Nền kinh tế hàng hoá nước ta trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế

1
LỜI
NÓI
ĐẦU

N
ề
n kinh t
ế
Vi
ệ
t Nam đang chuy
ể
n sang ho
ạ
t
độ
ng theo cơ ch
ế
th
ị

tr
ườ
ng có s
ự
qu
ả
n l

ý
c
ủ
a nhà n
ướ
c. S
ự
nghi
ệ
p
đổ
i m
ớ
i kinh t
ế
d
ò
i h
ỏ
i ph
ả
i
nhanh chóng ti
ế
p c
ậ
n nh
ữ
ng l
ý

lu
ậ
n và th
ự
c ti
ễ
n qu
ả
n l
ý
kinh t
ế
c
ủ
a nhi
ề
u
n
ướ
c trên th
ế
gi
ớ
i. Quá tr
ì
nh
đổ
i m
ớ
i kinh t

ế
c
ầ
n có nh
ữ
ng cán b
ộ
kinh t
ế
có
ki
ế
n th
ứ
c có phương pháp thích h
ợ
p v
ớ
i kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng.
Vào cu
ố
i nh
ữ
ng năm 80 c

ủ
a th
ế
k
ỷ
20, v
ề
cơ b
ả
n n
ề
n kinh t
ế
c
ủ
a Vi
ệ
t
Nam s
ả
n xu
ấ
t nh
ỏ
v
ẫ
n c
ò
n là ph
ổ

bi
ế
n, tr
ạ
ng thái kinh t
ế
t
ự
nhiên hi
ệ
n v
ậ
t, t
ự

cung, t
ự
c
ấ
p c
ò
n chi
ế
m ưu th
ế
, v
ậ
n hành theo cơ ch
ế
qu

ả
n l
ý
t
ậ
p trung quan
liêu bao c
ấ
p và có nhi
ề
u sai l
ầ
m trong nh
ậ
n th
ứ
c v
ề
mô h
ì
nh x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a.
Vi

ệ
t Nam
đã
không nh
ậ
n th
ứ
c đúng v
ề
kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng, cho r
ằ
ng s
ả
n xu
ấ
t
hàng hoá là h
ì
nh th
ứ
c t
ổ
ch
ứ

c c
ủ
a Ch
ủ
ngh
ĩ
a tư b
ả
n,
đồ
ng nh
ấ
t h
ì
nh th
ứ
c s
ở

h
ữ
u v
ớ
i h
ì
nh th
ứ
c t
ổ
ch

ứ
c kinh t
ế
và thành ph
ầ
n kinh t
ế
; coi nh
ẹ
qui lu
ậ
t giá
tr
ị
, qui lu
ậ
t c
ạ
nh tranh; ch
ỉ
th
ấ
y m
ặ
t tiêu c
ự
c c
ủ
a th
ị

tr
ườ
ng.
X
ã
h
ộ
i Vi
ệ
t Nam v
ẫ
n d
ự
a trên n
ề
n t
ả
ng c
ủ
a văn minh nông nghi
ệ
p lúa
n
ướ
c, nông dân chi
ế
m
đạ
i đa s
ố

. V
ì
v
ậ
y Vi
ệ
t Nam v
ẫ
n là n
ướ
c nghèo nàn, l
ạ
c
h
ậ
u và kém phát tri
ể
n. Do đó phát tri
ể
n tr
ở
thành nhi
ệ
m v
ụ
, m
ụ
c tiêu s
ố
1

đố
i
v
ớ
i toàn
Đả
ng, toàn dân ta trong nh
ữ
ng b
ướ
c
đườ
ng đi t
ớ
i. Mu
ố
n v
ậ
y ph
ả
i
chuy
ể
n n
ề
n kinh t
ế
qu
ố
c dân sang tr

ạ
ng thái c
ủ
a s
ự
phát tri
ể
n, là phát tri
ể
n
n
ề
n kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng cùng v
ớ
i nó là th
ự
c hi
ệ
n công cu
ộ
c công nghi
ệ
p hoá,
hi

ệ
n
đạ
i hoá
đấ
t n
ướ
c.
Để
làm
đượ
c đi
ề
u đó chúng ta c
ầ
n ph
ả
i phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
hàng hoá
nhi
ề
u thành ph
ầ
n theo
đị

nh h
ướ
ng XHCN. Đây là gi
ả
i pháp cơ b
ả
n
để
chuy
ể
n
t
ừ
s
ả
n xu
ấ
t nh
ỏ
lên s
ả
n xu
ấ
t l
ớ
n
ở
Vi
ệ
t Nam hi

ệ
n nay. Chuy
ể
n n
ề
n kinh t
ế
t
ừ

ho
ạ
t
độ
ng theo cơ ch
ế
k
ế
ho
ạ
ch hoá t
ậ
p trung, hành chính, quan liêu bao c
ấ
p
sang phát tri
ể
n n
ề
n kinh t

ế
hàng hoá nhi
ề
u thành ph
ầ
n v
ậ
n hành theo cơ ch
ế

th
ị
tr
ườ
ng, có s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a nhà n
ướ
c, theo
đị
nh h
ướ
ng XHCN là n
ộ

i dung,
b
ả
n ch
ấ
t và
đặ
c đi
ể
m khái quát nh
ấ
t
đố
i v
ớ
i n
ề
n kinh t
ế
c
ủ
a Vi
ệ
t Nam trong
hi
ệ
n t
ạ
i và trong tương lai
để

đẩ
y m
ạ
nh quá tr
ì
nh chuy
ể
n d
ị
ch cơ c
ấ
u theo


2
h
ướ
ng công nghi
ệ
p hoá hi
ệ
n
đạ
i hoá đ
ể
huy
độ
ng s
ứ

c m
ạ
nh c
ủ
a toàn dân vào
vi
ệ
c kh
ắ
c ph
ụ
c nguy cơ t
ụ
t h
ậ
u ngày càng xa, c
ầ
n ph
ả
i phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế

hàng hoá nhi
ề
u thành ph
ầ

n theo
đị
nh h
ướ
ng XHCN. Đó là ch
ủ
trương có tính
chi
ế
n l
ượ
c trong công cu
ộ
c xây d
ự
ng và phát tri
ể
n kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i c
ủ
a Vi
ệ
t
Nam hi
ệ

n nay mà
Đả
ng và nhà n
ướ
c Vi
ệ
t Nam
đã
xác
đị
nh.
V
ấ
n
đề
phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
hàng hoá nhi
ề
u thành ph
ầ
n theo
đị
nh
h
ướ

ng XHCN là gi
ả
i pháp cơ b
ả
n
để
chuy
ể
n t
ừ
s
ả
n xu
ấ
t nh
ỏ
lên s
ả
n xu
ấ
t l
ớ
n
ở
n
ướ
c Vi
ệ
t Nam hi
ệ

n nay và nó s
ẽ

đượ
c gi
ả
i quy
ế
t
ở
trong ti
ể
u lu
ậ
n này v
ớ
i
nh
ữ
ng n
ộ
i dung chính như sau:
I. L
Ý

LUẬN
CHUNG
ĐỊNH

HƯỚNG

XHCN
CỦA

NỀN
KINH
TẾ

NHIỀU
THÀNH
PHẦN
TRONG
THỜI

KỲ
QUÁ
ĐỘ

Ở

VIỆT
NAM.
Nói
đế
n quan đi
ể
m n
ề
n kinh t
ế
hàng hóa nhi

ề
u thành ph
ầ
n th
ì
tr
ướ
c h
ế
t
ta ph
ả
i hi
ể
u n
ề
n kinh t
ế
hàng hóa là g
ì
? x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a là g
ì

? th
ế
nào là
thành ph
ầ
n kinh t
ế
và t
ạ
i sao ph
ả
i phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
theo
đị
nh h
ướ
ng x
ã

h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ

a mà không theo m
ộ
t
đị
nh h
ướ
ng khác.
1.1 Khái ni
ệ
m v
ề
x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a .
T
ạ
i
đạ
i h
ộ
i
Đả
ng l
ầ

n th
ứ
VIII vào tháng 6 – 1996 đ
ã
xác
đị
nh x
ã
h
ộ
i
ch
ủ
ngh
ĩ
a
ở
Vi
ệ
t Nam là m
ộ
t x
ã
h
ộ
i do nhân dân lao
độ
ng làm ch
ủ
, có n

ề
n
kinh t
ế
phát tri
ể
n cao d
ự
a trên l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t hi
ệ
n
đạ
i và ch
ế

độ
công h
ữ
u
v
ề
tư li

ệ
u s
ả
n xu
ấ
t, ch
ủ
y
ế
u có n
ề
n văn hóa
đậ
m đà b
ả
n s
ắ
c dân t
ộ
c, con ng
ườ
i
đượ
c gi
ả
i phóng kh
ỏ
i áp b
ứ
c bóc l

ộ
t m
ọ
i ng
ườ
i có quy
ề
n làm ch
ủ
b
ả
n thân
m
ì
nh và làm theo năng l
ự
c h
ưở
ng theo lao
độ
ng. Là x
ã
h
ộ
i mà ng
ườ
i dân có
cu
ộ
c s

ố
ng
ấ
m no h
ạ
nh phúc, t
ự
do trong khuôn kh
ổ
pháp lu
ậ
t, có đi
ề
u ki
ệ
n
để

phát tri
ể
n toàn di
ệ
n cá nhân, các dân t
ộ
c trong n
ướ
c đoàn k
ế
t, b
ì

nh
đẳ
ng và
giúp
đỡ
l
ẫ
n nhau
để
cùng ti
ế
n b
ộ
và h
ợ
p tác v
ớ
i nhân dân
ở
các n
ướ
c trên th
ế

gi
ớ
i.

