Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 5 tuổi thông qua các câu truyện cổ tích Việt Nam.

Phòng GD&ĐT Huyện Sóc Sơn
Trường Mầm Non Việt Long

Người thực hiện:Nguyễn Thị Ngân
Tên đề tài:một số biện pháp giáo dục
lễ giáo cho trẻ 5 tuổi thông qua các câu truyện cổ tích
Việt Nam.
Đối tượng : 5-6 Tuổi.
1
I /Đặt Vấn Đề
Văn học dân gian đóng vai trò là: “Bầu sữa mẹ” (theo cách nói của
MGORKI-Nhà văn Nga vĩ đại )Nuôi dưỡng nền văn học .
Nếu không có thể thơ lục bát được hình thành và đào luyện từ trong ca
dao dân tộcthì không thể có truyện Kiều của Nguyễn Du.Không có kho
tàng truyện cổ tích cực kỳ phong phú thì không có Truyền Kỳ Mạn Lục
của Nguyễn Dữ. Nhiều nhà văn thơ khác của dân tộc đã học tập,tiềp thu
những hìn tượng nghệ thuật,những cốt truyện và nhất là cách nhìn nhận về
con người và cuộc sống trong văn học dân gian truyền thống để tạo nên tác
phẩm văn học của họ như: Hồ Chí Minh,Nguyễn Khuyến,Tố Hữu,Trần
Đăng khoa…
Trong đó truyện cổ tích là một trong những thể loại chủ yếu của văn học
dân gian nó cũng là thể loại có nhiều vấn đề phức tạp và phong phú .
Thông qua những sáng tạo nghệ thuật cổ tích ,tác giả dân gian đã gửi vào
đó quan niệm nghệ thuật
về thế giới nhân sinh thể hiện ý thức thẩm mỹ gắn liền với tinh
thần nhân văn của mình .
Truyện cổ tích của dân tộc nào cũng đề cao đạo đức nhân nghĩa .Nó là
một môi trường đắc địa để những bài học đạo đức,luân lý được đưa đến
cho trẻ một cách tự nhiên. Hiện nay cuộc sống hiện đại nên có nhiều
phương tiện giải trí vui chơi và học tập hấp dẫn khiến các bậc phụ huynh
thường lệ thuộc vào đó,thường khi con đi học về là bố mẹ mở băng đĩa

siêu nhân hay trò chơi “Game” cho con xem.Nhưng thông qua các thể loại
ấy làm sao có thể đánh thức được tình cảm đạo đức ban đầu như:
Tình yêu thương lòng biết ơn,tinh thần đoàn kkêt….mà thông qua nội
dung ý nghĩa của những câu truyện khiến những quan hệ hành vi của trẻ
nhận thức được sâu sắc từ đó tôi đã tìm tòi ,học hỏi ,suy nghĩ và mạnh dạn
chọn đề tài “ Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 5tuổi thông qua các
câu truyện cổ tích Việt Nam”.
II. Giải Quyết Vấn Đề
1.Cơ Sở Lý Luận:
Là một loại hình nghệ thuật,văn học giữ vai trò lớn trong việc hình thành
và phát triển toàn diện nhân cách trẻ.
2
Dẫn dắt trẻ vào thế giới văn học là nhiệm vụ quan trọng của trường mầm
non nhất là các lớp mẫu giáo: Đó là sự mở cửa cho những bước đi chập
chững đầu tiên vào thế giớ các giá trị phong phú chứa đựng trong tác phẩm
văn học đóng góp trong việc hìn thành và phát triển tình cảm đạo đức cho
trẻ.Tuy niên không phải dân tộc nào cũng đề cao đạo đức như yếu tố thứ
nhất của phẩm chất con người như dân tộc Việt Nam. Dường như quan
điểm của con người Việt Nam đạo đức như là cái gốc của sự tôt sấu trên
đời.Quan niệm được phản ánh trong truyện cổ tích,vừa chắt lọc kinh
nghiệm ứng sử trong thực tế vừa là đạo đức lý tưởng mà con người lao
độmg mong muốn xây dựng. Vì thế nó vừa gần gũi,vừa cao cả,nó không
chỉ là cái vốn có,cần phải cho cuộc đời tốt đẹp hơn.
2.Cơ Sở Thực Tiễn:
Khả năng khám phá thế giới xung quanh của trẻ còn hạn chế.Tư duy của
trẻ là tư duy tổng quát hành động nên trẻ không hiểu qua những lời cô
nói ,làm như thế này có nghĩa là tốt,như thế kia là xấu,hay còn phải làm
như thế nào ?...Nhưng qua những câu truyện cổ tích thường có cốt truyện
ngắn gọn,rõ ràng,dễ nhớ dễ thuộc,nhân vật gần gũi,chính là con người
trong các mối quan hệ xã hội.Điều quấn hút các em chính là yếu tố thần

