Khởi nghĩa Hương Khê

Nhiệt liệt chào các thầy cô giáo về dự
hội thi
thiết kế giáo án điện tử giỏi
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Minh Thu
Trờngtrunghọccơsởvũbình
tháng3năm2010





Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự
hộithi soạn giáo án điện tử giỏi
Tháng 3 năm 2010


Giáo viên thực hiện: Lê Thị Minh Thu
Giáo viên thực hiện: Lê Thị Minh Thu

? Nêu những điểm khác nhau
giữa khởi nghĩa Bãi Sậy và
khởi nghĩa Ba Đình?
Kiểm tra bài cũ
Khởi nghĩa Bãi Sậy
Khởi nghĩa Ba đình?
Căn cứ, địa
bàn hoạt

động
- Đầm lầy, địa thế hiểm trở, lau sậy um
tùm trải trên bốn huyện: Văn Giang,
Văn Lâm, Khoái Châu, Yên Mĩ của
tỉnh H ng Yên.
- Địa bàn hoạt động : mở rộng ra các
tỉnhBắc Ninh, Hải D ơng, Hải Phòng,
Thái Bình
Ba làng mậu Thịnh, Th ợng
Thọ, Mĩ Khê thuộc
huyện Nga Sơn, Thanh
Hoá. Căn cứ có thành
luỹ công sự trên mặt đất.
- Bó hẹp trong phạm vi làng
xã
Chiến thuật
đánh du kích Phòng thủ

Tuần 26 - Tiết 45
Bài26:PhongtràokhángchiếnchốngPháptrong
nhữngnămcuốithếkỉXIX
( Tiết 3 )
I, Cuộc phản công của phái chủ chiến
tại kinh thành huế. vua hàm nghi ra
"chiếu cần v ơng"
II. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong
phong trào cần v ơng
1. khởi nghĩa ba đình (1886-1887)
2. Khởinghĩa bãi sậy ( 1887-1892)
3. Khởi nghĩa H ơng Khê ( 1885 - 1895)

a. Lãnh đạo:
* Phan Đình Phùng:(1847 - 1895)
- Ông sinh ra và lớn lên tại làng Đông
Thái, huyện La Sơn( Nay là xã Tùng
ảnh huyện Đức Thọ tỉnh Hà Tĩnh),
trong một gia đình nho học có truyền
thống yêu n ớc.
- Ông từng làm quan ngự sử trong
triều đình Huế. Do c ơng trực thẳng
thắn dám phản đối việc phế lập của phe
chủ chiến nên ông đã bị cách chức đuổi
về quê.
- Tuy vậy năm 1885 ông vẫn h ởng ứng
lời kêu gọi của vua Hàm Nghi và Tôn
Thất Thuyết đứng ra mộ quân khởi
nghĩa và trở thành thủ lĩnh có uy tín
nhất trong phong trào Cần V ơng ở
Nghệ Tĩnh
* Cao Thắng: ( 1864- 1893 )
Ông sinh ra và lớn lên ở làng Lê Đông
huyện H ơng Sơn tỉnh Hà Tĩnh. từ nhỏ
ông đã nổi tiếng thông minh, có tài võ
nghệ.
- Năm 1885, h ởng ứng chiếu Cần V
ơng của vua Hàm Nghi, Cao Thắng
chiêu mộ lực l ợng cùng em ruột là Cao
Đạt đem 60 ng ời đến hợp tác với Phan
Đình Phùng đánh Pháp đ ợc phong
chức quản cơ.
- Ông có công lớn trong việc tổ chức

mở x ởng đúc vũ khí theo kiểu châu Âu
ở chiến khu Vũ Quang và đã sản xuất
đ ợc khoảng 500 khẩu súng theo mẫu
1874 của Pháp.