Theo Mác x
ã

h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a đáng l
ẽ
ph
ả
i ra
đờ
i t
ừ
các n
ướ
c tư b
ả
n văn
minh có n
ề
n kinh t
ế
phát tri
ể
n cao, song do l
ị
ch s
ử
Vi

ệ
t Nam
đã
ch
ị
u ách
th
ố
ng tr
ị
c
ủ
a phong ki
ế
n và th
ự
c dân,
Đả
ng c
ộ
ng s
ả
n Vi
ệ
t Nam ra
đờ
i
đã
l
ã

nh


3
đạ
o nhân dân giành
độ
c l
ậ
p dân t
ộ
c đưa
đấ
t n
ướ
c đi lên x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a. V
ì

v
ậ
y Vi
ệ

t Nam là n
ướ
c có n
ề
n kinh t
ế
chưa phát tri
ể
n c
ò
n nghèo nàn l
ạ
c h
ậ
u.
Do v
ậ
y
Đả
ng và Nhà n
ướ
c đ
ã

đề
ra
đườ
ng l
ố
i xây d

ự
ng kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i ch
ủ

ngh
ĩ
a
để
Vi
ệ
t Nam theo k
ị
p các n
ướ
c phát tri
ể
n trên th
ế
gi
ớ
i.
1.2 Th
ế
nào là n

ề
n kinh t
ế
hàng hóa ?
N
ề
n kinh t
ế
hàng hóa là ki
ể
u t
ổ
ch
ứ
c kinh t
ế
x
ã
h
ộ
i mà s
ả
n xu
ấ
t ra
để

bán, trao
đổ
i trên th

ị
tr
ườ
ng. Trong ki
ể
u t
ổ
ch
ứ
c mà toàn b
ộ
quá tr
ì
nh s
ả
n xu
ấ
t
phân ph
ố
i, trao
đổ
i tiêu dùng s
ả
n xu
ấ
t ra cái g
ì
, cho ai
đề

u thông qua mua bán
và h
ệ
th
ố
ng th
ị
tr
ườ
ng quy
ế
t
đị
nh.

Do n
ề
n kinh t
ế
nhà n
ướ
c gi
ữ
vai tr
ò
ch
ủ

đạ
o kém hi

ệ
u qu
ả
chưa làm t
ố
t
vai tr
ò
l
ã
nh
đạ
o, kinh t
ế
h
ợ
p tác ch
ậ
m
đổ
i m
ớ
i. Nhi
ề
u h
ì
nh th
ứ
c h
ợ

p tác m
ớ
i
ra
đờ
i chưa
đượ
c đánh giá cao, chưa có s
ự
giúp
đỡ
c
ủ
a nhà n
ướ
c nên ho
ạ
t
độ
ng c
ò
n kém chưa phát tri
ể
n. Bên c
ạ
nh đó các doanh nghi
ệ
p tiêu c
ự
c do vi

ệ
c
qu
ả
n l
ý
doanh nghi
ệ
p c
ò
n nhi
ề
u sơ h
ở
Do v
ậ
ynhi
ệ
m v
ụ
c
ủ
a nhân dân là t
ậ
p
trung m
ọ
i l
ự
c l

ượ
ng, tranh th
ủ
th
ờ
i cơ,
đẩ
y m
ạ
nh công cu
ộ
c
đổ
i m
ớ
i m
ộ
t cách
toàn di
ệ
n và
đồ
ng b
ộ
ti
ế
p t
ụ
c phát tri
ể

n n
ề
n kinh t
ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n v
ậ
n hành
theo cơ ch
ế
th
ị
tr
ườ
ng có s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a nhà n
ướ
c theo
đị
nh h

ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ

ngh
ĩ
a.

1.3 Vi
ệ
c phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
hàng hóa nhi
ề
u thành ph
ầ
n theo
đị
nh h
ướ
ng x
ã

h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a.

Vi
ệ
c phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
hàng hóa nhi
ề
u thành ph
ầ
n theo
đị
nh h
ướ
ng
x
ã
h
ộ
i ch

ủ
ngh
ĩ
a là đi
đế
n m
ụ
c tiêu không c
ò
n áp b
ứ
c, bóc l
ộ
t, đi
đế
n ch
ế

độ

công h
ữ
u các tư li
ệ
u s
ả
n xu
ấ
t th
ự

c hi
ệ
n
đượ
c công b
ằ
ng x
ã
h
ộ
i và x
ã
h
ộ
i có
m
ứ
c s
ố
ng cao. Đi theo kinh t
ế
tư b
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a là khác v
ớ
i cơ ch

ế
tư b
ả
n ch
ủ

ngh
ĩ
a là kh
ả
năng t
ừ
ng b
ướ
c rút ng
ắ
n kho
ả
ng cách gi
ầ
u nghèo trong khi ch
ủ

ngh
ĩ
a tư b
ả
n có th
ể
d

ẫ
n
đế
n tiêu c
ự
c.



4
“
Đị
nh h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a trong n
ề
n kinh t
ế

đò
i h
ỏ

i ph
ả
i gi
ả
i
quy
ế
t đúng
đắ
n m
ố
i quan h
ệ
gi
ữ
a vi
ệ
c phát tri
ể
n l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t xây d
ự
ng

quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t m
ớ
i, ph
ả
i kh
ắ
c ph
ụ
c
đượ
c nguy cơ t
ụ
t h
ậ
u v
ề
kinh t
ế
, xây
d
ự
ng thành công cơ s
ở
v

ậ
t ch
ấ
t k
ỹ
thu
ậ
t c
ủ
a ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i. Ph
ả
i có nh
ữ
ng
c
ả
i cách m
ớ
i các h
ì
nh thái kinh t
ế

x
ã
h
ộ
i thay th
ế
ch
ế

độ
s
ở
h
ữ
u này b
ằ
ng ch
ế

độ
s
ở
h
ữ
u khác nhưng s
ự
thay th
ế
đó không di
ễ

n ra trong m
ộ
t lúc mà có tính
k
ế
th
ừ
a l
ị
ch s
ử
trong th
ờ
i k
ỳ
quá
độ
, lâu dài có m
ộ
t ch
ế

độ
s
ở
h
ữ
u thu
ầ
n nh

ấ
t
theo quy lu
ậ
t ph
ủ

đị
nh c
ủ
a ph
ủ

đị
nh. M
ỗ
i s
ự
v
ậ
t - m
ộ
t hi
ệ
n t
ượ
ng m
ớ
i ra
đờ

i
đề
u k
ế
th
ừ
a nh
ữ
ng y
ế
u t
ố
tích c
ự
c và t
ừ
ng b
ướ
c th
ả
i lo
ạ
i nh
ữ
ng nhân t
ố
tiêu
c
ự
c c

ủ
a h
ì
nh thái cái m
ớ
i và cái c
ũ
đan k
ế
t v
ớ
i nhau trong m
ỗ
i s
ự
v
ậ
t và tác
độ
ng l
ẫ
n nhau. Quá tr
ì
nh
đổ
i m
ớ
i n
ề
n kinh t

ế
theo
đị
nh h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ

ngh
ĩ
a là m
ộ
t nguyên t
ắ
c m
ộ
t v
ấ
n
đề
quan tr
ọ
ng nh
ấ
t, cơ b
ả

n nh
ấ
t c
ủ
a tư duy
kinh t
ế
m
ớ
i c
ủ
a
Đả
ng Vi
ệ
t Nam ”.
Th
ự
c hi
ệ
n m
ụ
c tiêu đó là m
ộ
t nhi
ệ
m v
ụ
lâu dài c
ủ

a nhi
ề
u th
ế
h
ệ
, ph
ả
i
gi
ả
i quy
ế
t b
ằ
ng nhi
ề
u bi
ệ
n pháp không làm t
ổ
n h
ạ
i
đế
n l
ợ
i ích h
ợ
p pháp c

