bài 36. luyện tập hidrocacbon thơm

Trường: THPT Trà Ôn Họ và tên GSh: Huỳnh Thị Bích Thủy
Lớp: Môn: Hóa MSSV: 2076453
Tiết thứ: Họ và tên GVHD: Nguyễn Ngọc Thủy
Ngày tháng năm
LUYỆN TẬP HIDROCACBON THƠM
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Củng cố tính chất hóa học cơ bản của hidrocacbon thơm.
- HS hiểu mối liên quan giữa cấu trúc và tính chất đặc trưng của
hidrocacbon thơm.
- So sánh được tính chất hóa học của hidrocacbon thơm với ankan, anken.
2. Kĩ năng
- Rèn luyện kĩ năng viết phương trình hóa học minh họa tính chất của
hidrocacbon thơm.
- Rèn luyện kĩ năng so sánh, tìm mối liên hệ giữa các kiến thức cơ bản để
từ đó có cách nhớ hệ thống.
- Kĩ năng giải toán về hidrocacbon thơm.
3. Thái độ
Ý thức cẩn thận, kiên trì, chính xác.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1. Phương pháp
Đàm thoại nêu vấn đề, thảo luận giải quyết vấn đề.
2. Phương tiện
Bảng hệ thống kiến thức cần nhớ về 3 loại hidrocacbon: hidrocacbon no,
không no và thơm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Kiểm tra bài cũ.
2. Giới thiệu bài mới
3. Nội dung bài:
Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò
Hoạt động 1

Chia HS thành 2 nhóm thảo luận
Yêu cầu HS nêu cách gọi tên:
- Các đồng đẳng của benzen.
- Các đồng phân có 2 nhánh vòng
benzen.
Thảo luận và đưa ra kết quả:
+ Tên các đồng đẳng: Tên gốc ankyl +
benzen.
+ Tên các đồng phân:
Số chỉ vị trí các gốc ankyl + tên gốc
ankyl + benzen.
Nếu gốc ankyl ở vị trí:
1,2 gọi là vị trí ortho (-o)
Yêu cầu HS nêu tính chất hóa học chung
của hidrocacbon thơm.
Hoạt động 2
1. Viết CTCT và gọi tên các hidrocacbon
thơm có CTPT C
8
H
10
, C
8
H
8
. Trong số đó
đồng phân nào phản ứng được với: dung
dịch Br
2
, HBr? Viết phương trình phản

ứng hóa học xảy ra.
2. Trình bày phương pháp hóa học phân
biệt các chất lỏng sau: benzen, stiren,
toluen và hex-1-in.
1,3 gọi là vị trí meta (-m)
1,4 gọi là vị trí para (-p)
Cách đánh số sao cho tổng hệ số của các
nhánh là nhỏ nhất.
HS thảo luận:
Tính chất hóa học chung của hidrocacbon
thơm.
a). Phản ứng thế nguyên tử H của vòng
benzen.
+ Halogen hóa ( có bột Fe xúc tác )
+ Nitro hóa ( xúc tác H
2
SO
4
đặc )
Theo quy tắc thế vào vòng benzen:
b). Phản ứng cộng H
2
vào vòng benzen
tạo thành vòng no.
c). Phản ứng thế nguyên tử H của nhóm
ankyl liên kết với vòng benzen.
d). Phản ứng oxi hóa nhánh ankyl bằng
dung dịch KMnO
4
đun nóng.

e). Phản ứng cộng Br
2
, HBr, H
2
O vào lk
đôi, ba ở nhánh của vòng benzen.
HS đưa ra kết quả:
CH
3
CH
3

CH
3
CH
3
CH
3
CH
3
o-xilen m-xilen p-xilen
CH
2
CH
3

CH=CH
2
Etyl benzen stiren
Chỉ có stiren phản ứng với Br

2
, HBr.
Phương trình:
C
6
H
5
CH=CH
2
+Br
2
→ C
6
H
5
CHBr-CH
2
Br
C
6
H
5
CH=CH
2
+HBr → C
6
H
5
CHBr-CH
3

Hs thảo luận: dựa vào CTCT để xác định
thuốc thử dùng để phân biệt:
+ Dùng dd AgNO
3
/NH
3
ta nhận biết được
3. Viết PTHH của các phản ứng điều chế
etilen, axetilen từ metan, điều chế
clobenzen và nitrobenzen và các chất vô
cơ khác.
4. Cho 23 kg toluen tác dụng với hỗn hợp
axit HNO
3
đặc dư (xúc tác H
2
SO
4
đặc).
Giả sử toàn bộ toluen chuyển hóa thành
2,4,6-trinitrotoluen (TNT).
Yêu cầu HS tính:
a). Khối lượng TNT thu được.
b). Khối lượng HNO
3
đã phản ứng.
5. Ankyl benzen X có phần trăm khối
lượng cacbon bằng 92,31%.
a). Tìm CTPT của X.
b). Viết CTCT, gọi tên chất X.

hex-1-in.
+ Dùng dd KMnO
4
nhận biết stiren ở đk
thường, nhận toluen khi đun nóng.
HS thảo luận:
2CH
4

1500
0
C
2
H
2
+ 3H
2
C
2
H
2
+ H
2
→ C
2
H
4
3C
2
H

2
→ C
6
H
6
C
6
H
6
+ Cl
2
→ C
6
H
5
Cl + HCl
C
6
H
6
+ 3HNO
3
→ C
6
H
5
NO
2
+ 3H
2

O
+ PTHH:
C
6
H
6
+ 3HNO
3
→ C
6
H
5
NO
2
+ 3H
2
O
Dựa vào PT tính được:
• Khối lượng TNT là 56,75 kg.
• Khối lượng HNO
3
phản ứng là
47,25 kg.
Thảo luận tìm ra CTPT:
8:7
1
69.8
:
12
31,91

1
%
:
12
%
==
H
C
m
m
CT đơn giản nhất của X là C
7
H
8
CTPT của X: (C
7
H
8
)
n
hay C
7n
H
8n
. X là
ankylbenzen nên có CT C
m
H
2m-6
.

Giải được n = 1.
CTPT X: C
7
H
8
CTCT của X

CH
3
4. Củng cố bài.
GV nhắc lại nội dung chính đã đề cập trong bài:
- Đặc điểm cấu trúc, đồng phân của ankylbenzen.
- Tính chất hóa học của ankylbenzen.
- Sự giống và khác nhau về tính chất của liên kết
π
trong anken và
benzen.
5. Bài tập về nhà.
BT 6 SGK trang 162.
* Đốt cháy hoàn toàn 1,3 g hidrocacbon X ở thể lỏng thu được 2,24 lít khí
CO
2
(đktc). Tìm CTPT của X.

Giáo viên hướng dẫn Ngày soạn: 24/02/2011
Ngày duyệt: Người soạn
Huỳnh Thị Bích Thủy