* Vấn đề nghị luận:
Những phẩm chất, đức tính đẹp đẽ, đáng yêu của anh thanh niên
trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long.
* Nhan đề:
+ Xao xuyến Sa Pa.
+ Hình ảnh anh thanh niên làm công tác khí tượng trong truyện ngắn
“Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long.
+ Một vẻ đẹp nơi Sa Pa lặng lẽ.
- Anh thanh niên là nhân vật có phẩm chất cao quý, đáng khâm phục:
+ Yêu đời, yêu nghề, có tinh thần trách nhiệm cao.
+ Hiếu khách, quan tâm đến người khác một cách chu đáo.
+ Khiêm tốn
⇒
Nhận xét đánh giá về nội dung truyện.
- Cốt truyện nhẹ nhàng, chi tiết, chân thực, tinh tế, ngôn ngữ đối thoại sinh động.
⇒
Nhận xét khái quát về nghệ thuật truyện.
NhËn xÐt, ®¸nh gi¸:
* Bố cục
Mở bài
Thân bài !"#"$!!#
%Kết bài&'#()
Dù đợc miêu tả nhiều hay ít, trực tiếp hay gián tiếp, nhân vật nào
của Lặng lẽ Sa Pa cũng hiện lên với những nét cao quí, đáng khâm phục.
Trong đó, anh thanh niên làm công tác khí tợng kiêm vật lí địa cầu- nhân vật
chính của tác phẩm - đã để lại cho chúng ta nhiều ấn tợng khó phai mờ.
Cuộc sống của chúng ta đợc làm nên từ bao phấn đấu, hi sinh lớn
lao và thầm lặng? Những con ngời cần mẫn, nhiệt thành nh anh thanh niên
ấy thật đáng trân trọng, thật đáng tin yêu.
*+,-.#/%0!#!!1"%#2)%3#%4#2%
*+56#78"%9!$)7:.#8"%
*+;!$)7:.#8"%
Trớc tiên, nhân vật anh thanh niên này đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu
nghề, có tinh thần trách nhiệm cao với công việc lắm gian khổ của mình. Trong
lời giới thiệu với ông hoạ sĩ già và cô gái, bác lái xe gọi anh là ngời cô độc
nhất thế gian . Đã mấy năm nay, anh sống một mình trên đỉnh Yên Sơn cao hai
nghìn sáu trăm mét, bốn bề chỉ có cây cỏ và sơng mù lạnh lẽo. Công việc hàng
ngày của anh là đo gió, đo nhiệt độ, đo ma, đo nắng rồi ghi chép, rồi gọi vào
máy bộ đàm báo về trung tâm. Nhiều mùa, nhiều đêm anh phải đối chọi với gió
tuyết và lặng im. Vậy mà anh rất yêu công việc của mình. Chúng ta hãy nghe lời
nói của anh thanh niên với ông hoạ sĩ: Khi ta làm việc, ta với công việc là
đôi, sao gọi là một mình đợc? Huống chi, việc của cháu gắn liền với bao anh
em đồng chí dới kia. Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu
buồn đến chết mất . Còn đây là tâm sự của anh với cô kĩ s trẻ: Lúc nào tôi
cũng có ngời trò chuyện. Nghĩa là có sách ấy mà! . Tuy sống trong điều kiện
thiếu thốn cả về vật chất lẫn tinh thần nhng ngời thanh niên ấy vẫn ham mê
công việc, vẫn biết sắp xếp, lo toan cuộc sống riêng ngăn nắp, ổn định. Anh
nuôi gà, trồng hoa, đọc sách. Thỉnh thoảng, anh xuống đờng tìm gặp bác lái xe
cùng hành khách để trò chuyện cho nguôi bớt nỗi nhớ nhà, vợi bớt cô đơn.
CU HI THO LUN
NHểM
Luận điểm
Luận cứ
PP lập luận
Cách lập
luận
Đoạn văn 2
<$%=#()Trớc tiên, nhân vật anh thanh
niên này đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề, ở tinh thần
trách nhiệm cao với công việc của mình
>?@)A!)B%4#2%C!)!.#!#7!8D%#2!