ủ
a
công dân. V
ì
v
ậ
y ch
ỉ
ph
ả
i là x
ã
h
ộ
i hóa x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a trong th
ự
c t
ế
n
ề
n s
ả

n
xu
ấ
t x
ã
h
ộ
i.
1.4 Cơ c
ấ
u s
ở
h
ữ
u trong th
ờ
i k
ỳ
quá
độ

ở
Vi
ệ
t Nam :
a- Quan đi
ể
m m
ớ
i trong vi

ệ
c đánh giá, xem xét cơ c
ấ
u s
ở
h
ữ
u
ở

VN

_ Ph
ả
i xem xét s
ở
h
ữ
u là n
ề
n t
ả
ng kinh t
ế
c
ủ
a 1 ch
ế

độ

XH.
_ Ph
ả
i xu
ấ
t phát t
ừ
tr
ì
nh
độ
phát tri
ể
n c
ủ
a LLSX
để
l
ự
a ch
ọ
n các h
ì
nh
th
ứ
c s
ở
h
ữ

u và liên k
ế
t trong m
ộ
t cơ c
ấ
u s
ở
h
ữ
u chung.
_ L
ờ
y hi
ệ
u qu
ả
KTXH làm th
ướ
c đo vi
ệ
c xác l
ậ
p cơ c
ấ
u s
ở
h
ữ
u trong

XH loài ng
ườ
i.
_
Để
cho s
ở
h
ữ
u không ch
ỉ
d
ừ
ng l
ạ
i v
ề
m
ặ
t pháp l
ý
mà c
ò
n th
ự
c hi
ệ
n
v
ề

m
ặ
t kinh t
ế
, c
ầ
n g
ắ
n s
ở
h
ữ
u v
ớ
i kinh t
ế
.


5
_ Không nên ch
ỉ
d
ừ
ng l
ạ
i
ở
k
ế

t c
ấ
u bên ngoài c
ủ
a s
ở
h
ữ
u mà c
ầ
n ph
ả
i
đổ
i m
ớ
i c
ả
k
ế
t c
ấ
u bên trong c
ủ
a s
ở
h
ữ
u t
ứ

c là ph
ả
i t
ì
m ra
đượ
c cơ ch
ế
thích
h
ợ
p
để
hi
ệ
n th
ự
c hoá.
b- Các lo
ạ
i h
ì
nh s
ở
h
ữ
u đang t
ồ
n t
ạ

i :
_ S
ở
h
ữ
u công c
ộ
ng:
+ Nó là s
ở
h
ữ
u c
ủ
a nh
ữ
ng ng
ườ
i lao
độ
ng
đượ
c gi
ả
i phóng và liên k
ế
t l
ạ
i.
+ Không d

ẫ
n
đế
n bóc l
ộ
t
+ Nó ph
ả
i có tính ch
ấ
t x
ã
h
ộ
i tr
ự
c ti
ế
p
Mác và Ănghen hay g
ọ
i s
ở
h
ữ
u công c
ộ
ng là s
ở
h

ữ
u x
ã
h
ộ
i. S
ở
h
ữ
u
công c
ộ
ng v
ớ
i n
ộ
i dung như v
ậ
y th
ì
nó
đượ
c thi
ế
t l
ậ
p 1 cách
đầ
y
đủ

trong giai
đo
ạ
n cao cu
ả
ch
ủ
ngh
ĩ
a c
ộ
ng s
ả
n ( LLSX & NSLĐ phát tri
ể
n cao, c
ủ
a c
ả
i XH
d
ồ
i dào như l
ự
c l
ượ
ng t
ự
nhiên, XH không c
ò

n giai c
ấ
p, không c
ò
n NN ). Khi
chưa
đủ
2 đi
ề
u ki
ệ
n này th
ì
chưa có s
ở
h
ữ
u công c
ộ
ng theo ngh
ĩ
a
đầ
y
đủ
. Có
s
ở
h
ữ

u NN, s
ở
h
ữ
u t
ậ
p th
ể
th
ì
m
ớ
i ch
ỉ
có nhân t
ố
c
ủ
a s
ở
h
ữ
u công c
ộ
ng. Tuy
nhiên trong khuôn kh
ổ
n
ề
n kinh t

ế
phát tri
ể
n theo
đị
nh h
ướ
ng XHCN và d
ự
a
trên s
ự
đa d
ạ
ng v
ề
h
ì
nh th
ứ
c s
ở
h
ữ
u ta c
ũ
ng có th
ể
coi s
ở

h
ữ
u NN và s
ở
h
ữ
u
t
ậ
p th
ể
là
đạ
i di
ệ
n cho s
ở
h
ữ
u công c
ộ
ng nhưng nó chưa ph
ả
i là s
ở
h
ữ
u công
c
ộ

ng.
_ S
ở
h
ữ
u tư nhân:
Là h
ì
nh th
ứ
c SH mà tài s
ả
n, v
ố
n,… thu
ộ
c v
ề
các ch
ủ
tư nhân ( có th
ể
là
nhà tư b
ả
n tư nhân, 1 ti
ể
u ch
ủ
). V

ề
xu
ấ
t x
ứ
SH tư nhân ko ph
ả
i do NN và
pháp lu
ậ
t t
ạ
o ra, nó có tr
ướ
c NN và pháp lu
ậ
t, có tư nhân r
ồ
i m
ớ
i có s
ự
phân
chia giai c
ấ
p XH.
Trong các quan đi
ể
m kinh t
ế

c
ủ
a phương Tây ng
ườ
i ta r
ấ
t tôn tr
ọ
ng tư
nhân. SH tư nhân g
ắ
n v
ớ
i cá nhân c
ủ
a con ng
ườ
i, bi
ế
t khai thác y
ế
u t
ố
cá
nhân và t
ạ
o ra
đượ
c s
ự

tăng tr
ưở
ng kinh t
ế
.
_ S
ở
h
ữ
u h
ỗ
n h
ợ
p:
Là lo
ạ
i h
ì
nh SH d
ự
a trên cơ s
ở
liên k
ế
t v
ề
v
ố
n, v
ề

tài s
ả
n gi
ữ
a kinh t
ế

và NN ho
ặ
c gi
ữ
a h
ợ
p tác kinh doanh. Cơ c
ấ
u sơ h
ữ
u c
ủ
a th
ờ
i k
ỳ
quá
độ

ở
VN
hi
ệ

n nay chính SH h
ỗ
n h
ợ
p là SH trung gian
để
k
ế
t n
ố
i tư nhân và h
ỗ
n h
ợ
p đê


6
đả
m b
ả
o
đị
nh h
ướ
ng phát tri
ể
n c
ủ
a SH tư nhân. Trong SH h

ỗ
n h
ợ
p có h
ì
nh
th
ứ
c SH c
ổ
ph
ầ
n, nó m
ớ
i xu
ấ
t hi
ệ
n tr
ở
l
ạ
i
ở
VN. Có th
ể
nói là s
ự
xu
ấ

t hi
ệ
n tr
ở

l
ạ
i c
ủ
a nó có
ý
ngh
ĩ
a r
ấ
t quan tr
ọ
ng
đố
i v
ớ
i quá tr
ì
nh chuy
ể
n sang KTTT
đị
nh
h
ướ

ng XHCN
ở
VN.
Trong cơ s
ở
3 lo
ạ
i h
ì
nh SH này trong đi
ề
u ki
ệ
n
ở
VN hi
ệ
n nay xu
ấ
t
phát t
ừ
th
ự
c tr
ạ
ng v
ề
LLSX c
ũ

ng như v
ề
năng l
ượ
ng qu
ả
n l
ý
, ti
ề
m năng v
ề

v
ố
n trong dân cư, s
ự
tác
độ
ng c
ủ
a xu th
ế
h
ộ
i nh
ậ
p. 3 lo
ạ
i h

ì
nh SH trên s
ẽ

đượ
c đa d
ạ
ng hoá thành 6 h
ì
nh th
ứ
c c
ụ
th
ể
như sau :
×SHNN
×SH t
ậ
p th
ể

×SH cá th
ể

×SH tư b
ả
n tư nhân
×
Đồ

ng SH gi
ữ
a NN v
ớ
i tư b
ả
n tư nhân
×SH c
ủ
a các ch
ủ

đầ
u tư n
ướ
c ngoài
c- Quan h
ệ
gi
ữ
a các lo
ạ
i h
ì
nh SH:
_ SH công c
ộ
ng và SH tư nhân
đề
u là nh

