ra giải pháp, áp dụng giải pháp khá thành công, từ đó giáo viên
cũng phần nào trau dồi được vốn kiến thức và khả năng rèn luyện cho
học sinh.
- Về phía học sinh: Chất lượng bài viết về kiểu văn lập luận chứng minh
của học sinh ngày càng hoàn chỉnh hơn ,đặc biệt là cách lập luận và tìm
lý lẽ dẫn chứng.
 Qua quá trình khảo sát 20 học sinh khối 7 cho kết quả 90 % học
sinh tương ứng (18 HS) làm khá văn lập luận chứng minh.

Tuy nhiên bài viết thực sự tốt của các em còn rất ít, một số bài còn
chưa mang tính thuyết phục, chưa làm sáng tỏ được đối tượng chứng minh.
Tuy nhiên sau khi công bố chuyên đề này với sự áp dụng đồng bộ của giáo
viên thì chúng tôi nghó rằng thực trạng trên sẽ được sớm giải quyết.
Tổ: Văn – GDCD: 8
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
2. Kết luận.
Nghò luận là một hình thức hoạt động ngôn ngữ phổ biến trong đời sống và
giao tiếp của con người để nêu ý kiến đánh giá, nhận xét, bàn luận về các hiện
tượng, sự vật, vấn đề xã hội, tác phẩm nghệ thuật Nghò luận chủ yếu dùng lí lẽ,
dẫn chứng và cách lập luận nhằm thuyết phục nhận thức của người đọc.
Vậy nên, qua quá trình dạy học văn theo chương trình đổi mới, tập thể giáo
viên Ngữ văn thấy việc rèn luyện cho học sinh kó năng lập luận trong bài văn
chứng minh là rất cần thiết. Qua đó học sinh không những nắm được các bước,
các thao tác mà sẽ tạo cho học sinh một thói quen để các em dần dần hình thành
kó năng hành văn.
Các em biết cách tạo lập một bài văn lập luận chứng minh tốt thì việc vận
dụng những kó năng đó vào đời sống ứng xử hàng ngày của các em cũng chuẩn
mực hơn . Không những thế sẽ rèn luyện cho các em cách dùng từ, đặt câu, nhận
diện các kiểu câu ở phần tiếng Việt càng vững vàng hơn.
Kính thưa q thầy cô giáo là đồng nghiệp. Chuyên đề này theo quan điểm
của chúng tôi là rất cần thiết đới với đối tượng học sinh ở đây, chúng tôi có thể
khẳng đònh rằng chất lượng môn Ngữ văn sẽ được nâng cao hơn, bài viết của các
em sẽ chất lượng hơn. Nhưng không phải như vậy là hoàn hảo, cho nên chúng tôi
báo cáo lên đây mong rằng q thầy cô sẽ tìm ra những điểm bất cập để bổ
khuyết cho hoàn chỉnh hơn. Để chúng ta tìm ra một giải pháp một tiếng nói
chung hơn.
CHỈ ĐẠO THỰC HIỆN. CHỊU TRÁCH NHIỆM THỰC HIỆN
BGH TỔ VĂN – GDCD
Tổ: Văn – GDCD: 9

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
THIẾT KẾ BÀI DẠY MINH HOẠ
MÔN: NGỮ VĂN LỚP 7
Tiết 100
Bài: Luyện tập lập luận chứng minh
Người soạn: Tập thể GV Văn
TIẾT 100:
TIẾT 100:
LUYỆN TẬP
LUYỆN TẬP
LẬP LUẬN
LẬP LUẬN
CHỨNG MINH
CHỨNG MINH
I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Giúp HS:
- Củng cố chắc chắn hơn những hiểu biết về cách làm bài văn lập luận
chứng minh.
- Biết vận dụng những hiểu biết đó vào việc viết một đoạn văn chứng
minh cụ thể.
II/ CHUẨN BỊ:
II/ CHUẨN BỊ:
- GV: Giáo án, SGK.
- HS: Vs, vghi, SGK.
III/ LÊN LỚP:
III/ LÊN LỚP:


1. Ổn định: (1’)

1. Ổn định: (1’)
KDSS.