Tuần 26 - Tiết 45
Bài26:PhongtràokhángchiếnchốngPháptrong
nhữngnămcuốithếkỉXIX
( Tiết 3 )
I, Cuộc phản công của phái chủ chiến
tại kinh thành huế. vua hàm nghi ra
"chiếu cần v ơng"
II. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong
phong trào cần v ơng
1. khởi nghĩa ba đình (1886-1887)
2. Khởinghĩa bãi sậy ( 1887-1892)
3. Khởi nghĩa H ơng Khê ( 1885 - 1895)
a. Lãnh đạo:
* Phan Đình Phùng:(1847 - 1895)
* Cao Thắng: ( 1864- 1893 )
c. Căn cứ, địa bàn hoạt động
b. Lực l ợng:
-Đông đảo quần chúng nhân dân
- Vùng núi Vụ Quang, Ngàn Tr ơi huyện H ơng Khê tỉnh Hà Tĩnh
d.Diễn biến: Từ 1885 đến 1895
* Giai đoạn 1: Từ 1885 đến 1888
- Nghĩa quân lo tổ chức huấn luyện, xây dựng
công sự, rèn đúc vũ khí và tích trữ l ơng thảo
V Quang - Ngn Tri l hai dóy nỳi
cao, nm xen gia cỏc khu m ly,

sụng sui v nhng cỏnh rng rm rp
phớa tõy bc huyn Hng Khờ, tnh
H Tnh. T õy cú ba ng b: Mt
ng chy xung phớa nam, ni lin
vi Thng Bng - H Bng, Trựng
Khờ - Trớ Khờ v tip tc xuụi v tnh
l H Tnh; mt ng ngc lờn phớa
bc, ni vi dóy nỳi i Hm v mt
ng chy sang phớa ụng, thụng
sang Lo
. Sau ny, chớnh Phan ỡnh Phựng
trong mt bi th cm tỏc khi thng
trn ó vit v vựng nỳi V Quang -
Ngn Tri nh sau:
Non rt cao, m nỳi rt xanh,
Nỳi xanh linh him giỳp cho mỡnh.
Nu khụng, bờn ớt bờn nhiu th.
Sao n u khe ó hong kinh.
- Địa bàn hoạt động trải khắp các
tỉnh Thanh Hoá, Nghệ An, Hà
Tĩnh, Quảng Bình
- Lực l ợng nghĩa quân đ ợc chia
làm 15 quân thứ. Mỗi quân thứ có
từ 100 đến 500 ng ời
- Chế tạo đ ợc súng tr ờng theo mẫu
súng của Pháp
Sỳng ta, ch c va xong
em ra m bn nc lũng lm thay
Bn cho tit ging quõn Tõy
Cy nhiu sỳng ng phen ny ht khoe.

Tuần 26 - Tiết 45
Bài26:PhongtràokhángchiếnchốngPháptrong
nhữngnămcuốithếkỉXIX
( Tiết 3 )
I, Cuộc phản công của phái chủ chiến tại kinh
thành huế. vua hàm nghi ra "chiếu cần v ơng"
II. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào
cần v ơng
1. khởi nghĩa ba đình (1886-1887)
2. Khởinghĩa bãi sậy ( 1887-1892)
3. Khởi nghĩa H ơng Khê ( 1885 - 1895)
a. Lãnh đạo:
* Phan Đình Phùng:(1847 - 1895)
* Cao Thắng: ( 1864- 1893 )
b. Lực l ợng:
-Đông đảo quần chúng nhân dân
c. Căn cứ, địa bàn hoạt động
- Vùng núi Vụ Quang, Ngàn Tr ơi huyện H ơng Khê tỉnh Hà Tĩnh
d.Diễn biến: Từ 1885 đến 1895
* Giai đoạn 1: Từ 1885 đến 1888
- Nghĩa quân lo tổ chức huấn luyện, xây dựng
công sự, rèn đúc vũ khí và tích trữ l ơng thảo
* Giai đoạn 2: Từ 1888 đến 1895
- Là thời kì chiến đấu của nghĩa quân. Dựa vào vùng
rừng núi hiểm trở có sự chỉ huy thống nhất và phối hợp
t ơng đối chặt chẽ, nghĩa quân đã đẩy lui nhiều cuộc
hành quân càn quét của địch
Chiến đấu bằng những hình thức
phong phú nh công đồn, chặn đ ờng