ữ
ng y
ế
u t
ố
c
ấ
u thành, cơ c
ấ
u
SH đa d
ạ
ng trong quá tr
ì
nh h
ì
nh thành và phát tri
ể
n KTTT
đị
nh h
ướ
ng XHCN
ở
VN. Ngh
ĩ
a là ta không nên xem xét chia tách r
ờ
i gi
ữ

a SHCC và SH tư nhân.
_ Trong cơ c
ấ
u s
ở
h
ữ
u đó th
ì
SHCC gi
ữ
vai tr
ò
n
ề
n t
ả
ng. Đây là v
ấ
n
đề

có tính nguyên t
ắ
c v
ì
CNXH c
ủ
a VN là CNXH theo quan đi
ể

m Mác-Lênin.
_ S
ở
h
ữ
u tư nhân là m
ộ
t trong nh
ữ
ng
độ
ng l
ự
c kinh t
ế
quan tr
ọ
ng c
ủ
a
n
ề
n KTTT. SH tư nhân chính là cái chung c
ủ
a KTTT. Th
ừ
a nh
ậ
n SH tư nhân
trong n

ề
n kinh t
ế
nhưng th
ừ
a nh
ậ
n trong k
ế
t c
ấ
u SH đa d
ạ
ng, chính v
ì
th
ế
h
ọ

đã
x
ử
l
ý
, k
ế
t h
ợ
p 1 cách hài hoà gi

ữ
a SH tư nhân và SHCC. Đi
ể
m c
ố
t l
õ
i
ở

đây là gi
ả
i pháp 1 cách h
ợ
p l
ý
m
ố
i quan h
ệ
gi
ưã
SHCC và SH tư nhân.


7
_ S
ự
phát tri
ể

n c
ủ
a SH c
ổ
ph
ầ
n: chính là cơ ch
ế

để
cho SH tư nhân d
ầ
n
d
ầ
n ti
ế
p c
ậ
n v
ớ
i SHCC.
ở
VN ph
ả
i ti
ế
p t
ụ
c

đẩ
y m
ạ
nh s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a SH c
ổ

ph
ầ
n.
II.
NỀN
KINH
TẾ
HÀNG HÓA
NHIỀU
THÀNH
PHẦN

Ở

VIỆT

NAM TRONG GIAI
ĐOẠN

HIỆN
NAY.

2.1 Tính t
ấ
t y
ế
u khách quan d
ẫ
n
đế
n vi
ệ
c t
ồ
n t
ạ
i và phát tri
ể
n n
ề
n
kinh t
ế
hàng hóa nhi
ề
u thành ph
ầ
n

ở
Vi
ệ
t Nam.

S
ự
t
ồ
n t
ạ
i khách quan c
ủ
a cơ c
ấ
u kinh t
ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n là
đặ
c trưng
kinh t
ế
mang tính ph
ổ
bi
ế

n
ở
các n
ướ
c và
ở
Vi
ệ
t Nam trong th
ờ
i k
ỳ
quá
độ
lên
ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i.
Ở
Vi
ệ
t Nam cơ c
ấ
u kinh t

ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n t
ồ
n t
ạ
i khách
quan là v
ì
khi b
ướ
c vào th
ờ
i k
ỳ
quá
độ
lên ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i đi
ể

m xu
ấ
t phát v
ề

l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t v
ề
phân công lao
độ
ng, năng xuát lao
độ
ng, tr
ì
nh
độ
phát
tri
ể
n th
ấ
p, không
đề

u qi
ữ
a các xí nghi
ệ
p các ngành Vi
ệ
c xây d
ự
ng và phát
tri
ể
n kinh t
ế
hàng hóa có s
ự
qu
ả
n l
ý
v
ĩ
mô c
ủ
a nhà n
ướ
c th
ự
c hi
ệ
n s

ự
công
nghi
ệ
p hóa hi
ệ
n
đạ
i hóa nh
ằ
m xây d
ự
ng cơ s
ở
v
ậ
t ch
ấ
t cho ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i.
Ch
ỉ
có phát tri

ể
n n
ề
n kinh t
ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n chúng ta m
ớ
i gi
ả
i quy
ế
t
đượ
c
nh
ữ
ng v
ấ
n
đề
vi
ệ
c làm trên
đấ
t n
ướ

c VN là có lao
độ
ng th
ặ
ng dư. L
ý
lu
ậ
n v
ề

qu
ố
c h
ữ
u hóa c
ủ
a ch
ủ
ngh
ĩ
a Mác – Lê Nin kh
ẳ
ng
đị
nh không nên qu
ố
c h
ữ
u

hóa ngay m
ộ
t lúc mà ph
ả
i ti
ế
n hành t
ừ
t
ừ
theo t
ừ
ng giao đo
ạ
n và b
ằ
ng h
ì
nh
th
ứ
c phương pháp đi
ề
u ki
ệ
n phù h
ợ
p v
ớ
i doanh nghi

ệ
p thu
ộ
c thành ph
ầ
n kinh
t
ế
tư b
ả
n ch
ủ
ngh
ĩ
a c
ò
n t
ồ
n t
ạ
i.
Đố
i v
ớ
i tư h
ữ
u nh
ỏ
th
ì

ch
ỉ
có thông qua con
đườ
ng h
ợ
p tác hóa theo các nguyên t
ắ
c mà Lê Nin
đã
v
ạ
ch ra là t
ự
nguy
ệ
n,
dân ch
ủ
cùng có l
ợ
i
đồ
ng th
ờ
i tuân theo các quy lu
ậ
t khách quan. Qua đó ta
th
ấ

y s
ự
t
ồ
n t
ạ
i và phát tri
ể
n c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
VN.
Để
th
ấ
y
đượ
c vai tr
ò
quan tr
ọ
ng c
ủ
a v
ấ
n
đề

đó ta đi sâu nghiên c
ứ
u
t
ừ
ng thành ph
ầ
n kinh t
ế
.
2.2 V
ị
trí vai tr
ò
c
ủ
a các thành ph
ầ
n kinh t
ế
.



8
Các thành ph
ầ
n kinh t
ế

ở
VN có s
ự
khác nhau r
õ
nét v
ề
h
ì
nh th
ứ
c s
ở

h
ữ
u, cách th
ứ
c thu nh
ậ
p. Tuy nhiên chúng
đề
u xu
ấ
t phát t
ừ
yêu c
ầ
u phát tri
ể

n
khách quan v
ì
v
ậ
y m
ỗ
i thành ph
ầ
n kinh t
ế
là m
ộ
t b
ộ
ph
ậ
n c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế

qu
ố
c dân. Chúng có v
ị
trí vai tr
ò

nh
ấ
t
đị
nh trong h
ệ
th
ố
ng kinh t
ế
có s
ự
qu
ả
n
l
ý
c
ủ
a nhà n
ướ
c.

2.2.1 Kinh t
ế
nhà n
ướ
c:

Thành ph

ầ
n kinh t
ế
nhà n
ướ
c là nh
ữ
ng đơn v
ị
t
ổ
ch
ứ
c tr
ự
c ti
ế
p s
ả
n xu
ấ
t
kinh doanh ho
ặ
c ph
ụ
c v
ụ
s
ả

n xu
ấ
t mà toàn b
ộ
ngu
ồ
n l
ự
c thu
ộ
c s
ở
h
ữ
u c
ủ
a nhà
n
ướ
c ho
ặ
c b
ị
nhà n
ướ
c kh
ố
ng ch
ế
. Kinh t

ế
nhà n
ướ
c g
ồ
m các doanh nghi
ệ
p
nhà n
ướ
c các tài s
ả
n như
đấ
t đai, tài nguyên, k
ế
t c
ấ
u h
ạ
t
ầ
ng. M
ặ
t khác nó c
ò
n
cung
ứ
ng nh

ữ
ng hàng hóa d
ị
ch v
ụ
quan tr
ọ
ng như giao thông, thông tin liên
l
ạ
c, an ninh. M
ấ
y năm qua khu v
ự
c kinh t
ế
nhà n
ướ
c có nhi
ề
u chuy
ể
n bi
ế
n
s
ả
n ph
ẩ
m trong n

ướ
c tăng t
ừ
36% năm 1991 lên 43% năm 1994. Hi
ệ
u qu
ả
s
ả
n
xu
ấ
t kinh doanh tăng. V
ấ
n
đề
c
ấ
p thi
ế
t nh
ấ
t
đặ
t ra cho khu v
ự
c kinh t
ế
nhà
n

ướ
c là t
ạ
o ra
độ
ng l
ự
c, l
ợ
i ích tr
ự
c ti
ế
p cho ng
ườ
i lao
độ
ng. Vi
ệ
c
đổ
i m
ớ
i
ph
ả
i coi tr
ọ
ng
đầ

u tư nh
ằ
m th
ự
c hi
ệ
n t
ố
t vai tr
ò
ch
ủ

đạ
o trong n
ề
n kinh t
ế

qu
ố
c dân nh
ằ
m
đả
m b
ả
o m
ụ
c tiêu

đị
nh h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a.