2. Kiểm tra bài cũ:
2. Kiểm tra bài cũ:
(?) Thế nào là văn lập luận chứng minh? Khi làm bài văn lập luận chứng
minh chúng ta cần thông qua mấy bước?


3. Bài mới:
3. Bài mới:
- Giới thiệu tiết luyện tập.
- Kiểm tra sự chuẩn bị của HS.
Tổ: Văn – GDCD: 10
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
Hoạt động 1:
Hoạt động 1:
Hướng dẫn HS tìm hiểu đề và tìm ý.
Hướng dẫn HS tìm hiểu đề và tìm ý.
Phương pháp
Phương pháp
Nội dung
Nội dung
Ghi chú
Ghi chú
Hoạt động 1 (Hướng dẫn HS về nhà
chuẩn bò trước)
Hoạt động 2 (Hướng dẫn thực hành)
GV: Hướng dẫn HS tìm hiểu đề và tìm ý:

? Đề yêu cầu chúng ta chứng minh cái gì?
? Chứng minh từ đâu tới đâu?
? Trong đối tượng gồm những cái gì?
 Minh hoạ xong thao tác 1.
? Đối tượng chứng minh đó đúng hay sai?
HS: Đúng.
 Minh hoạ xong thao tác 2.
GV: Hướng dẫn học sinh lập dàn ý.
-Phần MB lấy ý đã tìm ở thao tác 1 + 2
? Tại sao các em cho rằng nhân dân ta có
tinh thần đoàn kết?
? Ngày xưa nhân dân ta đoàn kết như thế
nào?
? Ngày nay nhân dân ta thể hiện tinh thần
đoàn kết như thế nào?
I. Chuẩn bò ở nhà.
II. Thực hành trên lớp.
Đề: Nhân dân ta có tinh thần
đoàn kết cao. Hãy chứng
minh điều đó.
1. Tìm hiểu đề và tìm ý.
Đối tượng: tinh thần đoàn kết.
Phạm vi: Từ xưa- nay.
+Đoàn kết trong chiến đấu.
+Đoàn kết trong lao động,
SX.
+Đoàn kết trong khi gặp khó
khăn.
2. Lập dàn ý:
a. MB:

- Giới thiệu đối tượng CM.
- Khẳng đònh luận điểm là
đúng.
b. TB:
- Ngày xưa ông cha ta đã
chung lưng đấu cật với nhau
trong chế ngự thiên nhiên,
trong đấu tranh giữ nước.
- Ngày nay toàn Đảng, toàn
dân đồng tâm một lòng xây
dựng và bảo vệ đất nước,
đoàn kết trong lao động.
Tổ: Văn – GDCD: 11
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 7 LÀM TỐT BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH
?Tinh thần đoàn kết đó cần lưu truyền
cho đời sau không?
GV: Ngoài những dẫn chứng đó ra thì các
em cần sử dụng lí lẽ để biện luận cho vấn
đề chứng minh.
 Minh hoạ xong thao tác 3.
? Tinh thần đoàn kết đó có ý nghóa gì ?
nhiệm vụ của chúng ta là phải làm gì?
(Minh hoạ xong thao tác 4)
 Hướng dẫn HS viết bài và sửa bài.
- Đoàn kết vượt qua mọi khó
khăn, hoạn nạn
- Đoàn kết là sức mạnh thành
công nên cần được lưu
truyền.
c. KB:

- Tinh thần đoàn kết có vai trò
rất quan trọng. Bởi đó là sức
mạnh, là động lực, là ý chí
đồng lòng, đồng tâm
- Nhiệm vụ của chúng ta là
phát huy tinh thần đoàn kế
3. Viết bài.
4. Sửa bài.


4. Củng cố: (5’)
4. Củng cố: (5’)
GV hệ thống lại những điều cần lưu ý khi viết đoạn văn chứng minh.


5. Dặn dò: (2’)
5. Dặn dò: (2’)
- Chọn một đề xây dựng thành bài viết.
- Soạn bài: “Ơn tập văn nghị luận”.
Tổ: Văn – GDCD: 12