>?/)/!E%%4#2%
>F#7!!G%H%ID7%A%I@7JD
>K$!E%*<H)#
>L#MN%
CÂU HỎI THẢO LUẬN
NHÓM
+#()
+%H
KK
O1B!P
§o¹n v¨n 3, 4
C©u hái th¶o luËn
QOB)%$J)#()!1JR
Q<"%!1BS/%H:T"!1B!P
!1J
CU HI THO LUN
NHểM
Luận điểm
Luận cứ
PP lập luận
Trình tự
lập luận
Đoạn văn 3
<$%=#()Nhng anh thanh niên này thật
đáng yêu ở nỗi thèm ngời , lòng hiếu khách đến nồng
nhiệt, ở sự quan tâm đến ngời khác một cách chu đáo.
>08"%U#2!
>F#7"%"#V!)!!
>OC9S%)W#:.#
>K$!E%*<H)#
>L#MN%
CU HI THO LUN
NHểM
Luận điểm
Luận cứ
PP lập luận
Trình tự
lập luận
Đoạn văn 4
<$%=#()Công việc vất vả, có những
đóng góp quan trọng cho đất nớc nh thế nhng anh
thanh niên hiếu khách và sôi nổi ấy lại rất khiêm tốn.
>O/00%=)BSX
>:Y8#IZ[%$N
>\#3#!#2:.#8"%H"T
>K$!E%*<H)#
>L#MN%
BC Nhiệm vụ
Hệ thống Luận điểm – Luận cứ
PP Lập luận
PPLL Cach LL
MB(I) Nêu vấn
đề NL
TB
(II,III,
IV)
Nhận xét
đánh giá
về nhận
vật anh
thanh niên
KB
(V)
KĐ luận
điểm
* LĐ 1: Câu1-> Câu chủ đề nêu LĐ
* LĐ 2: Câu2-> Câu chủ đề nêu LĐ
-
Vui được đón khách - Biếu tam thất bác lái xe
-
Tặng hoa cho cô gái
* LĐ 3: Câu1-> Câu chủ đề nêu LĐ
- Sống 1 mình, công việc lặng thầm, thời tiết khắc nghiệt.
-
Yêu thích công việc, chăm đọc sách.
- Xây dựng cuộc sống ngăn nắp, ổn định
CM,
PT
CM,
PT
CM,
PT
Diễn
dịch
Diễn
dịch
Diễn
dịch
-
Ngại ngùng khi hoạ sĩ vẽ chân dung - Giới thiệu
người đáng vẽ hơn.
Cuộc sống…tin yêu -> Câu cô đúc vấn đề nghị luận
* Dù được…khó phai mờ -> Câu nêu vấn đề NL
Phép lập luận toàn VB: Tổng-Phân- Hợp
Đoạn văn:
Từ việc miêu tả hoạt động của các nhân vật , Nam Cao đã gián tiếp đưa ra một tình thế lựa
chọn đối với lão Hạc mà các dấu hiệu của nó đã được chuẩn bị ngay từ đầu. Đó là việc giải quết cái
sống và cái chết: sống liệu có giữ được mảnh vườn cho con mà vẫn có cái để mà ăn hay không ( bán mất
mảnh vườn sẽ là một trọng tội không thể tha thứ được trong lương tâm của lão đối với người vợ đã khuất
và đứa con đang ở xa ); hay là chết thì sẽ giữ được mảnh vườn, lương tâm yên ổn? Nhưng nếu chết thì
phải chết như thế nào, chuẩn bị cho nó ra sao ? Cuối cùng lão lựa chọn cái chết. Đầu tiên lão để cho
cậu Vàng chết trước. Sau đó mới đến mình. Lão âm thầm chuẩn bị dọn dẹp chu tất một con đường sạch
sẽ để bước đến nhà mồ (nhờ ông giáo giữ vườn để khỏi ai tranh chiếm, nhòm ngó, gửi cầm 30 đồng bạc
để nhờ bà con lo liệu ma chay nếu minh có mệnh hệ gì). Lão đã chọn cái chết trong còn hơn sống khổ,
sống nhục. Lão đã chết một cách cao ngạo và thảm khốc. Chỉ có bằng cách này lão mới khỏi phạm vào
mảnh đất thiêng dành cho con mình, mới có thể chấm dứt kiếp sống lay lắt, héo úa. Cái chết của lão Hạc