kỳ,những đồ vật quen thuộc gần gũi được thổi những yếu tố ly kỳ hoang
đường bỗng trở nên hấp dẫn đối với trí tượng của trẻ thơ mà giáo dục tình
cảm cho trẻ là một trong năm nhiệm vụ lớn của công tác chính sách giáo
dục cho trrẻ mẫu giáo.Vì vậy tôi đã thực hiện một biện pháp giáo dục lễ
giáo cho trẻ thông qua các câu truyện cổ tích Việt Nam.
Qua một vài năn thực hiện tôi đã thu được một số kết quả khả quan:Trẻ ý
thức được việc mình làm tốt hay xấu,nên hay không nên.Biết yêu cái thiện ghét cái
ác.Tuy nhiển tông quá trình thực hiện tôi đã gặp phải những thuận lợi và khó khăn
sau;
a)Thuận Lợi:
-Trẻ đi học tương đối đều ,được làm quen và củng cố thường xuyên nên đã
thành hệ thống .
-Cô giáo có trình độ chuyên môn vững ,yêu nghề mến trẻ, chịu khó học hỏi.Tích
cực học hỏi và trao đổi cùng đồng nghiệp về chuyên môn nghiên cứu,sưu tầm
các loại sách báo nên tích lũy được một số kinh nghiệm .
b)Khó Khăn :
3
-Trường mầm non Việt Long là trường mầm non nông thôn và đặc biệt lớp tôi
là một lớp không gần trung tâm,phụ huynh làm nông nghiệp nên chưa thực sự quan
tâm đến con cái.Vì vậy việc học tập của trẻ chưa đạt kết quả ,kinh tế còn nghèo nàn
….trẻ không được tiếp cận với các phương tiện thông tin sách báo…
Nhất là phụ huynh không hiểu tầm quan trọng của các môn học đặc biệt là môn
văn học ,họ đưa con em họ đến lớp với mục đíc là nhờ cô giáo…Vì thế cho nên
nhận thức của trẻ còn yếu.
-Đồ dùng và tranh ảnh còn ít.
3.Biện Pháp Thực Hiện
Xuất phát từ những tình hình đặc điển của lớp tôi đã mạnh dạn cho trẻ làm
quen với một số truyện cổ tích Việt Nam (ngoài chương trình quy định).Thông qua
nội dung truyện dẫn đến giáo dục lễ giáo cho trẻ một cách nhẹ nhàng,phù hợp với
lứa tuổi,không gò bó áp đặt mà đạt hiệu quả cao cho trẻ.