tiếp tế, dùng hầm chông cạm bẫy
để tiêu diệt địch
+ Trận H ơng Sơn tháng 12 năm 1889
+Trận Đồng Thái năm 1892
+ Trận Tr ờng Sim năm 1892
- Tiêu biểu nhất là trận chiến thắng Vũ
Quang ngày 26 tháng 10 năm 1894 tại
sông Ngàn Sâu ( Vũ Quang - Hà Tĩnh )
dùng kế sa nang úng thuỷ của Hàn Tín
x a tiêu diệt hàng trăm tên giặc gây cho
chúng sự thất bại nặng nề nhất.
- TDP đã tập trung binh lực xây
dựng hệ thống đồn bốt dày đặc để
bao vây cô lập nghĩa quân.
- Mở nhiều cuộc tấn công quy mô
vào căn cứ Ngàn Tr ơi, nơi đóng đại
bản doanh của nghĩa quân.
- Ngoài ra thực dân pháp còn sai
tên Việt gian Nguyễn Thân đem
quân đến hỗ trợ và dùng khâm sai
Hoàng Cao Khải ng ời cùng quê với
PĐP viết th dụ dỗ
- Cui nm 1895, ch tin cụng
d di vo khu cn c, ngha quõn
phi di chuyn quanh ba a im:
V Quang, Ging Mn v Nỳi
Qut. Hu nh khụng ni no
ngha quõn yờn c vi ba
ngy, vỡ ch bao võy, truy lựng
rỏo rit.

=> Đến tháng 12 năm 1895 trong
một trận giao chiến ác liệt với địch
ở núi quạt, PĐP bị th ơng nặng và
đã anh dũng hi sinh

Theo nhà nghiên cứu Đào Trinh Nhất, trước khi mất, cụ Phan Đình Phùng đã sắp đặt
mọi việc, dặn dò các tướng sau khi cụ qua đời không được tiếp tục chiến đấu mà phải
đầu hàng để trở về cuộc sống bình thường, và để lại một bài thơ tuyệt mệnh với những
câu chứa chan cảm khái:
Làm trong khi sắp mất
Nhung trường vâng mệnh, trải mười đông,
Chiến sự nay còn tính chửa xong!
Dân đói kêu trời tan ổ nhạn,
Quân thù chật đất dậy đàn ong.
Chín trùng thánh chúa nơi quê lạ,
Bốn bể nhân dân chốn lửa nồng.
Trách vọng càng cao càng mệt nhọc,
Tướng môn những thẹn với anh hùng.
“ (Nguyên văn chữ Hán-Bản dịch của GS Lê Thước).
Trước khi cụ nhắm mắt, tiếng khóc vang trời, hàng chục tướng sĩ tự vẫn theo chủ
tướng, một số người quá xúc động đã kiệt sức chết theo. Mặc dù kẻ thù vây hãm rất gắt
gao, song các tướng sĩ vẫn tổ chức một tang lễ trang trọng.
Để uy hiếp Phan Đình Phùng, kẻ thù đã bắt giam anh trai và quật mồ mả tổ tiên lên,
song Phan Đình Phùng không hề khuất phục nên chúng đã sát hại anh trai cụ là Phan
Đình Thông và huỷ hoại hài cốt tổ tiên cụ.
Khu mộ của cụ Phan tại Tùng Ảnh (Đức Thọ - Hà Tĩnh)