khiến ta đau đớn nhận ra một tình phụ tử thiêng liêng và thăm thẳm, tội nghiệp cho lão, chắc hẳn lão
nung nấu ý định chết từ lâu rồi, từ cái ngày đầu sang nói chuyện bán cậu Vàng với ông giáo, rõ nhất là
cái hôm lão sang gửi vườn và tiền. Chả thế mà câu chuyện của lão rề rà, vòng vo, nặng nhọc, nhức nhối
một điều gì đó thật khó nói; tâm can lão bị đè nặng bởi ý định tự tử phải giấu. Lão đã làm tất cả những
gì có thể làm được trước khi đi đến cái chết, tuy lặng lẽ, âm thầm mà thật dứt khoát, quyết liệt. Để bảo
toàn nhân cách của mình, lão không có con đường nào khác là phải chủ động tìm đến cái chết. Lão Hạc
đã dùng cái chết của mình để cấy cái sống cho đứa con trai đang đi phu đồn điền biền biệt. Đó là một
lựa chọn tột cùng đau đớn của thân phận con người. ý nghĩa câu chuyện chủ yếu được phát sáng từ điểm
then chốt này.
( Theo Văn Giá, Chiều sâu truyện “ Lão Hạc”)
Vấn đề
nghị luận
Hệ
thống
luận cứ
Đánh giá,
nhận xét
>
><W%7!!1%]TI@8GI@^%%7!%
!_)8@%
><A%!1A#!$)P%W#`%"#I@S%"#%7!
<@#%ab6%%W%"#%7!c7%7!!B%7!:!7S
%d01I
OB!7P%W#2!bS !e!$)U%=$!
b6%<$,
>6SAf)!)%d%%"#%7!c(%S
%7!!1:3%1U#%d%)B
><7!(_!S$%"%c<7!(%/%"#I@%%
=> Cái chết của lão Hạc khiến ta đau đớn nhận ra một tình
phụ tử thiêng liêng, sâu nặng.
- Lão Hạc có một tấm lòng hi sinh cao cả, một nhân cách
đáng trọng.
Bài tập
Trong các đề bài sau, đề bài nào là nghị luận về tác phẩm truyện
(hoặc đoạn trích) ?
A. Suy nghĩ về đạo lý của dân tộc: “Uống nước nhớ nguồn”.
B. Đất nước ta có nhiều tấm gương vượt khó học giỏi. Em hãy trình
bày một số tấm gương đó và nêu suy nghĩ của mình.
C. Phân tích truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng.
D. Cảm nhận của em về tình bà cháu trong bài thơ “Bếp lửa” của
Bằng Việt.
- Nhng nhn xột ỏnh giỏ v truyn, phi xut phỏt t ý ngha ca ct
truyn, tớnh cỏch, s phn ca nhõn vt v ngh thut trong tỏc phm
c ngi vit phỏt hin v khỏi quỏt.
- Cỏc nhn xột ỏnh giỏ v tỏc phm truyn (hoc on trớch) trong bi
ngh lun phi rừ rng, ỳng n, cú lun c v lp lun thuyt phc.
- Bi ngh lun v tỏc phm truyn (hoc on trớch) cn cú b cc mch
lc, li vn chun xỏc, gi cm.
NGH LUN V TC PHM TRUYN (HOC ON TRCH)
- Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) là trình bày những nhận
xét, đánh giá của mình về nhân vật, sự kiện, chủ đề hay nghệ thuật của một
tác phẩm cụ thể.
Q`#()%3!1
S#W%4)/
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
- Học thuộc ghi nhớ
- Xây dựng hệ thống luận điểm, luận cứ
cho đề văn nghị luận xác định ở bài tập 2
- Chuẩn bị kĩ Tiết 119: Cách làm bài văn
nghị luận về tác phẩm truyện.
1 0
1 0
1 0
1
0
Xin trân trọng cảm ơn
các thầy, cô giáo cùng
các em học sinh !
1
0
1
0