a)Lập kế hoạch cho chủ điểm;
Trước hết để cho nội dung lôzíc và phù hhợp với chủ điểm,tôi xây dựng kế
hoạch làm quen với văn học cho cả một năm ngay từ đầu năm. Tìm hiểu theo từng
chủ điểm của ban giám hiệu xem có bao nhiêu bài mà có nội dung là truyện cổ tích
Việt Nam từ đó điều chỉnh,bổ xung một số truyện mà tôi sưu tầm sao cho phù hợp
với đặc điểm của trẻ cuẩ lớp theo các chủ điiểm.
Chương trình của lớp tôi là 10 chủ điểm.Tôi thấy số lượng truyện cổ tích Việt
Nam còn rất ít và đưa vào giờ hoạt đông chung cũng rất ít.Trong khi đó kho tàng
truyện cổ tích của chúng ta rất phong phú .Truyện cổ tích dù ở thể loại nào
:Truyện cổ về loài vật ,truyện cổ tích thần kỳ hay truyện cổ tích sinh hoạt đều
mang nội dung tình cảm,nêu được những bài học đạo đức cho các em ở lứa tuổi
mầm non.Chính vì vậy
Tôi đã bỏ ra khá niều thời gian sưu tầm lựa chọn một số truyện cổ tích Viêt Nam
để đưa vào chương trình để cho trẻ của tôi được học(ngoài chương trình quy định
của ban giám hiệu)để giáo dục tình cảm đạo đức cho trẻ.
Ví dụ
*Chủ điểm gia đình(Tấm Cám,người con út hiếu thảo)
*Chủ điểm ngành nghề- Sự tích quả dưa hấu, anh nông dân và ba điều ước.
*Chủ điểm động vật-Sự tích con khỉ ,cóc kiện trời.
*Chủ điểm thực vật-Sự tích cây thìa là,cây khế ,cây tre trăm đốt.
b,Chuẩn bị đồ dùng dạy học
Bản thân tôi khẳng định : Đồ dùng dạy học là một trong những phương tiện dạy
học đạt kết quả cao nhất.Đồ dùng dạy họchấp dẫn sẽ giúp trẻ nhớ rất lâu những
kiến thức mà cô cung cấp nhất là khi trẻ được trực tiếp quan sát ,trực tiếp hoạt
4
động ,qua đó trẻ cảm nhận dược tình cảm ,tích cách của các nhân vật trong truyện
một cách sâu sắc.Vì vậy trươc khi tổ chức cho trẻ làm quen với truyện tôi chuẩn bị
đồ dùng thật
chu đáo .Tranh ảnh hấp dẫn ,rối nhạc nền khi kể phù hợp, sa bàn phù hợp khi kể
,có thể cho trẻ xem đĩa.

ví dụ khi kể truyện “cây tre trăm đốt”ở chủ điểm thực vật . kể song cho trẻ đóng
kịch và chuẩn bị đồ dùng cho trẻ đóng kịch . tôi muợn áo của bà già làm áo anh
nông dân cho các cháu mặc vào làm cuốc dao vv..
c, Sử dụng các phương tiện giảng dạy
Sử dụng phối hợp và hợp lý ->hiệu quả các phương pháp giáo dục sẽ phát huy
tínhchủ động tích cực của trẻ vì thế cho nênkhi cho trẻ làm quen với tác phẩm văn
học tôi dùng kết hợp nhiều phương pháp để tất cả trẻdược hoạt động một cách tích
cực và cụ thể là: ngoài phương pháp cũ tôi dùng thêm:
+Thuộc truyện
+Nhập vai kể diễn cảm
+Phương pháp cá thể hóa
+Phương pháp tích hợp
*Thuộc truyện và nhập vai kể diễn cảm .
-Để đạt dược giờ dạy đạt kết quả tốt cô giáo phải chuẩn bị tốt giáo án , phải thuộc
truyện , thuộc các tình tiết tròg truyện để từ đó nhập vai tốt .
*Phương pháp cá thể hóa
Mỗi trẻ em tuy ở cùng độ tuổi song có sự phát triển khác nhau cả về thể chất và
trí tuệ nên cô phải dựa vào đặc điểm này để có những biện pháp riêng biệt tránh lối
giáo dục đồng lọat để phát huy khả năng của từng trẻ.
*Phương pháp tích hợp
Đây không phải là phép cộng tác bộ môn mà là sự kết hợp lôzích , hợp lý giụp
giáo viên khai thác tối đa nội dung giáo dục tình cảm đạo đức qua mỗi truyện nhờ
đó bài học đạo đức trở nên hấp dẫn ,gần gũi ấn tượng và sâu sắc với trẻ.
Ví dụ :
Khi dạy truỵên “cây trẻ trăm đốt” ở chủ điểm thế giới thực vật .
Cô giáo có thể tích hợp bộ môn môi trường xung quanh , biết về cây tre gần gũi và
rất quen thuộc của địa phương và một số loại cây khác …
d, Tổ chức giáo dục lể giáo cho trẻ thông qua truyện cổ tích ở mọi lúc mọi nơi.
5