2.2.2 Kinh t
ế
t
ậ
p th
ể
:

Kinh t
ế
h
ợ
p tác d
ự
a trên cơ s
ở
liên k

ế
t t
ự
nguy
ệ
n c
ủ
a ng
ườ
i lao
độ
ng
k
ế
t h
ợ
p v
ớ
i nhau
để
s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh. Kinh t
ế
h
ợ
p tác mà n
ò

ng c
ố
t là h
ợ
p
tác x
ã
hi
ệ
n nay, m
ộ
t s
ố
th
ự
c t
ế

đặ
t ra n
ế
u không phát tri
ể
n và c
ủ
ng c
ố
h
ợ
p tác

x
ã

để
nó cùng v
ớ
i kinh t
ế
nhà n
ướ
c t
ạ
o thành n
ề
n t
ả
ng c
ủ
a x
ã
h
ộ
i th
ì
m
ụ
c tiêu
phát tri
ể
n n

ề
n kinh t
ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n là r
ấ
t khó khăn. V
ì
v
ậ
y
đạ
i h
ộ
i toàn
qu
ố
c l
ầ
n th
ứ
VIII c
ủ
a
Đả
ng
đã

nêu nhi
ệ
m v
ụ
phát tri
ể
n kinh t
ế
h
ợ
p tác x
ã
v
ớ
i
m
ộ
t h
ì
nh th
ứ
c đa d
ạ
ng t
ừ
th
ấ
p
đế
n cao theo nguyên t

ắ
c cùng có l
ợ
i.

2.2.3 Kinh t
ế
tư b
ả
n nhà n
ướ
c:



9
Kinh t
ế
tư b
ả
n nhà n
ướ
c là có s
ự
can thi
ệ
p c
ủ
a nhà n
ướ

c vào các ho
ạ
t
độ
ng t
ổ
ch
ứ
c, đơn v
ị
kinh t
ế
tư b
ả
n trong và ngoài n
ướ
c. Kinh t
ế
tư b
ả
n nhà
n
ướ
c
ở
Vi
ệ
t Nam đa s
ố
là nh

ữ
ng doanh nghi
ệ
p nh
ỏ
v
ừ
a. Vi
ệ
t Nam không th
ể

nhanh chóng rút ng
ắ
n quá tr
ì
nh đ
ạ
t t
ớ
i tr
ì
nh
độ
c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế

th
ị
tr
ườ
ng. Do
đó
để
thu hút v
ố
n
đầ
u tư n
ướ
c ngoài Vi
ệ
t Nam c
ầ
n t
ạ
o môi tr
ườ
ng
đầ
u tư
thu
ậ
n l
ợ
i, h
ấ

p
đã
n b
ằ
ng cách đơn gi
ả
n hóa các th
ủ
t
ụ
c
đầ
u tư, xây d
ự
ng
độ
i
ng
ũ
có chuyên môn, xây d
ự
ng h
ệ
th
ố
ng pháp lu
ậ
t
ổ
n

đị
nh t
ạ
o l
ò
ng tin và d
ữ

v
ữ
ng ch
ữ
tín v
ớ
i các nhà
đầ
u tư n
ướ
c ngoài.

2.2.4 Kinh t
ế
cá th
ể
ti
ể
u ch
ủ
.

Kinh t
ế
cá th
ể
ti
ể
u ch
ủ
là thành ph
ầ
n kinh t
ế
ho
ạ
t
độ
ng c
ủ
a b
ả
n thân. S
ở

h
ữ
u các thành ph
ầ
n kinh t
ế
này là s

ở
h
ữ
u tư nhân. Th
ế
m
ạ
nh c
ủ
a thành ph
ầ
n
kinh t
ế
này là phát huy nhanh có hi
ệ
u qu
ả
ti
ề
n v
ố
n, s
ứ
c lao
độ
ng tay ngh
ề
. V
ì

th
ế
nó gi
ữ
vai tr
ò
quan tr
ọ
ng, lâu dài trong th
ờ
i k
ỳ
quá
độ
và đang
đượ
c s
ự

giúp
đỡ
v
ề
v
ố
n c
ũ
ng như khoa h
ọ

c công ngh
ệ
. Tuy v
ậ
y nó v
ẫ
n có nh
ữ
ng h
ạ
n
ch
ế
không phù h
ợ
v
ớ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a x
ã
h
ộ
i. Do đó c
ầ
n ph
ả
i h

ớ
ng đi vào con
đườ
ng h
ợ
p tác t
ự
nguy
ệ
n. Nó có th
ể
t
ồ
n t
ạ
i
độ
c l
ậ
p ho
ặ
c tham gia v
ớ
i các
doanh nghi
ệ
p nhà n
ướ
c và h
ợ

p tác x
ã
đó là cách t
ố
t nh
ấ
t
để
nó h
ò
a nh
ậ
p v
ớ
i
các thành ph
ầ
n kinh t
ế
khác trong công cu
ộ
c
đổ
i m
ớ
i kinh t
ế
.

2.2.5 Kinh t

ế
tư b
ả
n tư nhân.

Là các đơn v
ị
kinh t
ế
mà v
ố
n do m
ộ
t ho
ặ
c m
ộ
t s
ố
nhà n
ướ
c tư b
ả
n
trong và ngoài n
ướ
c
đầ
u tư
để

s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh d
ị
ch v
ụ
. Đây là thành ph
ầ
n
d
ự
a trên s
ở
h
ữ
u tư nhân ho
ặ
c s
ở
h
ữ
u h
ỗ
n h
ợ
p v
ề
tư li

ệ
u s
ả
n xu
ấ
t và bóc l
ộ
t
s
ứ
c lao
độ
ng th
ườ
ng
đầ
u tư vào nh
ữ
ng ngành v
ố
n ít l
ã
i cao. T
ừ
năm 1991, sau
khi có lu
ậ
t doanh nghi
ệ
p tư nhân

ở
Vi
ệ
t Nam kinh t
ế
tư b
ả
n nhà n
ướ
c phát
tri
ể
n r
ấ
t m
ạ
nh và s
ẽ
tr
ở
thành m
ộ
t l
ự
c l
ượ
ng đáng k
ể
trong công cu
ộ

c xây
d
ự
ng
đấ
t n
ướ
c. Kinh t
ế
tư b
ả
n tư nhân do t
ừ
ch
ế

độ
c
ũ
chuy
ể
n sang và s
ự

khuy
ế
n khích làm gi
ầ
u chính đáng t
ự

do trao
đổ
i hàng hóa đa s
ố
là các doanh
nghi
ệ
p nh
ỏ
v
ừ
a, t
ạ
o môit tr
ườ
ng thu
ậ
n l
ợ
i cho các nhà
đầ
u tư b
ỏ
v
ố
n ra kinh


10
doanh c

ầ
n
đượ
c b
ả
n v
ệ
b
ằ
ng pháp lu
ậ
t và chính sách. Nh
ữ
ng nhà
đầ
u tư tư
nhân ph
ả
i
đượ
c b
ì
nh
đẳ
ng trong kinh doanh tr
ướ
c pháp lu
ậ
t,
đượ

c tôn tr
ọ
ng
trong x
ã
h
ộ
i b
ở
i hi
ệ
n nay nhi
ề
u nhà doanh nghi
ệ
p tư nhân v
ẫ
n b
ị
coi là k
ẻ
bóc
l
ộ
t, so v
ớ
i các doanh nghi
ệ
p nhà n
ướ

c h
ọ
c
ò
n b
ị
thua kém nhi
ề
u b
ề
.