Tuần 26 - Tiết 45
Bài26:PhongtràokhángchiếnchốngPháptrong
nhữngnămcuốithếkỉXIX

( Tiết 3 )
I, Cuộc phản công của phái chủ chiến tại kinh
thành huế. vua hàm nghi ra "chiếu cần v ơng"
II. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào
cần v ơng
1. khởi nghĩa ba đình (1886-1887)
2. Khởinghĩa bãi sậy ( 1887-1892)
3. Khởi nghĩa H ơng Khê ( 1885 - 1895)
a. Lãnh đạo:
* Phan Đình Phùng:(1847 - 1895)
* Cao Thắng: ( 1864- 1893 )
b. Lực l ợng:
-Đông đảo quần chúng nhân dân
c. Căn cứ, địa bàn hoạt động
- Vùng núi Vụ Quang, Ngàn Tr ơi huyện H ơng Khê tỉnh Hà Tĩnh
d.Diễn biến: Từ 1885 đến 1895
* Giai đoạn 1: Từ 1885 đến 1888
- Nghĩa quân lo tổ chức huấn luyện, xây dựng
công sự, rèn đúc vũ khí và tích trữ l ơng thảo
* Giai đoạn 2: Từ 1888 đến 1895
- Là thời kì chiến đấu của nghĩa quân. Dựa vào vùng
rừng núi hiểm trở có sự chỉ huy thống nhất và phối hợp
t ơng đối chặt chẽ, nghĩa quân đã đẩy lui nhiều cuộc
hành quân càn quét của địch
e. Kết quả:
- Sau khi Phan Đình Phùng mất
cuộc khởi nghĩa duy trì thêm một
thời gian nữa rồi tan rã.
* Nguyên nhân thất bại
+Từ 1895, nghĩa quân H ơng Khê gặp

nhiều khó khăn về lực l ợng và ng ời chỉ
huy
+Thực dân Pháp lại dùng các thủ đoạn
tàn ác và âm m u hiểm độc
* ý nghĩa lịch sử:
Cuộc khởi nghĩa HKtuy thất bại nh ng
vẫn đ ợc coi là cuộc khởi nghĩa tiêu
biểu nhất trong phong trào Cần V ơng
+ Nêu cao tinh thần yêu n ớc, tinh thần
bất khuất đấu tranh chống giặc ngoại
xâm của tầng lớp sĩ phu văn thân và
nhân dân lao động
sự thất bại của khởi nghĩa H ơng Khê
đánh dấu kết thúc của phong trào Cần
V ơng.

Hoạtđộngnhóm
? Vì sao nói Khởi nghĩa H ơng Khê là cuộc khởi
nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần V ơng?
- Nói Khởi nghĩa Hk là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong
trào Cần V ơng vì:
+ Lãnh đạo khởi nghĩa phần lớn là văn thân các tỉnh Thanh Hoá, Nghệ
An, Hà Tĩnh.
+ Thời gian tồn tại: 10 năm.
+ Quy mô rộng lớn, phân bố trên địa bàn nhiều tỉnh. Có trình độ tổ chức
cao. Có sự chỉ huy thống nhất và phối hợp t ơng đối chặt chẽ
+ Tính chất ác liệt, chiến đấu cam go, vừa chống Pháp, vừa chống triều
đình phong kiến bù nhìn. lập đ ợc nhiều chiến công vang dội
Đápán

luyện tập
Bài 1: Hãy rút ra những đặc điểm chủ yếu của các cuộc khởi nghĩa
lớn trong phong trào Cần V ơng?
Ten cuộc KN Thời gian Lãnh đạo Căn cứ Quy mô hđ pt tác
chiến
K/n Ba Đình
1886 -1887 Phạm Bành,
Đinh
Công
tráng
Ba làng Th ợng Thọ,
Mậu Thịnh, Mĩ
Khê tỉnh Thanh
Hoá
Nhỏ hẹp Phòng thủ
K/n Bãi Sậy
1883-1892 Nguyễn
Thiện
Thuật
Vùng Bãi Sậy,tỉnh H ng
Yên
Lan rộng bốn tỉnhBắc
Ninh, Hải D ơng,
Hải Phòng, Thái
Bình
Đánh du
kích
K/n H ơng Khê
1885-1895 Phan Đình
Phùng,

Cao
Thắng
Ngàn Tr ơi, Vũ Qang
tỉnh Hà Tĩnh
Rộng lớn, trải khắp các
tỉnh Thanh Hoá,
Nghệ An, Hà Tĩnh,
Quảng Bình

Đánh du
kích,
đánh
vận
động,
công
đồn

Bài 2: Từ đó em có nhận xét gì về các phong trào
này?
- Các phong trào tuy tồn tại ngắn hay dài nh ng đều thất bại
- Thiếu một lực lãnh đạo có đầy đủ năng lực
- Khủng hoảng về đ ờng lối, bị chi phối bởi t t ởng phong kiến, lấy cái
dũng để trả nợ n ớc đền ơn vua của kẻ tr ợng phu, không phát triển thành
cuộc kháng chiến toàn dân, toàn quốc
- ngọn cờ Cần V ơng đã lạc hậu
- Các phong trào thiếu sự liên kết chặt chẽ với nhau.

Nguyên nhân thất bại của phong trào Cần V ơng?
- Hạn chế của ý thức hệ pk chỉ đáp ứng đ ợc một phần nhỏ yêu cầu tr ớc
mắt là yêu cầu dân tộc. Còn vê thực chất không đáp ứng một cách triệt để

yêu cầu khách quan của sự phát triển xã hội cũng nh nguyện vọng sâu sắc
của nhân dân là muốn thoát khỏi sự bóc lột của phong kiến tiến lên một
xã hội tốt đẹp hơn
- Hạn chế của những ng ời lãnh đạo: Chiến đấu mạo hiểm, phiêu l u ch a
tính đến kết quả lâu dài. Chiến l ợc, chiến thuật còn sai lầm, thiếu liên hệ
với nhau khi thất bại dễ sinh ra bi quan chán nản, không tin vào thắng lợi.
* ý nghĩalịch sử của phong trào Cần V ơng?
+ Nêu cao tinh thần yêu n ớc, tinh thần bất khuất đấu tranh chống giặc
ngoại xâm của tầng lớp sĩ phu văn thân và nhân dân lao động.

? Nêu ý nghĩa của phong trào Cần V
ơng trong lịch sử chống giặc ngoại
xâm của dân tộc.
- Học bài theo nội dung bài học
- Đọc tr ớc bài 27.
- Tìm hiểu và s u tầm tài liệu về cuộc
khởi nghĩa nông dân Yên Thế.
Củngcốdặndò

Tuần 26 - Tiết 45
Bài26:PhongtràokhángchiếnchốngPháptrong
nhữngnămcuốithếkỉXIX
( Tiết 3 )
I, Cuộc phản công của phái chủ chiến tại kinh
thành huế. vua hàm nghi ra "chiếu cần v ơng"
II. Những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào
cần v ơng
1. khởi nghĩa ba đình (1886-1887)
2. Khởinghĩa bãi sậy ( 1887-1892)
3. Khởi nghĩa H ơng Khê ( 1885 - 1895)

a. Lãnh đạo:
* Phan Đình Phùng:(1847 - 1895)
* Cao Thắng: ( 1864- 1893 )
b. Lực l ợng:
-Đông đảo quần chúng nhân dân
c. Căn cứ, địa bàn hoạt động
- Vùng núi Vụ Quang, Ngàn Tr ơi huyện H ơng Khê tỉnh Hà Tĩnh
d.Diễn biến: Từ 1885 đến 1895
* Giai đoạn 1: Từ 1885 đến 1888
- Nghĩa quân lo tổ chức huấn luyện, xây dựng
công sự, rèn đúc vũ khí và tích trữ l ơng thảo
* Giai đoạn 2: Từ 1888 đến 1895
- Là thời kì chiến đấu của nghĩa quân. Dựa vào vùng
rừng núi hiểm trở có sự chỉ huy thống nhất và phối hợp
t ơng đối chặt chẽ, nghĩa quân đã đẩy lui nhiều cuộc
hành quân càn quét của địch
e. Kết quả:
- Sau khi Phan Đình Phùng mất
cuộc khởi nghĩa duy trì thêm một
thời gian nữa rồi tan rã.
* Nguyên nhân thất bại
+Từ 1895, nghĩa quân H ơng Khê gặp
nhiều khó khăn về lực l ợng và ng ời chỉ
huy
+Thực dân Pháp lại dùng các thủ đoạn
tàn ác và âm m u hiểm độc