Để
phát huy vai tr
ò
c
ủ
a các thành ph
ầ
n kinh t
ế
hàng hóa nhi
ề
u thành
ph
ầ
n
ở
Vi
ệ

t Nam hi
ệ
n nay theo
đị
nh h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a, vi
ệ
c
đẩ
y m
ạ
nh
hi
ệ
n
đạ
i hóa c
ầ
n ph
ả
i quán tri

ệ
t quan đi
ể
m cơ b
ả
n c
ủ
a
đạ
i h
ộ
i
đạ
i bi
ể
u l
ầ
n th
ứ

VIII gi
ữ
v
ữ
ng
độ
c l
ậ
p t
ự

ch
ủ
đi đôi v
ớ
i h
ợ
p tác qu
ố
c t
ế
đa phương hóa đa
d
ạ
ng hóa quan h
ệ

đố
i ngo
ạ
i h
ò
a nh
ậ
p và không hoàn toàn ph
ả
i coi tr
ọ
ng công
nghi
ệ

p hóa, hi
ệ
n
đạ
i hóa là s
ự
nghi
ệ
p c
ủ
a toàn dân m
ọ
i thành ph
ầ
n kinh t
ế
,
trong đó kinh t
ế
nhà n
ướ
c là ch
ủ

đạ
o l
ấ
y vi
ệ
c phát huy ngu

ồ
n l
ự
c con ng
ườ
i là
y
ế
u t
ố
cơ b
ả
n cho s
ự
phát tri
ể
n nhanh b
ề
n v
ữ
ng.
2.2.6 Thành ph
ầ
n kinh t
ế
có v
ố
n
đầ
u tư n

ướ
c ngoài.
Thành ph
ầ
n kinh t
ế
này m
ớ
i tách ra t
ừ
sau
Đạ
i h
ộ
i IX kh
ỏ
i kinh t
ế
tư
b
ả
n Nha n
ướ
c.
Ly do tách ra :
- Trong th
ờ
i k
ỳ
t

ớ
i Nhà n
ướ
c ch
ủ
trương khuy
ế
n khích
đầ
u tư n
ướ
c
ngoài, cho nên
đò
i h
ỏ
i ph
ả
i có h
ệ
th
ố
ng chính sách và cơ ch
ế
riêng
để
v
ừ
a
khuy

ế
n khích v
ừ
a qu
ả
n l
ý
.
- Trong s
ố
các ch
ủ

đầ
u tư n
ướ
c ngoài có ch
ủ

đầ
u tư là Nhà n
ướ
c c
ủ
a
qu
ố
c gia có cùng ch
ế

độ
chính tr
ị
, các t
ổ
ch
ứ
c phi chính ph
ủ
, nhân
đạ
o cho
nên không x
ế
p t
ấ
t vào tư b
ả
n Nhà n
ướ
c
đượ
c.
- Nhà n
ướ
c coi đó là thành ph
ầ
n c
ấ
u thành n

ề
n kinh t
ế
nhi
ề
u thành
ph
ầ
n.
Nhà n
ướ
c có chính sách ưu
đã
i thông thoáng
để
khuy
ế
n khích các ch
ủ

đầ
u tư n
ướ
c ngoài vào Vi
ệ
t Nam và phát tri
ể
n kinh t
ế
có v

ố
n
đầ
u tư n
ướ
c
ngoài s
ẽ
là gi
ả
i pháp
để
tranh th
ủ
l
ợ
i th
ế
bên ngoài, phát huy l
ợ
i th
ế
bên trong
để
thúc
đẩ
y tăng tr
ưở
ng, phát tri
ể

n kinh t
ế
và thúc
đẩ
y quá tr
ì
nh h
ộ
i nh
ậ
p c
ủ
a
Vi
ệ
t Nam vào khu v
ự
c và th
ế
gi
ớ
i.



11
2.3 M
ố
i liên h
ệ

bi
ệ
n ch
ứ
ng gi
ữ
a các thành ph
ầ
n kinh t
ế
trong th
ờ
i
k
ỳ
quá
độ

ở
Vi
ệ
t Nam.

N
ề
n kinh t
ế
hàng hóa trong th
ờ
i k

ỳ
quá
độ
t
ồ
n t
ạ
i nhi
ề
u thành ph
ầ
n
kinh t
ế
v
ớ
i nh
ữ
ng ki
ể
u s
ả
n xu
ấ
t hàng hóa không cùng b
ả
n ch
ấ
t v
ừ

a th
ố
ng nh
ấ
t
c
ủ
a các thành ph
ầ
n kinh t
ế
không bi
ệ
t l
ậ
p g
ắ
n bó đan xen xâm nh
ậ
p th
ố
ng
nh
ấ
t qua các m
ố
i quan h
ệ
kinh t
ế

. Các thành ph
ầ
n kinh t
ế

đề
u xu
ấ
t phát t
ừ
yêu
c
ầ
u phát tri
ể
n khách quan.

M
ố
i quan h
ệ
bi
ệ
n ch
ứ
ng gi
ữ
a các thành ph
ầ
n kinh t

ế

ở
Vi
ệ
t Nam hi
ệ
n
nay do nhi
ề
u h
ạ
n ch
ế
c
ủ
a n
ề
n kinh t
ế
t
ậ
p trung quan liêu bao c
ấ
p c
ủ
a Vi
ệ
t
Nam sau ngày Mi

ề
n nam hoàn toàn gi
ả
i phóng
đã
g
ặ
p nhi
ề
u khó khăn. V
ậ
n
hành trong cơ ch
ế
th
ị
tr
ườ
ng có s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a nhà n
ướ
c các thành ph
ầ

n kinh
t
ế
v
ừ
a có tính
độ
c l
ậ
p tương
đố
i l
ạ
i v
ừ
a tác
độ
ng qua l
ạ
i v
ớ
i nhau t
ạ
o thành
m
ộ
t n
ề
n kinh t
ế

th
ố
ng nh
ấ
t góp ph
ầ
n đưa
đấ
t n
ướ
c ta thoát kh
ỏ
i cu
ộ
c kh
ủ
ng
ho
ả
ng và ra kh
ỏ
i t
ì
nh tr
ạ
ng l
ạ
m phát gi
ả
i phóng m

ọ
i năng l
ự
c s
ả
n xu
ấ
t kinh
doanh m
ở
r
ộ
ng th
ị
tr
ườ
ng t
ạ
o công ăn vi
ệ
c làm và nâng cao
đờ
i s
ố
ng.

2.4 Nh
ữ
ng thành qu
ả

đạ
t
đượ
c và nh
ữ
ng m
ặ
t h
ạ
n ch
ế
.

2.4.1 Nh
ữ
ng thành qu
ả

đạ
t
đượ
c:
Qua hơn m
ườ
i năm
đổ
i m
ớ
i n

ề
n kinh t
ế
VN b
ướ
c vào
ổ
n
đị
nh và
đạ
t
đượ
c nh
ữ
ng thành t
ự
u. K
ế
t qu
ả
trong 5 năm t
ừ
1991 à 1995 nh
ị
p
độ
tăng
tr
ưở

ng b
ì
nh quân hàng năm có t
ổ
ng s
ả
n ph
ẩ
m
đạ
t 8.2%, k
ế
ho
ạ
ch 5.5% -
6.5%, v
ề
s
ả
n xu
ấ
t công nghi
ệ
p 13.3%, nông nghi
ệ
p 4.5%, kim ng
ạ
ch xu
ấ
t

kh
ẩ
u 20%. M
ở
r
ộ
ng quan h
ệ
h
ợ
p tác v
ớ
i n
ướ
c ngoài thu hút v
ố
n và k
ỹ
thu
ậ
t
c
ủ
a nhi
ề
u n
ướ
c. Cu
ố
i năm 1996 có trên 700 công ty l

ớ
n, nh
ỏ

đầ
u tư vào n
ướ
c
ta v
ớ
i 22 t
ỷ
USD trong 1800 d
ự
án, xóa b
ỏ
bao vây cô l
ậ
p , môi tr
ườ
ng kinh
t
ế
ngày càng
ổ
n
đị
nh
đượ
c c

ả
i thi
ệ
n làm cho phát tri
ể
n năng
độ
ng hơn.
Bên c
ạ
nh nh
ữ
ng thành t
ự
u c
ũ
ng c
ò
n có nh
ữ
ng h
ạ
n ch
ế
.
2.4.2 Nh
ữ
ng m
ặ
t h

ạ
n ch
ế
:


12
S
ự
tăng tr
ưở
ng n
ề
n kinh t
ế
ch
ủ
y
ế
u do
đầ
u tư theo v
ố
n và lao
độ
ng nên
c
ò
n chưa th
ậ

t
ổ
n
đị
nh, v
ữ
ng ch
ắ
c, chưa t
ạ
o l
ậ
p
đượ
c h
ệ
th
ố
ng th
ị
tr
ườ
ng. Th
ị

tr
ườ
ng hàng hóa và d
ị
ch v

ụ
ch
ỉ
t
ậ
p trung
ở
thành ph
ố
, đô th
ị
,
ở
m
ộ
t s
ố
t
ỉ
nh
c
ò
n l
ộ
n x
ộ
n v
ề
cơ b
ả

n là t
ự
phát và không
đượ
c trú tr
ọ
ng. N
ạ
n tham nh
ũ
ng
buôn l
ậ
u, làm hàng gi
ả
. Tr
ì
nh
độ
l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t ngày càng th
ấ
p kém. M

ặ
t
khác k
ế
t c
ấ
u h
ạ
t
ầ
ng c
ò
n th
ấ
p kém, cơ s
ở
h
ạ
n h
ẹ
p, s
ự
phân hóa gi
ầ
u nghèo
trong x
ã
h
ộ
i.

III. NHÂN
TỐ
VÀ
GIẢI
PHÁP
KHẮC

PHỤC
KHÓ KHĂN VÀ
PHÁT
TRIỂN

NỀN
KINH
TẾ

NHIỀU
THÀNH
PHẦN
THEO
ĐỊNH

HƯỚNG
XHCN.

3.1 Gi
ả
i pháp kh
ắ
c ph

ụ
c khó khăn.
Đả
m b
ả
o cho kinh t
ế
nhà n
ướ
c hơn h
ẳ
n các thành ph
ầ
n khác v
ề
công
ngh
ệ
và v
ậ
n d
ụ
ng k
ị
p th
ờ
i thành t
ự
u m
ớ

i c
ủ
a khoa h
ọ
c, k
ỹ
thu
ậ
t hi
ệ
n
đạ
i và
quá tr
ì
nh s
ả
n xu
ấ
t kinh doanh. Nhà n
ướ
c ph
ả
i
độ
c quy
ề
n ngo
ạ
i thương. C

ầ
n
đả
m b
ả
o thu nh
ậ
p c
ủ
a cán b
ộ
công nhân, tránh t
ì
nh tr
ạ
ng ch
ả
y máu ch
ấ
t xám.

Th
ườ
ng xuyên
đổ
i m
ớ
i ch
ế

độ
qu
ả
n l
ý
, tăng c
ườ
ng công tác ki
ể
m tra,
ki
ể
m soát doanh nghi
ệ
p và ph
ụ
c h
ồ
i doanh nghi
ệ
p có th
ể
t
ồ
n t
ạ
i. Thành công
ty c
ổ
ph

ầ
n, giao
đấ
t giao r
ừ
ng cho ng
ườ
i lao
độ
ng và
đả
m b
ả
o cho ng
ườ
i
nghèo có đi
ề
u ki
ệ
n phát tri
ể
n.

Đả
m b
ả
o ni
ề
m tin c

ủ
a qu
ầ
n chúng vào
Đả
ng, nhà n
ướ
c kh
ắ
c ph
ụ
c t
ệ

n
ạ
n tham nh
ũ
ng. Hoàn thi
ệ
n h
ệ
th
ố
ng pháp lu
ậ
t và s
ử
ph
ạ

t nghiêm minh.
3.2 Nh
ữ
ng nhân t
ố

đả
m b
ả
o phát tri
ể
n.
Đườ
ng l
ố
i phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
hàng hóa nhi
ề
u thành ph
ầ
n theo
đị
nh
h
ướ

ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a v
ậ
n hành theo cơ ch
ế
th
ị
tr
ườ
ng có s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a nhà
n
ướ
c có chi
ế
n l

ượ
c c
ự
c k
ỳ
quan tr
ọ
ng mang tính khách quan và có kh
ả
năng
th
ự
c hi
ệ
n th
ắ
ng l
ợ
i
ở
Vi
ệ
tNam b
ở
i:
Ch
ỉ
có th
ể
phát tri

ể
n n
ề
n kinh t
ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n m
ớ
i phù h
ợ
p v
ớ
i
th
ự
c tr
ạ
ng c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ

t chưa
đồ
ng đi
ệ
u c
ủ
a Vi
ệ
t Nam.


13
Nó phù h
ợ
p v
ớ
i xu th
ế
phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
khách quan
ở
th
ờ
i
đạ

i
ngày nay, th
ờ
i
đạ
i các n
ướ
c phát tri
ể
n kinh t
ế
th
ị
tr
ườ
ng có s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a nhà
n
ướ
c, s
ự
phù h
ợ

p này s
ẽ
giúp Vi
ệ
t Nam có thêm th
ế
và l
ự
c
để
phát tri
ể
n kinh
t
ế
nhanh hơn, phù h
ợ
p v
ớ
i mong mu
ố
n tha thi
ế
t c
ủ
a nhân dân Vi
ệ
t Nam là
đem h
ế

t kh
ả
năng s
ứ
c l
ự
c
để
làm gi
ầ
u cho
đấ
t n
ướ
c, cho b
ả
n thân m
ì
nh.
Nó cho phép có đi
ề
u ki
ệ
n thu
ậ
n l
ợ
i
để
khai thác có hi

ệ
u qu
ả
hi
ệ
n có và
đang c
ò
n ti
ề
m
ẩ
n và tranh th
ủ
s
ự

đầ
u tư giúp
đỡ
h
ợ
p tác t
ừ
bên ngoài.
Ch
ỉ
có phát tri
ể
n kinh t

ế
nhi
ề
u thành ph
ầ
n chúng ta mơí gi
ả
i quy
ế
t
đượ
c v
ấ
n
đề
vi
ệ
c làm trên
đấ
t n
ướ
c Vi
ệ
t Nam là có lao
độ
ng th
ặ
ng dư.
3.3 Nguy cơ chênh l
ệ

ch h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
nghi
ã
.
Hơn m
ườ
i năm
đổ
i m
ớ
i Vi
ệ
t Nam
đã

đạ
t
đượ
c nh
ữ
ng thành t
ự
u to l

ớ
n
tuy nhiên nh
ữ
ng thành t
ự
u đó l
ạ
i làm phát sinh nguy cơ ch
ệ
ch h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i
ch
ủ
ngh
ĩ
a mà
Đả
ng
đã
c
ả
nh báo.Do b
ở
i năng l

ự
c và hi
ệ
u qu
ả
l
ã
nh
đạ
o c
ủ
a
Đả
ng, hi
ệ
u l
ự
c qu
ẩ
ng l
ý
c
ủ
a nhà n
ướ
c chưa phù h
ợ
p v
ớ
i nhu c

ầ
u hi
ệ
n nay l
ạ
i
b
ị
n
ạ
n quan liêu tham nh
ũ
ng nên d
ẫ
n
đế
n ch
ệ
ch h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a.
4.4 Nâng cao vai tr

ò
l
ã
nh
đạ
o c
ủ
a
Đả
ng s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a nhà n
ướ
c.
Vai tr
ò
c
ủ
a
Đả
ng hi
ệ
n nay là không ch
ỉ

gi
ả
i quy
ế
t nh
ữ
ng mâu thu
ẫ
n
trong quá tr
ì
nh phát tri
ể
n kinh t
ế
mà c
ò
n hoàn thi
ệ
n b
ổ
sung nh
ữ
ng chính
sách,ngăn ch
ặ
n k
ị
p th
ờ

i nh
ữ
ng bi
ể
u hi
ệ
n ch
ệ
c h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a.Vai tr
ò

qu
ả
n l
ý
đi
ề
u ti
ế
t kinh t

ế
v
ĩ
mô c
ủ
a Nhà n
ướ
c là y
ế
u t
ố
không th
ể
thi
ế
u
đượ
c.Nhà n
ướ
c đi
ề
u ch
ỉ
nh quá ch
ì
nh chuy
ể
n d
ị
nh cơ c

ấ
u kinh t
ế
theo h
ướ
ng
công nghi
ệ
p hóa hi
ệ
n
đạ
i hóa và
đị
nh h
ướ
ng các thành ph
ầ
n kinh t
ế
.T
ạ
o môi
tr
ườ
ng thu
ậ
n l
ợ
i môi tr

ườ
ng pháp l
ý
.Đi
ề
u ti
ế
t ki
ể
m tra ki
ể
m soát các thành
ph
ầ
n kinh t
ế

đả
m b
ả
o s
ự
th
ố
ng nh
ấ
t tăng tr
ưở
ng kinh t
ế

v
ớ
i công b
ằ
ng x
ã
h
ộ
i.






14











K
ẾT

LUẬN


Đạ
i h
ộ
i l
ầ
n th
ứ
VI c
ủ
a
Đả
ng
đã
ch
ủ
chương phát tri
ể
n n
ề
n kinh k
ế
hàng
hóa nhi
ề
u thành ph
ầ
n là hoàn toàn đúng

đắ
n và sáng su
ố
t nó su
ấ
t phát t
ừ
tr
ì
nh
độ
và tính ch
ấ
t c
ủ
a l
ự
c l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t
ở
Vi
ệ
t Nam không
đồ
ng

đề
u nên
không th
ể
nóng v
ộ
i và xây d
ự
ng quan h
ệ
s
ả
n xu
ấ
t m
ộ
t ph
ầ
n d
ự
a trên cơ s
ở

ch
ế

độ
công h
ữ
u x

ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a v
ề
tư li
ệ
u s
ả
n xu
ấ
t .Khơi d
ậ
y năng l
ự
c sáng
t
ạ
o ,ch
ủ

độ
ng nh
ằ
m thúc
đẩ

y các doanh nghi
ệ
p phát tri
ể
n .Do đó n
ề
n kinh t
ế

c
ủ
a Vi
ệ
t Nam
đã

đổ
i m
ớ
i
đạ
t
đượ
c nh
ữ
ng thành t
ự
u to l
ớ
n.Tuy v

ẫ
n c
ò
n nhi
ề
u
khó khăn t
ồ
n t
ạ
i
đò
i h
ỏ
i
Đả
ng và nhà n
ướ
c ph
ả
i có nh
ữ
ng chính sách bi
ệ
n
pháp và thúc
đẩ
y các thành ph
ầ
n kinh t

ế
nhà n
ướ
c gi
ữ
v
ữ
ng
đị
nh h
ướ
ng x
ã

h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a .



15
Ki
ế
n ngh
ị
v

ớ
i
Đả
ng và Nhà n
ướ
c Vi
ệ
t Nam

Trong quá tr
ì
nh phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
v
ậ
n hành theo cơ ch
ế
th
ị
tr
ườ
ng
.Nhà n
ướ
c ph
ả

i không ng
ừ
ng nâng cao hi
ệ
u qu
ả
qu
ả
n l
ý
,
đả
m b
ả
o th
ị
tr
ườ
ng
trong n
ướ
c
ổ
n
đị
nh ,thu hút s
ử
d
ụ
ng hi

ệ
u qu
ả
v
ố
n
đầ
u tư n
ướ
c ngoài.X
ử
ph
ạ
t
nghiêm
đố
i v
ớ
i nh
ữ
ng k
ẻ
l
ợ
i d
ụ
ng ch
ứ
c quy
ề

n tham ô tài s
ả
n c
ủ
a nhà
n
ướ
c.Đào t
ạ
o
độ
i ng
ũ
có tr
ì
nh
độ
có chuyên môn cao tư cách
đạ
o
đứ
c t
ố
t
.
Đồ
ng th
ờ
i phát tri
ể

n
đồ
ng b
ộ
các thành ph
ầ
n kinh t
ế
và
đả
m b
ả
o thành ph
ầ
n
kinh t
ế
nhà n
ướ
c gi
ữ
vai tr
ò
ch
ủ

đạ
o,các thành ph
ầ
n kinh t

ế
phát tri
ể
n không
ch
ệ
ch h
ướ
ng x
ã
h
ộ
i ch
ủ
ngh
ĩ
a.

Phát tri
ể
n kinh t
ế
hàng hoá nhi
ề
u thành ph
ầ
n theo
đị
nh h
ướ

ng XHCN là
gi
ả
i pháp cơ b
ả
n
để
chuy
ể
n t
ừ
s
ả
n xu
ấ
t nh
ỏ
sang s
ả
n xu
ấ
t l
ớ
n
ở
Vi
ệ
t Nam
hi
ệ

n nay.
H
ộ
i ngh
ị
l
ầ
n th
ứ
VI ban ch
ấ
p hành trung ương khoá VI
Đả
ng
đã
xác
đị
nh
r
õ
: Chính sách kinh t
ế
hàng hoá nhi
ề
u thành ph
ầ
n có
ý
ngh
ĩ

a chi
ế
n l
ượ
c lâu
dài có tính quy lu
ậ
t t
ừ
s
ả
n xu
ấ
t nh
ỏ
đi lên CNXH. T
ớ
i
Đạ
i h
ộ
i toàn qu
ố
c l
ầ
n
th
ứ
VII qua th
ự

c ti
ễ
n 5 năm
đổ
i m
ớ
i
Đả
ng kh
ả
ng
đị
nh: Phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế

hàng hoá nhi
ề
u thành ph
ầ
n theo
đị
nh h
ướ
ng XHCN, v
ậ
n hành theo cơ ch

ế
th
ị

tr
ườ
ng có s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a nhà n
ướ
c.
Đả
ng và nhà n
ướ
c Vi
ệ
t Nam coi đó là m
ộ
t
phương h
ướ
ng quan tr
ọ
ng trong quá tr

ì
nh xây d
ự
ng và b
ả
o v
ệ
t
ổ
qu
ố
c.
để

chuy
ể
n t
ừ
s
ả
n xu
ấ
t nh
ỏ
lên s
ả
n xu
ấ
t l
ớ

n th
ì
Vi
ệ
t Nam ph
ả
i phát tri
ể
n kinh t
ế

hàng hoá nhi
ề
u thành ph
ầ
n theo
đị
nh h
ướ
ng XHCN đây là đi
ề
u t
ấ
t y
ế
u khách
quan
đố
i v
ớ

i m
ọ
i qu
ố
c gia n
ế
u như mu
ố
n đưa n
ề
n kinh t
ế
ti
ế
n lên.
Để
th
ự
c
hi
ệ
n đi
ề
u đó
Đả
ng
đã
phát tri
ể
n kinh t

ế
hàng hoá nhi
ề
u thành ph
ầ
n v
ớ
i công

cu
ộ
c công nghi
ệ
p hoá, hi
ệ
n
đạ
i hoá n
ề
n kinh t
ế
qu
ố
c dân
để
phát tri
ể
n l
ự
c

l
ượ
ng s
ả
n xu
ấ
t, đưa Vi
ệ
t Nam thành n
ướ
c công nghi
ệ
p hi
ệ
n
đạ
i. V
ì
v
ậ
y ph
ả
i
phát tri
ể
n kinh t
ế
hàng hoá nhi
ề
u thành ph

ầ
n theo đinh h
ướ
ng XHCN là gi
ả
i


16
pháp cơ b
ả
n
để
chuy
ể
n t
ừ
s
ả
n xu
ấ
t nh
ỏ
sang s
ả
n xu
ấ
t l
ớ
n

ở
Vi
ệ
t Nam hi
ệ
n
nay.
T
ừ
s
ự
nh
ậ
n th
ứ
c v
ề
s
ự
t
ồ
n t
ạ
i khách quan có nhi
ề
u h
ì
nh th
ứ
c s

ở
h
ữ
u và
các thành ph
ầ
n kinh t
ế
.
Để
t
ừ
đó có chính sách phù h
ợ
p khuy
ế
n khích s
ả
n
xu
ấ
t hàng hoá t
ạ
o môi tr
ườ
ng cho các thành ph
ầ
n kinh t
ế
phát tri

ể
n lành
m
ạ
nh.
Ph
ả
i bi
ế
t khai thác th
ế
m
ạ
nh c
ủ
a s
ả
n xu
ấ
t hàng hoá và các thành ph
ầ
n
kinh t
ế

để
gi
ả
i phóng s
ứ

c s
ả
n xu
ấ
t, tăng NSLĐ t
ạ
o nhi
ề
u s
ả
n ph
ẩ
m cho x
ã
h
ộ
i,
gi
ả
i quy
ế
t công ăn vi
ệ
c làm.
Nhà n
ướ
c có chính sách đúng
đắ
n
để

qu
ả
n l
ý
các doanh nghi
ệ
p thu
ộ
c các
thành ph
ầ
n kinh t
ế
khác nhau, th
ấ
y
đượ
c xu h
ướ
ng phát tri
ể
n, y
ế
u đi
ể
m c
ủ
a
t
ừ

ng thành ph
ầ
n
để
h
ạ
n ch
ế
ngăn ch
ặ
n các tiêu c
ự
c trong x
ã
h
ộ
i.
Quá tr
ì
nh phát tri
ể
n n
ề
n kinh t
ế
hàng hoá nhi
ề
u thành ph
ầ
n theo

đị
nh
h
ướ
ng XHCN v
ậ
n hành theo cơ ch
ế
th
ị
tr
ườ
ng có s
ự
qu
ả
n l
ý
c
ủ
a Nhà n
ướ
c.
ở

Vi
ệ
t Nam ph
ả
i là quá tr

ì
nh th
ự
c hi
ệ
n dân gi
ầ
u n
ướ
c m
ạ
nh, ti
ế
n lên hi
ệ
n
đạ
i
hoá trong m
ộ
t x
ã
h
ộ
i nhân dân làm ch
ủ
, nhân ái, có văn hoá, có k
ỷ
cương, xoá
b

ỏ
áp b
ứ
c b
ấ
t công, t
ạ
o đi
ề
u ki
ệ
n cho m
ọ
i ng
ườ
i có cu
ộ
c s
ố
ng
ấ
m no, t
ự
do,
h
ạ
nh phúc.